İÇİNDEKİLER
İçindekiler
5. Baskıya Önsöz 7
Şekiller Listesi 15
Tablolar Listesi 20
1. ELEKTROMEKANİK KUMANDA YAPISI 21
1.1. ASENKRON MOTORLAR 21
1.1.1. Üç Fazlı Asenkron Motor Bağlantıları 23
1.1.2. Bir Fazlı Asenkron Motorlar 25
1.2. BİR FAZLI SERİ MOTORLAR 26
1.3. DOĞRU AKIM MOTORLARI 27
1.4. FIRÇASIZ D.C. MOTORLAR 29
1.4.1. Sıralı Anahtarlı Fırçasız D.C. Motor 31
1.4.2. Sabit Mıknatıslı Senkron A.C. Motor 32
1.5 Senkron Relüktans Motor 34
1.5.1 Senkron Relüktans Motor Yapısı ve Çalışma Prensibi 35
1.5.2 Senkron Relüktans Motor Avantajları 37
2. KUMANDA ELEMANLARI 39
2.1. BUTONLAR 39
2.2. SİNYAL LAMBALARI 40
2.3. MİKRO ANAHTARLAR 41
2.4. RÖLELER 41
2.5. KONTAKTÖRLER 42
2.5.1. Kontaktörün Yapısı 43
2.5.1.1. Bobinler (Elektromıknatıs) 43
2.5.1.2. Palet 44
2.5.1.3. Kontaklar 44
2.6. KORUMA RÖLELERİ 45
2.6.1. Aşırı Akım Röleleri 45
2.6.1.1. Manyetik Aşırı Akım Rölesi 46
2.6.1.2. Termik Aşırı Akım Rölesi 47
2.6.2. Termistörler 49
2.6.3. Faz Koruma Röleleri 51
2.6.4. Faz Sırası Rölesi 53
2.6.5. Aşırı ve Düşük Akım Koruma Rölesi 53
2.6.6. Aşırı ve Düşük Gerilim Koruma Röleleri 54
2.7. ZAMAN RÖLELERİ 56
2.7.1. Çekme Gecikmeli Zaman Rölesi 56
2.7.2. Bırakma Gecikmeli Zaman Rölesi 57
2.7.3. Çok Fonksiyonlu Zaman Röleleri 59
2.8. PAKET ŞALTERLER 60
2.8.1. Paket Şalter Çeşitleri 61
2.9. SINIR (LİMİT) ANAHTARLARI 64
2.9.1. Makaralı Sınır Anahtarı 65
2.9.2. Pimli Sınır Anahtarı 66
2.9.3. Manyetik Sınır Anahtarı 67
2.10. SOLENOİD (ELEKTROMANYETİK) VALFLER 68
2.11. YAKLAŞIM SENSÖRLERİ 69
2.11.1. Endüktif Sensörler 70
2.11.2. Kapasitif Sensör 72
2.11.3. Yaklaşım Sensörlerinin Devreye Bağlantıları 73
2.11.4. Yaklaşım Anahtarları Uygulama Örnekleri 74
2.11.5. Optik Sensörler 75
2.11.5.1. Karşılıklı Optik Sensörler 76
2.11.5.2. Yansıtıcılı (Reflektörlü) Optik Sensörler 77
2.11.5.3. Cisimden Yansımalı Optik Sensör 78
2.11.6. Ultrasonik Sensör 79
2.11.7. Alan Etkili (Hall Effect) Sensörler 81
2.11.8. Takogeneratörler 82
2.11.9. Basınç Sensörleri 83
2.11.9.1. Kapasitif Basınç Ölçme Sensörü 83
2.11.9.2. Starin Gage Basınç Sensörü 83
2.11.9.3. Load Cell (Yük hücresi) Basınç Sensörü 84
2.11.9.4. Piezoelektrik Basınç Sensörü 84
2.11.9.5 Basınç Sensörleri Kablo Bağlantıları 85
2.11.10. PIR (Passive Infrared sensor) Sensörü 87
2.11.11. Basınç Anahtarı ve Manometre 88
2.11.12. Termokupl 89
2.11.13. Termostatlar 90
2.11.14. Entegre Devre Sıcaklık Sensörleri 92
2.11.15. Rezistans Termometreler 93
2.11.16. Analog / Dijital Çeviriciler 93
3. ELEKTRİK KUMANDA DEVRELERİ 95
3.1. KUMANDA DEVRE SEMBOLLERİ 95
3.2. İLK HAREKET SİSTEMLERİ 97
3.2.1. Sürekli Çalıştırma 98
3.2.2. Kesik Çalıştırma 100
3.2.3. Yardımcı Röle ile Kesik ve Sürekli Çalıştırma 100
3.2.4. Uzaktan Kumanda Devresi 101
3.2.5. Üç Fazlı Asenkron Motorun Paket Şalter ile Direkt Çalıştırılması 102
3.2.6. Bir Fazlı Asenkron Motorun Röle ile Çalıştırılması 103
3.2.7. Bir Fazlı Asenkron Motorun Paket Şalter ile Çalıştırılması 104
3.3. DEVİR YÖNÜNÜ DEĞİŞTİRME 104
3.3.1. D.C. Şönt Motorun Devir Yönü Değiştirilmesi 104
3.3.2. Elektriksel Kilitleme ile Devir Yönünün Değiştirilmesi 105
3.3.3. Butonsal Kilitleme ile Devir Yönünün Değiştirilmesi 106
3.3.4. Bir fazlı Asenkron Motorun Devir Yönünün Değiştirilmesi 107
3.3.5. Paket Şalter ile Üç Fazlı Asenkron Motorun Devir Yönünün Değiştirilmesi 109
3.4. MOTORLARA YOL VERME 109
3.4.1. Dirençle Yol Verme 110
3.4.2. Oto Trafosu ile Yol Verme 112
3.4.3. Yıldız / Üçgen Yol Verme 113
3.4.4. Rotoru Sargılı Asenkron Motora Direnç ile Yol Verme 114
3.4.5. Dahlender Sargılı Çift Devirli Motorlar 116
3.4.6. Üç Fazlı Asenkron Motorların Frenlenmesi 118
3.4.6.1. Ani Durdurma 118
3.4.6.2. Dinamik Frenleme 119
3.4.6.2.1. Üç Fazlı Asenkron Motorun Zaman Rölesiz Dinamik Frenlemesi 121
3.4.6.2.2. Üç fazlı Asenkron Motorun Düz Zaman Röleli Dinamik Frenlemesi 122
3.4.6.2.3. Bir Fazlı Asenkron Motorun Dinamik Frenlemesi 123
3.4.6.2.4. İleri–Geri Çalışan Üç Fazlı Asenkron Dinamik Frenlemesi 124
3.4.7. Sınır Anahtarı ile Uygulamalar 125
3.4.7.1. Sınır Anahtarı ile Kapı Kontrolü 125
3.4.7.2. Vagonun İki Nokta Arasında Sınır Anahtarı ile Kontrolü 126
3.4.8. Kumanda Devresi Problemi 128
4. A.C. SÜRÜCÜ DEVRELERİ 141
4.1. HIZ KONTROLÜ 141
4.1.1. Hat Gerilim Kontrolü 142
4.1.2. Hat Frekans Kontrolü 145
4.2. YUMUŞAK YOL VERME CİHAZI 147
4.2.2. Yumuşak Yol Verme Cihazı Bağlantıları 147
4.3. HIZ KONTROL CİHAZI 148
4.3.1. Hız Kontrol Cihazlarının Avantajları 149
4.3.2. Hız Kontrol Cihazı Blok Diyagramı 152
4.3.3. Hız Kontrol Cihazı Parametreleri 154
5. PROGRAMLANABİLİR LOGIC KONTROL (PLC) 157
5.1. PLC’NİN YAPISI 159
5.1.1. Giriş Birimi 159
5.1.2. Çıkış Birimi 160
5.1.3. Merkezi İşlemci Birimi 160
5.2. PLC YAZILIM PROGRAMININ BİLGİSAYARA KURULMASI 160
5.3. BİLGİSAYAR İLE PLC ARASINDA HABERLEŞME AYARLARI 161
5.3.1. Donanım Bağlantısı 161
5.3.2. PLC Ayarları 162
5.3.3. Com ve Port Ayarları 163
5.4. KONTROL PROGRAMININ PLC’YE YÜKLENMESİ 164
5.5. PLC’DE PROGRAM İŞLEME MANTIĞI 164
5.6. PLC PROGRAM YAZILIM DİLLERİ 165
5.6.1. Ladder Plan 165
5.6.2. Fonksiyon Plan (FBL) 166
5.6.3. Deyim Listesi (STL) 166
5.7. PLC PROGRAM MENÜLERİNİN KULLANILMASI 167
5.7.1. File Menüsü 167
5.7.2. Edit Menüsü 169
5.7.3. View Menüsü 170
5.7.4. PLC Menüsü 172
5.7.5. Debug Menüsü 173
5.7.6. Tools Menüsü 175
5.7.7. Windows Menüsü 176
5.7.8. Help Menüsü 176
5.7.9. Araç Çubukları 177
5.7.10. PLC Devreye Bağlantısı 177
5.7.11. Giriş Kontakları 178
5.7.12. Çıkış Rölesi 179
5.7.13. M Hafıza Alanları 179
5.7.14. SET Komutu 180
5.7.15. RESET Komutu 180
5.7.16. M Hafıza Alanları 193
5.7.17. Pozitif Kenar Tetikleme 195
5.7.18. Negatif Kenar Tetikleme 196
5.7.19. NOT Komutu 203
5.7.20. Zamanlayıcılar 203
5.7.20.1. Düz Zaman Rölesi (TON) 204
5.7.20.2. Ters Zaman Rölesi (TOF) 221
5.7.20.3 Toplamalı Tip Zaman Rölesi (TONR) 227
5.7.21 Sayıcılar 231
5.7.21.1 Yukarı Yönlü Sayıcı (Count–Up) 231
5.7.21.2 Aşağı Yönlü sayıcı (Count–Down) 241
5.7.21.3 Yukarı–Aşağı Sayıcılar (Count Up–Down) 244
5.7.22 Kıyaslama Kontakları 257
5.7.22.1 Byte Kıyaslama Kontağı 257
5.7.22.2 Tam Sayı Kıyaslama Kontağı 257
5.7.22.3 Doubleword Kıyaslama Kontağı 258
5.7.22.4 Gerçel Sayı Kıyaslama Kontağı 258
5.7.23 Merkezi İşlemci Veri Belleği Çeşitleri 264
5.7.24 Matematiksel İşlemler 266
5.7.24.1 Toplama Komutu 266
5.7.24.2 Çıkartma Komutu 271
5.7.24.3 Çarpma Komutu 274
5.7.24.4 Bölme Komutu 276
5.7.25 Veri Taşıma 276
5.7.25.1 Bayt Taşıma 277
5.7.25.2 Word Taşıma 277
5.7.25.3 Double Word Taşıma 277
5.7.25.4 Reel Sayı Taşıma 278
5.7.26 Analog Giriş Çıkışlar 278
5.7.26.1 Analog Giriş Modülü 278
5.7.26.2 Analog Giriş Veri Formatı 279
5.7.26.3 Analog Çıkış Modülü 280
5.7.26.4 Analogtan Dijitale Dönüştürücü (ADC) 282
5.7.26.5 Dijitalden Analoğa Dönüştürücü (DAC) 283
6. KUMANDA PANOSU 289
6.1. ETİKETLEME 289
6.2. KUMANDA PROJESİNDE KODLAMADA KULLANILAN HARFLER 290
6.3. KUMANDA PROJESİNDE KUMANDA DEVRESİNİ OKUMA 291
6.4. KUMANDA PROJESİNDE GÜÇ DEVRESİNİ OKUMA 291
6.5. ETİKET ÇEŞİTLERİ 294
6.5.1. Klemens Etiket Çeşitleri 294
6.5.2. Kumanda ve Güç Devre Elemanları Etiketleri 294
6.5.3. Uyarı Etiketleri 295
6.5.4. Kumanda Pano Tanıtım Etiketi 295
6.6. KUMANDA PANOSU KABLO SEÇİMİ 295
6.6.1. Kumanda Kablosu Seçimi 295
6.6.2. Güç Kablosu Seçimi 295
6.7. KUMANDA PANOSU KABLO KODLAYICILARI 296
6.8. KUMANDA PANOSUNUN TOPRAKLANMASI 296
Kaynakça 299
Kavram Dizini 301
Yazar Hakkında 304 |