İÇİNDEKİLER
Önsöz 5 İkinci Baskıya Önsöz 11 Kısaltmalar 89 Ceza Muhakemesi Kanunu ile Getirilen Yenilikler 91 Karşılaştırma Tablosu 97 BİRİNCİ KİTAP Genel Hükümler BİRİNCİ KISIM Kapsam, Tanımlar, Görev ve Yetki BİRİNCİ BÖLÜM Kapsam ve Tanımlar MADDE 1.- KANUNUN KAPSAMI 107 AÇIKLAMA 107 MADDE 2.- TANIMLAR 108 AÇIKLAMA 109 I. Genel Olarak 109 II. Ceza Yargılamasının İlgilileri 109 A. Şüpheli 109 B. Sanık 109 C. Müdafi 110 D. Vekil 110 E. Malen Sorumlu 110 III. Ceza Yargılamasının İşlemleri 110 A. Soruşturma ve Kavuşturma 110 B. İfade Alma 111 C. Sorgu 111 D. Suçüstü 111 E. Toplu Suç 111 F. Disiplin Hapsi 111 G. Şüphe 112 1. Genel Olarak 112 2. Şüphe 112 3. Basit Şüphe 112 5. Yeterli Şüphe 113 6. Kuvvetli Şüphe 113 İKİNCİ BÖLÜM Görev MADDE 3.- GÖREV 1 14 AÇIKLAMA 114 I. Genel Olarak 114 A. Sulh Ceza Mahkemelerinin Görevleri 114 B. Asliye Ceza Mahkemelerinin Görevleri 115 C. Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevleri 115 D. Özel Görevli Mahkemeler 116 E. Mahkemelerin Görevleriyle İlgili Bir Öneri 121 MADDE 4.- RE'SEN GÖREV KARARI VE GÖREVDE UYUŞMAZLIK 122 AÇIKLAMA 122 I. Mahkemenin Görevli Olup Olmadığını Resen Gözetmesi 122 II. Görev Uyuşmazlığının Çözülmesi 122 III. Farklı Yargı Organları (Adli-İdari-Askeri) Arasında Görev Uyuşmazlığı 123 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 123 MADDE 5.- GÖREVSİZLİK KARARI VERİLMESİ GEREKEN HÂL VE SONUCU 125 AÇIKLAMA 125 I. Görevsizlik Kararı 125 II. Görevsizlik Kararına İtiraz 125 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 126 MADDE 6.- GÖREVSİZLİK KARARI VERİLEMEYECEK HÂL 127 AÇIKLAMA 127 I. Görevsizlik Kararı Verilemeyecek Hal 127 II. 5560 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklik 127 III. İstisna 129 MADDE 7.- GÖREVLİ OLMAYAN HÂKİM VEYA MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 130 AÇIKLAMA 130 I. Görevli Olmayan Hakim veya Mahkemenin İşlemleri 130 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Bağlantılı Davalar MADDE 8.- BAĞLANTI KAVRAMI 131 AÇIKLAMA 131 I. Bağlantılı Suç 131 II. Bağlantı Sayılan Haller 131 III. Bağlantı Nedeniyle Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 132 IV. Geniş Bağlantı 132 MADDE 9.- DAVALARIN BİRLEŞTİRİLEREK AÇILMASI 133 AÇIKLAMA 133 MADDE 10.- GÖRÜLMEKTE OLAN DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI 134 AÇIKLAMA 134 I. Genel Olarak 134 II. Birleştirilen Davalarda Yargılama Usulü 134 III. Ayırma Kararı Verilemeyecek Hal 134 MADDE 11.- GENİŞ BAĞLANTI SEBEBİYLE BİRLEŞTİRME 136 AÇIKLAMA 136 I. Geniş Bağlantı Sebebiyle Birleştirme 136 A. Geniş Bağlantı 136 B. Geniş Bağlantı Nedeniyle Birleştirmenin İhtiyariliği 136 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yetki MADDE 12.- YETKİLİ MAHKEME 137 AÇIKLAMA 137 I. Yetki 137 II. Yetki Kurallarının Kamu Düzenine İlişkin Olmaması 138 III. Mahkemelerin Yetkilerinin Belirlenmesi 139 A. Suçun İşlendiği Yer 139 B. Teşebbüs 139 C. Kesintisiz Suç 139 E. Basılı Eserlerle İşlenen Suçlar 139 F. Görsel ve İşitsel Yayınlarla İşlenen Suçlar 140 MADDE 13.- ÖZEL YETKİ 141 AÇIKLAMA 141 I. Genel Olarak 141 II. Cumhuriyet Savcılarında Yetki 141 III. Yedek Kıstaslar 1 41 A. Yakalanma Yeri 141 B. Yerleşim Yeri 142 C. Son Adresi 142 D. İlk Usul İşleminin Yapıldığı Yer 142 MADDE 14.- YABANCI ÜLKEDE İŞLENEN SUÇLARDA YETKİ 143 AÇIKLAMA 143 I. Yabancı Ülkelerde İşlenen Suçlarda Yetki 143 MADDE 15.- DENİZ, HAVA VE DEMİRYOLU TAŞITLARINDA VEYA BU TAŞITLARLA İŞLENEN SUÇLARDA YETKİ 145 AÇIKLAMA 145 I. Gemilerde İşlenen Suçlarda Yetki 145 II. Hava ve Demiryolu Taşıtlarında İşlenen Suçlarda Yetki 145 III. Ülke Sınırları İçinde Hava, Deniz ve Demiryolu Taşıtlarında İşlenen Suçlarda Yetki 146 MADDE 16.- BAĞLANTILI SUÇLARDA YETKİ 147 AÇIKLAMA 147 I. Genel Olarak 147 II. Bağlantı Nedeniyle Davanın Birleştirilmesi ve Ayrılmasının İhtiyariliği 147 III. Davaların Birleştirilmesinde Uyuşmazlık 148 IV. Yarar 148 MADDE 17.- YETKİDE OLUMLU VEYA OLUMSUZ UYUŞMAZLIK 149 AÇIKLAMA 149 I. Genel Olarak 149 II. Yetkide Olumlu ve Olumsuz Uyuşmazlık 149 III. Uyuşmazlığın Çözüm Mercii 149 IV. Farklı Yargı Organları Arasındaki Yetki Uyuşmazlıkları 149 V. Adli Yargı Organları Arasındaki Yetki Uyuşmazlığı 149 MADDE 18.- YETKİSİZLİK İDDİASI 151 AÇIKLAMA 151 I. Yetki İtirazının Süresi 151 II. Yetkisizlik Kararı Verilecek Süre 152 III. Yetkisizlik Kararına İtiraz 152 MADDE 19.- DAVANIN NAKLİ 153 AÇIKLAMA 153 I. Davanın Nakli 153 II. Davanın Nakli Nedenleri 153 A. Hukuki ve Fiili Nedenlerle Nakil 154 B. Kamu Güvenliği Nedeniyle Nakil 154 III. Davanın Nakline Karar Verecek Merci 156 MADDE 20.- YETKİLİ OLMAYAN HÂKİM VEYA MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 157 AÇIKLAMA 157 I. Yetkili Olmayan Hakim veya Mahkemenin İşlemleri 157 MADDE 21.- GECİKMESİNDE SAKINCA BULUNAN HÂLLERDE YAPILAN İŞLEMLER 158 AÇIKLAMA 158 I. Gecikmesinde Sakınca Bulunan Hâllerde Yapılan İşlemler 158 BEŞİNCİ BÖLÜM Hâkimin Davaya Bakamaması ve Reddi MADDE 22.- HÂKİMİN DAVAYA BAKAMAYACAĞI HÂLLER 159 AÇIKLAMA 159 I. Hakimlik Teminatı 159 II. Hakimlerin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 160 A. Sübjektif Tarafsızlık 160 B. Objektif Tarafsızlık 160 III. Adil Yargılanma Hakkı 161 IV. Hakimin Davaya Bakma Mecburiyeti 162 V. Hakimin Davaya Bakamayacağı Haller 162 A. Suçtan Zarar Görme 162 B. Evlilik, Vesayet, Kayyımlık İlişkisi 163 C. Üst Soy ve Alt Soy Hısımlığı 164 D. Evlatlık 164 E. Belirli Dereceye Kadar Hısımlık 164 F. Daha Önce Aynı Davada Görev Yapılması 165 G. Tanıklık veya Bilirkişilik Yapılması 165 VI. Davaya Bakamama Sadece Hakimler İçindir 166 VII. Hakimin Davaya Bakamayacağı Hallerin Tasnifi 166 MADDE 23.- YARGILAMAYA KATILAMAYACAK HÂKİM 167 AÇIKLAMA 167 I. Karar veya Hükme Katılan Hakim Yüksek Dereceli Mahkemede Görev Yapamaz 167 II. Soruşturmada Görev Alan Hakim Kovuşturmada Görev Yapamaz 168 III. Yargılamanın Yenilenmesinde Önceki Kararı Veren Hakim Görev Yapamaz 170 MADDE 24.- HÂKİMİN REDDİ SEBEPLERİ VE RET İSTEMİNDE BULUNABİLECEKLER 171 AÇIKLAMA 171 I. Davaya Bakamayacağı Hallerde Ret 171 II. Tarafsızlığını Koruyamayacağı Hallerde Ret 171 B. Tarafsızlığından Kuşku Duyulmasına Neden Sayılamayacak Haller 172 C. Soruşturma Aşamasında Karar Veren Hakim 172 D. Görevden Çekilme veya Ret 172 III. Hakimin Reddi İsteminde Bulunabilecekler 172 IV. Hakimlerin İsimlerinin İlgililere Bildirilmesi 173 MADDE 25.- TARAFSIZLIĞINI ŞÜPHEYE DÜŞÜRECEK SEBEPLERDEN DOLAYI HÂKİMİN REDDİ İSTEMİNİN SÜRESİ 174 AÇIKLAMA 174 I. Tarafsızlık Gerekçesiyle Hakimin Reddinde Süre 174 II. Ret Sebebinin Sonradan Ortaya Çıkması veya Öğrenilmesi 175 MADDE 26.- RET İSTEMİNİN USULÜ 176 AÇIKLAMA 176 I. Genel Olarak 176 II. Ret Sebep ve Gerekçeleri ile Tüm Olgular Bildirilmesi 176 III. Reddi İstenilen Hakimin Görüşünün Alınması 177 MADDE 27.- HÂKİMİN REDDİ İSTEMİNE KARAR VERECEK MAHKEME 178 AÇIKLAMA 178 II. Ret İsteminin İncelenme Usulü 179 III. Hakimin Reddi İsteminin Kabulü ya da Reddine Dair Karar 179 IV. Asılsız Ret İstemleri Hakkında Yapılacak İşlem 180 MADDE 28.- RET İSTEMİ ÜZERİNE VERİLECEK KARARLAR VE BAŞVURULACAK KANUN YOLLARI 181 AÇIKLAMA 181 I. Ret İstemi Üzerine Verilecek Kararların Niteliği 181 II. İtiraz 181 MADDE 29.- REDDİ İSTENEN HÂKİMİN YAPABİLECEĞİ İŞLEMLER 182 AÇIKLAMA 182 I. Reddi İstenen Hakimin Yapabileceği İşlemler 182 II. Yargılama Sırasında Hakimin Reddinin İstenmesi 183 MADDE 30.- HÂKİMİN ÇEKİNMESİ VE İNCELEME MERCİİ 184 AÇIKLAMA 184 I. Hakimin Davaya Bakma Zorunluluğu 184 II. Çekinme Sebepleri 184 III. Çekinme Kararının İncelenmesi 185 MADDE 31.- RET İSTEMİNİN GERİ ÇEVRİLMESİ 186 AÇIKLAMA 186 I. Genel Olarak 186 II. Ret İsteminin Reddi Sebepleri 186 A. Süre 186 B. Ret Sebeplerinin ve Olguların Belirtilmemesi 187 C. Duruşmayı Uzatmak Amacıyla İstenmesi 187 III. İtiraz 188 IV. Asılsız Ret İstemlerinde Yaptırım 188 MADDE 32.- ZABIT KÂTİBİNİN REDDİ VEYA ÇEKİNMESİ 189 AÇIKLAMA 189 I. Zabıt Katibi 189 II. Zabıt Katibinin Çekinmesi ve Reddi 190 İKİNCİ KISIM Kararlar, Açıklanması ve Tebliği, Süreler ve Eski Hâle Getirme BİRİNCİ BÖLÜM Kararlar, Açıklanması ve Tebliği MADDE 33.- KARARLARIN VERİLMESİ USULÜ 191 AÇIKLAMA 191 I. Genel Olarak 191 II. Duruşmalı İşlerde Karar Usulü 191 III. Duruşmasız İşlerde Karar Usulü 191 IV. Mahkeme ve Hakim Kararları 191 A. Hakim Kararları 192 B. Mahkeme Kararları 192 MADDE 34.- KARARLARIN GEREKÇELİ OLMASI 193 AÇIKLAMA 193 I. Genel Olarak 193 II. Gerekçenin Faydaları 193 III. Karşı Oyların Gerekçesi 193 IV. Karar Çeşitlerine Göre Gerekçelerin Kapsamı 194 V. Gerekçenin Olmayışının Hukuka Kesin Aykırılık Oluşturması 194 VI. Başvurulacak Kanun Yollarının Açıkça Yazılması 195 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 195 MADDE 35.- KARARLARIN AÇIKLANMASI VE TEBLİĞİ 197 AÇIKLAMA 197 I. Verilen Kararların Tebliği 197 II. Koruma Tedbirlerine İlişkin Kararların Tebliği 197 III. Tebligat Yapılmasının Zorunlu Olmadığı Hal 198 IV. Serbest Olmayanlara ve Tutuklulara Kararın Tebliği 198 MADDE 36.- TEBLİGAT VE YAZIŞMA USULÜ 199 AÇIKLAMA 199 I. Mahkeme ve Hakimlerin Doğrudan Yazışma Yapması 199 II. İnfaz Edilecek Kararlar 199 MADDE 37.- TEBLİGAT USULLERİ 200 AÇIKLAMA 200 I. Tebligat Usulü 200 II. Yurt Dışına Tebligat 200 MADDE 38.- CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA YAPILAN TEBLİGAT 201 AÇIKLAMA 201 I. Cumhuriyet Başsavcılığına Yapılan Tebligat 201 İKİNCİ BÖLÜM Süreler ve Eski Hâle Getirme MADDE 39.- SÜRELERİN HESAPLANMASI 202 AÇIKLAMA 202 I. Genel Olarak 202 II. Gün 202 III. Hafta 203 IV. Ay 203 V. Son Günün Tatile Rastlaması 203 MADDE 40.- ESKİ HÂLE GETİRME 205 AÇIKLAMA 205 I. Eski Hale Getirme 205 II. Eski Hale Getirme Sebepleri 205 III. Eski Hale Getirme İsteminde Bulunulamayacak İşlemler 206 IV. Kanun Yollarına Başvuru Hakkının Belirtilmemesinin Eski Hale Getirme Sebebi Olması 206 MADDE 41.- ESKİ HÂLE GETİRME DİLEKÇESİ 207 AÇIKLAMA 207 I. Eski Hale Getirme İsteminin Usulü 207 II. Dilekçenin Verileceği Merci 207 III. Eski Hale Getirme Dilekçesinde Yer Alması Gereken Hususlar 207 MADDE 42.- ESKİ HÂLE GETİRME DİLEKÇESİ ÜZERİNE VERİLECEK KARAR 208 AÇIKLAMA 208 I. Eski Hale Getirme İstemini İnceleyecek Merci 208 II. Karar ve Niteliği 208 III. Eski Hale Getirme İsteminin Yürütmeye Etkisi 208 ÜÇÜNCÜ KISIM Tanıklık, Bilirkişi İncelemesi ve Keşif BİRİNCİ BÖLÜM Tanıklık MADDE 43.- TANIKLARIN ÇAĞRILMASI 210 AÇIKLAMA 210 I. Tanıklık 210 A. Savcının Tanık Olması 211 B. Kolluk Görevlilerinin Tanıklığı 211 C. Müdafii veya Vekilin Tanıklığı 212 II. Tanıklığın Konusu 212 III. Tanıkların Çağrılması 212 A. Tanıkların Davetiye ile Çağrılması 212 B. Tanıkların Diğer İletişim Araçları ile Çağrılması 213 C. Zorla Getirme 213 1. Genel Açıklama 213 2. Kolluğun Zorla Getirme Yetkisi 213 IV. Cumhurbaşkanının Tanıklığı 214 MADDE 44.- ÇAĞRIYA UYMAYAN TANIKLAR 215 AÇIKLAMA 215 I. Tanığın Çağrıya Uymaması 215 II. Naip Hakim ya da İstinabe ile Tanık İfadesinin Alınması 215 III. Tanığın İstinabe Yoluyla Dinlenmesinin Adil Yargılanma Hakkına Etkisi 217 IV. Sebepsiz Yere Gelmeyen Tanığa Uygulanacak Yaptırım 217 MADDE 45.- TANIKLIKTAN ÇEKİNME 218 AÇIKLAMA 218 I. Tanıklık Görevi ve Tanıklıktan Çekinme 218 II. Tanıklıktan Çekinme Halleri 218 A. Hısımlık Nedeniyle 218 B. Kişisel Nedenler 219 III. Tanıklıktan Çekinme Usulü 220 MADDE 46.- MESLEK VE SÜREKLİ UĞRAŞILARI SEBEBİYLE TANIKLIKTAN ÇEKİNME 221 AÇIKLAMA 221 I. Meslek Sırrı 221 II. Mesleki Uğraş Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme 221 III. Mukayeseli Hukukta Tanıklıktan Çekinme 221 IV. Mesleki Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlar 222 V. Tanıklığa Muvafakat 223 MADDE 47.- DEVLET SIRRI NİTELİĞİNDEKİ BİLGİLERLE İLGİLİ TANIKLIK 224 AÇIKLAMA 224 I. Devlet Sırrı 224 II. Devlet Sırları Konusunda Tanıklık ve Tanıklıktan Çekinme 225 III. Devlet Sırları Konusunda Tanıkların Dinlenme Usulü 225 IV. Devlet Sırlarının Mahkemeye Karşı Gizli Tutulamayacağı Suçlar 226 V. Cumhurbaşkanının Devlet Sırları Konusundaki Tanıklığı 226 VI. Yemin 226 MADDE 48.- KENDİSİ VEYA YAKINLARI ALEYHİNE TANIKLIKTAN ÇEKİNME 227 AÇIKLAMA 227 I. Kendisini Suçlamaya Zorlamama İlkesi 227 II. Yakınlarını Suçlamaya Zorlamama İlkesi 227 III. Çekinme Hakkının Hatırlatılması Zorunluluğu 228 IV. Tanıklık Yapmaktan Sonradan Çekinilmesi 228 V. Tanıklık Yapmaktan Çekinilemeyecek Haller 228 MADDE 49.- TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEBİNİN BİLDİRİLMESİ 230 AÇIKLAMA 230 I. Tanıklıktan Çekinme Sebeplerin Bildirilmesi 230 II. Çekinme Sebeplerinin Açıklanmasını İsteyecek Merci 230 III. Aşikar Konularda Çekinme Gerekçesinin Açıklamasına Gerek Görülmemesi 230 IV. Devlet Sırları Konusunda Çekinme Gerekçeleri 231 MADDE 50.- YEMİN VERİLMEYEN TANIKLAR 232 AÇIKLAMA 232 I. Yemin 232 II. Yemin Metni 232 III. Yeminsiz Dinlenecek Tanıklar 233 MADDE 51.- TANIKLIKTAN ÇEKİNEBİLECEK KİMSENİN ÇEKİNMEMESİ 235 AÇIKLAMA 235 I. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanların Tanıklık Yapmak İstemesi 2 35 II. Yemin 235 MADDE 52.- TANIKLARIN DİNLENMESİ 237 AÇIKLAMA 2 37 I. Tanıkların Dinleneceği Yer 237 II. Tanıkların Dinlenmesi 237 A. Tanık Yoklaması ve Tanıkların Duruşma Salonundan Çıkartılması 237 B. Tanıkların Birer Birer Duruşma Salonuna Alınması 238 C. Yüzleştirme 238 D. Tanık Beyanlarının Görüntülü ve Sesli Kaydedilmesi 239 E. Görüntülü veya Sesli Kayıt Zorunluluğunun 1 Temmuz 2006 Tarihinde Başlaması 240 F. Duruşma Salonu Dışında Dinlenen Tanıkların Görüntü ve Sesinin Kaydedilmesi 240 G. Görüntülü ve Sesli Kayıtların Sadece Ceza Yargılamasında Kullanılması 241 III. Terör Suçu Tanıklarının Dinlenmesi 241 IV. Tanıkların Kolluk Tarafından Dinlenmesi 243 MADDE 53.- TANIĞA GÖREVİNİN ÖNEMİNİ ANLATMA 244 AÇIKLAMA 244 I. Tanıklığın Anlam ve Önemi 244 II. Yalan Tanıklığın Yaptırımı 244 III. Yemin 244 IV. Mahkeme Salonunu Terk Edememe 245 MADDE 54.- TANIKLARA YEMİN VERİLMESİ 246 AÇIKLAMA 246 I. Yemin 246 II. Yemin Verecek Kişiler 246 III. Yasal Sebep Olmaksızın Yeminden Çekinmek 247 MADDE 55.- YEMİNİN BİÇİMİ 248 AÇIKLAMA 248 I. Yemin Metninin Niteliği 248 II. Tanıklıktan Önceki ve Sonraki Yemin 248 III. Tercüman Aracılığı ile Yemin 248 IV. Yeminin Yaptırılması Usulü 249 MADDE 56.- YEMİNİN YERİNE GETİRİLMESİ, SAĞIR VEYA DİLSİZİN YEMİNİ 250 AÇIKLAMA 250 I. Yemin Metninin Okutulması veya Tekrar Ettirilmesi 250 II. Sağır ve Dilsizlerin Yemini 250 MADDE 57.- TANIĞIN TEKRAR DİNLENMESİ 251 AÇIKLAMA 251 I. Tanığın Yeniden Dinlenmesi 251 II. Tekrar Dinlemede Yemin 251 MADDE 58.- TANIĞA İLK ÖNCE SORULACAK HUSUSLAR VE TANIĞIN KORUNMASI 252 AÇIKLAMA 252 I. Tanığa İlk Önce Sorulacak Hususlar 252 A. Tanığın Kimlik Bilgileri 252 B. Tanığın Şüpheli, Sanık ya da Mağdurla İlişkisi 252 C. Ruhi ve Psikolojik Durumunun Tespiti 253 D. Tanığın Dini 253 II. Tanıkların Korunması 253 B. Mukayeseli Hukukta Tanık Koruma 255 C. Tanığın Duruşmaya Çıkma Gereği 255 D. Hukukumuzda Tanık Koruma 255 1. Tarihsel Gelişim 255 2. Kişisel Bilgilerinin Değiştirilmesi ve Mecbur Kalmadıkça Tanığın Duruşmaya Çıkmasının Önlenmesi 257 3. Duruşmaya Çıkması Halinde Koruma Yöntemleri 258 a. Farklı Adres Belirleme 258 b. Tehlikenin Takdiri 258 c. Tanıklığın ve Verilen Bilgilerin Tartışılması 258 d. Kimlik Bilgilerinin Saklanması 259 e. Tanığın Yüzünün Gizlenmesi Gereken Haller 259 4. Tanıkların Korunmasına Karar Verilebilecek Suçlar 259 5. Tanık Koruma Kanun Tasarısıyla Getirilmesi Öngörülen Düzenlemeler 260 a. Tanık Koruma Tedbirleri 260 b. Korumaya Alınan Tanıkların Dinlenmesi 261 MADDE 59.- TANIĞA SÖYLENECEK ŞEYLER VE SORULACAK SORULAR 262 AÇIKLAMA 262 I. Tanığa Olay ya da Davanın Anlatılması 262 II. Yönlendirme ve Telkinden Kaçınılması 262 III. Tanığın Sözünün Kesilmemesi 262 IV. Çelişkilerin Giderilmesi İçin Soru Sorulması 263 V. Tanıklığın Sözlü Olarak Yapılması 263 MADDE 60.- TANIKLIKTAN VE YEMİNDEN SEBEPSİZ ÇEKİNME 264 AÇIKLAMA 264 I. Tanıklık Yapmak Zorunludur 264 II. Yemin Etmek Zorunludur 264 III. Yasal Neden Olmaksızın Tanıklıktan veya Yeminden Çekinmenin Yaptırımı 264 IV. Disiplin Hapsi 265 A. Genel Olarak 265 B. Disiplin Hapsi Vermeye ve Giderleri Ödettirmeye Karar Verecek Merci 265 C. Disiplin Hapsinin Süresi ve Son Verilmesi 266 D. Disiplin Hapsi Kararlarına İtiraz 266 MADDE 61.- TANIĞA VERİLECEK TAZMİNAT VE GİDERLER 267 AÇIKLAMA 267 I. Tanığın Maddi Kayıplarının Karşılanması 267 II. Tanıklık Ücret Tarifesi 267 III. Ücret Ödenmesi Gereken Çağrılar 268 IV. Ödenecek Gider Kalemleri 269 V. Tanıklara Ödenen Ücretlerin Yargılama Gideri Olması 269 VI. Tanığa Ödenecek Ücretin Harç, Vergi ve Resimden Muaflığı 269 İKİNCİ BÖLÜM Bilirkişi İncelemesi MADDE 62.- BİLİRKİŞİLERE UYGULANACAK HÜKÜMLER 270 AÇIKLAMA 270 I. Bilirkişi 270 II. Bilirkişilik Sistemleri 270 III. Bilirkişi Değerlendirmesinin Niteliği 271 IV. Tanıklığa İlişkin Hükümlerin Uygulanabilirliği 271 V. Bilirkişinin Yapacağı İnceleme 271 VI. Bilirkişi Raporunun Bağlayıcı Olmaması 271 MADDE 63.- BİLİRKİŞİNİN ATANMASI 272 AÇIKLAMA 272 I. Bilirkişiye Başvurulabilecek Haller 272 II. Bilirkişinin Görevlendirilmesi 273 III. Bilirkişiye Başvurmanın İhtiyariliği 273 IV. Bilirkişi Atayabilecek Merci 274 V. Bilirkişi Sayısı 274 VI. İstem 275 VII. Cumhuriyet Savcısının Bilirkişi Ataması 275 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 275 MADDE 64.- BİLİRKİŞİ OLARAK ATANABİLECEKLER 276 AÇIKLAMA 276 I. Bilirkişiler 276 II. İl Adli Yargı Adalet Komisyonlarının Oluşturacağı Bilirkişi Listeleri 277 III. Bilirkişi Listelerin Oluşturulma Esas ve Usulleri 278 A. Uzmanlık Alanlarının Belirlenmesi ve İlanı 278 B. Bilirkişi Listesine Kabul Şartları ve Başvuru Usulü 279 C. Başvuruların Değerlendirilmesi 280 D. Bilirkişi Listelerinin İlanı 280 E. Bilirkişi Listelerinden Çıkarılma Sebep ve Usulü 281 F. Bilirkişi Listelerinin Yenilenmesi 281 G. Tercümanların Yaptıkları İşin Niteliği 281 IV. Resmi Bilirkişilik Kurumlarının Bazıları 281 A. Adli Tıp Kurumu 282 B. Emniyet Genel Müdürlüğü Kriminal Polis Laboratuarı 284 C. Yüksek Sağlık Şurası 284 D. Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu 284 E. Refik Saydam Umumi Hıfzısıhha Laboratuarı 284 F. Maden Tetkik Arama Enstitüsü 285 V. Tüzel Kişi Niteliğindeki Bilirkişiler 285 VI. Bilirkişinin Yemini 286 A. İl Adli Yargı Adalet Komisyonu Listesindeki Bilirkişilerin Yemini 286 B. Liste Dışındaki Bilirkişilerin Yemini 286 C. Yazılı Yemin 287 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 287 MADDE 65. - BİLİRKİŞİLİĞİ KABUL YÜKÜMLÜLÜĞÜ 288 AÇIKLAMA 288 I. Kural; Bilirkişiliğin Zorunlu Görev Olmayışı 288 II. İstisna; Bilirkişiliği Kabul Zorunluluğu 288 MADDE 66.- ATAMA KARARI VE İNCELEMELERİN YÜRÜTÜLMESİ 290 AÇIKLAMA 291 I. Bilirkişi İncelemesinin Süresi 291 A. Genel Olarak 291 B. Sürenin Uzatılması 291 C. Görevin Süresi İçinde Yapılmaması 291 III. Bilirkişiye İncelenecek Materyallerin Teslimi 292 IV. Bilirkişinin İncelenmesi 292 A. Bilirkişinin Görevini Yaparken Merci ile İlişkisi 292 B. Bilirkişinin Görevini Yaparken Başvurabileceği Bilgi Kaynakları 292 C. Bilirkişi Çalışmalarına Katılma 293 D. Bilirkişinin İlgililere Soru Sorması 293 V. Bilirkişilik Görevinin Yerine Getirilmemesinin Yaptırımı 293 MADDE 67.- BİLİRKİŞİ RAPORU, UZMAN MÜTALAASI 294 AÇIKLAMA 294 I. Bilirkişi Raporu 294 A. Genel Olarak 295 C. İmza 295 II. Raporun Teslimi veya Gönderilmesi 295 III. Birden Fazla Bilirkişinin Raporu 296 IV. Raporda Hukuki Değerlendirmeye Yer Verilmemesi 296 V. Raporun Taraflara Ulaştırılması 296 VI. Raporu İncelemek İçin Taraflara Süre Verilmesi ve Tarafların Rapora Karşı Diyecekleri 297 VII. Raporun Eksik veya Yetersiz Olması 297 VIII. Bilimsel Mütalaa Alınması 298 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 298 MADDE 68.- DURUŞMADA BİLİRKİŞİNİN AÇIKLAMASI 299 AÇIKLAMA 29 9 I. Bilirkişinin Duruşmaya Katılması 299 II. Bilirkişinin Duruşmaya Çağrılma Nedenleri 300 III. Bilirkişinin Duruşmada Dinlenme Usulü 300 IV. Bilirkişi Dışında Uzmanlardan Mütalaa Alınması ve Tartışılması 300 MADDE 69.- BİLİRKİŞİNİN REDDİ 301 AÇIKLAMA 301 I. Bilirkişinin Ret Sebepleri 301 A. Genel Olarak 301 B. Tarafsızlık Kriterleri 301 II. Bilirkişiyi Ret Edebilecekler 302 III. Bilirkişinin Ad ve Soyadının Taraflara Bildirilmesi ve İstisnaları 302 IV. Bilirkişinin Ret İsteminin İnceleneceği Merci ve Kararı 302 V. Bilirkişinin Reddi İsteminde Belirtilmesi Gereken Hususlar 303 VI. Bilirkişinin Reddi İsteminde Süre 303 MADDE 70.- BİLİRKİŞİLİKTEN ÇEKİNME, BİLİRKİŞİ OLARAK DİNLENEMEYENLER 304 AÇIKLAMA 304 I. Bilirkişilikten Çekinme 304 II. Bilirkişi Olarak Dinlenemeyenler 304 MADDE 71.- GÖREVİNİ YAPMAYAN BİLİRKİŞİ HAKKINDAKİ İŞLEM 305 AÇIKLAMA 305 I. Bilirkişinin Görevleri 305 II. Görevin Yerine Getirilmemesi Halinde Yaptırım 305 MADDE 72.- BİLİRKİŞİ GİDER VE ÜCRETİ 306 AÇIKLAMA 306 I. Bilirkişi Gider ve Ücretleri 306 MADDE 73.- SAHTE PARA VE DEĞERLER ÜZERİNDE YAPILACAK İNCELEMELER 307 AÇIKLAMA 307 II. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Darphane 308 A. Ön İnceleme 308 B. Sahte Paraların İncelenmek Üzere Gönderilmesi 309 C. Kod Numarası Verilmesi ve Kullanılması 310 D. Sahte Madenî Para ve Sikkelerin İmhası 310 E. Sahte Madenî Paralar ve Sikkeler İzleme Sistemi 311 IV. Sahteliğinden Şüphe Edilen Banknotların İncelenmesi ve Değerlendirilmesinde Uyulacak Usul ve Esaslar 312 A. Genel Olarak 312 B. Ön İnceleme 312 C. Sahte Banknotların İncelenmek Üzere Gönderilmesi 313 D. Kod Numarası Verilmesi ve Kullanılması 314 E. Sahte Banknotların İmhası 314 F. Sahte Banknotları İzleme Sistemi 315 G. Yabancı Paralarda Sahtecilikte Bilirkişilik 316 V. Değerli Kağıtlarda Sahtecilik Suçlarında Bilirkişilik 316 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Gözlem Altına Alınma, Muayene, Keşif ve Otopsi MADDE 74.- GÖZLEM ALTINA ALINMA 317 AÇIKLAMA 317 I. Gözlem Altına Alma 317 II. Gözlem Altına Alınma Sebep ve Koşulları 317 A. Kuvvetli Şüphe 318 B. Akıl Sağlığının Belirlenmesi 319 C. Uzman Hekim Görüşü 319 D. Cumhuriyet Savcısı ve Müdafiin Dinlenmesi 319 E. Zorunlu Müdafilik 319 F. Süre 319 1. Gözlem Altında Tutulma Süresi 319 2. Sürenin Uzatılma Usulü 320 G. Hakim Kararı 32 0 H. İtiraz 320 III. Gözlem Altında Geçen Sürenin Cezadan İndirilmesi 320 MADDE 75.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN BEDEN MUAYENESİ VE VÜCUDUNDAN ÖRNEK ALINMASI 321 AÇIKLAMA 321 I. Vücut Dokunulmazlığı 321 II. CMUK’da ki Düzenlemenin Yetersizliği 322 III. Dış ve İç Beden Muayenesi ile Vücuttan Örnek Alınması Kavramları 323 A. Genel Olarak 323 B. Dış Beden Muayenesi 324 C. İç Beden Muayenesi 324 D. Vücuttan Örnek Alınması 325 E. Beden Muayenesinin Vücut Araması ve Sağlık Kontrolünden Farkı 326 IV. Dış ve İç Beden Muayenesi ile Vücuttan Örnek Alınmasının Koşulları 327 A. Delil Elde Etme Amacı 327 B. Karar 328 2. İç Beden Muayenesi Kararı 328 3. Vücuttan Örnek Alınması Kararı 329 C. Cumhuriyet Savcısının Kararının Hakim Onayına Sunması 329 D. İtiraz 330 E. Müdahalenin Ön Koşulu 330 F. Suçlar İçin Öngörülen Cezalarla İlgili Sınır 331 G. Raporun Düzenlenmesi 331 H. Güvenlik Önlemleri 331 I. Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alma 332 J. Hukuka Aykırı Beden Muayenesi ve Örnek Alma Halinde Tazminat 332 V. İşlemlerinin Tabib veya Sağlık Mesleği Mensubu Tarafından Yapılması 332 VI. İşlemlerin Uygulanmasında Zor Kullanma ve İlgilinin Rızası 333 VII. Özel Kanun Hükümlerinin Saklı Tutulması 333 VIII. Sonuçların Başka Amaçla Kullanılamaması ve İmhası 334 MADDE 76.- DİĞER KİŞİLERİN BEDEN MUAYENESİ VE VÜCUTTAN ÖRNEK ALINMASI 335 I. Genel Olarak 335 II. Diğer Kişiler 336 III. Diğer Kişilerin İç veya Dış Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması Koşulları 336 A. Amaç 336 1. Delil Elde Edilmesi 336 2. Soybağının Araştırılması 336 B. İstem 33 7 C. Hakim Kararı 337 D. Cumhuriyet Savcısının Kararının Hakim Onayına Sunulması 337 E. İtiraz 337 F. Ön Koşul 338 G. Raporun Düzenlenmesi 338 H. Güvenlik Önlemleri 338 IV. İç veya Dış Beden Muayenesi ve Örnek Alma İşlemlerinin Uygulanması 338 A. İşlemlerin Uzmanlar Tarafından Yapılması 338 B. Mağdurun Rızasına Dayalı Muayene ve Örnek Alma 339 V. Muayene ve Örnek Alınmasından Kaçınma 339 A. Tanıklıktan Çekinme Nedeniyle 339 B. Küçüklük ya da Akıl Hastalığı Nedeniyle 339 VI. Sonuçların Başka Amaçla Kullanılamaması ve İmhası 340 MADDE 77.- KADININ MUAYENESİ 341 AÇIKLAMA 3 41 I. Kadının Muayenesi 341 II. Koşulları 341 A. İstem 341 B. İmkan 341 C. Kadın Sağlık Mesleği Mensubunun Bulundurulması 342 MADDE 78.- MOLEKÜLER GENETİK İNCELEMELER 343 AÇIKLAMA 343 I. Genel Olarak 343 II. Moleküler Genetik İnceleme 343 III. Amaç 344 IV. Zorunluluk 344 V. Başka Amaçla Kullanılamama 344 VI. Kitle Test Yasağı 344 VII. Kime Ait Olduğu Belli Olmayan Parçalar Üzerinde Genetik İnceleme 345 VIII. Raporun Düzenlenmesi 345 IX. Karar 345 MADDE 79.- HÂKİMİN KARARI VE İNCELEME YAPILMASI 346 AÇIKLAMA 346 I. Moleküler Genetik İnceleme Koşulları 346 A. Hakim Kararı 346 B. Kararda Bilirkişinin Gösterilmesi 346 C. Bilirkişilik Kurumları ve Bunların Yükümlülükleri 347 D. İnceleme Yapılacak Bulgularda İlgilinin Kimlik Bilgisinin Yazılmaması 348 MADDE 80.- GENETİK İNCELEME SONUÇLARININ GİZLİLİĞİ 349 AÇIKLAMA 349 I. Genetik İnceleme Sonuçları 349 A. Genetik İnceleme Sonuçlarının Kişisel Veri Niteliği 349 B. Genetik İnceleme Sonuçlarının Gizliliği 349 C. Raporun Düzenlenmesi 350 D. Genetik İnceleme Sonuçlarının İmhası 350 E. Genetik İnceleme Sonuçlarının İmha Usulü 351 II. Kişisel Nitelikteki Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Şahısların Korunmasına Dair Sözleşme 352 III. Yaptırım 35 2 MADDE 81.- FİZİK KİMLİĞİN TESPİTİ 353 AÇIKLAMA 353 I. Genel Olarak 353 II. Teşhis ve Yüzleştirme Ayrımı 353 A. Yüzleştirme 353 B. Teşhis 354 III. Bilgilerin Depolanması 355 IV. Tespit ve Kayıt Koşulları 356 V. Tespit ve Kayıt Yapılacak Veriler 356 A. Parmak İzi 357 B. Ses 357 C. Fotoğraf 358 VI. Yok Edilmesi 358 A. Koşulları 358 B. Usulü 358 VIII. DNA, İz, Ses ve Görüntü Arşivleri Konusunda Bir Öneri 359 MADDE 82.- YÖNETMELİK 361 AÇIKLAMA 361 MADDE 83.- KEŞİF 362 AÇIKLAMA 362 I. Genel Açıklama 362 A. Keşif Yeri ve Zamanı 362 B. Keşif Usulü 362 C. Keşifte Hazır Bulunabilecekler 363 D. Keşfin Yer Göstermeden Farkı 363 F. Keşfin Hakim Tarafından Yapılmasının İstenmesi 364 II. Tutanak 365 A. Genel Olarak 365 B. Keşif Tutanağının Duruşmada Okunması 3 65 MADDE 84.- KEŞİFTE, TANIK VEYA BİLİRKİŞİNİN DİNLENMESİNDE BULUNABİLECEKLER 366 AÇIKLAMA 366 I. Keşifte Hazır Bulunabilecekler ve Keşifte Dinlenecekler 366 II. Cumhuriyet Savcısının Keşfe Katılması 367 III. Keşfe Katılmasına İzin Verilmeyecekler 367 IV. Keşif Yapılacağının İlgililere Bildirilmesi 368 V. Mazeret Halinde Keşfin Ertelenmemesi 368 MADDE 85.- YER GÖSTERME 369 AÇIKLAMA 369 I. Genel Olarak Yer Gösterme 369 II. Yer Göstermenin Hukuki Niteliği 370 III. Yer Göstermenin Amacı 370 IV. Yer Göstermenin Yapılma Usulü 371 A. Kural: Yer Gösterme Savcı Tarafından Yaptırılır 371 B. İstisna: Yer Göstermenin Kolluk Amiri Tarafından Yaptırılması (CMK m. 250) 372 V. Yer Göstermeye Müdafiinin Katılması 372 VI. İşlemin Tutanağa Bağlanması 372 VII. Yer Göstermenin Yapılacağı Evre 373 VIII. Yer Göstermenin Yapılacağı Suçlar 373 IX. Tutuklu veya Hükümlünün Yer Göstermesi 373 X. Mağdurun Yer Göstermesi 374 MADDE 86.- ÖLÜNÜN KİMLİĞİNİ BELİRLEME VE ADLÎ MUAYENE 375 AÇIKLAMA 375 I. Genel Olarak 375 II. Ölünün Kimliğini Tespit 375 A. Cesedin Şüpheliye Gösterilmesi 376 B. Kimlik Tespit İşleminin Zamanı 376 C. Kimlik Tespitinin Tutanağa Bağlanması 376 D. Kimlik Tespitini Yapacak Merci 377 III. Adli Muayene 377 A. Adli Muayeneyi Yapacak Mercii 377 MADDE 87.- OTOPSİ 379 AÇIKLAMA 379 I. Genel Olarak 379 A. Otopsi Yapacak Merci 379 B. Otopsiyi Yapacak Hekim 380 C. Tek Pratisyen Hekimle Otopsi Yapılması 380 D. Otopsiye Tarafların Özel Hekimlerinin Katılması 381 E. Otopsi Tutanağı 382 G. Otopsi Yapılmasına Gerek Olup Olmadığı Kararı 382 H. Otopsi Usulü 382 İ. Otopsi Yapamayacak Hekimler 383 II. Mezar Açılması 383 A. Genel Olarak 383 B. Mezar Açılması Kararı 384 III. Otopsi ve Mezar Açmanın Ses ve Görüntülü Kaydedilmesi 384 IV. Otopsilerin İşlemlerinin Yerine Getirilmesine İlişkin Genelge 384 MADDE 88.- YENİ DOĞANIN CESEDİNİN ADLÎ MUAYENESİ VEYA OTOPSİ 389 AÇIKLAMA 389 I. Genel Olarak 389 II. Yeni Doğmuş Çocuk Otopsisinde Tespit Edilecek Hususlar 389 III. Tutanak 389 IV. Yeni Doğan Çocuk Kavramı ve Yeni Doğan Çocukların Ölüm Sebepleri 389 MADDE 89.- ZEHİRLENME ŞÜPHESİ ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEM 391 AÇIKLAMA 391 I. Zehirlenmelerde Yapılan Otopside Yapılması Gereken İşlemler 391 II. Parçaların Alınması ve Korunması 391 III. Parçaların İncelenmesi 392 IV. Zehirlenmenin Meydana Gelebileceği Olaylar 392 DÖRDÜNCÜ KISIM Koruma Tedbirleri BİRİNCİ BÖLÜM Yakalama ve Gözaltı MADDE 90.- YAKALAMA VE YAKALANAN KİŞİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER 393 AÇIKLAMA 393 I. Koruma Tedbiri 393 II. Yakalama ve Kişi Özgürlüğü 395 A. Genel Olarak 395 B. AİHS’de Yakalama 396 C. Anayasada Yakalama 396 III. Yakalama Çeşitleri ve Koşulları 396 A. Herkes Tarafından Yapılabilecek Yakalama 397 1. Suç İşlerken Rastlanılması 397 2. Kaçması veya Kimliğinin Belirlenememesi 397 3. Kendini İdareden Aciz Olanlara Karşı Suç İşlenmesi 398 B. Kolluk Görevlileri Tarafından Yapılabilecek Yakalama 398 1. Tutuklama Kararı Verilmesini Gerektiren Hal 398 2. Yakalama Emri Çıkartılmasını Gerektiren Hal 399 3. Gecikmesinde Sakınca Bulunması 399 4. Amirlere ya da Savcıya Başvurma Olanağının Bulunmaması 399 5. CMK’nın 250. Maddesi Uyarınca Yakalama 399 C. Şikayete Bağlı Suçlarda Yakalama 400 D. Kolluğun Diğer Yakalama Yetkileri 400 1. Genel Olarak 400 2. Kontrol Altında Tutma 401 3. Kimlik Bildirmeme Nedeniyle Tutulma 402 4. Muhafaza Altına Alma 402 E. Yakalama Yasağı 403 IV. Yakalama Konusunda Çocuklarla İlgili Özel Hükümler 403 A. 12 Yaşını Doldurmamış Olanlar ile 15 Yaşını Doldurmamış Sağır ve Dilsizler 403 B. 12 Yaşını Doldurmuş, Ancak 18 Yaşını Doldurmamış Olanlar 404 V. Yakalama Konusunda Diğer Özel Hükümler 405 VI. Yakalama Tedbirinin Uygulanması 405 A. Yakalama Zamanı 405 C. Yakalanan Kişinin Kaba Üst Aramasının Yapılması 406 D. Alınacak Diğer Önlemler 406 E. Yakalanana Kanuni Haklarının Bildirilmesi 406 F. Yakalanan Kişinin Cumhuriyet Savcısı Huzuruna Çıkartılması 407 G. Yakalamanın, Yakalamanın Yakınlarına veya Belirlediği Bir Kişiye Bildirilmesi 408 H. Yakalama İşleminin Tutanağa Bağlanması 408 I. Cumhuriyet Savcısının Kararı 409 J. Sağlık Kontrolü 409 K. Yakalanan Kişilerin Naklinde Alınacak Önlemler 410 MADDE 91.- GÖZALTI 411 AÇIKLAMA 411 I. Gözaltına Alma 411 A. Genel Olarak 411 B. Kimlik Bildirmeme Nedeniyle Gözaltına Alma 412 C. Gözaltı Konusunda Özel Düzenlemeler 412 II. Gözaltına Alınanlarla İlgili Yapılacak İşlemler ve Nezarethaneler 413 A. Güvenlik Araması 413 B. Sağlık Kontrolü 413 C. Gözaltına Alınanların Konulacakları Yer 413 1. Genel Olarak 413 2. Nezarethanelerin Fiziksel Donanımı 414 3. Nezarethanelerin Kamera ile Gözetlenmesi 414 4. Nezarethane İşlemleri 414 5. Nezarethanelerin Denetimi 415 6. Gözaltı Birimi ve Gözaltı-Nezarethane Sorumlusu 416 III. Gözaltı Masraflarının Karşılanması 416 IV. Gözaltına Alma Kararı ve Kararın Denetimi 416 A. Gözaltına Alma Kararı 416 B. İtiraz 417 1. Genel Olarak 417 2. İtiraz Usulü 418 3. İtiraz Üzerine Verilecek Karar 418 V. Gözaltı Süresi ve Sürenin Uzatılması 418 A. Gözaltı Süresi 418 B. Toplu Suçlarda Gözaltı Süresi ve Bu Sürenin Uzatılması 419 C. Bazı Suçlarda Gözaltı Süresi ve Bu Sürenin Uzatılması 420 D. Gözaltı Süresinin Uzatılma Usulü 420 E. Sürenin Uzatılmasına Dair Kararların Bildirimi 420 VI. Yeniden Yakalanma Yasağı 421 VII. Serbest Bırakma veya Sorguya Sevk 421 VIII. Şüphelinin Sorgulanması 421 IX. Gizlilik İlkesi 422 MADDE 92.- GÖZALTI İŞLEMLERİNİN DENETİMİ 423 AÇIKLAMA 423 I. Yakalanan veya Gözaltına Alınanların Tutulacağı Yer 423 II. Nezarethanelerin Denetimi 423 III. Denetimde İncelenecek Hususlar 423 IV. Yönetmelik 424 MADDE 93.- YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİŞİLERİN NAKLİ 425 AÇIKLAMA 425 I. Yakalanan veya Tutuklananların Nakli ve Güç Kullanma 425 II. Kelepçe Takılması 425 MADDE 94.- YAKALANAN KİŞİNİN MAHKEMEYE GÖTÜRÜLMESİ 427 AÇIKLAMA 427 I. Yakalanan Kişinin Yetkili Hakim veya Mahkeme Önüne Çıkartılması 427 II. Yakalanan Kişinin Yetkili Hakim veya Mahkemeye Götürülmesi 427 III. Yollama Kararı veya Sevk Tutuklaması 427 IV. Uygulamada Yaşanan Sorunlar ve Bir Çözüm Önerisi 428 MADDE 95.- YAKALANAN VEYA GÖZALTINA ALINANIN DURUMUNUN YAKINLARINA BİLDİRİLMESİ 431 AÇIKLAMA 431 I. Yakınlara Bildirim 431 A. Yakınlarına Bildirimi Gerektiren İşlemler 431 B. Bildirimin Yapılacağı Kişi 431 1. Bir Yakınına Bildirim 431 2. Belirlediği Kişiye Bildirim 431 C. Terörle Mücadele Kanununda Öngörülen İstisnalar 432 D. Bildirimin Cumhuriyet Savcısının Emri ile Yapılması ve Bildirim Usulü 432 E. Gözaltı Süresinin Uzatılması Halinde Bildirim 433 F. Yabancıların Yakalanması veya Gözaltına Alınmasında Bildirim 433 MADDE 96.- YAKALAMANIN İLGİLİLERE BİLDİRİLMESİ 434 AÇIKLAMA 434 I. Şikayet Hakkı Sahibine Bildirim 434 MADDE 97.- YAKALAMA TUTANAĞI 435 AÇIKLAMA 435 I. Yakalama Tutanağı 435 II. Yakalama Tutanağının İçeriği 435 III. Yakalama Tutanağı Örneği 436 MADDE 98.- YAKALAMA EMRİ VE NEDENLERİ 437 AÇIKLAMA 437 I. Yakalama Emri ve Nedenleri 437 A. Kaçaklar 437 1. Soruşturma Evresinde 437 2. Kovuşturma Evresinde 438 B. Yakalanmışken Kolluk Görevlisinin Elinden Kaçanlar 439 C. Cezaevinden veya İnfaz Kurumundan Kaçanlar 440 II. Yakalama Emrinin İçeriği 440 MADDE 99.- YÖNETMELİK 442 AÇIKLAMA 442 I. Yönetmelik 442 II. Yönetmelikte Düzenlenmesi Gereken Konular 442 İKİNCİ BÖLÜM Tutuklama MADDE 100.- TUTUKLAMA NEDENLERİ 443 AÇIKLAMA 444 I. Tutuklama ve Kişi Özgürlüğü 444 A. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Kişi Özgürlüğü 444 B. Anayasada Kişi Özgürlüğü 444 II. Tutuklama Tedbiri 445 A. Genel Olarak 445 B. Tutuklamanın İhtiyariliği ve Tutuklama Sistemleri 445 C. Tutuklamanın İstisna Olması 446 D. Tutuklamanın Ön Koşulları 446 E. Tutuklamanın Amacı 446 F. Şüpheli veya Sanığın Can Güvenliği Nedeniyle Tutuklama 447 G. İnfial Nedeniyle Tutuklama 447 H. Tutuklamada Zor Kullanma 447 III. Tutuklananların Konulacağı Yer 447 IV. Tutuklama Koşulları 4 47 A. Kuvvetli Suç Şüphesi 448 B. Tutuklama Nedenlerinin Varlığı 448 1. Saklanma ya da Kaçma Şüphesi 449 2. Delilleri Gizleme, Değiştirme veya Yok Etme 449 3. Tanık Mağdur ya da Başkaları Üzerinde Baskı Yapma Girişimi 450 D. Ölçülülük İlkesi 451 E. Tutuklama Yasağı 451 1. Öngörülen Ceza Nedeniyle 451 2. Güvence Belgesi Verilmesi Nedeniyle 452 3. Yaş Nedeniyle 452 F. Tutuklamanın Tedbir Olma Niteliği 452 G. Tutukluluk Süresinin Cezadan İndirilmesi 452 H. Örnek Tutuklama İncelemesi 453 V. Çocuklarla İlgili İstisna 453 VI. Diğer İstisnalar 453 MADDE 101.- TUTUKLAMA KARARI 454 AÇIKLAMA 454 I. Tutuklama Kararı 454 A. Hakim Kararı 454 B. Tutuklama İstemi ve Adli Kontrol Tedbirinin Yetersizliğine Dair Gerekçe 455 C. Kararların Gereçli Olması 455 D. Müdafii Zorunluluğu 4 56 E. Tutuklama İsteminin Reddi 457 II. İtiraz 457 A. Genel Olarak 457 B. Geri Alma 458 III. Gıyabi Tutuklama 458 A. Kural; Gıyabi Tutuklama Müessesesinin Kaldırılması 458 B. İstisna; Kaçaklar Hakkında Yakalama Emri ve Tutuklama Kararı 458 IV. Tutuklama Kararlarının Uygulanması 459 B. Tutukevine Kabul 459 C. Tutuklunun Hakları 459 D. Ziyaretçi Kabulü 460 E. Tutukluların Haberleşmesi 460 F. Diğer Kısıtlamalar 460 G. Tutukluların Yükümlülükleri 460 H. Tutuklama Kararının Uygulanmasının Ertelenmesi 462 AÇIKLAMA 462 I. Tutukluluk Süresinin Belirlenme Kriteri 462 A. Genel Olarak 462 B. Ağır Cezalı Olmayan Suçlarda Azami Tutukluluk Süresi 463 C. Ağır Cezalık Suçlarda Azami Tutukluluk Süresi 463 II. Tutukluluk Süresinin Uzatılması 463 III. Bazı Suçlarla İlgili Tutuklama Süresi 464 IV. Maddenin 1 Nisan 2008 Tarihine Kadar Uygulanmayacağı Suçlar 464 V. Tutukluluk Süresinin Uzatılması Yerine Adli Kontrol Kararı Verilmesi 465 MADDE 103.- CUMHURİYET SAVCISININ TUTUKLAMA KARARININ GERİ ALINMASINI İSTEMESİ 467 AÇIKLAMA 467 I. Tutukluluğun Kaldırılması İstemi ve Karar 467 II. Cumhuriyet Savcısının Tutukluluğu ve Adli Kontrolü Re’sen Kaldırma Yetkisi 468 III. Tutukluluğun Sona Ermesi 468 MADDE 104.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN SALIVERİLME İSTEMLERİ 469 AÇIKLAMA 469 I. Şüpheli veya Sanığın Salıverilme İstemleri ve İnceleme 469 II. Re’sen İnceleme 469 III. Karar 469 IV. İtiraz 470 MADDE 105.- USUL 471 AÇIKLAMA 471 I. Salıverilme İstemlerinin İncelenme Usulü 471 A. Müdafiin Görüşünün Alınması 471 B. Cumhuriyet Savcısının Görüşünün Alınması 472 III. İtiraz 473 MADDE 106.- SALIVERİLENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 474 AÇIKLAMA 474 I. Salıverilenin Adres Bildirim Yükümlülüğü 474 II. Bilgilerin Verileceği Merciler 475 III. Değişiklikleri Bildirim Yükümlülüğü 475 MADDE 107.- TUTUKLANANIN DURUMUNUN YAKINLARINA BİLDİRİLMESİ 476 AÇIKLAMA 476 I. Yakınlara Bildirim 476 II. Belirlediği Kişiye Bildirim 476 III. Bildirim Yapılacak Haller 477 IV. Bildirim Yapacak Merci 477 V. Tutuklunun Kendisinin Bildirimi 477 VI. Yabancı Tutuklu Hakkında Bildirim 477 MADDE 108.- TUTUKLULUĞUN İNCELENMESİ 478 AÇIKLAMA 478 I. Tutuklama Koşullarının Kontrolü 478 II. Tutuklamaya İtiraz ve Tutuklamanın Gözden Geçirilmesi Farkı 478 III. Tutuklama Koşullarının İncelenmesi İstemi ve Süresi 478 IV. Şüphelinin İstemi 479 V. Hakimin Koşulların Devam Edip Etmediğini İncelemesi 479 VI. İnceleme Sonunda Verilecek Karar 479 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Adlî Kontrol MADDE 109.- ADLÎ KONTROL 480 AÇIKLAMA 481 I. Genel Olarak 481 II. Adli Kontrol Tedbirlerinin Özellikleri ve Koşulları 481 A. Genel Olarak 481 B. Geçici Olması 48 2 C. Vasıta Olması 482 D. Tutuklama Koşullarının Aranması 483 E. Kuvvetli Suç Şüphesi 483 G. Suç İçin Öngörülen Ceza Sınırı 484 H. Suç İçin Öngörülen Ceza Sınırının Dikkate Alınmayacağı Tedbirler 485 İ. Tutuklama Nedeninin Olması 485 J. Adli Kontrolün Uygulanabileceği Evre 486 K. Tutuklama Yasağı Olan Suçlar İçin Adli Kontrol Kararı Verilebilmesi 486 III. Adli Kontrol Tedbirleri ve Uygulanması 487 A. Genel Olarak 487 1. Yurt Dışına Çıkma Yasağı 487 2. Hâkim Tarafından Belirlenen Yerlere, Belirtilen Süreler İçinde Düzenli Olarak Başvurmak 488 3. Hâkimin Belirttiği Merci veya Kişilerin Çağrılarına ve Gerektiğinde Meslekî Uğraşlarına İlişkin veya Eğitime Devam Konularındaki Kontrol Tedbirlerine Uymak 488 4. Her Türlü Taşıtları veya Bunlardan Bazılarını Kullanamamak ve Gerektiğinde Kaleme, Makbuz Karşılığında Sürücü Belgesini Teslim Etmek 488 5. Özellikle Uyuşturucu, Uyarıcı veya Uçucu Maddeler ile Alkol Bağımlılığından Arınmak Amacıyla, Hastaneye Yatmak Dahil, Tedavi veya Muayene Tedbirlerine Tâbi Olmak ve Bunları Kabul Etmek 488 6. Şüphelinin Parasal Durumu Göz Önünde Bulundurularak, Miktarı ve Bir Defada veya Birden Çok Taksitlerle Ödeme Süreleri, Cumhuriyet Savcısının İsteği Üzerine Hâkimce Belirlenecek Bir Güvence Miktarını Yatırmak 488 7. Silâh Bulunduramamak veya Taşıyamamak, Gerektiğinde Sahip Olunan Silâhları Makbuz Karşılığında Adlî Emanete Teslim Etmek 489 8. Cumhuriyet Savcısının İstemi Üzerine Hâkim Tarafından Miktarı ve Ödeme Süresi Belirlenecek Parayı Suç Mağdurunun Haklarını Güvence Altına Almak Üzere Aynî veya Kişisel Güvenceye Bağlamak 489 9. Aile Yükümlülüklerini Yerine Getireceğine ve Adlî Kararlar Gereğince Ödemeye Mahkûm Edildiği Nafakayı Düzenli Olarak Ödeyeceğine Dair Güvence Vermek 490 B. Adli Kontrol Tedbirlerinin Uygulanmasında Mesleki Uğraşların Göz Önüne Alınması 490 C. Adli Kontrol Tedbirini Uygulayacak Merci 490 D. Cezadan Mahsup 491 1. Kural; Adli Kontrol Süresinin Cezadan İndirilememesi 491 2. İstisna; Cezadan İndirilecek Hal 491 MADDE 110.- ADLÎ KONTROL KARARI VE HÜKMEDECEK MERCİLER 492 AÇIKLAMA 492 I. Adli Kontrol İstemi 492 II. Şüpheden Kesin Hükme Kadar Adli Kontrol Kararı Verilebilir 492 III. Soruşturma Evresinde Adli Kontrol Kararı 493 IV. Kovuşturma Evresinde Adli Kontrol Kararı 493 MADDE 111.- ADLÎ KONTROL KARARININ KALDIRILMASI 494 AÇIKLAMA 494 I. Adli Kontrol Kararının Kaldırılması 494 A. Genel Olarak 4 94 B. Cumhuriyet Savcısının Görüşü 494 C. Karar Verme Süresi 494 II. Adli Kontrol Tedbirinin Cumhuriyet Savcısı Tarafından Kaldırılması 494 III. İtiraz 495 A. Genel Olarak 495 B. İtiraz Yoluna Başvurabilecekler 495 MADDE 112.- TEDBİRLERE UYMAMA 497 AÇIKLAMA 497 I. Adli Kontrol Tedbirlerine Uymamanın Yaptırımı 497 II. Adli Kontrol Tedbirlerine Uyulmaması Nedeniyle Yaptırım İstemi 49 7 III. Yetkili ve Görevli Hakim 498 IV. İtiraz 498 MADDE 113.- GÜVENCE 499 AÇIKLAMA 499 I. Genel Olarak 499 II. Güvence Tedbiri 500 III. Güvence Tedbirinin Amacı 500 IV. Karar 500 MADDE 114.- ÖNCEDEN ÖDETME 501 AÇIKLAMA 501 I. Güvencenin, Mağdurun Haklarının Karşılanması İçin Verilmesi 501 II. Karar 501 III. Güvencenin Mağdura veya Nafaka Alacaklısına Ödenmesinin Koşulları 501 MADDE 115.- GÜVENCENİN GERİ VERİLMESİ 503 AÇIKLAMA 503 I. Güvencenin Geri Verilmesi 503 II. Güvencenin Devlet Hazinesine Gelir Yazılması 504 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Arama ve Elkoyma MADDE 116.- ŞÜPHELİ VEYA SANIKLA İLGİLİ ARAMA 505 AÇIKLAMA 505 I. Genel Olarak Arama 505 A. AİHS'de Arama 505 B. Anayasada Arama 506 C. Adli Amaçlı ve Önleme Amaçlı Arama Ayrımı 506 II. Adli Arama 507 A. Tanımı 507 B. Amacı 507 C. Arama Sayılmayacak İşlemler 507 D. Makul Şüphe 507 E. Arama Kararı 508 F. Muhakeme Şartının Gerçekleşmemiş Olmasının Aramaya Etkisi 508 G. Hakimlerin Aranması Konusu 508 H. Avukat Bürolarında Arama 508 İ. Adli Aramanın Uygulanması 509 1. Üst ve Eşya Aramasının Uygulanması 509 2. Araçlarda Aramanın Uygulanması 510 3. Konut, İşyeri ve Eklentilerinde Aramanın Yapılması 511 4. Arama Yapılabilecek Yerler 513 5. Arama Kararında Olması Gereken Bilgiler 513 6. Zor Kullanma 513 7. Arama Sonunda Bazı Eşyaya Elkonulması 513 8. Aramada Tesadüfen Elde Edilen Bilgi ve Bulgular 514 9. Aramalara İlişkin Kayıt Defteri 514 J. Haksız Arama ve Yaptırımı 516 K. Arama Nedeniyle Tazminat 516 L. Haksız Arama Sonunda Elde Edilen Delillerin Kullanılamaması 516 III. Rıza, Talep veya Yardım Çağrıları Üzerine Arama 517 IV. Önleme Araması 518 A. Tanım 518 B. Önleme Araması Yapılabilecek Yerler 518 C. Önleme Araması Yapılamayacak Yerler 519 D. Önleme Araması Kararı 519 E. Hakim Kararına İtiraz 519 F. Hâkimden Önleme Araması Kararı Alınması Gerekmeyen Hâller 519 G. Önleme Aramasının Uygulanması 520 H. Kontrol 520 I. Derneklerde Arama 521 J. Spor Müsabakalarında Kontrol ve Üst Araması 521 K. Önleme Aramalarında Elde Edilen Bilgi ve Bulgular ile Yakalanan Şüpheliler Hakkında Yapılacak İşlemler 521 L. Önleme Araması Tutanağı 522 M. Aranan Kişiye Verilecek Belge 522 V. Denetim 523 VI. Durdurma 524 A. Kolluğun Durdurma ve Kontrol Yetkisi 524 B. Durdurma Üzerine Yapılacak İşlemler ve Yoklama Suretiyle Kontrol 524 VII. Güvenlik Araması 525 VIII. Kaba Üst Araması 525 IX. Kimlik Sorma 526 MADDE 117.- DİĞER KİŞİLERLE İLGİLİ ARAMA 527 AÇIKLAMA 527 I. Diğer Kişilerle İlgili Arama 527 II. Diğer Kişilerle İlgili Arama Koşulları 527 MADDE 118.- GECE YAPILACAK ARAMA 529 AÇIKLAMA 529 I. Gece Vakti Arama 529 II. Konut, İşyeri, Kapalı Yerler 529 III. Gece Vakti Arama Yapılabilecek Haller 530 MADDE 119.- ARAMA KARARI 531 AÇIKLAMA 531 I. Aramanın Amacı 531 II. Arama Kararının Elkoyma Kararını İçerip İçermediği Sorunu 532 III. Arama Kararı ve Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 532 A. Hakim Kararı 532 B. Cumhuriyet Savcısının Yazılı Emri 533 C. Yazılı Emrin Hakim Onayına Sunulmaması 534 D. Kolluk Amirinin Arama Emri Verme Yetkisi 534 1. Yazılı Arama Emri 534 2. Kolluk Amirinin Yazılı Arama Emri Veremeyeceği Yerler 535 3. Kolluk Amirinin Emriyle Yapılan Aramaların Sonuçlarının Derhal Cumhuriyet Savcısına Bildirilmesi 536 4. Kolluk Amirinin Yazılı Arama Emri Verememesine Yönelik Eleştiriler ve Farklı Görüşler 536 E. Arama Kararında Bulunması Gereken Bilgiler 537 IV. Arama Kararının Yerine Getirilmesi 538 A. Aramanın Adli Kolluk Tarafından Yapılması 538 B. Aramaya Savcının Katılması ve İşlem Tanığı 538 C. Arama İşleminin Tutanağa Kaydedilmesi 539 D. Askeri Mahallerde Arama 540 E. Aramada Zor Kullanma 541 F. Arama Zamanı 541 V. Arama Kararı Alınmadan Yapılabilecek Aramalar 541 VI. Olay Yeri İncelemesi 543 A. Olay Yeri İncelemesinin Uygulanması 543 B. Rıza veya Talep Üzerine Olay Yeri İnceleme 544 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 545 MADDE 120.- ARAMADA HAZIR BULUNABİLECEKLER 546 AÇIKLAMA 546 I. Aramada İşlem Tanığı Bulundurulması 546 II. Avukatın Aramada Hazır Bulunması 546 MADDE 121.- ARAMA SONUNDA VERİLECEK BELGE 547 AÇIKLAMA 547 I. Arama Sonunda Verilmesi Zorunlu Belge 547 II. Belgede Yer Alması Gereken Bilgiler 547 III. Elkonulan Eşya Listesi 548 MADDE 122.- BELGE VEYA KÂĞITLARI İNCELEME YETKİSİ 549 AÇIKLAMA 549 I. Belgelere Elkonulması 549 II. Belgeleri İnceleme Yetkisi 549 A. Genel Olarak 549 B. Kolluğun Belgeleri Kontrol Etmesi 551 D. Belgelerin Mühürlenmesi 551 E. Mühürlerin Açılması 551 F. İnceleme Sonunda Kağıtların Geri Verilmesi veya Dosyaya Konulması 552 G. Kişisel Bilgilerin Gizliliği 552 MADDE 123.- EŞYA VEYA KAZANCIN MUHAFAZA ALTINA ALINMASI VE BUNLARA ELKONULMASI 553 AÇIKLAMA 553 I. Genel Olarak 553 II. Muhafaza Altına Alma 553 A. Genel Olarak 553 B. Muhafaza Altına Alma İşlemi 554 C. Elkoyma ve Müsadere 554 D. Muhafaza Altına Alınacak Eşya 555 1. İspat Araçlarının Muhafaza Altına Alınması 555 2. Müsadere Konusu Şeyin Muhafaza Altına Alınması 555 E. Muhafaza Altına Alma Yetkisi 555 III. Elkoyma 556 IV. Basın Araçlarına Elkoyma Yasağı 556 V. Zorlama Amaçlı Elkoyma 556 MADDE 124.- İSTENEN EŞYAYI VERMEYENLER HAKKINDA YAPILACAK İŞLEM 557 AÇIKLAMA 557 I. İstenen Eşyayı Gösterme veya Teslim Yükümlülüğü 557 II. Yükümlülüğün İhlali Halinde Yaptırım 557 III. Yaptırım Kararı 558 A. Şüpheli veya Sanıkla İlgili İstisna 558 B. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Olanlarla İlgili İstisna 558 MADDE 125.- İÇERİĞİ DEVLET SIRRI NİTELİĞİNDEKİ BELGELERİN MAHKEMECE İNCELENMESİ 559 AÇIKLAMA 559 I. Kural; Devlet Sırrı Niteliğindeki Belgelerin Gizli Tutulamayacağı 559 II. Kuralın Uygulama Alanı 559 III. İnceleme 559 IV. Suçla İlgili Olguların Tutanağa Kaydı 561 AÇIKLAMA 561 I. Elkonulamayacak Mektup ve Belgeler 561 II. Nezdinde Olma Koşulu 561 MADDE 127.- ELKOYMA KARARINI VERME YETKİSİ 563 AÇIKLAMA 563 I. Genel Olarak 563 II. Elkoyma Kararı 564 A. Hakim Kararı 564 B. Cumhuriyet Savcısının Yazılı Emri 564 C. Kolluk Amirinin Yazılı Emri 564 D. Elkoyma Kararına İtiraz 564 E. Elkoyma Kararının Gözden Geçirilmesi 565 III. Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi 565 A. Elkoyma Tutanağı 565 B. Elkoyma İşleminin Bildirilmesi 566 C. Askeri Mahallerde Elkoyma 566 A. Genel Açıklama 566 B. Emanet Daireleri 567 1. Kurulması 567 2. Emanet Dairesinde Tutulacak Defter ve Kartonlar 567 3. Emanet Dairelerinin Denetimi 568 1. Adalet Müfettişlerince 568 2. Sayıştay Denetimi 568 C. Suç Eşyasının Teslimi, Kaydı, İncelenmesi ve Başka Yere Gönderilmesi 568 1. Elkonulan Suç Eşyasının Cumhuriyet Başsavcılığına Teslimi 568 2. Suç Eşyasının Emanete Kaydı 568 3. Suç Eşyasının İncelenmesi 569 4. Suç Eşyasının Başka Yere Gönderilmesi 569 D. Özelliği Olan Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 571 1. Değerli Maden veya Taşlar, Antika Eşya ile Değerli Belge Kağıtlar 571 2. Bilgisayar ve Diğer Elektronik Eşyalar 571 3. Bozulacak ve Değer Kaybedecek Eşya 571 4. Emanete Alınan Paralar 571 E. Hükmü Kesinleşmesinden Önce Suç Eşyasının İadesi ve Elden Çıkarılması 572 1. Genel Olarak 572 2. Tedavül Etmeyen Paralarla Suç Eşyası ve Kazanç Müsaderesinin Konusunu Oluşturan Malvarlığı Değerleri Hakkında Verilen Müsadere ve İade Kararlarının Yerine Getirilmesine İlişkin İşlemler 572 3. Bankaya Yatırılmış Paraların Müsadere ve İadesine İlişkin İşlemler 573 G. Suç Eşyasıyla İlgili İşlemlerin Takibi ile İade Edilemeyen Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 574 1. Suç Eşyası ve Malvarlığı Değerleri ile İlgili İşlem Sonuçlarının Takibi 574 2. Sahipleri Tarafından Alınmayanlara veya Gaip ya da Ölmüş Olanlara Ait Suç Eşyası Hakkında Yapılacak İşlemler 575 3. Değeri Olmayan Suç Eşyasının İmhası 575 V. Elkoyma Nedeniyle Tazminat 575 MADDE 128.- TAŞINMAZLARA, HAK VE ALACAKLARA ELKOYMA 576 AÇIKLAMA 578 I. Taşınmaz, Hak ve Alacaklara Elkoyma Tedbiri 578 A. Mülkiyet Hakkı 578 B. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Gereği 578 C. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Etkisi 578 D. Mukayeseli Hukuk 579 E. İspat Hakkı 579 II. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Koşulları 579 A. Kuvvetli Şüphe 579 B. Şüpheli veya Sanığa Ait Olması 579 C. Katalog Suçlardan Birisinin İşlenmiş Olması 580 D. Hakim Kararı 581 E. Kararın Uygulanması 581 1. Taşınmazlarda 581 2. Kara, Deniz ve Hava Ulaşım Araçlarında 581 3. Diğer Hak ve Alacaklarda 582 4. Banka Hesaplarında 583 5. Şirket Hisselerinde 583 F. Elkoyma Kararının Bildirilmesi 583 G. Elkoyma Kararına Uymama Halinde Yaptırım 583 H. Bu Tedbire Sadece Hakimin Karar Verebilmesi 584 MADDE 129.- POSTADA ELKOYMA 585 AÇIKLAMA 585 I. Genel Olarak 585 A. Haberleşmenin Denetlenmesi 585 B. AİHS, Anayasa ve Kanunlarda Haberleşme Dokunulmazlığı 586 II. Postada Elkoyma 586 A. Postada Elkoyma İşleminin Kapsamı 586 B. Elkonulamayacak Gönderiler 587 C. Postada Elkoymanın Uygulanacağı Kişiler 587 D. Elkonulacak Gönderiler 588 E. Elkoymanın Zorunlu Olması 588 F. Elkoyma Zamanı 588 G. Kargo Hizmeti Veren Özel Kuruluşların Durumu 589 III. Postada Elkoyma Kararı 589 IV. Postada Elkoyma Kararının Yerine Getirilmesi ve Gönderilerin İncelenmesi 589 V. Tedbirin Uygulandığının İlgililere Bildirimi 590 MADDE 130.- AVUKAT BÜROLARINDA ARAMA, ELKOYMA VE POSTADA ELKOYMA 591 AÇIKLAMA 591 I. Genel Olarak 591 II. Avukat Bürolarında Arama, Elkoyma ve Postada Elkoyma 592 A. Genel Olarak 592 B. Koşulları 592 C. İtiraz 593 D. Kararın İçeriği 593 III. Kararın Uygulanması 594 A. Cumhuriyet Savcısının Katılımı 594 B. Baro Temsilcisinin Katılımı 594 C. Mesleki Belgelere Elkoyma Usulü 594 IV. Belgelerin İncelenmesi ve Karar 595 MADDE 131.- ELKONULAN EŞYANIN İADESİ 596 AÇIKLAMA 596 I. Elkonulan Eşyanın Geri Verilmesi 596 II. Karar Mercii 596 III. Geri Verme Usulü 596 IV. İtiraz 597 V. Eşya Sahibine Geri Verme 597 MADDE 132.- ELKONULAN EŞYANIN MUHAFAZASI VEYA ELDEN ÇIKARILMASI 598 AÇIKLAMA 598 I. Elkonulan Eşyanın Muhafazası 598 II. Eşyanın Muhafaza İçin Teslimi 599 A. Teslim Kararı 599 B. Teslimin Koşulu 599 C. Rayiç Değerden İlgiliye Teslimi 600 III. Elkonulan Eşyanın Satılması 600 A. Karar 600 B. Satıştan Önce İlgilinin Dinlenmesi 600 MADDE 133.- ŞİRKET YÖNETİMİ İÇİN KAYYIM TAYİNİ 601 AÇIKLAMA 602 I. Şirketlere Elkoyma Gereği 602 II. Kayyım Tayini 602 A. Kayyım Tayininin Koşulları 602 1. Suçun Şirket Faaliyetleri Çerçevesinde İşlendiğine Dair Kuvvetli Şüphe 603 2. Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması İçin Kayyım Tayininin Gerekli Olması 603 3. Hakim Kararı 603 4. Katalog Suçlar 604 B. İlan 604 C. Kayyım Tayini Kararına İtiraz 605 D. Kayyımın Görev ve Yetkisi 605 E. Kayyıma Ödenecek Ücret 605 F. Kayyımın Yaptığı İşlemlerin Denetimi 605 MADDE 134.- BİLGİSAYARLARDA, BİLGİSAYAR PROGRAMLARINDA VE KÜTÜKLERİNDE ARAMA, KOPYALAMA VE ELKOYMA 606 AÇIKLAMA 606 I. Genel Olarak 606 II. Bilgisayarlarda Arama, Kopyalama ve Elkoyma Koşulları 607 A. Soruşturma Olması 607 B. Son Çare Prensibi 607 C. İstem ve Hakim Kararı 607 D. Tedbirin Sadece Şüphelinin Kullandığı Bilgisayara Uygulanabilmesi 608 III. Tedbirin Uygulanması 608 A. Genel Olarak 608 B. Yedekleme Yapma Zorunluluğu 609 C. Genel Hükümlerin Geçerliliği 609 D. El Konulan Bilgisayar ve Benzeri Eşyanın Muhafazası 609 IV. İtiraz 610 V. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 610 BEŞİNCİ BÖLÜM Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi MADDE 135.- İLETİŞİMİN TESPİTİ, DİNLENMESİ VE KAYDA ALINMASI 611 AÇIKLAMA 612 I. Üst Normlarda ve Mukayeseli Hukukta Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 612 A. Üst Normlarda Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 612 1. AİHS’de Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 612 2. AİHM İçtihatlarında Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 613 3. Anayasada Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlama Koşulları 613 B. Mukayeseli Hukukta Haberleşme Özgürlüğü ve Sınırlandırılması 614 II. İletişimin Denetlenmesini Gerektiren Nedenler, Sakıncalar ve Etkinlik 614 A. İletişimin Denetlenmesini Gerektiren Nedenler 614 B. İletişimin Denetlenmesinin Sakıncaları 615 C. İletişimin Denetlenmesinin Suçla Mücadele Etkinliği 615 III. Adli ve Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Ayrımı 615 IV. Türk Hukukunda İletişimin Önleyici Amaçlarla Denetlenmesi 616 A. Kavram, Amaç ve Uygulama Alanı 616 1. İletişimin Kavramı 616 2. Amaç 617 3. Uygulama Alanı 617 B. Karar, Süre, Tedbirin Sona Ermesi ve Kayıtların İmhası 618 1. Karar Mercii 618 2. Kararda ve Yazılı Emirde Bulunması Gereken Bilgiler 619 3. Süre 620 4. Dinlemenin Sona Ermesi 620 5. Kayıtların İmhası 620 C. Geri Bildirim Konusu 621 V. Türk Hukukunda İletişimin Adli Amaçlarla Denetlenmesi 621 A. Genel Olarak 621 B. Adli Amaçlı İletişimin Denetlenmesi 621 1. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişim 621 2. İletişimin Tespiti 622 3. İletişimin Dinlemesi ve Kayda Alınması 622 4. Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi 623 5. İletişimin Denetlenmesi 624 6. İletişimin Denetlenmesinin Kapsamı 624 C. İletişimin Denetlenmesinin Koşulları 624 1. Şüpheli veya Sanığın İletişiminin Denetlenmesi 624 2. Diğer Kişilerin İletişiminin Denetlenmesi-Rıza 626 3. Tedbirin Uygulanacağı Evre 626 b. Pratikte Sadece Soruşturma Aşamasında Uygulanabilir 628 5. Başka Yolla Delil Elde Edilememesi (Son Çare) 628 6 Cumhuriyet Savcısının Talebi 629 7. Hakim Kararı 630 8. İtiraz 630 9. Cumhuriyet Savcısının Kararı ve Bu Kararın Hakim Onayına Sunulması 630 10. Kararda Olması Gereken Bilgiler 631 11. Yeniden Dinleme Talebi 631 12. Süre 632 a. İletişimin Denetlenmesi Süresi 632 b. Sürenin Başlangıcı 633 c. Sürenin Uzatılması 633 13. Katalog Suçlar 633 a. İletişimin Denetlenmesi Kararı Verilebilecek Suçlar 633 b. 5353 Sayılı Kanunla Eklenen Katalog Suçlar 635 c. TMK ile Eklenen Katalog Suçlar 635 d. Suç Vasfının Değişmesi 635 14. Gizlilik 636 15. Diğer Bilgilerin İstenmesi 637 16. Tedbire Son Verilmesi 637 D. İletişim Denetlenmesi Yasağı 637 E. Güvencelerin Özeti 638 F. Hukuka Aykırı İletişimin Denetlenmesinin Yaptırımı 638 G. İletişimin Denetlenmesi Suretiyle Elde Edilen Bilgilerin Delil Olma Niteliği 639 VI. Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı 639 A. Kuruluş ve Görevler 639 1. Kuruluş 639 2. Görevler 640 a. Başkanlığın Görevleri 640 b. Başkanın Görevleri 641 c. Hukukçu Uzmanın Görevleri 641 d. Teknik Uzmanın Görevleri 642 e. İdarî Uzmanın Görevleri 643 f. İlgili Kurum Temsilcilerinin Görevleri 643 B. Denetleme 643 VII. Mobil Telefonun Yerinin Tespiti 644 A. Genel Olarak 644 B. Karar 644 C. Mobil Telefonların Yer Tespit Kararlarında Yer Alması Gereken Bilgiler 645 D. Yer Tespit Süresi 645 E. Gizlilik 645 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 646 MADDE 136.- MÜDAFİİN BÜROSU VE YERLEŞİM YERİ 647 AÇIKLAMA 647 I. Genel Olarak 647 II. Müdafii ile Şüpheli veya Sanık Arasındaki İletişimin Denetlenememesi 647 III. Yasağın Sadece Soruşturma Konusu Suçla Sınırlı Olması 648 MADDE 137.- KARARLARIN YERİNE GETİRİLMESİ, İLETİŞİM İÇERİKLERİNİN YOK EDİLMESİ 649 AÇIKLAMA 649 I. İletişimin Denetlenmesi Tedbirinin Uygulaması 649 A. Genel Olarak 649 B. Kayıtların Yazılı Metin Haline Getirilmesi 650 C. Kayıtların İncelenmesi 650 II. Tedbire Son Verilmesi, İmha ve Geri Bildirim 650 A. Tedbire Son Verilmesi 650 1. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Karar Verilmesi Nedeniyle 650 2. Hakim Onayının Alınamaması Nedeniyle 651 B. İmha 651 C. Tedbirin Uygulandığının İlgililere Bildirimi 652 1. Mukayeseli Hukukta İlgililere Bildirim 652 2. Türk Hukukunda İlgililere Bildirim 652 a. Bildirim Zamanı 652 b. Bildirimin İçeriği 653 MADDE 138.- TESADÜFEN ELDE EDİLEN DELİLLER 654 AÇIKLAMA 654 I. Genel Olarak 654 III. CMK’da Tesadüfen Elde Edilen Bilgilerin Niteliği 655 A. Arama ve Elkoyma Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Deliller 655 B. İletişimin Denetlenmesi Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Bulgular 656 1. Genel Olarak 656 2. Katalog Suçlarla İlgili Deliller 6 56 a. Şüpheli Bakımından 656 b. Üçüncü Kişiler Bakımından 657 3. Katalog Harici Suçlarla İlgili Deliller 657 a. Delil Olarak Kullanılamaması 657 b. İmhası 658 ALTINCI BÖLÜM Gizli Soruşturmacı ve Teknik Araçlarla İzleme MADDE 139.- GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRİLMESİ 660 AÇIKLAMA 661 I. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilmesini Gerektiren Nedenler 661 II. Gizli Soruşturmacının Diğerlerinden (Muhbir, Güvenilir Adam, Kışkırtıcı Ajan) Farkı 662 IV. Mukayeseli Hukukta Gizli Soruşturmacı 663 V. Hukukumuzda Gizli Soruşturmacı 664 A. Genel Olarak 664 B. Gizli Soruşturmacı Görevlendirmenin Koşulları 664 1. Kuvvetli Şüphe 664 2. Başka Yolla Delil Elde Edilememe (Son Çare) 665 3. Sadece Soruşturma Evresinde Görevlendirilmesi 665 4. Gizli Soruşturmacı Görevlendirme Kararı 665 a. Talep 665 b. Hakim Kararı 666 c. Cumhuriyet Savcısının Kararı 666 d. Cumhuriyet Savcısı Kararının Hakim Onayına Sunulmaması 666 e. Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 666 5. Katalog Suçlar 666 a. Gizli Soruşturmacı Görevlendirilebilecek Suçlar 666 b. TMK ile Eklenen Katalog Suçlar 667 c. Suç Vasfının Değişmesi 667 6. Süre 668 7. Gizli Soruşturmacı Sayısı 668 8. Gizli Soruşturmacının Yapacağı Faaliyetlerden Sorumluluğu 668 9. Gizli Soruşturmacının Görevi 670 10. Gizli Soruşturmacı Olarak Görevlendirilebilecekler 670 11. Gizli Soruşturmacının Çalışma Esasları 670 12. Tedbire Son Verilmesi ve İmha 671 13. Gizlilik 672 C. Gizli Soruşturmacının Elde Ettiği Bilgilerin Niteliği 672 D. Gizli Soruşturmacının Tanık Olarak Dinlenmesi 672 E. Gizli Soruşturmacının Korunması 673 F. Gizli Soruşturmacının Denetlenmesi 674 G. Kişisel Bilgilerin Korunması 674 H. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 674 MADDE 140.- TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 675 AÇIKLAMA 676 I. Genel Açıklama 676 A. Rızaya Dayalı Teknik İzleme 676 B. Teknik Araçlarla İzleme Tedbirinin Uygulanma Nedenleri 677 C. Tedbirin Başarısı 678 D. Teknik Araçlarla İzlemenin Zorluğu 678 E. Teknik İzlemenin Sakıncaları 678 F. Mukayeseli Hukukta Durum 679 II. Hukukumuzda Teknik Araçlarla İzleme 679 A. Genel Olarak 679 B. Teknik Araçlarla Gizli İzlemenin Koşulları 680 1. Genel Olarak 680 a. Teknik Araçlarla İzleme Yapılabilecek Suçlar 680 b. 5353 Sayılı Kanunla Eklenen Katalog Suç 681 c. TMK ile Eklenen Katalog Suç 681 d. Suç Vasfının Değişmesi 681 3. Kuvvetli Şüphe 682 4. Başka Yollarla Delil Elde Edilememesi (Son Çare) 682 5. Karar 682 a. Talep 682 b. Hakim Kararı 683 c. Cumhuriyet Savcısının Kararı ve Hakim Onayı 683 d. Kararda Bulunması Gereken Bilgiler 684 6. Süre 684 a. İzleme Süresi 684 b. Sürenin Başlangıcı 684 c. Sürenin Uzatılması 6 84 7. Tedbirin Uygulanacağı Evre 685 a. Teoride 685 b. Uygulamada 685 8. Tedbirin Uygulanacağı Kişi 685 9. Tedbirin Uygulanacağı ve Uygulanamayacağı Yerler 685 a. Kamuya Açık Yerler ile İşyerlerinin İzlenmesi 685 b. Konutun İzlenme Yasağı 686 10. Tedbirin Kaldırılması 686 11. Gizlilik 687 C. Teknik Araçlarla Gizli İzlemenin Kapsamı 687 D. Elde Edilen Kayıtların İncelenmesi 688 E. Elde Edilen Delillerin Kullanım Alanı 688 F. İmha 689 G. Geri Bildirim Yapılmaması 689 H. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 689 YEDİNCİ BÖLÜM Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat MADDE 141.- TAZMİNAT İSTEMİ 691 AÇIKLAMA 692 I. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 692 II. Hukukumuzda Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 692 A. Genel Olarak 692 B. Tazminat İstenebilecek Haller 692 C. Tazminat İstenebilecek Hallerin Sınırlı Tutulması 695 D. İstenebilecek Zarar 696 E. Tazminat Hakkı Olduğunun İlgiliye Bildirilmesi 696 F. Hükmün Uygulanmaya Başlayacağı Tarih 697 MADDE 142.- TAZMİNAT İSTEMİNİN KOŞULLARI 698 AÇIKLAMA 698 I. Tazminat İsteminin Koşulları 698 A. Süre 698 B. Yetkili ve Görevli Mahkeme 699 C. Dilekçe 699 D. Davacı 699 E. Tazminat Miktarının Belirlenmesi 700 F. Duruşmalı Olarak Karar Verilmesi 700 II. Kanun Yolu 701 MADDE 143.- TAZMİNATIN GERİ ALINMASI 702 AÇIKLAMA 702 I. Rücu 702 A. Tazminat Alanlara Rücu 702 B. Kamu Görevlisine Rücu 704 C. Hakim veya Savcıya Rücu 705 D. İftira Edene ve Yalan Tanıklık Yapana Rücu 705 II. Tazminatın Geri Verilmesi Usulü 707 MADDE 144.- TAZMİNAT İSTEYEMEYECEK KİŞİLER 708 AÇIKLAMA 708 I. Genel Olarak 708 II. Tazminat İstenemeyecek Haller 708 A. Gözaltı ve Tutukluluk Süresi, Başka Bir Hükümlülüğünden İndirilenler 708 B. Tazminata Hak Kazanmadığı Hâlde, Sonradan Yürürlüğe Giren ve Lehte Düzenlemeler Getiren Kanun Gereği, Durumları Tazminat İstemeye Uygun Hâle Dönüşenler 709 C. Genel veya Özel Af, Şikâyetten Vazgeçme, Uzlaşma Gibi Nedenlerle Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına veya Davanın Düşmesine Karar Verilen veya Kamu Davası Geçici Olarak Durdurulan veya Kamu Davası Ertelenen veya Düşürülenler 709 D. Kusur Yeteneğinin Bulunmaması Nedeniyle Hakkında Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilenler 709 E. Adlî Makamlar Huzurunda Gerçek Dışı Beyanla Suç İşlediğini veya Suça Katıldığını Bildirerek Gözaltına Alınmasına veya Tutuklanmasına Neden Olanlar 710 BEŞİNCİ KISIM İfade ve Sorgu BİRİNCİ BÖLÜM İfade veya Sorgu İçin Çağrı MADDE 145.- İFADE VEYA SORGU İÇİN ÇAĞRI 711 AÇIKLAMA 711 I. Genel Olarak 711 II. İfade ve Sorgu İçin Çağrı 712 AÇIKLAMA 713 I. Şüpheli veya Sanığın Zorla Getirilmesi 713 II. Zorla Getirme Kararı Verilebilecek Haller 714 III. Zorla Getirme Kararı Verecek Merci 716 A. Hakim, Mahkeme veya Savcı 716 B. Kolluğun Zorla Getirme Yetkisinin Bulunmaması 716 IV. Zorla Getirme Süresi 716 V. Zorla Getirme Kararında Bulunması Gereken Bilgiler 717 VI. Zorla Getirilen Şüpheli veya Sanığın Cumhuriyet Savcısı veya Hakim Huzuruna Çıkartılması 717 VII. Diğer Kişilerin Zorla Getirilmesi 718 VIII. Zorla Getirme Kararları Hakkında Adalet Bakanlığı Genelgesi 719 İKİNCİ BÖLÜM İfade ve Sorgu Usulü MADDE 147.- İFADE VE SORGUNUN TARZI 721 AÇIKLAMA 722 I. Genel Olarak 722 II. İfade ve Sorgu 722 B. Yapılacak İşlemler 722 1. Şüpheli veya Sanığın Kimlik Tespiti Yapılır 723 2. Yüklenen Suç Anlatılır 723 3. Müdafi Yardımından Yararlanma Hakkı Olduğu Bildirilir 725 5. Şüpheli veya Sanık Yakalanmışsa Durum Derhal Yakınlarına Bildirilir 725 6. Susma Hakkı Olduğu Bildirilir 725 7. Lehine Delil Toplanmasını İsteyebileceği Belirtilir 726 8. Şüpheli veya Sanığın Kişisel ve Ekonomik Durumu Hakkında Bilgi Alınır 726 9. İfade ve Sorguda Tercüman 727 C. İfade ve Sorgu İşlemlerinin Tutanağa Kaydedilmesi 727 1. Genel Olarak 727 2. İfade Alma ve Sorgu İşlemlerinin Kaydında Teknik İmkanlardan Yararlanılması 728 3. Tutanakta Yer Alması Gereken Hususlar 728 D. Tutanağın Delil Değeri 7 30 E. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları 730 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 730 MADDE 148.- İFADE ALMA VE SORGUDA YASAK USULLER 732 AÇIKLAMA 732 I. Genel Olarak 732 A. Yasak Usuller 733 1. Kötü Davranış 733 2. İşkence 734 3. İlaç Verme 738 4. Yorma 739 5. Aldatma 740 6. Cebir veya Tehdit Uygulama 740 7. Bazı Araçları Kullanma 741 8. Hukuka Aykırı Yarar Vaat Etme 741 B. Yasak Usullerin Uygulanmasına Rıza Olması Hükme Esas Alınmasını Sağlamaz 741 C. Yasak Usullerin Uygulanması Sonucu Elde Edilen Maddi Deliller 741 II. Kolluk Tarafından Alınan İfadenin Niteliği 742 III. İkinci Kez İfade Alınması 743 IV. Kendisini ve Yakınlarını Suçlayıcı Beyanda Bulunmasının İstenememesi 743 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 743 ALTINCI KISIM Savunma BİRİNCİ BÖLÜM Müdafi Seçimi, Görevlendirilmesi, Görev ve Yetkileri MADDE 149.- ŞÜPHELİNİN VEYA SANIĞIN MÜDAFİ SEÇİMİ 746 AÇIKLAMA 746 I. Genel Olarak 746 II. Müdafii Bağımsızlığı 747 III. Müdafii Yardımından Yararlanma Hakkı 747 IV. Müdafii Sayısı 748 V. Müdafii ile Şüphelinin Görüşme Hakkı ve Bunun Gizliliği 748 MADDE 150.- MÜDAFİİN GÖREVLENDİRİLMESİ 749 AÇIKLAMA 749 I. Müdafiin Görevlendirilmesi 749 II. Müdafii Görevlendirme Esasları 750 III. Şüpheli veya Sanığın Müdafii Seçmesi 750 A. Müdafii Seçmesinin İstenmesi 750 B. Yargılama Gideri Olacağının Hatırlatılması 751 IV. Zorunlu Müdafilik 751 A. Yaş Küçüklüğü, Sağır Dilsizlik veya Malullük Nedeniyle 751 B. Cezanın Alt Sınırı Nedeniyle 752 C. Akıl Hastalığı Nedeniyle 753 D. Şüpheli veya Sanığın İstemesi Nedeniyle 753 E. Müdafii Olup Olmadığının Sorulması 753 F. Yönetmelik 754 V. Müdafilik Görevinin Sona Ermesi 754 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 755 MADDE 151.- MÜDAFİ GÖREVİNİ YERİNE GETİRMEDİĞİNDE YAPILACAK İŞLEM VE MÜDAFİLİK GÖREVİNDEN YASAKLANMA 757 I. Müdafiin Görevi 757 II. Müdafiin Görevini Yerine Getirmemesi 758 III. Yaptırım 758 IV. Müdafiilik Görevinden Yasaklanma 759 A. Genel Olarak 759 B. Müdafiilik Görevinden Yasaklanma ve Koşulları 759 1. 149 veya 150. Maddeler Uyarınca Müdafiliğin Söz Konusu Olması 759 2. Belirli Suçlardan Tutuklu veya Hükümlünün Müdafiliğini Yapıyor Olmak 760 3. Aynı Suçlardan Dolayı Hakkında Kovuşturma Açılmış Olmak 760 4. Cumhuriyet Savcısının İstemi 760 5. Mahkeme Kararı 760 6. İtiraz 760 7. Süre 760 8. Yasaklanma Kararının Kalkması 761 9. Yasaklanma Kararının Bildirimi 761 10. Ziyaret Yasağı 761 V. Müdafiin Duruşma Salonundan Çıkartılması 761 MADDE 152.- ŞÜPHELİ VEYA SANIĞIN BİRDEN FAZLA OLMASI HÂLİNDE SAVUNMA 762 AÇIKLAMA 762 MADDE 153.- MÜDAFİİN DOSYAYI İNCELEME YETKİSİ 763 AÇIKLAMA 763 I. Kural; Müdafiinin Dosyayı İncelemesi 763 A. Genel Olarak 763 B. Müdafiinin Kollukta Bulunan Soruşturma Dosyasından Örnek Alması 763 II. İstisna; Soruşturmanın Amacının Tehlikeye Düşmesi Nedeniyle Sınırlama 764 A. Genel Olarak 764 B. Cumhuriyet Savcısının İstemi 764 C. Hakim Kararı 765 D. İtiraz 765 E. Sınırlama Kararı Verilemeyecek Bilgi ve Belgeler 765 F. Sınırlama Kararının Sadece Soruşturma Evresi İçin Verilebilmesi 765 G. Kovuşturma Evresinde Aleniyet 766 III. Maddede Düzenlenen Haklardan Mağdur Vekilinin de Yararlanması 766 MADDE 154.- MÜDAFİ İLE GÖRÜŞME 768 AÇIKLAMA 768 I. Müdafii ile Görüşme 768 II. 3713 Sayılı Kanunla Getirilen İstisna 768 III. Görüşmenin ve Yazışmanın Denetlenememesi 769 A. Kural 769 B. TMK’da Yer Alan İstisna 770 MADDE 155.- KANUNÎ TEMSİLCİ VEYA EŞİN DURUŞMADA HAZIR BULUNMASI 771 AÇIKLAMA 771 I. Kanuni Temsilcinin Duruşmaya Katılma Hakkı 771 II. Eşin Duruşmaya Katılma Hakkı 771 MADDE 156.- MÜDAFİİN GÖREVLENDİRİLMESİNDE USUL 772 AÇIKLAMA 772 I. Müdafiin Görevlendirilmesi 772 II. Görevlendirme Yapacak Baro 773 III. Görevlendirmenin Başlangıcı ve Sona Ermesi 773 IV. Müdafilik Ücreti 773 A. Genel Olarak 773 B. Müdafii ve Vekil Ücret Tarifesi 774 C. Ödemeye İlişkin Esaslar 775 İKİNCİ KİTAP Soruşturma BİRİNCİ KISIM Suçlara İlişkin İhbarlar ve Soruşturma BİRİNCİ BÖLÜM Soruşturmanın Gizliliği, Suçların İhbarı MADDE 157.- SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ 777 AÇIKLAMA 777 I. Soruşturmanın Gizliliği 777 II. Şüphelinin Derhal Yakalanması Baskısı 778 III. Hemen Alınan İfadenin Sonuca Götürmemesi 778 VI. Gizlilik Savunma Hakkının Kullanımına Engel Olamaz 779 V. Gizlilik İhlalinin Yaptırımı 779 VI. Basın Organlarına Yansıyan Bilgiler ve Gizlilik 780 MADDE 158.- İHBAR VE ŞİKÂYET 783 AÇIKLAMA 783 I. İhbar 783 A. İhbar Hakkı 783 B. İhbar Yükümlülüğü 783 C. İhbar Şekli 784 II. Şikayet 784 A. Genel Olarak 784 B. Şikayet Süresi 785 C. Şikayet Hakkı 785 III. İhbar ve Şikayetin İletilebileceği Merci 785 IV. Yurt Dışında İşlenen Suçlar 786 V. Sözlü İhbar ve Şikayet 786 MADDE 159.- ŞÜPHELİ ÖLÜMÜN İHBARI 787 AÇIKLAMA 787 I. Şüpheli Ölüm İhbar Yükümlülüğü 787 II. İhbarla Yükümlü Olan Görevliler 788 III. Bildirim Yapılacak Merci 788 IV. Yükümlülüğe Aykırı Davranışın Yaptırımı 788 İKİNCİ BÖLÜM Soruşturma İşlemleri MADDE 160.- BİR SUÇUN İŞLENDİĞİNİ ÖĞRENEN CUMHURİYET SAVCISININ GÖREVİ 790 AÇIKLAMA 790 I. Cumhuriyet Başsavcılıkları 790 II. Cumhuriyet Başsavcısının Görevleri 790 III. Cumhuriyet Savcısının Görevleri 791 A. Genel Olarak 791 B. Duruşmalara Katılım 791 C. Araştırma Mecburiyeti 791 MADDE 161.- CUMHURİYET SAVCISININ GÖREV VE YETKİLERİ 793 AÇIKLAMA 793 I. Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 793 A. Genel Olarak 793 B. Araştırma Yapmak 7 94 C. Bilgi ve Belge İstemek 794 D. Başka Yer Cumhuriyet Savcısından İşlem Yapmasını İstemek 794 II. Çocuklarla İlgili Soruşturmalarda Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri 795 III. Adli Kolluk 795 IV. Doğrudan Soruşturma Yetkisi 797 V. En Üst Dereceli Kolluk Amirlerinin Soruşturulma Usulü 799 VI. Vali ve Kaymakamların Soruşturulma Usulü 801 AÇIKLAMA 801 I. Genel Olarak 801 II. Soruşturma Aşamasında Hakim Kararı Alınması 801 MADDE 163.- SORUŞTURMANIN SULH CEZA HÂKİMİ TARAFINDAN YAPILMASI 804 AÇIKLAMA 804 I. Kural; Soruşturmanın Cumhuriyet Savcısı Tarafından Yapılması 804 II. İstisna; Soruşturmanın Hakim Tarafından Yapılması 804 III. Soruşturmayı Yapan Hakimin Kovuşturmada Görev Alma Yasağı 805 MADDE 164.- ADLÎ KOLLUK VE GÖREVİ 806 AÇIKLAMA 806 I. Genel Olarak 806 II. Adli Kolluk 807 III. Yargı Mercilerinin Adli Kollukla İlişkisi 809 A. Cumhuriyet Savcısı – Adli Kolluk 809 B. Sulh Ceza Hakimi - Adli Kolluk 810 IV. Adli Kolluk Görevlisi, Sorumlusu ve Amiri 810 A. Adli Kolluk Görevlisi ve Adli Kolluk Sorumlusu 810 B. Adli Kolluk Amiri ve En Üst Dereceli Kolluk Amiri 810 V. Adli Kolluk Görev ve Yetkisi 813 A. Adli Kolluk Personelinin Görevlendirmesi 813 B. Adlî Kollukla İlgili Esaslar 814 C. Adli Kolluğun Görev ve Yetkileri 814 D. Adli Kolluğun Olay Yerindeki Yetkisi 815 VI. Adli Kolluğun Kendiliğinden Araştırma ve Soruşturma Yasağı 815 VII. Adli Kolluk Görevlilerinin Nitelikleri, Çalışma Esasları, Eğitimi ve Denetimi 816 A. Adlî Kolluk Görevlilerinin Nitelikleri, Eğitimi ve Sertifika 816 B. Adlî Kolluk Görevlilerinin Çalışma Esasları 816 C. Adlî Kolluk Hizmetinin Denetimi 817 VIII. Adli Kolluk Görevlilerinin Adli Kolluk Amiri Olmayan Üstleriyle İlişkileri 817 A. Emir ve Talimat Verme Yasağı 817 B. Bilgi Verilip Verilmeyeceği Sorunu 817 MADDE 165.- DİĞER KOLLUK BİRİMLERİNİN ADLÎ KOLLUK GÖREVİ 819 AÇIKLAMA 819 MADDE 166.- DEĞERLENDİRME RAPORU YETKİSİ 820 AÇIKLAMA 820 I. Genel Olarak 820 II. Sicil ve Değerlendirme Raporu 820 MADDE 167.- YÖNETMELİK 824 AÇIKLAMA 824 MADDE 168.- ADLÎ KOLLUĞUN OLAY YERİNDE ALDIĞI TEDBİRLERE UYULMAMASI HALİNDE YETKİSİ 825 AÇIKLAMA 825 MADDE 169.- SORUŞTURMA EVRESİNDE YAPILAN İŞLEMLERİN TUTANAĞA BAĞLANMASI 826 AÇIKLAMA 826 I. İşlemlerin Tutanağa Bağlanması 826 II. Tutanakta Yer Alması Gereken Hususlar 827 III. Soruşturma Dosyalarının Savcılığa Gönderilmesi 828 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 828 İKİNCİ KISIM Kamu Davasının Açılması BİRİNCİ BÖLÜM Kamu Davasının Açılması MADDE 170.- KAMU DAVASINI AÇMA GÖREVİ 829 AÇIKLAMA 830 I. Genel Olarak 830 II. Kamu Davasının Açılması Konusundaki İlkeler 830 A. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 830 B. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi 831 C. İddia ve Bağlılık İlkesi 832 D. Fiilin-Failin Belli Olması ve Dava Şartlarının Belli Olması İlkesi 83 2 III. İddianamede Bulunması Gerekli Unsurlar 833 A. Yeterli Delil 833 B. İddianamenin Diğer Unsurları 833 1. Yetkili ve Görevli Mahkemenin Gösterilmesi (CMK m. 170/3) 833 2. Şüphelinin ve Diğer Kişilerin Kimliğine İlişkin Bilgiler 834 3. Suça İlişkin Bilgiler 834 a. Yüklenen Suçun Unsurlarına İlişkin Bilgiler 834 b. Yüklenen Suç ve Uygulanması Gereken Kanun Maddeleri 834 c. Suçun Yer ve Zamanına İlişkin Bilgiler 835 d. Şikâyetin Yapıldığı Tarihin Belirtilmesi 835 e. Suçun Delilleri 835 f. Tutuklu İşlerde İddianamenin Özelliği 836 IV. Kamu Davasının Açılmasının Sonuçları 837 MADDE 171.- KAMU DAVASINI AÇMADA TAKDİR YETKİSİ 838 AÇIKLAMA 839 I. Kamu Davası Açmak Konusunda Takdir Yetkisi Verilen Haller (CMK m. 171/1) 839 A. Cezayı Kaldıran Şahsî Sebep Olarak Etkin Pişmanlık Hükümlerinin Uygulanmasını Gerektiren Koşulların Varlığı 839 B. Şahsî Cezasızlık Sebebinin Varlığı 839 C. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 840 II. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 840 A. Genel Olarak 840 B. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kurumu Leh ve Aleyhindeki Görüşler 841 1. Aleyhte İleri Sürülen Görüşler 841 2. Lehte İleri Sürülen Görüşler 841 C. Karşılaştırmalı Hukukta Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 842 1. Genel Olarak 842 2. Almanya 843 3. Finlandiya 844 4. Belçika 844 5. Japonya 844 6. Anglo-Sakson Hukuku 844 D. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Koşulları 845 1. Objektif Koşul: Suç Bakımından (CMK m. 171/2) 845 2. Failin Geçmişine İlişkin Koşul (Subjektif Koşul) 845 3. Liyakat Koşulu 846 4. Kamu Yararı Koşulu 846 5. Zararın Giderilmesi Koşulu 846 E. Usul Hükümleri 846 İKİNCİ BÖLÜM Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar, İtiraz ve İddianamenin İadesi MADDE 172.- KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR 847 AÇIKLAMA 847 I. Genel Olarak 847 II. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Verilmesini Gerektiren Sebepler 847 A. Kamu Davasının Açılması İçin Yeterli Şüphe Sebeplerinin Elde Edilememesi 847 B. Kovuşturma Olanağının Bulunmaması 848 C. Kararın Bildirilmesi 849 E. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararın Hukukî Niteliği 849 MADDE 173.- CUMHURİYET SAVCISININ KARARINA İTİRAZ 850 AÇIKLAMA 850 I. Genel Olarak 850 II. İtiraz Usulü 851 A. İtiraz Hakkına Sahip Suje: Suçtan Zarar Gören 851 B. Kovuşturma Davasının Açılması 851 C. İtiraz Süresi 852 D. İtiraz Mercii 852 E. İtirazın İncelenmesi 852 F. Kanun Yolu 853 MADDE 174.- İDDİANAMENİN İADESİ 854 AÇIKLAMA 854 I. Genel Olarak 854 II. İddianameyi İnceleyecek Makam 856 III. İddianamenin İadesi Sebepleri 856 A. İddianamede Bulunması Gerekli Unsurlardan Birinin veya Birkaçının Bulunmaması (CMK m. 174/1-a) 856 B. Suçun Sübutuna Etki Edeceği Mutlak Sayılan Mevcut Bir Delil Toplanmadan Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1-b) 857 C. Önödemeye veya Uzlaşmaya Tâbi Olduğu Soruşturma Dosyasından Açıkça Anlaşılan İşlerde Önödeme veya Uzlaşma Usulü Uygulanmaksızın Kamu Davasının Açılması (CMK m. 174/1-c) 858 IV. İddianamenin İade Edilemeyeceği Haller 859 A. Suçun Hukuki Nitelendirilmesi Sebebiyle İade Edilemez 859 B. İddianamenin Süresi İçinde İade Edilmemiş Olması 861 V. İddianamenin İade Edilmesi 861 A. Mahkemenin İnceleme Süresi 861 B. İddianamenin İade Edilmesinin Sonuçları 862 1. Cumhuriyet Savcılığınca Yapılacak İşlemler 862 2. İddianamenin İadesinde Sayı Sınırı 862 3. İddianamenin Kısmen İade Edilmesi 863 C. İddianamenin İadesi Kararına İtiraz (Denetim Muhakemesi) 863 1. İtirazın Kabulü 864 2. İtirazın Reddi 864 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 864 ÜÇÜNCÜ KİTAP Kovuşturma Evresi BİRİNCİ KISIM Kamu Davasının Yürütülmesi BİRİNCİ BÖLÜM Duruşma Hazırlığı MADDE 175.- İDDİANAMENİN KABULÜ VE DURUŞMA HAZIRLIĞI 867 AÇIKLAMA 867 I. Genel Olarak 867 A. Kovuşturmanın Gayesi 867 1. Delil Toplama 868 2. Delilleri Ortaya Koyma 868 3. İsnat Konusunda Hüküm Verme 868 4. Koruma 868 B. Kovuşturma Evresinin Devreleri 869 C. Kovuşturma Evresinin Özellikleri 869 II. Duruşma Devresinin Gayesi, Makamları ve Bölümleri 869 A. Genel Olarak 869 B. Duruşma Hazırlığı Devresinin Amacı 870 C. Duruşma Hazırlığı Devresinde Makamlar 870 D. Duruşmaya Hazırlık Devresinin Bölümleri 871 E. Duruşma Gününün Belirlenmesi ve Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağrılması 871 MADDE 176.- İDDİANAMENİN SANIĞA TEBLİĞİ VE SANIĞIN ÇAĞRILMASI 873 AÇIKLAMA 873 I. İddianamenin Tebliği 873 II. Cumhuriyet Savcısının Haberdar Edilmesi ve Sanığın Çağrılması 874 III. Tebliğ ile Duruşma Günü Arasında Bir Hafta Süre Olması 874 MADDE 177.- SANIĞIN SAVUNMA DELİLLERİNİN TOPLANMASI İSTEMİ 876 AÇIKLAMA 876 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 877 MADDE 178.- ÇAĞRILMASI REDDEDİLEN TANIĞIN VE UZMAN KİŞİNİN DOĞRUDAN MAHKEMEYE GETİRİLMESİ 879 AÇIKLAMA 879 MADDE 179.- ÇAĞRILAN TANIKLARIN AD VE ADRESLERİNİN SANIĞA VE CUMHURİYET SAVCISINA BİLDİRİLMESİ 880 AÇIKLAMA 880 MADDE 180.- TANIK VE BİLİRKİŞİNİN NAİPLE VEYA İSTİNABE YOLUYLA DİNLENMELERİ 881 AÇIKLAMA 881 I. İstinabe 881 A. Kavram 881 B. Uygulama 882 II. Niyabet 882 III. Erken Dinleme 882 MADDE 181.- TANIK VE BİLİRKİŞİNİN DİNLENECEĞİ GÜNÜN BİLDİRİLMESİ 884 AÇIKLAMA 884 İKİNCİ BÖLÜM Duruşma MADDE 182.- DURUŞMANIN AÇIKLIĞI 886 AÇIKLAMA 886 I. Duruşmanın Amacı 886 II. Duruşmanın Özellikleri 887 III. Duruşma İlkeleri 889 A. Duruşmanın Yoğunluğu (Kesiksizliği) İlkesi 889 C. Duruşmanın Sözlülüğü İlkesi 891 D. Duruşmanın Açıklığı İlkesi 891 E. Duruşmanın Kapalı Yapılabilmesi 892 MADDE 183.- SES VE GÖRÜNTÜ ALICI ALETLERİN KULLANILMASI YASAĞI 893 AÇIKLAMA 893 MADDE 184.- AÇIKLIĞIN KALDIRILMASI HAKKINDA KARAR 896 AÇIKLAMA 896 MADDE 185.- ZORUNLU KAPALILIK 897 AÇIKLAMA 897 MADDE 186.- KAPALILIK KARARININ VE NEDENLERİNİN YAZILMASI 898 AÇIKLAMA 898 MADDE 187.- KAPALI DURUŞMADA BULUNABİLME 899 AÇIKLAMA 899 I. Kapalı Duruşmada Bulunabilme (CMK m. 187/1) 899 II. Yayım Yasağı (CMK m. 187/2) 899 III. Kısmî Yayın Yasağı (CMK m. 187/3) 900 MADDE 188.- DURUŞMADA HAZIR BULUNACAKLAR 901 AÇIKLAMA 901 I. Genel Olarak 901 II. Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kimseler 901 A. Hâkim 901 B. Zabıt Kâtibi 903 C. Cumhuriyet Savcısı 903 D. Sanık 904 E. Müdafi 904 III. Duruşmada Hazır Bulunabilecek Kimseler 905 MADDE 189.- BİRDEN ÇOK CUMHURİYET SAVCISI VE AVUKATIN DURUŞMAYA KATILMASI 906 AÇIKLAMA 906 MADDE 190.- ARA VERME 907 AÇIKLAMA 907 I. Duruşmanın Kesiksizliği (CMK m. 190/1) 908 III. Duruşmaların Uzun Sürmesinin Nedenleri 910 MADDE 191.- DURUŞMANIN BAŞLAMASI 912 AÇIKLAMA 912 I. Genel Olarak 9 12 II. Duruşmanın Başlaması 913 A. Tanık, Bilirkişi ve Uzman Kişilerin Yoklaması 913 B. Sanığın Kimliği ile Ekonomik ve Kişisel Durumunun Saptanması 914 C. Duruşmaya Ara Verilmesini İsteme Hakkının Sanığa Hatırlatılması 914 D. Bazı Talep ve İtirazların İleri Sürülmesi 914 E. İddianame veya İddianame Yerine Geçen Belgelerin Okunması 914 F. Sanığın Sorguya Çekilmesi 916 MADDE 192.- BAŞKAN VEYA HÂKİMİN GÖREVİ 917 AÇIKLAMA 917 I. Kavram 917 II. Duruşmanın Yönetimi 917 A. Biçimsel Yönetim İşlemleri 917 1. Sanığın Sorgusu 918 2. Delillerin Ortaya Konulması 918 B. Esasa İlişkin Yönetim Karar ve Önlemleri 918 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 918 MADDE 193.- SANIĞIN DURUŞMADA HAZIR BULUNMAMASI 919 AÇIKLAMA 919 I. Hazır Bulunmayan Sanık Hakkında Duruşma Yapılmaması Kuralı 919 II. Hazır Bulunmayan Sanık Hakkında Mahkumiyet Dışında Karar Verilmesi 920 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 920 MADDE 194.- SANIĞIN MAHKEMEDEN UZAKLAŞMASI 922 MADDE 195.- SANIĞIN YOKLUĞUNDA DURUŞMA 924 AÇIKLAMA 924 I. Yoklukta Duruşma Yapılmasının Koşulları 924 A. Suç, Yalnız veya Birlikte Adlî Para Cezasını Gerektirmesi 924 B. Suçun Müsadereyi Gerektirmesi 924 II. Usulü İşlemler 925 MADDE 196.- SANIĞIN DURUŞMADAN BAĞIŞIK TUTULMASI 926 AÇIKLAMA 926 I. Kavram 926 II. Bağışık Tutulma Şartları 927 III. Duruşmadan Bağışık Tutulan Sanığın İstinabe Suretiyle Sorgusu (CMK m. 196/2) 928 IV. Bağışık Tutulmanın Diğer Çeşitleri 928 A. Sanığın Yargı Çevresi Dışındaki Bir Hastane veya Tutukevine Nakledilmesi 928 B. Sanığın Yurt Dışında Olması 929 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 929 MADDE 197.- SANIĞIN MÜDAFİ GÖNDEREBİLMESİ 930 AÇIKLAMA 930 MADDE 198.- SANIK HAZIR BULUNMAKSIZIN YAPILAN DURUŞMADA ESKİ HÂLE GETİRME KOŞULU 931 AÇIKLAMA 931 MADDE 199.- SANIĞIN ZORLA GETİRİLEBİLMESİ 932 AÇIKLAMA 932 MADDE 200.- SORGU SIRASINDA SANIĞIN MAHKEME SALONUNDAN ÇIKARILABİLMESİ 933 AÇIKLAMA 933 MADDE 201.- DOĞRUDAN SORU YÖNELTME 935 AÇIKLAMA 935 I. Doğrudan Sorgu 935 II. Çapraz Sorgu 937 A. Genel Olarak 937 B. Çapraz Sorgu Hakkında Tavsiyeler 938 C. Adil Yargılanma Hakkı ve Çapraz Sorgu 939 D. Sujeler ve Sorgunun Uygulaması 940 MADDE 202.- TERCÜMAN BULUNDURULACAK HÂLLER 942 AÇIKLAMA 942 I. Genel Olarak 942 A. Tercüman Bulundurulacak Haller 942 1. Sanık veya Mağdurun Meramını Anlatacak Ölçüde Türkçe Bilmemesi (CMK m. 202/1) 942 2. Engelli Sanık veya Mağdura Esaslı Noktaların Anlatılması (CMK m. 202/2) 943 3. Soruşturma Evresinde Uygulama 943 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Duruşmanın Düzen ve Disiplini MADDE 203.- HÂKİM VEYA BAŞKANIN YETKİSİ 944 AÇIKLAMA 944 I. Duruşmanın Düzen ve Disiplini 944 II. Duruşma Düzenini Bozan Kişilerin Duruşma Salonundan Çıkartılması 944 III. Disiplin Hapsine Başvurulması 945 MADDE 204.- SANIĞIN DIŞARI ÇIKARILMASI 946 AÇIKLAMA 946 MADDE 205.- DURUŞMA SIRASINDA İŞLENEN SUÇ HAKKINDA İŞLEM 947 AÇIKLAMA 947 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması MADDE 206.- DELİLLERİN ORTAYA KONULMASI VE REDDİ 948 AÇIKLAMA 948 I. Genel Olarak 948 II. Delillerin Ortaya Konulması ve Şekilleri 949 A. Delillerin Ortaya Konulmasının Kabul Edilmesi 950 B. Delillerin Ortaya Konulması Usulü 951 C. İspat Kavramı 951 1. İspatın Kapsamı ve Çeşitleri 953 a. Doğrudan Doğruya ve Önemli Olgularla İspat 953 b. Dolaylı Olgularla (Belirtilerle) İspat 953 2. Belli ve Açık hususların ispatının Gerekmemesi 953 a. Genel Bilgilere İlişkin Olgular 953 b. Hakimin Melsek Bilgisine İlişkin Olgular 953 III. İspat Yasakları – Delil Yasakları 954 A. Delil Elde Etme Yasağı 954 1. Kavram 95 4 2. Kapsamı ve Çeşitleri 956 B. Delil Değerlendirme Yasağı 956 C. Delil Elde Etme Yasağına Giren Haller 959 1. Tanıklıktan Çekinme Hakkı Bulunan Tanıklara Bu Hakların Varlığın Bildirilmemesi (Aydınlatma Yükümlülüğü) 959 2. İspat Konusu Olma Yasağının İhlali Sonucu Elde Edilen Beyanlar 959 3. Tanığa Yakınlarını Ceza Kovuşturmasına Uğratabilecek Sorulara Cevap Vermeyebileceğinin Hatırlatılması 960 4. Sanığa Sorgusunda Susma Hakkının Hatırlatılması 960 5. Bir İşlemin Caiz Olmayan Biçimde ve Yetkisiz Kişilerce Yapılması 960 6. İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller 961 7. Özel Kişilerce Hukuka Aykırı Olarak Delil Elde Edilmesi 962 D. Delil Yasaklarının Uzak Etkisi 963 E. Yasak Delilin Dosyadan Çıkarılıp Çıkarılmayacağı Sorunu 963 F. Hukuka Aykırı İşlem Yapan Kişilerin Ceza Sorumluluğu 964 MADDE 207.- DELİL VE OLAYIN GEÇ BİLDİRİLMESİ 965 AÇIKLAMA 965 I. Delillerin Toplanması Talebi (Tevsii Tahkikat) 965 II. Delilin ve Olayın Geç Bildirilmesi 966 MADDE 208.- TANIĞIN DURUŞMA SALONUNDAN AYRILMASI 967 AÇIKLAMA 967 MADDE 209.- DURUŞMADA OKUNMASI ZORUNLU BELGE VE TUTANAKLAR 968 AÇIKLAMA 968 A. Bazı Belge ve Tutanakların Duruşmada Okunması Zorunluluğunun Hukukî Niteliği 968 MADDE 210.- DURUŞMADA OKUNMAYACAK BELGELER 970 AÇIKLAMA 970 MADDE 211.- DURUŞMADA OKUNMASIYLA YETİNİLEBİLECEK BELGELER 971 AÇIKLAMA 972 AÇIKLAMA 972 MADDE 213.- SANIĞIN ÖNCEKİ İFADESİNİN OKUNMASI 973 AÇIKLAMA 973 MADDE 214.- RAPOR, BELGE VE DİĞER YAZILARIN OKUNMASI 975 AÇIKLAMA 975 MADDE 215.- DİNLEME VE OKUMADAN SONRA DİYECEĞİN SORULMASI 976 AÇIKLAMA 976 MADDE 216.- DELİLLERİN TARTIŞILMASI 977 AÇIKLAMA 977 A. Delillerin Tartışılması 977 B. Delillerin Tartışılması Usulü 978 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 978 MADDE 217.- DELİLLERİ TAKDİR YETKİSİ 980 AÇIKLAMA 980 I. Delillerin Değerlendirilmesinde Takdir Yetkisi 980 II. İspata İlişkin İlkeler ve İspatın Kapsamı 981 A. Hakimin Delil Araştırabilmesi İlkesi (Maddî Gerçeğin Aranması) 981 1. Medeni Muhakemede Hâkimin Tarafların İstekleri ve Delilleri ile Bağlı Olması 981 2. Ceza Muhakemesinde Hâkimin Delil Araştırabilmesi İlkesi 982 3. Vicdanî Kanaat 982 a. Genel Olarak 982 b. İspatın Kapsamı 984 B. Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi (Delillerin Vasıtasızlığı İlkesi) 984 C. Delillerin Serbestliği İlkesi (Her Şeyin Delil Olabilmesi) 985 1. Kavram 985 2. Delillerin Serbestliği İlkesinin Sınırlandırılması 986 3. Delillerin Serbestliği İlkesinin İstisnaları 986 D. Şüpheden Sanığın Faydalanması İlkesi (In Dubio Pro Reo) 986 1. Kavram 986 2. Uygulama Alanı 987 3. İlkenin Uygulanmayacağı Durum 988 III. Kanunumuzdaki Düzenlemeler 988 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 989 MADDE 218.- CEZA MAHKEMELERİNİN EK YETKİSİ 992 AÇIKLAMA 992 BEŞİNCİ BÖLÜM Duruşma Tutanağı MADDE 219.- DURUŞMA TUTANAĞI 994 AÇIKLAMA 994 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 994 MADDE 220.- DURUŞMA TUTANAĞININ BAŞLIĞI 995 AÇIKLAMA 995 MADDE 221.- DURUŞMA TUTANAĞININ İÇERİĞİ 996 AÇIKLAMA 996 MADDE 222.- DURUŞMA TUTANAĞININ İSPAT GÜCÜ 998 AÇIKLAMA 998 İKİNCİ KISIM Kamu Davasının Sona Ermesi BİRİNCİ BÖLÜM Duruşmanın Sona Ermesi ve Hüküm MADDE 223.- DURUŞMANIN SONA ERMESİ VE HÜKÜM 999 AÇIKLAMA 999 I. Sonuç Çıkarma Devresi 999 A. Duruşmanın Sona Ermesi ve Hüküm Çeşitleri 1000 1. Beraat Kararı 1000 2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 1001 a. CMK m. 223/3’de Düzenlenen Haller 1002 b. CMK m. 223/4’de Düzenlenen Haller 1003 3. Mahkûmiyet Kararı 1004 5. Davanın Reddine Hükmedilmesi 1004 6. Düşme ve Durma Kararları 1005 a. Düşme Kararı 1005 b. Durma Kararı 1006 7. Görevsizlik 1007 II. Değerlendirme 1007 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1008 MADDE 224.- KARAR VE HÜKÜMLERDE GEREKLİ OY SAYISI 1012 AÇIKLAMA 1012 MADDE 225.- HÜKMÜN KONUSU VE SUÇU DEĞERLENDİRMEDE MAHKEMENİN YETKİSİ 1013 AÇIKLAMA 1013 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1014 İKİNCİ BÖLÜM Suç Niteliğinde Değişiklik MADDE 226.- SUÇUN NİTELİĞİNİN DEĞİŞMESİ 1015 AÇIKLAMA 101 5 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Karar ve Hüküm MADDE 227.- MÜZAKEREYE KATILACAK HÂKİMLER 1018 AÇIKLAMA 1018 MADDE 228.- MÜZAKERENİN YÖNETİMİ 1019 AÇIKLAMA 1019 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1019 MADDE 229.- OYLARIN TOPLANMASI 1020 AÇIKLAMA 1020 MADDE 230.- HÜKMÜN GEREKÇESİNDE GÖSTERİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR 1021 AÇIKLAMA 1021 I. Hükmün Unsurları 1021 A. Mesele (Sorun) 1022 B. Gerekçe 1023 C. Sonuç 1026 II. Hükmün Gerekçesinde Gösterilecek Hususlar 1026 A. Mahkumiyet Hükmü 1026 B. Beraat Hükmü 102 7 C. Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Dair Hüküm 1028 D. Diğer Hükümler 1028 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1028 MADDE 231.- HÜKMÜN AÇIKLANMASI VE HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI 1029 AÇIKLAMA 1030 I. Hükmün Açıklanması 1030 A. Tefhim 1031 B. Tebliğ 1032 C. Hüküm Fıkrası ile Gerekçe Arasında Çelişki Bulunması 1032 II. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 1033 A. Koşulları 1033 1. Objektif (Ceza) Koşulu 1033 2. Subjektif Koşullar 1034 B. Usul Hükümleri 1034 C. Hükmün Geri Bırakılmasının Sonuçları 1034 D. Denetim 1035 E. Kararın Kaydedilmesi 1035 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1035 MADDE 232.- HÜKMÜN GEREKÇESİ VE HÜKÜM FIKRASININ İÇERECEĞİ HUSUSLAR 1036 AÇIKLAMA 1036 I. Genel Usul Kuralları 1036 II. Hüküm Fıkrasında Bulunacak Unsurlar 1037 A. Mesele 1037 B. Sonuç 1038 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1039 DÖRDÜNCÜ KİTAP Mağdur, Şikâyetçi, Malen Sorumlu, Katılan BİRİNCİ KISIM Suçun Mağduru ile Şikâyetçinin Hakları MADDE 233.- SUÇUN MAĞDURU İLE ŞİKÂYETÇİNİN ÇAĞIRILMASI 1041 AÇIKLAMA 1041 I. Suçtan Zarar Gören 1041 A. Zarar Gören Ferdin Belirlenmesi 1042 B. Ferdin Rolü 1042 C. Zarar Gören Fert Bakımından Ehliyet 1043 II. Suç Mağduru ile Şikâyetçinin Çağrılması 1043 MADDE 234.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN HAKLARI 1044 AÇIKLAMA 1044 I. Genel Olarak 1044 II. Mağdura Tanınan Haklar 1046 A. Mağdurun Soruşturma Evresindeki Hakları 1047 1. Aydınlanma Hakkı (Haklarını Öğrenme Hakkı) 1047 2. Delillerin Toplanmasını İsteme Hakkı 1047 3. Dosyayı İnceleme Hakkı 1047 4. Avukat Yardımından Yararlanma Hakkı 1048 5. Kovuşturma Davası Açma (İtiraz) Hakkı 1049 B. Mağdurun Kovuşturma Evresindeki Hakları 1049 1. Duruşmadan Haberdar Edilme Hakkı 1049 2. Kamu Davasına Katılma Hakkı 1050 3. Tutanak ve Belgelerden Vekili Aracılığıyla Örnek İsteme 1050 4. Tanıkların Davetini İsteme Hakkı 1050 5. Vekili Yoksa Baro Tarafından Kendisine Avukat Atanmasını İsteme 1051 6. Davaya Katılmış Olma Koşulu ile Davayı Sonuçlandıran Kararlara Karşı Kanun Yollarına Başvurma 1051 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1051 MADDE 235.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN DAVETE UYMAMALARI 1052 AÇIKLAMA 1052 MADDE 236.- MAĞDUR İLE ŞİKÂYETÇİNİN DİNLENMESİ 1053 AÇIKLAMA 1053 İKİNCİ KISIM Kamu Davasına Katılma MADDE 237.- KAMU DAVASINA KATILMA 1055 AÇIKLAMA 1055 I. Ferdî Savunma Makamı (Katılan) ve Kamu Davasına Müdahale (Katılma) 1055 A. Genel Olarak 1055 B. Katılmanın Gereği Sorunu 1056 II. Kamu Davasına Katılmaya Hakkı Olanlar ve Katılma Süresi 1058 A. Kamu Davasına Katılmaya Hakkı Olanlar 1058 a. Genel Olarak 1058 b. Kamu Davasına Katılma Ehliyeti 1059 2. Tüzel Kişiler 1059 3. Malen Sorumlu Olanlar 10 60 B. Kamu Davasına Katılma Zamanı 1060 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1061 MADDE 238.- KATILMA USULÜ 1063 AÇIKLAMA 1063 I. Genel Olarak 1063 II. Kamu Davasının Açılmasından Sonra Katılma 1063 III. Duruşma Devresinde Katılma 1064 IV. Katılan Sıfatının Alındığı An 1065 V. Katılma Hakkından Vazgeçme 1065 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1065 MADDE 239.- KATILANIN HAKLARI 1067 AÇIKLAMA 1067 I. Genel Olarak 1067 II. Avukattan (Vekilden) Yararlanma Hakkı 1067 III. Katılanın Davasından Vazgeçme Hakkı 1067 IV. Kanun Yollarına Başvurma Hakkı 1068 V. Katılanın Kişisel Haklarını İstemesi 1068 VI. Katılanın Diğer Hakları 1068 MADDE 240.- KATILMANIN DAVAYA ETKİSİ 1070 AÇIKLAMA 1070 MADDE 241.- KATILMADAN ÖNCEKİ KARARLARA İTİRAZ 1071 AÇIKLAMA 1071 MADDE 242.- KATILANIN KANUN YOLUNA BAŞVURMASI 1072 AÇIKLAMA 1073 AÇIKLAMA 1073 BEŞİNCİ KİTAP Özel Yargılama Usulleri BİRİNCİ KISIM Gaiplerin ve Kaçakların Yargılanması, Tüzel Kişilerin Soruşturmada ve Kovuşturmada Temsili, Bazı Suçlara İlişkin Muhakeme Usulü BİRİNCİ BÖLÜM Gaiplerin Yargılanması MADDE 244.- GAİBİN TANIMI VE YAPILABİLECEK İŞLEMLER 1075 AÇIKLAMA 1075 A. Genel Olarak 1075 B. Gaib Tanımı 1077 1. Bulunduğu Yerin Bilinmemesi 1077 2. Yurtdışında Olma 1077 3. Yurtdışından Getirilmesi Uygun Bulunmama 1078 C. Gaip Hakkında Yapılacak İşlemler 1078 D. Gaip Sanık Hakkındaki İşlemlerin Naip Hakim ya da İstinabe Olunan Mahkeme Aracılığıyla Yapılması 1079 E. İşlemlerde Hazır Bulunabilecekler 1079 MADDE 245.- GAİBE İHTAR 1080 AÇIKLAMA 1080 MADDE 246.- SANIĞA VERİLECEK GÜVENCE BELGESİ 1081 AÇIKLAMA 1081 A. Genel Olarak 1081 B. Güvence Belgesinin Geçersiz Kalması 1083 1. Gaip Olan Sanığın Hapis Cezasına Mahkum Olması 1083 2. Gaip Olan Sanığın Kaçma Hazırlığında Bulunması 1084 3. Sanığın, Güvence Belgesinin Bağlı Olduğu Koşullara Uymaması 1084 İKİNCİ BÖLÜM Kaçakların Yargılanması MADDE 247.- KAÇAĞIN TANIMI 1086 AÇIKLAMA 1086 A. Genel Olarak 1087 C. Kaçakçılık Kararı Verilmesinin Koşulları ve Usulü 1087 D. Soruşturma Evresinde Kaçaklık 1089 E. Kaçak Sanık Hakkında Kovuşturma Yapılabilmesi ve Hüküm Verilmesi 1089 F. Avukat Görevlendirilmesi (CMK m. 247/4) 1090 MADDE 248.- ZORLAMA AMAÇLI ELKOYMA VE TEMİNAT BELGESİ 1092 AÇIKLAMA 1093 A. Genel Olarak 1093 B. Zorlama Amaçla Elkoyma Tedbirinin Uygulanabileceği Suçlar 1094 C. Tedbirlerin Uygulanması (CMK m. 248/3) 1095 1. Elkoymaya İlişkin Hükümlerin Uygulanması 1095 2. Tedbirlere İlişkin Karar Özetlerinin İlanı 1095 D. Elkoymanın Kaldırılması (CMK m. 248/4) 1096 E. Tutuklama Kararı Verilmesi (CMK m. 248/5) 1098 G. Kaçak Sanığa Güvence Belgesi Verilmesi (CMK m. 248/7) 1098 H. Kaçak Hakkında Verilecek Kararlara İtiraz (CMK m. 248/8) 1098 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Tüzel Kişilerin Soruşturmada ve Kovuşturmada Temsili MADDE 249.- TÜZEL KİŞİNİN TEMSİLİ 1099 AÇIKLAMA 1099 A. Genel Olarak 1099 B. Tüzel Kişinin Organ veya Temsilcisinin Duruşmaya Kabul Edilmesi (CMK m. 249/1) 1099 C. Organ veya Temsilcinin Hakları 1100 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Bazı Suçlara İlişkin Muhakeme MADDE 250.- GÖREV VE YARGI ÇEVRESİNİN BELİRLENMESİ 1102 AÇIKLAMA 1102 I. Genel Olarak 1102 II. Ağır Ceza Mahkemesinin Madde İtibarıyla Yetkisine Giren Suçlar 1103 III. Mahkemelerin Belirlenmesi 1105 IV. İstisnai Yargılama Usullerinin Uygulanmaması 1107 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1107 MADDE 251.- SORUŞTURMA 1109 AÇIKLAMA 1110 I. Soruşturmaların Cumhuriyet Savcısınca Yapılması, Cumhuriyet Savcılarının Atanması ve Başka Bir Görevle Görevlendirilmemesi (CMK m. 251/1) 1110 II. Hâkim Tarafından Verilmesi Gereken Kararlar Varsa Ağır Ceza Mahkemesi Üyesinden, Yoksa Yetkili Adlî Yargı Hakimlerinden İstenebilmesi (CMK m. 251/2) 1110 III. Suç Mahallî veya Delillerin Bulunduğu Yerde Soruşturma Yapılabilmesi (CMK m. 251/3) 1110 IV. Suçun Askerî Mahalde İşlenmesi (CMK m. 251/4) 1111 V. Gözaltı süresi (CMK m. 251/5) 1111 VI. Hazır Bulundurma 1112 VII. Bazı Kamu Kurumları Bina-Araç-Gereç ve Personelinden Yararlanma 1113 VIII. Türk Silahlı Kuvvetlerinden İstemde Bulunma 1113 MADDE 252.- KOVUŞTURMA 1115 AÇIKLAMA 1116 I. Kovuşturma 1116 A. Özel Ağır Ceza Mahkemesinin Görev alanına Giren Suçlar Acele İşlerden Sayılır 1116 B. Sanığın Yokluğunda Duruşma 1116 C. Güvenliğin Sağlanması Bakımından Duruşma, Başka bir Yerde Yapılabilir. 1117 D. Davalarda Esas Hakkındaki İddialar veya Savunmalar İçin Makul Bir Süre Verilir. Bu Süre, Savunma Hakkının Sınırlanması Anlamına Geleceği Durumlarda Re’sen Uzatılır 1118 E. Yayım Yasağı 1118 F. Duruşmanın Düzeninin Sağlanması (CMK m.252/1-f) 1119 a. Duruşmanın Düzenini Bozan Sanığın veya Müdafiin Duruşma Salonundan Çıkarılması 1119 b. Sanık ve/veya Müdafiinin Diğer Oturumların Bir Kısmından veya Tamamından Uzaklaştırılmaları 1120 c. Sanık ve/veya Müdafiin Tekrar Duruşmaya Alınmaları ve Hakları 1120 G. Görevsizlik Kararı Verme Yasağı 1121 H. Tebligat 1121 I. Tutuklama Süresi 1121 J. Müdafiin Dosyayı İnceleme Yetkisi 1122 II. Kanun Yolları 1122 A. Genel Olarak 1122 B. İtirazın Özelliği 1123 İKİNCİ KISIM Uzlaşma ve Müsadere BİRİNCİ BÖLÜM Uzlaşma MADDE 253.- UZLAŞMA 1124 AÇIKLAMA 1127 I. Genel Olarak Alternatif Uyuşmazlık Çözümü 1127 A. Tarihsel Gelişim 1127 B. Uzlaşma Kurumunun Ortaya Çıkmasında Etkin Olan Sebepler 1128 1. Mağdur Kavramına İzafe Edilen Yeni Anlam 1128 2. Yargının Hızlandırılması ve Yargılama Maliyeti 1129 3. Suç Politikası Telakkileri 1130 4. Mağduriyetin Giderilmesinin, Kısa ve Orta Süreli Özgürlüğü Bağlayıcı Cezalara Alternatif Oluşturması 1130 5. Çocuk Mahkemeleri Hakkındaki Kanuna İlişkin Uygulamalar 1130 C. ADR Yöntemleri 1131 1. Müzakere (Negotiation) 1131 2. Arabuluculuk (Mediation) 1131 3. Kısa Duruşma (Mini-Trials) 1132 4. Tarafsız Ön Değerlendirme Yöntemi (Early Neutral Evaluation) 1132 5. Vakıaların Saptanması Yöntemi (Fact Finding) 1132 6. Kısa Jüri Yargılaması (Summary Jury Trials) 1133 7. Uzlaştırma (Conciliation) 1133 8. İtiraf Pazarlığı (Plea Bargaining) 1133 D. Uluslararası Hukuktaki Gelişmeler 1134 1. Avrupa Konseyi Tarafından Yapılan Çalışmalar 1134 a. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Suç Mağdurlarına Tazminat Ödenmesi Hakkında 27 Sayılı Tavsiye Kararı 1134 b. Şiddet Suçları Mağdurlarının Zararlarının Tazmin Edilmesine İlişkin Avrupa Sözleşmesi 1135 c. 28 Haziran 1985 Tarihli Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin Ceza Muhakemesi Hukukunda Mağdurun Hukuki Durumunun İyileştirilmesine İlişkin 11 Sayılı Tavsiye Kararı 1136 d. 17 Eylül 1987 Tarihli Mağdura Yardım Edilmesi ve Mağduriyetin Önlenmesi Hakkında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin 21 Sayılı Kararı 1136 e. XIX. Avrupa Konseyi Krimonoloji Konferansı 1136 f. 29 Kasım 1985 Tarihli Birleşmiş Milletler Deklarasyonu 1137 E. Karşılaştırmalı Hukukta Uzlaşma 1137 1. Amerika Birleşik Devletleri 1140 3. İngiltere 1141 4. Avusturalya 1142 5. İspanya 1143 6. İtalya 1144 7. Fransa 114 5 8. Hollanda 1146 9. Avusturya 1146 10. Danimarka 1147 11. Japonya 1147 12. Almanya 1147 II. Ceza Muhakemesi Hukukunda Uzlaşma 1150 A. Uzlaşmanın Amacı 1150 B. Uzlaşmanın Koşulları 1152 1. İşlenmiş Bir Suç Bulunmalıdır 1152 2. Uzlaşma Kapsamında Kalan Suçlar 1153 a. 5237 Sayılı TCK’da Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Suçlar 1153 b. Şikâyete Bağlı Olup Olmadığına Bakılmaksızın TCK’da Yer Alan Katalog Suçlar (TCK m. 253/1-b) 11 55 c. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikâyete Bağlı Olanlar Hariç Olmak Üzere; Diğer Kanunlarda Yer Alan Suçlarla İlgili Olarak Uzlaştırma Yoluna Gidilebilmesi İçin, Kanunda Açık Hüküm Bulunması Gerekir. (CMK m. 253/2) 1156 3. Taksirli Suçlar 1156 4. Çek Suçları 1156 5. Suçtan Zarar Gören, Gerçek veya Özel Hukuk Tüzel Kişisi Olmalıdır 1157 6. Uzlaşma Kapsamı Dışında Kalan Suçlar 1158 a. Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar 1158 b. Etkin Pişmanlık Hükümlerine Yer Verilen Suçlar 1158 C. Uzlaşma Usulü 1158 1. Uzlaşma Önerisi ve Cumhuriyet Savcısının İşlemleri 1158 2. Aydınlatılmış İradelerin Alınması (CMK m. 253/5) 1159 3. Taraflara Ulaşılamaması Halinde Uzlaşma Yoluna Gidilemez (CMK m. 253/6) 1159 4. Birden Fazla Mağdur ya da Suçtan Zarar Görenin Olması Halinde Uzlaşma (CMK m. 253/7) 1160 D. Uzlaştırmacı Görevlendirmesi ve Tabi Olduğu Esas ve Usuller 1161 1. Genel Kural 1161 a. Cumhuriyet Savcısınca Uzlaştırmanın Gerçekleştirilmesi 116 1 b. Uzlaştırmacı Olarak Avukat Görevlendirilmesini İsteme ya da Hukuk Öğrenimi Girmiş Kişilerin Görevlendirilmesi 1161 2. Uzlaştırma Müzakereleri 1162 3. Uzlaştırma Raporu (CMK m. 253/5) 1164 a. Genel Olarak 1164 b. Raporda Bulunacak Hususlar 1165 c. Teklifin Reddinden Sonra Uzlaşma (CMK m. 253/16) 1165 4. Uzlaşmanın Sona Ermesi ve Raporun Hukukî Niteliği 1165 5. Zamanaşımı (CMK m. 253/21) 1167 6. Uzlaştırma Giderleri (CMK m. 253/22) 1168 7. Kanun Yolları 1168 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1169 MADDE 254. - MAHKEME TARAFINDAN UZLAŞTIRMA 1173 AÇIKLAMA 1173 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1174 MADDE 255.- BİRDEN ÇOK FAİL BULUNMASI HÂLİNDE UZLAŞMA 1176 AÇIKLAMA 1176 İKİNCİ BÖLÜM Müsadere Usulü MADDE 256.- BAŞVURU 1177 AÇIKLAMA 1177 I. Genel Olarak 1177 II. Türk Ceza Kanununda Müsadere 1177 A. Eşya Müsaderesi (TCK m. 54) 1177 B. Kazanç Müsaderesi (TCK m. 55) 1178 III. Müsadere Usulü 1178 A. Dava Açılması ve Yetkili Mahkeme 1178 B. Elkonulan Eşyanın İadesi 1179 MADDE 257.- DURUŞMA VE KARAR 1180 AÇIKLAMA 1180 MADDE 258.- KANUN YOLU 1181 AÇIKLAMA 1181 MADDE 259.- SUÇ KONUSU OLMAYAN EŞYANIN MÜSADERESİ 1182 AÇIKLAMA 1182 ALTINCI KİTAP Kanun Yolları BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler MADDE 260.- KANUN YOLLARINA BAŞVURMA HAKKI 1183 AÇIKLAMA 1183 I. Yeni Ceza Muhakemesi Kanunyolları 1183 II. Kanun Yolu Kavramı ve Sınıflandırılması 1184 A. Kanun Yolu Kavramı 1184 B. Sınıflandırılması 1185 III. Genel Olarak Kanun Yolunun Amacı 1185 IV. Kanun Yoluna Başvurma Hakkı 1187 A. Cumhuriyet Savcısı 1187 1. Cumhuriyet Savcısının Sanık Lehine Kanun Yollarına Başvurması ve Sonucu 1189 2. Savcının Sanık Aleyhine Kanun Yoluna Başvurması 1190 B. Sanık 1190 C. Şüpheli 1191 D. Katılan ve Suçtan Zarar Gören 1191 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1192 MADDE 261.- AVUKATIN BAŞVURMA HAKKI 1194 AÇIKLAMA 1194 I. Genel Olarak 1194 II. Başvurma Yetkisi 1194 III. Başvurma Yetkisinin Kaldırılması 1196 MADDE 262.- YASAL TEMSİLCİNİN VE EŞİN BAŞVURMA HAKKI 1197 AÇIKLAMA 1197 MADDE 263.- TUTUKLUNUN KANUN YOLLARINA BAŞVURMASI 1199 AÇIKLAMA 119 9 MADDE 264.- KANUN YOLUNUN BELİRLENMESİNDE YANILMA 1201 AÇIKLAMA 1201 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1202 MADDE 265.- CUMHURİYET SAVCISININ BAŞVURU SONUCUNUN KAPSAMI 1204 AÇIKLAMA 1204 I. Sanık Aleyhindeki Kanunyolu Davasında Verilecek Kararın Sanık Lehine Olabilmesi 1204 II. Sadece Sanık Lehindeki Kanunyolu Davası Üzerine Daha Ağır Ceza Verilmemesi (Aleyhe Etki Doğurma Yasağı) 1204 MADDE 266.- BAŞVURUDAN VAZGEÇİLMESİ VE ETKİSİ 1206 AÇIKLAMA 1206 I. Cumhuriyet Savcısının Vazgeçmesi 1206 II. Müdafiin veya Vekilin Vazgeçmesi 1206 III. Usûl 1207 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1208 İKİNCİ KISIM Olağan Kanun Yolları BİRİNCİ BÖLÜM İtiraz MADDE 267.- İTİRAZ OLUNABİLECEK KARARLAR 1209 AÇIKLAMA 1209 I. İtiraz Kanun Yolunun Niteliği 1210 A. Hakimlik Makamı Kararlarına İtiraz 1211 B. Mahkeme Makamı Kararlarına İtiraz 1211 MADDE 268.- İTİRAZ USULÜ VE İNCELEME MERCİLERİ 1213 AÇIKLAMA 1213 A. İtiraz Yetkisi 1213 B. İtiraz Usulü, İncelenmesi ve Sonuçları 1214 1. İtiraz Usulü 1214 2. Acele İtiraz Usulünün Kaldırılması 1214 3. İtirazın İncelenmesi 1214 4. İtirazın Etkisi ve Sonucu 1215 C. İtirazı İncelemeye Yetkili Merciler (CMK. m. 268/3) 1215 MADDE 269.- İTİRAZIN KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE ETKİSİ 1216 AÇIKLAMA 1216 MADDE 270.- İTİRAZIN CUMHURİYET SAVCISINA VE KARŞI TARAFA TEBLİĞİ İLE İNCELEME VE ARAŞTIRMA YAPILMASI 1217 AÇIKLAMA 1217 MADDE 271.- KARAR 1218 AÇIKLAMA 1218 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1219 İKİNCİ BÖLÜM İstinaf MADDE 272.- İSTİNAF 1220 AÇIKLAMA 1220 I. Genel Olarak 1220 A. İstinaf Yolunun Mahiyeti 1220 B. İstinaf Hakkında Genel Bilgiler 1221 C. İstinafın Türleri 1221 II. Türk Hukukunda İstinaf 1222 A. İstinaf Davasının Açılması ve Sonuçları 1222 B. İstinafın Yararları 1223 C. İstinafın, İtiraz ve Temyizden Farkı 1224 D. 5235 Sayılı Kanunla Bölge Adliye Mahkemelerinin Kurulması Öngörülmüştür 1224 E. 5271 Sayılı Kanunla Kabul Edilen İstinaf Yolu 1225 III. İstinaf Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 1226 A. İstinaf Kanun Yoluna Başvurulabilecek Kararlar 1226 1. Hükme Esas Teşkil Eden Mahkeme Kararları 1227 2. Başkaca Kanun Yolu Öngörülmemiş Olan Mahkeme Kararları 1227 B. İstinaf Yolunun Kapalı Olduğu Kararlar (CMK m. 272/2) 1227 MADDE 273.- İSTİNAF İSTEMİ VE SÜRESİ 1229 AÇIKLAMA 1229 I. İstinaf İsteminin Süresi ve Şekli 1229 II. Cumhuriyet Savcılarının İstinaf Yoluna Başvurması (CMK m. 273/3). 1230 III. Sanık, Katılan ve Suçtan Zarar Görenin İstinaf Yoluna Başvurması (CMK m. 273/4) 1230 MADDE 274.- ESKİ HÂLE GETİRME SÜRESİ İÇİNDE İSTİNAF SÜRESİNİN İŞLEMESİ 1231 AÇIKLAMA 1231 MADDE 275.- İSTİNAF BAŞVURUSUNUN ETKİSİ 1232 AÇIKLAMA 1232 MADDE 276.- İSTİNAF İSTEMİNİN HÜKMÜ VEREN MAHKEMECE REDDİ 1233 AÇIKLAMA 1233 MADDE 277.- İSTİNAF İSTEMİNİN TEBLİĞİ VE CEVABI 1234 AÇIKLAMA 1234 MADDE 278.- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET SAVCISININ GÖREVİ 1235 AÇIKLAMA 1235 MADDE 279.- DOSYA ÜZERİNDE ÖN İNCELEME 1236 AÇIKLAMA 1236 MADDE 280.- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDE İNCELEME VE KOVUŞTURMA 1238 AÇIKLAMA 1238 MADDE 281.- DURUŞMA HAZIRLIĞI 1240 AÇIKLAMA 1240 MADDE 282.- İSTİSNALAR 1242 AÇIKLAMA 1243 AÇIKLAMA 1243 MADDE 284.- DİRENME YASAĞI 1244 AÇIKLAMA 1244 MADDE 285.- ÖZEL KANUNLARIN TEMYİZE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ 1245 AÇIKLAMA 1245 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Temyiz MADDE 286.- TEMYİZ 1246 AÇIKLAMA 1247 I. Genel Olarak 1247 A. Temyiz Kanun Yolunun Amaç ve Görevi 1247 B. Temyiz Muhakemesinde Yargılama Makamı 1248 II. Temyiz Yoluna Başvurulabilecek Bölge Adliye Mahkemesi Kararları 1249 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1250 MADDE 287.- HÜKÜMDEN ÖNCEKİ KARARLARIN TEMYİZİ 1251 AÇIKLAMA 1251 MADDE 288.- TEMYİZ NEDENİ 1252 AÇIKLAMA 1252 A. Hukuka Aykırılık 1252 B. Hukuk Kuralının Uygulanmaması veya Yanlış Uygulanması 1254 MADDE 289.- HUKUKA KESİN AYKIRILIK HÂLLERİ 1256 AÇIKLAMA 1256 I. Hukuka Aykırılık Halleri 1256 A. Yazılı Hukuka Aykırılıklar 1257 B. Yazılı Olmayan Hukuka Aykırılıklar 1257 C. İçtihadı Hukuka Aykırılıklar 1257 D. İlmi Hukuka Aykırılıklar 1258 F. Hukukî Anlaşmalara Aykırılıklar 1258 II. Bozma Sebebi Sayılmayan Temyiz Sebepleri 1258 A. Son Karara Tesirsiz Aykırılıklar 1258 B. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar 1259 C. Ayrı Bir Tali Dava Açılması ile Giderilecek Aykırılıklar 1259 III. Mutlak Temyiz Sebepleri 1260 A. Mahkemenin Kanuna Uygun Olarak Teşekkül Etmemiş Olması 1261 B. Hâkimlik Görevini Yapmaktan Kanun Gereğince Yasaklanmış Hâkimin Hükme Katılması 1261 C. Geçerli Şüphe Nedeniyle Hakkında Ret İstemi Öne Sürülmüş Olup da Bu İstem Kabul Olunduğu Halde Hâkimin Hükme Katılması veya Bu İstemin Kanuna Aykırı Olarak Reddedilip Hâkimin Hükme Katılması 1262 D. Mahkemenin Kanuna Aykırı Olarak Davaya Bakmaya Kendini Görevli veya Yetkili Görmesi 1262 E. Cumhuriyet Savcısı veya Duruşmada Kanunen Mutlaka Hazır Bulunması Gereken Diğer Kişilerin Yokluğunda Duruşma Yapılması 1263 F. Duruşmalı Olarak Verilen Hükümde Açıklık Kuralının İhlâl Edilmesi 1264 G. Hükmün 230’uncu Madde Gereğince Gerekçeyi İçermemesi 1264 H. Hüküm İçin Önemli Olan Hususlarda Mahkeme Kararı ile Savunma Hakkının Sınırlandırılmış Olması 1264 I. Hükmün Hukuka Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Delile Dayanması 1265 MADDE 290.- SANIĞIN YARARINA OLAN KURALLARA AYKIRILIK 1266 AÇIKLAMA 1266 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1266 MADDE 291.- TEMYİZ İSTEMİ VE SÜRESİ 1267 AÇIKLAMA 1267 I. İstek Şartı 1267 II. Süre Şartı 1268 MADDE 292.- ESKİ HÂLE GETİRME SÜRESİ İÇİNDE TEMYİZ SÜRESİNİN İŞLEMESİ 1269 AÇIKLAMA 1269 MADDE 293.- TEMYİZ BAŞVURUSUNUN ETKİSİ 1270 AÇIKLAMA 1270 I. Temyiz Başvurusunun Hükmün Kesinleşmesine Engel Olması 1270 II. Gerekçenin Tebliği (CMK m.293/2) 1270 MADDE 294.- TEMYİZ BAŞVURUSUNUN İÇERİĞİ 1271 AÇIKLAMA 1271 MADDE 295.- TEMYİZ GEREKÇESİ 1272 I. Temyiz Nedenlerini Gösterme Mecburiyeti 1272 II. Süre 1273 III. Usulü İşlemler 1274 MADDE 296.- TEMYİZ İSTEMİNİN KABULE DEĞER SAYILMAMASINDAN DOLAYI HÜKMÜ VEREN MAHKEMECE REDDİ 1275 AÇIKLAMA 1275 MADDE 297.- TEMYİZ DİLEKÇESİNİN TEBLİĞİ VE CEVABI, YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ GÖREVİ 1276 AÇIKLAMA 1276 I. Temyiz Dilekçesinin Karşı Tarafa Tebliği 1276 II. Temyiz Dilekçesine Cevap ve Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcısının Görevi (CMK. m.297/2) 1277 III. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca Düzenlenecek Tebliğnamenin Tebliği 1277 MADDE 298.- TEMYİZ İSTEMİNİN REDDİ 1279 AÇIKLAMA 1279 I. Genel Olarak 1279 A. Yargıtayın Önkararları 1279 B. Temyiz İsteminin Kabul Edilebilirliği Konusunda Karar 1279 C. Dosyanın Geri Gönderilmesi Kararı 1280 MADDE 299.- DURUŞMALI İNCELEME 1281 AÇIKLAMA 1281 I. Yargıtay Ceza Dairesi veya Ceza Genel Kurulu 1281 II. Duruşma Yapılabilecek Kararlar 1281 III. Duruşma İsteme Usulü 1 282 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1283 MADDE 300.- DURUŞMADA USUL 1284 AÇIKLAMA 1284 MADDE 301.- TEMYİZDE İNCELENECEK HUSUSLAR 1285 AÇIKLAMA 1285 MADDE 302.- TEMYİZ İSTEMİNİN ESASTAN REDDİ VEYA HÜKMÜN BOZULMASI 1287 AÇIKLAMA 1287 I. Yargıtayın Son Kararları 12 87 A. Esastan Ret Kararı 1288 B. Bozma Kararı 1288 MADDE 303.- YARGITAYCA DAVANIN ESASINA HÜKMEDİLECEK HÂLLER, HUKUKA AYKIRILIĞIN DÜZELTİLMESİ 1290 AÇIKLAMA 1290 MADDE 304.- YARGITAY KARARININ GÖNDERİLECEĞİ MERCİ 1293 I. Temyiz isteminin Esastan Reddi veya Hukuka Aykırılığın Yargıtayca Düzeltilmesi Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/1) 1293 II. Hükmün Bozulması Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/2) 1293 III. Hükmün, Mahkemenin Kendisini Hukuka Aykırı Olarak Görevli veya Yetkili Görmesinden Dolayı Bozulması Hâlinde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m.304/3) 1294 IV. Doğrudan Temyiz Yolu Açık Hükümlerde Dosyanın Gönderileceği Mercii (CMK. m. 304/4) 1294 MADDE 305.- YARGITAY’DA HÜKMÜN AÇIKLANMASI 1295 AÇIKLAMA 129 5 MADDE 306.- HÜKMÜN BOZULMASININ DİĞER SANIKLARA ETKİSİ 1296 AÇIKLAMA 1296 I. Genişleme Etkisi İlkesi 1296 II. Bozma Kararının Temyiz Etmeyenlere Etkisi (CMK. m. 306) 1296 MADDE 307.- DAVAYA YENİDEN BAKACAK MAHKEMENİN İŞLEMLERİ 1298 AÇIKLAMA 1298 I. Uyma-Direnme Kararından Önceki Mahkeme İşlemleri 1298 II. Uymadan Sonraki Duruşma 1299 A. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralı 1299 B. Hukukî Durumdaki Değişikliğe Uygun Karar Verilmesi 1300 C. Hatanın Düzeltilmesi 1301 D. Uymadan Sonraki Serbestlik Kuralının İstisnaları 1301 1. Belli Bir Eksiklik Nedeniyle Yapılan Bozmaya Uyunca, Bozma Dairesinde Hareket Mecburiyeti 1301 2. Sanık Lehine Bozmadan Sonra Sonucun Ağırlatılmaması Mecburiyeti 1301 3. Sadece Sanık Lehine Temyiz Davası Açılmasından Sonra Yeniden Verilecek Son Kararda Sonucun Ağırlaştırılmaması Mecburiyeti 1302 III. Uymadan Sonra Verilen Son Karara Karşı Kanun Yolu 1302 IV. Bölge Adliye Mahkemesinin veya İlk Derece Mahkemesinin Yargıtayca Verilen Bozma Kararına “Direnmesi” 1303 A. Direnme Kavramı 1303 B. Kanunumuzun Direnme Konusundaki Bugünkü Düzenlemesi 1303 C. Direnme Kararının Temyizi 1303 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1305 ÜÇÜNCÜ KISIM Olağanüstü Kanun Yolları BİRİNCİ BÖLÜM Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi MADDE 308.- YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ 1306 AÇIKLAMA 1306 I. Olağanüstü Kanun Yolu Kavramı 1306 A. Kavram ve Çeşitleri 1306 B. Hükmün Kesinleşmesi 1306 1. İstinaf Açısından 1307 2. Temyiz Açısından 130 7 II. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı 1308 A. Genel Olarak 1308 B. Başvurabilecek Kişiler ve Başvuru Süresi 1308 C. Başvuru Nedenleri 1308 D. İnfazın Geri Bırakılması 1308 E. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın Sanık Aleyhine İtirazı 1309 F. İnceleme 1309 İKİNCİ BÖLÜM Kanun Yararına Bozma MADDE 309.- KANUN YARARINA BOZMA 1310 AÇIKLAMA 1311 I. Genel Olarak 1311 A. Kanun Yararına Bozmaya Başvuru Koşulları 1311 B. Kanun Yararına Bozma Yoluna Başvurma Yetkisi 1312 C. Usul 1313 D. Kanun Yararına Bozma Sebepleri 1313 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1315 MADDE 310.- YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ KANUN YARARINA BAŞVURMASI 1320 AÇIKLAMA 1320 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Yargılamanın Yenilenmesi MADDE 311.- HÜKÜMLÜ LEHİNE YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ 1321 AÇIKLAMA 13 21 I. Genel Olarak 1321 A. Koşulları 1323 B. Başvuru Yetkisi 132 3 C. Ölen Kişi İçin Başvuru 1324 D. Usul 1324 II. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 1325 B. Gerçek Dışı Tanıklık ya da Bilirkişilik 1326 C. Hakimin Görev Yapmada Kusurlu Olması 1326 D. Dayanak Hükmün Ortadan Kaldırılması 1327 E. Yeni Olay veya Yeni Delil 1327 F. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kesinleşmiş İhlal Kararı 1327 1. AİHM Kararlarının Yargılamanın Yenilenmesi Sebebi Sayılması Süreci 1328 2. İhlal Kararının Kesinleşmiş Olması 1330 3. Bir Yıllık Başvuru Süresi 1331 4. Tarihsel Sınırlama 1331 MADDE 312.- İNFAZIN GERİ BIRAKILMASI VEYA DURDURULMASI 1332 AÇIKLAMA 1332 MADDE 313.- YARGILAMANIN YENİLENMESİNE ENGEL OLMAYAN HÂLLER 1334 AÇIKLAMA 1334 MADDE 314.- SANIK VEYA HÜKÜMLÜNÜN ALEYHİNE YARGILAMANIN YENİLENMESİ NEDENLERİ 1336 AÇIKLAMA 1336 I. Aleyhe Yargılamanın Yenilenmesi 1336 II. Aleyhe Yenileme Koşulları 1337 MADDE 315.- YARGILAMANIN YENİLENMESİNİN KABUL EDİLMEYECEĞİ HÂL 1339 AÇIKLAMA 1339 MADDE 316.- BİR SUÇA DAYANAN YENİLEME İSTEMLERİNİN KABULÜ KOŞULLARI 1341 AÇIKLAMA 1341 MADDE 317.- YENİLEME İSTEMİ HAKKINDA UYGULANACAK HÜKÜMLER 1343 AÇIKLAMA 1343 MADDE 318.- YENİLEME İSTEMİNİN KABULE DEĞER OLUP OLMADIĞI KARARI VE MERCİİ 1344 AÇIKLAMA 1344 I. Genel Olarak 1344 II. Yargılamanın Yenilenmesi İncelemesinin Yargıtay Tarafından Yapılacağı Haller 1344 MADDE 319.- YENİLEME İSTEMİNİN KABULE DEĞER GÖRÜLMEMESİ NEDENLERİ VE KABULÜ HÂLİNDE YAPILACAK İŞLEM 1346 AÇIKLAMA 1346 I. Yargılamanın Yenilenmesi İsteminin Kabule Değer Olup Olmadığı 1346 II. İtiraz 1347 MADDE 320.- DELİLLERİN TOPLANMASI 1348 AÇIKLAMA 1348 MADDE 321.- YENİLEME İSTEMİNİN ESASSIZ OLMASINDAN DOLAYI REDDİ, AKSİ TAKDİRDE KABULÜ 1350 AÇIKLAMA 1350 MADDE 322.- DURUŞMA YAPILMAKSIZIN YENİLEME İSTEMİNİN İNCELENMESİ 1352 AÇIKLAMA 1352 MADDE 323.- YENİDEN DURUŞMA SONUCUNDA VERİLECEK HÜKÜM 1354 AÇIKLAMA 1354 YEDİNCİ KİTAP Yargılama Giderleri ve Çeşitli Hükümler BİRİNCİ KISIM Yargılama Giderleri MADDE 324.- YARGILAMA GİDERLERİ 1357 AÇIKLAMA 1357 I. Kavram 1357 A. Harç 1360 B. Avukatlık Ücretleri 1360 C. Devletçe Yapılan Harcamalar 1361 D. Tarafların Yaptığı Masraflar 1361 E. Yargılama Giderinin Hüküm veya Kararda Belirtilmesi 1361 F. Yargılama Giderinin Belirlenmesi 1362 II. Yargılama Giderlerinin Tahsili 1362 III. Tercüman Giderlerinin Devlet Tarafından Ödenmesi 1362 İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 1363 MADDE 325.- SANIĞIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1365 AÇIKLAMA 1365 I. Mahkumiyet Halinde Yargılama Gideri 1365 II. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması ve Cezanın Ertelenmesi Halinde Yargılama Gideri 1366 III. Mahkumiyete Rağmen Sanığa Yüklenemeyecek Yargılama Gideri 1366 IV. Sanığın Ölmesi Halinde Yargılama Giderleri 1367 MADDE 326.- BAĞLANTILI DAVALARDA GİDERLER 1368 AÇIKLAMA 1368 MADDE 327.- BERAAT VEYA CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞI KARARI VERİLMESİ HÂLİNDE GİDER 1370 MADDE 328.- KARŞILIKLI HAKARET HÂLLERİNDE GİDER 1372 AÇIKLAMA 1372 MADDE 329.- SUÇ UYDURMA VE İFTİRA GİBİ HÂLLERDE GİDER 1373 AÇIKLAMA 1373 MADDE 330.- KANUN YOLLARINA BAŞVURU SONUCUNDA GİDER 1374 AÇIKLAMA 1374 İKİNCİ KISIM Çeşitli Hükümler MADDE 331.- ADLÎ TATİL 1376 AÇIKLAMA 1376 I. Genel Olarak 1376 A. Adli Tatilde Yapılacak ve Yapılamayacak İşler 1377 B. Kanun Yolu Yargılamasında Adli Tatil 1377 C. Adli Tatilin Sürelerin İşleyişine Etkisi 1377 MADDE 332.- BİLGİ İSTEME 1378 AÇIKLAMA 1378 MADDE 333.- YÖNETMELİK 1380 AÇIKLAMA 1380 MADDE 334.- YÜRÜRLÜK 13 81 MADDE 335.- YÜRÜTME 1381 ADLİ YARGI İLK DERECE MAHKEMELERİ İLE BÖLGE ADLİYE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YETKİLERİ HAKKINDA KANUN 1383 CEZA MUHAKEMESİ KANUNUNUN YÜRÜRLÜK VE UYGULAMA ŞEKLİ HAKKINDA KANUN 1397 KAYNAKÇA 1401 Kavramlar Dizini 1405 |