|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 21
Giriş 23
GÜMRÜKLERLE İLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER 23
Birinci Bölüm
GÜMRÜKLER VE GÜMRÜK MEVZUATI
1.1. GÜMRÜK MEVZUATINA GENEL BİR BAKIŞ 27
1.2. BÜYÜK MİLLET MECLİSİ HÜKÛMETİ DÖNEMİ 28
1.3. İZMİR İKTİSAT KONGRESİ 28
1.4. LOZAN ANLAŞMASI 29
1.5. CUMHURİYET DÖNEMİ GÜMRÜK MEVZUATI ÇALIŞMALARI 30
İkinci Bölüm
GÜMRÜKLERLE İLGİLİ TEMEL BİLGİLER
2.1. TEMEL KAVRAMLAR 33
2.1.1. Gümrük 33
2.1.2. Gümrük İdaresi veya İdareleri 34
2.1.3. Giriş Gümrük İdaresi 34
2.1.4. İthalat Gümrük İdaresi 34
2.1.5. İhracat Gümrük İdaresi 34
2.1.6. Çıkış Gümrük İdaresi 34
2.1.7. Kişi Deyimi 34
2.1.8. Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinde Yerleşik Kişi 35
2.1.9. Gümrük Statüsü Deyimi 35
2.1.10. Gümrük Yükümlülüğü 35
2.1.11. Yükümlü 35
2.1.12. Gümrük Gözetimi 35
2.1.13. Gümrük Kontrolü 35
2.1.14. Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulması 36
2.1.15. Elleçleme 36
2.1.16. Eşya Deyimi 36
2.1.17. Yetkilerine Göre Gümrük Müdürlükleri 37
2.1.18. İhtisas Gümrükleri 37
Üçüncü Bölüm
GÜMRÜKLERDE TEMSİL HAKKI
3.1. DOĞRUDAN TEMSİL 41
3.2. DOLAYLI TEMSİL 43
3.3. GÜMRÜK MÜŞAVİRLERİ 43
3.3.1. Gümrük Müşaviri Olma Şartları 45
3.3.2. Gümrük Müşavirinin Yükümlülükleri 46
3.4. GÜMRÜK MÜŞAVİR YARDIMCILARI 47
3.4.1. Gümrük Müşavir Yardımcısı Olma Şartları 47
3.4.2. Gümrük Müşavirliği ve Gümrük Müşavir Yardımcılığı Sınavları 48
3.5. YETKİLENDİRİLMİŞ GÜMRÜK MÜŞAVİRİ 49
3.5.1. Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri Olabilme Şartları 50
Dördüncü Bölüm
BASİTLEŞTİRİLMİŞ USUL UYGULAMALARI
4.1. ONAYLANMIŞ KİŞİ STATÜSÜ 51
4.1.1. Onaylanmış Kişi Statüsü İçin Gerekli Genel Şartlar 51
4.1.2. Onaylanmış Kişi Statüsü İçin Gerekli Özel Şartlar 52
4.1.3. Onaylanmış Kişilere Sağlanan Kolaylıklar 53
4.1.4. Onaylanmış Kişi Statüsünün Sağlayacağı Faydalar 53
4.2. YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ 54
4.2.1. Yetkilendirilmiş Yükümlü Olabilecekler 54
4.2.1.1. Güvenilirlik Koşulu 55
4.2.1.2. Ticari Kayıtların Güvenilir ve İzlenebilir Olması Koşulu 55
4.2.1.3. Mali Yeterlilik Koşulu 55
4.2.1.4. Emniyet ve Güvenlik Koşulu 55
4.2.2. Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Sağladığı Kolaylıklar 56
4.2.3. Başvuru İçin İstenilecek Belgeler 58
4.2.4. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Başvuru Yerleri 58
4.2.5. Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Kolaylıkları 59
4.2.5.1. İhracatta Yerinde Gümrükleme İzni 59
4.2.5.2. İzinli Gönderici 60
4.2.5.3. İzinli Alıcı 61
4.2.5.4. İthalatta Yerinde Gümrükleme İzni 61
4.2.6. Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulamasının Faydaları 62
4.2.6.1. Yetkilendirilmiş Yükümlü Olmayan Kişilere ve Gümrük İdaresine Faydaları 63
4.2.6.2. Uygulamanın Makro–Ekonomik Faydaları 63
4.2.6.3. Uygulamanın Uluslararası Faydaları 63
Beşinci Bölüm
TARİFE
5.1. GÜMRÜK TARİFESİ 65
5.2. TÜRK GÜMRÜK TARİFE CETVELİ 67
5.3. GÜMRÜK TARİFE İSTATİSTİK POZİSYONU 67
5.3.1. Bölüm 68
5.3.2. Fasıl 76
5.3.3. Pozisyon 77
5.3.4. Alt Pozisyon 78
5.3.5. AB Kodu–Milli Kod–İstatistik Kodu ve Açıklamaları 78
5.4. SINIFLANDIRMA 79
5.4.1. Sınıflandırma Yaparken İzlenecek Yol 79
5.5. BAĞLAYICI TARİFE BİLGİSİ 80
5.5.1. Bağlayıcı Tarife Bilgisi Uygulamasının Amacı 80
5.5.2. Başvuru 80
5.5.3. BTB Başvurusu Yapılmayacak Eşya 81
5.5.4. BTB’nin Geçerliliğini Kaybetmesi 82
Altıncı Bölüm
MENŞE
6.1. MENŞE KAVRAMI 83
6.2. TERCİHLİ MENŞE 84
6.3. TERCİHLİ OLMAYAN MENŞE 85
6.4. MENŞEİNİN BELİRLENMESİ 86
6.5. MENŞE DEĞİŞTİRMEYEN HALLER 86
6.6. MENŞE ŞAHADETNAMESİ 87
6.6.1. Menşe Şahadetnamesinde Bulunacak Bilgiler 88
6.7. BAĞLAYICI MENŞE BİLGİSİ 89
Yedinci Bölüm
GÜMRÜKLERDE KULLANILAN BELGELER
7.1. GÜMRÜK BELGELERİ 92
7.1.1. Gümrük Beyannamesi 92
7.1.1. Beyanın Bağlayıcılığı 95
7.1.2. Beyannamede Düzeltme 95
7.1.3. Beyannamenin İptali 96
7.1.4. ETGB (Elektronik Ticaret Gümrük Beyannamesi) 96
7.1.2. Kıymet Bildirim Formu 97
7.1.3. Ata Karnesi 97
7.1.3.1. Ata Karnelerinin Dağıtımı İçin Yetkili Odalar 100
7.1.4. INF Form Belgeleri 101
7.1.5. T5 Belgesi 102
7.2. TİCARİ BELGELER 102
7.2.1. Ticari Fatura (Commercial Invoice) 102
7.2.2. Proforma Fatura (Proforma Invoice) 103
7.2.3. Ayrıntılı Fatura 103
7.2.4. Navlun Faturası (Freight Invoce) 104
7.2.5. Konsolosluk Faturası (Consulate Invoice) 104
7.2.6. Çeki Listesi (Weight List) 105
7.2.7. Koli Listesi (Packing List) 105
7.3. SERBEST DOLAŞIM VE MENŞE İSPAT BELGELERİ 105
7.3.1. ATR Dolaşım Belgesi 105
7.3.2. EUR.1 Dolaşım Sertifikası 107
7.3.3. EUR–MED Dolaşım Sertifikası 108
7.3.4. Tedarikçi Beyanı 109
7.3.5. Form A Menşe Belgesi 110
7.3.6. Menşe Şahadetnamesi (Certificate Of Origin) 112
7.4. SİGORTA BELGELERİ 112
7.4.1. Sigorta Sertifikası (Insurance Certificate) 112
7.4.2. Sigorta Poliçesi (Insurance Policy) 112
7.5. TAŞIMACILIK BELGELERİ 113
7.5.1. Konşimento, Taşıma Belgeleri 113
7.5.2. Demiryolu Hamule Senedi 114
7.5.3. Karayolu Taşıma Belgesi 115
7.5.4. Nakliyeci Makbuzu 115
7.5.5. Tır Karnesi 115
Sekizinci Bölüm
GÜMRÜK İŞLEMLERİ
8.1. TÜRKİYE GÜMRÜK BÖLGESİNE GİRİŞ 120
8.2. ÖZET BEYAN 120
8.2.1. Özet Beyan Verme Süreleri 121
8.2.2. Özet Beyan Aranmayacak Haller 122
8.3. EŞYANIN GÜMRÜĞE SUNULMASI 122
8.4. GEÇİCİ DEPOLAMA 123
8.4.1. Geçici Depolama Yerleri 123
8.4.2. Geçici Depolama Yerlerine Alınmayacak Eşya 124
8.4.3. Süreler 125
8.5. KÜŞAT HAKKI 125
8.6. GÜMRÜK BEYANI 126
8.6.1. Yazılı Beyan 127
8.6.1.1. Normal Usul 127
8.6.1.1.1. Bölünmüş Beyanname 129
8.6.1.2. Basitleştirilmiş Usul 130
8.6.2. Sözlü Beyan 132
8.6.3. Başka Bir Tasarruf Yolu ile Beyan 134
8.7. BEYANIN KONTROLÜ 134
8.7.1. Kontrol Türleri 135
8.7.1.1. Belge Kontrolü 135
8.7.1.2. Eşyanın Fiziki Muayenesi 136
8.8. EKSİK MUAYENENİN TAMAMLANMASI 137
8.9. İKİNCİ MUAYENE 138
8.10. MUAYENE EDİLMEYECEK EŞYA 138
8.11. VERGİNİN ÖDENMESİ 139
Dokuzuncu Bölüm
DİJİTAL UYGULAMALAR
9.1. DİJİTAL GÜMRÜK UYGULAMALARI 141
9.1.1. EDI /XML Referans ve Mesajları 142
9.1.2. İhracatta Dijital Gümrük Projesi 143
9.1.3. Tek Pencere Sistemi 144
9.1.4. Liman Tek Pencere Sistemi (LTP) 145
9.1.5. Konteyner ve Liman Takip Sistemi 146
9.1.6. Süre İzleme ve Hesaplama Programı (SHIP) 146
9.1.7. Randevulu Sanal Sıra Sistemi (RSS) 147
9.1.7.1. Sistemin Faydaları 147
Onuncu Bölüm
GÜMRÜK REJİMLERİ
10.1. SERBEST DOLAŞIMA GİRİŞ REJİMİ 150
10.1.1. Ticaret Politikası Önlemleri 150
10.1.2. Diğer İşlemler 151
10.1.3. Vergilerin Ödenmesi 151
10.1.4. Serbest Dolaşım Statüsünün Kaybedilmesi 151
10.1.5. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi Rejim Kodları 152
10.2. TRANSİT REJİMİ 153
10.2.1. Transit Rejimin Kullanım ve Uygulaması 153
10.2.2. Transit Rejiminde Teminat 154
10.2.3. Asıl Sorumlu 154
10.2.4. Transit Rejimine Tabi Eşyada Gümrük İşlemleri 155
10.2.5. Transit Sistemler 156
10.2.5.1. Ortak Transit Sistemi 156
10.2.5.2. Tır Sistemi 158
10.3. GÜMRÜK ANTREPO REJİMİ 159
10.3.1. Türkiye’de Gümrük Antrepoları 163
10.4. DAHİLDE İŞLEME REJİMİ 166
10.4.1. Şartlı Muafiyet Sistemi 167
10.4.1.1. Eşdeğer Eşya Kullanımı 168
10.4.1.2. Yurt İçi Alımlar 168
10.4.1.3. Teminat ve İndirimli Teminat Uygulaması 169
10.4.2. Geri Ödeme Sistemi 169
10.4.2.1. Geri Ödeme Sistemi Uygulanmayacak Haller 170
10.4.3. Dahilde İşleme İzni Verilecek Haller 170
10.4.4. Belge/İzin Düzenlenmesi 171
10.4.5. Belge/İzin Süresi 172
10.4.6. Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler 172
10.4.7. Telafi Edici Verginin Ödenmesi 173
10.4.8. İhracat Taahhüdünün Kapatılması 174
10.4.9. Dahilde İşleme Rejiminde Sistemler Arasındaki Farklar 174
10.4.10. Dahilde İşleme Rejimi Rejim Kodları 174
10.5. GÜMRÜK KONTROLÜ ALTINDA İŞLEME REJİMİ 176
10.5.1. Rejimin Sonlandırılması 177
10.5.2. İkincil İşlem Görmüş Ürünlere Uygulanacak İşlemler 177
10.5.3. Teminat İadesi 177
10.6. GEÇİCİ İTHALAT REJİMİ 178
10.6.1. Geçici İthal Eşyasının Ayniyeti 178
10.6.2. Süre 179
10.6.3. Geçici İthalat Rejiminden Yararlandırılmayacak Eşya 179
10.6.4. Geçici İthal Eşyası İçin İzin Hak Sahibi Tarafından Yapılamayacak İşlemler 180
10.6.5. Geçici İthalatta Teminat 180
10.6.5.1. Tam Muafiyet Suretiyle Geçici İthalatta Teminat 180
10.6.5.2. Kısmi Muafiyet Suretiyle Geçici İthalatta Teminat 180
10.6.6. Tam Muafiyet Suretiyle Getirilebilecek Eşyalar 181
10.6.7. Beyan Türleri 182
10.6.7.1. ATA Karnesi ile Beyan 182
10.6.7.2. İstisnai Yazılı Beyan 182
10.6.7.3. Sözlü Beyan 182
10.6.8. Teminatın Çözülmesi 183
10.6.9. Cezai İşlem 183
10.6.10. Geçici İthalat Rejim Kodları 184
10.7. HARİÇTE İŞLEME REJİMİ 185
10.7.1. Hariçte İşleme Rejiminin Amaçları 185
10.7.2. Hariçte İşleme İzni Verilmeyecek Eşyalar 185
10.7.3. Hariçte İşleme İzni Nerden Alınır? 186
10.7.4. Hariçte İşleme Rejimi Belge/İzin Süresi ve Ek Süreler 186
10.7.5. Gümrük İdarelerince Yapılacak İşlemler 187
10.7.6. Hariçte İşleme Rejiminde Vergilendirme 187
10.7.7. Standart Değişim Sistemi 188
10.7.8. Rejimin Sona Ermesi 188
10.7.9. Hariçte İşleme Rejimi Hükümlerine Uyulmaması 189
10.7.10. Hariçte İşleme Rejimi Rejim Kodları 189
10.8. İHRACAT REJİMİ 190
10.8.1. İhracatçı 190
10.8.2. İhracat Rejimi 190
10.8.3. Beyan 191
10.8.4. Fiili İhracat 191
10.8.5. İhracat Eşyasının Geçici Depolama Süresi ve Takip Edilmeyen Beyannameler 191
10.8.6. İhracı Yasak Mallar Listesi 192
10.8.7. İhracat Şekilleri 193
10.8.7.1. Ön İzne Bağlı İhracat 193
10.8.7.2. Kayda Bağlı İhracat 197
10.8.7.3. Konsinye ihracat 200
10.8.7.4. Yurt Dışı Fuar ve Sergilere Katılım ve İhracat 201
10.8.7.5. İthal Edilmiş Malın İhracı 202
10.8.7.6. Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat 202
10.8.8. Geri Gelen Eşya 202
10.8.9. İhracat Rejim Kodları 203
On Birinci Bölüm
GÜMRÜK KIYMETİ VE VERGİLENDİRME
11.1. GÜMRÜK KIYMETİ, VERGİLENDİRME VE BAZI TERİMLER 205
11.2. EŞYANIN GÜMRÜK KIYMETİNİN TESPİTİ 207
11.3. EŞYANIN GÜMRÜK KIYMETİNE İLAVE EDİLECEK GİDERLER 208
11.4. GÜMRÜK KIYMETİNE DAHİL EDİLMEYECEK GİDERLER 209
11.5. KIYMET BELİRLEME YÖNTEMLERİ 210
11.5.1. Satış Bedeli Yöntemi 210
11.5.2. Aynı Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi 212
11.5.3. Benzer Eşyanın Satış Bedeli Yöntemi 213
11.5.4. İndirgeme Yöntemi 213
11.5.5. Hesaplanmış Kıymet Yöntemi 214
11.5.6. Son Yöntem 215
11.6. FİİLEN ÖDENEN VEYA ÖDENECEK OLAN FİYATA İLAVE EDİLECEK UNSURLAR 215
11.7. İSTİSNAİ KIYMETLE BEYAN 217
11.8. VERGİLENDİRME 218
11.9. GÜMRÜK VERGİ TÜRLERİ 219
11.9.1. Spesifik Vergi 219
11.9.2. Advalorem Vergiler 219
11.9.3. Bileşik (Karma) Vergiler 220
11.10. GÜMRÜK VERGİLERİ 220
11.10.1. Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna 221
11.11. ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ 224
11.12. KATMA DEĞER VERGİSİ (KDV) 226
11.13. DAMGA VERGİSİ 227
11.14. TİCARET POLİTİKASI ÖNLEMLERİ KAPSAMINDA TAHSİL EDİLEN MALİ YÜKLER 229
11.15. ANTİ –DAMPİNG VERGİSİ 229
11.16. TOPLU KONUT FONU 229
11.17. KAYNAK KULLANIMI DESTEKLEME FONU 230
11.18. TRT BANDROLÜ 230
11.19. ÇEVRE KATKI PAYI 230
11.20. TÜTÜN FONU 230
11.21. İHRACATTA ALINAN VERGİ VE KESİNTİLER 231
11.21.1. Telafi Edici Vergi 231
11.21.2. Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) 232
11.22. İTHALATTA VERGİ HESAPLAMA 232
On İkinci Bölüm
CEZALAR
12.1. VERGİ KAYBINA NEDEN OLAN İŞLEMLERE UYGULANACAK CEZALAR 235
12.1.2. Yolcuların Beyanlarına Aykırı Çıkan Eşyası 237
12.1.3. Gümrük Antrepoları veya Gümrük İdaresince Eşya Konulmasına İzin Verilen Yerlerden İzinsiz Eşya Çıkarılması 237
12.1.4. Gümrüksüz Satış Mağazalarından Hak Sahibi Olmayanlara Satış Yapılması 238
12.1.5. Özet Beyan Noksanlık ve Fazlalığı 238
12.1.6. Dahilde İşleme Rejimi, Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi ile Geçici İthalat Rejimine İlişkin Hükümlerin İhlali 239
12.2. USULSÜZLÜKLERE İLİŞKİN CEZALAR 239
12.2.1. İthalat veya İhracat Vergilerinden Muaf Eşya 239
12.2.2. Gümrük Vergileri Ödenmek Suretiyle İhraç Edilebilen Eşya 239
12.2.3. Diğer Usulsüzlük Cezaları 240
12.3. İTİRAZLAR 243
12.4. TAHLİL SONUÇLARINA İTİRAZ 243
12.5. UZLAŞMA 244
12.5.1. Uzlaşmanın Kapsamı 244
12.5.2. Uzlaşmaya Konu Olamayacak Alacaklar 245
12.5.3. Uzlaşmanın Sonuçları 246
On Üçüncü Bölüm
SERBEST BÖLGELER
13.1. SERBEST BÖLGELER 247
13.2. SERBEST BÖLGEDE BULUNAN KURUM VE KURULUŞLAR (AKTÖRLER) 248
13.2.1. Serbest Bölge Kurucu ve İşleticileri 248
13.2.2. Serbest Bölge Müdürlükleri 249
13.2.3. Kullanıcı Firmalar 249
13.2.4. Serbest Bölge Gümrük Müdürlükleri 249
13.3. GÜMRÜK GÖZETİMİ VE KONTROLÜ 249
13.4. SERBEST BÖLGELERİN FİZİKİ YAPISI 250
13.5. TİCARET POLİTİKASI ÖNLEMLERİNİN UYGULANMASI 250
13.6. SERBEST BÖLGEDEN ÇIKAN VEYA BU BÖLGEYE GİREN KİŞİLERDEN ARANACAK BELGELER 250
13.7. GÜMRÜK STATÜ BELGESİ 251
13.8. ELLEÇLEME İŞLEMLERİ 252
13.9. ENVANTER KAYITLARI 252
13.9.1. Envanter Kayıtlarının Onayı 253
13.9.2. Envanter Kayıtlarının İçeriği 253
13.10. TÜRKİYE’DE SERBEST BÖLGELER 254
13.11. DÜNYADA SERBEST BÖLGE UYGULAMALARI 255
On Dördüncü Bölüm
KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE
14.1. GENEL BİLGİLER 257
14.2. KAÇAKÇILIK FİLLERİ 258
14.3. NİTELİKLİ HALLER 261
14.4. ETKİN PİŞMANLIK 262
14.5. YOLCU BERABERİNDE GETİRİLEN KAÇAK EŞYA 262
14.6. DENİZ TAŞITLARI 263
14.7. ARAMA VE ELKOYMA 263
14.8. MÜSADERE 263
14.9. TASFİYE 264
14.10. KAÇAKÇILIĞI ÖNLEME, İZLEME VE ARAŞTIRMAKLA GÖREVLİ OLANLAR 264
14.11. TUTANAKLAR 265
14.12. SİLÂH KULLANMA YETKİSİ 265
14.13. İKRAMİYELER 266
14.14. TÜRKİYE’DE KAÇAKÇILIKLA MÜCADELE FAALİYETLERİ 266
On Beşinci Bölüm
TASFİYE İŞLEMLERİ
15.1. TASFİYE EDİLECEK EŞYALAR 269
15.2. TASFİYE YOLLARI 271
15.2.1. İhale Yoluyla Satış 271
15.2.1.1. Eşyanın Görülmesi 272
15.2.1.2. İhalelere Katılamayacak Olanlar 272
15.2.2. Yeniden İhraç Yoluyla Satış 273
15.2.3. Perakende Satılmak Suretiyle 273
15.2.4. Tahsis ve Özel Yolla 274
15.2.4.1. Tahsis 274
15.2.4.2. Özel Yolla Tasfiye 275
15.2.5. İmha Yoluyla Tasfiye 276
15.2.5.1. Eşyanın İmhası 276
15.3. EŞYANIN BİR GÜMRÜK REJİMİNE TABİ TUTULMASI 277
15.4. TASFİYELİK EŞYALARDA TÜRLERİNE GÖRE SATIŞ GELİRLERİ 278
EKLER 281
Kaynakça 299
Kavram Dizini 309 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
