İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 9
İÇİNDEKİLER 11
TABLOLARIN LİSTESİ 17
ŞEKİLLERİN LİSTESİ 17
KISALTMALAR 19
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM
TRANSFER FİYATLANDIRMASININ KAPSAMI VE
İKTİSADİ AÇIDAN YORUMLANMASI
I. Transfer Fiyatlandırması Kavramı, İşleyişi ve Önemi 25
A. Transfer Fiyatlandırması Kavramı 26
B. Transfer Fiyatlandırmasının İşleyişi 29
C. Transfer Fiyatlandırmasının Önemi 35
II. Transfer Fiyatlandırması ve Küreselleşmenin İktisadi Etkileri 37
III. Transfer Fiyatlandırmasının Tarihsel Gelişimi 40
A. Ulus Devletler 43
B. Çok Uluslu Şirketler 44
C. Uluslararası Kuruluşlar 47
D. Hükümet Dışı Kuruluşlar 49
IV. Transfer Fiyatlandırmasının Amaçları 50
A. Vergileme ile İlgili Amaçları 51
B. Uluslararası Amaçları 54
C. İş Yönetimi (Şirket) Merkezli Amaçları 56
V. Transfer Fiyatlandırması Metotları 58
A. Piyasaya Dayalı Transfer Fiyatlandırması 58
B. Maliyet Temeline Göre Oluşan Transfer Fiyatlandırması 59
1. Değişken Maliyet Yöntemi 60
2. Tam Maliyet Yöntemi 60
3. Maliyet Temelli Transfer Fiyatına Kâr Payı Eklenmesi 61
a. Maliyete Normal Kâr Payı Eklenmesi 62
b. Maliyete Katma Değer Eklenmesi 62
C. İkili (Dual) Transfer Fiyatlandırması Yöntemi 62
D. Karşılıklı Anlaşma ile Tespit Edilen Transfer Fiyatlandırması 63
VI. Transfer Fiyatlandırması Bağlamında Örtülü Kazanç, Hazine Zararı ve
Emsal Bedel Kavramı 64
A. Örtülü Kazanç Kavramı 65
B. Hazine Zararı Kavramı 65
C. Emsal Bedel Kavramı 69
VII. İktisadi Açıdan Transfer Fiyatlandırmasının Yorumlanması 70
VIII. Yatay ve Dikey Entegrasyon 71
A. Yatay Entegrasyon 71
B. Dikey Entegrasyon 74
1. Geri entegrasyon 74
2. İleri entegrasyon 74
C. İktisadi Analizlerle Transfer Fiyatlandırması 76
D. Ara Malının Piyasası Olmaması Durumunda Transfer Fiyatı 78
E. Ara Malının Tam Rekabet Şartlarına Sahip Piyasanın Olması
Durumunda Transfer Fiyatı 80
F. İktisadi Analiz Açısından Kârlılığı Maksimize Edecek Fiyat Düzeyi 81
G. Piyasa Bazlı Emsallere Uygunluk İlkesinin Teorisi 82
H. Sürekli Fiyat Probleminin Mikro İktisadi Analizi 83
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI NORMLAR ÇERÇEVESİNDE
TRANSFER FİYATLANDIRMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ
I. OECD Normlarında Transfer Fiyatlandırması 87
A. OECD Hakkında Genel Bilgi ve Temel Yapısı 88
B. OECD Normlarında Transfer Fiyatlandırması Düzenlemeleri 91
C. Emsallere Uygunluk İlkesi 95
1. Emsallere Uygunluk İlkesinde Transfer Fiyatlandırması
Yöntemlerinin Seçiminde Dikkat Edilecek Hususlar 100
a. Karşılaştırılabilirlik Analizi 100
b. Emsal Kıyaslamasına Konu İşlemlerin Vergi İdaresince
Tanımlanması 109
c. İşlemlerin Ayrı ya da Birlikte Değerlendirilmesi 111
d. Emsal Bedel Aralığı 112
e. Birden Fazla Yıla İlişkin Verinin Kullanılması 113
f. Zararlar 113
g. Hükümet Politikaları 114
h. Gönüllü Olarak Gerçekleştirilen Mahsuplaşmalar 115
i. Gümrük Değerlerini Kullanma 116
D. Emsallere Uygun Fiyatın Tespitinde Kullanılan İktisadi Yöntemler 117
1. Geleneksel İşlem Yöntemleri 117
a. Karşılaştırılabilir Kontrol Dışı Fiyat Yöntemi 118
b. Yeniden Satış Fiyatı Yöntemi 120
c. Maliyet Artı Yöntemi 122
2. İşlemsel Kâr Yöntemleri 125
a. İşleme Dayalı Net Kâr Marjı Yöntemi 126
b. Kâr bölüşüm Yöntemi 127
3. Emsallere Uygunluk Prensibini Uygulamayan Yöntemler 131
E. OECD’nin Transfer Fiyatlandırması Uyuşmazlıklarından Kaçınma ve
Çözümüne Yönelik İdari Yaklaşımları 136
1. Vergi İncelemesi Uygulamaları 137
2. İspat Yükümlülüğü 138
3. Belgelendirme 139
4. Cezalar 139
F. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi ve Uyuşmazlıkların Çözümü İçin
Geliştirilen Yöntemler 140
1. Çifte Vergilendirme Kavramı 142
2. OECD’nin Çifte Vergilendirmenin Önlenmesine İlişkin Mütekabil
Düzeltme ve Karşılıklı Uygunluk Yöntemi 143
a. Karşılıklı Anlaşma Usulü 145
b. Eş Zamanlı Vergi İncelemesi 149
c. Güvenli Limanlar (Safe Harbous) 150
d. Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 153
e. Tahkim 165
G. Gayri Maddi Varlıklara İlişkin Hükümler 169
1. Gayri Maddi Mal /Hak Kavramı ve Tanımı İle İlgili Sorunlar 170
2. Gayrimaddi Mal Sahipliğini Belirleyen Faktörler 173
3. Gayrimaddi Mal / Haklar İçin Emsal Fiyatın Belirlenmesi 175
H. Grup İçi Hizmetler 177
1. Grup İçi Hizmetlerin Fiilen Sağlanıp Sağlanmadığının Tespiti ve
Grup İçi Hizmetlerde Emsallere Uygunluk İlkesi 177
2. Grup İçi Hizmetlerde Emsallere Uygun Bedelin Tespitine İlişkin
Uygulanabilecek Yöntemler 179
II. Avrupa Birliği Normlarında Transfer Fiyatlandırması Düzenlemeleri 183
A. Avrupa Birliği’nin Temel Yapısı 183
B. Avrupa Birliği’nde Transfer Fiyatlandırması Düzenlemeleri 185
1. Birleşme (Füzyon) direktifi 185
2. Ana Şirket Alt Şirket Direktifi 186
3. Tahkim Anlaşması 186
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YABANCI ÜLKE UYGULAMALARI ÇERÇEVESİNDE
TRANSFER FİYATLANDIRMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ
I. Amerika Birleşik Devletleri’nde Transfer Fiyatlandırması 192
A. ABD’de Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin Normlar 193
B. ABD’de Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Uygulanması 195
II. Birleşik Krallık’ ta Transfer Fiyatlandırması 200
A. Birleşik Krallık’ ta Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin Normlar 201
B. Birleşik Krallıkta Transfer Fiyatlandırması Kurallarının Uygulanması 202
III. Be–Ne–Lüks’de (Belçika– Hollanda– Lüksemburg) Transfer Fiyatlandırması 207
A. Belçika’da Transfer Fiyatlandırması 208
B. Hollanda’da Transfer Fiyatlandırması 213
C. Lüksemburg’da Transfer Fiyatlandırması 216
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DEKİ UYGULAMALAR ÇERÇEVESİNDE
TRANSFER FİYATLANDIRMASININ DEĞERLENDİRİLMESİ
I. Türkiye’de Peşin Fiyatlandırma Anlaşmaları 227
II. Kurumlar Vergisi Dâhilinde Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü
Kazanç Dağıtımı 229
A. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Unsurları 231
B. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Emsal
Kavramı 232
1. İç Emsal 233
2. Dış Emsal 234
3. Kanuni Emsal 236
4. Gizli Emsal 236
5. Yabancı Emsal 238
C. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında İlişkili Kişi
Kavramı 239
1. Kurumlar Açısından İlişkili Kişiler 240
2. Kurumların Kendi Ortakları 242
3. Kurumların veya Ortakların İlgili Bulunduğu Gerçek Kişi veya Kurum 243
4. Kurumun veya Ortakların İdaresi, Denetimi veya Sermayesi
Bakımından Doğrudan veya Dolaylı Olarak Bağlı Bulunduğu ya da
Nüfuzu Altında Bulundurduğu Gerçek Kişi veya Kurumlar 244
5. Ortakların Eşleri 245
D. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında İlişkili Kişi
Kavramının 6728 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirilmesi 246
E. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımına Konu
Olabilecek İşlemler 247
III. Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımında Hazine Zararı 250
IV. Transfer Fiyatlandırmasında Belgelendirme Yükümlülükleri 253
A. Genel Rapor (Master File) 254
B. Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu (Local File) 255
C. Ülke Bazlı Rapor (Country by Country Report– CbCR) 256
D. Ceza Uygulaması 257
E. Transfer Fiyatlandırmasına İlişkin Yeni Düzenlemelerinin Mükelleflere
Etkisi 259
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 261
KAYNAKÇA 273 |