İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Giriş 17
OSI (Open System Interconnect) Katmanları 25
1. FİZİKSEL KATMAN (PHYSİCAL LAYER) 29
1.1. CİHAZLAR 29
1.1.1. Tekrarlayıcı (Repeater) 30
1.1.2. Hub 31
1.1.3. Bilgisayar Ağı Kartı (NIC–Network Interface Card) 32
1.2. KABLOLAMALAR 32
1.2.1. Bakır Kablolar 32
1.2.1.1. Bakır Kablo Standartları 33
1.2.1.1.1. RJ–45 Konektör İçin Bağlantı Standartları 33
1.2.1.1.1.1. Birebir Kablo Bağlantı Standartı 34
1.2.1.1.1.2. Çapraz Kablo Bağlantı Standartı 36
1.2.1.1.2. Bakır Kablo ve Kablolama Ekipmanları Standartları 38
1.2.2. Fiber Optik Kablolar 43
1.3. SİNYAL KODLAMA VE SİNYAL ÇÖZÜMLEME (Signal Coding and Signal Decoding) 49
1.3.1. Sinyal Kodlama (Signal Coding) 49
1.3.2. Sinyal Çözümleme (Signal Decoding) 49
1.4. Sinyalleme Biçimleri 50
1.4.1. Sayısal Sinyal 50
1.4.2. Analog Sinyal 51
1.4.2.1. Genlik (Amplitude) 52
1.4.2.2. Frekans (Frequency) 52
1.4.2.3. Faz (Phaze) 53
1.4.3. Analog Sinyal – Sayısal Sinyal Dönüşümü 53
1.4.3.1. Modülasyon (Modulation) 53
1.4.3.2. Demodülasyon (Demodulation) 54
1.5. MODÜLASYON ÇEŞİTLERİ 54
1.5.1. AM (Amplitude Modulation – Genlik Modülasyonu) 54
1.5.2. FM (Frequency Modulation – Frekans Modülasyonu) 55
1.5.3. PM (Phaze Modulation – Faz Modülasyonu) 55
1.6. SİNYAL FAKTÖRÜ VE VERİ FAKTÖRÜ 56
1.7. VERİ İLETİMİ ORTAMININ KULLANIM ŞEKİLLERİ 59
1.7.1. Çoklayıcı (Çoğullama, Multiplexer–Demultiplexer, MUX–DEMUX) 59
1.7.1.1. TDM (Time Division Multiplexing – Zaman Bölmeli Çoğullama) 59
1.7.1.2. FDM (Frequency Division Multiplexing–Frekans Bölmeli Çoğullama) 60
1.7.1.3. WDM (Wavelength Division Multiplexing–Dalgaboyu Bölmeli Çoğullama) 61
1.7.2. Bandgenişliği (Bandwidth) 62
1.7.2.1. Baseband (Temel Frekans Aralığı) Sistemleri 62
1.7.2.2. Broadband (Geniş Frekans Aralığı) Sistemleri 62
1.7.3. Veri İletimi Ortam Türleri 63
1.7.3.1. Paralel Veri İletimi (Parallel Data Transmission) 63
1.7.3.2. Seri Veri İletimi (Serial Data Transmission) 63
1.7.3.2.1. Asenkron Veri İletimi 64
1.7.3.2.2. Senkron Veri İletimi 64
1.7.3.2.3. Isenkron Veri İletimi 65
1.8. KABLOSUZ VERİ AKTARIMI 66
1.8.1. TDMA (Time Division Multiple Access) 66
1.8.2. FDMA (Frequency Division Multiple Access) 68
1.8.3. CDMA (Code Division Multiple Access) 69
1.8.4. WCDMA (Wideband Code–Division Multiple Access) 70
1.9. TOPOLOJİLER 70
1.9.1. Fiziksel Topoloji (Physical Topology) 70
1.9.1.1. Bağlantı Şekilleri 71
1.9.1.1.1. Noktadan Noktaya Bağlantı (Point–to–Point Connection) 71
1.9.1.1.2. Çoklu Nokta Bağlantısı (Multipoint Connection) 71
1.9.1.2. Fiziksel Topoloji Türleri 71
1.9.1.2.1. Fiziksel Yol Topolojisi (Physical Bus Topology) 72
1.9.1.2.2. Fiziksel Yıldız Topolojisi (Physical Star Topology) 72
1.9.1.2.3. Fiziksel Halka Topolojisi (Physical Ring Topology) 72
1.9.1.2.4. Fiziksel Ağaç Topolojisi (Physical Tree Topology) 73
1.9.1.2.5. Fiziksel Örgü Topolojisi (Physical Mesh Topology) 74
1.9.1.2.6. Fiziksel Hücresel Topoloji (Physical Cellular Topology) 75
2. VERİ BAĞLANTI KATMANI (DATA LİNK LAYER) 77
2.1. BAĞLANTI BİÇİMLERİ 79
2.1.1. Noktadan Noktaya Bağlantı (Point–to–Point Connection) 79
2.1.2. Çoklu Nokta Bağlantıları (Multipoint Connections) 79
2.2. KONTROL FONKSİYONLARI 79
2.2.1. LLC (Logical Link Control – Mantıksal Bağlantı Kontrolü) 79
2.2.1.1. Veri Akışı Kontrol Mekanizmaları 83
2.2.1.1.1. Çerçeve Akış Kontrolü Yöntemi (Window Flow Control) 84
2.2.1.1.2. Garantili Akış Kontrol Yöntemi (Guaranteed Rate Flow Control) 84
2.2.1.1.3. Kayan Pencereler Yöntemi (Sliding Windows) 85
2.2.1.2. Hata Kontrol / Onay Mekanizmaları (Error Control) 85
2.2.1.2.1. Veri Alıcısının Veri Alma Hatası 85
2.2.1.2.2. Kontrol Bloğu Uyuşmazlığı 86
2.2.2. MAC (Media Access Control – Fiziksel Bağlantı Kontrolü) 86
2.3. VERİ AKTARIMI KONTROLÜ 88
2.3.1. Tek Yönlü Aktarım (Simplex) 88
2.3.2. Yarı Çift Yönlü Aktarım (Half Duplex) 89
2.3.3. Tam Çift Yönlü Aktarım (Full Duplex) 89
2.4. ORTAMA ERİŞİM YÖNTEMLERİ 89
2.4.1. Jeton Aktarma Yöntemi (Token Passing) 90
2.4.1.1. Jeton–Yol (Token–Bus) Yöntemi 90
2.4.1.2. Jeton–Halka (Token–Ring) Yöntemi 90
2.4.2. Yarışma Yöntemi (Contention) 90
2.4.2.1. CSMA/CD (Taşıyıcı Sezme, Çoklu Erişim/Çarpışma Kontrolü) 91
2.4.2.2. CSMA/CA (Taşıyıcı Sezme, Çoklu Erişim/Çarpışmadan Kaçınma) 91
2.4.3. Sorgulama Yöntemi (Polling) 91
2.5. MANTIKSAL TOPOLOJİ (Logical Topology) 92
2.5.1. Mantıksal Yol Topolojisi (Logical Bus Topology) 92
2.5.2. Mantıksal Halka Topolojisi (Logical Ring Topology) 92
2.6. ETERNET PROTOKOLÜ TEKNOLOJİSİ 94
2.6.1. Eternet Protokolü Standartları 94
2.6.1.1. Eternet Çerçeve Yapısı 96
2.7. ADRESLEMELER 101
2.7.1. Unicast Adresleme 101
2.7.2. Multicast Adresleme 102
2.7.3. Broadcast Adresleme 102
3. AĞ KATMANI (NETWORK LAYER) 103
3.1. YÖNLENDİRİCİ (ROUTER) 104
3.2. MANTIKSAL AĞ ADRESİ (IP ADRESİ) 104
3.2.1. IP (Internet Protocol) Yapısı 105
3.2.2. IPv4 Başlık Bilgisi 106
3.2.3. IPv4 Adres Yapısı 110
3.2.3.1. Net–ID (Network Identification, Bilgisayar Ağı Tanım Bilgisi) 112
3.2.3.2. Host–ID (Host Identification, Bilgisayar Ağı Cihazı Tanım Bilgisi) 112
3.3. SINIFI BELİRLİ IPv4 ADRESLERİ (CLASSFUL IPv4 ADDRESS) 112
3.3.1. A Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 1 ile 126 Arasındadır) 112
3.3.1.1. Genel Yayın Adresi (Broadcast Address) 113
3.3.1.2. Bilgisayar Ağı Adresi (Network Address) 113
3.3.2. B Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 128 ile 191 Arasındadır) 115
3.3.3. C Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 192 ile 223 Arasındadır) 116
3.3.4. D Sınıfı IPv4 Adresi Grubu (İlk Oktet 224 ile 239 Arasındadır) 117
3.3.5. E Sınıfı IPv4 Adresi Gurubu (İlk Oktet 240 ve Yukarısını Kapsar) 117
3.4. SINIFI BELİRSİZ IPv4 ADRESLERİ (CLASSLESS IP ADDRESS) 119
3.4.1. Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask) 119
3.4.1.1 A Sınıfı IPv4 Adresi 120
3.4.1.2. B Sınıfı IPv4 Adresi 121
3.4.1.3. C Sınıfı IPv4 Adresi 121
3.4.2. IPv4, Alt Ağ Maskesi ve Bilgisayar Ağı Adreslerinin Hesaplanması 122
3.5. DEĞİŞKEN BOYUTLU ALT AĞ MASKELEMESİ (VLSM) 125
3.6. GATEWAY SERVİSLERİ 133
3.7. VERİ İLETİMİ ORTAMININ BİLGİ TAŞIMA ŞEKİLLERİ 134
3.7.1. Devre Anahtarlama (Circuit Switching) 134
3.7.2. Mesaj Anahtarlama (Message Switching) 135
3.7.3. Paket Anahtarlama (Packet Switching) 135
3.7.3.1. DPS (Datagram Packet Swithing – Datagram Paket Anahtarlama) 136
3.7.3.2 VPS (Virtual Packet Switching – Sanal Devre Paket Anahtarlama) 136
3.8. YÖNLENDİRME (ROUTİNG, FORWARDİNG) 137
3.8.1. IP Yönlendirme Protokolleri (IP Routing Protocols) 137
3.8.2. Kullanılacak Yolları Belirleme 137
3.8.3. Belirlenen Yolları Kullanma 137
3.8.3.1. Statik Yol Seçimi (Static Routing) 137
3.8.3.2. Dinamik Yol Seçimi (Dynamic Routing) 139
3.8.3.2.1. Distance Vektör Yönlendirme Metodu 140
3.8.3.2.2. Link State Yönlendirme Metodu 141
3.8.4. Bilgisayar Ağlarının Konum İlişkileri 141
3.8.4.1. IGP (Interior Gateway Protocol – Sistem İçi Geçit Protokolü) 141
3.8.4.2. EGP (Exterior Gateway Protocol – Sistemler Arası Geçit Protokolü) 142
3.8.5. Metrik Değerler (Metrics) 142
3.9. BAĞLANTI SERVİSLERİ 144
3.9.1. Akış Kontrolü (Flow Control) 144
3.9.2. Hata Kontrolü (Error Control) 144
3.9.3. Paket Sırası Kontrolü (Packet Sequence Control) 145
4. TAŞIMA / AKTARIM KATMANI (TRANSPORT LAYER) 147
4.1. TCP ve UDP YAPILARI 148
4.1.1. TCP (Transmission Control Protocol–Segment) 148
4.1.2. UDP (User Datagram Protocol–Datagram) 154
4.2. SERVİS ADRESİ (PORT, SOKET) 157
4.2.1. Port 157
4.2.2. Soket Programı 158
4.2.3. Sunucu (Server) 160
4.2.4. İstemci (Client) 160
4.3. BAĞLANTI SERVİSLERİ 161
4.3.1. Hata Kontrolü (Error Control) 161
4.3.2. Veri Sıralaması (Data Sequencing) 161
4.3.3. Uçtan Uca Akış Kontrolü (End–to–End Flow Control) 161
4.4. ADRES–İSİM ÇÖZÜMLEME (Address–Name Resolution) 161
4.4.1. İstemcinin Başlattığı Çözümleme (Service Requestor Initiated) 162
4.4.2. Sunucunun Başlattığı Çözümleme (Service Provider Initiated) 162
5. OTURUM KATMANI (SESSİON LAYER) 163
5.1. OTURUM YÖNETİMİ (Session Administration) 164
5.1.1. Bağlantı Kurulumu (Connection Establishment) 164
5.1.2. Veri Aktarımı (Data Transfer) 164
5.1.3. Bağlantı Sonlandırılması (Connection Release) 165
5.2. UYGULAMA PROGRAMI ARABİRİMİ (API) 165
6. SUNUM KATMANI (PRESENTATİON LAYER) 167
7. UYGULAMA KATMANI (APPLİCATİON LAYER) 169
8. GENEL BİLGİLER 171
8.1. ARP (Adres Çözümleme Protokolü – Address Resolution Protocol) 172
8.2. ARP ZEHİRLEMESİ (ARP Poisoning) 175
8.3. DNS (Alan Adı Sistemi – Domain Name System) 176
8.3.1. DNS Sunucu Çeşitleri 179
8.4. DHCP (Otomatik Host Yapılandırma Protokolü – Dynamic Host Configuration Protocol) 180
8.5. (Hyper Text Transfer Protocol) 183
8.6. KABLOSUZ BAĞLANTI TEKNOLOJİLERİ 184
8.6.1. Wifi Teknolojileri 184
8.6.2. WiFi ve Güvenlik 189
8.6.2.1. WiFi Güvenliği Nedir? 190
8.6.2.2. WiFi Güvenlik Protokolleri Nelerdir ? 190
8.6.2.3. WiFi Kanal Yönetimi 194
8.6.2.4. WiFi Ağlarında Karşılaşılan Başlıca Tehdit Türleri 195
8.6.2.5. WiFi Güvenliği Nasıl Arttırılır? 197
8.6.2.6. WiFi Ağlarında Dikkat Edilmesi Gerekenler 201
8.6.3. Wimax Teknolojileri 202
8.6.4. WiMax Site Survey (Alan Araştırması); 205
8.6.5. LTE Teknolojileri 208
8.6.6. Mobil Hücresel Teknolojiler 210
8.7. IPV6 214
8.8. ICMP (Internet Control Message Protocol) 222
8.8.1. ICMP Paket Yapısı 223
8.8.2. Tip Alanında Tanımlanan Önemli ICMP Bilgileri 224
8.9. PING (Packet Inter Network Groper) 225
8.10. TRACERT (İZ TAKİBİ) 230
8.11. NAT / PAT (Network Address Translation / Port Address Traslation) 231
8.11.1. NAT Protokolü İle Yapılan IP Adresi Kullanımı 232
8.11.1.1. Statik NAT 232
8.11.1.2. Dinamik NAT 232
8.11.1.3. NAT / PAT 233
8.12. SİBER GÜVENLİĞİN TEMELLERİ 237
8.12.1. Siber Güvenlik Tanımı 237
8.12.1.1. Siber Güvenliğin Önemi 237
8.12.1.2. Siber Güvenliğin Bileşenleri 238
8.12.2. Gerçek Zamanlı Güvenlik Takibi 239
8.12.3. Siber Tehdidin Yönetimi 240
8.12.3.1. Siber Tehdit Ölçeklendirilmesi 240
8.12.3.2. Siber Tehdit Yöntemleri 241
8.12.3.2.1. Malware (Kötü Amaçlı Yazılımlar) 242
8.12.3.2.2. Kimlik Avı (Phishing): 243
8.12.3.2.3. Ortadaki Adam Saldırısı (MITMA – Man in the middle attack): 243
8.12.3.2.4. SQL injection 244
8.12.3.3. Siber Güvenlik İçin İp Uçları 244
8.12.4. Son Kullanıcı Güvenliği 244
Kavramlar Dizini 247
Özgeçmiş 256 |