İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
BÖLÜM YAZARLARI iii
ÖNSÖZ v
1. BÖLÜM:
EĞITIM POLITIKASINA İLIŞKIN TEMEL KAVRAMLAR 1
Celal Teyyar Uğurlu – Osman Keleş
GİRİŞ 3
DEVLET, İDEOLOJİ VE EĞİTİM 4
Devlet Üzerine Düşünceler 4
Devlet ve İdeoloji 7
Eğitim İdeoloji İlişkisi 8
POLİTİKA VE POLİTİK YAKLAŞIMLAR 11
Politik Teori Yaklaşımları 13
Kurumsallık Teorisi 13
Rasyonel Tercih Teorisi 14
Elit Teori 15
Politik Sistemler Teorisi 16
Politik Ağlar Teorisi 16
Grup Teorisi 17
EĞİTİM POLİTİKASI 18
Neoliberal Eğitim Politikaları 21
Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 23
ÖZET 24
KAYNAKÇA 25
2. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI 29
Yekta Koşan
GİRİŞ 31
TARİHSEL SÜREÇTE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNİN GELİŞİMİ 31
17. yy’da Erken Çocukluk Eğitimi 32
18. yy’da Erken Çocukluk Eğitimi 33
19. yy’da Erken Çocukluk Eğitimi 35
20. yy’da Erken Çocukluk Eğitimi 38
TÜRKİYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNİN TARİHSEL SÜREÇTEKİ GELİŞİMİ 44
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNE YÖN VEREN KURAMLAR 45
Psikanalitik Kuramlar 45
Davranışçı Kuramlar 47
Yapılandırmacı Kuramlar 48
ÖZET 51
KAYNAKÇA 52
3. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI MODELLERI, YAKLAŞIM VE PROGRAMLARI 55
Cansu Yıldız Taşdemir
GİRİŞ 57
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ MODELLERİ 58
Kurum Temelli Model ve Uygulamalar 58
Ev ve Toplum Temelli Model ve Uygulamalar 61
Kurum ve Ev Temelli Model ve Uygulamalar 65
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ YAKLAŞIM VE PROGRAMLARI 67
Montessori 67
Waldorf 68
HighScope 68
Reggio Emilia 69
Head Start 69
Te Whāriki 70
Orman Okulları 71
Proje Yaklaşımı 71
ÖZET 72
KAYNAKÇA 72
4. BÖLÜM:
TÜRKIYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI KURUMLARININ YAPILANMASI VE ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI POLITIKALARINI ETKILEYEN FAKTÖRLER 75
Emel Tüzel İşeri
GİRİŞ 77
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ KURUMLARI VE ÇEŞİTLERİ 78
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞININ
ÖRGÜTSEL YAPILANMASI VE YASAL DÜZENLEMELER 79
ÇEŞİTLİ DEMOGRAFİK VE TOPLUMSAL ÖZELLİKLER AÇISINDAN
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 82
KADINLARIN İŞ GÜCÜNE KATILIMI VE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 85
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNDE KALİTE, NİTELİK, FIRSAT EŞİTLİĞİ, ADALET VE ERİŞİMİN ARTIRILMASI: HEDEFLER VE ÖRNEK PROJELER 87
ÖZET 94
KAYNAKÇA 95
5. BÖLÜM:
EKONOMIK, TOPLUMSAL VE SÜRDÜRÜLEBILIR KALKINMA İÇIN ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMININ ÖNEMI VE YARARLARI 99
Asuman Bilbay
GİRİŞ 101
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 101
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNİN GELİŞİMİ 101
TÜRKİYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 102
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNİN ÖNEMİ 103
EKONOMİK KALKINMA BAĞLAMINDA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 106
TOPLUMSAL KALKINMA BAĞLAMINDA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 109
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA BAĞLAMINDA ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ 112
ÖZET 115
KAYNAKÇA 115
6. BÖLÜM:
TÜRKIYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI POLITIKALARI:
ERIŞIM VE FINANSMAN 119
Hilal Kahraman
GİRİŞ 121
OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN VERİLDİĞİ KURUMLAR 121
Okul Öncesi Eğitim Kurumları (Resmî) 121
Okul Öncesi Eğitim Kurumları (Özel) 124
TÜRKİYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ: ERİŞİM POLİTİKALARI 127
TÜRKİYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ: FİNANSMAN POLİTİKALARI 133
ÖZET 142
KAYNAKÇA 143
7. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE KALITE 145
Gonca Uludağ
GİRİŞ 147
KALİTE KAVRAMI 147
“Kalite” Nedir? Neyi İfade Eder? 147
EĞİTİMDE KALİTE 149
Eğitimde Kalite: Ne ve Neden Önemli? 149
Kavram Olarak “Eğitim” ve “Eğitimde Kalite” 150
Bir Hayat Pasaportu Olan “Temel Eğitim” ve Kalite İlişkisi 160
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNDE KALİTE 162
Erken Çocukluk Eğitiminde Kalite: Ne ve Neden Önemli? 162
Kaliteli Erken Çocukluk Eğitiminin Unsurları 163
Kalite Güvencesi Sistemi, Kalite Standartları ve Akreditasyon 171
ÖZET 182
KAYNAKÇA 183
8. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE EŞITLIK VE KAPSAYICILIK POLITIKALARI 189
Fadime İşcen Karasu
GİRİŞ 191
EŞİTLİK 191
Eşitlik Kavramı 191
Fırsat Eşitliği Kavramı 192
Eğitimde Fırsat Eşitliği Kavramı 193
Erken Çocukluk Eğitiminde Fırsat Eşitliğinin Önemi 195
DEZAVANTAJLI ÇOCUKLAR 197
Yetersizliği Olan Çocuklar 198
Özel Yetenekli Çocuklar 199
Mülteci Çocuklar 199
Yoksul Çocuklar 199
Çalışan Çocuklar 200
Sokak Çocukları 200
Cinsiyete Dayalı Eşitsizliğe Maruz Kalan Kız Çocukları 200
Mevsimlik Tarım İşçisi Ailelerden Gelen Çocuklar 201
İhmal ve İstismar Mağduru Çocuklar 201
Sosyal Hizmet Bünyesinde Kalan Çocuklar 201
KAPSAYICILIK 202
Kapsayıcılık ve Kapsayıcı Eğitim Kavramları 202
Erken Çocukluk Döneminde Kapsayıcı Eğitimin Önemi 204
Erken Çocukluk Döneminde Kapsayıcı Eğitimin Niteliğinin Artırılması 204
Herkes İçin Eğitim Hakkı ve Eğitimde Kapsayıcılık Hareketi 205
TÜRKİYE’DE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNDE FIRSAT EŞİTLİĞİ VE
KAPSAYICILIK POLİTİKALARI 205
ÖZET 215
KAYNAKÇA 216
9. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE GÜVENLIK POLITIKALARI 221
Asuman Bilbay – Mehmet Kanak
GİRİŞ 223
OKUL GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ TEORİLER 224
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNDE OKUL GÜVENLİĞİNİN BOYUTLARI 225
Fiziksel Güvenlik 225
Psikososyal Güvenlik 227
Okul Dışı Tehditlere Karşı Güvenlik 230
Çocuk Dostu Okul 231
OKUL GÜVENLİĞİNİ ETKİLEYEN RİSK FAKTÖRLERİ VE BUNUNLA İLGİLİ ALINABİLECEK ÖNLEMLER 233
Erken Çocukluk Eğitiminde Okul Güvenliği Politikaları 236
ÖZET 238
KAYNAKÇA 238
10. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE AILELERE YÖNELIK POLITIKALAR 243
İpek Özbay – Sevim Karaoğlu
GİRİŞ 245
DÜNYA’DA UYGULANAN AİLELERE YÖNELİK
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİM PROGRAMLARI 248
Head Start 250
Çocuklar İçin Evde Eğitim Programı
(Home instruction program for youngsters – HIPPY) 251
Küçük Çocuklar ve Aileleri İçin Ev Aktiviteleri
(Home activities for toddlers and their families – HATAF) 252
Perry Okul Öncesi Eğitim Projesi (Perry preschool project) 252
Anne Baba Eğitimi Projesi İle Erken Çocuklukta Uyarılma
(Early childhood stimulation through parent education project) 253
Anne–Çocuk Ev Programı (The mother–child home program – MCHP) 253
Öğretmen Olarak Ebeveyn (Parent as teachers – PAT) 254
STAR Ebeveynlik Programı (STAR Parenting program) 254
Anne Baba ve Çocuk Eğitimi (Parent and child education – PACE) 255
AVANCE Ebeveyn–Çocuk Programı (AVANCE Parent–child program) 256
Etkili Ebeveynlik Eğitimi (Parent effectiveness training – PET) 256
TÜRKİYE’DE UYGULANAN AİLELERE YÖNELİK ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİM PROGRAMLARI 257
Okul Öncesi Eğitim Programı ile Bütünleştirilmiş Aile Destek Eğitim Rehberi (OBADER) 257
0–36 Ay Çocuklar için Eğitim Programı ile Bütünleştirilmiş
Aile Destek Eğitim Rehberi (EBADER) 258
Ana–Baba Okulu 259
Anne– Çocuk Eğitim Programı (AÇEP) 259
Anne–Baba–Çocuk Eğitimi Projesi (ABÇEP) 260
Baba Destek Programı (BADEP) 260
Aile Çocuk Eğitim Programı 261
Anne Baba Olmak Seminerleri 262
Aile Eğitimi Kurs Programları (0–18 yaş) 262
ÖZET 262
KAYNAKÇA 263
11. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE ÖĞRETMEN YETIŞTIRME, İSTIHDAM VE GELIŞTIRME POLITIKALARI 269
Nazife Karadağ – Cengiz Alper Karadağ
GİRİŞ 271
TÜRKİYE’DE ÖĞRETMEN YETİŞTİRMENİN TARİHÇESİ 271
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME 272
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÖĞRETMENİN ROLÜ VE ÖNEMİ 275
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ ÖĞRETMENİNİN SAHİP OLMASI GEREKEN NİTELİKLER 278
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE ÖĞRETMEN İSTİHDAMI 281
ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ ÖĞRETMENLERİNİN HİZMET İÇİ EĞİTİMİ 283
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ POLİTİKALARININ ÖĞRETMEN YETİŞTİRME, İSTİHDAM VE GELİŞTİRME POLİTİKALARINA YANSIMALARI 284
20. Millî Eğitim Şûrası 284
Millî Eğitim Bakanlığı Stratejik Planı 286
11. Kalkınma Planı 286
SİVİL TOPLUM VE DÜŞÜNCE KURULUŞLARININ ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİ EĞİTİMİ VE ÖĞRETMEN YETİŞTİRME, İSTİHDAM VE GELİŞTİRME SÜRECİNE YÖNELİK ÖNERİLERİ 288
ÖZET 290
KAYNAKÇA 291
12. BÖLÜM:
ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMINDE SIVIL TOPLUM KURULUŞLARININ ÇALIŞMALARI293
Nevra Atış Akyol
GİRİŞ 295
ANNE ÇOCUK EĞİTİM VAKFI (AÇEV) 297
EĞİTİM REFORMU GİRİŞİMİ (ERG) 300
TÜRK EĞ TİM DERNEĞİ (TED) 301
TÜRK EĞİTİM GÖNÜ LLÜ LERİ (TEGV) 304
TÜRKİYE OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİ GELİŞTİRME DERNEĞİ (TOÖ EGD) – (OMEP–TÜRKİYE) 306
ÇOCUK VAKFI 307
ÇOCUK GELİŞİMİ VE EĞİTİMCİLERİ DERNEĞİ 308
ERKEN ÇOCUKLUK GELİŞİMİ–STK PLATFORMU (ECG–P) 309
ÖZET 310
KAYNAKÇA 310
13. BÖLÜM:
ULUSLARARASI KURULUŞLARIN ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI POLITIKALARI 315
Neşe Aşkar
GİRİŞ 317
ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİ POLİTİKALARINDA
DÜNYA GENELİNDE GÜNCEL EĞİLİMLER 318
ULUSLARARASI PERSPEKTİFTE ERKEN ÇOCUKLUK EĞİTİMİNE
YÖN VEREN KURULUŞLAR 319
Birleşmiş Milletler (BM) Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 319
UNESCO Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 321
UNICEF Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 326
Avrupa Birliği (AB) Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 328
Dünya Bankası Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 330
OECD Erken Çocukluk Eğitimi Politikaları 332
ÖZET 336
KAYNAKÇA 337
14. BÖLÜM:
ULUSAL KURULUŞLARIN ERKEN ÇOCUKLUK EĞITIMI POLITIKALARI 343
Nurbanu Parpucu
GİRİŞ 345
MİLLÎ EĞİTİM ŞÛ RALARI 345
MEB STRATEJİK PLANLARI 356
KALKINMA PLANLARI 360
HÜKÛMET PROGRAMLARI 364
ÖZET 366
KAYNAKÇA 367
ÖZ GEÇMIŞLER 371 |