İÇİNDEKİLER
Önsöz 5 Giriş I. KIYMETLİ EVRAK HUKUKUNUN KONUSU 19 II. KIYMETLİ EVRAKTA HAK VE SENET KAVRAMLARI 21 III. KIYMETLİ EVRAKIN MEVZUATIMIZDA DÜZENLENİŞİ 21 A. GENEL OLARAK 21 B. KIYMETLİ EVRAKIN TTK’DA DÜZENLENİŞİ 23 Birinci Bölüm KIYMETLİ EVRAK HUKUKUNUN GENEL ESASLARI I. KIYMETLİ EVRAKIN TANIMI VE UNSURLARI 27 II. KIYMETLİ EVRAKIN TEMEL ÖZELLİKLERİ 27 A. SENET OLMASI 27 B. EKONOMİK DEĞERİ OLAN HAKLAR İÇERMESİ 28 C. DEVREDİLEBİLİR OLMASI 28 D. HAK VE SENET ARASINDA SIKI BAĞLANTI OLMASI 29 E. SIKI ŞEKİL ŞARTLARINA TABİ OLMASI 29 F. SOYUTLUK İLKESİNİN GEÇERLİLİĞİ 29 G. SINIRLI SAYI İLKESİNİN GEÇERSİZLİĞİ 30 III. KIYMETLİ EVRAKIN TASNİFİ 30 A. TEMSİL ETTİĞİ HAKKIN TÜRÜNE GÖRE 30 1. Para (Alacak) Senetleri 30 2. Hisse Senetleri 31 3. Emtia Senetleri 31 4. Eşya Hukuku Senetleri 31 B. HAKKIN SENETTEN ÖNCE MEVCUT OLUP OLMAMASINA GÖRE 31 1. Kurucu (İhdasi) Kıymetli Evrak 31 2. Açıklayıcı (İzhari) Kıymetli Evrak 31 C. DÜZENLENMESİNE SEBEP OLAN İŞLEM VEYA İLİŞKİ İLE İLGİSİNE GÖRE 32 1. Soyut (Sebebe Bağlı Olmayan) Kıymetli Evrak 32 2. Sebebe Bağlı Kıymetli Evrak 32 D. İHRAÇ ŞEKLİNE GÖRE 33 1. Seri Halinde Çıkarılan Kıymetli Evrak 33 2. Tek Tek Çıkarılan Kıymetli Evrak 33 E. DEVİR ŞEKLİNE GÖRE 33 1. Nama Yazılı Kıymetli Evrak 33 2. Emre Yazılı Kıymetli Evrak 35 3. Hamile Yazılı Kıymetli Evrak 36 F. SENEDE BAĞLI OLUP OLMAMASINA GÖRE 36 1. Senede Bağlı Kıymetli Evrak 36 2. Evraksız (Kaydi) Kıymetli Evrak 37 IV. KIYMETLİ EVRAKTA TÜR DEĞİŞTİRME 38 A. KANUNİ TÜR DEĞİŞTİRME 38 B. İRADİ TÜR DEĞİŞTİRME 39 V. KIYMETLİ EVRAKIN ZİYAI VE İPTALİ 40 A. KIYMETLİ EVRAKIN İPTALİNİN DÜZENLENİŞİ 40 B. KIYMETLİ EVRAKIN İPTALİNİN AMACI 41 C. BEDELSİZLİK SEBEBİYLE İPTALDEN FARKI 42 D. İPTAL KARARI VERME YETKİSİ 43 E. İPTAL ŞARTLARI 43 1. Senedin Ziyaı 43 2. Senede Bağlı Hakkın Halen Mevcut Olması 44 3. Senedin Ele Geçirilememesi 44 4. Hak Sahibinin Talepte Bulunması 44 F. KIYMETLİ EVRAKIN TÜRLERİNE GÖRE İPTAL USULÜ 44 1. Hamile Yazılı Senetlerin İptali 44 a. İlan 45 b. Senedin İbraz Edilmesi 45 c. Senedin İbraz Edilmemesi 46 2. Nama Yazılı Senetlerin İptali 47 3. Emre Yazılı Senetlerin İptali 48 a. Genel Olarak 48 b. Ödeme Yasağı 48 c. Senedi Ele Geçiren Kimsenin Bilinmesi 49 d. Senedi Ele Geçiren Kimsenin Bilinmemesi 50 G. İPTAL KARARININ SONUÇLARI 51 İkinci Bölüm KAMBİYO SENETLERİ I. KAVRAM 55 II. KAMBİYO SENETLERİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ 55 A. SIKI ŞEKİL ŞARTLARINA TABİ OLMA 55 B. ÖZEL KURALLARA TABİ OLMA 56 C. EMRE YAZILI OLMA 57 D. KREDİ, ÖDEME VEYA TEMİNAT ARACI OLARAK KULLANILMA 57 E. SOYUT KIYMETLİ EVRAK NİTELİĞİ 57 F. MÜTESELSİL SORUMLULUK ESASI 58 G. SENEDE BAĞLI BORCUN ARANACAK BORÇ OLMASI 58 H. İMZA VE BEYANLARIN BAĞIMSIZLIĞI 59 I. KURUCU NİTELİKTE OLMALARI 59 III. MEVCUT BİR BORÇ İÇİN KAMBİYO SENEDİ VERİLMESİ 59 A. GENEL OLARAK 59 B. İFA UĞRUNA EDİM AMACIYLA KAMBİYO SENEDİ VERMEK 60 C. İFA YERİNE EDİM AMACIYLA KAMBİYO SENEDİ VERMEK 60 IV. KAMBİYO SENETLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI 61 V. KAMBİYO SENEDİ DÜZENLEME EHLİYETİ 62 VI. KAMBİYO SENETLERİNDE TEMSİL 62 Üçüncü Bölüm POLİÇE I. POLİÇENİN HUKUKİ MAHİYETİ 67 II. POLİÇENİN UNSURLARI 70 A. GENEL OLARAK 70 B. ZORUNLU UNSURLAR 71 1. "Poliçe" Kelimesi 71 2. Muayyen Bir Bedelin Kayıtsız ve Şartsız Havalesi 71 3. Muhatabın Adı ve Soyadı 73 4. Lehdar 74 5. Düzenleme Tarihi 75 6. Düzenleyenin İmzası 76 C. ALTERNATİF ZORUNLU UNSURLAR 77 1. Genel Olarak 77 2. Ödeme Yeri 78 a. Adresli Poliçe 79 b. Yerleşim Yerli Poliçe 79 3. Düzenleme Yeri 80 D. İHTİYARİ UNSUR: VADE 81 1. Genel Olarak 81 2. Vade Çeşitleri 81 a. Görüldüğünde 81 b. Görülmesinden Belirli Bir Süre Sonra 82 c. Düzenleme Tarihinden Belirli Bir Süre Sonra 83 d. Belirli Bir Tarihte 83 III. POLİÇEYE YAZILMASI MÜMKÜN VE YASAK OLAN DİĞER HUSUSLAR 84 IV. POLİÇEDE TAAHHÜTLERİN VE İMZALARIN BAĞIMSIZLIĞI 87 V. AÇIK POLİÇE 88 VI. POLİÇENİN DEVRİ (POLİÇENİN CİROSU) 91 A. GENEL OLARAK 91 B. CİRONUN HUKUKİ MAHİYETİ 92 C. CİRONUN ŞEKLİ 92 D. CİRONUN ZAMANI 94 E. CİRO YAPILACAK ŞAHISLAR 94 F. CİRONUN TÜRLERİ 95 1. Cironun Şekli Bakımından 95 a. Tam Ciro 95 b. Beyaz Ciro 95 2. Cironun Amacı Bakımından 96 a. Temlik Cirosu 96 b. Rehin Cirosu 96 c. Tahsil Cirosu 96 G. CİRONUN FONKSİYONLARI 97 1. Temlik Fonksiyonu 97 2. Teminat Fonksiyonu 97 3. Teşhis Fonksiyonu 98 VII. POLİÇEDE DEFİLER 99 A. GENEL OLARAK 99 B. SENEDİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜNE İLİŞKİN DEFİLER 100 C. SENETTEN ANLAŞILAN DEFİLER 102 D. ŞAHSİ DEFİLER 103 VIII. POLİÇEDE KABUL 103 A. GENEL OLARAK 103 B. KABULE ARZ YASAĞI VE ZORUNLULUĞU 104 1. Kabul İçin İbrazı Mümkün Olmayan Poliçeler 104 2. Kabule Arzı Yasak Olan Poliçeler 105 3. Kabule Arzı Zorunlu Olan Poliçeler 106 a. Kabule Arzı Kanundan Dolayı Zorunlu Olan Poliçeler 106 b. Kabule Arzı Düzenleyenin İradesi Nedeniyle Zorunlu Olan Poliçeler 107 c. Kabule Arzı Cirantaların İradesi Nedeniyle Zorunlu Olan Poliçeler 107 C. KABUL İÇİN İBRAZ EDECEK ŞAHIS 108 D. KABUL İÇİN İBRAZ SÜRESİ 109 E. KABUL İÇİN İBRAZ YERİ 109 F. KABULÜN ŞEKLİ 109 G. KABULÜN HÜKÜMLERİ 112 1. Poliçenin Kabul Edilmemesinin Hükümleri 112 2. Poliçenin Kabul Edilmesinin Hükümleri 112 H. KABULDEN DÖNME 113 IX. POLİÇEDE AVAL 114 A. GENEL OLARAK 114 B. AVALİN HUKUKİ NİTELİĞİ 114 C. AVAL VEREBİLECEK VE LEHİNE AVAL VERİLEBİLECEK ŞAHISLAR 115 D. AVALİN ŞEKLİ 116 E. AVALİN HÜKÜMLERİ 117 X. POLİÇEDE ÖDEME 118 A. POLİÇENİN ÖDEME İÇİN İBRAZI 118 B. ÖDEMENİN ŞEKLİ 119 C. POLİÇE ÖDENİRKEN YAPILACAK ARAŞTIRMA 121 XI. POLİÇEDE BAŞVURMA HAKKI 122 A. GENEL OLARAK 122 B. BAŞVURMA HAKKININ DOĞMASI İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 124 1. Başvurma Hakkının Vadeden Sonra Kullanılması 124 2. Başvurma Hakkının Vadeden Önce Kullanılması 125 C. PROTESTO 126 1. Genel Olarak 126 2. Kabul Etmeme Protestosu 127 3. Ödememe Protestosu 128 4. Protestodan Muafiyet Halleri 129 5. Sakat ve Haksız Protesto 130 D. BAŞVURMA HAKKININ KAPSAMI 131 1. Hamilin Müracaat Hakkının Kapsamı 131 2. Poliçeyi Ödeyen Kimsenin Başvurma Hakkının Kapsamı 133 E. MÜRACAAT HAKKININ DÜŞMESİ 133 F. İHBAR 134 XII. POLİÇEDE ZAMANAŞIMI 135 XIII. POLİÇEDE KARŞILIK ve SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 137 A. GENEL OLARAK 137 B. POLİÇEDE KARŞILIK 137 C. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME DAVASI 138 Dördüncü Bölüm BONO (Emre Yazılı Senet) I. BONONUN TTK’DA DÜZENLENİŞİ 141 II. BONONUN EKONOMİK İŞLEVİ 142 III. BONONUN HUKUKİ NİTELİĞİ 144 IV . BONONUN UNSURLARI 144 A. ZORUNLU UNSURLAR 146 1. “Bono” veya “Emre Yazılı Senet” İbaresi 146 2. Belirli Bir Meblağı Kayıtsız Şartsız Ödeme Vaadi 146 3. Lehdarın Adı ve Soyadı 147 4. Düzenleme Tarihi 148 5. Düzenleyenin İmzası 148 B. ALTERNATİF ZORUNLU UNSURLAR 149 1. Düzenleme Yeri 150 2. Ödeme Yeri 150 C. İHTİYARİ UNSUR: VADE 150 V. BONOYA YAZILMASI MÜMKÜN VE YASAK OLAN DİĞER HUSUSLAR 151 A. BONOYA YAZILABİLECEK KAYITLAR 151 B. BONOYA YAZILMASI YASAK OLAN KAYITLAR 154 VI . EMRE YAZILI ÖDEME VAADİ 155 VII. BONOYA UYGULANACAK POLİÇE HÜKÜMLERİ 155 Beşinci Bölüm ÇEK I. GENEL OLARAK 159 II. ÇEKİN HUKUKİ NİTELİĞİ 161 III. ÇEKİN DİĞER KAMBİYO SENETLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI 161 A. POLİÇE İLE KARŞILAŞTIRILMASI 161 B. BONO İLE KARŞILAŞTIRILMASI 163 IV. ÇEKİN UNSURLARI 164 A. ZORUNLU UNSURLAR 166 1. “Çek” Kelimesi 166 2. Belirli Bir Bedelin Kayıtsız Şartsız Havalesi 166 3. Muhatap Bankanın Ticaret Unvanı 168 4. Düzenleme Tarihi 169 5. Düzenleyenin İmzası 170 B. ALTERNATİF ZORUNLU UNSUR: DÜZENLEME YERİ 171 C. ÇEK KANUNA GÖRE ÇEKTE ŞEKİL ŞARTLARI 172 D. ÇEKTE İHTİYARİ UNSURLAR 174 1. Ödeme Yeri 174 2. Lehdar 175 3. Çizgili Çek 176 4. Hesaba Geçirme Kaydı 176 5. Vize ve Teyit Kayıtları 177 6. Diğer Kayıtlar 177 V. ÇEK DÜZENLEYEBİLMEK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 178 A. ÇEK ANLAŞMASI 179 B. KARŞILIK 180 C. ÇEK DEFTERİ 181 VI. ÇEKİN DEVRİ 183 A. NAMA YAZILI ÇEKİN DEVRİ 183 B. EMRE YAZILI ÇEKİN DEVRİ 183 C. HAMİLE YAZILI ÇEKİN DEVRİ 185 VII. ÇEKTE ÖDEME 186 A. ÖDEME İÇİN İBRAZ ve ÖDEME 186 B. İBRAZ SÜRELERİ 188 C. İLERİ TARİHLİ (Postdate) ÇEK 191 D. ÇEKİN ÖDENMESİ 193 1. Ödeme Zamanı 193 2. Çek Ödenirken Yapılacak Araştırma 193 3. Ödeme Şekilleri 193 a. Nakit Ödeme 193 b. Çizgili Çek 195 c. Mahsup Çeki 196 VIII. ÇEKTEN CAYMA, ÖDEME YASAĞI VE ÇEKİN İPTALİ 197 A. ÇEKTEN CAYMA 197 B. ÖDEME YASAĞI 198 C. ÇEKİN İPTALİ 200 IX. SAHTE VE TAHRİF EDİLMİŞ ÇEK 200 X. ÇEKİN ÖDENMEMESİ 202 A. ÖDENMEME SEBEPLERİ 202 B. ÖDENMEMENİN TESPİTİ 203 XI. KARŞILIKSIZ ÇEK 204 A. GENEL OLARAK 204 B. KARŞILIKSIZDIR İŞLEMİ 204 C. KARŞILIKSIZ ÇEKİN YAPTIRIMLARI 206 1. Genel Olarak 206 2. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı (İdari Yaptırım) 207 a. İdari Yaptırım Kararı İçin Gerekli Şartlar 207 aa. Geçerli Bir Çekin Bulunması 207 bb. Çekin Süresinde İbraz Edilmesi 208 cc. Çekin Karşılıksız Çıkması 208 dd. Karşılıksızdır İşleminin Yapılması 209 ee. Hamilin Talepte Bulunması 209 3. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararı (Yasaklama Kararı) 209 4. Yasaklama Kararının Sonuçları 210 a. Elindeki Tüm Çek Yapraklarını İade Etme 210 b. Çek Düzenleme Yasağı 211 c. Tekrar Çek Hesabı Açma Yasağı 211 5. Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağının Kaldırılması 211 XII. BANKALARIN ÇEKLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 212 A. Çek Hesabı Açarken Araştırma Yapmak 212 B. Çek Defterleri Bastırmak 214 C. Çek Bedelinden Kısmi Sorumluluk 214 D. Bildirim Yükümlülüğü 215 E. Karşılıksızdır İşlemi Yapmak 215 F. Çekin Ödenmemesinden Dolayı Sorumluluk 216 XIII. ÇEKLE İLGİLİ SUÇ VE CEZALAR 217 A. HAPİS CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 217 B. HAPİS VE ADLÎ PARA CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 218 C. ADLÎ PARA CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 218 D. İDARÎ PARA CEZASINI GEREKTİREN SUÇLAR 219 XIV. ÇEKTE BAŞVURMA HAKKI 219 A. BAŞVURMA HAKKININ DOĞMASI 219 B. BAŞVURMA HAKKININ KAPSAMI 220 1. Hamilin Başvurma Hakkı 220 2. Çeki Ödeyenin Başvurma Hakkı 221 XV. ÇEKTE ZAMANAŞIMI 221 Altıncı Bölüm EMTİA SENETLERİ I. GENEL OLARAK 223 II. UMUMİ MAĞAZA 225 A. TANIMI 225 B. KURULUŞU 225 C. ÇALIŞMA ESASLARI 226 III. MAKBUZ SENEDİ ve VARANT 226 A. TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 226 B. ŞEKİL ŞARTLARI 228 C. MAKBUZ SENEDİ VE REHİN SENEDİNİN DEVRİ 229 1. Ciro 229 2. Cironun Hükümleri 229 3. Varantın Cirosu 230 D. EŞYA ÜZERİNDE TASARRUFLAR 230 1. Yasak İşlemler ve İstisnaları 230 2. Eşyanın Geri Alınması 230 E. HAMİLİN HAKLARI 231 1. Malları Sattırma Hakkı ve Satış Bedelinin Dağıtımı 231 2. Başvurma Hakkı 231 F. MAKBUZ SENEDİ VE VARANTIN ZİYAI VE İPTALİ 232 G. ZAMANAŞIMI 234 ÖRNEK SORULAR Kaynakça 275 Kavram Dizini 277 |