|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 6
4. Baskıya Önsöz 7
3. Baskıya Önsöz 9
2. Baskıya Önsöz 11
1. Baskıya Önsöz 13
Kısaltmalar ve Kavramlar 29
Giriş 31
Birinci Bölüm GENEL OLARAK MAL REJİMLERİ 35
I. MAL REJİMİ KAVRAMI 35
II. MAL REJİMLERİNİN VE EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN AİLE BİRLİĞİNDEKİ ÖNEMİ 36
III. MAL REJİMİ MODELLERİ 40
A. Mal Ayrılığı Modeli 40
B. Mal Ortaklığı Modeli 41
IV. AVRUPA’DA MAL REJİMLERİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE BUGÜNKÜ DURUMU 42
İkinci Bölüm TÜRK MEDENÎ KANUNUNUN MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLERİ 45
I. YASAL VE SEÇİMLİK MAL REJİMİ AYRIMI 45
II. MAL REJİMİ SÖZLEŞMELERİ (DAR VE GENİŞ ANLAMDA) 46
A. Genel Olarak 46
B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Tarafları 47
C. Sözleşme Ehliyeti 50
1. Genel Olarak 50
2. Evlenmeden Önceki Küçük ve Kısıtlının Durumu 51
3. Kanuni Temsilcinin Rızası 52
D. Mal Rejimlerinde Sözleşme Serbestîsi 52
1. Mal Rejimi Sözleşmesi Yapıp Yapmama Serbestîsi 52
2. Milletlerarası Özel Hukuk Kurallarına Göre Mal Rejimi Seçimi 53
3. Mal Rejimi Sözleşmesinin İçeriğini Belirleme Serbestîsi 54
a. Genel Olarak 54
b. Mal Rejimi Seçimi 56
c. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi 57
4. Dar Anlamdaki Mal Rejimi Sözleşmesi Dışındaki Hukuki İşlemlerle Mal Rejiminin İçeriğini Düzenleme Serbestîsi 60
E. Mal Rejimi Sözleşmesinin Şekli 61
F. Zaman Bakımından Mal Rejimi Sözleşmesinin Kapsamı 62
III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 63
A. Kavram ve Amaç 63
B. Olağanüstü Mal Rejimine Geçiş 64
1. Genel Olarak 64
2. Olağanüstü Mal Rejimine Hâkim Kararıyla Geçiş 66
a. Eşlerden Birinin Talebi ile 66
aa. Birlikte Yaşarken 66
ab. Ayrılık Halinde 71
ac. Boşanma Davasının Açılmasında ve Ayrılık Halindeki Önlemler 71
b. Alacaklının Talebi ile 73
c. Kanun Gereği 75
C. Olağanüstü Mal Rejiminin Hükümleri 75
1. Başlangıcı 75
2. Mevcut Mal Rejiminin Tasfiyesi 75
3. Eşler Arasında Olağanüstü Mal Rejiminin Geçerli Olması 76
D. Olağanüstü Mal Rejiminin Sona Ermesi 76
1. Mal Rejimi Sözleşmesiyle 76
2. Hâkim Kararıyla 76
E. Yetkili ve Görevli Mahkeme 77
IV. MAL REJİMLERİNİN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ (ALACAKLILARIN KORUNMASI) 78
A. Amaç ve Konusu 78
B. Alacaklıların Korunmasına İlişkin Düzenlemenin Uygulama Alanı 79
1. Mal Rejiminin Kurulmasında ve Değiştirilmesinde 79
2. Mal Rejiminin Tasfiyesinde 80
3. Anlaşmalı Boşanmada Protokolle Yapılan Mal Devirleri 81
4. Malvarlığının Elden Çıkması 82
C. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Haczi 82
1. Genel Olarak 82
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Amacı 83
3. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesinin Özellikleri 84
4. Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Özellikleri 84
a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce 84
b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra 87
5. İcra İflas Hukuku Açısından Değerlendirme 87
a. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Önce 87
b. Yasal Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra 88
6. Değerlendirme 90
V. EŞLERİN MALVARLIKLARININ YÖNETİMİ 90
A. Genel Olarak Yetki 90
B. Bir Eşin Malvarlığının Diğer Eş Tarafından Yönetimi 91
1. Vekâlet İlişkisi 91
2. Vekâlet İlişkisinin Hükümleri 92
3. Diğer Hukuksal İşlemler 92
VI. ENVANTER 93
A. Amaç, Şekil ve Katılım 93
B. Envanter Düzenlemenin Hükümleri 94
VII. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR 95
VIII. MAL REJİMİ TASFİYESİ DAVALARINDA YETKİ 96
Üçüncü Bölüm EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ 99
Birinci Ayrım EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER VE HÂKİM OLAN İLKELER 99
I. GENEL OLARAK 99
II. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN GENEL HÜKÜMLER 100
A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Uygulama Alanı 100
1. Kanun Gereği 100
2. Sözleşme ile 100
3. Hâkim Kararıyla 101
4. TMK Uygulaması ve Yürürlüğü Hakkında Kanuna Göre 101
B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyet 105
1. Genel Olarak 105
2. İspat Sorunu 106
C. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Yönetim, Yararlanma ve Tasarruf Yetkisi 106
1. Kanunun Getirdiği Sınırlamalar 107
a. Aile Hukukunun Genel Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar 107
b. Mal Rejimi Hükümleri ile Getirilen Sınırlamalar 109
D. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Eşlerin Sorumluluğu 109
E. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı ve Sona Ermesi 110
1. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcı 110
2. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi 110
III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE HÂKİM OLAN İLKELER 113
A. Emek Karşılığı Edinilen Mallarda Hak Sahipliği 113
B. Mal Gruplarının Değişmezliği ve İkame İlkesi (Surragation) 114
C. Malvarlığı Değerlerinin Mal Gruplarına Özgülenmesi İlkesi 115
D. Edinilmiş Mallar Lehine Karine ve Tercih İlkesi 115
E. Edinilmiş Mallar Katılma Rejiminde Hak Sahibi Eşin Hakkının Alacak Hakkı Olması İlkesi 116
İkinci Ayrım EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDEKİ MALVARLIĞI DEĞERLERİ 117
I. GENEL OLARAK 117
II. EŞLERİN EDİNİLMİŞ VE KİŞİSEL MALLARININ TESPİTİ 119
A. Edinilmiş Mallar 119
1. Kavram 119
2. Edinilmiş Malların Unsurları 120
a. Mal Rejimi Süresince Edinilme (Edinme Anı) 120
b. Karşılık Verilerek Edinilme 124
3. Kanunî Örnekler 127
a. Çalışma Karşılığı Edinilen Malvarlığı Değerleri ve Sınırları 127
b. Sosyal Güvenlik veya Sosyal Yardım Kurum ve Kuruluşlarının veya Personele Yardım Amacıyla Kurulan Sandık ve Benzerlerinin Yaptığı Ödemeler 130
ba. Amaç ve Kavram 130
bb. Beklemece Haklar ve Ödenen Sigorta Primleri 133
bc. Ödeme Zamanı ve Sermaye Şeklinde Ödeme 134
bd. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarından Yapılan Ödeme Çeşitleri 135
be. Sosyal Güvenlik ve Sosyal Yardım Kurumlarının 219/II 2 Kapsamı Dışında Kalan Ödemeleri ve Özel Emeklilik Sigortaları 138
bea. Bireysel Emeklik 138
beb. Garantili Yaşam Sigortası 139
c. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 140
d. Kişisel Malların Gelirleri 141
da. Genel Olarak 141
db. Çeşitleri 142
dc. Bedelsiz (gratis pay) Hisse Senetleri ve Rüçhan Hakkı 143
e. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 145
ea. Amaç ve Tanım 145
eb. Sınırları 145
ec. İkame İlkesinin Uygulama Şartları 146
eca. İlliyet Bağı 146
ecb. Mülkiyet 147
4. Edinilmiş Mallara Diğer Örnekler ve Özel Durumlar 148
a. Doğal ve Hukuki Gelirler 148
b. Aile Hukukundan Doğan Mali Yükümlülükler 148
c. Çalışma Gücü Kaybı Dışındaki Maddi Tazminatlar 149
d. Kıdem Tazminatı 149
e. Şirket/İşletmelerde Endüstriyel Değer Artışı 151
f. 2002 Yılından Önce Kurulan Şirketlerdeki Hisse 153
g. Huzur Hakkı 154
h. Kâr Payı Dağıtılması, Dağıtılmamış Kârlar ve Yedek Akçe 154
ı. Şans Oyunlarından ve Diğer Yarışmalardan Elde Edilen Kazançlar 155
ıa. Şans Oyunlarına İlişkin Almanya ve İsviçre Örneği 156
ıb. Karşılık ve İkame Sorunu 157
ıc. Yeni Bir Düzenleme veya İkramiyenin Gelir Olarak Nitelendirilmesi 159
i. Fikir ve Sanat Eserleri ile Buluşlar 160
j. Devletin Teşvik Ödemeleri 161
5. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarına Ödenen Sigorta Primlerinin Eşlerin Boşanması Halinde Edinilmiş Mallara Katılma Rejimin Tasfiyede Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu 162
B. Kişisel Mallar 166
1. Genel Olarak 166
2. Kanundan Dolayı Kişisel Mallar 166
a. Yalnız Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 166
aa. Kişisel Kullanıma Yarayan Eşya 166
ab. Yalnızca Malik Eş Tarafından Kullanılma 169
ac. Denkleştirme Alacağı 169
b. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Başlangıcından Önceki Mallar 170
c. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Miras Yoluyla Edinilen Mallar 170
d. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Süresince Karşılıksız Edinilen Mallar 171
e. Manevi Tazminat Alacakları 173
f. Kişisel Malların Yerine Geçen Değerler (İkame İlkesi) 174
g. TMK 228/II’ye Göre Hesaplanan Değer 174
3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Kişisel Mal Kabul Edilen Değerler 177
a. Bir Meslek İcrasına ya da İşletme Faaliyetine Özgülenen Edinilmiş Malların Kişisel Mal Kabul Edilmesi 177
aa. Genel Olarak 177
ab. Amaç 177
ac. Bir Mesleğin İcrası ve İşletme Faaliyetine Özgülenen Mallar 179
ad. Mevcut ve Gelecekteki Malvarlıklarının Özgülenmesi 180
b. Kişisel Malların Gelirleri 182
III. DEĞER ARTIŞ PAYI (TMK 227 / ZGB 206) 183
A. Genel Olarak 183
B. Değer Artış Payının Unsurları 187
1. Katkı (Para, Mal ve Emek) 187
2. Katkının Diğer Eşin Bir Malvarlığı Değerine Yapılması 190
3. Üçüncü Kişi Perdesinin Kaldırılması 192
4. Katkıda Bulunan Eşin Bağışlama Kastı Olmamalıdır 193
5. Katkıda Bulunan Eş (Hiç ya da Uygun) Bir Karşılık Almamış Olmalıdır 196
6. Konjonktürel Değer Artışı 198
7. Eşler Değer Artış Payından Vazgeçmemiş Olmalılar 199
C. Değer Artışı Payının Hesaplanması 200
1. Başlangıç Değeri (Anfangswert) 200
2. Tasfiye Anındaki Değer (Son Değer = Endwert) 201
3. Yapılan Katkının Sürüm Değeri 202
4. Yapılan Katkı Oranının Tespiti, İspatı Yükü ve Hakkaniyet Oranı 202
5. Değer Artış Katkı Oranı 205
6. Aynı Mala Zaman İçinde Birden Çok Katkı Yapılması 206
7. İrat Şeklindeki Katkılar 208
8. Farklı Mallara Yapılan Katkılar 210
D. Değer Artış Payının Hukukî Niteliği ve Mal Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi) 212
1. Tek Taraflı Değişken Alacak Hakkı 212
2. Değer Artış Payının Malvarlığı Gruplarına Özgülenmesi (Artık Değer Hesabına Etkisi) 212
a. Katkıyı Yapan Eşin Malvarlığı Açısından 214
b. Katkıyı Alan Eşin (Borçlu Eşin) Malvarlığı Açısından 217
3. Özel Bir Durum Olarak Kredili Edinimlerdeki Değer Artışları 225
E. Değer Artış Payı Hesabının Katılma Alacağı Nedeniyle Yapılmaması 226
F. Değer Artış Payının Ödenmesi 227
G. Değer Artış Payı İle İlgili Özel Durumlar 228
1. Nişanlıların Değer Artış Payı Alacağı? 228
2. Değer Artış Payından Vazgeçme 229
3. Nominal Değer Garantisi, Katkının Belirlenmesinde Faiz Maliyeti / Faizsiz Finans Yöntemiyle Fiyatlandırılmış Mal Edinimi 229
4. Katkı Alacağı (Katkı Hakkı, Katkı Tazminatı) 231
a. Katkı Alacağının Şartları 231
b. Katkının İspatı 232
c. Hesaplanması 232
d. Katkı Alacağında/Tazminatında Faiz 235
e. Katkı Yapılan Malın Elden Çıkartılmış Olmasındaki Sürüm Değeri 236
5. Değer Artış Payı Alacağı ve Katkı Alacağı İlişkisi 236
6. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Şartları 237
a. Katkının 2002 Yılından Önce Yapılmış Olması 237
b. Katkı Yapılan Malın 2002 Yılından Sonra Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Eşin Malvarlığında Bulunması 237
c. Katkı Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağının Birlikte Uygulanmasının Yöntemi 238
ca. Tarafların Talepleri ile Bağlı Olmamak 238
cb. Hesaplama 238
cba. I. Hesaplama Yöntemi 239
cbb. II. Hesaplama Yöntemi 240
IV. EKLENECEK DEĞERLER (TMK 229 / ZGB 208) 241
A. Genel Olarak 241
1. Muvazaalı İşlemler ve Eklenecek Değerler 242
2. Görevli Mahkeme ve Muvazaa Davası ile Mal Rejiminden Kaynaklanan Davaların Birleştirilmesi 244
B. Hak ve Borç Sahipleri 244
1. Hak Sahipleri 244
2. Borçlu 245
C. Tasarruf Edilen Değerlerin Edinilmiş Mal Grubuna Ait Olması 245
D. Eklenecek Malvarlıklarının Değerinin Tespitinde Devir Tarihi ile Tasfiye Anı Ölçütü (TMK 235/II) 246
E. Eklemenin Nasıl Yapılacağı 247
F. Karşılıksız Kazandırmalar (TMK 229/I 1) 248
1. Kavram 248
2. Sınırları 249
G. Katılma Alacağını Azaltma Kastı ile Yapılan Devirler (TMK 229/I, 2) 250
1. Mal Varlığı Devri 250
2. Katılma Alacağını Azaltma Kastı 252
H. Tarafların İspat Yükü 253
I. Üçüncü Kişilere Karşı Etkisi (TMK 229/II) 253
1. Amaç 253
2. Değerlendirme Anı 254
3. Davanın İhbarı 254
4. Hak Düşürücü Süre 256
İ. Miras Hükümleri ile İlişkisi 256
V. MAL GRUPLARININ DENKLEŞTİRME ALACAĞI (TMK 230 / ZGB 209) 258
A. Genel Olarak 258
B. Hukuki Niteliği, Tasfiyede Re’sen Dikkate Alınıp Alınmayacağı Sorunu 259
C. Klasik Denkleştirme Alacağı (KDA) 259
D. Borçların Mal Grubuna Özgülenmesi 261
1. Özgülemede Kullanılacak Ölçüt 261
2. Mal Rejiminden Önce Ortaya Çıkan Borçlar 262
3. Mal Rejimi Sırasında Ortaya Çıkan Borçlar 262
a. Gelire İlişkin Borçlar 262
b. Belli Bir Malvarlığına İlişkin Borçlar 263
4. Edinilmiş Mal Grubu Aleyhine Karine 264
5. Değer Artış Payı (TMK 227) Borcunun Mal Grubuna Özgülenmesi 264
6. Kredili Mal Alımında Kalan Kredi/Taksit Borcunun Mal Grubuna Özgülenmesinde Yargıtay Uygulaması ve Değerlendirilmesi 266
E. Aynı Eşin Mal Grupları Arasındaki Değişken Denkleştirme Alacağı (DDA) 268
1. Genel Olarak 268
2. Değişken Denkleştirme Alacağının ve Katkı Yapılan Malvarlığının Özgülenmesi 269
3. Taşınmazın İpotekle Güvence Altına Alınmış Kredi Kullanılarak Edinilmesinde Özgülenme 269
a. Genel Olarak Taşınmazın Özgülenmesi 269
b. İpoteğin (İpotekle Güvence Altına Alınan Borcun) Özgülenmesi 270
ba. Genel Olarak 270
bb. Kural 270
bc. İstisnası 271
4. Edinilmiş ve Kişisel Malların Katkıları Halinde İpoteğin Özgülenmesi 272
5. Zorunlu Tasarrufların Taşınmaz Ediniminde Kullanılması 273
Üçüncü Ayrım EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ 275
I. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNİN AMACI 275
A. Tasfiyenin Hukuki Niteliği 276
B. Belirsiz Alacak Davası 277
C. Tasfiyede Yetkili ve Görevli Mahkeme 283
D. Mal Rejimi Tasfiyesi ile Miras Tasfiyesi İlişkisi 284
II. EŞLERİN MALLARINI GERİ ALMALARI VE BORÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELERİ 287
A. Malların Geri Alınması 287
1. Paylı Mülkiyete Konu Malların Tasfiyesi 288
a. Genel Olarak 288
b. Hakkın Hukuki Niteliği 288
c. Paylı Mülkiyete Konu Malın Eşlerden Birine Bölünmeden Verilmesinin Şartları 289
ca. Üstün Yararın İspatı 289
cb. Diğer Eşin Payının Ödenmesi 290
d. İfası 290
e. Paylı Mülkiyete Konu Malın Tasfiyede Dikkate Alınma (Ön) Sorunu 290
1. Ziynet Eşyaları 291
B. Eşlerin Karşılıklı Borçlarına İlişkin Düzenlemeleri 292
III. ARTIK DEĞER HESABI 293
A. Genel Olarak 293
B. Malvarlığı Değerlerin Eşlerin Mal Gruplarına Özgülenmesi 293
1. Malvarlığı Değerlerinin Tespiti ve Özgülemesi 293
2. Muvazaalı Devir, İnançlı Temlik Konusu Malın Özgülenmesi 294
3. Üçüncü Kişinin Mülkiyetindeki Malların Tasfiyede Dikkate Alınması 295
4. Üçüncü Kişiden Olan Alacaklar 296
5. Mal Rejiminin Sona Ermesinin Artık Değer Hesabında Malvarlığı Değerlerine Etkisi 296
C. Malların Değerlendirme Anı ve Ölçütü 301
1. Genel Olarak 301
2. Malların Değerlendirme Anı 301
a. Tasfiye Anı 301
b. Devir Tarihi veya Tasfiye Anı 302
c. Edinilmiş Mal ve Kişisel Mal Açısından 303
d. Tarafların Anlaşarak Farklı Bir Değerlendirme Anı Kabul Etmeleri 304
3. Sürüm Değeri 304
a. Genel Olarak 304
b. Malın Mal Rejimimin Sona Erdiği Haliyle Sürüm Değeri Belirlenir 305
c. Sürüm Değeri Kavramı ve Tespiti 306
d. Uygulanacak Metotlar 307
4. Gelir Değeri 308
a. Genel Olarak 308
b. Gelir Değeri Kavramı ve Genel Olarak Hesaplanması 309
c. Tarımsal İşletmelerin Gelir Değeri 311
d. Gelir Değerin Uygulama Şartları 312
e. Elbirliği ve Paylı Mülkiyet Halinde Gelir Değerinin Uygulanması 313
f. TMK 233 Kuralının Niteliği 314
g. Tarımsal İşletme ve Bizzat İşletmeye Devam Etmek 314
h. TMK 233/II Hükmüne Göre Diğer Eşin Değer Artış Payı ve Artık Değere Katılma Alacağı 316
ı. Değerlendirmeye ve İşletmenin Kazancından Mirasçılara Pay Ödenmesine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması 318
5. Özel Hal Değeri (Hakkaniyet Değeri) 319
a. Hak Sahipleri 319
b. Özel Haller 320
c. Hesaplanan Değerin Arttırılması 321
D. Artık Değer Hesabı 322
1. Artık Değer Hesabının Aktifleri 322
a. Mevcut Edinilmiş Mallar (EM) 322
b. Değer Artış Payı (Alacak) – TMK 227 (DAPA) 322
c. Eklenecek Değerler – TMK 229 (ED) 323
d. Denkleştirme Alacağı – TMK 230 (DA) 323
2. Artık Değer Hesabının Pasifleri 323
a. Değer Artış Payı (Borcu) – TMK md. 227 (DAPB) 323
b. Denkleştirme Borcu – TMK 230 (DB) 324
c. Diğer Borçlar – TMK md. 231 324
E. Artık Değer 324
IV. ARTIK DEĞERE KATILMA 325
A. Kanuna Göre (TMK 236) 325
B. Artık Değere Katılma Alacağı Hesabının (Tasfiyenin) Yapılmaması 326
C. Artık Değere Katılma Oranın Hakkaniyet Gereği Azaltılması veya Kaldırılması 327
D. Artık Değere Katılma Oranın Artırılması Yoluyla Örtülü Manevi Tazminat ve Özel Hukuk Para Cezası 329
E. Sözleşme ile Kanuni Paylaşım Esasından Farklı Bir Esasın Kabulü (TMK 237 / ZGB 216) 330
1. Genel Olarak 330
2. TMK 237 Uygulama Alanı, Sınırları 330
3. Mal Rejimi Sözleşmesi ile Düzenleme İmkânlarına Örnekler 332
4. Mal Rejimi Sözleşmelerinde İade Şartı (Rückfallsklausel) 334
5. Eşlerin Ortak Olmayan Çocuklarının ve Altsoylarının Saklı Paylarının Korunması 336
a. Sağ Kalan Eşin Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi 336
b. Sağ Kalan Eş Lehine Yapılan Düzenlemenin Hukuki Nitelemesi 337
c. Eşlerin Ortak Olmayan Çocukları ve Onların Altsoyları 337
ca. Saklı Payın Tespiti 337
cb. Saklı Payın Tenkis Davası ile Korunması 338
d. Saklı Pay Sahibi Diğer Mirasçılar 339
e. Saklı Pay Korumasının Diğer Mirasçıların Saklı Paylarına Etkisi 339
F. İptal, Boşanma veya Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığında Artık Değere Katılmanın Sözleşme ile Belirlenmesi 342
1. Genel Olarak 342
2. Uygulama Alanı 342
3. Uygulama Şartı Olarak ‘Açıkça Öngörme’ 343
G. İrade Sakatlığı ve Dönme 344
V. ARTIK DEĞER KATILMA ALACAĞI VE DEĞER ARTIŞ PAYININ ÖDENMESİ 344
A. Alacakların Niteliği ve Genel Olarak Ödenmesi 344
B. Alacakların (Artık Değer ve Değer Artış Payı) Talep Edilebileceği Zaman (İfa Zamanı, Alacağın Muaccelliyeti) 345
C. Külli Tasfiye, Karşılıklı Alacakların Takas Zorunluluğu ve Taleple Bağlılık Sorunu 347
D. Borçlu Tarafın Ayni Ödeme Yetkisi 349
1. Alacaklının Sınırlı Ayni Talep Hakkı 350
2. Borçlunun Borcu Ayınla Ödeme Yetkisinin Varlığı ve Sınırları 351
3. Borcu Ayınla Ödeme Yetkisinin Kullanım Sınırları 352
a. Borcun Para ile Ödenmesinin Borçludan Beklenilememesi 352
aa. Yeterli Para Olmaması ve Temin Edememesi 352
ab. Para İle Ödemenin İşletmenin Tasfiyesini veya Mesleki Faaliyeti Sona Erdirmeyi Gerektirdiği Haller 352
b. Alacaklının Ayni Hak Menfaatinin Korunması 353
c. Alacaklının Menfaatinin Dürüstlük Kuralına Göre Korunması 354
4. Yetkinin Kullanım Süresi ve Hukuki Niteliği 355
5. Aynın Sürüm Değeri, Denkleştirme, İfa Amacıyla veya İfa Yerine Edim 355
6. Denkleştirme, İfa Amacıyla veya İfa Yerine Edim 356
E. Borçluya Vade Tanınması 358
1. Genel Olarak Uygulama Alanı 358
2. Taraflar ve Hakkın Hukuki Niteliği 359
3. Vade Tanımanın Uygulama Şartları 359
a. Mal Rejiminin Sona Ermesi 359
b. Ciddi Güçlükler 360
4. İspat Yükü 360
5. Vade Süresi ve Vade Tanımanın Hukuki Sonuçları 360
F. Alacağa Faiz Yürütülmesi, Faiz Yürütmenin Başladığı An Vade Tanınan Alacaklara Güvence Verilmesi 361
G. Vade Tanınan Alacaklara Güvence Verilmesi 367
H. Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkı 367
1. Genel Olarak 367
2. Ayni Hak Tanınmasını Talep Hakkının Uygulanması 368
a. Eski Yaşantısını Devam Ettirebilmesi 368
b. Hak Sahibi Eş 369
c. Aile Konutu ve Ev Eşyası 369
d. Artık Değerin Mahsup Edilmesi ve Bedel Ödenmesi 371
3. Talep Edilecek Hak Çeşitleri 373
a. İntifa Hakkı 373
b. Oturma Hakkı 374
c. Hak Sahibi Eşi Seçim Hakkı ve Süresi 374
d. Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Mülkiyet Hakkı Tanınması 375
4. Meslek veya Sanatın İcrası İçin Gerekli Bölümlerde Ayni Hak Talep Hakkının Kullanılamaması 376
I. Üçüncü Kişiye Karşı Dava Hakkı 378
1. Genel Olarak 378
a. Düzenlemenin Amacı 378
b. Uygulama Alanı Sınırları (Mirasta Tenkis ve Denkleştirme) 378
c. Düzenlemenin Emredici Niteliği 380
2. Hükmün Uygulama Şartları 380
a. Artık Değere Katılma Alacağı ve Kısmen Karşılanamamış Olması 380
b. Üçüncü Kişiye Yapılan Karşılıksız Kazandırma 380
c. Borçlu Eşin Terekesi veya Malvarlığının Yetersiz Olması 381
ca. Genel Olarak 381
cb. Yargıtay Uygulaması 383
d. Üçüncü Kişinin İyi Niyetli veya Kötü Niyetli Oluşu ve Zenginleşmesi 384
3. Hak Sahibi Alacaklı 385
4. Borçlu Davalı Üçüncü Kişi 386
5. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi 387
6. Hak Düşürücü Süre ve Artık Değere Katılma Alacağı ve Değer Artış Payı Alacağı Zamanaşımı İlişkisi 387
7. TMK 229/II’ye Göre Davanın İhbarı ve TMK 241 İlişkisi 388
8. Mirasın Tenkisine İlişkin Hükümlerin Kıyasen Uygulanması 389
İ. İhtiyati Tedbir ve İhtiyati Haciz 391
VI. ARTIK DEĞERE KATILMA ALACAĞINDA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDA ZAMANAŞIMI 393
A. Genel Olarak 393
1. Doktrindeki Görüşler 394
2. Yargıtay Görüşü 395
B. Zamanaşımı Süresi 397
C. Genel Hükümlere Göre Zamanaşımı 400
D. Zamanaşımı Süresinin Başlangıcı 402
E. Zamanaşımının Durması ve Kesilmesi 404
F. Değerlendirme 405
Dördüncü Bölüm EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ TASFİYE VE MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ 407
I. TASFİYE ÖRNEKLERİ 407
II. MAL REJİMİ SÖZLEŞME ÖRNEKLERİ 418
Beşinci Bölüm EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNE İLİŞKİN ELEŞTİRİ VE ÖNERİLER 423
I. YÜRÜRLÜK SORUNU 423
II. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ 426
III. MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE MİRAS HUKUKU İLE İLİŞKİSİ 428
IV. KAZANÇ ORTAKLI YASAL MAL REJİMİNİN ÖLÜMLE SONA ERMESİNDE DENKLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALMAN MAL REJİMİ HUKUKUNDAKİ ÇÖZÜM ÖRNEĞİ (BGB § 1371) 431
A. Genel Olarak Yasal Mal Rejimi “Kazanç Ortaklığı” 432
B. Mal Rejiminin Ölümle Sona Ermesi 435
1. Sağ Kalan Eşin Yasal Miras Payının Arttırılması ile Kazanç Denkleştirilmesi 435
2. Sağ Kalan Eşin Yasal Mal Rejimi Hükümlerine Dayanarak Kazanç Denkleştirilmesi 436
a. Şartları 436
b. Hukuki Sonuçları ve Sınırlar 436
c. Eğitim Alacağı 437
ca. Şartları 437
cb. Hukuki Sonuçları ve Sınırları 438
C. Değerlendirme 438
V. ENVANTER SORUNU 441
VI. KATILMA VE DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAKLARININ BOŞANMADA MADDİ TAZMİNAT VE NAFAKA TALEPLERİ ÜZERİNE ETKİSİ 441
VII. MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE KONSOLOSLUK ANLAŞMALARININ MAL REJİMİNDEKİ ROLÜ 441
Kaynakça 445
Kanun Maddeleri Dizini 455
Kavramlar Dizini 459 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
