İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 13
Birinci Bölüm
GİRİŞ BİLGİLERİ
§1. 1982 ANAYASASI VE BAŞLICA BİLGİ KAYNAKLARI 15
I. Mevzuatlar 15
II. İçtihatlar 17
III. Tutanaklar 19
IV. Öğreti Kaynakları 19
§2. NORMLAR HİYERARŞİSİ 20
I. Normlar Hiyerarşisi Ne Anlama Gelir? 21
II. Hans Kelsen’e Göre Normlar Hiyerarşisi 21
III. Türkiye’deki Normlar Hiyerarşisi 22
A. Anayasa 22
B. Anayasa Mahkemesi Kararları 23
C. TBMM İçtüzüğü 23
Ç. Kanunlar 23
D. Meclis Yorumları 24
E. Nizamnameler 24
F. İdari Yargı Kararları 24
G. İdari İşlemler 24
H. Yeri Daha Tartışmalı Normlar 25
1. Uluslararası Sözleşmeler 25
2. Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü 26
3. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 26
§3. ANAYASA’NIN YORUMU 28
I. Anayasa’nın Getirdiği Yorum Yasakları 28
II. Anayasa’nın Sözüne ve Ruhuna Uygun Yorum 28
A. Anayasa’nın Sözüne Uygunluk 29
B. Anayasa’nın Ruhuna Uygunluk 29
III. Anayasa’nın Başlangıç Kısmı 30
A. Başlangıç Metni ve Değişiklikleri 31
B. Başlangıç Kısmıyla İlgili Beş Temel Bilgi 31
§4. ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ VE DEĞİŞTİRİLEMEZ HÜKÜMLER 34
I. Anayasa Değişikliği Usulü 34
II. Değiştirilemez Hükümler 36
A. Öğretideki Yaklaşımlar 36
1. Değiştirilemez Maddeler Olmalı Mı? 36
2. Anayasa’nın Kendi İçinde Hiyerarşi Var mı? 37
B. Anayasa Mahkemesinin Yaklaşımı 38
İkinci Bölüm
CUMHURİYET’İN NİTELİKLERİ VE
TEMEL HAKLAR REJİMİ
§5. CUMHURİYET 41
I. Türkiye’de Cumhuriyet’in İlanı 41
II. Cumhuriyet Kavramının Çoklu Anlamları 41
§6. İNSAN HAKLARINA SAYGILI DEVLET 44
I. Anayasa’yı Uluslararası Hukuka (İnsan Haklarına) Açan Hükümler 44
II. Temel Hak ve Özgürlüklerin Nitelikleri 45
III. Temel Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması 45
IV. Temel Hak ve Özgürlüklerin Durdurulması 48
V. Temel Hak ve Özgürlüklerin Çatışması 49
§7. DEMOKRATİK DEVLET 50
I. Millet Egemenliği 51
II. Serbest Seçim Hakkı 53
A. Aktif Serbest Seçim Hakkı 54
B. Pasif Serbest Seçim Hakkı 55
C. Milletvekili Sıfatı 55
1. Kazanılması 55
2. Getirileri 56
3. Sonra Ermesi 57
Ç. Seçim Sistemi 59
1. Genel Seçimler 59
2. Ara Seçimler 61
III. Siyasi Partiler 61
A. Kuruluşları 61
B. Başlıca Kurallar 62
C. Sona Ermeleri 63
Ç. Denetimleri 63
1. Tüzük ve Faaliyet Denetimi 63
2. Malî Denetimi 64
IV. Demokratik Toplum Düzeni Hakları 65
A. İfade Özgürlüğü 65
B. Toplanma Özgürlüğü 67
C. Örgütlenme Özgürlüğü 68
§8. LAİK DEVLET 69
I. Tarihçesi 69
II. Özel Niteliği 69
III. Koruyucuları: Devrim Kanunları 71
IV. Güvence Getirdikleri 71
A. Diyanet İşleri Başkanlığı Sorunu 72
B. Zorunlu Din Kültürü ve Ahlak Öğretimi Sorunu 72
V. Yasakladıkları 73
A. Genel Yasaklar 73
B. Siyasal Alandaki Özel Yasaklar: Din İstismarı 74
VI. Anayasa Mahkemesinin Laiklik Anlayış(lar)ı 74
§9. SOSYAL DEVLET 76
I. İşlevleri 76
II. Gerileten Anayasa Kuralları 77
III. Hayata Geçirmeye Dönük İlkeler 78
IV. Sosyal ve Ekonomik Haklar 78
A. Özel Olarak Korunanlar 79
B. Eğitim Hakkı 79
1. İlköğretim 80
2. Yükseköğretim 81
C. Sağlık Hakkı 81
Ç. Konut Hakkı 82
D. Çalışma Yaşamı Hakları 83
E. Sosyal Güvenlik Hakkı 84
V. Tarım ve Toprak Reformu 84
VI. Vergilendirmede Adalet 85
VII. Kamulaştırma–Devletleştirme 86
VIII. Planlama 88
IX. Toplumsal Mülkiyet 89
X. Kooperatifçilik 90
XI. Piyasa Denetimi 91
XII. Ekonomik ve Sosyal Konsey 91
§10. HUKUK DEVLETİ 93
I. Anayasanın Üstünlüğü 94
II. Yargısal Tarafsızlık ve Bağımsızlık 94
A. Atanma Güvenceleri 94
B. Hâkimlik ve Savcılık Güvenceleri 95
III. Usuli Haklar 96
A. Adil Yargılanma Hakkı 97
B. Etkili Başvuru Hakkı 98
C. Özgürlük Hakkı ve Habeas Corpus 99
IV. Hukuki Güvenlik 100
A. Hukuki Belirlilik 100
B. Geçmişe Yürütme Yasağı 101
V. Kanunilik 101
A. Kanuna Dayanma 101
B. Kanuna Aykırı Olmama 102
VI. Ölçülülük 102
§11. EŞİTLİK İLKESİ 103
§12. ÜNİTER DEVLET 105
I. Ülkenin Tümlüğü 106
II. Ulusun Birliği 106
A. Vatandaşlık 106
B. Atatürk Milliyetçiliği 107
C. Resmî Dil 107
III. Devletin Tekliği 108
Üçüncü Bölüm
CUMHURİYET’İN TEMEL ORGANLARI VE
SİYASAL REJİM
§13. YASAMA 111
I. Başkanlık Divanı 112
II. TBMM’nin Başlıca Yetkileri 113
III. Bilgi Edinme ve Denetleme 114
IV. Kanun Çıkarma 114
A. Oylama Usulleri 115
B. Nisaplar 115
V. Seçme 116
A. Bazı AYM Üyeleri 116
B. Kamu Başdenetçisi 116
C. RTÜK Üyeleri 117
§14. YÜRÜTME 119
I. Cumhurbaşkanı 119
A. Seçilmesi 119
B. Görev ve Yetkileri 121
C. Teşkilatı 121
Ç. Vekâlet Edilmesi 123
D. Yargılanması 123
II. Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi 124
III. Anayasal Yürütme Kurulları 126
A. Devlet Denetleme Kurulu 126
B. Millî Güvenlik Kurulu 127
IV. İstisna Rejimler 128
A. OHAL 128
B. Savaş 129
C. Seferberlik 130
§15. TÜRKİYE’NİN SİYASAL REJİMİ 132
§16. YARGI 135
§17. ANAYASA YARGISI 141
I. Anayasa Mahkemesinin Yapısı 141
II. Norm Denetimi 144
A. Soyut Norm Denetimi 145
B. Somut Norm Denetimi 145
C. Norm Denetimi Usulü ve Bazı Teknikler 146
Ç. Norm Denetimi Kararları 148
III. Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti) 150
IV. Yüce Divan Yargılaması 155
Kavram Dizini 157 |