İÇİNDEKİLER
Önsöz 7 Tablolar Listesi 23 Kısaltmalar 25 Birinci Bölüm GENEL BİLGİLER VE PRİMSİZ SOSYAL GÜVENLİK REJİMİ §1. GENEL OLARAK SOSYAL GÜVENLİK 27 I. KAVRAM 27 II. TARİHSEL GELİŞİM 32 A. Sosyal Güvenlik Teknikleri 32 B. Batıdaki Gelişim 34 1. Genel Olarak 34 2. Uygulama Örnekleri: Bismarc ve Beveridge Modeli ile Şili Uygulaması 35 C. Türkiyedeki Gelişim 36 1. Genel Olarak 36 2. 5510 Sayılı Kanunla Getirilen Sistemin Temel Özellikleri 41 a. Genel Olarak 41 b. Kanunun Yürürlük Tarihi ve Önceki Olaylara Uygulanma Meselesi 45 aa. Kanunun Yürürlük Tarihi 45 bb. Önceki Olaylara Uygulanma Meselesi 46 c. Kanundan Doğan Uyuşmazlıkların Çözüm Yeri 47 d. Diğer Kanunlardaki Atıflar ve 5510 Sayılı Kanuna Aykırı Diğer Kanun Hükümlerin Geçersizliği 49 aa. Diğer Kanunlardaki Atıflar 49 bb. Aykırı Mevzuat Hükümlerinin Geçersizliği 49 III. AVRUPA BİRLİĞİ SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU 50 IV. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI 54 §2. PRİMSİZ SOSYAL GÜVENLİK REJİMİ 57 I. SOSYAL YARDIMLAR 57 A. Genel Olarak 57 B. Tazminat Karakteri Taşıyan Yardımlar 58 1. Askeri Mevzuat Çerçevesinde Yapılan Yardımlar 58 2. Milli Mücadeleye Katılarak Kendilerine İstiklal Madalyası Verilenler ile Kore ve Kıbrıs Savaşlarına Katılanlara Yapılan Yardımlar 59 3. Görevleri Nedeniyle Yaralanan Yahut Ölen Bazı Kamu Görevlilerine Yapılan Yardımlar 59 4. Hiçbir Karşılık Gözetmeksizin Türk Vatanına Hizmet Edenlere Yapılan Yardımlar 60 5. Yabancı Ülkelerde Türk Kültürüne Hizmet Eden Öğretmenlere Yapılan Yardımlar 60 C. Koruma Karakteri Taşıyan Sosyal Yardımlar 61 1. Fakir ve Muhtaç Durumdaki Vatandaşlara Yapılan Yardımlar 61 2. Yaşlı Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşları ile Özürlü ve Muhtaç Türk Vatandaşlarına Yapılan Yardımlar 61 II. SOSYAL HİZMETLER 64 İkinci Bölüm PRİMLİ SOSYAL GÜVENLİK REJİMİ: SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAVRAM VE UYGULAMA §1. SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAVRAMI 67 I. SOSYAL SİGORTALAR KAVRAMI 67 A. Genel Olarak 67 B. Sosyal Sigorta İlişkisi 68 C. Özel Sigorta- Sosyal Sigorta İlişkisi 69 II. GENEL SAĞLIK SİGORTASI KAVRAMI 71 §2. KİŞİLER İTİBARİYLE UYGULAMA 72 I. GENEL OLARAK 72 II. SİGORTALI 73 A. Kapsamda Yer Alanlar 73 1. Hizmet Akdi ile Çalıştırılanlar 73 a. Genel Olarak 73 b. Banka ve Sigorta Sandıkları Personeli 78 c. Hizmet Akdi ile Çalıştırılanlar Gibi Sigortalı Sayılanlar 79 aa. İşçi Sendikası veya Konfederasyonlarının Yönetim Kurullarına Seçilenler 79 bb. Sanatçılar, Düşünür ve Yazarlar 80 cc. Yabancılar 80 dd. Çiftçi Malları Koruma Bekçileri 81 ee. Genel Kadınlar 81 ff. Usta Öğreticiler 82 gg. Kamu İdarelerinde Ücret Karşılığı Ders Verenler 82 hh. Geçici Personel 82 2. Bağımsız Çalışanlar 83 a. Köy ve Mahalle Muhtarları 83 b. Gerçek veya Basit Usulde Gelir Vergisi Mükellefleri 84 c. Gelir Vergisinden Muaf Olup Esnaf ve Sanatkâr Siciline Kaydolanlar 84 d. Şirket Ortakları 86 e. Tarımsal Faaliyette Bulunanlar 86 f. Jokey ve Antrenörler 87 g. Avukat ve Noterler 87 3. Kamu İdarelerinde Çalıştırılanlar (Kamu Görevlileri) 90 a. Kamu İdarelerinde Hizmet Akdi ile Çalıştırılmayanlardan Kadro ve Pozisyonlarda Sürekli Çalışanlar 91 b. Hizmet Akdi ile Çalıştırılmayan ve Bağımsız Olarak da Çalışmayanlardan Sözleşmeli Olarak Çalışıp İlgili Kanunlarında Hizmet Akdi ile Çalışanlar Gibi Sigortalı Olması da Öngörülmemiş Olanlar 91 c. Devlet Memurları Kanunu Gereği Açıktan Vekil Atananlar 91 d. Kamu İdarelerinde Çalışanlar (Kamu Görevlileri) Gibi Sigortalı Sayılanlar 92 aa. Özel Kanunlarında Devlet Memuru Gibi Emeklilik Hakkı Tanınanlar 92 bb. Başbakan, Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeleri, Belediye Başkanları, İl Encümeninin Seçimle Gelen Üyeleri 92 cc. Kamu Görevlileri Sendika veya Konfederasyonlarının Yönetim Kuruluna Seçilenler 92 dd. Harp Okulları ile Üniversitelerde Milli Savunma Bakanlığı Hesabına Öğrenim Gören Öğrenciler 93 ee. Polis Akademisi ile Üniversitelerde Emniyet Genel Müdürlüğü Hesabına Öğrenim Gören Öğrenciler 93 B. Kapsamda Yer Almayanlar 94 1. Bazı Sigorta Kolları Açısından Sigortalı Sayılmayalar (Kısmen Kapsamda Yer Alanlar) 94 a. Hükümlü ve Tutuklular 94 b. Çırak, İşletmelerde Meslekî Eğitim Gören Öğrenciler ve Zorunlu Staja Tabi Tutulanlar 94 c. Yüksek Öğretim Kanunu Çerçevesinde Üniversitelerde Kısmi Zamanlı Çalıştırılan Öğrenciler 96 d. Harp Malulleri, Terör Mağdurları ile Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanuna Göre Aylık Alanlar ile Kendilerine Vazife Malullüğü Aylığı Bağlananlar 97 e. Türkiye İş Kurumu Kursiyerleri 98 f. Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmayan Ülkelerde Çalıştırılmaya Götürülen Türk İşçiler 98 g. İş Kaybı Tazminatı Alanlar 101 2. Sigortalı Sayılmayanlar (Tamamen Kapsamda Yer Almayanlar) 102 a. İşverenin İşyerinde Ücretsiz Çalışan Eşi 102 b. Konutta Birlikte Yaşayan Akrabalar Arasında Yapılan İşlerde Çalışanlar 103 c. Ev Hizmetlerinde Çalışanlar 104 d. Askerlik Hizmetini Yapanlar 106 e. Ülkelerinde Sigortalı Olan Yabancılar 106 f. Okullardaki Uygulamalı Eğitim Esnasında Yapım ve Üretim İşlerinde Çalışan Öğrenciler 107 g. İşe Alıştırılan ve/veya Rehabilitasyona Tabi Tutulanlar 107 h. Bağımsız Çalışanlarla Kamu İdarelerinde Çalıştırılanlardan 18 Yaşını Doldurmamış Olanlar 107 ı. Tarım İşlerinde Çalışanlar 109 j. Bağımsız Çalışanlardan Prime Esas Kazancın Altında Geliri Olanlar 111 k. Dış Temsilciliklerde Görev Yaptığı Ülkede Sigortalı Sayılan Sözleşmeli Personel 111 III. İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI 111 A. Genel Olarak 111 B. Primler ve Ödenmesi 115 IV. GENEL SAĞLIK SİGORTALISI 116 V. SİGORTALININ YAKINLARI (HAK SAHİPLERİ) 116 VI. İŞVEREN, İŞVEREN VEKİLİ, GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURULAN İŞVEREN VE ALT İŞVEREN 117 §3. ZAMAN VE YER İTİBARİYLE UYGULAMA 119 I. ZAMAN İTİBARİYLE UYGULAMA 119 A. Sigortalılığın Başlangıcı ve Bildirim 119 1. Başlangıç 119 2. Bildirim 120 B. Sigortalı Niteliğinin Sona Ermesi 124 II. YER İTİBARİYLE UYGULAMA 125 §4. FİNANSMAN VE PRİMLER İTİBARİYLE UYGULAMA 128 I. SOSYAL SİGORTALARIN FİNANSMANI VE YÖNTEMLERİ 128 II. PRİMLER 129 A. Genel Olarak 129 B. Prim Miktarının Hesaplanması 130 1. Günlük Kazancın Hesaplanması 130 2. Aylık Kazancın Hesaplanması 131 a. 4/a’lılar İçin 131 aa. Genel Olarak 131 bb. Prime Esas Olmayan Kazançlar 135 b. 4/b’liler İçin 136 c. 4 c’liler İçin 137 aa. Genel Olarak 137 bb. Prime Esas Kazanç Üst Sınırının Uygulanmaması 137 cc. Özellik Arzeden Durumlarda Prime Esas Kazançlar 137 aaa. Öğrencilik Döneminin Borçlanılması Halinde 137 bbb. Yurt Dışı Görevlendirmelerinde 138 ccc. Kamu Görevlilerinin Görevden Uzaklaştırılmaları, Tutuklanmaları veya Görevine Son Verilmeleri Halinde 138 d. Genel Sağlık Sigortalısı İçin 139 3. Prim Oranları, İndirim ve İstihdamın Teşviki ile Devlet Katkısı 140 a. Prim Oranları 140 aa. Kısa Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı 140 bb. Uzun Vadeli Sigorta Kolları Prim Oranı 143 cc. Sosyal Güvenlik Destek Prim Oranı 144 dd. Genel Sağlık Sigortası Prim Oranı 146 ee. İsteğe Bağlı Sigorta Prim Oranı 146 ff. Öğrenciler ve Kursiyerler için Prim Oranı 147 gg. Vazife Malullüğü Aylığı ile Hak Sahipleri İçin Ek Karşılık Prim Oranı 147 hh. İşsizlik Sigortası Prim Oranı 147 ii. 2925 sayılı Kanuna Tabi Tarım İşçileri İçin Prim Oranı 147 b. Devlet Katkısı 150 c. Prim Oranlarında İndirim ve İstihdamın Teşviki 150 aa. 5 Puanlık İndirim 150 bb. Özürlü ile Kadın ve Genç İşçi İstihdamını Teşvik 151 cc. Diğer İstihdamı Teşvik Halleri 152 aaa. Kalkınmada Öncelikli Bölgelerde İşçi Çalıştıranlar İçin 152 bbb. Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinde Çalışanlar İçin 153 ccc. İşsizlik Ödeneği Alanları Çalıştıran İşverenler İçin 153 ddd. Nisan 2009’dan Sonra İstihdam Edilenler İçin 154 eee. Teşvik Edilen Yatırımlarda Yapılan İstihdam İçin 155 4. Prim Belgesi 155 a. Aylık Prim ve Hizmet Belgesi 155 b. Prim Belgelerinin Re’sen Düzenlenmesi 158 aa. Genel Olarak 158 bb. Asgari İşçilik Uygulaması 159 aaa. Genel Olarak 159 bbb. Uygulama Esasları 160 ccc. Uzlaşma 162 c. Sigortalılığın Mahkemece Tesbiti (Hizmet Tesbiti Davası) 163 5. Primlerin Ödenmesi 164 a. Prim Ödeme Yükümlüsü 164 aa. Genel Olarak 164 bb. Primlerin Ödenmesinden Sorumluluk 165 b. Primlerin Mahsup Suretiyle Ödenmesi 166 aa. Katma Değer Vergisi İade Alacağı ile Mahsup 166 bb. Kurumun Borçları ile Mahsup 167 cc. İhaleli İşlerde Hak Edişlerden Mahsup 167 aaa. Genel Olarak 167 bbb. İlişiksizlik Belgesinin İstenmesi 167 c. Ödenme Zamanı 168 d. Gecikme Zammı ve Gecikme Cezası Uygulaması 169 6. Primlerin Tahsili İçin Öngörülen Özel Yol 169 7. Yersiz Alınan Primlerin İadesi 170 8. Prim Ödeme Gün Sayısının Hesaplanması 171 9. Afet Halinde Özel Durumlar 171 §5. RİSKLER İTİBARİYLE UYGULAMA 173 I. KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI (4/A VE 4/B’LİLER İÇİN) 173 A. İş Kazası ve Meslek Hastalığı 173 1. İş Kazası 173 a. Tanımı 173 b. Unsurları 175 c. İş Kazasını Bildirme Yükümü 179 2. Meslek Hastalığı 179 a. Tanımı 179 b. Unsurları 180 c. Meslek Hastalığını Bildirme Yükümü 181 3. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası Yardımları 182 a. Genel Olarak 182 b. Sigortalıya Yapılan Yardımlar 182 aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği 183 bb. Sürekli İş Göremezlik Ödeneği 184 cc. Geçici ve Sürekli İş Göremezlik Ödeneğinde Günlük ve Aylık Kazanç Hesabı 186 c. Ölüm Halinde Geride Kalan Hak Sahiplerine Yapılan Yardımlar 186 aa. Gelir Bağlanması 186 bb. Evlenme ve Cenaze Ödeneği 189 B. Hastalık Sigortası 190 C. Analık Sigortası 191 D. Kısa Vadeli Sigorta Kolları Açısından Gelir ve Ödeneklerde Ortak Esaslar 194 1. Prim Ödemesine Esas Bir Yıllık Sürede Dikkate Alınmayacak Süreler 194 2. Sigortalının Kendisinden Kaynaklanan Sebeplerle Tedavi Süresinin Uzaması ve İşgöremezliğin Artması Durumunda Gelir ve Ödenekler 194 3. Gelir ve Aylıkların Birleşmesi 195 4. Gelir ve Aylık Bağlanmayacak Durumlar 195 5. Kurumun Rücu Hakkı 195 a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı ile Hastalık Bakımından Sorumlu Olan İşveren veya Üçüncü Kişiye Rücuu 196 aa. İşverene Rücuu 196 bb. Üçüncü Kişiye Rücuu 199 b. Süresinde Bildirilmeyen Sigortalılık Nedeniyle Rücuu 200 II. UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARI 201 A. Malullük Sigortası 201 1. Genel Olarak 201 2. Malullük Sigortasından Yararlanma Şartları 201 a. Genel Olarak 201 b. Kişinin Malul Sayılması-Malullüğün Oluşması 203 c. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma 205 d. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma 206 e. İlk Kez Sigortalı Olunan Dönemde Malul Olmama 206 f. Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvuru 207 3. Malullük Sigortası Yardımları 207 a. Malullük Aylığı 207 b. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 209 B. Yaşlılık Sigortası 209 1. Genel Olarak 209 2. Yaşlılık Sigortasından Yararlanma Şartları 210 a. Yaş Şartı 210 b. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma ve Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma Şartları ile Bunları Etkileyen Durumlar 212 aa. Belirli Bir Süre Prim Ödemiş Olma 212 bb. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olma 212 cc. Filli Hizmet Süresi Zammı 213 dd. İtibari Hizmet Süresi 217 ee. Borçlanılan Süreler 218 d. İşten Ayrılma ve Sosyal Güvenlik Kurumuna Başvuru 218 3. Kolaylaştırılmış Yaşlılık Aylığı Alabilme Şartları 218 a. Prim Ödeme Gün Sayısı Yetmeyenler 218 b. Malul ve Özürlüler 219 aa. Maluller 219 bb. Özürlüler 220 c. Maden İşyerlerinin Yeraltı İşlerinde Çalışanlar 222 d. Erken Yaşlananlar 223 e. Başkasının Bakımına Muhtaç Özürlü Çocuğu Bulunan Kadın Sigortalılar 224 4. Yaşlılık Sigortası Yardımları 224 a. Yaşlılık Aylığı 224 aa. Miktarı 224 bb. Başlangıcı 225 cc. Yaşlılık Aylığı Almakta Olan Bir Kimsenin Tekrar Çalışmaya Başlaması Durumunda Yaşlılık Aylığı 226 b. Toptan Ödeme ve İhya 228 c. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 229 C. Ölüm Sigortası 229 1. Genel Olarak 229 2. Ölüm Sigortasından Yararlanma Şartları 230 a. Genel Olarak 230 b. Sigortalının Ölümü 230 c. Sosyal Güvenlik Kurumundan Malullük, Vazife Malullüğü veya Yaşlılık Aylığı Alma Hakkına Sahip Olmak ya da Belirli Bir Süre Prim Ödeme ve 4/a’lılar İçin Ayrıca Beş Yıllık Sigortalılık Süresine Sahip Olma 231 d. Sigortalının Hak Sahibi Olma 232 3. Ölüm Sigortası Yardımları 233 a. Ölüm Aylığı 233 b. Toptan Ödeme ve İhya 235 c. Evlenme ve Cenaze Ödeneği 235 d. Genel Sağlık Sigortası Çerçevesinde Sağlık Yardımları 236 III. KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINA İLİŞKİN ORTAK ESASLAR İLE ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER 236 A. Ortak Esaslar 236 1. Sigortalılık Hallerinin, Tiplerinin ve Sürelerinin Birleşmesi 236 a. Sigortalılık Hallerinin Birleşmesi 236 b. Sigortalılık Tiplerinin Birleşmesi 238 c. Sigortalılık Sürelerinin Birleşmesi 240 2. Yabancı Ülkelerde Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi 241 3. Aylık ve Gelirlerin Birleşmesi 242 4. Aylık ve Gelir Bağlanmayacak Haller 245 5. Aylık ve Gelirlere İlişkin Özel Hususlar 248 a. Alt Sınır 248 b. Artış ve Değişiklikler 248 c. Ödenmesi ve Yoklama İşlemleri 249 6. Sosyal Güvenlik Hukukunda Yaş Tesbiti ve Özellikleri 249 7. Kurumun Denetim ve Kontrol Yetkisi 250 8. Hizmet Borçlanması 250 a. Yurt İçi Hizmet Borçlanması 250 b. Yurt Dışı Hizmet Borçlanması 256 aa. Genel Olarak 256 bb. Borçlanma Şartları 256 aaa. On Sekiz Yaşını Doldurmuş Türk Vatandaşı Olmak 256 bbb. Belirli Nitelikte Yurt Dışı Sürelerine Sahip Olmak 257 ccc. Hizmetleri Usulünce Belgelendirmek 258 ddd. Yazılı Başvuruda Bulunmak 259 eee. Borçlanma Miktarını Ödemek 259 fff. Emekli Aylığını Alabilmek İçin Yurda Kesin Dönüş Yapmak 260 cc. Borçlanılan Sürenin Değerlendirilmesi ve Aylık Bağlanması 260 9. Malullük ve Ölüm Aylığında Kurumun Rücu Hakkı 261 B. Kamu Görevlileri (4/C’liler) İçin Özel Hükümler 261 1. Kamu Görevlilerinin Emekliye Sevk Onayları 262 2. Yaşlılık Aylığı Bağlanmasında Özel Durumlar 263 a. Cumhurbaşkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ve Başbakanlık Görevinde Bulunanların Aylıkları 263 b. Bazı Kamu Görevlilerine Bağlanacak Aylıklar 263 3. Emekli İkramiyesi Verilmesi 264 4. Vazife ve Harp Malullüğü 264 a. Vazife Malullüğü 264 aa. Şartları 265 bb. Vazife Malullüğü Aylığı 266 b. Harp Malullüğü 267 aa. Şartları 267 bb. Harp Malullüğü Aylığı 268 IV. GENEL SAĞLIK SİGORTASI 269 A. Genel Olarak 269 B. Kapsam 270 1. Genel Sağlık Sigortalısı Sayılanlar 270 2. Bakmakla Yükümlü Olunan Kişiler 273 3. Genel Sağlık Sigortalısı Sayılmayanlar 276 C. Genel Sağlık Sigortalılığının Başlangıcı ve Sona Ermesi 277 1. Başlangıcı ve Bildirimi 277 a. Bildirimsiz Tescil 277 b. Bildirimli Tescil 278 2. Sona Ermesi 279 D. Genel Sağlık Sigortası Primine İlişkin Hususlar 280 1. Prime Esas Kazançlar 280 2. Prim Oranı 281 3. Prim Ödeme Yükümlüsü 282 4. Primlerin Ödenmesi 283 5. Prim Alınmayacaklar 283 E. Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları 284 1. Genel Sağlık Sigortalısı ya da Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi Olma 284 2. Son Bir Yıl İçinde Otuz Gün Genel Sağlık Sigortası Primi Ödeme 284 a. Genel Olarak 284 b. Son Bir Yıllık Sürede Dikkate Alınmayacak Dönemler 286 3. Prim Borcu Olmama 286 4. Belirli Nitelikteki Kimlik Belgesini İbraz Etme 287 5. Katılım Payı Ödenmesi 287 a. Katılım Payı Alınacak Durumlar 287 aa. Genel Olarak 287 bb. Muayene Katılım Payı 288 cc. Ortez, Protez, İyileştirme Araç ve Gereçleri Katılım Payı 289 dd. İlaç Katılım Payı 290 ee. Yardımcı Üreme Yöntemi Tedavilerinde Katılım Payı 290 ff. Tıbbi Malzeme Katılım Payı 290 b. Katılım Payı Alınmayacak Durumlar 291 aa. Katılım Payı Alınmayacak Haller 291 bb. Katılım Payı Alınmayacak Sağlık Hizmetleri 291 cc. Katılım Payı Alınmayacak Kişiler 292 c. Kamu Görevlileri İçin Katılım Payı 292 6. Aile Hekimliği Zorunluluğu Bulunan Yerlerde Sevk Zincirine Uyulması 294 F. Genel Sağlık Sigortası Yardım ve Hizmetleri 295 1. Sağlık Hizmetleri 295 a. Kurum Tarafından Karşılanan Hizmetler 295 b. Kurum Tarafından Karşılanmayan Hizmetler 296 c. Sağlık Hizmetlerinin Sağlanması Yöntemi ve Sağlık Giderlerinin Ödenmesi 297 aa. Sağlık Hizmeti Sunucuları 297 bb. Sözleşmeli Sağlık Hizmeti Sunucularının Alabileceği Fark Ücretler 298 aaa. Genel Olarak 298 bbb. İlave Ücret Alınmayacak Haller 300 ccc. İlave Ücret Alınmayacak Kişiler 300 d. Yurt Dışında Tedavi 301 2. Yol Gideri, Gündelik ve Refakatçi Giderlerinin Karşılanması 302 G. Genel Sağlık Sigortası Açısından Kurumun Sorumluluğu Bulunanlara Rücu Hakkı 303 1. İşverene Rücuu 303 a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Halinde 303 b. Sağlık Raporu Almadan Çalıştırma Halinde 303 2. Genel Sağlık Sigortalısına Rücu 304 3. Üçüncü Kişiye Rücuu 304 4. Sağlık Hizmeti Sunucularına Rücuu 305 V. TÜM SİGORTA KOLLARI İÇİN ORTAK HÜKÜMLER VE KURUMA BİLGİ VE BELGE VERME MECBURİYETİ İLE İDARİ PARA CEZALARI 305 A. Ortak Hükümler 305 1. Gelir, Aylık ve Ödenekler ile Sağlık Hizmeti Sunucularının Alacaklarında Devir, Temlik ve Haciz Yasağı 305 2. Kurum Alacaklarında Zamanaşımı 307 3. Gelir ve Aylık Alanların Kontrol Muayenesine Tabi Tutulabilmesi 308 4. Yersiz Ödemelerin Geri Alınması 309 5. Gelir, Aylık ve Masraf Ödemelerinde Zamanaşımı ve Hakkın Düşmesi ile Avans Ödemesi 311 a. Zamanaşımı ve Hakkın Düşmesi 311 b. Avans 311 6. İşçi Ücretinde İndirim Yasağı ve Özel Sigorta Düzenlemeleri 312 B. Kuruma Bilgi ve Belge Verme Mecburiyeti 312 C. İdari Para Cezaları 314 1. Genel Olarak 314 2. İdari Para Cezalarının Uygulanışı 318 VI. KANUNUN YÜRÜRLÜK TARİHİNDEN ÖNCE SİGORTALI OLANLARA İLİŞKİN UYGULAMA 319 A. Aylık Alanların Haklarının Korunması 320 B. Önceki Mevzuat Hükümlerine Göre Bağlanacak Aylıkların Hesaplanması 320 1. Genel Olarak 320 2. Hizmetlerin Birleştirilmesinde 2829 Sayılı Kanunun Uygulanacak Olması 321 C. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa İlişkin Geçiş Hükümleri 322 1. 2008 Ekim Ayı Başından Önce İştirakçi Olanlara 5434 Sayılı Kanun Hükümlerinin Uygulanacak Olması 322 2. Dul ve Yetim Aylığına Hak Kazanılması 324 3. Özürlülere Yaşlılık Aylığı Bağlanabilmesi 324 4. Öğrencilikte Geçen Sürelerin Borçlanılabilmesi 325 5. Borçlanma ve İhya ile Hizmetlerin Canlandırılması 325 6. Bazı Aylık Tazminat ve Yardımlara İlişkin Emekli Sandığı Kanunu Hükümleri Çerçevesinde Ödemeye Devam Olunması 326 D. 4/A ve 4/B’lilerin Toptan Ödeme ve İhya ile Hizmetlerinin Canlandırılması 326 E. Sosyal Sigortalar Kanununa İlişkin Geçiş Hükümleri 327 1. İşyeri Tescillerinin Geçerli Sayılması 327 2. 1.4.1981 Tarihinden Önce Sigortalı Olanlar İçin 18 Yaş Şartının Aranmaması 327 3. Topluluk Sigortasına Tabi Olanların Sigortalılıklarının Değerlendirilmesi 327 4. 506 Sayılı Kanuna Devrolunan Sandıklardan Bağlanan Aylıkların Korunması 328 5. Yaşlılık Aylığına Hak Kazanmanın Kolaylaştırılması 329 a. Genel Olarak 329 b. İşe Girmeden Önce Malul Olanlar 330 F. Sosyal Güvenlik Kanunlarına İlişkin Ortak Geçiş Hükümleri 331 1. Sigortalılık Başlangıcı ve Sigortalılık Sürelerinde Kazanılmış Hakların Korunması 331 2. Aylık Hesaplanırken Borçlanmalarda İlgili Kanunlar Dikkate Alınırken 4/a’lıların Önceki döneme İlişkin Borçlanmalarında da 5510 sayılı Kanun Hükümlerinin Uygulanacak Olması 332 3. Birden Fazla Dosyadan Gelir Alırken Yeni Bir Dosyadan da Gelir Alınması Halinde Mukayese Yapılarak Düşük Aylığın Çıkartılması 332 4. 5510 sayılı Kanuna Tabi 4/c’lilerin Borçlanma ile Sigortalılık Başlangıcını Ekim 2008 Başından Öncesine Götürememesi 332 5. Kanunun Yürürlük Süresinden Hemen Önce Ortaya Çıkan Sigortalılık Halleri İçin Aylık Hesabında %3 Oranının Uygulanmaması 333 6. Emeklilik Yaşına İlişkin Geçiş Hükümleri 333 a. 4/a, 4/b ve 4/c’liler İçin Ortak Hükümler 333 b. Yürürlük Tarihinden Önce 506 Sayılı Kanuna Tabi Maden İşyerlerinde Çalışan Sigortalılar İçin Yaşlılık Aylığı Şartları 337 G. Bağ-Kur Kanununa (4/B’lilere) İlişkin Geçiş Hükümleri 338 1. Bildirimi Yapılmayanların Sigortalılık Başlangıcının 1.10.2008 Kabul Edilmesi 338 2. Önceden Başlayan İcra Takiplerinin Devam Etmesi 338 3. On Yıl Boyunca Genel Sağlık Sigortası Primi Alınması 338 4. Prime Esas Kazancın Beyan Edilmesi 339 5. Köy Muhtarı, Tarımsal Faaliyette Bulunan Sigortalılar ile Esnaf Muaflığından Yararlanan Kadın Sigortalılar İçin Prime Esas Kazançta İndirim Uygulaması 340 6. Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlardan Beş Yılı Aşan Prim Borçlarını Ödemeyenlerin Sigortalılıklarının Durdurulması 340 7. Anonim Şirket Kurucu Ortaklarının Sigortalılık İlişkisinin Devam Ettirilebilmesi 341 H. Genel Sağlık Sigortasına İlişkin Geçiş Hükümleri 341 1. 4/c’liler İçin Sağlık Hizmetlerinin Kuruma Devredilinceye Kadar Kamu İdarelerince Yerine Getirilmesi 341 2. Başlanan Tedavi Hizmetlerine Devam Edilmesi 342 3. Yeşil Kart Uygulamasının İki Yıl Daha Sürmesi 342 4. Yabancılar ve Yabancı Bir Ülkede Sigortalı Olmayan ve Genel Sağlık Sigortalısı Olarak Açıklanmayanlar İçin Tescilinin İki Yıl İçinde Yapılması 343 5. Sağlık Hizmeti Sunucularının Basamaklandırılması ve Sevk Zincirine Geçiş Sürecinin Belirlenmesi ile Aile Hekimliği Uygulaması Sözkonusu Olan Yerlerde Katılım Payı İndiriminin Uygulanabilmesi 343 6. Kanunun Yürürlüğe Girmesi ile Mevzuat Gereği Tedavi Yardımı Karşılananların Genel Sağlık Sigortalısı Sayılması 343 I. Sosyal Güvenlik Destek Primine İlişkin Geçiş Hükümleri 345 VII. ÖZEL KANUNDA DÜZENLEME: İŞSİZLİK SİGORTASI 349 A. Genel Olarak 349 B. Kapsam 350 C. Primler 351 D. İşsizlik Sigortasından Yararlanma Şartları 352 1. Belirli Bir Süreden Beri Sigortalı Olarak Çalışma ve Belirli Bir Süre Prim Ödeme 352 2. İş Sözleşmesinin Kanunda Öngörülen Biçimde Sona Ermesi 352 3. İş Sözleşmesinin Askıya Alınmamış Olması 354 4. Türkiye İş Kurumuna Şahsen Başvuru 354 E. İşsizlik Sigortası Hizmet ve Yardımları 355 1. İşsizlik Ödeneği 355 2. Genel Sağlık Sigortası Primleri ile Türkiye İş Kurumu Kursiyerlerinin Sigorta Primlerinin Ödenmesi 357 3. Yeni Bir İş Bulma, Meslek Geliştirme, Edindirme ve Yetiştirme Eğitimi 358 F. İşsizlik Sigortası Fonu 358 1. Fon Oluşturulması, Gelir ve Giderleri 358 2. Ücret Garanti Fonunun Oluşturulması ve Kısa Çalışmanın Finansmanı 359 a. Ücret Garanti Fonu 359 b. Kısa Çalışma ve Kısa Çalışma Ödeneği 360 c. Kısa Çalışma Ödeneği Alanların Genel Sağlık Sigortalısı Sayılması 362 G. İşsizlik Sigortası Kanununa Aykırılığın Müeyyidesi 363 Üçüncü Bölüm BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ §1. BİREYSEL EMEKLİLİK KAVRAMI, AMACI VE ÖZELLİKLERİ 365 I. KAVRAM 365 II. AMACI VE ÖZELLİKLERİ 366 §2. SİSTEMİN İŞLEYİŞİ 369 I. GENEL OLARAK 369 II. EMEKLİLİK SÖZLEŞMESİ 370 III. KATILIMCI VE EMEKLİ ŞİRKETLERİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 371 IV. EMEKLİLİK ŞARTLARI VE EMEKLİ AYLIĞI 372 V. FİNANSMAN VE KATILIM PAYI 374 VI. EMEKLİLİK YATIRIM FONU 375 VII. DİĞER HUSUSLAR 376 Faydalanılan Kaynaklar 377 Kavramlar Dizini 391 |