|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ VII
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR XXI
GİRİŞ 1
I. KONUNUN TAKDİMİ VE ÖNEMİ 1
II. İNCELEME PLANI VE KONUNUN
SINIRLANDIRILMASI 4
BİRİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETLERDE ÜST GÖZETİME İLİŞKİN
KAVRAMLAR VE KURUMLAR
§ 1 ÜST GÖZETİM KAVRAMI VE TANIMI 10
I. KONUYA GENEL BAKIŞ 10
II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUK VE TÜRK
HUKUKUNDA ÜST GÖZETİM KAVRAMI 12
A. İsviçre ve Alman Hukukları Bakımından
Üst Gözetim Kavramı 13
1. İsviçre Hukukunda Üst Gözetim Kavramı 13
2. Alman Hukukunda Üst Gözetim Kavramı 17
B. Türk Hukukunda Üst Gözetim Kavramı ve Bu
Kavramın Gözetim Kavramıyla İlişkisi 25
1. Türk Hukukunda Üst Gözetim Kavramına İlişkin
Temel Yaklaşım 25
2. Üst Gözetim ve Gözetim Kavramları Arasındaki
Hukuki İlişki 29
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
a. Gözetim Kavramı ve Tanımı 30
aa. Gözetim Kavramının Genel Tanımı 30
bb. Türk Hukukunda Gözetim Kavramı 33
cc. İsviçre Hukukunda Gözetim Kavramı 38
b. Üst Gözetim Kavramına İlişkin Türk
Doktrininde Yapılan Tanımlar 42
III.ÜST GÖZETİM VE GÖZETİM KAVRAMLARININ
HUKUKİ TANIMLARINA İLİŞKİN
DEĞERLENDİRMEMİZ 46
§ 2 ANONİM ŞİRKETTE YÖNETİM VE ÜST YÖNETİM
KAVRAMLARI 53
I. KONUNUN ÜST GÖZETİM GÖREVİ AÇISINDAN
ÖNEMİ 53
II. ANONİM ŞİRKETTE YÖNETİM KAVRAMI 53
A. Farklı Açılardan Yönetim Kavramı 55
1. Yönetim Kavramının Genel Tanımı 55
a. Tüzel kişilik Bağlamında Yönetim Kavramı 56
b. Ticaret Şirketleri Açısından Yönetim
Kavramı 56
2. Anonim Şirkette Yönetim Kavramı ve Boyutları 57
a. İç ve Dış Yönetim 57
b. Dar ve Geniş Anlamda Yönetim 58
B. Anonim Şirketin Yönetiminde Yönetim Kurulu ile
Yönetim Ayrımı 59
III.ANONİM ŞİRKETTE ÜST DÜZEYDE YÖNETİM
KAVRAMI 61
§ 3 ANONİM ŞİRKETİN YÖNETİM ÖRGÜTLENMESİ
VE KURUMSAL YÖNETİM 64
I. ANONİM ŞİRKETTE YÖNETİMİN
ÖRGÜTLENMESİNE İLİŞKİN ÇEŞİTLİ SİSTEMLER 64
A. Tekli ve İkili Yönetim Sistemleri 64
1. Tekli Yönetim Sistemi (Monistisches System) 64
2. İkili Yönetim Sistemi (Dualistisches System) 65
B. Opsiyonlu Sistem 71
C. Sistemlerin Değerlendirilmesi 72
II. ANONİM ŞİRKETİN YÖNETİM ORGANINA İLİŞKİN
ESASLAR 74
A. Organ Kavramı 74
B. Anonim Şirketin Zorunlu (Şekli) Organları ile Bu
Organların Başlıca İşlevleri 77
1. Genel Kurul 79
a. Genel Kurulun Hukuki Niteliği 80
b. Genel Kurulun Anonim Şirketteki İşlevi 83
2. Yönetim Kurulu 86
a. Yönetim Kurulunun Hukuki Niteliği 87
b. Yönetim Kurulu Üyeleri ile Anonim Şirket
Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği 90
c. Yönetim Kurulunun Anonim Şirketteki
İşlevi 94
d. Yönetim Kurulunun Oluşumu ve Çalışma
Düzeni 95
aa. Konunun Üst Gözetim Görevi
Açısından Önemi 95
bb. Yönetim Kurulunun Oluşumu 96
cc. Yönetim Kurulu Yapısının Üst Gözetim
Görevi Açısından Özellik
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
Gösterebileceği Bazı Durumlar: Tek
Kişiden Oluşan Yönetim Kurulu, Kurul
Üyelerinin Hukuki Nitelikleri ve Tüzel
Kişinin Yönetim Kurulu Üyeliği 98
aaa. Tek Kişiden Oluşan Yönetim
Kurulu ve Kurul Üyelerinin
Hukuki Nitelikleri 98
bbb. Tüzel Kişilerin Yönetim
Kurulunda Yer Alabilmesi 102
dd. Yönetim Kurulunun Çalışma Düzeni 104
III.YÖNETİM VE TEMSİL YETKİLERİNİN DEVRİNİN
ÜST GÖZETİM GÖREVİ AÇISINDAN ÖNEMİ 105
A. Yönetim Yetkisinin Devri 105
1. Yönetim Yetkisinin Devrinin Anlamı 107
2. Devir Şartları 108
a. Şekli Şartlar 109
aa. Esas Sözleşmede Hüküm Bulunması 109
bb. İç Yönerge Çıkarılması 115
cc. Yönetim Kurulu Kararı Alınması 122
b. Maddi Şart 131
B. Temsil Yetkisinin Devri 132
C. Üst Gözetim Görevi Açısından Yönetim Kurulunun
Yönetim ve Temsil Yetkilerini Devretmesinin Anlamı . 140
IV.KURUMSAL YÖNETİM İLKELERİNİN ANONİM
ŞİRKETLERİN YÖNETİMİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 141
A. Kurumsal Yönetim Kavramı 141
1. Konuya Genel Yaklaşım 141
2. Kurumsal Yönetim Kavramı ve Tanımı 145
a. Doktrinde Yapılan Kurumsal Yönetim
Tanımları 145
b. Kurumsal Yönetime İlişkin Bazı Kurumsal
Raporlarda Yer Alan Tanımlar 148
c. Tanımımız 150
B. Kurumsal Yönetimin Genel İlkeleri ve Anonim Şirket
Hukukundaki Temel İz Düşümleri 151
1. Kurumsal Yönetime İlişkin Genel İlkeler 151
2. Kurumsal Yönetim İlkelerinin Anonim Şirket
Hukukundaki Temel İz Düşümleri 157
a. Kurumsal Yönetim İlkelerinin TTK’daki
Temel İz Düşümleri 157
b. Kurumsal Yönetim İlkelerinin Sermaye
Piyasası Mevzuatındaki Temel İz Düşümleri 159
C. Kurumsal Yönetimin Üst Gözetimle İlişkisi 160
§ 4 TTK’DA DÜZENLENEN GENEL KURUL VE PAY
SAHİPLERİNE AİT BAZI HAK VE YETKİLERİN ÜST
GÖZETİMLE BENZER ETKİLERİ 163
I. KONUNUN ELE ALINMA NEDENİ 163
II. TTK’DA DÜZENLENEN GENEL KURULA AİT BAZI
YETKİLERİN ÜST GÖZETİM AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ 164
III.PAY SAHİPLERİNE TTK’DA TANINAN BAZI HAK
VE YETKİLERİN ÜST GÖZETİM AÇISINDAN
DEĞERLENDİRİLMESİ 167
A. Pay Sahiplerinin Bilgi Alma Hakkı ve Üst Gözetimle
İlişkisi 167
B. Pay Sahiplerinin Özel Denetim İsteme Hakkı ve Üst
Gözetimle İlişkisi 171
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
İKİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULUNUN
ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN KAPSAMI VE İCRASI
§ 5 ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ
VE KAPSAMI 175
I. ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ 175
A. Üst Gözetimin Görev ve Yetki Yönünden İncelenmesi . 177
B. Üst Gözetim Görevinin Devredilmezlik Unsuru
Yönünden İncelenmesi 179
C. Üst Gözetim Görevinin Vazgeçilmezlik Unsuru
Yönünden İncelenmesi 185
D. Üst Gözetimin Yükümlülük Unsuru Yönünden
İncelenmesi 189
II. ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN KAPSAMI 193
A. Üst Gözetim Görevinin Kişi Yönünden Kapsamı 195
1. İsviçre Hukukunda Konuyla İlgili Görüşler 199
2. Türk Hukukunda Konuyla İlgili Görüşler 203
a. Üst Gözetimi Yönetim Yetkisinin Devri ile
Bağlantılı Olarak Değerlendiren Görüşler 204
b. Üst Gözetime Tabi Olan Yönetimle Görevli
Kişileri “Yönetici” Kavramı Çerçevesinde
Ele Alan Görüşler 208
3. Değerlendirme ve Görüşümüz 214
B. Üst Gözetim Görevi Çerçevesinde Normatif ve
İşletmesel Gözetimin Kapsamı 222
1. Normatif Gözetimin Kapsamı 222
a. Kanunlar 223
b. Esas Sözleşme 227
c. İç Yönerge 231
aa. Genel Kurulun İşleyişiyle İlgili İç
Yönerge 234
bb. Yönetimin Devriyle İlgili İç Yönerge 235
cc. Yönetim Kurulunun Ticari Vekil veya
Diğer Tacir Yardımcıları Ataması
İşlemi Çerçevesinde Çıkarılan İç
Yönerge 236
d. Yönetim Kurulunun Yazılı Talimatları 239
aa. Yönetim Kurulunun Talimatlarının
Hukuki Niteliği ve İçeriği 239
bb. Yönetim Kurulunun Talimat
Verebileceği Kişiler ve Özellikle Yetki
Devrinde Murahhaslara Talimat Verilip
Verilemeyeceği Meselesi 240
cc. Murahhasların Talimatlara Uyma
Yükümlülüğünün Bulunup Bulunmadığı
Meselesi 245
e. Diğer Unsurlar 250
2. İşletmesel Gözetimin Kapsamı 250
§ 6 ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN YERİNE GETİRİLMESİ 254
I. YÖNETİM KURULUNUN ETKİN BİR ÜST GÖZETİM
ORGANİZASYONU OLUŞTURMA GÖREVİ VE
ŞİRKETTE İÇ KONTROL İLE İÇ DENETİM
SİSTEMLERİNİN KURULMASI 256
A. Etkin Bir Üst Gözetim Organizasyonun Oluşturulması . 256
B. Üst Gözetim Organizasyonu Çerçevesinde Anonim
Şirkette İç Kontrol, İç Denetim ve Risk Yönetimi
Sistemlerinin Kurulması 261
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
1. İç Kontrol Sistemini Kurulması 262
a. Sistemin Özü, Amacı ve Türk Hukuku
Mevzuatına Yansımaları 262
b. Sistemin İçeriği ve Unsurları 265
2. İç Denetim Sisteminin Kurulması 268
3. Risk Yönetimi Sisteminin Kurulması 272
II. ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN YERİNE GETİRİLMESİ
DOĞRULTUSUNDA YÖNETİM KURULUNUN
KURABİLECEĞİ KOMİTELER VE BU KOMİTELERİN
TEMEL İŞLEVLERİ 276
A. Komitelerin Üst Gözetim Göreviyle İlişkisi 276
B. Üst Gözetim Görevinin İcrasıyla İlişkili Başlıca
Komiteler ve Bu Komitelerin Temel İşlevleri 279
1. Riskin Erken Saptanması Komitesi 279
2. Denetim Komitesi 286
3. Aday Gösterme Komitesi 292
4. Kurumsal Yönetim Komitesi 297
5. Compliance Komitesi 298
III.ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN YERİNE
GETİRİLMESİNDE YÖNETİM KURULU
ÜYELERİNİN BİLGİ ALMA VE İNCELEME
HAKKININ ÖNEMİ 300
A. Konuya Genel Yaklaşım 300
B. Yönetim Kurulu Üyelerinin Bilgi Alma ve İnceleme
Hakkının Hukuki Niteliği ve Kapsamı 302
C. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Kullanımı ve Üst
Gözetim Görevinin İcrasıyla Bağlantısı 305
1. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Kullanımı 305
a. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Toplantı
Esnasında Kullanımı 306
b. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Toplantı
Dışında Kullanımı 310
2. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Üst Gözetim
Görevinin İcrasındaki Önemi 316
IV.YÖNETİMLE GÖREVLİ KİŞİLERE TALİMAT
VERİLMESİ VEYA BU KİŞİLERİN GÖREVDEN
ALINMASININ ÜST GÖZETİM GÖREVİNİN İCRASI
İLE OLAN İLİŞKİSİ 319
§ 7 ANONİM ŞİRKETTE COMPLIANCE KURUMU VE ÜST
GÖZETİM GÖREVİ BAKIMINDAN ÖNEMİ 323
I. COMPLIANCE KAVRAMI VE TANIMI 323
A. Compliance Kavramı 323
B. Tanım 327
II. COMPLIANCE KURUMUNUN AMACI 329
III.ANONİM ŞİRKETTE COMPLIANCE
ORGANİZASYONU 334
A. Anonim Şirkette Compliance Organizasyonu
Oluşturulmasının Bir Yükümlülük Teşkil Edip
Etmediği Meselesi 334
B. Compliance Organizasyonu 339
1. Otonom Compliance Organizasyonu 342
2. Matrix Compliance Organizasyonu 344
3. Compliance Organizasyonunda Compliance
Komitesinin İşlevi 345
C. Compliance Organizasyonun Tesisinde Şirket İçi
Bilgi İletişim Sisteminin Etkinliği 347
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
IV.COMPLIANCE VE ÜST GÖZETİM GÖREVİ
ARASINDAKİ İLİŞKİ 351
V. COMPLIANCE VE RİSK YÖNETİMİ İLİŞKİSİ 353
§ 8 ÜST GÖZETİM GÖREVİNDEN DOĞAN HUKUKİ
SORUMLULUK 356
I. KONUYA GENEL YAKLAŞIM 356
II. ÜST GÖZETİM GÖREVİNDEN DOĞAN HUKUKİ
SORUMLULUK BAKIMINDAN SORUMLULAR
ÇEVRESİNİN BELİRLENMESİ 359
A. Yönetim Kurulu Üyeleri 359
1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Üst Gözetim Görevi
Bağlamında Özellik Arz Edebilecek Bazı
Bireysel Konumları 360
a. Murahhas Üyelik 360
b. Bağımsız Yönetim Kurulu Üyeliği 361
c. İnançlı Yönetim Kurulu Üyeliği 363
d. Fiili veya Gizli Yönetim Kurulu Üyeliği ile
Faal Olmayan Yönetim Kurulu Üyeliği 366
e. Geçici ve Yedek Yönetim Kurulu Üyeliği 368
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Bazı Bireysel
Konumlarının Üst Gözetim Görevinden Doğan
Hukuki Sorumluğa Etkileri 369
a. Murahhas Üyeler Bakımından
Değerlendirme 369
b. Bağımsız ve İnançlı Yönetim Kurulu
Üyeleri Bakımından Değerlendirme 372
c. Diğer YK Üyeliği Konumları Açısından
Değerlendirme 374
d. Tek Kişiden Üyeden oluşan Yönetim Kurulu
Bakımından Değerlendirme 376
B. Devlet, İl Özel İdaresi, Belediye, Köy ile Diğer Kamu
Tüzel Kişileri Bakımından Değerlendirme 376
C. Tasfiye Memurluğu, İflas İdaresi ve Kayyımlık
Kurumları Bağlamında Değerlendirme 380
1. Tasfiye Memuru Bakımından Değerlendirme 380
2. İflas İdaresi ve Kayyım Bakımından
Değerlendirme 384
D. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Bakımından
Değerlendirme 390
III.ÜST GÖZETİM GÖREVİNDEN DOĞAN
SORUMLULUK ALANININ SINIRLANDIRILMASI 392
A. Üst Gözetim Sisteminin Oluşturulmamasından Doğan
Sorumluluk 394
B. Yönetimle Görevli Kişilere Gerekli Talimatların
Verilmemesi veya Bu Kişilerin Gerektiğinde
Azledilmemesinden Doğan Sorumluluk 397
C. Yönetimle Görevli Kişilerin Kanuna, Esas
Sözleşmeye, İç Yönergelere ve Yönetim Kurulunun
Yazılı Talimatlarına Uygun Hareket Etmemelerinden
Kaynaklanan Şirket Zararından Ötürü Yönetim
Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu 399
IV.ÜST GÖZETİM GÖREVİNDEN DOĞAN HUKUKİ
SORUMLULUĞUN TTK M. 553/2 VE TTK M. 553/3
HÜKÜMLERİ BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ 402
A. Hukuki Sorunun Belirlenmesi 402
B. TTK m. 553 Hükmünün İkinci ve Üçüncü Fıkralarının
Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu Bağlamında
Uygulama Alanı ve İçeriği 404
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Üst Gözetim Görevi ve Yetkisi
C. TTK m. 553 Hükmünün Mehaz İsvBK m. 754
Hükmünden Temel Farklılıkları 406
D. Yönetim Kurulu Üyelerinin Gözetim Yükümlülüğüne
İlişkin Türk Doktrinindeki Görüşler 409
E. Değerlendirme ve Görüşümüz 413
SONUÇ 423
KAYNAKÇA 437 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
