|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 7
Kısaltmalar 19
Birinci Kısım
İŞ HUKUKU: KAVRAM – TARİHÇESİ – ÖZELLİKLERİ
§1. İŞ HUKUKU KAVRAMI 27
§2. İŞ HUKUKUNUN TARİHÇESİ 28
I. Genel Olarak 28
II. Türk Hukukunda Durum 30
A. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 31
B. Ara Dönem 32
C. Cumhuriyet Dönemi 32
§3. İŞ HUKUKUNUN ÖZELLİKLERİ, KAYNAKLARI VE ÖRGÜTLERİ 35
I. İş Hukukunun Özellikleri 36
A. İşçinin Korunması Ön Plândadır 36
B. Kuralları Genellikle Nispî Emredicidir 36
C. İşçi Lehine Yorum Geçerlidir 37
D. İşçinin Kişiliği Önem Taşır 38
E. Yönetime Katılmak Mümkündür 39
F. Kurallarında Dağınıklık Egemendir 39
G. Özel Hukuka Giren Bir Hukuk Dalıdır 40
II. İş Hukukunun Kaynakları 40
A. Özel Kaynaklar 40
B. Resmî Kaynaklar 42
III. Çalışma Yaşamının Örgütleri 45
A. Türk Çalışma Örgütü 45
B. Uluslararası Alanda 47
§4. İŞ HUKUKUNUN UYGULANMA ALANI 48
I. Konu Bakımından Uygulanma Alanı 48
II. Yer Bakımından Uygulanma Alanı 51
A. İşyeri 51
1. Asıl Üretimin (İşin) Yapıldığı Yer (Asıl İşyeri) 51
2. İşyerinden Sayılan Yerler 52
a. Nitelik ve Yönetim Bakımından Bağlı Yerler 52
b. Eklentiler 53
c. Araçlar 53
B. İşyerinde Gelişmeler/İşyerinin Devri/Bildirimi 54
C. İşletme 59
D. Grup Oluşturan İşyerleri 59
III. Kişi Bakımından Uygulama Alanı 59
A. İşçi 60
B. İşveren 64
C. İşveren Vekili 66
1. İşin, İşyerinin ve İşletmenin Yönetiminde Görev Alınmalıdır 67
2. İşveren Adına Hareket Edilmelidir 68
3. İşveren Vekilinin İşlemlerinin Sonucu 68
D. Alt İşveren 69
1. Kavram 69
2. İşK’da Altişverenlik 70
3. Gerçekleşme Koşulları 70
a. Kendisi de Personel Çalıştıran Bir İşveren Bulunmalıdır 70
b. Bir Başkası Bundan Belli Nedenlerle İş Almalıdır 71
c. Bu İş Asıl İşverenin İşyerinde Yapılan İşle İlgili Olmalıdır 73
d. İşi Alan İşçilerini Bu İşe Özgülenmiş Biçimde Çalıştırmalıdır 74
e. Alt İşveren Olacak Kimse Daha Önce O İşyerinde Çalıştırılmamış Bulunmalıdır 75
4. Altişverenlikte İlişkiler ve Sonucu 76
5. Dikkat Edilecek Hususlar 77
E. Çırak/Mesleki Eğitim Gören Öğrenci ve Stajyer 84
1. Çırak 84
2. İşletmelerde Mesleki Eğitim Gören Öğrenciler 86
3. Stajyer 87
4. Ortak Esaslar 90
F. Sendikalar ve Konfederasyonlar 92
İkinci Kısım
BİREYSEL İŞ HUKUKU
§1. BİREYSEL İŞ HUKUKU KAVRAMI VE KAPSAMI 93
I. Kavram 93
II. Bireysel İş Hukukunun Kapsamı 93
A. İş Kanununa Tabi Olan/Olmayan İşler 94
1. Deniz ve Hava Taşıma İşleri 94
a. Deniz Taşıma İşleri 94
b. Hava Taşıma İşleri 96
2. 50 veya Daha Az İşçi Çalıştırılan Tarım ve Orman İşlerinin Yapıldığı İşyerleri 96
3. Bir Ailenin Üyeleri veya Hısımları Arasında Dışarıdan Başka Biri Katılmayarak Evlerde ve El Sanatlarının Yapıldığı İşler 98
4. Ev Hizmetleri 99
5. En Fazla Üç Kişinin Çalıştığı Esnaf İşyerleri 100
6. Aile Ekonomisi Sınırları İçinde Kalan Tarımla İlgili Her Çeşit Yapı İşleri 102
7. Profesyonel Sporcular 102
8. Rehabilite Edilenler (ve Yaptıkları İşler) 103
9. Süreksiz İşler 103
B. Deniz İş Kanunu’na Tabi İşler 104
C. Basın İş Kanunu’na Tabi İşler (ve İşçiler) 105
D. Türk Borçlar Kanunu’na Tabi İşler 108
§2. İŞ SÖZLEŞMESİ 108
I. İş Sözleşmesi Kavramı 108
II. İş Sözleşmesinin Öğeleri 109
A. İş (Çalışma) Unsuru 110
B. Bağımlılık Unsuru 112
C. Ücret (Karşılık) Unsuru 114
III. İş Sözleşmesinin Tarafları 115
IV. İş Sözleşmesinin Yapılması 115
A. Sözleşme Görüşmeleri 116
B. Tarafların Ehliyeti 124
C. Sözleşmenin İçeriği 126
D. Şekli 126
E. Süresi 129
F. Yabancıların Çalışması 135
G. İş Sözleşmesi Yapma Özgürlüğü/Zorunluluğu 137
1. İşten Topluca Çıkarılanların İşe Yeniden Alınması 137
2. Askerlik veya Diğer Bir Kanuni Ödev Yüzünden İş İlişkisi Sona Erenlerin İşe Yeniden Alınması 138
3. Engelli ve Eski Hükümlü Çalıştırma Zorunluluğu 139
a. Çalıştırma Yükümü Bakımından 139
b. Engelli Çalıştıran İşverenlere Sağlanan Teşvikler 141
c. İşyerinden Engelli/Malul Olarak Ayrılan Eski İşçinin Yeniden İşe Alınması 142
4. Sendika Yöneticilerinin İşe Yeniden Alınması 142
5. Sözleşme Yapma Zorunluluğunun Sonucu 143
V. İş İlişkisinin Türleri 143
A. Tipik/Atipik İş İlişkileri 143
1. Belirli Süreli İş İlişkisi 144
2. Kısmî Süreli Çalışma ve Türleri 145
3. Geçici (Ödünç) İş İlişkisi 153
4. Grupla (Takım ile) Kurulan İş İlişkisi 177
5. Evde Çalışma ve Uzaktan Çalışma İlişkisi 178
6. Pazarlamacılık Sözleşmesi 181
B. Deneme Sürel İş İlişkileri 182
VI. İş Sözleşmesinin Geçersizliği ve Geçersizliğin Sonuçları 185
A. Kesin Geçersizlik Nedenleri 186
1. Emredici Hukuk Kurallarına Aykırılık 186
2. Ahlâka Aykırılık 187
3. İmkânsızlık 188
4. Muvazaa (Danışıklık) Bulunması 189
B. İş Sözleşmesinin İptali ve İptal Nedenleri 190
C. Geçersizliğin Etkisi 192
VII. İş Sözleşmesinin Devri ve İş Sözleşmesinde Taraf Değişikliği 194
§3. İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN HAKLAR/ BORÇLAR 197
I. İşçinin Borçları 198
A. İşgörme (Çalışma) Borcu 198
B. Özen Borcu 201
C. İtaat (Uyma) Borcu 202
D. Sadakat Borcu 203
E. Teslim ve Hesap Verme Borcu 209
II. İŞVERENİN BORÇLARI 211
A. Ücret Ödeme Borcu 211
1. Ücret Sistemleri 212
2. Ücretin Miktarı 213
3. Ödenme Yeri 215
4. Ödenme Zamanı 217
5. Ödenme Biçimi 218
6. Ödeneceği Kişi 218
7. Ödemenin İspatı 219
8. Ücret Garanti Fonu 220
9. Diğer Hususlar 221
a. Zamanaşımı 221
b. Gecikme Faizi 221
c. Çalışmaktan Kaçınma Hakkı 224
B. İşçiyi Gözetme Borcu 227
C. Eşit Davranma Borcu (Haksız Ayırım Yasağı) 231
D. Diğer Borçlar 239
§4. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 242
I. Kendiliğinden Sona Erme 242
A. Ölüm 243
B. Sözleşme Süresinin Bitimi 244
C. İşçi ve İşveren Sıfatının Aynı Kişide Birleşmesi 245
II. Tarafların Anlaşması İle Sona Erme 247
III. Geçersizlik Açıklaması İle Sona Erme 249
A. Genel Olarak Fesih Kavramı 250
B. Fesih Yasakları 253
1. DİK Kapsamında Fesih Yasağı 253
2. BİK’da Fesih Yasağı 254
3. Tüm Yasalar Kapsamında Fesih Yasağı 254
4. Fesih Hakkının Sözleşmelerle Sınırlandırılması 254
C. Önelli Fesih/Süreli fesih 256
1. Önele Uyularak Fesih Bildiriminin Sonuçları 259
2. Önellere Gereğince Uymamanın Sonucu 262
D. Peşin Parayla Fesih 266
E. Kötüniyetli Fesih 269
F. Haklı Nedenle Fesih (Olağanüstü/Derhal Fesih) 272
1. İşçi Açısından Haklı Fesih Nedenleri 274
a. Sağlık Nedenleri 275
b. Ahlâk ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Haller 277
ba. İşverenin İşçiyi Yanıltması 278
bb. İşçinin veya Ailesinin Şeref ve Namusuna Dokunucu Davranışlarda veya Cinsel Tacizde Bulunmak 278
bc. İşverenin İşçiye veya Ailesine Sataşması, Suç İşlemesi, Suça Özendirmesi 278
bd. İşyerinde 3. Kişilerin Cinsel Tacizine Uğramak 281
be. İşçi Ücretinin Gereğince Ödenmemesi 282
bf. İşçiye Az Miktarda İş Verilmesi/İş Koşullarının Uygulanmaması 285
c. Zorlayıcı Nedenler 289
2. İşveren Açısından Haklı Fesih Nedenleri 290
a. Sağlık Nedenleri 290
b. Ahlâk ve İyiniyet Kurallarına Aykırı Haller ve Benzerleri 295
ba. İşçinin İşvereni Yanıltması 295
bb. İşveren veya Ailesinin Şerefine Dokunucu Davranışlar 295
bc. İşverenin Başka Bir İşçisine Cinsel Tacizde Bulunmak 296
bd. İşverene Sataşmak veya Alkol ve Uyuşturucu Almak 297
be. Sadakat Borcuna Aykırılık 301
bf. İşyerinde Suç İşlemek 304
bg. Haksız ve İzinsiz Devamsızlık 304
bh. Uyarıya Rağmen Görevini Yapmamakta Israr Etmek 306
bi. İşin Güvenliğini Tehlikeye Düşürmek veya İşverene Zarar Vermek 306
c. Zorlayıcı Nedenler 310
d. Tutuklanma–Gözaltı Nedeniyle Devamsızlık 312
3. Fesih Süresi 313
G. Haksız Fesih 316
H. Toplu Fesih 319
I. Geçerli / Geçersiz Fesih 322
§5. İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI 322
I. İşverenin Belge Verme Yükümü Doğabilir 322
II. İş Güvencesi İşlerlik Kazanabilir 324
III. İşe Başlatma /İşe Yeniden Alma Zorunluluğu Doğabilir 346
IV. Sözleşme Sonrasına Yönelik Rekabet Yasağı İşlerlik Kazanabilir 346
V. İbra Gündeme Gelebilir 351
VI. İşsizlik Sigortası Edimlerinden Yararlanılabilir 354
VII. Ücret–Parasal Menfaatler ile Ceza Koşulu ve Tazminat Ödeme Yükümü Doğabilir 355
A. Ücret ve Parasal menfaatlerin Ödenmesi Gerekebilir 355
B. Ceza Koşulu Ödenmesi Gerekebilir 356
C. Tazminat Ödenmesi Gerekebilir 359
§6. ÖZELLİKLİ BİR SONUÇ: KIDEM TAZMİNATI ÖDENMESİ GEREKEBİLİR 362
I. Kıdem Tazminatı Kavramı – Tarihçesi – Hukuki Niteliği 362
II. Kıdem Tazminatına Hak Kazanma Koşulları 365
A. Kıdem Tazminatına İmkan Veren Bir İş Sözleşmesiyle Çalışma Bulunmalı 365
B. İş Sözleşmesi Kıdem Tazminatına İmkan Verir Biçimde Son Bulmalı 365
1. Sözleşmenin Kendiliğinden Sona Ermesi: İşçinin Ölümü 366
2. Fesihle Son Bulma Halleri 367
a. Sözleşmenin İşçi Tarafından Feshi 367
aa. İş K. 24 Uyarınca Haklı Fesihler 368
ab. Diğer Derhal (Haklı) Fesihler 368
aba. Muvazzaf Askerlik Nedeniyle Fesih 368
abb. Yaşlılık Emeklilik/Malûllük Aylığı veya Toptan Ödeme Almak Amacıyla Fesih 372
abc. Emekli Olamadan Emeklilik Bağlantılı Fesih 375
abd. Evlenme Nedeniyle Fesih 378
b. Sözleşmenin İşverence Feshi 381
c. Tartışmalı Haller 381
C. En Az Kıdem Koşulu Gerçekleşmelidir 383
III. Kıdem Tazminatının Miktarı ve Hesaplanması 388
IV. Kıdem Tazminatının Ödenmesi 393
V. Gecikme Faizi 395
VI. Zamanaşımı 396
§7. ÇALIŞMA (İŞ) SÜRELERİ 396
I. Kavram 396
II. Normal İş Süresi 403
A. Günlük ve Haftalık İş Sürelerine Bölünebilen ve Denkleştirmenin Uygulanmadığı İşlerde 404
B. Denkleştirme Esasının Uygulandığı Hallerde 405
C. Günlük ve Haftalık İş Sürelerine Bölünemeyen İşlerde Çalışma Süreleri 407
III. Normali Aşan Çalışma ve Türleri 408
A. Fazla Çalışma 409
1. Fazla Çalışma Kavramı 409
2. Fazla Çalışmanın Türleri 412
a. Olağan Fazla Çalışma 413
b. Zorunlu Fazla Çalışma 418
c. Olağanüstü Fazla Çalışma 419
3. Fazla Çalışmanın Yasaklandığı Haller 420
B. Fazla Sürelerle Çalışma 422
C. Normali Aşan Çalışmaların Karşılığı 424
IV. İş Sürelerinde Esneklik Uygulamaları. 433
A. Kısmi Süreli Çalışma 434
B. Kayan (Kaygan) İş Süresi Uygulaması 434
C. Vardiyalı Çalışma Sistemi 434
D. Telafi Çalışması 435
a. Telafi çalışmasını gerektiren bir olgu bulunmalıdır: 437
b. En Çok Belli Süre İçinde Telafi Çalışması Yaptırılmalıdır: 438
c. Telafi Çalışması Tatil Günlerine Denk Gelmemelidir: 439
d. Telafi Çalışmasında Yasal Azami Süre Aşılmamalıdır: 440
E. Denkleştirme Uygulaması 440
F. Günlük Çalışma Sürelerinin Başlangıç ve Bitişinde Esneklik 441
V. Kısa Çalışma 441
A. Kısa Çalışmanın Koşulları 443
1. Kısa Çalışmayı Gerektiren Bir Olgu Bulunmalıdır 443
2. İşveren Bu Yüzden İşyerini Tatil Etmeli veya Çalışma Süresini Azaltmalıdır 443
3. Durum İlgili Yerlere Bildirilmeli ve ÇSGB’ce Uygun Bulunmalıdır 444
B. Kısa Çalışma Ödeneği 445
1. Kısa Çalışma Belli Bir Süre Devam Etmelidir 445
2. İşçi İşsizlik Ödeneğine Hak Kazanma Koşullarını Sağlamalıdır 445
3. İşkur’a Başvurulmalıdır 446
§8. DİNLENME SÜRELERİ VE TATİLLER / İZİNLER 447
I. Genel Olarak 447
II. Ara Dinlenmesi 447
III. Hafta Tatili 450
IV. Ulusal Bayram ve Genel Tatiller 455
V. Yıllık Ücretli İzin 458
1. Yıllık İznin Engellenmediği Bir İş İlişkisi Bulunmalıdır 460
2. Bekleme Süresi Gerçekleşmelidir 461
3. İznin Miktarı 463
VI. Ücretli Mazeret İzinleri 479
VII. Hamilelik/Doğum/Analık Hali/Ebeveyn İzni 482
VIII. Ücretsiz İzin Uygulaması 486
Kaynakça 491
Kavram Dizini 519 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
