İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 5
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
BİRİNCİ BÖLÜM
TAZMİNAT İSTEMİ, KOŞULLARI VE
YARGILAMA USULÜ
I. GENEL BİLGİLER 17
A. Tazminat Kavramı ve Koruma Tedbirleri 17
B. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminatın Tarihsel Gelişimi 19
II. TAZMİNAT NEDENLERİ 22
A. Kanunlarda Belirtilen Koşullar Dışında Yakalanma, Tutuklanma veya
Tutukluluğun Devamına Karar Verme 29
1. Genel Olarak 29
2. Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Yakalanma 33
3. Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Gözaltı 35
4. Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Tutuklanma ve Tutukluluğun
Devamı 38
B. Kanuni Gözaltı Süresi İçinde Hâkim Önüne Çıkarılmama 52
C. Yasal Haklar Hatırlatılmadan veya Hatırlatılan Haklardan Yararlanma İsteği
Yerine Getirilmeden Tutuklama 58
D. Kanuna Uygun Tutuklanıp Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna
Çıkarılmama veya Bu Süre İçinde Hüküm Vermeme 62
1. Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna Çıkarılmama (Makul Sürede
Dava Açılmaması) 65
2. Makul Sürede Hüküm Verilmemesi 67
E. Kanuna Uygun Olarak Yakalandıktan veya Tutuklandıktan Sonra Kovuşturmaya
Yer Olmadığına veya Beraate Karar Verme 87
F. Mahkûm Olup da Gözaltı ve Tutuklulukta Geçirilen Sürenin Hükümlülük
Süresinden Fazla Olması veya İşlenilen Suç İçin Kanunda Öngörülen Cezanın
Sadece Para Cezası Olması Nedeniyle Zorunlu Olarak Bu Cezayla Cezalandırılma 92
1. Gözaltı ve Tutuklulukta Geçirilen Sürenin Hükümlülük Süresinden Fazla
Olması 92
2. İşlenilen Suç İçin Kanunda Öngörülen Cezanın Sadece Para Cezası Olması
Nedeniyle Zorunlu Olarak Bu Cezayla Cezalandırılma 93
G. Yakalama veya Tutuklama Nedenleri ve Haklarındaki Suçlamaların
Açıklanmaması 97
H. Yakalanma veya Tutuklamanın Yakınlara Bildirilmemesi 99
I. Arama Kararının Ölçüsüz Olarak Gerçekleştirilmesi 103
İ. Koşulları Oluşmadığı Halde Elkoyma Kararı Verilmesi, Elkonulan Eşyanın
Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin Alınmaması, Elkonulan Eşyanın veya
Malvarlığı Değerlerinin Amaç Dışı Kullanılması veya Zamanında Geri
Verilmemesi 124
1. Koşulları Oluşmadığı Halde Elkoyma 127
2. Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin Alınmaması 129
3. Amaç Dışı Kullanılması 133
4. Elkonulan eşyanın zamanında geri verilmemesi 134
5. Özel Elkoyma Halleri 140
a. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 141
b. Postada Elkoyma 141
c. Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini 141
d. Bilgisayarlara Elkoyma 142
e. Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun Uyarınca
Malvarlığının Dondurulması 143
K. Yakalama veya Tutuklama İşlemine Karşı Kanunda Öngörülen Başvuru
İmkânlarından Yararlandırılmama 165
L. Yargılamanın Yenilenmesi Sonucu Beraat veya Ceza Verilmesine Yer
Olmadığına Karar Verilmesi 166
M. CMK’nın 141/3. Maddesi Uyarınca Hâkimler ve Cumhuriyet Savcılarının
Verdikleri Kararlar veya Yaptıkları İşlemler Nedeniyle Tazminat Davası Açılması 170
III. BAŞVURU SÜRESİ, YARGILAMA USULÜ VE KARAR İÇERİĞİ 181
A. Başvuru Süresi 181
1. Genel Olarak 181
2. Karar veya Hükmün Kesinleşmesi 190
3. Sonuçlanması ve Kesinleşmesi Gerekmeyen Başvurular: 194
B. Davanın Tarafları 205
1. Davacı 205
a. Mirasçıların durumu 206
b. Küçüklerin durumu 207
c. Vesayet altına alınanların durumu 208
d. Tüzel kişilerin durumu 209
e. Yabancı uyruklu şahısların durumu 209
f. Vekil ile açılan davada vekâlet ilişkisi 210
2. Davalı (Husumet) 215
C. Başvuru Mercii (Görevli ve Yetkili Mahkeme) 216
1. Görevli mahkeme 216
2. Yetkili Mahkeme 220
a. Genel yetkili Mahkeme 220
b. İstisnai yetkili mahkeme 223
D. Başvuru Şekli 226
1. Genel olarak 226
a. Tazminat isteminde bulunanın açık kimlik ve adres bilgileri 226
b. Zarara uğranılan işlemin niteliği 226
c. Zararın türü ve miktarı 226
d. Deliller 227
2. Dilekçenin İncelenmesi 227
a. Süre yönünden inceleme 227
b. İçerik ve ekinde yer alan belgeler yönünden inceleme 228
E. Yargılama Usulü, Verilen Kararlar ve Kararda Yer alan Hususlar 235
1. Genel olarak 235
2. Dilekçenin incelenmesi 236
3. Duruşma açılması 237
4. Davanın değeri 238
5. Taleple bağlılık kuralı 238
6. Fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması 242
7. Karar başlığında yazılması gerekenler (Suç İsmi) 242
8. Islah 246
9. Araştırma, inceleme ve delillerin değerlendirilmesi yöntemi 251
a. Araştırma ve delillerin incelenmesi 251
aa. Dayanak belgelerin celbi 252
bb. Tutuklama müzekkeresinin infazına ilişkin araştırma 253
cc. Mükerrir dava araştırması 254
dd. Mahsuba ilişkin araştırma 254
b. Delillerin değerlendirilmesi ve tazminat miktarının belirlenmesi 266
10. Duruşma ve hüküm 267
a. Dava dilekçesinin reddi 268
b. Davanın süreden reddi 268
c. Davanın husumetten reddi 269
d. Yetkisizlik Kararı 269
e. Davanın esastan reddi 269
f. Davanın kabulü 270
11. Hükümde yer alan diğer diğer hususlar 270
a. Yargılama giderleri 270
b. Vekâlet ücreti 271
aa. Davanın kabulü ya da kısmen kabulü halinde vekâlet ücreti 271
bb. Davanın reddi halinde vekâlet ücreti 272
c. Harç 276
12. Kesinlik sınırı ve Kanun yolu 277
a. İlk derece mahkemesince verilen kararlarda kesinlik sınırı 278
b. İstinaf mahkemelerince verilen kararlarda kesinlik sınırı 281
c. Kesinlik sınırı ile ilgili genel açıklamalar 282
F. Tazminat Hakkı ile Diğer Hususların İlgilisine Bildirilmesi 287
1. Tazminat davası açma hakkının hatırlatılması 287
2. Diğer hususların hatırlatılması 291
IV. TAZMİNATA KONU ZARAR VE NİTELİĞİ 293
A. MADDİ TAZMİNAT 295
1. Maddi Zararlar 295
a. Parasal Kayıplar 296
b. Tedavi Masrafları 297
c. Vekâlet Ücreti 297
aa. Görüş Değişikliği Öncesi Uygulama 298
aaa) Beraat kararı verilen asıl ceza davasında vekâlet ücretine
hükmedilmemesi 298
bbb) Ceza davasında ya da soruşturma aşamasında avukata
yapılan ve makbuzla belgelenen ödemeler 298
bb. Görüş Değişikliği Sonrası Uygulama 300
d. Faiz 303
2. Hesaplanma yöntemi ve tazminat miktarının belirlenmesi: 313
3. Tazminata konu edilemeyen zararlar 345
4. Talep edilemeyen kişisel zararlar 358
B. MANEVİ TAZMİNAT 365
1. Manevi Zarar 365
a. Beden ve ruh tamlığının ihlali sonucu doğan zarar ve manevi tazminat 365
b. Kişilik haklarının ihlali sonucu doğan zarar ve manevi tazminat 367
2. Manevi Tazminat Miktarının Hesaplanması 371
C. TAZMİNAT İSTEMİNDE DİKKATE ALINACAK DİĞER HUSUSLAR 381
1. Mahsup Kararı Bulunması halinde tazminat 381
2. Koruma tedbiri uygulanan suç hakkında hükmün açıklanmasının geri
bırakılması (HAGB) kararı verilmesi 387
3. Uyuşturucu madde ticareti yapma ya da kullanma suçlarında uygulanan
koruma tedbiri nedeniyle tazminat istemi 395
a. Uyuşturucu madde ticareti yapma suçunun kullanma suçuna
dönüşmesi halinde uygulama 396
b. Uyuşturucu madde ticareti yapmak suçundan beraat, uyuşturucu
madde kullanmak suçundan ise tedbir karar verilmesi halinde
uygulama 399
c. Soruşturma aşamasında uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan
tutuklama gerçekleştirildikten sonra uyuşturucu madde kullanma
suçundan dava açılması 399
4. Şartlı tahliye süresinden fazla tutuklu kalma halinde tazminat 402
5. Tutuklandığı suçtan beraat, tutuklanmadığı suçtan mahkûmiyet halinde
tazminat 404
6. Karar veya hükmün kesinleşmesinden önce tazminat davasının açılması 406
7. Koruma tedbirleri dışındaki uygulama nedeniyle oluşan zararın tazmini 409
8. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden ya da Anayasa Mahkemesine
bireysel başvuruda bulunarak tazminat alınması 410
9. Adli kontrol koruma tedbiri uygulanmasında tazminat 411
10. Disiplin Yönünden Yapılan Tutuklamalarda Tazminat 436
11. Azami Tutukluluk Süresinin Aşılması Halinde Tazminat 436
V. TAZMİNAT İSTEYEMEYECEK KİŞİLER 437
1. Genel Olarak 437
2. Tazminata Hak Kazanmadığı Hâlde Sonradan Yürürlüğe Giren ve Lehte
Düzenlemeler Getiren Kanun Gereği Durumları Tazminat İstemeye Uygun
Hâle Dönüşenler 438
3. Genel veya Özel Af, Şikâyetten Vazgeçme, Uzlaşma Gibi Nedenlerle
Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına veya Davanın Düşmesine Karar
Verilen veya Kamu Davası Geçici Olarak Durdurulan veya Kamu Davası
Ertelenen veya Düşürülenler 441
4, Kusur Yeteneğinin Bulunmaması Nedeniyle Hakkında Ceza Verilmesine
Yer Olmadığına Karar Verilenler 454
5. Adlî makamlar huzurunda gerçek dışı beyanla suç işlediğini veya suça
katıldığını bildirerek gözaltına alınmasına veya tutuklanmasına neden
olanlar 455
VI. TAZMİNATIN GERİ ALINMASI 461
İKİNCİ BÖLÜM
466 SAYILI KANUN DIŞI YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİMSELERE
TAZMİNAT VERİLMESİ HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNİN İNCELENMESİ
A. Tazminat nedenleri yönünden karşılaştırma 465
B. Yetkili mahkeme yönünden karşılaştırma 474
C. Dava açma süresi bakımından karşılaştırma 474
D. Başvuru dilekçesinin reddi halinde itiraz merci yönünden karşılaştırma 486
E. Duruşma yapılması yönünden karşılaştırma 487
F. Tazminat isteyemeyecek kişiler yönünden karşılaştırma 488
G. Tazminatın geri alınması ve rücu yönünden karşılaştırma 488
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖRNEK TUTANAKLAR VE KARARLAR 491
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İLGİLİ MEVZUAT 513
KAYNAKÇA 573 |