İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
LİMİTED ŞİRKETİN YÖNETİM ORGANI MÜDÜRÜN
NİTELİKLERİ VE ATANMASI
§ 1. MÜDÜRÜN ORGAN SIFATI VE ŞİRKETLE ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 21
I. MÜDÜR KAVRAMI 21
II. MÜDÜRÜN ORGAN SIFATI 22
III. MÜDÜR İLE ŞİRKET ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 27
A. Sözleşme Görüşü 27
B. Sözleşme Benzeri Hukuki İlişki Görüşü 28
§ 2. MÜDÜR İLE ŞİRKET ARASINDAKİ SÖZLEŞMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 29
I. DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER 29
A. Vekalet Sözleşmesi Görüşü 31
B. Hizmet Sözleşmesi Görüşü 34
C. Sui Generis Sözleşme Görüşü 35
D. Şirketler ve Borçlar Hukukuna İlişkin Unsurları Barındıran Sözleşme Görüşü 35
II. DEĞERLENDİRME 36
§ 3. MÜDÜR OLABİLECEK KİŞİLER VE MÜDÜRÜN NİTELİKLERİ 38
I. EN AZ BİR ORTAĞIN MÜDÜR OLMASI KURALI 38
II. GERÇEK KİŞİ MÜDÜR 41
A. Tam Ehliyetli Olmak 41
B. Sınırlı Ehliyetliler (Evliler ve Yasal Danışman Atanmışlar) 42
1. Evli Kişilerin Müdür Olabilmesi İçin Eşin Rızası Gerekli Midir? 43
2. Kendilerine Yasal Danışman Atanmış Kişiler Müdür Olabilir Mi? 44
III. TÜZEL KİŞİ MÜDÜR 45
IV. YABANCI GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİLER 49
V. MÜDÜR SIFATININ KAZANILMASINA ENGEL HALLER 51
VI. ŞİRKET SÖZLEŞMESİNDE ÖNGÖRÜLEN ŞARTLARI TAŞIMAK 54
VII. ŞARTLARI TAŞIMAYAN KİŞİNİN MÜDÜR ATANMASI 56
§ 4. MÜDÜR SIFATININ KAZANILMASI, MÜDÜRLERİN SAYISI VE MÜDÜRLER KURULU 57
I. MÜDÜR SIFATININ KAZANILMASI 57
A. Müdürün Şirket Sözleşmesiyle Atanması 58
1. Şirket Sözleşmesiyle Atanma 58
2. Kuruluşta Şirket Sözleşmesiyle Atanan Müdürün Azli İçin Sözleşme Değişikliği Gerekli midir? 59
B. Müdürün Genel Kurul Kararıyla Seçilmesi 62
1. Müdür Seçimininde Gündeme Bağlılık İlkesi 62
2. Müdür Seçiminde Karar Yetersayısı 64
3. Müdür Seçim Kararının Butlanı ve İptali 65
II. MÜDÜRLERİN SAYISI VE MÜDÜRLER KURULU 66
A. Müdürlerin Sayısı 66
B. Müdürler Kurulu ve Çalışma Düzeni 67
III. MÜDÜRLERİN GÖREV SÜRESİ 69
IV. MÜDÜRLERİN TESCİL VE İLANI 74
İKİNCİ BÖLÜM
MÜDÜRLERİN MALİ HAKLARI, MALİ HAK DIŞINDAKİ HAKLARI, YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE GÖREVLERİ
§ 5. MÜDÜRLERİN MALİ HAKLARI 75
I. MALİ HAK KAVRAMI 75
II. MÜDÜRLERİN MALİ HAKLARIN BELİRLENMESİ 76
A. Mali Hakların Şirket Sözleşmesinde Belirlenmesi 76
B. Mali Hakların Genel Kurul Kararıyla Belirlenmesi 77
C. Müdürlerin Mali Haklarının Mahkemece Belirlenmesi 78
III. MÜDÜRLERİN MALİ HAKLARININ TÜRLERİ 79
A. Ücret Hakkı 79
B. Kazanç Payı Hakkı 80
C. İkramiye Payı Hakkı 82
D. Prim Hakkı 82
E. Huzur Hakkı 82
§ 6. MÜDÜRLERİN MALİ HAK DIŞINDAKİ HAKLARI 83
I. YÖNETİM VE TEMSİL HAKKI 83
II. BİLGİ ALMA VE İNCELEME HAKKI 84
A. Hakkın Amacı ve Niteliği 84
B. Hakkın Öznesi 85
C. Hakkın Yükümlüsü 85
D. Hakkın Sınırları 86
E. Hakkın Kullanılması 87
1. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Toplantıda Kullanılması 88
2. Bilgi Alma ve İnceleme Hakkının Toplantı Dışında Kullanılması 89
F. Bilgi Alma ve İnceleme Talebinin Reddi Halinde Uygulanacak Prosedür 90
1. Bilgi Talebinin Müdürler Kuruluna Sunulması 91
2. Mahkemeye Başvuru ve Bilgi Alma Davası 92
§ 7. MÜDÜRLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 93
I. MÜDÜRLERİN TTK 626.MADDEDE DÜZENLENEN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 93
A. TTK 626. Maddesindeki Düzenleme 94
B. Müdürlerin Özen Yükümlülüğü 94
C. Müdürün Bağlılık Yükümlülüğü 100
E. Müdürün Şirket Menfaatlerine Zarar Vermeme Yükümlülüğü (İş Fırsatı Öğretisi) 105
F. Müdürün Rekabet Etmeme Yükümlülüğü (Rekabet Yasağı) 107
1. Rekabet Yasağının Kapsamı 108
2. Rekabet Yasağının Süresi 109
3. Rekabet Yasağının Kaldırılması 110
a. Şirket Sözleşmesiyle Kaldırılması 110
b. Ortakların Tümünün Yazılı İzniyle Kaldırılması 111
c. Genel Kurul Kararıyla Kaldırılması 112
4. Rekabet Yasağını İhlalin Sonuçları 113
II. MÜDÜRLERİN EŞİT İŞLEM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 115
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MÜDÜRLERİN DEVREDİLEMEZ GÖREV VE YETKİLERİ İLE
MÜDÜRÜN TEMSİL YETKİSİ
§ 8. MÜDÜRLERİN DEVREDİLEMEZ VE VAZGEÇİLEMEZ GÖREVLERİ 117
I. GENEL OLARAK 117
II. MÜDÜRLERİN DEVREDİLEMEZ GÖREVLERİNE İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEME 118
A. Şirketin Üst Düzeyde Yönetilmesi ve Yönetimi ve Gerekli Talimatların Verilmesi 120
B. Kanun ve Şirket Sözleşmesi Çerçevesinde Şirket Yönetim Örgütünün Belirlenmesi 123
C. Şirketin Yönetimi İçin Gerekli Olduğu Takdirde, Muhasebenin, Finansal Denetimin ve Finansal Planlamanın Oluşturulması 125
D. Şirket Yönetiminin Bazı Bölümleri Kendilerine Devredilmiş Bulunan Kişilerin, Kanunlara, Şirket Sözleşmesine, İç Tüzüklere ve Talimatlara Uygun Hareket Edip Etmediklerinin Gözetimi 128
E. Küçük Limited Şirketler Hariç Risklerin Erken Teşhisi ve Yönetimi Komitesinin Kurulması 129
F. Şirket Finansal Tablolarının, Yıllık Faaliyet Raporunun ve Gerekli Olduğu Takdirde Topluluk Finansal Tablolarının ve Yıllık Faaliyet Raporunun Düzenlenmesi 131
G. Genel Kurul Toplantısının Hazırlanması ve Genel Kurul Kararlarının Yürütülmesi 133
H. Şirketin Borca Batık Olması Hâlinde Durumun Mahkemeye Bildirilmesi 138
§ 9. MÜDÜRÜN TEMSİL YETKİSİNİN KAPSAMI VE SINIRLANDIRILMASI 144
I. GENEL OLARAK 144
II. MÜDÜRÜN TEMSİL YETKİSİNİN KAPSAMI 145
III. TEMSİL YETKİSİNİN KULLANILMASI 148
A. Çift İmza Kuralı 148
B. Müdürlerin İmza Kullanma Şekli 151
IV. TEMSİL YETKİSİNİN DEVRİ 155
V. MÜDÜRLERİN TEMSİL YETKİSİNİN SINIRLANDIRILMASI 157
A. Müdürün Temsil Yetkisinin Merkez veya Şube İşleriyle Sınırlandırılması 161
B. Müdürün Temsil Yetkisinin Birlikte Temsil ile Sınırlandırılması 166
C. Tek Ortaklı Limited Şirkette Temsil Yetkisine İlişkin Özel Durum 170
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
MÜDÜR SIFATININ AZİL DIŞINDAKİ SEBEPLERLE VE
AZİL YOLUYLA SONA ERMESİ
§ 10. AZİL DIŞINDAKİ SEBEPLERLE MÜDÜR SIFATININ KAYBI 175
I. GENEL OLARAK 175
II. AZİL DIŞINDA MÜDÜR SIFATINI KAYBETTİREN HALLER 176
A. Kendiliğinden Sona Erme Halleri 176
1. İflas 177
2. Ehliyetin Kaybı ve Kısıtlanması 180
3. Ölüm veya Gaiplik Kararı 182
B. Müdürün İstifa Etmesi 182
C. Görev Süresinin Sona Ermesi 185
§ 11. AZİL YOLUYLA MÜDÜRLÜK SIFATININ SONA ERMESİ 187
I. MÜDÜRÜN AZLİNE İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEME 187
II. GENEL KURUL KARARIYLA AZİL 192
A. Genel Kurulun Azil Kararı Hakkında “Gündeme Bağlılık İlkesi” Geçerli Midir? 194
B. Çağrısız Genel Kurulda Müdürün Azli Mümkün Müdür? 198
C. Genel Kurulun Azil Kararı İçin Yetersayı 198
D. Oydan Yoksun Paylar Azil Kararında Oy Kullanabilir Mi? 201
III. AZLEDİLEN MÜDÜRÜN TAZMİNAT HAKKI 203
IV. MAHKEME KARARIYLA MÜDÜRÜN AZLİ 204
A. Ortağın Azil Davası Hakkı 204
B. Azil Davasında Dava Şartı Haklı Sebep 207
C. Azil Davasında Davacı Sıfatı 210
D. Azil Davasında Davalı Sıfatı 212
E. Azil Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme 215
V. AZİL KARARININ TİCARET SİCİLİNE TESCİLİ 216
BEŞİNCİ BÖLÜM
MÜDÜRLERİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI,
SORUMLULUK DAVASI TÜRLERİ VE
ZAMANAŞIMI SÜRESİNE İLİŞKİN SORUNLAR
§ 12. MÜDÜRÜN HUKUKİ SORUMLULUĞU VE ŞARTLARI 217
I. MÜDÜRÜN HUKUKİ SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 217
II. MÜDÜRÜN HUKUKİ SORUMLULUĞU KAVRAMI 219
III. MÜDÜRLERİN SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI 221
A. Hukuka Aykırı Fiil Şartı (Kanun veya Esas Sözleşmenin İhlali) 221
1. Müdürün Genel Sorumluluk Halleri 223
a. TTK m.553 Hükmünden Doğan Genel Sorumluluk Hali 223
b. TTK m.625 Hükmünden Doğan Genel Sorumluluk Hali 225
c. Özen ve Bağlılık Yükümlülüğünden Doğan Genel Sorumluluk Hali 226
d. Eşit İşlem Yükümlülüğünden Doğan Genel Sorumluluk Hali 227
2. Müdürlerin Özel Sorumluluk Halleri 227
a. Yapısal Değişiklikle İlgili Sorumluluk 227
b. Belgelerin ve Beyanların Kanuna Aykırı Olmasından Doğan Sorumluluk 229
c. Sermaye Hakkında Yanlış Beyanlardan ve Ödeme Yetersizliğinden Doğan Sorumluluk 229
d. Ayınlara Değer Biçilmesinde Yolsuzluk Yapılmasından Doğan Sorumluluk 230
e. Sermayenin Kaybı, Borca Batık Olma Durumunda Sorumluluk 231
f. Müzakerelere Katılma Yasakları Sebebiyle Sorumluluk 231
g. Şirketle İşlem Yapma ve Şirkete Borçlanma Yasağından Doğan Sorumluluk 232
h. Rekabet Yasağının İhlal Edilmesinden Sorumluluk 233
i. Kötüniyetle İptal veya Butlan Davası Açılmasından Doğan Sorumluluk 233
j. Uygun Ücreti Aşan Kazanımları Sebebiyle Sorumluluk 233
B. Müdürün Sorumluluğunda Kusur Şartı 234
1. Kusur Kavramı ve Kusur Sorumluluğu Prensibi 234
2. Kusurun Derecesi 236
3. Kusuru İspat Yükü 239
C. Müdürün Sorumluluğunda Zarar Şartı 243
1. Zarar Kavramı 243
2. Doğrudan Zarar – Dolayısıyla Zarar Ayırımı 245
D. Müdürün Sorumluluğunda İlliyet Bağı Şartı 247
§ 13. MÜDÜRLER HAKKINDA AÇILABİLECEK SORUMLULUK DAVALARI 248
I. SORUMLULUK DAVASININ TÜRLERİ 248
A. Doğrudan Zarar Davası – Dolayısıyla Zarar Davası Ayırımı 248
B. Doğrudan Zarar – Dolaylı Zarar Kavramı 249
II. SORUMLULUK DAVASININ TARAFLARI 254
A. Sorumluluk Davasında Davacılar 254
1. Limited Şirketin Sorumluluk Davası 255
a. Sorumluluk Davasında Genel Kurul Kararının Dava Şartı Olup Olmadığı Sorunu 255
b. Sorumluluk Davasında Şirketin Temsili Sorunu 266
2. Pay Sahiplerinin Açabilecekleri Sorumluluk Davaları 268
a. Pay Sahibinin Doğrudan Zararı İçin Sorumluluk Davası 269
b. Pay Sahibinin Dolayısıyla Zararı İçin Sorumluluk Davası 271
3. Alacaklıların Açabilecekleri Sorumluluk Davaları 273
a. Alacaklıların Doğrudan Zararı İçin Sorumluluk Davası 273
b. Alacaklıların Dolayısıyla Zararı İçin Sorumluluk Davası 275
4. İflas İdaresinin Davacı Sıfatı 278
5. Tasfiye Memurlarının Davacı Sıfatı 279
B. Sorumluluk Davasında Davalı Müdür/Müdürler 280
III. SORUMLULUK DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 282
IV. SORUMLULUK DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 283
V. SORUMLULUK DAVASINDA ZORUNLU ARABULUCULUK 286
§ 14. SORUMLULUK DAVASINDA ZAMANAŞIMI VE ZAMANAŞIMI BAŞLANGICINA İLİŞKİN SORUNLAR 288
I. ZAMANAŞIMINA İLİŞKİN KANUNİ DÜZENLEME 288
II. ZAMANAŞIMI SÜRELERİ VE BAŞLANGIÇ ANI 291
A. İki Yıllık Zamanaşımı Süresi 291
B. Beş Yıllık Zamanaşımı Süresi 292
C. Ceza Davasının Uzun Zamanaşımı Süresi 293
III. ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLANGICINA İLİŞKİN SORULAR 295
A. Şirket Zararının Tazminine Yönelik Davanın Zamanaşımı Süresinin Başlaması İçin Kimin Öğrenmesinin Dikkate Alınacağı Sorunu 295
B. Teselsül İlişkisindeki Sorumlulardan Birinin Öğrenilmesinin Tüm Sorumlular Hakkında Zamanaşımını Başlatmaya Yeterli Olup Olmadığı Sorunu 296
C. Devam Eden Fiil ve Zararlarda Zamanaşımının Hangi Anda Başlayacağı Sorunu 297
D. TTK m.560’ın Kaynağı İsv.BK m.760’da Yapılan Revizyon 299
ALTINCI BÖLÜM
MÜDÜRÜN HUKUKİ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN HALLER VE
MÜDÜRÜN KAMU BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU
§ 15. MÜDÜRÜN HUKUKİ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN HALLER 303
I. SORUMLULUĞUN İBRA YOLUYLA SONA ERMESİ 303
A. İbra Kavramı ve Hukuki Niteliği 303
B. İbranın Geri Alınamaması 305
C. İbra Kararı Türleri 305
D. İbra Kararı Almaya Yetkili Organ 306
E. İbra Kararında Yetersayı 308
F. İbra Davası 310
II. İBRA KARARININ SORUMLULUK DAVASINA ETKİSİ 313
A. Şirketin Sorumluluk Davasına Etkisi 313
B. Pay Sahiplerinin Sorumluluk Davasına Etkisi 316
1. Dolayısıyla Zarara Dayalı Dava Hakkı Bakımından 317
2. Doğrudan Zarara Dayalı Dava Hakkı Bakımından 320
C. Alacaklıların Sorumluluk Davasına Etkisi 320
1. Dolayısıyla Zarara Dayalı Dava Hakkı Bakımından 320
2. Doğrudan Zarara Dayalı Dava Hakkı Bakımından 321
III. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE VE ZAMANAŞIMI İLE SORUMLULUĞUN KALKMASI 321
A. Zamanaşımının Gerçekleşmesiyle Sorumluluğun Kalkması 321
B. Hak Düşürücü Sürenin Dolmasıyla Sorumluluğun Kalkması 323
C. İşadamı Kararı İlkesi Çerçevesinde Sorumluluğun Kalkması 323
D. Özenli Şekilde Yetki Devriyle Sorumluluğun Kısmen Kalkması 326
§ 16. LİMİTED ŞİRKET MÜDÜRLERİNİN KAMU BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU 327
I. KAMU BORÇLARINDAN SORUMLULUĞA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 327
A. AATUHK Mükerrer 35. Madde Hükmünden Doğan Sorumluluk 328
B. VUK 10. Madde İkinci Fıkra Hükmünden Doğan Sorumluluk 332
C. SSGSSK 88. Madde 20. Fıkra Hükmünden Doğan Sorumluluk 335
Kaynakça 339
Kavram Dizini 353 |