İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 13
Giriş 17
Birinci Bölüm
TARİHSEL GELİŞİMİ İÇERİSİNDE
CONTRACTUS (SÖZLEŞME) KAVRAMI
§1. CONTRACTUS 25
I. Borç Kaynağı Olarak Contractus 25
II. Terimsel ve Kavramsal Belirleme 28
§2. CONTRACTUS TÜRLERİ 31
I. Ius Civile Sözleşmeler Sistemi 31
A. Yazılı Sözleşmeler 36
B. Sözlü Sözleşmeler 37
C. Real Sözleşmeler 39
D. Rızaî Sözleşmeler 40
II. Pactum’lar 41
A. Roma Kamu Hukukunda 41
B. Roma Özel Hukukunda 42
III. İsimsiz Sözleşmeler 45
§3. TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDE CONTRACTUS’UN GELİŞİMİ 46
I. Eski Hukuk Döneminde Contractus 46
A. Döneme Genel Bakış 46
B. Dönemin Tipik Sözleşmeleri 49
II. Praetor Hukukunda Contractus 54
A. Yargılama Yetkisine Sahip Siyasal Bir Organ Olarak Praetor 54
B. Yabancılar Praetor’u 58
1. Genel Bilgi 58
2. Yabancılar Praetor’u Tarafından Yaratılan Hukuk: Ius Gentium 60
a) Kavramsal Belirleme 60
b) Yunan Kültürü ve Felsefesinin Roma’da Etkileri 64
C. İyiniyet Sözleşmelerinin Yaratıcısı Olarak Praetor 69
1. Fides Kavramı 69
2. Bona Fides Kavramı ve İşlevi 70
3. İyiniyet Sözleşmeleri 72
D. Praetor Edictum’larında Aequitas ve İşlevi 74
E. Praetor’lar Tarafından Hile ve Tehditin Geçersizlik Nedeni Olarak Kabulü 75
1. Aldatma/Hile (Dolus) 75
2. Tehdit/Korkutma (Metus) 76
F. Praetor Edictum’larında Pactum’lar 78
III. Klasik Hukuk Dönemi’nde Contractus 79
A. Roma Devleti’nde Hukukçuların Yeri ve İşlevi 79
B. Klasik Hukuk Dönemi Hukukçuları 80
1. İmparator Adına Hukukî Sorunlara Cevap Verme Yetkisi 80
2. Klasiklerin Yöntemi 82
3. Klasiklerin Adalet (Iustitia) Anlayışı 84
C. Klasik Hukuk Dönemi Hukukçularının Contractus Anlayışı 87
1. Klasiklerde Contractus Kavramı 87
2. Klasiklerde Consensus ve Conventio Kavramları 88
3. Sözleşmelerde Yorum 90
a. Eski Hukuk Dönemi’nde 90
b. Klasik Hukuk Dönemi’nde 93
D. Klasik Hukuk Dönemi’nin Sözleşmeler Alanına Katkıları 95
1. İyiniyet Davalarının Uygulanma Alanının Genişletilmesi 95
2. İsimsiz Sözleşmelerin Hukuk Hayatına Girmesi 99
3. Hata Kavramının Tanınması 100
IV. Klasik–Sonrası Hukuk Döneminde Contractus 101
A. Döneme Genel Bakış 101
B. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nin Sözleşmeler Alanına Katkıları 103
1. İradenin Sözleşmenin Yapısal Öğesi Olarak Kabulü 103
2. İsimsiz Sözleşmelerin Sistemleştirilmesi 106
3. Hakkaniyetin (Aequitas) Genel İlke Olarak Kabulü 108
4. Satım Sözleşmesinde Bedelin Adil Olması Kuralı 110
İkinci Bölüm
SÖZLEŞMESEL SORUMLULUK ÖLÇÜTLERİ
§1. SORUMLULUK İLKELERİ 115
I. Genel Olarak 115
II. Tarihsel Süreç İçerisinde Roma’da Geçerli Sorumluluk İlkeleri 117
A. Eski Hukuk Dönemi 118
1. Haksız Fiil (Özel Suç) Alanında 119
2. Sözleşme Alanında 123
B. Klasik Öncesi ve Klasik Hukuk Dönemi 124
1. Haksız Fiil (Özel Suç) Alanında 125
2. Sözleşme Alanında 127
C. Klasik Sonrası ve Iustinianus Dönemi 130
1. Haksız Fiil (Özel Suç) Alanında 130
2. Sözleşme Alanında 132
§2. SORUMLULUK ÖLÇÜTLERİ 133
I. Custodia (Gözetim) 134
A. Kavramsal Belirleme 134
B. Ortaya Çıkışı 135
C. Hukukî Niteliği 138
D. Münferit Sözleşmelerde Custodia Sorumluluğu 141
1. Ariyet Sözleşmesi 142
2. Locatio Conductio 144
a) Kira Sözleşmesi (Locatio Conductio Rei) 145
b) Hizmet Sözleşmesi (Locatio Conductio Operarum) 147
c) İstisna Sözleşmesi (Locatio Conductio Operis) 149
3. Satım Sözleşmesi 154
4. Rehin Sözleşmesi 155
II. Dolus (Kast) 158
A. Kavramsal Belirleme 158
B. Hile Haksız Fiili Anlamında Dolus 161
C. Sözleşmeler Alanında Dolus 164
D. Münferit Sözleşmelerde ve Sözleşme Benzerlerinde Dolus Sorumluluğu 166
1. Vedia Sözleşmesi 168
2. Şirket Sözleşmesi 171
3. Vekâlet Sözleşmesi 174
4. Vekâletsiz İş Görme 178
5. Vesayet 180
III. Culpa (İhmal) 181
A. Etimolojik Kökeni 181
B. Kavramsal Belirleme 183
C. Tarihsel Süreç İçerisinde Gelişimi 185
1. Klasik–Öncesi Hukuk Dönemi’nde 185
2. Klasik Hukuk Dönemi’nde 187
3. Klasik–Sonrası Hukuk Dönemi’nde 188
D. Dereceleri 189
1. Culpa Lata 189
a) Terminoloji 189
b) Kavramsal Belirleme 191
2. Culpa Levis 192
3. Culpa Levissima 194
E. Imperitia 197
F. Culpa In Eligendo 200
IV. Diligentia (Özen Yükümü) 202
A. Kavramsal Belirleme 202
B. Türleri 206
1. Diligentia Diligentis 206
2. Diligentia Quam In Suis 207
V. Utilitas (Yarar) 210
§3. SÖZLEŞMESEL SORUMLULUĞUN SINIRI: CASUS VE VIS MAIOR 214
I. Casus 214
A. Kavramsal Belirleme 214
B. Dar Anlamda Casus’un Sözleşmesel Sorumlulukta Yeri ve İşlevi 216
II. Vis Maior 217
A. Terim Sorunu ve Kavramsal Belirleme 217
B. Sözleşmesel Sorumlulukta Yeri ve İşlevi 219
1. Eski Hukuk Dönemi’nde 220
2. Klasik–Öncesi Hukuk Dönemi’nde 221
3. Klasik Hukuk Dönemi’nde 225
4. Klasik–Sonrası ve Iustinianus Dönemleri’nde 231
Sonuç 233
Kaynakça 237
Metin Dizini 251
Kavramar Dizini 253 |