İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 15
Birinci Bölüm
BONO
I. BONONUN TANIMI 17
II. BONONUN HUKUKİ NİTELİĞİ 17
III. BONO DÜZENLENMESİNDE EHLİYET 18
A. Gerçek Kişilerde Bono Düzenleme Ehliyeti 20
B. Tüzel Kişilerin Bono Düzenlemesi 22
IV. BONONUN ZORUNLU UNSURLARI 23
A. Bonoda Düzenleme Yeri 24
B. Bonoda İmza 28
C. Bonoda Tanzim Tarihi 30
Ç. Bonoda Keşideci 30
D. Bonoda Vade 33
E. Bonoda Lehtar 34
1. Adi Ortaklığın Lehdar Olarak Yazılması 36
2. Kat Malikleri Kurulunun Lehdar Yazılması 37
V. BONODA İMZALARIN BAĞIMSIZLIĞI 38
A. Bonoya Dayalı İcra Takibinde Yetkili İcra Dairesi 39
B. Yetki İtiraz Süresi 41
C. Yetki İtirazında Yetkili İcra Dairesinin Belirtilmesi 42
Ç. Bonoda Yetki Sözleşmesi 43
VI. BONODA YAZI VE RAKAM ARASINDA FARK OLMASI 48
VII. AVAL 49
A. Aval Uygulaması Bakımından Kambiyo Senetleri 50
B. Kefalet ve Aval Arasındaki Farklar 51
1. Kefalet Sözleşmesi 52
2. Bonoda Aval 54
3. Limitet Şirket Yöneticisinin Verdiği Aval Nedeniyle Şirketin Sorumluluğu 58
VIII. BONONUN YETKİSİZ TEMSİLCİ TARAFINDAN İMZALANMASI 59
IX. TİCARİ TEMSİLCİ İLE TİCARİ VEKİLİN BONO DÜZENLEMESİ 62
X. TEMİNAT BONOSU İDDİASI 65
XI. AÇIK BONO 75
A. Bononun Anlaşmaya Aykırı Doldurulduğu İddiası 76
B. Anlaşmaya Aykırılık İddiasının İleri Sürülme Şekli 78
C. Bononun Bedelsizliği İddiası 79
Ç. Bono Nedeniyle Menfi Tespit ve İstirdat Davası 84
1. İcra Takibinden Önce Açılan Menfi Tespit Davası 86
2. İcra Takibinden Sonra Açılan Menfi Tespit Davası 87
3. Menfi Tespit Davası Sonuçları 87
4. Bono Nedeniyle Menfi Tespit Davasında İspat 89
5. Bono Nedeniyle İstirdat Davası 91
6. Görevli Mahkeme 93
7. Yetkili Mahkeme 93
XII. ZORUNLU ARABULUCULUK 94
XIII. BONODA BEDEL KAYDI VE BONONUN TALİLİ 96
XIV. BONO UNSURLARININ DENETLENMESİ 103
XV. BONODA ZAMANAŞIMI 106
A. Zamanaşımına Uğrayan Bono 108
B. Bonoda Temerrüt Tarihi 112
XVI. BONONUN ZORUNLU UNSURLARINDA EKSİKLİK VE ADİ SENET 114
XVII. CİRO 115
A. Cironun Yapılışı Şekli Süresi Türleri 122
B. Ciranta Hakkında İcra Takibi Yapılması 124
C. Geriye Ciro 126
Ç. Bonoda Ciro Yasağı 133
D. Bononun Ciro Edilmesi 137
1. Bononun Bankaya Ciro Edilmesi 141
2. Bononun Ciro Edilmesi Halinde İspat Yöntemi 144
XVIII. TÜKETİCİ SENEDİ 148
XIX. BONODA SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 152
XX. BONO VE ÇEKE DAYALI İCRA TAKİBİ VE BORÇLUNUN İTİRAZI 157
A. İmzaya İtiraz 157
B. Bonoya Dayalı İcra Takibinde Borca İtiraz 158
C. Rehinle Teminat Altına Alınmış Bono Nedeniyle İcra Takibi 159
Ç. Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ile Takip 165
İkinci Bölüm
ÇEK
I. ÇEKİN TANIMI 169
A. Çekin Unsurları 170
B. Keşide Yeri 171
C. Çekte İmza 174
D. Çekin İmzalanmasında Temsil 175
E. Çekin İbrazı ve İbraz Süreleri 177
II. ÇEKİN CİROSU 180
A. Ciro Türleri 183
B. Çekin Bankaya Ciro Edilmesi 186
C. Çekin Faktoring Firmalarına Ciro Edilmesi 199
Ç. Ciro Zincirinde Kopukluk Bulunması 202
D. Çekin Teminat Olarak Verildiği veya Bedelsizliği İddiası 203
E. Çek Bedelinin Cirantaya Ödenmesi 205
III. ALONJ 206
IV. ÇEKTE BAŞVURMA HAKKININ ZAMANAŞIMINA UĞRAMASI 207
V. ÇEKE DAYALI İCRA TAKİBİNDE YETKİ 208
VI. ÇEKTE SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 211
VII. ÇEK BEDELİNDE TAHRİFAT 213
VIII. ÇEKİN ZAYİİ NEDENİYLE İPTALİ DAVASI 216
IX. ÇEK KARNESİ NEDENİYLE HESABA BLOKE KONULMASI 217
A. Bankaların Sorumluluk Tutarı Ödeme Yükümlülüklerinin Süresi 221
B. Banka Sorumluluk Tutarında Zamanaşımı 222
C. Çek Karnesi Nedeniyle Kefilin Hesabına Bloke Konulması 222
Ç. Çek Karnesi Bedelinin Depo Edilmesi İçin İhtiyati Haciz Kararı Verilemez 224
Üçüncü Bölüm
BONO VE ÇEKE DAİR EMSAL YARGITAY KARARLARI
I. BONONUN TEMİNAT VERİLDİĞİ İDDİASI 227
A. Bononun Kredi Borcuna Karşılık Bankaya Teminat Olarak Verilmesinin Sonuçları 227
B. Bonoda Teminat Kaydının Mücerretlik Vasfına Etkisi ve İspat Yükü 227
C. Bonoda Teminat Kaydının Açıkça Neye İlişkin Olduğu Yazılmalıdır 228
II. BONODA HİLE VE ALDATMA 229
A. Kambiyo Senetlerinin Aldatma Suretiyle Elde Edildiği İddiası Tanıkla İspatlanabilecektir 229
B. Mevcut Bir Borcu Ödemek İçin Kambiyo Senedi Verildiğinde İfanın Amaçlandığı Farzedilir. 230
C. Okuma Yazma Bilmeyen Ancak İmza Kullanan Kişi Kambiyo Senedi Düzenleyebilecektir. 230
Ç. Bononun Korkutma Yoluyla Alındığı İddiasının İspatı 230
III. BONODA DEFİLER 231
A. Bedelsizlik İddiası Lehdara Karşı İleri Sürülebilir 231
B. Bedelsizlik İddiası Kişisel Def’îdir 231
C. Bononun Kötü Niyetle İktisap Edilmesi Halinde Hamilin Hakları 232
IV. BONODA MÜCERRETLİK 232
A. Bonoda Muayyenlik Niteliğini Kaldıran Kayıtlar 232
B. Bonoda Mücerretlik Vasfını Ortadan Kaldıran Kayıtlar 232
V. BONODA İSPAT VE BONODA TALİL 233
A. Kanuni Bir Karineye Dayanan Taraf, Sadece Karinenin Temelini Oluşturan Vakıaya İlişkin İspat Yükü Altındadır 233
B. Senedin Her İki Tarafça Talil Edilmesi Halinde İspat Yükü Senet Borçlusundadır 233
VI. İSTİRDAT DAVASI 234
A. Menfi Tespit ve İstirdat Davası Koşulları 234
B. Menfi Tespit Davası Kısmi Dava Olarak Açılamaz 234
VII. TİCARİ VEKİL VE TİCARİ MÜMESSİL 235
A. Ticari Vekilin Müvekkilini Kambiyo Taahhüdü Altına Sokabilmesi İçin, Bu Konuda Kendisine Açıkça Yetki Verilmiş Olması Şarttır. 235
B. Ödeme Savunmasında Sunulan Havalelerin Dava Konusu Senede Yönelik Olması Bu Ödemenin Yapıldığına Karinedir 235
C. Ticari Vekil Kendisine Açık İzin Verilmedikçe Kambiyo Taahhütlerinde Bulunamaz. 235
Ç. Adi Ortağın Bono İmzalaması 236
D. Menfi Tespit Davasında İspat Yükü, Kural Olarak Alacaklıya Düşer. 236
E. Temsile Selahiyeti Olmadığı Halde Bir Şahsın Temsilcisi Sıfatıyla Bir Bono–Çeke İmzasını Koyması 236
F. Ticarî Mümessil İyi Niyetli Üçüncü Kişilere Karşı İşletme Sahibi Adına Kambiyo Taahhüdünde Bulunma Yetkisine Sahiptir 237
G. Vekile Bono Düzenlesi Konusunda Açık Yetki Verilmesi Gereklidir 237
VII. BONODA VADE 238
A. Bonoda İki Vade Olması Bonoyu Geçersiz Kılar 238
B. Bonoda Düzenleme Tarihi Vade Tarihinden Önce Olmalıdır 238
C. Tanzim Tarihi Vade Tarihinden Sonra İse Bono Vasfını Kaybeder 239
Ç. Keşideci Şirket Kaşesi Üzerine Atılmış İmzalar Dışında Açığa Atılmış Herhangi Bir İmza Bulunmadığından Şirket Yetkilisi Olan Borçlu Şahsen Sorumlu Tutulamaz. 239
D. Bonodaki “Ev İçindir” İbaresi Malen Kaydı Gibi Bir Bedel Kaydıdır ve Geçerlidir 239
E. Takip Konusu Bonoda Çift İmza Bulunması Halinde Sorumluluk 240
F. Takip Talebi ve Ödeme Emrinde Borcun Sebebinin Yazılmaması 241
G. Takip Talebine Dayanak Belgenin Eklenmemesi 241
IX. BONODA YETKİ VE İTİRAZ 242
A. İcra Takibinde Yetki Kuralı HMK Hükümlerine Tabidir 242
B. Gerçek Kişi Tarafların Düzenledikleri Bonodaki Yetki Şartı Geçerli Değildir 242
C. Bonoya Dayalı Takipde Yetkili İcra Dairesi 242
D. Bonoda Yetki Sözleşmesi Düzenleyebilecek Şahıslar Sadece Tacirler veya Kamu Tüzel Kişileri Olarak Belirlenmiştir 243
E. Sözleşmenin Konusunun Ticarî İş Olması Gerçek Kişilere Yetki Sözleşmesi Yapma İmkânı Vermez. 243
X. BONODA TANZİM YERİ 244
A. Senette Düzenleme Yerinin Yazılı Olmaması Halinde Keşidecinin Adının Yazılı Olduğu Yere Bakılacaktır 244
B. Tanzim Yeri Olarak İdari Birim Adının Kent, İlçe, Bucak, Köy Gibi Yazılması Zorunlu ve Yeterlidir. 244
C. Senette Düzenleme Yerinin Olmaması Halinde Senedin Hukuki Sonucu 244
Ç. Senette Tanzim Yeri Yazılmamasının Etkisi 245
D. Senette Tanzim Yerinin İdari Bir Birim Olmamasının Sonucu 245
E. Tanzim Yeri Olarak İdari Bir Birimin Yazılmamasının Sonuçları 245
F. Bonoda Tanzim Yeri Olarak İl veya İlçe Yazılması Bonoyu Geçerli Kılacaktır 246
G. Tanzim Yerinin Kısaltılarak Yazılmasının Bonoya Etkisi 246
H. Tanzim Yeri Olarak İdari Birim Adının Kent, İlçe, Bucak, Köy Gibi Yazılması Zorunlu ve Yeterlidir 246
I. Bonoda Tanzim Yerinin Belde Olarak Yazılması Geçerlidir 247
İ. Bonoda Mahalle İsmi Tek Başına İdari Birim Sayılmayacağından Tanzim Yeri Unsuru Eksiktir 247
J. Tanzim Tarihini ve Bedel Unsurunu Taşımayan Bir Senedin Bono Olarak Kabulü Mümkün Değildir. 247
K. Bonoda Tanzim Yerinin İst. Olarak Yazılmasının Sonucu 248
L. Bonoda Tanzim Yerinin Ant. Olarak Yazılması 248
M. Takibe Konu Senette, Keşidecinin Değil, Avalist E.K.'ın Ad ve Soyadının Altında Yazılı Olup, Bu Durumda Geçerli Bir Düzenleme Yeri Sayılmaz 249
N. Tanzim Yeri Olarak İdari Birim Adının Yazılması Gerekli ve Yeterli Olup, Ayrıca Adres Gösterilmesi Zorunluluğu Bulunmamaktadır 249
XI. ÇEKTE YETKİ VE BORCA İTİRAZ 250
A. İcra takibinde yetki ve borca itiraz ve yöntemi 250
B. Çekte Yetkili İcra Dairesi 250
XII. AVALİSTİN SORUMLULUĞU 250
A. Bonoda Lehine Aval Verilen Kişi Mutlaka Bono Borçlusu Olmalıdır 250
B. Bonoda Avalistin Sorumluluğu 251
C. Asıl Borç Herhangi Bir Sebeple Sakıt Olduğunda, Kefil De Ber'î Olacağından Bono Nedeniyle Menfi Tespit İstemi Yerindedir 251
XIII. İHTİYATİ HACİZ KARARI 252
A. İhtiyati Haciz Koşulları 252
B. İhtiyati Haciz Kararından Sonra İcra Takibine Başlama Süresi 252
C. Teminat Alacakları İçin İhtiyati Haciz Kararı Verilemez. 253
XIV. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 253
A. Kambiyo Takibinde Sebepsiz Zenginleşme 253
B. Bono Nedeniyle Sebepsiz Zenginleşme 253
XV. ZAMANAŞIMI 254
A. Kambiyo Takibinde Zamanaşımı 254
B. Zamanaşımına Uğramış Çekin Hukuki Durumu 254
XVI. BONONUN ANLAŞMAYA AYKIRI DOLDURULMASI 255
A. Bononun Anlaşmaya Aykırı Doldurulmasında İspat 255
B. Bonoda Bedel Kısmında Fark Bulunması 255
C. Senetten Sorumlu Olanlar Ancak Cirantaya Karşı İleri Sürebilecekleri Def’îleri Hamile Karşı Dermeyan Edebilirler 255
XVII. BONODA İMZA VE TEMSİLCİNİN BONO İMZALAMASI 256
A. Yetkisiz Temsilcinin Bono İmzalaması 256
B. Ticari Vekilin Bono Düzenlemesi 256
XVIII. BONODA LEHTAR VE KEŞİDECİ 257
A. Lehtar ve Keşideci Sıfatının Birleşmesi Durumunda, Düzenlenen Senet, Bono Niteliğinde Sayılmaz. 257
B. Bonoda Keşideci Protesto Edilmezse Lehtar ve Cirantaya Takip Yapılamaz 257
XIX. BONODA BEDEL KAYDI VE AVANS OLARAK ÇEK VERİLMESİ 258
A. Çekin Ticari İşin Avansı Olarak İmzalanıp Verilmesi 258
B. Bonoda Bedel Kaydının Bonoya Etkisi 258
XX. ÇEKİN BANKAYA TEMLİK EDİLMESİ VE ÇEKİN ZİYAII DAVASI 259
A. Karşılıksız Çekin Bankaya Bırakılması 259
B. Çekin Bankaya Kredi Borcunun Teminatı Olarak Verilmesi Rehin Cirosu Anlamına Gelmeyecektir 259
C. Çekin Temlik Cirosuyla Bankaya Devredilmesinin Sonuçları 260
Ç. Çekin Bankaya Teminat Amacıyla Verildiği Anlaşılıyorsa Çekte Gizli veya Açık Rehin Cirosu Olamayacağından Son Hamil Meşru Hamil Değildir. 260
D. Çekin Bankaya Teminat Amaçlı Verilmesi 260
E. Banka Tarafından Teslim Belgesi ile Çek Alınması 261
F. Çekin, Bankadan Kullanılan Ticari Kredinin Teminatı Olarak Verilmesi 261
G. Bankanın Yetkili Hamil Olması 261
H. Bankanın İyiniyetli Hamil Sayılması 262
I. Bankanın 3. Kişi Sıfatıyla Çeke Hamil Olması 262
İ. Çekin Keşide Tarihinde Tahrifat 263
J. Boş Çekin Kaybolması Nedeniyle Çek İptali Davasını Ancak Yetkili Hamil Açabilir 263
K. Zayi Nedeniyle Çek/Bonoların İptali İstemine İlişkin Olup, Bu Davalar, Özelliği İtibari ile Hasımsız Açılan Davalardandır 263
L. Kıymetli Evrakın Zayii Nedeniyle İptali İsteminde Görevli Mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir 264
M. Çeklerin Kaybolması Nedeniyle Verilmiş Bulunan İptal Kararı İyiniyetli Üçüncü Kişileri Bağlamaz. 264
N. Keşideci Boş Çek Yaprağının Zayii Davası Açamaz 264
O. Çekin Meşru Hamili Çek Zayii Davası Açabilir 265
Kaynakça 267
Kavram Dizini 271 |