İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM
MÜTESELSİL BORÇLULUK
I. TERMİNOLOJİ 25
II. TANIM VE ÖZELLİKLERİ 27
A. Borçlulardan Her Birinin Edimin Tamamından Sorumlu Olması 28
B. Alacaklının Dilediği Borçluya Başvurabilmesi 29
C. Alacaklının Tatmin Edildiği Oranda Diğer Borçluların Borçlarının Sona
Ermesi 32
III. HUKUKİ NİTELİK 33
IV. BENZER KAVRAMLARDAN FARKI 36
A. Bölünemez Borçluluk 37
B. Elbirliği Borçluluk 40
C. Kısmi Borçluluk 41
D. Kümülatif Borçluluk 43
E. Kefalet 44
V. MÜTESELSİL BORÇLULUĞUN TÜRLERİ 47
A. Tam Teselsül–Eksik Teselsül 48
1. Kavram 49
2. Alt İşverenlik İlişkisinden Doğan Müteselsil Sorumluluğun
Nitelendirilmesi 53
a. 818 sayılı Borçlar Kanunu Döneminde 53
b. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu Döneminde 56
B. Farklılaştırılmış Teselsül 57
VI. MÜTESELSİL BORÇ İLİŞKİSİNİN KAYNAKLARI 60
A. Hukuki İşlem 61
1. Tek Taraflı veya İki Taraflı Hukuki İşlemden (Sözleşmeden)
Doğan Müteselsil Borçluluk 61
a. Müteselsilen Borçlu Olma İradesinin Alacaklıya
Yöneltilmesi Gerekip Gerekmediği 62
b. Müteselsil Borçluluğun Zımni Olarak Kararlaştırılmasının
Mümkün Olup Olmadığı 63
2. Borca Katılmadan Doğan Müteselsil Borçluluk 64
B. Kanun 67
1. Genel Olarak 67
2. İşyeri Devri 68
a. Devralan İşverene Geçen İş Sözleşmelerinden
Kaynaklanan Sorumluluk 70
(1) Devralan İşverenin Sorumluluğu 70
(2) Devreden İşverenin Sorumluluğu 72
b. Devirden Önce Sona Eren İş Sözleşmelerinden
Kaynaklanan Sorumluluk (TBK m. 202) 77
c. Türk Ticaret Kanunu m. 178 Uyarınca Sorumluluk 82
(1) Genel Olarak 82
(2) Türk Ticaret Kanunu m. 178 ile İş Kanunu m. 6
Arasındaki İlişki 85
(3) Müteselsil Sorumluluk Esasları 87
VII. MÜTESELSİL BORÇ İLİŞKİSİNİN HÜKÜMLERİ 94
A. Alacaklının Müteselsil Borçlular Karşısındaki Hukuki Durumu 94
1. Alacaklının Hakları 94
a. Genel Olarak 94
b. Müteselsil Borçluların İflası Halinde 96
(1) Borçluların hepsinin iflas etmiş olması halinde 96
(2) Borçlulardan birinin iflas etmiş olması halinde 98
2. Alacaklının Yükümlülükleri 99
B. Müteselsil Borçluların Alacaklı Karşısındaki Hukuki Durumları 100
1. Ortak Defi ve İtirazlar 101
2. Kişisel Defi ve İtirazlar 104
C. Borçtan Kurtulmanın Diğer Müteselsil Borçlulara Etkisi 105
1. İfa 106
2. Takas 107
3. İbra 109
a. Genel Olarak 109
b. Asıl İşveren veya Alt İşverenin İbra Edilmesinin Diğerine
Etkisi 112
4. Konkordato 116
5. Kusursuz İfa İmkansızlığı 119
6. Alacaklı Temerrüdü 121
7. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 122
a. Genel Olarak 122
b. Alt İşverenlik İlişkisinde Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının
Birleşmesi Suretiyle Borcun Sona Ermesi 125
(1) İşçinin İşverenin Mirasçısı Olması 126
(2) İşçinin Ortak Olması veya Çalıştığı İşyerini Devralması 127
8. Sulh 129
a. Genel Olarak 129
b. İşçinin Asıl İşverenle ya da Alt İşverenle Sulh Sözleşmesi
Yapması 131
9. Zamanaşımı 137
a. Zamanaşımı Defi 137
b. Zamanaşımının Durması 143
c. Zamanaşımının Kesilmesi 144
10. İrade Sakatlığı 148
11. Kusurlu İfa İmkansızlığı 151
12. Borçlu Temerrüdü 152
a. Genel Olarak 152
b. Asıl İşveren veya Alt İşverenin Temerrüdü 154
13. Yenileme 157
14. Ehliyetsizlik 159
VIII. USUL HUKUKU AÇISINDAN MÜTESELSİL BORÇLULUK 161
A. Dava Arkadaşlığı 161
1. İhtiyari Dava Arkadaşlığı 162
2. Mecburi Dava Arkadaşlığı 165
a. Maddi Anlamda Mecburi Dava Arkadaşlığı 165
b. Şekli Anlamda Mecburi Dava Arkadaşlığı 167
3. Alt İşverenlik İlişkisinde Dava Arkadaşlığı 169
a. İşçilik Alacaklarında 170
b. İşe İade Davalarında 174
c. Arabuluculuk Aşamasında 184
B. Davadan Feragat 193
1. Genel Olarak 193
2. Asıl İşveren veya Alt İşveren Lehine Davadan Feragatin
Diğerine Etkisi 198
C. Kesin Hüküm 204
1. Genel Olarak 204
2. Alt İşverenlik İlişkisinde Kesin Hükmün Etkisi 206
a. İşverenlerden Yalnızca Birinin Kanun Yoluna Başvurması 207
b. İşe İade Davasındaki Feshin Geçersizliğine İlişkin Tespitin
İşçilik Alacağı Davalarına Etkisi 209
c. Muvazaaya İlişkin İş Müfettişi Raporuna İtiraz Üzerine
Verilen ve Kesinleşen Mahkeme Kararının İşçinin
İşverenlere Açacağı Davalara Etkisi 215
İKİNCİ BÖLÜM
ALT İŞVERENLİK İLİŞKİSİNDE MÜTESELSİL SORUMLULUK (DIŞ İLİŞKİ)
I. ALT İŞVERENLİK İLİŞKİSİNDEN KAYNAKLANAN MÜTESELSİL
SORUMLULUĞUN TARİHSEL GELİŞİMİ 221
II. ULUSLARARASI HUKUK VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ALT İŞVERENLİK
İLİŞKİSİ 224
III. ASIL İŞVERENİN ALT İŞVERENİN İŞÇİLERİNE KARŞI SORUMLU TUTULMASININ
GEREKÇELERİ 227
IV. SORUMLULUĞUN HUKUKİ NİTELİĞİ 228
V. SORUMLULUĞUN ŞARTLARI 235
A. Kanuna Uygun Alt İşverenlik İlişkisinin Unsurları 237
1. İlişkinin Her İki Tarafında da İşveren Bulunması 237
a. Genel Olarak 237
b. İşçi Çalıştırmayan Kamu Kuruluşlarının İşveren Sıfatı 238
c. Anahtar Teslim İş Kavramı 241
(1) İşyerinde Yürütülen Mal ve Hizmet Üretimi Dışında Bir
İş Olma Koşulu 243
(2) Verilen İşin Sürekli Olması 257
d. Asıl İşverenin İşveren Sıfatını Kaybetmesinin Sorumluluğa
Etkisi 263
2. İşyerinde Yürütülen Mal veya Hizmet Üretimine İlişkin Bir İşin
Verilmiş Olması 264
3. İşin Asıl İşverenin İşyerinde Yapılması 267
4. Alt İşveren İşçilerinin Sadece Asıl İşverenin İşyerinde
Çalıştırılmaları 280
B. 4857 Sayılı Kanun Dışındaki İş Kanunları Kapsamında Alt İşverenlik 291
1. Genel Olarak 291
2. Muvazaa Halinde Uygulanacak Hukuki Sonuç 301
3. Deniz İş Hukuku Açısından Özel Bir Düzenleme: Geminin
Gemiadamları ile Birlikte Kiralanması 304
VI. SORUMLULUĞUN KAPSAMI 305
A. Bireysel İş Hukuku Bakımından 309
1. Ücret 309
a. Özel Bir Hüküm: Alt İşveren İşçilerinin Ödenmeyen
Ücretlerinin Denetlenmesi ve Hakedişlerden Kesilmesi
Yükümlülüğü (İşK m. 36) 315
(1) Hakedişlerden Ücret Kesmekle Yükümlü Tutulan
Kurumlar/Kişiler 317
(2) Yükümlülüğün Kapsamı 318
(3) Yükümlülüğün Alt İşverenlik İlişkisinden Kaynaklanan
Müteselsil Sorumluluğa Etkisi 322
b. Kamu Kurumlarında Kadroya Geçirilen Alt İşveren İşçilerinin
Alacaklarından Sorumluluk 323
2. Kıdem Tazminatı 333
a. Özel Sektör İşyerlerinde Çalışan Alt İşveren İşçileri
Açısından 333
b. Kamu İşyerlerinde Çalışan Alt İşveren İşçileri Açısından 340
(1) Aralıksız olarak aynı kamu kurumunda çalışan alt
işveren işçilerinin kıdem tazminatlarının ödenmesi 342
(2) Aynı işveren tarafından aynı iş sözleşmesi ile farklı
kamu kurumlarında çalıştırılan alt işveren işçilerinin
kıdem tazminatlarının ödenmesi 344
(3) 4734 sayılı Kanun kapsamında olmayan işyerlerinde
çalışan alt işveren işçilerinin kıdem tazminatlarının
ödenmesi 345
(4) Kıdem tazminatının ödenme usulü 346
(5) Ödemede bulunan kamu kurumlarının durumu 347
(6) Kamu Kurumlarının Kıdem Tazminatı Ödemekle
Yükümlü Tutulmasının Müteselsil Sorumluluğa Etkisi 348
3. İhbar Tazminatı 351
4. Kötü Niyet Tazminatı 353
5. Yıllık İzin Ücreti 354
6. İş Güvencesine Bağlı Alacaklar 358
a. Hukuka Uygun Alt İşverenlik İlişkisinde 360
b. Hukuka Aykırı Alt İşverenlik İlişkilerinde 369
7. Ayrımcılık Tazminatı 372
B. Toplu İş Hukuku Bakımından 375
1. Sendikal Tazminat 379
2. Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanma 381
VII. HUKUKA AYKIRI ALT İŞVERENLİK İLİŞKİSİNDE ALT İŞVERENİN
SORUMLULUĞU 386
A. Haksız Fiil 390
B. Hakkın Kötüye Kullanılması 397
C. Kanuna Karşı Hile 405
D. Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması– Organik Bağ 410
VIII. ALT İŞVERENLİK İLİŞKİSİNDE İŞVERENLERİN DEĞİŞMESİ 426
A. Asıl İşverenin Değişmesi 426
1. Asıl İşverenin İşyerini Devri 426
2. Alt İşveren İşçilerinin Başka Bir Asıl İşverenden Alınan İşte
Çalıştırılmaya Devam Ettirilmeleri 432
3. Alt İşveren İşçilerinin Asıl İşverene Bağlı Olarak Çalışmaya
Devam Etmeleri 438
B. Alt İşverenlik İlişkisinde Alt İşverenin Değişmesi 445
1. Alt İşverenler Arasındaki İlişkinin Hukuki İşleme Dayanması 446
a. İşin/İşyerinin Tamamen Devri 446
b. İşyerinin Bir Bölümünün Devri 448
c. İşçinin İş Sözleşmesinin Devri 453
2. Alt İşverenler Arasında Hukuki Bir İşlem Bulunmaması 457
a. Hukuki Nitelendirilmesi 457
b. Aralıksız Çalışma–Fesih Olgusunun Bulunmaması 461
c. Alt İşverenlerin Sorumluluğu 469
(1) Kıdem Tazminatından Sorumluluk 470
(2) İhbar Tazminatı ve Yıllık İzin Ücreti 486
(3) Ücret, İkramiye, Fazla Çalışma Ücreti vb. İşçilik
Alacaklarından Doğan Sorumluluk 490
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MÜTESELSİL SORUMLULUKTAN KAYNAKLANAN RÜCU İLİŞKİSİ (İÇ İLİŞKİ)
I. GENEL OLARAK 495
II. RÜCU HAKKI 496
A. Şartları 496
B. Kapsamı 498
C. Rücu Hakkının Kullanılması 500
1. Genel Olarak 500
2. Eşit Pay Karinesi 502
3. Eşit Pay Karinesinin İstisnaları 503
a. Kanundan Doğan İstisna 503
b. Sözleşmeden Doğan İstisna 504
c. Hukuki İlişkinin Niteliğinden Doğan İstisna 505
D. Rücu Hakkının Kaybedilmesi 506
1. Ortak Savunma Sebeplerinin (Defi ve İtirazların) İleri
Sürülmemiş Olması 506
2. İfadan Diğer Borçluların Haberdar Kılınmaması 508
E. Müteselsil Borçlulardan Birinin Aczi Halinde Rücu 509
III. HALEFİYET 512
IV. RÜCUYA İLİŞKİN ESASLAR 515
A. Hukuka Uygun Asıl İşveren Alt İşveren İlişkisinde 515
1. Tarafların Rücuya İlişkin Anlaşmalarının Olması Halinde 516
2. Tarafların Rücuya İlişkin Bir Anlaşmalarının Bulunmaması
Halinde 521
B. Hukuka Aykırı Asıl İşveren Alt İşveren İlişkisinde 528
C. 6552 sayılı Kanunla Kamu Kurumlarının Kıdem Tazminatı Ödemekle
Yükümlü Tutulmasının Rücuya Etkisi 536
1. Genel Olarak 536
2. 2019 Yılında Eklenen Düzenlemeler 541
3. Anayasa Mahkemesi İptal Kararı ve Sonraki Dönemdeki Durum 544
a. Eşitlik İlkesine Aykırılık 545
b. Kanunların Geçmişe Yürütülememesi İlkesine Aykırılık 549
c. Yasama Organının Yargıya Müdahale Etmiş Olması 556
D. Alt İşverenlerin Değişmesi Halinde 558
1. Ücretler 560
2. Kıdem Tazminatı 561
3. İhbar Tazminatı ve Yıllık İzin Ücreti 562
V. RÜCU ALACAĞINA UYGULANACAK FAİZ 565
VI. RÜCU ALACAĞINDA ZAMANAŞIMI 567
VII. GÖREVLİ MAHKEME 570
VIII. ASIL DAVANIN İHBARI VE DAVAYA FERİ MÜDAHALENİN RÜCU DAVASINA
ETKİSİ 571
SONUÇ 581
KAYNAKÇA 605 |