|
İÇİNDEKİLER
Önsöz 5 Beşinci Basıya Önsöz 6 Kısaltmalar 33 BİRİNCİ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI Birinci Bölüm
CEZA HUKUKU TERİMİ – TANIM – KAVRAM –
CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ VE İŞLEVİ §1. CEZA HUKUKU TERİMİ-TANIM VE KAVRAM 35 I. Terim 35 II. Tanım 35 III. Kavram 36 §2. CEZA HUKUKUNUN GÖREVİ, İŞLEVİ VE AMACI 37 I. Görevi 37 II. İşlevi 38 III. Amacı 38 §3. CEZA HUKUKUNUN HUKUK DÜZENİ İÇİNDEKİ YERİ, DİĞER HUKUK DALLARI İLE İLİŞKİSİ VE CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER 39 I. Ceza Hukukunun Hukuk Düzeni İçindeki Yeri 39 II. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi ve Ceza Hukukuna Yardımcı Disiplinler 40 A. Diğer Hukuk Dalları ile İlişkisi 40 1. Medeni Hukuk ile Arasındaki İlişki 40 2. Anayasa Hukuku ile İlişkisi 41 3. İdare Hukuku ile İlişkisi 41 a. İdari Ceza Hukuku Kavramı ve Kabahatlerin Suç Olmaktan Çıkarılması 42 b. Kabahatler Kanunu 43 aa. Genel Olarak 43 bb. Kanunilik İlkesi ve Kabahatler Kanunu 43 cc. Lehe Kanunun Geçmişe Yürümesi Kuralı 43 dd. Kabahat Fiilinin İşlendiği Zaman 43 ee. Kabahat Fiilinin İşlendiği Yer 44 ff. Kabahat Fiilinde Hareket 44 gg. Hukuka Uygunluk Sebepleri ve Kusurluluğu Kaldıran Haller 44 hh. Kabahat Fiilinde Kusur Yeteneği ve Kusurluluk 44 ii. Teşebbüs 44 jj. İştirak 45 kk. İçtima 45 ll. Tüzel Kişilerin, Temsil Edilenin ve İş Sahibinin Sorumluluğu 46 mm. Yaptırım 46 nn. Zamanaşımı 47 oo. Yaptırıma Karar Verme Yetkisi 47 pp. Denetimi 47 aaa. Başvuru Yolu (KK m.27) 47 bbb. İtiraz Yolu (KK m.29) 48 rr. Vazgeçme ve Kabul (KK m.30) 48 ss. Kabahatler ile Suçların Karşılaştırılması 48 c. Disiplin Ceza Hukuku Kavramı 49 4. Devletler Genel Hukuku ile İlişkisi 50 5. Ceza Muhakemesi Hukuku ile İlişkisi 51 6. İnfaz Hukuku ile İlişkisi 51 §4. CEZA HUKUKUNA YARDIMCI DİSİPLİNLER 52 I. Kriminoloji 52 II. Kriminalistik 52 III. Viktimoloji 52 IV. Adli Tıp 53 İkinci Bölüm
DEMOKRATİK HUKUK DEVLETİNDE CEZA HUKUKUNUN
TEMEL İLKELERİ §1. KANUNİLİK İLKESİ (CEZA KANUNLARININ GÜVENCE İŞLEVİ) 55 I. Genel Olarak 55 II. İlkeye Yönelik Eleştiriler 56 III. İlkenin Zorunlu Sonuçları 56 A. Örf ve Adet Kuralları ile Suç ve Ceza Yaratılamaz 56 B. Kıyas Yasaktır 57 C. Ceza Kanunları Belirli ve Açık Olmalıdır 58 D. Ceza Kanunları Geçmişe Yürümez 58 E. İdarenin Düzenleyici İşlemlerle Suç Yaratabilip Yaratamayacağı Sorunu 58 §2. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ 61 §3. KUSURSUZ SUÇ VE CEZA OLMAZ İLKESİ 61 §4. CEZA HUKUKU BAKIMINDAN ÖNEMLİ DİĞER İLKELER 62 I. İnsan Onurunun Dokunulmazlığı 62 II. Eşitlik İlkesi 63 III. Oranlılık ve İkincillik İlkeleri ile Aşırılık Yasağı 63 §5. CEZA HUKUKU İLKELERİNİN SOMUTLAŞTIRILMASI: CEZA HUKUKU DOGMATİĞİ 64 Üçüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİ VE
CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ §1. İLKEL CEZA HUKUKU DÖNEMİ 67 I. İlkel Topluluklarda 67 II. Eski Hukuk Düzenlerinde 68 §2. BATI'DA 68 I. Eski Yunan Hukuku'nda 68 II. Roma Hukukunda 69 III. Germen Hukuku 70 IV. Frank Hukuku 70 V. Ortaçağ Hukukunda 71 VI. Müşterek Ceza Hukuku Dönemi 72 §3. TÜRK HUKUKUNDA 73 I. İslamiyet Öncesi Dönemde 73 II. İslamiyet’ten Sonraki Dönemde 74 A. Osmanlı’da 76 1. Tanzimata Kadarki Dönemde 76 a. Genel Olarak 76 b. Kanunnameler 76 2. Tanzimat Döneminde 76 a. 1840 Tarihli Kanunname-i Ceza 77 b. 1851 Tarihli Kanun-u Cedit 77 c. 1858 Ceza Kanunname-i Humayunu 77 B. Cumhuriyet Türkiyesi'nde 78 §4. CEZA HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİM SÜRECİNİN CEZA SORUMLULUĞUNUN ESASINA ETKİSİ 78 I. Klasik Okul 78 II. Pozitivist Okul 79 III. Üçüncü Okul 80 IV. Toplumsal Savunma Akımı 80 Dördüncü Bölüm
CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI §1. KAYNAK KAVRAMI VE KAYNAKLARIN ÖZELLİKLERİ 83 §2. ÇEŞİTLERİ 83 I. Asıl Kaynaklar 83 A. Anayasa 83 B. Uluslararası Sözleşmeler 83 C. Kanun 84 1. Genel Olarak 84 2. TCK ve Diğer Ceza Kanunları Arasındaki İlişki 85 II. Yardımcı Kaynaklar 86 A. Örf ve Adet (Gelenek) Kuralları 86 B. Ahlak ve Din Kuralları 87 C. Mahkeme İçtihatları 87 D. Doktrin (Öğreti) 88 §3. KAYNAKLARIN YORUMU 88 I. Yorum Kavramı ve Kıyastan Farkı 88 II. Yorum Yöntemleri 89 A. Gramatik ya da Sözel Yorum Yöntemi 89 B. Sistematik Yorum Yöntemi 89 C. Tarihsel Yorum Yöntemi 90 D. Amaçsal (Teleolojik) Yorum Yöntemi 90 III. Yorum Araçları 91 A. Mantık 91 B. Tarihçe 92 C. Hukukun Genel İlkeleri 92 D. Karşılaştırmalı Hukuk 92 E. Örf ve Adet Kuralları 92 IV. Yorum Çeşitleri 93 A. Daraltıcı Yorum 93 B. Genişletici Yorum 93 Beşinci Bölüm
CEZA HUKUKU KURALLARININ UYGULAMA ALANI §1. CEZA HUKUKU KURALLARININ ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 95 I. Zaman Bakımından Uygulamaya İlişkin İlkeler 95 A. Hemen Uygulama 95 B. Lehe Kanunun Uygulanması: Lehe Kanunun Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu-Geriye Yürüme Yasağı 96 1. Lehe Yasanın Geriye Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 97 2. Lehe Kanunun Tespiti 97 3. Mahkeme İçtihatlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 99 4. İçtihadı Birleştirme Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 100 5. Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geçmişe Yürüyüp Yürümeyeceği Sorunu 100 C. İleriye Yürüme 100 II. Ceza Kanunlarının Yürürlüğe Girmesi, Yürürlükten Çıkması ve Yürürlük Süreleri Bakımından Ceza Kanunları 101 III. Suçun İşlendiği An 102 A. Ani Suçlar 102 B. İhmali Suçlar 103 C. Kesintisiz (Mütemadi) ve Zincirleme (Müteselsil) Suçlar 103 D. İtiyadi Suçlar 103 §2. CEZA HUKUKU KURALLARININ YER BAKIMINDAN UYGULAMA ALANI 103 I. Mülkilik İlkesi (Sistemi) 104 A. Genel Olarak 104 B. Ülke Kavramı 104 C. Suçun İşlendiği Yer Sorunu 109 D. Yabancı Ülkede Hüküm Verilmesi (TCK m.9) 111 II. Şahsilik İlkesi (Sistemi) 112 A. Faile Göre Şahsilik İlkesi 112 1. Görev Suçları (TCK m.10) 113 2. Vatandaş Tarafından İşlenen Suç (TCK m.11) 113 B. Mağdura Göre Şahsilik 115 1. Türkiye’nin Zararına İşlenen Suçlar (TCK m. 12/1) 115 2. Vatandaşın Zararına İşlenen Suçlar (Vatandaşı Koruma İlkesi ya da Mağdura Göre Şahsilik İlkesi) (TCK m. 12/2) 116 III. Evrensellik İlkesi (TCK m. 12/3) 117 IV. Koruma İlkesi (TCK m.13) 117 V. Yer Bakımından Uygulamada Özellik Gösteren Haller 118 A. Seçimlik Cezalarda Soruşturma (TCK m.14) 118 B. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması (TCK m.15) 119 C. Cezadan Mahsup (TCK m.16) 119 D. Hak Yoksunlukları (TCK m.17) 120 VI. Geri Verme (İade) 120 A. Geri Verme Kavramı 120 B. Geri Vermenin Kaynakları 121 C. Geri Verme Koşulları 121 1. Fiile İlişkin Koşullar 121 a. Fiil Her İki Devlet Kanununa Göre De Suç Sayılmalı ve Belli Ağırlıkta Olmalıdır 121 b. Suç Türkiye Devletinin Güvenliğine Karşı, Türkiye Devletinin veya Bir Türk Vatandaşının ya da Türk Kanunlarına Göre Kurulmuş Bir Tüzel Kişinin Zararına İşlenmiş Olmamalıdır 122 c. Suç Zamanaşımına veya Affa Uğramamış Olmalıdır 122 d. Geri Vermeye Konu Olan Suçun Talep Eden Ülke Yasasına Göre Ölüm Cezasını Gerektirmesi Halinde Bu Cezanın İnfaz Edilmeyeceği Konusunda Güvence Verilmiş Olmalıdır 122 e. Suç, Türkiye’nin Yargılama Yetkisine Giren Bir Suç Olmamalıdır 122 f. Suçun Düşünce Suçu veya Siyasi ya da Askeri Suç Olmaması Gerekir 122 aa. Düşünce Suçu 123 bb. Siyasi Suç 123 aaa. Siyasi Suçun Tanımı 123 bbb. Çeşitleri: Tam ve Nisbi Siyasi Suç 123 ccc. Siyasal Suç Kapsamında Görülmeyen Eylemler 123 cc. Askeri Suç 124 2. Faile İlişkin Koşul 124 D. Geri Verme Yöntemi 125 E. Geri Verme İsteminin Reddi 126 F. Geri Vermede Hususilik Kuralı [Sözl. m. 14; TCK m. 18/8] 127 VII. Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması (TCK m.19) 127 A. Bir Türk veya Yabancının Yabancı Ülkede İşlediği Suç Bakımından Türkiye'de Yapılacak Yargılamada Uygulanacak Kanunun Belirlenmesi 127 B. Hükmün Uygulanması 127 §3. CEZA KANUNLARININ KİŞİ BAKIMINDAN UYGULANMASI 128 I. Genel Olarak 128 II. Ceza Kanununun Uygulanmasında Özellik Gösteren Kişiler 128 A. Cumhurbaşkanı 128 B. Milletvekilleri 130 1. Genel Olarak 130 2. Sorumsuzluğun Koşulları 131 3. Sonuçları 131 4. Dokunulmazlık ile Sorumsuzluk Arasındaki Farklar 132 C. Diplomatlar 132 D. NATO Mensupları (Yabancı Asker Kişiler) 133 1. Genel Olarak 133 2. Sözleşme Kapsamına Giren Kişiler 134 3. Gönderen ve Kabul Eden Devletlerin Yargı Yetkileri 134 a. Mutlak Yargı Yetkisi 135 b. Öncelikli Yargı Yetkisi 135 İKİNCİ KİTAP
SUÇ GENEL TEORİSİ KAVRAMI, SUÇUN TANIMI VE KAVRAMI, SUÇUN YAPISAL UNSURLARI VE ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ, SUÇLULARIN VE SUÇLARIN ÇOKLUĞU Birinci Bölüm
SUÇ GENEL TEORİSİ KAVRAMI, SUÇUN TANIMI, SUÇ KAVRAMI VE
SUÇUN YAPISAL UNSURLARI, UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE
CEZALANDIRMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR §1. SUÇ GENEL TEORİSİ KAVRAMI 137 I. Kavram 137 II. Suç Genel Teorisinin Yararı 138 §2. SUÇUN TANIMI VE SUÇ KAVRAMI 138 §3. SUÇUN YAPISAL UNSURLARI 139 I. Tipe Uygunluk 139 A. Kavram 139 B. Tipin İçeriği 141 1. Objektif Nitelikteki Unsurlar 141 a. Fail 141 b. Mağdur 141 c. Hareketin Konusu 142 d. Eylem 142 aa. Hareket 142 aaa. Hareket Teorileri 142 a1. Hareketin Temelini Hukuk Dışında Arayan Teoriler 142 aa1. Nedensel (Doğal) Hareket Teorisi 142 aa2. Amaççı Hareket Teorisi 143 aa3. Sosyal Hareket Teorisi 144 a2. Hareketin Temelini Hukuk İçinde Arayan Teori: Normativist Teori 144 a3. Görüşümüz 144 bbb. Hareket Yeteneği ve Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 145 a1. Hareket Yeteneği 145 a2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 145 aa1. Tüzel Kişi Kavramı 145 aa2. Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 146 ccc. Hareketin Niteliğinin Suçların Sınıflandırılmasına Etkisi 148 a1. Hareketin Sayısına Göre Suçlar 148 aa1. Tek Hareketli Suçlar 148 aa2. Birden Fazla Hareketli Suçlar 148 aaa1. Birleşmiş Hareketli Suçlar 148 aaa2. Bölünebilen ya da Kesintili Suçlar 149 aa3. Seçimlik Hareketli Suçlar 149 aa4. İtiyadi Suçlar 149 a2. Hareketin Şekline Göre Suçlar 149 a3. Hareketin Önemine Göre Suçlar 151 bb. Netice 153 aaa. Kavram 153 bbb. Neticeye Göre Suçların Tasnifi 153 a1. Şekli Suç-Maddi Suç (Neticesiz- Neticeli Suçlar- Neticesi Harekete
Bitişik Suçlar) 153 a2. Zarar Suçu-Tehlike Suçu 153 a3. Ani Suç-Kesintisiz (Mütemadi) Suç 154 a4. Kalkışma Suçları 156 cc. Nedensellik Bağı ve Fiilin Objektif Yüklenebilirliği (İsnad Edilebilirliği) 157 aaa. Genel Olarak 157 bbb. Nedensellik Bağlantısını Ortaya Koymaya Çalışan Teoriler 157 a1. Şart Teorisi 157 a2. Uygunluk (Uygun sebep) Teorileri 158 ccc. Nedensellik Bağlantısı Konusunda Çıkabilecek Bazı Sorunlar 159 a1. Nedensellik Bağının Kesilmesi Sorunu 159 a2. Atipik Nedensel Gelişme 160 a3. Failce Bilinmeyen Sebeplerin Neticeye Etkisi 160 a4. Mağdurda Mevcut Bir Halin Tipik Neticenin Meydana Gelmesinde
Etkili Olması 161 a5. Öne Geçen Sebep 161 a6. Alternatif Nedensellik (Çift Nedensellik) 162 a7. Kümülatif Nedensellik (Neticenin Sebeplerin Toplamından Meydana Gelmesi) 163 a8. Rezerv Sebebin Önemsizliği (Varsayıma Dayalı Nedensellik) 164 ddd. Objektif Yüklenebilirlik (İsnadiyet) Teorisi 165 a1. Hakim Olabilirlik (Hükmedebilirlik) 166 a2. Yükümlülüğe Aykırılık İlişkisinin Bulunmaması (Hukuka Aykırılık İlişkisi ya da Hukuka Uygun Alternatif Hareketler) 170 a3. Neticenin Normun Koruma Alanı (ya da Amacı) Dışında Kalması
(Risk Bağlantısının (İlişkisinin) Bulunmaması) 171 a4. Hukuken Önemli Riskin ya da Tehlikenin Bulunmaması, İzin Verilmiş
Bir Riskin Varlığı ya da Riskin Azaltılması 172 a5. Varsayıma Dayalı Nedensellik 173 e. Tipte Yer Alan Diğer Objektif Nitelikteki Unsurlar 173 2. Sübjektif Nitelikteki Unsurlar 174 a. Kast 174 aa. Tanım-Kavram 174 bb. Kastın Unsurları 175 aaa. Bilme Unsuru: (Düşünme ve Öngörme) 175 bbb. İstemek (İrade Etmek) 177 cc. Kastın Aranacağı Zaman- Eklenen Kast 179 dd. Kastın Çeşitleri 181 aaa. Genel Kast-Özel Kast 181 a1. Genel kast 181 a2. Özel Kast (Amaç, maksat, niyet, saik) 181 aa1. Genel Olarak 181 aa2. Özel Kastın İşlevi 182 bbb. Ani Kast-Tasarlama (Taammüt-Düşünce) Kastı 182 ccc. Doğrudan Kast-Dolaylı (Olası) Kast 184 ee. Olası Kast (Dolaylı-Gayrı Muayyen Kast)-Bilinçli Taksir 184 aaa. Genel Olarak 184 bbb. Olası Kastın Sonuçları (Sorumluluğun Kapsamı) 185 ccc. Olası Kastın Uygulanamayacağı Suç Tipleri 187 b. Taksir 187 3. Yaptırım 187 4. Tipin İncelenmesinden Çıkan Sonuçlar (Tipin Sentezi) 188 a. Suçun Temel ve Türemiş Biçimi 188 b. Suçun Birleşik Şekli 188 II. Hukuka Aykırılık 188 A. Genel Olarak 188 B. Hukuka Aykırılık ve Kusur Ayrımı 189 C. Hukuka Uygunluk Sebepleri 189 1. Genel Olarak 189 2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Niteliği 190 3. Özellikleri 191 4. Çeşitleri 192 a. Kanun Hükmünü Yerine Getirme 192 aa. Kavram- Tanım 192 bb. “Kanun” Teriminin Anlamı 192 cc. Kolluğun Zor ve Silah Kullanma Yetkisi 193 aaa. Genel Olarak 194 bbb. Kapsam 194 ccc. Zor Kullanma Yetkisinin Aşamaları 194 b. Meşru Savunma 197 aa. Hukuki Niteliği 197 bb. Meşru Savunmanın Koşulları 197 aaa. Saldırıya İlişkin Koşullar 197 a1. Bir Saldırı Bulunmalı 197 a2. Saldırı Haksız Olmalı 198 a3. Saldırı Bir Hakka Yönelmiş Olmalı 200 a4. Saldırı Halen Mevcut, Gerçekleşmesi ya da Tekrarı Muhakkak Olmalı
(765 s. TCK’ya Göre, Filhal Def’i Zarureti) 201 bbb. Savunmaya İlişkin Koşullar 201 a1. Savunmada Zorunluluk Bulunmalı 201 a2. Savunma Saldırıya ve Saldırana Karşı Yapılmalı (Saldırı ile Savunma Arasında Nedensellik Bağlantısı Bulunmalı) 202 a3. Saldırı ile Oranlı (=Ölçülü) Olmalı 202 cc. Haksız Tahrik-Meşru Savunma İlişkisi 203 c. Hakkın Kullanılması 204 aa. Genel Olarak 204 bb. Koşulları 204 cc. Hakkın Kullanılması (İcrası) Durumları 204 aaa. Hekimlik Mesleğinin İcrası 205 bbb. Eleştiri Amacıyla Yapılan Düşünce Açıklamaları 206 ccc. Gazetecilik Mesleğinin İcrası 208 ddd. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı 209 d. İlgilinin Rızası 210 aa. Hukuksal Nitelik 210 bb. Koşulları 211 aaa. Mağdurun Üzerinde Serbestçe Tasarrufta Bulunabileceği Bir Hakkın Varlığı 211 bbb. Rızaya Ehliyet 213 ccc. Rızanın Açıklanması 214 e. Yükümlülüklerin Çatışması 214 5. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması (TCK m. 27) 217 a. Sınırın Kasten Aşılması 217 b. Sınırın Taksirle Aşılması 218 c. Meşru Savunmada Sınırın Korku, Panik ya da Heyecan Gibi Nedenlerle Aşılması 218 d. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata ve Sınırın Aşılması 219 III. Kusurluluk 219 A. Kusurluluğun Koşulları 219 1. Kusur Yeteneğinin Varlığı 219 a. Kusur Yeteneği Kavramı 219 b. Kusur Yeteneğinin Bulunması Gereken Zaman 220 c. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller 221 aa. Yaş Küçüklüğü 222 aaa. Genel Olarak 222 bbb. Yaşla İlgili Bazı Ön Sorunlar 223 ccc. Yaş Küçüklüğü ve Akıl Hastalığının Aynı Kişide Birleşmesi 223 ddd. Yaş Küçüklüğü Halleri 223 a1. 12 Yaşını Doldurmamış Çocuklar (TCK m.31/1) 223 a2. 13-15 Yaş Arasında Kalan Küçükler (TCK m. 31/2) 225 a3. 16-18 Yaş Grubu (TCK m. 31/3) 227 bb. Akıl Hastalığı 228 aaa. Akıl Hastalığı Nedeniyle, İşlenen Fiilin Hukuki Anlam ve Sonuçlarının Algılanamaması veya Bu Fiille İlgili Olarak Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Önemli Derecede Azalması 228 a1. Kavram 228 a2. Tedbirin Süresi 229 bbb. Algılama Yeteneğinin Tümüyle Ortadan Kalkmaması ve Fakat İşlenen Fiille İlgili Olarak Önemli Derecede Olmamakla Birlikte Davranışlarını Yönlendirme Yeteneğinin Azalması 230 cc. Sağır ve Dilsizlik 231 dd. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 231 aaa. Geçici Nedenler 231 bbb. Alkol ve Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 232 2. Mazeret Sebepleri ve Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Hallerin Bulunmaması 234 a. Mazeret Sebepleri 235 aa. Zorunluluk (Zaruret) Hali (m. 25/2) 235 aaa. Zorunluluk Halinin Koşulları 236 a1. Tehlikeye İlişkin Koşullar 236 aa1. Ağır ve Muhakkak Bir Tehlikenin Varlığı 236 aa2. Tehlikenin Bir “Hakka” Yönelik Olması 237 aa3. Tehlikeye Bilerek Sebebiyet Verilmemesi 237 a2. Korunmaya İlişkin Koşullar 238 aa1. Tehlike ile Korunma Hareketi Arasında Nedensellik Bağının Olması 238 aa2. Tehlikeden Başka Türlü Korunma İmkanının Bulunmaması 238 aa3. İşlenen Fiil ile Tehlike Arasında Oran Bulunması 239 aa4. Tehlikeye Göğüs Germe Yükümlülüğünün Bulunmaması 239 bbb. Zorunluluk Hali ve Meşru Savunma Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Karşılaştırılması 240 bb. Amirin Emrini İfa (m. 24/2, 3, 4) 240 aaa. Genel Olarak 240 bbb. Hukuki Niteliği 241 ccc. Koşulları 242 a1. Bir Emir Bulunmalıdır 242 a2. Emir Meşru (Bağlayıcı) Olmalıdır 242 a3. Kanuna Aykırı Emir- Konusu Suç Olan Emir 243 cc. Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku veya Telaş Nedeniyle Aşılması (m.27/2) 246 b. Kusurluluğu Etkileyen (Kaldıran ya da Azaltan) Haller 248 aa. Cebir-Şiddet-Tehdit 248 bb. Kusurluluğu Azaltan Neden: Haksız Tahrik 251 aaa. Genel Olarak 251 bbb. Haksız Tahrikin Uygulama Koşulları 251 a1. Tahrik Teşkil Eden Haksız Bir Fiil Olmalıdır 251 a2. Haksız Fiil Failde Hiddet veya Şiddetli Elem Etkisi Meydana Getirmelidir 252 a3. Suç Bu Hiddet ve Şiddetli Elem Etkisi Altında İşlenmelidir 252 a4. Suç Tahriki Oluşturan Haksız Eylemi İşleyen Kimseye Karşı İşlenmelidir 253 ccc. Haksız Tahrikle İlgili Olarak Ortaya Çıkabilecek Sorunlar 253 c. Hata 253 aa. Kavram 253 bb. Suçun Maddi Unsurlarında Hata 254 aaa. Suçun Konusunda Hata 255 bbb. Nedensellik Bağında Hata 256 ccc. Suçun Maddi Unsurlarında Hatanın Sonuçları 257 cc. Suçun Nitelikli Unsurlarında (Ağırlatıcı ve Hafifletici Sebeplerde) Hata 259 dd. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlere Ait Koşulların Varlığında Hata 261 aaa. Genel Olarak 261 bbb. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Hata 261 a1. Hukuka Uygunluk Sebebinin Varlığında Hata 261 a2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Koşullarında Hata 262 ccc. Kusurluluğu Kaldıran ya da Azaltan Nedenlerde Hata 265 ee. Şahısta Hata 267 ff. Hedefte Sapma 267 gg. Haksızlık Bilinci (Yasaklılık Yanılması) 270 §4. UNSURLARIN DIŞINDA KALAN VE CEZALANDIRILMAYA ETKİLİ OLAN ŞARTLAR (TİPİKLİK DIŞINDA BULUNAN HUSUSLAR) 272 I. Genel Olarak 272 II. Ön Şartlar 273 III. Cezalandırılabilme Şartları 273 IV. Muhakeme Şartları 275 A. Şikayet 275 1. Tanım-Kavram 275 2. Özellikleri 276 B. İzin 278 C. Talep (İstem) 278 D. Karar 278 E. Uzlaşma 279 İkinci Bölüm
SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ §1. TEŞEBBÜS AŞAMASINDA KALMIŞ SUÇLAR 283 I. Genel Olarak 283 II. Teşebbüsün Şartları 284 A. Ön Şart: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması 284 B. Suç İşleme Kastının Varlığı (Suç, Kasten İşlenen Suçlardan Olmalıdır) 285 C. Suçun İcrasına Elverişli Hareketlerle Doğrudan Doğruya Başlamak 285 1. Sübjektif Teori 286 2. Objektif Teoriler 286 D. Failin İşlemeyi Kastettiği Suçu Elinde Olmayan Nedenlerle Tamamlayamaması 288 1. Genel Olarak 288 2. Suçun Tamamlanması Kavramı 288 3. Suçun Bitmesi Kavramı ve Teşebbüs ile İlişkisi 289 III. Teşebbüs Halinde Verilecek Cezanın Belirlenmesi 290 IV. İşlenemez Suça Teşebbüs (Elverişsiz Teşebbüs) 291 A. Objektif Teori 291 B. Sübjektif Teori 292 C. Yeni Objektif Teori (Tehlike Teorisi) 292 V. Teşebbüste Özellik Gösteren Diğer Bazı Haller 293 VI. Gönüllü Vazgeçme 294 §2. TAKSİRLİ SUÇLAR 296 I. Taksir Kavramı 296 II. Taksirin Tanımı 297 III. Taksirin Unsurları 297 A. Fiilin Taksirle İşlenebilen Bir Suç Olması 298 B. Hareketin İradi Olması-Neticenin İstenmemiş Bulunması 298 C. Özen Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemiş Olması 298 D. Neticenin Öngörülebilir Olması 299 E. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik Bağının Varlığı 300 VI. Taksir Şekilleri 301 V. Bilinçli Taksir-Bilinçsiz Taksir 302 VI. Taksirli Suçlara İştirak 304 VII. Taksirli Suçlarda Verilecek Cezanın Belirlenmesi 305 VIII. Ceza Sorumluluğunun Kalkması 306 §3. İHMALİ HAREKETLE İŞLENEN SUÇLAR 307 I. Kavram 307 II. Gerçek İhmali Suçlar 307 III. Gerçek Olmayan İhmali Suçlar 308 §4. NETİCESİ SEBEBİYLE AĞIRLAŞMIŞ SUÇLAR 309 I. Genel Olarak 309 II. Tanım-Çeşitleri-Koşulları 309 A. Tanım 309 B. Çeşitleri 309 C. Koşulları 310 III. Temel Suç ile Ağır veya Başka Netice Arasındaki Bağlantı 311 Üçüncü Bölüm
SUÇLULARIN ÇOKLUĞU: FAİLLİK VE İŞTİRAK §1. KAVRAM 313 §2. SUÇA KATILANLARIN SORUMLULUĞU KONUSUNDAKİ SİSTEMLER 314 §3. TCK’NIN KABUL ETTİĞİ SİSTEM 315 I. Genel Olarak 315 II. Faillik 315 A. Birlikte (Müşterek) Faillik 315 1. Genel Olarak 315 2. TCK Anlamında Birlikte (Müşterek) Faillik 318 B. Dolayısıyla Faillik (TCK. m. 37/2) 319 III. Suç Ortaklığı (Şeriklik) 321 A. Suç Ortaklığının Koşulları 321 1. Birden Çok Kişi (Fail) Tarafından Yapılan ve Aralarında Nedensel Bağlantı Bulunan Birden Çok Hareketin Varlığı (Objektif Koşul) 321 2. Suça Katılma Kastı (İştirak İradesi) (Sübjektif Koşul) 321 3. Karar Verilen Suçun İşlenmesi (Bağlılık Kuralı) 322 B. Suç Ortaklığı Halleri 326 1. Azmettirme 326 a. Kavram 326 b. Azmettirmede Ağırlatıcı Sebep 327 c. Muhbir Suç Ortağı (TCK m. 38/3) 327 2. Yardım Etme 328 a. Suç İşlemeye Teşvik Etmek 328 b. Suç İşleme Kararını Kuvvetlendirmek 329 c. Fiilin İşlenmesinden Sonra Yardımda Bulunacağını Vaat Etmek 329 d. Suçun Nasıl İşleneceği Hususunda Yol Göstermek 329 e. Fiilin İşlenmesinde Kullanılan Araçları Sağlamak 329 f. Suçun İşlenmesinden Önce veya İşlenmesi Sırasında Yardımda Bulunarak İcrasını Kolaylaştırmak 330 IV. Özgü Suçlarda İştirak 330 V. İştirak Hâlinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme 331 Dördüncü Bölüm
SUÇLARIN ÇOKLUĞU (SUÇLARIN İÇTİMAI)- YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA) §1. SUÇLARIN ÇOKLUĞU (SUÇLARIN İÇTİMAI) HALLERİ 333 I. Bileşik Suç 333 A. Genel Olarak 333 B. Bileşik Suç Olarak Kabul Edilmeyen Haller 334 II. Zincirleme Suç 334 A. Tanım-Kavram 334 B. Koşulları 335 1. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi 335 2. Aynı Suçun Değişik Zamanlarda İşlenmesi 337 3. Bir (Aynı) Suç İşleme Kararı 337 4. Mağdurun Aynı (Tek) Kişi Olması 338 C. Zincirleme Suçun Varlığının Sonucu 338 D. Zincirleme Suç Hükmünün Uygulanamayacağı Suçlar 339 E. Aynı Suçun Birden Fazla Kişiye Karşı Tek Bir Fiille İşlenmesi 339 III. Fikri İçtima 340 A. Terim-Kavram 340 B. Koşulları 341 1. Tek Fiil 341 2. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması (Kanunun Değişik Hükümlerinin İhlali) 342 §2. YASALARIN TEKLİĞİ (GÖRÜNÜŞTE İÇTİMA) 344 ÜÇÜNCÜ KİTAP
CEZA HUKUKUNUN YAPTIRIMLARI, BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ §1. CEZA KAVRAMI VE CEZANIN (CEZALANDIRMANIN) AMAÇLARI 348 §2. CEZANIN NİTELİKLERİ 348 §3. CEZANIN TÜRLERİ 349 §4. TCK’DA YAPTIRIMLAR 350 I. Cezalar 351 A. Hapis Cezaları 351 1. Ağırlaştırılmış Hapis Cezası 351 2. Müebbet Hapis Cezası 352 3. Süreli Hapis Cezası 352 a. Kavram 352 b. Kısa Süreli Hapis Cezası ve Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 353 aa. Kısa Süreli Hapis Cezası 353 bb. Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlar 353 aaa. Çevirmenin Koşulları 353 bbb. Çevirme Zorunluluğu 354 ccc. Çevirme Yasağı 356 ddd. TCK m. 5 ve m. 50 356 ggg. Çevirmeye Konu Yaptırımlar 357 a1. Adli Para Cezasına Çevirme 357 a2. Tedbire Çevirme 357 aa1. Aynen İade, Suçtan Önceki Hale Getirme veya Tazmin Suretiyle Tamamen Giderme 357 aa2. Bir Eğitim Kurumuna Devam Etme 358 aa3. Belirli Yerlere Gitmekten veya Belirli Etkinlikleri Yapmaktan
Yasaklanma 358 aa4. Ehliyet ve Ruhsat Belgelerinin Geri Alınması, Belli Bir Meslek ve
Sanatı Yapmaktan Yasaklanma 358 aa5. Gönüllü Olarak Kamuya Yararlı Bir İşte Çalıştırılma 358 aa6. Çevrilen Ceza ve Tedbirlere Uymamanın Yaptırımı 359 aa7. Önlemin Değiştirilmesi 359 cc. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Özel İnfaz Usulleri 360 B. Adli Para Cezası 361 1. Tanım-Kavram 361 2. Para Cezasına İlişkin Sistemler 361 3. TCK’da Para Cezası 362 4. Adli Para Cezasının İnfazı 362 II. Güvenlik Tedbirleri 363 A. Genel Olarak 363 B. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Bırakılma 364 C. Müsadere 369 1. Genel Olarak 369 2. Hukuki Nitelik 370 3. Müsaderenin Çeşitleri 370 4. Koşulları 370 a. Eşya Müsaderesi ve Koşulları (TCK m. 54/1, 3) 371 b. Eşdeğer Müsaderenin Koşulları (TCK m. 54/2) 373 c. TCK m. 54/4 Anlamında Müsaderenin Koşulları 374 5. Kazanç Müsaderesi 374 a. Genel Olarak 374 b. Hukuki Nitelik 374 c. Kazanç Müsaderesinin Koşulları 374 d. Kaim Değerlerin Müsaderesinin Koşulları 375 D. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri 376 E. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 377 F. Suçta Tekerrür ve Özel Tehlikeli Suçlular 377 1. Kavram 377 2. Koşulları 378 a. Önceden İşlenen Suçtan Dolayı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması 378 b. Yeni Bir Suçun İşlenmesi 379 3. Tekerrürde Süre 380 4. Tekerrürün Sonuçları 381 5. Özel Tehlikeli Suçlular 382 G. Sınır Dışı Edilme 384 H. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri 386 1. İznin İptali 386 2. Müsadere 388 3. Hakimin Takdir Yetkisi 388 §5. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 389 I. Cezanın Belirlenmesi 390 A. Genel Olarak 390 B. Ceza Türünün Belirlenmesi 391 C. Temel Cezanın Belirlenmesi 391 1. Genel Olarak 391 2. Cezanın Belirlenmesinde Göz Önünde Bulundurulması Gereken Hususlar 392 a. Suçun İşleniş Biçimi 392 b. Suçun İşlenmesinde Kullanılan Araçlar 393 c. Suçun İşlendiği Zaman ve Yer 393 d. Suçun Konusunun Önem ve Değeri 393 e. Meydana Gelen Zarar ve Tehlikenin Ağırlığı 394 f. Failin Kast veya Taksire Dayalı Kusurunun Ağırlığı 395 g. Failin Güttüğü Amaç ve Saiki 395 3. Olası Kast ve Bilinçli Taksirin Dikkate Alınması 396 4. Nitelikli Hallerin Varlığı 396 D. Sonuç Cezanın Belirlenmesi 399 E. Cezanın Yukarı ve Aşağı Sınırlarının Aşılmaması 400 F. Cezanın Hesaplanması 401 1. Genel Olarak 401 2. Adli Para Cezalarının Hesaplanması 401 3. Cezaların İçtimaı (Birleştirilmesi) 402 a. Genel Olarak 402 b. Cezaların İçtimaı Sistemleri 403 c. Cezaların İçtimaı Kuralları 403 d. İçtima Kurallarını Uygulama Yetkisi 404 II. Cezanın Bireyselleştirilmesi 404 A. Cezanın Bireyselleştirilmesi Kavramı 404 B. Cezanın Bireyselleştirilmesi Araçları 405 1. Takdiri İndirim Nedenleri 405 2. Mahsup 407 a. Genel Olarak 407 b. Hukuki Esası 407 c. Mahsup Hükümlerinin Uygulanış Şekli 408 d. Adli Kontrol ve Mahsup 409 e. Yurtdışında Geçen Sürenin Mahsubu 409 3. Hapis Cezasının Ertelenmesi 409 a. Tanım-Kavram 409 b. Koşulları 411 aa. İşlenen Suçtan Dolayı Verilecek Cezanın Belli Ağırlıkta Olması 411 bb. Daha Önce Kasıtlı Bir Suçtan Dolayı Hapis Cezasına Mahkum Edilmemiş Olmak 412 cc. Suç İşlemeyeceği Konusunda Mahkemede Bir Kanaatin Oluşması 413 c. Erteleme Kararı 414 d. Ertelemenin Koşula Bağlanması 415 e. Ertelemenin Denetime Tabi Tutulması: Denetimli Serbestlik 415 aa. Denetim Süresi 416 bb. Denetim Süresince Öngörülebilecek Yükümlülükler 416 cc. Uzman Kişinin Görevlendirilmesi ve Görevleri 416 f. Ertelemenin Sonucu 417 g. Ertelemenin Düşmesi 417 DÖRDÜNCÜ KİTAP
DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER §1. GENEL OLARAK 419 §2. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 420 I. Sanığın veya Hükümlünün Ölümü 420 A. Genel Olarak 420 B. Sanığın Ölümü 420 C. Hükümlünün Ölümü 421 D. Mağdurun Ölümü 421 II. Af 421 A. Genel Olarak 421 B. Affın Çeşitleri 422 1. Genel Af 422 2. Özel Af 423 3. Cumhurbaşkanınca Af 423 III. Zamanaşımı 423 A. Genel Olarak 423 B. Dava Zamanaşımı 424 1. Dava Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar 425 2. Dava Zamanaşımı Süreleri 426 3. Dava Zamanaşımı Süresinin Kısalması 426 4. Dava Zamanaşımı Süresinin Belirlenmesi 427 5. Dava Zamanaşımı Süresinin Başlaması 427 a. Genel Olarak 427 b. Bazı Suçlar Bakımından Dava Zamanaşımı Sürelerinin Başlamasına İlişkin Özel Düzenlemeler 427 aa. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçu (TCK m.230/1, 2, 3) 427 bb. İftira Suçu (TCK m.267) 428 6. Dava Zamanaşımının Durması 428 a. İzin – Karar 428 b. Bekletici Mesele 428 c. Kaçaklık Kararı 429 d. TCK Dışındaki Bazı Kanunlarda Zamanaşımının Durmasına İlişkin Hükümler 429 aa. Uzlaşma (CMK m.253 – 255) 429 bb. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi (CMK m.171/2 vd.) 429 cc. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (CMK. m.231/5 vd.) 430 dd. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Çocuk Hakkında Açılacak Kamu Davasının Ertelenmesi (ÇKK m.19) 430 ee. Çocuk Koruma Kanunu Bakımından Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (ÇKK m.23) 430 ff. Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu Bakımından Geri Bırakma (m.20) 430 gg. Bankacılık Kanunu Bakımından Dosyanın Bilirkişiye Tevdii (m.165) 431 7. Dava Zamanaşımının Kesilmesi 431 a. Kesilme Halinde Dava Zamanaşımının Uzaması 432 b. Dava Zamanaşımının Kesilmesinin Şeriklere Etkisi 432 C. Ceza Zamanaşımı 432 1. Genel Olarak 432 2. Ceza Zamanaşımı Süreleri 433 3. Kısa Süreli Hapis Cezalarının Adli Para Cezasına Çevrilmesi Halinde Ceza Zamanaşımı Süresinin Tespiti 433 4. Farklı Türde Cezalar İçeren Hükümlerde Ceza Zamanaşımı Süresinin Değerlendirilmesi 434 5. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kısalması 434 6. Ceza Zamanaşımı Süresinin Başlaması 434 a. Hükmün Kesinleşmesi 435 b. İnfazın Herhangi Bir Sebeple Kesilmesi 435 7. Ceza Zamanaşımına Tabi Olmayan Suçlar 436 8. Ceza Zamanaşımının Durması 436 9. Ceza Zamanaşımı ve Hak Yoksunlukları 436 10. Ceza Zamanaşımının Kesilmesi 437 11. Ceza Zamanaşımı Süresinin Kesilme Nedenleri 437 12. Kesilmenin Etkisi 438 13. Ceza Zamanaşımının Sonuçları 438 D. Müsadere Zamanaşımı 438 E. Zamanaşımının Hesabı ve Uygulanması 439 IV. Uzlaşma 439 V. Önödeme 439 A. Genel Olarak 439 B. Önödeme Usulünün Uygulanacağı Suçlar 440 §3. DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİSİ 442 BEŞİNCİ KİTAP
KOŞULLU SALIVERİLME - ADLİ SİCİL VE
HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ §1. KOŞULLU SALIVERİLME (ŞARTLA SALIVERME-MEŞRUTEN TAHLİYE) 443 I. Tanım-Kavram 443 II. Koşulları 443 A. Hükmedilmiş Cezanın Bir Süre Çekilmiş Olması 443 B. İyi Hal 445 III. Koşullu Salıverilmeye Karar Verecek Mahkeme 445 IV. Koşullu Salıverilme Yasağı 446 V. Denetim Süresi-Denetimli Serbestlik 446 A. Koşullu Salıverilmenin Geri Alınması 448 1. Geri Alınmayı Gerektiren Haller 448 2. Geri Alınmanın Sonucu 448 3. Geri Almaya Karar Verecek Makam 449 B. Koşullu Salıverilmenin Sonucu 449 §2. ADLİ SİCİL VE HÜKÜMLÜLÜK KAYDININ SİLİNMESİ 449 Kaynakça 453 Kavramlar Dizini 457 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
