İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 15
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
ANONİM ORTAKLIKTA PAY SAHİBİNİN OY HAKKI
I. OY HAKKININ TANIMI 23
II. OY HAKKININ İŞLEVİ 24
III. OY HAKKININ HUKUKİ NİTELİĞİ 28
A. Hukuki İşlem Niteliği 28
B. Vazgeçilmez Hak Niteliği 31
C. Müktesep Hak Niteliği 33
IV. OY HAKKININ TEMEL ÖZELLİKLERİ 37
A. Oy Hakkının Kazanılması 37
1. Oy Hakkının Kuruluşta Kazanılması 37
2. Oy Hakkının Sermaye Artırımında Kazanılması 39
a. Esas Sermaye Sisteminde Yapılan Artırımlarda 39
aa. Dış Kaynaklardan Yapılan Artırımlarda 39
bb. İç Kaynaklardan Yapılan Artırımlarda 43
b. Kayıtlı Sermaye Sisteminde Yapılan Artırımlarda 44
aa. Dış Kaynaklardan Yapılan Artırımlarda 44
bb. İç Kaynaklardan Yapılan Artırımlarda 49
B. Oy Hakkının Paya Bağlı Olması 49
C. Oy Hakkının Sınırlandırılabilmesi 52
D. Oy Hakkına İmtiyaz Tanınabilmesi 53
V. OY HAKKININ KULLANIMI 56
A. Oy Hakkının Genel Kurulda Kullanılması 56
B. Oy Hakkının Payların İtibari Değerleri ile Orantılı Kullanılması 57
C. Oy Hakkının Belirli Bir Usule Uygun Kullanılması 58
D. Oy Hakkının Serbestçe Kullanılması 59
E. Birikimli Oy Kullanma 61
F. Oy Hakkını Kullanabilecek Kişiler 64
1. Oy Hakkının Asaleten Kullanılması 64
a. Pay Sahibi 64
b. İntifa Hakkı Sahibi 65
2. Oy Hakkının Temsilci Aracılığıyla Kullanılması 66
a. Bireysel Temsil 66
b. Toplu (Kitlesel/Kurumsal) Temsil 69
İKİNCİ BÖLÜM
TÜRK TİCARET KANUNU HÜKÜMLERİ BAKIMINDAN
OY HAKKININ DONDUĞU HÂLLER
I. OY HAKKININ DONMASI KAVRAMI 71
A. Genel Olarak 71
B. Düzenleniş Amacı 72
C. Benzer Kurumlardan Farkı 78
1. Oydan Yoksunluk ve Oy Hakkının Donması 78
2. Oydan Yoksun Paylar ve Oy Hakkının Donması 81
3. Borsaya Kote Edilmemiş Nama Yazılı Payların Kanuni İntikalinde Oy Hakkının Kullanılamaması ve Oy Hakkının Donması 83
II. OY HAKKININ DONDUĞU HÂLLER 87
A. Anonim Ortaklığın Kendi Payını İktisap Etmesi 87
1. Genel Olarak 87
2. Konunun Düzenlenişi 91
3. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını İktisap Etmesinin Şartları 92
a. Genel Kurulun Yönetim Kurulunu Yetkilendirmesi 93
b. Onda Bir Oranında Yasal Sınır 95
c. Ortaklık Net Aktifinin Kanunda Öngörülenden Az Olmaması 95
d. İktisap Edilecek Payların Bedellerinin Tümünün Ödenmiş Olması 96
e. İktisap Edilecek Payları Karşılayan Tutarda Yedek Akçe Ayrılması 96
f. İktisap Neticesinde Ortaklık Tüzel Kişiliğinin Tek Pay Sahibi Olmaması 97
g. İktisabın Eşitlik İlkesi Uyarınca Gerçekleştirilmesi 97
4. Türk Ticaret Kanunu m. 379’a İstisna Oluşturan Hâller 98
a. Yetki İstisnası 98
b. Türk Ticaret Kanunu m. 379’daki Şartların Aranmaması 100
aa. Sermayenin Azaltılması Kararı 100
bb. Külli Halefiyet Hâli 100
cc. Kanuni Satın Alma Yükümlülüğü 101
dd. Cebri İcradan Ortaklık Alacağının Tahsil Edilmesi 103
ee. Menkul Kıymet Ortaklıklarının Kendi Payını İktisap Etmesi 103
5. Anonim Ortaklığın İktisap Ettiği Payların Hukuki Durumu 104
a. Türk Ticaret Kanunu m. 379 ve m. 381’e Uygun İktisap Edilen Paylar 104
b. Türk Ticaret Kanunu m. 382 ve m. 383’e Uygun İktisap Edilen Paylar 105
6. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını İktisap Etmesi Hâlinde Oy Hakkının Donması 107
a. Düzenlenişi 107
b. Düzenleniş Amacı 107
B. Karşılıklı İştirak 112
1. Genel Olarak 112
2. İştirak Oranlarının Hesaplanması 114
3. Basit Karşılıklı İştirak 117
4. Basit Karşılıklı İştirakte Oy Hakkının Donması 119
a. Konunun Düzenlenişi 119
b. Düzenleniş Amacı 122
5. Nitelikli Karşılıklı İştirak 125
6. Nitelikli Karşılıklı İştirak Hâlinde Oy Hakkının Donması 129
a. Konunun Düzenlenişi 129
b. Düzenleniş Amacı 131
C. Pay Sahibinin Iskat Edilmesi 132
1. Genel Olarak 132
2. Iskatın Uygulama Koşulu 133
3. Iskat Prosedürü 137
4. Iskat Kararı 140
5. Iskatın Sonuçları 141
6. Pay Sahibinin Iskatında Oy Hakkının Donması 143
a. Konunun Düzenlenişi 143
aa. Iskat Edilen Payların Hukuki Akıbeti 143
bb. Iskat Edilen Paylardan Doğan Hakların Hukuki Akıbeti 147
b. Düzenleniş Amacı 148
D. Bildirim, Tescil ve İlan Yükümlülüğü 149
1. Genel Olarak 149
2. Bildirim Yükümlüleri 153
a. Teşebbüs ve Ticaret Ortaklığı 153
b. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticiler 155
c. Yönetim Kurulu Üyeleri ve Yöneticilerin Belirli Derecede Yakınları ve Sermayelerinin En Az %20’sine Sahip Oldukları Ticaret Ortaklıkları 156
3. Bildirim Yükümlülüğünün Doğması 156
4. Bildirimin Yapılması 158
5. Bildirim, Tescil ve İlan Yükümlülüğünde Oy Hakkının Donması 160
a. Konunun Düzenlenişi 160
b. Düzenleniş Amacı 162
E. Pay Sahibinin Oy Hakkının Esas Sözleşme ile Sınırlandırılması 163
1. Genel Olarak 163
2. Sınırlandırma Şartları 164
a. Esas Sözleşmede Hüküm Bulunması 164
b. Asgari Oy Hakkının ve Müktesep Hak Niteliğinin Gözetilmesi 165
c. Anonim Ortaklık Menfaatinin Gözetilmesi 166
d. Eşit İşlem İlkesine Uyulması 167
3. Oy Hakkının Esas Sözleşme ile Sınırlandırılması Sonucunda Oy Hakkının Donması 168
a. Konunun Düzenlenişi 168
aa. Oy Hakkına Üst Sınır Getirilmesi Sonucunda Oy Hakkının Donması 169
bb. Oy Hakkının Kademeli Olarak Sınırlandırılması Sonucunda Oy Hakkının Donması 170
cc. Her Pay Sahibine Bir Oy Hakkı Tanınması Sonucunda Oy Hakkının Donması 171
b. Düzenleniş Amacı 173
aa. Oy Gücünün Dengelenmesi 173
bb. Yabancılaşmanın Önlenmesi 174
cc. Ortaklığa Yeni Sermaye Getirilmesini Sağlama 175
dd. Bağlam Hükümlerinin Tamamlanması ve Korunması 175
F. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devri 176
1. Genel Olarak 176
2. Borsaya Kote Edilmiş Nama Yazılı Paylarda Bağlamın Temel Esasları 178
a. Borsaya Kote Edilmiş Pay Kavramı 178
b. Esas Sözleşme ile Öngörülme 179
c. Bağlama Tabi Olan Hukuki İşlemler 181
d. Bağlamın Etkisini Kaybettiği Hâller 182
e. Ret Sebebi Olarak Yüzdesel Sınırlama 184
aa. Genel Olarak 184
bb. Yüzdesel Sınırların Belirlenmesi 186
cc. Anonim Ortaklığın Takdir Hakkı 187
3. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devrinde Hakların Geçişi 188
a. Borsa İçinden İktisap 188
b. Borsa Dışından İktisap 190
4. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devrinde Oy Hakkının Donması 191
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
OY HAKKININ DONMASININ HUKUKİ SONUÇLARI
I. ANONİM ORTAKLIĞIN KENDİ PAYLARINI İKTİSAP ETMESİ HÂLİNDE 193
A. Oy Hakkının Kullanılamaması 193
B. Yönetsel Haklar ve Malvarlığı Haklarının Kullanılamaması 194
C. Toplantı Nisaplarına Dâhil Edilmeme 197
D. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Kanuna Aykırı Biçimde İktisap Etmesi Hâlinde Oy Hakkının Akıbeti 199
E. Anonim Ortaklığın Kendi Paylarını Rehin Alması Hâlinde Oy Hakkının Akıbeti 205
II. KARŞILIKLI İŞTİRAKTE 207
A. Basit Karşılıklı İştirakte 207
B. Nitelikli Karşılıklı İştirakte 209
III. PAY SAHİBİNİN ISKAT EDİLMESİNDE 210
IV. BİLDİRİM, TESCİL VE İLAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNDE 213
V. OY HAKKININ ESAS SÖZLEŞME İLE SINIRLANDIRILMASINDA 214
A. Genel Olarak 214
B. Esas Sözleşme Değişikliğinde Usule Aykırılık ve Oy Hakkının Akıbeti 217
1. Asgari Oy Hakkını Sınırlandıran Esas Sözleşme Değişikliklerinde 217
2. Kanuni Nisapların Sağlanmadığı Esas Sözleşme Değişikliklerinde 217
3. Eşit İşlem İlkesine Aykırılık Teşkil Eden Esas Sözleşme Değişikliklerinde 218
VI. BORSAYA KOTE EDİLMİŞ BAĞLI NAMA YAZILI PAYLARIN DEVRİNDE 222
A. Genel Olarak 222
B. Anonim Ortaklığa Tanıma Kararı İçin Verilen Süre ve Pay Defterindeki Durum 225
C. İkincil Mevzuatın Değerlendirilmesi 226
D. Borsa İçinden İktisap Hâlinde Oy Hakkının Hukuki Akıbeti 230
E. Borsa Dışından İktisap Hâlinde Oy Hakkının Hukuki Akıbeti 232
VII. OY HAKKININ DONMASI HÜKÜMLERİNE AYKIRILIK HÂLİNDE 233
A. Oy Hakkının Donması Hükümlerinin İhlal Edilmesi 233
1. Genel Olarak 233
2. Oy Hakkının Donması Hükümlerinin İhlalinde Başvurulabilecek Hukuki İmkânlar 235
a. Genel Kurula Katılmaya İtiraz 235
b. Genel Kurul Kararının Yokluğu Sorunu ve İptal Edilebilirlik Yaptırımı 237
B. Oy Hakkının Donması Hükümlerinin Dolanılması 240
1. Genel Olarak 240
2. Oy Hakkının Donması Hükümlerinin Dolanılması Hâlinde Başvurulabilecek Hukuki İmkânlar 241
Sonuç 243
Kaynakça 251
Mahkeme Kararları 267
Kavram Dizini 269 |