|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ i
İÇİNDEKİLER iii
KISALTMALAR xi
GENEL OLARAK 1
§1. HASAR HUKUKU KAVRAMI
I. GENEL OLARAK 3
II. SİGORTA MEVZUATI ANLAMINDA 4
1. Poliçe Yazım ve Hasar İlişkisi 4
2. Hasar Sürecinde İyi Niyet ve Özen 5
3. Tazminat Sürecine İlişkin Bilgilendirme 5
4. Hasar Yükümlülükleri ile Muallak Tazminat Karşılığı İlişkisi 5
5. Sigorta Şirketlerinin Hasar Yükümlülükleri ile Teminat İlişkisi 8
6. Sigorta Şirketlerinin Muallak Hasar Dosyası Açma Yükümü 9
7. Sigorta Şirketinin Hasar Destek Hizmeti Alımı 12
8. Rücu ve Sovtaj Tutarlarının, Tazminat Ödemesine Etkisi ve
Muhasebeleştirilmesi 13
9. Sigorta Şirketinin Yanlış Uygulamaları 13
10. Sigortacılık Verilerinin Paylaşımı 13
III. DİĞER MEVZUAT ANLAMINDA 15
1. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 15
2. Kambiyo Mevzuatı 17
2.1. Uluslararası Ticarete Konu Mallara İlişkin Sigortalar 18
2.2. Hayat Sigortaları 19
2.3. Diğer Sigorta Türleri Açısından 19
a. Prim Transferi 19
b. Hasar Tazminatı ve Benzeri Ödemelerin Yurt Dışına Transferi 19
3. Vergi Mevzuatı 19
3.1. Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) 19
3.2. Yangın Vergisi 20
3.3. Hayat Sigortalarında Sigorta Tazminatının Vergilendirilmesi 21
3.4. KDV Konusu 21
4. MASAK Mevzuatı 22
5. Kişisel Veri Mevzuatı 24
IV. SİGORTA SÖZLEŞMESİ ÖZEL VE GENEL ŞARTLARI 27
1. Genel Şartlar 27
2. Özel Şartlar 30
3. Garantiler (Warranties) 33
4. Sigorta Sözleşmesi Özel ve Genel Şartlarının TBK Karşısında Durumu 33
V. SİGORTA YARGISI 34
§2. İYİ BİR HASAR UYGULAMASI NASIL OLMALI?
I. OECD – İYİ HASAR YÖNETİMİNE DAİR REHBER (GUİDELİNES FOR
GOOD PRACTİCE FOR INSURANCE CLAİM MANAGEMENT) 39
II. MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU – SİGORTA ŞİRKETİ
HASAR/TAZMİNAT PERSONELİ ULUSAL MESLEK STANDARDI 40
III. SEDDK – HASAR VE TAZMİNAT İŞLEM DENETİM REHBERİ 41
§3. HUKUK GÖZÜYLE HASAR YÖNETİMİ
I. SİGORTACININ HASAR DEPARTMANI ORGANİZASYONU 43
II. HASAR YÖNETİMİNE DAİR ÖNEMLİ HUSUSLAR 44
1. Ürün ve Poliçe Yazımı 44
a. Ürün Yapısının Basitleştirilmesi 44
b. Ürün Şartları ile Risk Özelinde Uyumun Sağlanması 44
c. Müşteri veya Temsilcisi Tarafından Ibraz Edilen Özel Şartlar ile
Sigortacının Ürün Şartlarının Uyumunun Sağlanması 45
d. Reasürans Sözleşmesinin Ürüne ve Teminata Dair Şartlarının,
Sigorta Sözleşmesi Şartları ile ve Yerel Hukuk ile Uyumlu Hale
Getirilmesi 46
2. Sigortalı ve Rizikonun Takibi 46
3. Hasarda İspat Yükü ve Sigortalı Lehine Yorum 47
III. HASAR SÜRECİNE DAİR KONTROL LİSTELERİNİN
OLUŞTURULMASI 48
IV. HASAR SÜRECİNİN DİJİTALLEŞMESİ 49
§4. HASAR SÜRECİNDE İLGİLİ KİŞİ VE KURUMLAR
I. SÖZLEŞME HUKUKU ÇERÇEVESİNDE İLGİLİLER 51
1. Sigorta Şirketi 51
2. Birinci Taraf Olarak Hasar Talebinde Bulunan Kişiler 51
3. Üçüncü Taraf Olarak Talepte Bulunan Kişiler 52
4. Tazminat Alacağını Takip Yetkisinin Verilebileceği Kişiler 52
II. HASAR YÖNETİM FAALİYETİNE DAHİL OLAN KURUM VE
KURULUŞLAR 53
1. Sigorta Eksperi 53
2. Sigorta Aracıları 56
2.1. Sigorta Acentesi 56
2.2. Sigorta Brokeri 57
3. Destek Hizmetleri 57
4. Sigorta Bilgi Merkezi (SBM) 59
5. Güvence Hesabı 59
6. Motorlu Taşıt Bürosu (MTB) 60
7. Özel Riskler Yönetim Merkezi (ORYM) 61
8. Tarım Sigortaları Havuzu (TARSİM) 61
§ 5. HASAR SÜRECİNİN BAŞLAMASI
I. HASAR BİLDİRİMİ 63
1. Hasar İhbarı Yapacaklar Bakımından 64
1.1. Dikkat Edilmesi Gerekenler 64
1.2. Bildirimi Gereken Hususlar 64
1.3. Bildirim Yapacak Kişiler 65
1.4. Bildirimin Yapılacağı Taraf 69
2. Bildirim Süresi 69
3. Bildirimin Şekli 70
4. Bildirimde Bilgi ve Belge Temini 70
II. DAVA YOLUYLA HASAR TALEBİNİN YAPILMASI 71
III. HASAR DOSYASININ AÇILMASI 71
1. Dosya Açma Sistematiği 71
2. Reasürans Sözleşmesinin, Hasar Sürecine Etkisinin Değerlendirilmesi 73
3. Hasar Dosyasının Oluşturulması, Bilgi ve Belge Temini 74
4. Hasara İlişkin Bilgi ve Belge Paylaşımı 77
IV. ÖN İNCELEME 78
1. Sigorta Süresi ile Hasar Tarihi İlişkisinin İncelenmesi 78
2. Sigortacının Sorumluluğunun Başlamış Olup Olmadığının İncelenmesi 81
3. Hasar/Tazminat Talebinde Bulunanın Menfaatinin Mevcudiyetinin
İncelenmesi 84
3.1. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 86
a. Mal Sigortası 86
b. Sorumluluk Sigortaları 87
c. Can Sigortaları 87
4. Zamanaşımı İncelemesi 88
5. Teminata Dair Ön Şartların İncelenmesi 94
V. MUALLAK TAZMİNAT KARŞILIĞI AYRILMASI 95
1. Başvurunun Yapıldığı Safhaya Göre Muallak Ayrılması Esasları 95
2. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 97
2.1. Zarar Sigortaları 98
2.2. Can Sigortaları 98
§ 6. HASARDA NEDENSELLİK VE İSPAT
I. NEDENSELLİK (PROXIMATE CAUSE) 99
II. İSPAT YÜKÜ 101
1. Sigorta Sözleşmeleri Özelinde İspat Yükü 101
2. İspat Yükünün Yerine Getirilmesi 105
§7. HASARIN YÖNETİMİ
I. BİRDEN FAZLA SİGORTA ŞİRKETİ ve/veya SİGORTA
SÖZLEŞMESİNİN VARLIĞI HALİNDE, HASAR YÖNETİMİ 109
1. Zarar Sigortaları 110
1.1. Mal Sigortaları 110
a. Müşterek Sigorta 110
b. Kısmi Sigorta 113
c. Çifte Sigorta 114
1.2. Sorumluluk Sigortaları 115
2. Can Sigortaları 116
2.1. Hayat Sigortaları 116
2.2. Kaza Sigortaları 116
2.3. Hastalık/Sağlık Sigortaları 116
II. AVANS ÖDEMESİ (INTERIM PAYMENTS) 116
1. Sigorta Tazminatı İçin Avans 117
2. Giderler İçin Avans 117
III. SİGORTACININ HASARI İNCELEMESİ 119
IV. HASARDA TALEP SAHİBİ – SİGORTACI İŞ BİRLİĞİ 121
V. HASAR SÜRECİNİN SONUÇLANDIRILMASI 122
1. Hasarın Reddedilmesi 122
2. Hasarın Kabulü ve Tazmin 123
2.1. Sigorta Sözleşmesinde Tazmin Esası 124
a. Sigorta Tazminatının Ödenmesinin Şarta Bağlanması 125
b. Tazminat Ödemesinde, Sovtajın Mahsubu Suretiyle Tazmin 126
c. Sigortalı/Hak Sahibinin Sigorta Tazminat Ödemesini Kabulden
Kısmen veya Tamamen Kaçınması 127
d. Garameten (Proporsiyonel) Ödeme 128
e. Hizmet Sağlayıcısı veya Sağlık Kuruluşuna Ödeme 130
2.2. Sigorta Tazminat/Bedelinin Tahsili Yetkisi 130
2.3. Sigorta Poliçesi ve Tazminat Alacağının Devri 132
a. Sigorta Konusu Menfaatin Devri – Değişmesi 132
b. Sigorta Tazminat Alacağının Devri ve Temliki 132
c. Sigorta Poliçesinin Devri 133
2.4. Tazminat Ödeme Süreci 134
a. Muacceliyet 134
b. Ödemede Gecikme 134
c. Dövizli Poliçelerde Tazminat Ödemesi 136
d. Tazminat Ödemesinin Belgelendirilmesi 138
(i) İbraname 138
(ii) CMK’ya göre Uzlaşma 139
(iii) Arabuluculuk 140
(iv) Avukatlık Kanunu md. 35/A Uzlaşması 141
2.5. Tazminat Ödemesinin Sigorta Bedeline Etkisi 141
a. Mal Sigortaları 142
b. Can Sigortaları 142
2.6. Aynen Tazmin Süreci 142
3. Giderlerin Ödenmesi 144
3.1. Tazminat Ödeme Borcunun Kapsamının Belirlenmesi Amacıyla
Yapılan Giderler 144
3.2. Zararı Önleme, Azaltma ve Sigortacının Rücu Haklarını Koruma
Amacıyla Yapılan Giderler 145
3.3. Sigorta Türüne Göre Sözleşme ile Öngörülebilen Giderlerin
Karşılanması Esasları 146
4. Halefiyet (Subrogation) 146
VI. SİGORTACILAR ARASINDA PRİM/HASAR PAYLAŞIMI 147
VII. SİGORTACIYA KARŞI MUNZAM (AŞKIN) ZARAR TALEBİ 148
VIII. HASAR SIKLIĞININ SİGORTA İLİŞKİSİNE ETKİSİ ve
SONUÇLARI 153
IX. HAK SAHİPLERİNCE ARANMAYAN PARALARIN YÖNETİMİ 154
1. Genel Olarak 154
2. Sürecin İşleyişi 154
§8. HASARIN TESPİTİ
I. HASARIN TESPİTİNDE ÖNE ÇIKAN KAVRAMLAR 157
1. Olay 157
2. Tam Ziya/Pert (Total Loss) 157
3. Sigorta Bedeli ve Sigorta Değeri 158
3.1. İlk Ateş Sigortası (First Loss Insurance) 158
3.2. Mutabakatlı Kıymet – Takseli Sigorta (Valued Policies) 158
4. Netice Zararları (Consequential Loss) 162
5. Yeni İkame Bedel ve İyileştirme 162
6. Birleştirme (Aggregation) 163
7. Aşkın ve Eksik Sigorta (Excess and Under Insurance) 164
8. Muafiyet (Deductible) 167
9. Sigortalı ile Müşterek Sigorta (Franchise) 168
10. Sovtaj (Salvage) 168
11. Enflasyon Klozu 169
II. TAZMİNAT TESPİT USÛL ve ESASLARI 169
1. Genel Olarak 169
2. Sigorta Eksperi Ataması Suretiyle Tespit Usul ve Esasları 170
2.1. Sigorta Eksper Ataması 170
a. Sigortacı Tarafından Atama 171
b. Sigortalı veya Sigorta Ettiren ya da Sigorta Sözleşmesinden
Menfaat Sağlayan Kişi Tarafından Atama 172
c. Yetkisiz Eksperin Atanması 172
d. Yabancı Eksper Atanması 172
e. Müşterek Sigortada Eksper Ataması 172
2.2. Sigorta Eksper Ücreti 173
2.3. Sigorta Eksperinin İncelemesi 176
2.4. Eksper Raporunun Hazırlanması 177
2.5. Değer Kaybı Taleplerinde Ekspertiz İşlemleri 178
3. Tazminat/Hasar Tutarının Hesaplamasında Sıralama 178
4. Hasar Tespit Süreçlerinde Vergi Konuları 178
4.1. Sigorta Tazminatında “KDV” Konusu 178
4.2. Hasarda Sovtajın Vergilendirilmesi Konusu 179
5. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 180
5.1. Taraflar Arasında Hasar Tutarının Tespitine İlişkin Prosedür 180
5.2. Hasar Tutarının Hesaplanmasına Dair Usul ve Esaslar 181
a. Zarar Sigortaları 181
b. Can Sigortaları 183
c. Diğer Sigortalar 183
§9. SİGORTA ŞİRKETİNİN İTİRAZLARI
I. ÖN ŞART/LARIN YERİNE GETİRİLMEMİŞ OLMASI 186
II. SİGORTA SÖZLEŞMESİNDEKİ DİĞER SINIRLAMALAR 187
III. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ YÜKÜMLÜLÜK İHLALİ 190
1. Zararı Önleme, Azaltma, Rücu Haklarını Koruma Yükümlülüğünü
İhlal 190
2. Bilgi Verme ve Araştırma Yapılmasına İzin Verme Yükümlülüğünü
İhlal 190
3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 191
3.1. Zarar Sigortaları 191
a. Mal Sigortaları – Zarar Gören Mal ve Zararın Gerçekleştiği Yerde
Değişiklik Yapmama Yükümünün İhlal Edilmesi 191
b. Sorumluluk Sigortaları – Sigortacının Zarar Görenden Bilgi Alma
Hakkını İhlal 192
IV. AZAMİ İYİ NİYET İLKESİNİN İHLALİ 192
V. SİGORTA ETTİREN/SİGORTALININ BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN
HASARA ETKİSİ 193
1. Sözleşmenin Kurulması Sırasındaki Beyansızlığın Hasara Etkisi 193
2. Sigorta Sözleşmesi Süresi İçinde Özen ve Beyan Yükümü 195
2.1. Sigorta Ettiren/Sigortalının Özen Yükümü 195
2.2. Sözleşme Süresi İçerisinde Beyan Yükümlülüğü 195
2.3. Sigorta Türüne Özgü Düzenlemeler 196
VI. SÜRELER 197
1. Zamanaşımı 197
2. Sözleşme ile Getirilen Süreler 200
VII. TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLER 202
VIII. HİLELİ TALEPLER – SİGORTA DOLANDIRICILIĞI 204
1. Sigorta Dolandırıcılığı 204
2. Yanlış Sigorta Uygulaması 208
IX. YAPTIRIM KLOZU – OFAC 209
§10. SİGORTA TÜRÜNE ÖZGÜ DÜZENLEMELER
I. GENEL OLARAK 213
1. Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Mal ve Sorumluluk Sigortaları 213
2. Sağlık Sigortaları 213
3. Hayat Sigortaları 214
II. BAZI ÖZELLİKLİ SİGORTA TÜRLERİNE DAİR DÜZENLEMELER 214
1. Motorlu Araç Sigortaları 214
2. Maden Çalışanları Zorunlu Ferdi Kaza Sigortası 215
3. Yönetici Sorumluluk Sigortaları 215
4. Kefalet Sigortaları 217
5. Bina Tamamlama Sigortası 218
6. Emniyeti Suiistimal Sigortaları 219
7. Kar Kaybı Sigortası 220
8. DASK Sigortası 222
9. Tıbbi Kötü Uygulamaya Dair Sorumluluk Sigortası 222
§11. HASAR SÜREÇLERİNDE SİGORTA ARACILARI
I. SİGORTA ARACILARININ SORUMLULUĞU 223
1. Sigorta Acenteleri 223
2. Sigorta Brokeri 225
II. SİGORTA MEVZUATI KAPSAMINDA ÖNE ÇIKAN HUSUSLAR 226
III. ARACININ SORUMLULUĞU KAPSAMINDA TALEP EDİLEBİLECEK
ZARARLAR 228
IV. SİGORTA ARACILARINA KARŞI TALEBİN YÖNELTİLME
ŞEKLİ 229
§12. HASAR HUKUKU – ÖRNEK SORU CEVAPLAR
ÖRNEK SORU CEVAPLAR 231
EKLER
EK 1 – İyi Hasar Yönetimine Dair Rehber – OECD (Guidelines for Good Practice
for Insurance Claim Management) 329
EK 2 – Sigorta Şirketi Hasar–Tazminat Personeli (Seviye 5) Ulusal Meslek
Standardı 335
EK 3 – Sigorta Şirketi Hasar – Tazminat Personeli (Seviye 6) Ulusal Meslek
Standardı 341 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
