İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Teşekkür 9
Kısaltmalar 15
Giriş 17
Birinci Bölüm
HUKUKİ DEĞER KAVRAMI VE RIZA
I. KİŞİLERİN HUKUKİ DEĞERLERE İLİŞKİN TASARRUF YETKİLERİ, RIZANIN HUKUKEN TANINMASI VE RIZANIN HUKUKİ NİTELİĞİ 19
A. Kişilerin Hukuki Değerlere İlişkin Tasarruf Yetkileri 19
1. Genel Olarak 19
2. Hukuki Değer 23
a. Bireyle Doğrudan İlişkili Olan Hukuki Değerler ile Bireyle Doğrudan İlişkili Olmayan Hukuki Değerler Ayrımı ve Bu Ayrımın Rıza Açısından Önemi 30
3. Hukuki Değerlerle Bağlantılı Tasarruf Yetkisi 33
a. Mutlak Surette Tasarruf Yetkisinin Kabul Edildiği Hukuki Değerler 36
b. Sınırlı Şekilde Tasarruf Yetkisinin Kabul Edildiği Hukuki Değerler 38
c. Tasarruf Yetkisinin Kabul Edilmediği Hukuki Değerler 38
B. Rızanın Hukuken Tanınması 39
1. Genel Olarak 39
2. Kendi Geleceğini Belirleme (Bireysel Otonomi) Hakkı 40
3. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkının Temelleri 42
4. Kendi Geleceğini Belirleme Hakkının Sınırları 44
C. Rızanın Hukuki Niteliği 45
1. Genel olarak 45
2. Rızanın Hukuki Niteliğini Açıklayan Teoriler 46
a. Hukuki İşlem Teorisi 46
b. Hukuki Fiil Teorisi 49
aa. Hukuki Menfaatten Vazgeçme (Haktan Feragat) Teorisi 49
bb. Hukuki Korumadan Vazgeçme Teorisi 50
c. Toplumsal Değer Teorisi (Hukuk Politikası Teorisi) 52
d. Kişinin Kendi Aleyhine Suç İşlemesi Teorisi (Vekâlet Teorisi) 54
e. Diğer Teoriler 54
f. Görüşümüz 55
İkinci Bölüm
RIZANIN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞUNA ETKİSİ
I. RIZANIN CEZA HUKUKU SORUMLULUĞU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ VE RIZANIN ŞARTLARI 61
A. Rızanın Ceza Hukuku Sorumluluğu Üzerindeki Etkisi 61
1. Genel Olarak 61
2. Tartışmalar 64
a. Hukuka Aykırılık ve Tipiklik Üzerinde Etkili Olan İki Farklı Rıza Türü Bulunduğuna İlişkin Görüşler 64
b. Rızanın Tipiklik Üzerinde Etkili Olduğu Görüşü 67
c. Rızanın Hukuka Aykırılık Üzerinde Etkili Olduğu Görüşü 69
d. Görüşümüz 70
3. Maddi Unsurlar Kapsamında Rıza 73
a. Genel Olarak 73
b. Tipikliğin Maddi (Objektif) Unsurları 76
c. Suç Tanımlarında Rıza 77
aa. Suç Tanımında Rızanın Varlığını Arayan Suçlar 78
bb. Suç Tanımında Rızanın Bulunmamasını Arayan Suçlar 79
cc. Suç Tanımında Rızaya Yer Vermeyen Suçlar 82
4. Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Rıza 83
a. Hukuka Aykırılık Kavramı 83
b. Rızanın Hukuka Aykırılığa Etkisi 90
5. Rızanın Kusurluluk Üzerindeki Etkisi 93
a. Kusurluluk 93
b. Rızanın Kusurluluğa Etkisi 95
6. Rızanın Cezanın Belirlenmesine Etkisi 100
a. Suçun Haksızlık İçeriği ve Cezanın Belirlenmesi 100
b. Somut Ceza – Soyut Ceza Ayrımı 102
c. Soyut Cezanın Belirlenmesinde Rızanın Etkisi 102
d. Somut Cezanın Belirlenmesinde Rızanın Etkisi 104
B. Rızanın Şartları 107
1. Genel Olarak 107
2. Rızanın Geçerlilik Şartları 108
a. Tasarruf Edilebilecek Bir Hukuki Değerin Varlığı 108
b. Rıza Gösteren Kişinin Ehil Olması 111
c. Rızanın Açıklanması 116
d. Rızanın Özgür İradenin Ürünü Olması 118
e. Fiilin Rızanın İlişkili Olduğu Konu İle İlgili Olması 121
Üçüncü Bölüm
BAZI SUÇ TİPLERİ VE RIZA
I. RIZANIN ÖZELLİK ARZ ETTİĞİ DURUMLAR 123
A. Tasarruf Yetkisinin Tartışmalı Olduğu Bazı Hukuki Değerler ve Rıza 123
1. Yaşam Hakkı İhlallerine Yönelik Rıza 123
a. Ötanazi 127
aa. Genel Olarak 127
bb. Ötanazi Türleri 129
cc. Karşılaştırmalı Hukukta Ötanazi 143
b. Talep veya Rıza Üzerine Kasten Öldürme 145
c. İntihara Yönlendirme Suçu 150
2. Beden Bütünlüğü İhlallerine Yönelik Rıza 155
a. Tıbbi Müdahaleler 161
aa. Genel Olarak 161
bb. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Şartları 163
cc. Aydınlatılmış (Bilgilendirilmiş) Rıza 166
b. Organ ve Doku Nakli 205
aa. Genel Olarak 205
bb. Yaşayan Kişiden Organ ve Doku Nakli Yapılması 206
cc. Ölüden Organ ve Doku Nakli Yapılması 210
c. Kürtaj 212
d. Zorunlu Aşı 222
e. Açlık Grevi, Ölüm Orucu ve Zorla Tedavi 230
aa. Genel Olarak 230
bb. Hükümlü veya Tutuklu Olmayan Kişilerin Başvurdukları Açlık Grevi veya Ölüm Orucu 231
cc. Hükümlü veya Tutuklu Olan Kişilerin Başvurdukları Açlık Grevi veya Ölüm Orucu 232
3. Cinsel Dokunulmazlık ve Rıza 244
a. Genel Olarak 244
b. Cinsel Saldırı ve Cinsel Taciz Suçları 244
c. Çocukların Cinsel İstismarı Suçu 250
d. Reşit Olmayanla Cinsel İlişki Suçu 256
Sonuç 263
Kaynakça 277
Kavram Dizini 287 |