|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 15
Birinci Bölüm
MEDENİ HUKUKUN TEMEL KAVRAMLARI VE
TÜRK MEDENİ KANUNU’NUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ
§ 1. MEDENİ HUKUKA GİRİŞ 17
I. Medeni Hukukun Anlam ve Önemi 17
A. Hukuk Kavramı 17
1. Hukukun Çeşitli Anlamları 18
2. Kamu Hukuku – Özel Hukuk Ayrımı 18
B. Medeni Hukuk Kavramı 19
II. Medeni Hukukun Konusu 19
III. Medeni Hukukun Düzenleniş Tarzı Bakımından Çeşitli Sistemler 20
IV. Türkiye'de Medeni Hukuk Alanında Kanunlaştırma Hareketleri 21
V. Türk Medeni Kanunu’nun Sistematiği ve Özellikleri 22
A. Türk Medeni Kanunu’nun Sistematiği 22
B. Türk Medeni Kanunu ile Türk Borçlar Kanunu’nun Özellikleri 23
§ 2. MEDENİ HUKUKUN KAYNAKLARI VE UYGULANMASI 23
I. Medeni Hukukun Yürürlük Kaynakları 23
A. Genel Olarak 23
B. Medeni Hukukun Yazılı Kaynağı: Kanunlar (Yazılı Hukuk Kuralları) 24
C. Kanunların Uygulanması 26
1. Uygulanacak Hükmün Bulunması 26
a. Kanunların Yer Bakımından Uygulanması 26
b. Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması 26
c. Kanunların Anlam Bakımından Uygulanması 27
aa. Genel Olarak 27
bb. Kanunların Yorumlanması 28
d. Kanunların Nitelik Bakımından Uygulanması 29
2. Bulunan Kanun Hükmünün Somut Olaya Uygulanması ve Hâkimin Takdir Yetkisini Kullanması 30
3. Kanunda Somut Olaya Uygulanabilir Hüküm Bulunmaması: Kanun Boşluğu 32
D. Medeni Hukukun Yazılı Olmayan Kaynağı: Örf ve Âdet Hukuku 33
1. Örf ve Âdet Hukukunun Rolü 34
2. Örf ve Âdet Hukuku Kurallarının Türleri 35
E. Hâkim Tarafından Yaratılan Hukuk 35
II. Medeni Hukukun Yaratıcı Kaynakları 36
III. Medeni Hukukun Bilgi Kaynakları 37
§ 3. HAK KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİYLE HAKLARIN KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ 37
I. Hak Kavramı 37
II. Hak Çeşitleri 38
A. Dayandığı Hukuk Alanı Yönünden Haklar: Özel Hukuk Hakları – Kamu Hukuku Hakları 38
B. Parayla Ölçülebilir Değeri Bulunup Bulunmaması Yönünden Haklar: Malvarlığı Hakları – Kişivarlığı Hakları 38
1. Malvarlığı Hakları 38
a. Alacak Hakları 39
b. Ayni Haklar 39
c. Maddi Değeri Olan Yenilik Doğuran Haklar 42
d. Mali Yönleri İtibariyle Fikri Haklar 42
2. Kişivarlığı Hakları 42
C. İleri Sürülebilecekleri Çevre Yönünden Haklar: Mutlak Haklar – Nisbi Haklar 42
D. Kullanılmasının Etkisi Yönünden Haklar: Yenilik Doğuran Haklar – Alelade Haklar 43
E. Kullanma Yetkisi Yönünden Haklar: Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar – Başkası Tarafından da Kullanılabilen Haklar 43
F. Bağımsızlık Yönünden Haklar: Bağımsız Haklar – Bağlı Haklar 44
G. Mevcudiyet Yönünden Haklar: Mevcut Haklar – Beklenen Haklar 44
III. Hakların Kazanılması ve Kaybedilmesi 45
A. Hukuki Olay, Hukuki Fiil ve Hukuki İşlem Kavramları 45
B. Hukuki İşlemler 46
1. Hukuki İşlemin Unsurları 46
a. Hukuki İşlemin Kurucu Unsurları 47
aa. İrade Açıklaması (İrade Beyanı) 47
aaa. İrade Açıklamasının Çeşitleri 47
bb. Hukuk Düzeninin İrade Açıklamasının Yöneldiği Sonucu Tanıması 49
b. Hukuki İşlemin Geçerlilik Unsurları 49
c. Bazı Hukuki İşlemlerin Hüküm İfade Edebilmesi İçin Aranan Tamamlayıcı Unsurlar 49
2. Hukuki İşlem Çeşitleri 50
a. Gerekli İrade Açıklamasının Sayısı Yönünden 50
b. Etki Doğurduğu Alan Yönünden 51
c. Malvarlığına Etkisi Yönünden 51
d. Hüküm İfade Edeceği An Yönünden 52
3. Hukuki İşlemlerin Hükümsüzlüğü 52
a. Yokluk 53
b. Kesin Hükümsüzlük 53
c. İptal Edilebilirlik 54
d. Noksanlık (Askıda Hükümsüzlük) 55
e. Nisbi Etkisizlik 55
C. Hakların Kazanılma Şekilleri 55
D. Hakların Kaybedilme Şekilleri 56
§ 4. İYİNİYET 57
I. Kavram Olarak İyiniyet 57
II. İyiniyetin Rolü 58
III. İyiniyetin Korunmasının Sebepleri 58
IV. İyiniyetin Aranacağı Kişi 59
V. İyiniyetin Aranacağı An 59
VI. İyiniyetin İspatı 59
§ 5. DÜRÜSTLÜK KURALI VE HAKKIN KÖTÜYE KULLANILMASI YASAĞI 60
I. Dürüstlük Kuralı 60
II. Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı 60
A. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Anlamı 61
B. Hakkın Kötüye Kullanıldığını Gösteren Bazı Hâller 61
C. Hakkın Kötüye Kullanılmasının Yaptırımı 62
III. Dürüstlük Kuralı ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının Uygulama Alanı 62
§ 6. HAKLARIN KORUNMASI 63
I. Talep 63
II. Dava 64
A. Dava Çeşitleri 65
B. Davaya Karşı Savunma Yolları 66
C. İspat ve İspat Yükü 68
III. Cebri İcra 72
IV. Hakkın Bizzat Sahibi Tarafından Korunması 72
A. Haklı Savunma (Meşru Müdafaa) 72
B. Zorunluluk (Iztırar) Hâli 73
C. Hakkını Korumak İçin Kuvvet Kullanma 74
V. Tazminat 74
İkinci Bölüm
KİŞİLER HUKUKU
§ 7. KİŞİLER HUKUKUNA GİRİŞ 75
I. Kişiler Hukukunun Konusu 75
II. Kişi ve Kişilik Kavramları 75
III. Kişiler Hukukuna Hâkim Olan İlkeler 75
§ 8. GERÇEK KİŞİLER 75
I. Kişiliğin Başlangıcı ve Sona Ermesi 75
A. Kişiliğin Başlangıcı 75
B. Kişiliğin Sona Ermesi 77
1. Ölüm 77
2. Ölüm Karinesi 77
3. Gaiplik 78
a. Gaiplik Kararı İstenebilmesinin Koşulları 78
b. Gaiplik Kararı İstemeye Yetkili Olanlar 78
c. Yetkili ve Görevli Mahkeme 79
d. Mahkemece Uygulanacak Usul 79
e. Gaiplik Kararı ve Sonuçları 79
f. Gaiplik Kararının Hükümsüzleşmesi 80
g. Hazinenin İstemi Üzerine Gaipliğe Karar Verilmesi 80
C. Sağlığın ve Ölümün İspatı 80
II. Hak Ehliyeti 81
A. Hak Ehliyetine İlişkin Temel İlkeler 81
B. Hak Ehliyetini Sınırlayan Sebepler 81
III. Fiil Ehliyeti 82
A. Tam Fiil Ehliyetine Sahip Olmanın Koşuları 82
1. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olma 82
2. Ergin Olma 83
a. Normal Erginlik 83
b. Evlenme Yoluyla Ergin Olma 83
c. Mahkeme Kararıyla Ergin Olma 84
3. Kısıtlı Olmama 84
B. Ehliyet Yönünden Kişilerin Sınıflandırılması 85
1. Tam Ehliyetliler 85
2. Tam Ehliyetsizler 85
a. İşlem Ehliyeti Yönünden Tam Ehliyetsizlerin Durumu 86
b. Sorumluluk Ehliyeti Yönünden Tam Ehliyetsizlerin Hukuki Durumu 87
3. Sınırlı Ehliyetsizler 88
a. Hukuki İşlem Ehliyeti Yönünden Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu 88
aa. Yasal Temsilcinin Rızasına Bağlı İşlemler 88
bb. Yasal Temsilcinin Rızasına Bağlı Olmadan Yapılabilen İşlemler 90
cc. Sınırlı Ehliyetsizin Hiç Yapamayacağı İşlemler 90
b. Sınırlı Ehliyetsizlerin Temsili 91
c. Sınırlı Ehliyetsizlerin Hukuka Aykırı Fiillerinden Sorumluluğu 91
d. Dava Ehliyeti Yönünden Sınırlı Ehliyetsizlerin Durumu 91
4. Sınırlı Ehliyetliler 91
IV. Kişisel Durum 92
A. Kişinin Adı 92
1. Adın Kazanılması 93
a. Öz Adın Kazanılması 93
b. Soyadının Kazanılması 93
c. Müstear Adın Kazanılması 94
d. Lakabın Kazanılması 94
2. Adın Değiştirilmesi 94
3. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması 95
B. Hısımlık 96
1. Kan Hısımlığı 96
2. Kayın Hısımlığı 98
3. Yapay Hısımlık 99
C. Yerleşim Yeri 99
1. İsteğe Bağlı Yerleşim Yeri 100
2. İtibari Yerleşim Yeri 100
3. Kanuni Yerleşim Yeri 101
D. Kişisel Durum Sicili 101
V. Kişiliğin Korunması 103
A. Kişilik Hakkı ve Kişilik Hakkının Nitelikleri 104
B. Kişilik Hakkının Kapsamına Giren Değerler 104
C. Kişilik Hakkının Korunması 105
1. Kişiliğin Hukuki İşlem Yoluyla Gerçekleşen Saldırılara Karşı Korunması 106
2. Kişiliğin Hukuka Aykırı Eylemlerle Gerçekleşen Saldırılara Karşı Korunması 107
a. Hukuka Aykırılığı Ortadan Kaldıran Sebepler (Hukuka Uygunluk Sebepleri) 107
aa. Kişilik Hakkı Zedelenen Kimsenin (Mağdurun) Rızası 107
bb. Üstün Nitelikte Özel Yarar 109
cc. Üstün Nitelikte Kamu Yararı 109
dd. Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması 110
b. Kişilik Hakkına Saldırılan Kişinin TMK m. 25 Uyarınca Açabileceği Davalar 110
aa. Genel Olarak 110
bb. Koruyucu Davalar 112
cc. Tazminat Davaları 113
dd. Saldırı Dolayısıyla Elde Edilen Kazancın Verilmesi Davası 114
ee. Yetkili Mahkeme 114
c. Kişilik Hakkını Koruyan Diğer Bazı Kanunlar 115
§ 9. TÜZEL KİŞİLER 115
I. Tüzel Kişi Kavramı 115
II. Tüzel Kişi Türleri 116
III. Tüzel Kişilere İlişkin Genel Kurallar (TMK m. 47–55) 117
A. Tüzel Kişilerin Kuruluşu 117
B. Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti 118
C. Tüzel Kişilerin Fiil Ehliyeti 119
1. Genel Olarak 119
2. Organ Kavramı ve Türleri 119
3. Organın Fiilinin Tüzel Kişiye İzafesi 121
a. Hukuki İşlemler Yönünden 121
b. Hukuka Aykırı Fiiller Yönünden 121
D. Tüzel Kişilerin Yerleşim Yeri 122
E. Tüzel Kişilerin Sona Ermesi 122
IV. Dernekler 122
A. Dernek Kavramı 123
B. Derneğin Unsurları 123
1. Üye Unsuru 123
a. Derneğe Üye Olmanın Koşulları 123
b. Dernek Üyeliğinin Kazanılması 124
c. Dernek Üyeliğine Bağlı Haklar 124
d. Dernek Üyeliğine Bağlı Yükümlülükler 126
e. Dernek Üyeliğinin Sona Ermesi 127
2. Amaç Unsuru 127
3. Derneğin Tüzel Kişiliği 128
a. Derneğin Kuruluşu 129
b. Derneğin Organları 130
aa. Genel Kurul 130
bb. Yönetim Kurulu 132
cc. Denetim Kurulu 132
c. Derneğin Faaliyetleri 133
d. Şube, Temsilcilik ve Plâtformlar 133
e. Federasyon ve Konfederasyonlar 134
f. Derneğin Gelirleri 134
g. Derneğin Sona Ermesi 134
V. Vakıflar 136
A. Vakıf Kavramı ve Türleri 136
B. Vakfın Unsurları 137
1. Malvarlığı Değerleri Unsuru 137
2. Malvarlığı Değerlerinin Usulüne Göre Amaca Tahsisi 138
a. Amaç 138
b. Tahsis 138
c. Vakıf Kurma İşlemi 138
3. Vakfın Tüzel Kişiliği 140
a. Tüzel Kişiliğin Kazanılması 140
b. Vakfın Yönetimi ve Örgütü 141
4. Vakıf Senedinin Değiştirilmesi 143
5. Vakfın Faaliyetleri 143
6. Vakfın Denetimi 144
7. Vakfın Sona Ermesi 144
Üçüncü Bölüm
AİLE HUKUKU
§ 10. AİLE HUKUKUNA GİRİŞ 147
I. Aile Hukukunun Konusu 147
II. Aile Kavramı 147
III. Ailenin Önemi 147
IV. Aile Hukukuna Hâkim Olan İlkeler 148
§ 11. EVLİLİK BİRLİĞİNİN KURULMASI 148
I. Nişanlanma 148
A. Nişanlanmanın Kurucu Unsurları 148
B. Nişanlanmanın Geçerlilik Koşulları 149
C. Nişanlanmanın Hukuki Niteliği 149
D. Nişanlanmanın Hükümleri 150
E. Nişanlılığın Sona Ermesi 151
1. Nişanlılığı Sona Erdiren Sebepler 151
a. Evlenme 151
b. Evlenmenin İmkânsızlaşması 151
c. Bozucu Koşulun Gerçekleşmesi 151
c. Tarafların Anlaşması 151
d. Bir Tarafın Nişanı Bozması 152
2. Nişanlılığın Sona Ermesinin Sonuçları 152
a. Maddi Tazminat (TMK m. 120) 152
b. Manevi Tazminat (TMK m. 121) 152
c. Hediyelerin İadesi (TMK m. 122) 153
II. Evlenme 153
A. Evlenmenin Hukuki Niteliği 153
B. Evlenmenin Koşulları 153
1. Evlenmenin Maddi Koşulları 153
a. Evlenme Ehliyeti 154
b. Evlenme Engelleri 155
aa. Kesin Evlenme Engelleri 155
aaa. Hısımlık 155
bbb. Mevcut Evlilik 155
ccc. Akıl Hastalığı 156
bb. Kesin Olmayan Evlenme Engelleri 156
aaa. Kadın İçin Bekleme (İddet) Süresi 156
bbb. Bazı Bulaşıcı Hastalıklar 156
2. Evlenmenin Şekli Koşulları 157
a. Evlenme Töreninden Önceki Şekli Koşullar 157
b. Evlenme Töreni Sırasındaki Şekli Koşullar 158
c. Evlenme Töreninden Sonraki Şekli Koşullar 158
§ 12. EVLİLİĞİN GENEL HÜKÜMLERİ 158
I. Eşlerin Hak ve Yükümlülükleri 159
A. Evlilik Birliğini Yönetme Hak ve Yükümlülüğü 159
B. Evlilik Birliğinin Mutluluğunu Sağlama Yükümlülüğü 159
C. Çocukların Bakım, Eğitim ve Gözetimine Özen Gösterme Yükümlülüğü 159
D. Sadakat Yükümlülüğü 159
E. Yardım Yükümlülüğü 159
F. Birlikte Yaşama Yükümlülüğü 160
G. Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Yükümlülüğü 160
II. Eşlerin Soyadı 160
III. Evlilik Birliğinin Temsili 161
IV. Eşlerin Meslek ve İşi 162
V. Eşlerin Hukuki İşlemleri 162
VI. Evlilik Birliğinin Korunması 162
A. TMK’ya Göre Alınabilecek Önlemler 162
B. Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun’a Göre Alınabilecek Önlemler 164
§ 13. EVLİLİKTE MAL REJİMLERİ 166
I. Mal Rejimi Kavramı ve Türleri 166
II. Mal Rejimi Sözleşmesi 168
III. Mal Rejimlerine İlişkin Ortak Esaslar 169
IV. Yasal Mal Rejimi: Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi 169
A. Genel Olarak 169
B. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Sona Ermesi ve Tasfiyesi 171
V. Mal Ayrılığı Rejimi 173
VI. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi 173
VII. Mal Ortaklığı Rejimi 175
§ 14. EVLİLİK BİRLİĞİNİN SONA ERMESİ 178
I. Evlilik Birliğinin Kendiliğinden Sona Erdiği Hâller 178
A. Ölüm 178
B. Ölüm Karinesi 178
C. Cinsiyet Değiştirme 178
II. Evlilik Birliğinin Mahkeme Kararıyla Sona Erdiği Hâller 178
A. Gaiplik 178
B. Butlan 179
1. Mutlak Butlan – Nisbi Butlan Ayrımı 180
a. Mutlak Butlan 180
aa. Mevcut Evlilik 180
bb. Akıl Hastalığı 180
cc. Yasak Derecede Hısımlık 181
dd. Ayırt Etme Gücünden Sürekli Yoksunluk 181
b. Nisbi Butlan 181
aa. Ayırt Etme Gücünden Geçici Yoksunluk 181
bb. İrade Sakatlığı 181
cc. Yasal Temsilcinin İzni Olmadan Evlenme 181
2. İptal Kararı ve Sonuçları 182
C. Boşanma 183
1. Boşanma Sebepleri 183
a. Özel Boşanma Sebepleri 184
b. Genel Boşanma Sebebi 185
2. Boşanma Davası 186
3. Boşanmanın Yarattığı Sonuçlar 187
§ 15. SOYBAĞI 189
I. Kan Bağına Dayanan Soybağının Kurulması 189
A. Çocuk ile Ana Arasında 189
B. Çocuk ile Baba Arasında 190
1. Ana ile Evlilik 190
a. Mevcut Evlilik 190
aa. Soybağının Reddi Davası 191
b. Sonraki Evlilik 192
2. Tanıma 192
3. Babalık Hükmü 194
II. Evlât Edinme Yoluyla (Yapay) Soybağının Kurulması 195
A. Küçüklerin Evlât Edinilmesi 195
B. Ergin ve Kısıtlıların Evlât Edinilmesi 196
C. Evlât Edinmede Şekil ve Usul 197
D. Evlât Edinmenin Hükümleri 198
E. Evlâtlık İlişkisinin Kaldırılması 198
III. Soybağının Hükümleri 199
A. Soybağının Velâyete Bağlı Olmayan Hükümleri 199
1. Soyadı 199
2. Karşılıklı Yükümlülükler 199
3. Çocuk ile Kişisel İlişki Kurulması 199
4. Ana ve Babanın Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerini Karşılama Yükümlülüğü 200
B. Soybağının Velâyete Bağlı Hükümleri 201
1. Velâyet 201
2. Velâyetin Kapsamı 202
a. Genel Olarak 202
b. Çocuğun Eğitimi 202
c. Çocuğun Temsil Edilmesi 202
d. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi 202
e. Çocuk ile Velâyet Sahibi Arasındaki Hukuki İşlemler 202
f. Çocuğun Korunması 203
g. Çocuğun Malları 203
§ 16. AİLE TOPLULUĞU 205
I. Yardım Nafakası 205
II. Ev Düzeni 205
III. Aile Malları 206
§ 17. VESAYET 206
I. Vesayeti Gerektiren Hâller 206
A. Küçüklük 206
B. Kısıtlılık 207
1. Kısıtlama Sebepleri 207
a. Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı 207
b. Savurganlık, Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı, Kötü Yaşama Tarzı, Kötü Yönetim 207
c. Kişinin Kendi İsteği 207
d. Özgürlüğü Bağlayıcı Ceza 208
2. Kısıtlama Kararı 208
II. Vesayet Organları 208
A. Vesayet Daireleri 208
B. Vasi 209
III. Vesayetin Yürütülmesi 211
A. Vasinin Görevleri 211
B. Vesayet Dairelerinin Görevleri 213
IV. Vesayetin Sona Ermesi 214
A. Vesayeti Gerektiren Sebebin Sona Ermesine Bağlı Olarak Vesayetin Sona Ermesi 214
B. Vasilik Görevinin Sona Ermesi 214
C. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları 215
V. Kayyımlık ve Yasal Danışmanlık 216
A. Kayyımlık 216
1. Kayyım Atanması 216
2. Kayyımlığın Yürütülmesi 217
3. Kayyımlığın Sona Ermesi 217
B. Yasal Danışmanlık 217
VI. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması 218
VII. Vesayet Organlarının Sorumluluğu 220
Kaynakça 221
Kavram Dizini 223 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
