İÇİNDEKİLER
İçindekiler Tablosu (Detaylı)
Sunuş 7
Önsöz 9
İçindekiler Tablosu (Sade) 13
Şekiller, Tablolar ve Grafikler Listesi 29
Kutular Listesi 31
Kısaltmalar 35
Dava Listesi (Numara Sıralı) 37
Mevzuat Listesi 79
Bölüm I
AVRUPA BÜTÜNLEŞMESİNİN GELİŞİMİ
1. Derinleşme 91
1.1. Derinleşme Sürecinin Tarihsel Gelişimi 94
1.1.1. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Antlaşması (1952) 94
1.1.1.1. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Antlaşması’na Giden Yol 94
1.1.1.2. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu Antlaşması 97
1.1.2. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu Antlaşması (1958) 99
1.1.2.1. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu Antlaşması’na Giden Yol 99
1.1.2.2. Avrupa Ekonomik Topluluğu Antlaşması ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu Antlaşması 101
1.1.3. Avrupa Tek Senedi (1987) 104
1.1.3.1. Avrupa Tek Senedi’ne Giden Yol 104
1.1.3.2. Avrupa Tek Senedi 107
1.1.4. Maastricht Antlaşması (Avrupa Birliği Antlaşması) (1993) 109
1.1.4.1. Maastricht Antlaşması’na (Avrupa Birliği Antlaşması’na) Giden Yol 109
1.1.4.2. Maastricht Antlaşması (Avrupa Birliği Antlaşması) 110
1.1.5. Amsterdam Antlaşması (1999) 116
1.1.5.1. Amsterdam Antlaşması’na Giden Yol 116
1.1.5.2. Amsterdam Antlaşması 117
1.1.6. Nice Antlaşması (2003) 121
1.1.6.1. Nice Antlaşması’na Giden Yol 121
1.1.6.2. Nice Antlaşması 122
1.1.7. Lizbon Antlaşması (2009) 123
1.1.7.1. Lizbon Antlaşması’na Giden Yol 123
1.1.7.2. Lizbon Antlaşması 126
1.2. Derinleşmenin Yöntemi 132
1.2.1. Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem 132
1.2.2. Lizbon Antlaşması’nın Sonrasındaki Dönem 133
2. Genişleme 141
2.1. Genişleme Sürecinin Tarihsel Gelişimi 143
2.1.1. Birinci Genişleme Dalgası 144
2.1.2. İkinci Genişleme Dalgası 145
2.1.3. Üçüncü Genişleme Dalgası 146
2.1.4. Dördüncü Genişleme Dalgası 146
2.1.5. Beşinci Genişleme Dalgası 148
2.1.6. Altıncı Genişleme Dalgası 149
2.1.7. Yedinci Genişleme Dalgası 150
2.1.8. Aday ve Potansiyel Aday Devletler 151
2.2. Genişlemenin Yöntemi 152
2.2.1. Genişleme Kriterleri 152
2.2.2. Genişleme Usulü 155
Bölüm II
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURUMSAL YAPISI
1. Avrupa Birliği’nin Kurumsal Yapısının Temel Özellikleri 165
2. Avrupa Birliği’nin Kurumları 172
2.1. Avrupa Parlamentosu 172
2.1.1. Oluşumu 173
2.1.2. İç Örgütlenişi 177
2.1.3. İşleyişi 179
2.1.4. Yetkileri 180
2.2. Avrupa Komisyonu / Komisyon 183
2.2.1. Oluşumu 183
2.2.2. İç Örgütlenişi 188
2.2.3. İşleyişi 190
2.2.4. Yetkileri 191
2.3. Konsey 194
2.3.1. Oluşumu 194
2.3.2. İç Örgütlenişi 195
2.3.3. İşleyişi 198
2.3.4. Yetkileri 204
2.4. Avrupa Birliği Zirvesi 205
2.4.1. Oluşumu 206
2.4.2. İç Örgütlenişi 206
2.4.3. İşleyişi 207
2.4.4. Yetkileri 209
2.5. Avrupa Birliği Adalet Divanı 210
2.5.1. Tarihçe 211
2.5.2. Oluşumu 213
2.5.2.1. Adalet Divanı 213
2.5.2.2. Genel Mahkeme 214
2.5.2.3. Personel Mahkemesi 215
2.5.3. İç Örgütlenişi 215
2.5.3.1. Adalet Divanı 215
2.5.3.2. Genel Mahkeme 216
2.5.3.3. Personel Mahkemesi 217
2.5.4. Yetkileri 218
2.6. Avrupa Merkez Bankası (ve Avrupa Merkez Bankaları Sistemi) 223
2.6.1. Oluşumu 223
2.6.2. İç Örgütlenişi 224
2.6.3. Görevleri ile Yetkileri 225
2.7. Avrupa Sayıştayı 227
2.7.1. Oluşumu 227
2.7.2. İç Örgütlenişi 227
2.7.3. İşleyişi 229
2.7.4. Görevleri ile Yetkileri 230
3. Avrupa Birliği’nin Organ, Ofis ve Ajansları 231
3.1. Ekonomik ve Sosyal Komite 231
3.2. Bölgeler Komitesi 233
3.3. Avrupa Yatırım Bankası 235
3.4. Avrupa Ombudsmanı 237
3.5. Avrupa Ajansları 239
Bölüm III
AVRUPA BİRLİĞİ’NDE NORM KOYMA
1. Avrupa Birliği’nde Yetki 249
1.1. Yetkinin Varlığı: Yetkilendirilme İlkesi 252
1.1.1. Yetkilendirilme İlkesi 252
1.1.2. Yetkinin Varlığının Görünümleri 254
1.1.2.1. Açık Yetki veya Zımni Yetki 254
1.1.2.2. Geniş Kapsamlı Maddeler: ABİHA md. 114 ve 352 257
1.1.2.2.1. ABİHA md. 114 258
1.1.2.2.2. ABİHA md. 352 260
1.2. Yetkinin Niteliği: Yetki Kataloğu 263
1.2.1. Münhasır Yetki (AB) 263
1.2.2. Paylaşılan Yetki 264
1.2.3. Destekleyici, Koordine Edici ve Tamamlayıcı Yetki 266
1.2.4. Ekonomi ve İstihdam Politikalarının Koordinasyonu 267
1.2.5. Ortak Dış Politika ve Güvenlik Politikası 268
1.3. Yetkinin Kullanımı: Katmanlı Yetki İlkesi ve Orantılılık İlkesi 269
1.3.1. Katmanlı Yetki İlkesi 269
1.3.1.1. Katmanlı Yetki İlkesinin Temelleri 270
1.3.1.2. Katmanlı Yetki İlkesinin Siyasi Denetimi 271
1.3.1.3. Katmanlı Yetki İlkesinin Hukuki Denetimi 274
1.3.2. Orantılılık İlkesi 276
1.3.2.1. Orantılılık İlkesinin Temelleri 277
1.3.2.2. Orantılılık İlkesinin Siyasi Denetimi 278
1.3.2.3. Orantılılık İlkesinin Hukuki Denetimi 279
2. Avrupa Birliği’nde Yasama ve Norm Koyma 283
2.1. Yasamanın Tanımı 286
2.2. Yasama Usulleri 288
2.2.1. Olağan Yasama Usulü 289
2.2.1.1. Kurucu Antlaşmanın Öngördüğü Hâliyle Olağan Yasama Usulü 290
2.2.1.2. Uygulamadaki Haliyle Olağan Yasama Usulü 297
2.2.2. Özel Yasama Usulleri 298
2.2.3. Yasama Usulleri ile ilgili Ortak Noktalar 300
2.2.3.1. Komisyonun “Öneri Tekeli” 300
2.2.3.2. Konsey Karşısında Komisyon 302
2.2.3.3. Yasama Usulleri Bakımından Komisyon, Avrupa Parlamentosu ve Konsey Dışında Kalanlar 303
2.3. Esnek Bütünleşmenin Yasamaya Yansımaları 306
2.3.1. Birincil Esneklik: Dışta Kalma (Opt–Out), Dâhil Olma (Opt–In) ve Derogasyonlar 306
2.3.2. İkincil Esneklik: Güçlendirilmiş İşbirliği 308
3. Avrupa Birliği’nde Yürütme ve Norm Koyma 315
3.1. Yetki Devrine Dayanan Tasarruflar 318
3.2. Uygulama Tasarrufları 324
3.2.1. Uygulama Tasarrufları ile ilgili Genel Tespitler 324
3.2.2. Komitoloji Prosedürü 325
Bölüm IV
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN KAYNAKLARI VE
NORMLAR HİYERARŞİSİ
1. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları 336
1.1. Yazılı Kaynaklar 337
1.1.1. İç Kaynaklar 337
1.1.1.1. Üye Devlet Tasarrufları 337
1.1.1.1.1. Üye Devletlerin Kurucu Nitelikli Tasarrufları 337
1.1.1.1.2. Üye Devletlerin Bütünleyici Sözleşmeleri 340
1.1.1.1.3. Üye Devlet Temsilcilerinin Belirli Tasarrufları 341
1.1.1.2. AB Kurumlarının Tasarrufları 342
1.1.1.2.1. (Başlıca) Birlik Kurum Tasarrufları 342
1.1.1.2.1.1. Genel Olarak 343
1.1.1.2.1.2. Tüzük 347
1.1.1.2.1.3. Direktif 348
1.1.1.2.1.4. Karar 348
1.1.1.2.2. Esnek Hukuk 349
1.1.1.2.3. Kurumlar Arası Anlaşmalar 350
1.1.1.2.4. Avrupa Birliği Adalet Divanının Kararları 350
1.1.2. Dış Kaynaklar: AB’nin Uluslararası Anlaşmaları 352
1.2. Yazılı Olmayan Kaynaklar 354
1.2.1. AB Hukukunun Genel İlkeleri 354
1.2.2. Uluslararası Teamül Hukuku 357
2. Avrupa Birliği Hukukunun Kaynakları Bakımından Normlar Hiyerarşisi 358
2.1. Normlar Hiyerarşisi ve AB Hukuku 358
2.2. Hiyerarşik Düzen İçinde AB Hukukunun Kaynakları 360
2.2.1. Birincil Hukuk 360
2.2.2. Yazılı Olmayan Hukuk 364
2.2.2.1. AB Hukukunun Genel İlkeleri 364
2.2.2.2. Uluslararası Teamül Hukuku 366
2.2.3. AB’nin Uluslararası Anlaşmaları 367
2.2.4. İkincil Hukuk 369
2.2.4.1. Genel Olarak 369
2.2.4.2. Yasama Tasarrufları – Yasama Dışı Tasarruflar Ayrımı 369
2.2.5. Hiyerarşik Düzene Yerleştirilemeyen Kaynaklar 370
Bölüm V
AVRUPA BİRLİĞİ’NDE YARGISAL KORUMA
1. Usuli Tespitler 377
1.1. ABAD’ın Yargı Yetkisinin Mahkemeler Arasındaki Dağılımı 379
1.2. Adalet Divanının Usul Kuralları 383
1.2.1. Doğrudan Davalar 383
1.2.2. Dolaylı Dava 390
1.2.3. Özel Usul Biçimleri 391
1.2.3.1. Seri Muhakeme Usulü 391
1.2.3.2. İvedi Muhakeme Usulü 392
2. İhlal Davası 395
2.1. İhlal Davası ve/veya Prosedürü Yönünden Ön Tespit: “İhlal”in Anlamı 398
2.1.1.İhlal Edilen Ne Olabilir: İhlali Söz Konusu Olacak Kaynaklar 398
2.1.2.İhlali Kim Yapabilir: Sorumluluk Atfetmek Yönünden “Üye Devlet” 400
2.2. İhlal Davası Prosedürü 401
2.2.1. Komisyonun İhlal Davası Prosedürünü Başlatması: “İdari Aşama” veya “Yargılama Öncesi Prosedür” 401
2.2.1.1. Gayri Resmi Muameleler 403
2.2.1.2. Resmi Muameleler 403
2.2.1.2.1. Resmi Bildirim Mektubu 403
2.2.1.2.2. Gerekçeli Görüş 405
2.2.1.2.3. Komisyonun Takdir Yetkisi ve Sonuçları 407
2.2.2. Üye Devletin İhlal Davası Prosedürünü Başlatması 409
2.3. İhlal Davası 411
2.3.1. Kabul Edilebilirlik 411
2.3.2. Esastan Denetim 412
2.3.2.1. Genel Olarak Esastan Denetim 413
2.3.2.2. Başarılı ve Başarısız Kimi Savunmalar 414
2.3.2.2.1. Başarılı Olabilecek Savunmalar 414
2.3.2.2.2. Başarısız Savunmalar 415
2.3.3. Karar ve Sonuçları 418
2.3.3.1. Genel Olarak Karar ve Sonuçları 418
2.3.3.2. Karar ve Mali / Parasal Yaptırım 419
3. İptal Davası 425
3.1. Kabul Edilebilirlik 427
3.1.1. Konu Bakımından (Ratione Materiae) Yetki 428
3.1.2. Kişi Bakımından (Ratione Personae) Yetki 431
3.1.2.1. Ayrıcalıklı ve Yarı Ayrıcalıklı Davacılar 431
3.1.2.2. Ayrıcalıklı Olmayan Davacılar: Gerçek ve Tüzel Kişiler 432
3.1.2.2.1. Doğrudan İlgi 434
3.1.2.2.2. Bireysel İlgi 434
3.1.2.2.2.1. Ön Tespit: Lizbon Antlaşması – “Karar” Yerine “Tasarruf” Terimi 435
3.1.2.2.2.2. Plaumann Testi 436
3.1.2.2.2.3. Kapalı Kategori ve Soyut Terminoloji Testleri 437
3.1.2.2.2.4. Mahkeme Eliyle Reform Girişimleri 440
3.1.2.2.3. Doğrudan İlgilendiren, Uygulama Tedbirleri Gerektirmeyen, Düzenleyici Tasarruflar 443
3.1.3. Zaman Bakımından (Ratione Temporis) Yetki 445
3.2. Esastan Denetim 447
3.2.1. Esastan Denetim Gerekçeleri 447
3.2.1.1. Yetkisizlik 448
3.2.1.2. Esaslı Şekil Kurallarının İhlali 449
3.2.1.3. Antlaşmaların veya Antlaşmaların Uygulanmasına İlişkin Herhangi bir Hukuk Kuralının İhlali 450
3.2.1.4. Yetkinin Kötüye Kullanılması 451
3.2.2. Esastan Denetime İlişkin Özel Hususlar 452
3.3. Karar ve Sonuçları 456
4. İhmal Davası 463
4.1. Kabul Edilebilirlik 465
4.1.1. Konu Bakımından (Ratione Materiae) Yetki 466
4.1.1.1. Harekete Geçmeye Davet Etme 466
4.1.1.2. Tutum Belirleme 467
4.1.1.3. Denetlenebilir İhmal 468
4.1.2. Kişi Bakımından (Ratione Personae) Yetki 469
4.1.3. Zaman Bakımından (Ratione Temporis) Yetki 470
4.2. Esastan Denetim 470
4.3. Karar ve Sonuçları 473
5. Tazminat Davası 475
5.1. Kabul Edilebilirlik 479
5.1.1. Konu Bakımından (Ratione Materiae) Yetki 479
5.1.2. Kişi Bakımından (Ratione Personae) Yetki 481
5.1.3. Zaman Bakımından (Ratione Temporis) Yetki 481
5.2. Esastan Denetim 483
5.2.1. Hukuka Aykırılık (Hukuka Aykırı Eylem veya Eylemsizlik) 483
5.2.1.1. Schöppenstedt Formülü 484
5.2.1.2. Bergaderm Formülü 486
5.2.2. Zarar 488
5.2.3. İlliyet Bağı 490
5.3. Karar ve Sonuçları 492
6. Ön Karar Prosedürü 495
6.1. Başvuruya Konu Olabilecekler 499
6.1.1. Yorum Yönünden 499
6.1.2. Geçerlilik Yönünden 502
6.2. Başvuru Yapabilecekler 503
6.3. Başvuru Hakkı ve/veya Yükümlülüğü 506
6.3.1. Birlik Hukukuna İlişkin Soru 507
6.3.2. Başvuru Hakkı ve/veya Yükümlülüğü 508
6.3.2.1. Yorum Yönünden 508
6.3.2.1.1. Yalnızca Başvuru Hakkına Sahip Mahkemeler 508
6.3.2.1.2. Başvuru Hakkına ve Yükümlülüğüne Sahip Mahkemeler 509
6.3.2.1.2.1. Nihai Ulusal Mahkeme 509
6.3.2.1.2.2. Başvuru Yükümlülüğünün Ortadan Kalktığı Haller 511
6.3.2.2. Geçerlilik Yönünden 513
6.4. Uygun Bulunmayan Başvurular 515
6.4.1. Gerekli Maddi ve Hukuki Malzemeye Sahip Olmama 516
6.4.2. Yöneltilen Sorun ile Uyuşmazlık Arasında Bağlantısızlık 517
6.4.3. Kurmaca / Uydurma Uyuşmazlıklar 517
6.4.4. Genel veya Hipotetik Sorular 519
6.5. Karar ve Sonuçları 519
6.5.1. Yorum Yönünden 520
6.5.1.1. Yorum ile Uygulama Arasındaki Fark 520
6.5.1.2. Karar ve Sonuçları 521
6.5.2. Geçerlilik Yönünden 522
Bölüm VI
AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNUN TEMEL ÖZELLİKLERİ
1. Öncelik İlkesi 529
1.1. Avrupa Birliği (Avrupa Birliği Adalet Divanı) Açısından Öncelik İlkesi 531
1.1.1. Öncelik İlkesinin Temelleri 532
1.1.2. Öncelik İlkesinin Kapsamı 533
1.1.2.1. Uygulanabilir Tüm Ulusal Hukuk Karşısında Öncelik 534
1.1.2.2. Önceki ve Sonraki Tarihli Ulusal Hukuka Karşı Öncelik 535
1.1.2.3. Öncelik İlkesini Uygulayacak Ulusal Organlar 537
1.1.2.4. Öncelik İlkesinin Etkisi 538
1.1.3. Lizbon Antlaşması ve Öncelik İlkesi 540
1.2. Üye Devletler (Üst Yargı Organları) Açısından Öncelik İlkesi 542
1.2.1. Genel Olarak 543
1.2.2. Fransa 543
1.2.2.1. Öncelik İlkesinin Kabulü 544
1.2.2.2. Öncelik İlkesinin Kabulünün Temeli 544
1.2.2.3. Öncelik İlkesine Yönelik Sınırlamalar 544
1.2.2.4. Kompetenz – Kompetenz Meselesi 544
1.2.3. Almanya 545
1.2.3.1. Öncelik İlkesinin Kabulü 545
1.2.3.2. Öncelik İlkesinin Kabulünün Temeli 545
1.2.3.3. Öncelik İlkesine Yönelik Sınırlamalar 545
1.2.3.4. Kompetenz – Kompetenz Meselesi 547
1.2.4. İtalya 549
1.2.4.1. Öncelik İlkesinin Kabulü 549
1.2.4.2. Öncelik İlkesinin Kabulünün Temeli 549
1.2.4.3. Öncelik İlkesine Yönelik Sınırlamalar 549
1.2.4.4. Kompetenz – Kompetenz Meselesi 550
1.2.5. Birleşik Krallık 550
1.2.5.1. Öncelik İlkesinin Kabulü 550
1.2.5.2. Öncelik İlkesinin Kabulünün Temeli 550
1.2.5.3. Öncelik İlkesine Yönelik Sınırlamalar 550
1.2.5.4. Kompetenz – Kompetenz Meselesi 551
1.2.5. Polonya 551
1.2.6.1. Öncelik İlkesinin Kabulü 551
1.2.6.2. Öncelik İlkesinin Kabulünün Temeli 551
1.2.6.3. Öncelik İlkesine Yönelik Sınırlamalar 551
1.2.6.4. Kompetenz – Kompetenz Meselesi 552
2. Doğrudan Etki İlkesi 555
2.1. Kurucu Antlaşmalar (Birincil Hukuk) Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 558
2.1.1. Doğrudan Etki İlkesinin Temelleri 558
2.1.2. Dikey ve Yatay İlişkiler Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 560
2.2. Hukukun Genel İlkeleri Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 562
2.3. Tüzük Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 565
2.4. Direktif Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 567
2.4.1. Doğrudan Etki İlkesinin Temelleri 568
2.4.2. Dikey ve Yatay İlişkiler Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 571
2.4.2.1. Yatay İlişkiler Yönünden Doğrudan Etkinin Reddi 571
2.4.2.2. Dikey İlişkiler Yönünden “Devlet” Kavramı 573
2.4.2.3. Yatay İlişkiler Yönünden Doğrudan Etkinin Reddinin Sonrasındaki Gelişmeler 576
2.4.2.3.1. Uygun Yorum İlkesi ve Devlet Sorumluluğu İlkesi 576
2.4.2.3.2. Hukukun Genel İlkeleri ve Direktifler 578
2.4.2.3.3. Tüzükler ve Direktifler 578
2.4.2.3.4. Üçgensel İlişkiler 579
2.4.2.3.5. Tesadüfî Etki 580
2.5. Karar Yönünden Doğrudan Etki İlkesi 583
2.6. Doğrudan Etki İlkesinin Koşulları 585
2.6.1. Yeterince Açık ve Kesin Olma 586
2.6.2. Koşulsuz Olma 587
2.6.3. Takdir Yetkisinin Yokluğu 589
3. Uygun Yorum İlkesi 593
3.1. Uygun Yorum İlkesinin Temelleri 595
3.2. Uygun Yorum İlkesinin Kapsamı 597
3.3. Uygun Yorum İlkesinin Sınırları 601
4. Devlet Sorumluluğu İlkesi 609
4.1. Devlet Sorumluluğu İlkesinin Temelleri: Francovich Kararı 611
4.2. Devlet Sorumluluğu İlkesinin Gelişimi ve Kapsamı 614
4.2.1. İlk Açıklamalar: Brasserie du Pêcheur ve Factortame III Kararları 614
4.2.2. Devlet Sorumluluğu İlkesinin Koşullarının Netleştirilmesi 618
4.2.3. Devlete Atfedilebilir Sorumluluk 619
4.2.4. Devlet Sorumluluğu İlkesi: Birey Karşısında Birey 623
4.3. Devlet Sorumluluğu İlkesinin Koşulları 624
4.3.1. Bireye Hak Tanımayı Amaçlayan Kural Koşulu 624
4.3.2. Yeterince Ciddi İhlal Koşulu 625
4.3.3. İlliyet Bağı Koşulu 628
5. Temel Haklar 633
5.1. Avrupa Birliği Temel Haklarının Tarihsel Gelişimi 636
5.2. Avrupa Birliği Temel Haklar Rejimi 639
5.2.1. Hukukun Genel İlkesi Olarak Temel Haklar 639
5.2.2. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı 646
5.2.3. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 655
5.2.2.1. Avrupa Birliği’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Katılımı Öncesi Durum 655
5.2.2.2. Avrupa Birliği’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Katılımı Sonrası Durum 658
6. Ulusal Hukuki Çareler ve Prosedürler 663
6.1. AB Hukuku Bir Konu ile ilgili Hukuki Çareler ve/veya Prosedürler Öngörüyorsa 667
6.2. AB Hukuku Bir Konu ile ilgili Hukuki Çareler ve/veya Prosedürler Öngörmüyorsa 669
6.2.1. Ulusal Prosedürel Özerklik 669
6.2.2. Denklik Gerekliliği 670
6.2.3. Etkililik Gerekliliği 672
6.3. Etkili Başvuru Hakkı ve Adil Yargılanma Hakkı 675
Bölüm VII
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DIŞ İLİŞKİLERİNİN HUKUKİ BOYUTU
1. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkilerinin Anayasal Çerçevesi 683
1.1. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkilerinin Ana Çerçevesi 685
1.1.1. Avrupa Birliği’nin Tüzel Kişiliği 686
1.1.2. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkilerinin Anayasal Çerçevesi 686
1.1.3. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkileri: Tutarlılık, Eşgüdüm ve İşbirliği 688
1.2. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkileri Yönünden Yetki 690
1.2.1. Yetkinin Varlığı: Açık Yetki ve Zımni Yetki 690
1.2.2. Yetkinin Kategorisi 693
1.2.2.1. Münhasır Yetki 693
1.2.2.2. Paylaşılan Yetki 697
1.3. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkilerinin Usuli Yönü 699
1.3.1. Uygulanma Alanı 700
1.3.2. Uluslararası Anlaşmaların Müzakeresi ve Bağıtlanması 700
1.3.2.1. Genel Çerçeve 700
1.3.2.2. Müzakere 702
1.3.2.3. Bağıtlanma 703
1.3.3. Avrupa Birliği Adalet Divanının Görüşü 704
1.4. Avrupa Birliği’nin Dış İlişkilerinin Maddi Yönü 706
1.4.1. Ortak Ticaret Politikası 706
1.4.2. Üçüncü Ülkelerle İşbirliği ve İnsani Yardım 708
1.4.2.1. Kalkınma İşbirliği 708
1.4.2.2. Üçüncü Ülkelerle Ekonomik, Mali ve Teknik İşbirliği 709
1.4.2.3. İnsani Yardım 709
1.4.3. Kısıtlayıcı Tedbirler 710
1.4.4. Diğer Bazı Uluslararası Anlaşmalar ve Uluslararası Örgütler ile İlişkiler 711
1.4.4.1. Ortaklık Anlaşmaları 711
1.4.4.2. Üçüncü Devletlerin Paraları ile Avro Arasındaki Kur Sistemine İlişkin Anlaşmalar 711
1.4.4.3. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Örgütler ile İlişkileri 712
1.4.5. ABİHA Kapsamındaki Dış İlişkiler Boyutlu Diğer Konular 712
1.4.6. Ortak Dış ve Güvenlik Politikası 713
2. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Anlaşmalarının Hukuki Etkileri 717
2.1. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Anlaşmalarının Statüsü 719
2.2. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Anlaşmaları Yönünden Avrupa Birliği Adalet Divanının Yargı Yetkisi 722
2.3. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Anlaşmalarının Bağlayıcılığı Sonucu Etkileri 724
2.3.1. İhlal Davası 724
2.3.2. Uygun Yorum İlkesi 724
2.4. Avrupa Birliği’nin Uluslararası Anlaşmalarının Belirli Nitelikler Taşıması Sonucu Etkileri 726
2.4.1. Doğrudan Etki İlkesi 726
2.4.1.1. Doğrudan Etkiye Elverişli Anlaşmalar 729
2.4.1.2. Doğrudan Etkiye Elverişli Olmayan Anlaşmalar 730
2.4.2. Hukuka Uygunluk Denetimi 733
2.4.2.1. Hukuka Uygunluk Denetimine (Doğrudan Etkiye) Elverişli Anlaşmalar 733
2.4.2.2. Hukuka Uygunluk Denetimine (Doğrudan Etkiye) Elverişli Olmayan Anlaşmalar 733
2.4.2.2.1. 1947 Tarihli GATT Yönünden Hukuka Uygunluk Denetimi 734
2.4.2.2.2. DTÖ ve Bünyesindeki Anlaşmalar Yönünden Hukuka Uygunluk Denetimi 737
2.4.3. Haksız Fiil / Tazminat Sorumluluğu 740
Kaynakça 745
Mahkeme Kararları Dizini 771
Kavramlar Dizini 787 |