Aile Konutu – Mal Rejimleri ve Eşin Yasal Miras Payı

Aile Hukukumuzda

Haziran 2021 / 6. Baskı / 472 Syf.

Baskısı tükenmiştir.

Diğer Baskılar

Baskı	Tarih	Fiyatı	İndirimli
5.	Temmuz 2016	145.00 TL	69.90 TL (%52)	Sepete Ekle
4.	Mayıs 2014	69.50 TL	39.90 TL (%43)	Sepete Ekle
3.	Şubat 2012	70.00 TL	-	Sepete Ekle
2.	Temmuz 2010	0.00 TL	-	Sepete Ekle
1.	Şubat 2007	23.90 TL	-	Sepete Ekle

Kitap Hakkında
Kitabın Künyesi
İçindekiler

Bu çalışmada 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun kabul ettiği mal rejimleri ile bunlara bağlı olarak ölen eşin terekesinin ve sağ kalan eşin bu terekede oluşacak yasal miras payının hesaplanması ele alınmıştır.

Bu basıda aile konutu kurumuna da yer verilmiştir. Aile konutunun tanımı, özellikleri, aile konutu olmaya bağlı sonuçlar irdelenmiştir. Özellikle eşin aile konutuna ilişkin tasarruflarına (temlik, rehin, kira sözleşmesinin feshi gibi) değinilmiştir.

Mal rejimleri bakımından genel hükümler niteliğindeki kurallara, bu çerçevede mal rejimi sözleşmesinin yapısı, şekli ve taraflar bakımından ehliyet durumu, istisnai nitelikte yürürlüğe giren olağanüstü mal rejimi (mal ayrılığı rejimi), eşlerden alacaklı olan üçüncü şahısların durumu, evlilik devam ederken mal rejimine rağmen eşlerin malları yönetmesi, envanter tutumu ve eşlerin birbirlerine karşı borçları ele alınmıştır.

Yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi çerçevesinde, eşlerin mal grupları, yani edinilmiş malları ile kişisel malları ve paylı mülkiyete tabi olan malları ele alınmıştır. Özellikle edinilmiş mal kavramının tanımı ve mahiyeti, yasada verilen örnekler, kişisel mal kavramı ve yasadaki sınırlı sayıdaki örnekler üzerinde durulmuştur.

Ölüm durumunda (boşanmada da büyük ölçüde geçerli olduğu üzere) ölen eşin artık değeri, artık değerin hesaplanması, üçüncü şahıslara mal aktarımı, katılma alacağının tespiti, bu alacaktan feragat, zamanaşımı, ifası, ifasının ertelenmesi, aile konutuna ilişkin sağ kalan eş lehine tanınan yasal haklar miras hukuku yönüyle birlikte çalışmada yer bulan önemli bazı başlıklar olarak ifade edilebilir.

Konu Başlıkları

	Aile Konutuna İlişkin Yasal Sınırlamalar
	Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi
	Mal Ayrılığı Rejimi
	Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
	Mal Ortaklığı Rejimi
	Sağ Kalan Eşin Yasal Miras Payının Hesaplanması

Barkod: 9789750269615	Yayın Tarihi: Haziran 2021
Baskı Sayısı: 6	Ebat: 16x24
Sayfa Sayısı: 472	Yayınevi: Seçkin Yayıncılık
Kapak Türü: Karton Kapaklı	Dili: Türkçe
Ekler: -

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz 5

BİRİNCİ BÖLÜM

AİLE KONUTU

§ 1. AİLE KONUTUNUN ÖNEMİ VE TMK. M. 194’ÜN AMACI 15

§ 2. AİLE KONUTU KAVRAMI 17

I. TANIM 17

II. AİLE KONUTUNUN KOŞULLARI 19

A. Genel Olarak 19

B. Konutun Kullanımında Süreklilik Gösteren Amaç 21

C. Konutun Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmesi 22

1. Genel Olarak 22

2. Boşanma Davası ve Ayrılık Kararının Etkisi 23

3. Eşin Konuttan Ayrılması 26

4. Evliliğin Butlanı 29

5. Eşlerden Birinin Ölümü 30

6. Aile Konutunun Tekliği İlkesi 32

7. Konutun Kullanımını Sağlayan Ayni ya da Şahsi Hak 33

a. Ayni Hak 33

b. Kişisel Hak 35

D. Konutun Ailevi Faaliyetlerin Merkezi Haline Gelmesi Gerekliliği 37

§ 3. AİLE KONUTUNA İLİŞKİN YASAL SINIRLAMALAR 38

I. GENEL OLARAK 38

II. TMK. M. 194/1’DEKİ SINIRLAMANIN HUKUKSAL NİTELİĞİ 39

A. Genel Olarak 39

B. TMK m.194/1’deki Sınırlamanın Hukuk Niteliğine İlişkin Görüşler 40

1. Yasal Sınırlama Görüşü 40

2. Tasarruf Yetkisi Sınırlaması Görüşü 41

3. Hukuki İşlem Ehliyeti Sınırlaması Görüşü 42

4. Yasak İşlem Görüşü 42

5. Birlikte Karar Verme Hakkı Görüşü 43

6. Yargıtay’ın Görüşü 45

C. Aile Konutu Şerhi 47

D. Mülkiyet Hakkı Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 50

1. Devir Sınırlaması 50

a. Mülkiyet Devri 50

b. Mülkiyet Devri Borcu Doğuran Sözleşme Yapma 64

c. Üçüncü Kişi Lehine Kişisel Hak Tanıma 66

d. Aile Konutunun Kiraya Verilmesi 68

e. Sınırlı Ayni Hak Kurma Bakımından Sınırlama 69

f. Aile Konutu Üzerinde İrtifak Hakkının Kurulması 69

g. Aile Konutu Üzerinde Rehin (İpotek) Hakkının Kurulması 73

2. Sınırlı Ayni Hak Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 79

3. Kiracı Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 80

a. Genel Olarak 80

b. Kira Sözleşmesinin Devri 82

c. Kira Sözleşmesinin Feshi 83

d. Diğer Eşin Kira Sözleşmesinin Tarafı Haline Gelebilmesi 88

§ 4. DİĞER EŞİN RIZASI VE RIZANIN VERİLMEMESİ VEYA VERİLEMEMESİ 93

I. Diğer Eşin Rızası 93

II. Diğer Eşin Rıza Vermemesi 96

III. Diğer Eşin Rızasının Sağlanamaması 97

§ 5. ÖLÜM DURUMUNA ÖZGÜ AYNİ HAK TESİSİ OLANAĞI 98

I. Yasal Mal Rejiminde Eş Lehine Ayni Hak Tesis Olanağı 98

A. Genel Olarak 98

B. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkının Genel Olarak Koşulları 99

C. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkı Koşullarının Değerlendirilmesi 100

1. Yasal Mal Rejimi ve Ölüm Durumu 100

2. Gaiplik 101

3. Ayni Hakkın Türü 103

4. Haklı Sebeplerin Varlığı ve Sınırlama 104

5. Aile Konutuna İlişkin Ölüme Bağlı Tasarrufun Varlığı 104

6. Aile Konutuna İlişkin Eşe Tanınan Hakkın Niteliği 106

7. Katılma Alacağının Yetmemesi 106

8. Paylı Mülkiyetin Varlığı 107

9. Değer Artış Payı Alacağının Varlığı 108

10. Sağ Kalan Eşin Amacı 109

11. Edinilmiş Mal–Kişisel Mal Niteliğindeki Aile Konutu 110

12. Ölen Eşin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olması Durumu 110

13. Eşler Arası Aile Konutu Hakkındaki Sözleşme 111

14. Talebin Yöneltilmesi 112

II. Miras Hukuku Çerçevesinde Sağ Kalan Eşin Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerindeki Hakları 113

III. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 117

A. Boşanma ve İptal Durumunda 117

B. Ölüm Durumunda 118

IV. MAL ORTAKLIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 121

İKİNCİ BÖLÜM

MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL KURALLAR

§ 6. MAL REJİMİ KAVRAMI, ÖNEMİ VE MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 123

I. MAL REJİMİ KAVRAMI VE ÖNEMİ 123

II. MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 125

A. Paylaşım Temeline Dayalı Sistemler 125

B. Paylaşmama Temeline Dayalı Sistemler 125

§ 7. MAL REJİMLERİNDE İRADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI 126

I. GENEL OLARAK 126

II. Mal Rejimi Sözleşmesi 130

A. Mal Rejimi Sözleşmesinin Yapılışı 132

1. Sözleşmenin Yapılma Zamanı ve Yeri 132

2. Sözleşmenin Şekli 135

3. Sözleşmenin Yapımında Ehliyet 137

4. Geçerlilik Bakımından Gerekli Diğer Konular 140

B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Konusu 143

C. Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 146

D. Mal Rejimi Sözleşmesinin Miras Hukukundaki Yansımaları 146

1. Genel Olarak 146

2. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelerin Hukuksal Niteliği 149

3. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelere Uygulanacak Yaptırım 151

4. TMK m. 237/2’deki Korumadan Yararlanacak Şahıslar 156

5. Katılma Alacağından Feragat 158

§ 8. MAL REJİMİ DEVAM EDERKEN UYGULANAN KURALLAR 160

I. Genel Olarak 160

II. Malların Yönetimi ve Mallardan Yararlanma 161

III. Eşler Arasındaki Borçların Durumu 163

IV. Üçüncü Şahısların Durumu 168

A. Genel Olarak 168

B. Alacaklıların Korunduğu Durumlar 168

1. Mal Rejiminin Kurulması veya Değiştirilmesi 168

2. Mal Rejiminin Tasfiyesi 169

3. Mal Varlığının Uzaklaştırılması 169

V. Defter (Envanter) Tutulması 170

§ 9. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 172

I. Genel Olarak 172

II. Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığına Geçiş 173

A. Eşin Talebi ile Mal Ayrılığına Geçiş 173

1. Haklı Sebebe Dayalı Mal Ayrılığına Geçiş 174

2. Eşlerin Ayrı Yaşaması Halinde TMK m. 197 Çerçevesinde Koruyucu Tedbir Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 178

3. Boşanma Davası Sırasında TMK m. 169 Çerçevesinde Geçici Önlem Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 179

B. Alacaklının Talebine Bağlı Mal Ayrılığına Geçiş 179

III. Mal Ayrılığı Rejiminin Kanun Gereği Kendiliğinden Yürürlüğe Girmesi 180

IV. Mal Ayrılığı Rejimine Geçişin Etkisi 180

V. Mal Ayrılığı Rejiminin Sona Ermesi 181

A. Mal Rejimi Sözleşmesiyle Sona Erme 181

B. Mahkeme Kararıyla Sona Erme 182

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ VE

EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ

§ 10. GENEL OLARAK 183

§ 11. EŞİN YASAL MİRASÇILIĞININ ŞARTLARI 186

§ 12. EŞİN ZÜMRE (PARANTEL) SİSTEMİNE BAĞLI OLARAK YASAL MİRAS PAYI 197

I. Genel Olarak 197

II. Türk Medeni Kanunu’na Göre Eşin Yasal Miras Payı ve Saklı Payı 199

§ 13. EŞİN YASAL MİRAS PAYININ VE SAKLI PAYININ BULUNMASI 203

I. Genel Olarak 203

II. Eşin Mirasçılığının Belirlenmesinde Eşler Arasındaki Mal Rejiminin Önemi 205

III. Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Bulunmasına Esas Alınacak Değerin Bulunması (Terekenin Tespiti) 212

IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Bağlamında Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Hesaplanması 214

A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi ve Artık Değerin Bulunması 216

1. Edinilmiş Mallar 221

a. Genel Olarak Edinilmiş Mal Kavramı ve Çerçevesi 221

b. Kanunda Edinilmiş Mal Olarak Sayılanlar 232

aa. Çalışma Karşılığı Edinilen Mallar 232

bb. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarının Ödemeleri 239

cc. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 241

dd. Kişisel Malların Gelirleri 243

ee. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler 254

ff. Diğerleri 257

2. Kişisel Mallar 261

a. Kişisel Kullanım Eşyaları 261

b. Katılma Rejiminden Önce Edinilen Mallar 268

c. Karşılıksız Kazanma Yoluyla Elde Edilen Mallar 271

d. Manevi Tazminat Alacakları 285

e. Kişisel Malın Yerine Geçen Değer 286

f. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumları ya da Çalışma Gücü Kaybı Nedeniyle Toptan Ödenen Tazminatların Bir Kısmı 287

g. Sözleşme ile Bazı Malların Kişisel Mal Sayılması 291

aa. Bir Meslek İcrası ya da İşletme Faaliyeti İçin Belirlenmiş Olan ve Edinilmiş Mallara Dahil Olması Gereken Malvarlığı Değerleri 291

bb. Kişisel Malların Gelirleri 298

B. Tasfiye 299

1. Malların Değerlerinin Belirlenmesi 300

a. Tarih Bakımından 300

b. Değer Bakımından 308

2. Artık Değerin Hesaplanması 310

a. Aktiflerin Belirlenmesi 312

aa. Tasfiye Sırasında Mevcut Olan Edinilmiş Mallar (EdM) 312

bb. Eklenecek Değerler (EkD) 312

aaa. Eşin Onayı Olmaksızın Yapılan Karşılıksız Kazandırma 315

bbb. Eşin Katılma Alacağına Zarar Vermek Kastıyla Yapılan Devirler 322

ccc. Eklenecek Değerleri Kazanan Üçüncü Şahısların Durumu 326

ddd. Özel Olarak Muvazaalı Devirler 330

cc. Kişisel Mallara Giden Edinilmiş Malların Karşılıkları (Dnk1) 338

b. Pasiflerin Belirlenmesi 341

aa. Değer Artış Payı (DAP) 341

bb. Edinilmiş Mala Giden Kişisel Malların Karşılıkları (Dnk2) 363

cc. Borçlar 364

3. Artık Değerin Bulunması ve Pay Edilmesi (Katılma Alacağı) 365

4. Katılma Alacağının Ödenmesi 367

a. Genel Olarak 367

b. Nakdi ve Ayni Ödeme 371

aa. Katılma Borcunun İfası Bakımından Nakdi Ödeme Kuralı 371

bb. Güvence Gösterilmesi 375

cc. Sağ Kalan Eşin Katılma Borçlusu Olması 376

dd. Sağ Kalan Eşin Katılma Alacaklısı Olması 376

ee. Her İki Eşin Hem Alacaklı Hem De Borçlu Olması 379

ff. Sağ Kalan Eşin Mirası Reddetmesi 379

gg. Katılma Alacağının Üçüncü Şahıslardan Talep Etme İmkanı 380

c. Katılma Alacağının Muaccel Olması 381

d. Katılma Alacağına İlişkin Zamanaşımı 384

aa. Genel Olarak 384

bb. TBK m.146 (eBK. m. 125) Uyarınca On Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 386

cc. TMK. m. 178 Uyarınca Bir Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 388

5. Karşılıklı Alacakların Takası 394

6. Borçluya Vade Tanınması 396

C. Red, Çıkarma, Yoksunluk ve Feragatin Yasal Mal Rejimi Kapsamında Etkileri 397

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ VE

EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ

§ 14. SEÇİMLİK MAL REJİMİNİN KURULMASI 403

§ 15. SEÇİMLİK MAL REJİMİ TÜRLERİ 404

I. Mal Ayrılığı Rejimi 404

A. Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 404

B. Rejimin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 407

II. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi 410

A. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 410

B. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallar 411

C. Birlikte Mülkiyet Çerçevesinde Paylaşıma Tabi Mallar 412

1. Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmiş Mallar 412

2. Ailenin Ekonomik Geleceğini Güvence Altına Almaya Yönelik Yatırımlar 421

3. Bunların Yerine Geçen Değerler (Kaim Değerler) 422

4. Paylı Mülkiyete Tabi Mallar 423

5. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallardan Başka Paylaşım Dışı Kalan Mallar 424

D. Paylaşım Şekli (Pay Hakkı) ve Eşin Miras Payının Belirlenmesi 426

E. Eşit Paylaşımı Etkileyen Konular 432

III. Mal Ortaklığı Rejimi 436

A. Mal Ortaklığı Rejiminin Özellikleri 436

B. Eşlerin Malvarlığı 439

1. Ortak Mal 439

2. Kişisel Mal 440

C. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 446

1. Ortak Malların Tespiti Aşaması 447

2. Payların Belirlenmesi Aşaması 450

3. Paylaştırmanın Yapılması Aşaması 455

D. Mirasın Reddi veya Kabulü 456

Yararlanılan Kaynaklar 459

Kavram Dizini 467

İlgili Kategoriler

Hukuk Kitapları > Medeni Hukuk > Aile Hukuku

İlgili Diğer Yayınlar

Medeni Hukuka Giriş

Haluk Nami Nomer ...
Ekim 2025
320.00 TL
Sepete Ekle

Velayete İlişkin Davalar

Beyza Güler Şahin
Ocak 2025
320.00 TL
Sepete Ekle

THEMIS – Medeni Hukuk I Konu Kitabı

İsmail Ercan
Ocak 2025
575.00 TL
Sepete Ekle

Medeni Hukuk

Mehmet Akçaal
Aralık 2024
675.00 TL
Sepete Ekle

İÇİNDEKİLER

İçindekiler

Önsöz 5

BİRİNCİ BÖLÜM

AİLE KONUTU

§ 1. AİLE KONUTUNUN ÖNEMİ VE TMK. M. 194’ÜN AMACI 15

§ 2. AİLE KONUTU KAVRAMI 17

I. TANIM 17

II. AİLE KONUTUNUN KOŞULLARI 19

A. Genel Olarak 19

B. Konutun Kullanımında Süreklilik Gösteren Amaç 21

C. Konutun Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmesi 22

1. Genel Olarak 22

2. Boşanma Davası ve Ayrılık Kararının Etkisi 23

3. Eşin Konuttan Ayrılması 26

4. Evliliğin Butlanı 29

5. Eşlerden Birinin Ölümü 30

6. Aile Konutunun Tekliği İlkesi 32

7. Konutun Kullanımını Sağlayan Ayni ya da Şahsi Hak 33

a. Ayni Hak 33

b. Kişisel Hak 35

D. Konutun Ailevi Faaliyetlerin Merkezi Haline Gelmesi Gerekliliği 37

§ 3. AİLE KONUTUNA İLİŞKİN YASAL SINIRLAMALAR 38

I. GENEL OLARAK 38

II. TMK. M. 194/1’DEKİ SINIRLAMANIN HUKUKSAL NİTELİĞİ 39

A. Genel Olarak 39

B. TMK m.194/1’deki Sınırlamanın Hukuk Niteliğine İlişkin Görüşler 40

1. Yasal Sınırlama Görüşü 40

2. Tasarruf Yetkisi Sınırlaması Görüşü 41

3. Hukuki İşlem Ehliyeti Sınırlaması Görüşü 42

4. Yasak İşlem Görüşü 42

5. Birlikte Karar Verme Hakkı Görüşü 43

6. Yargıtay’ın Görüşü 45

C. Aile Konutu Şerhi 47

D. Mülkiyet Hakkı Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 50

1. Devir Sınırlaması 50

a. Mülkiyet Devri 50

b. Mülkiyet Devri Borcu Doğuran Sözleşme Yapma 64

c. Üçüncü Kişi Lehine Kişisel Hak Tanıma 66

d. Aile Konutunun Kiraya Verilmesi 68

e. Sınırlı Ayni Hak Kurma Bakımından Sınırlama 69

f. Aile Konutu Üzerinde İrtifak Hakkının Kurulması 69

g. Aile Konutu Üzerinde Rehin (İpotek) Hakkının Kurulması 73

2. Sınırlı Ayni Hak Sahibi Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 79

3. Kiracı Eş Aleyhine Getirilen Sınırlama 80

a. Genel Olarak 80

b. Kira Sözleşmesinin Devri 82

c. Kira Sözleşmesinin Feshi 83

d. Diğer Eşin Kira Sözleşmesinin Tarafı Haline Gelebilmesi 88

§ 4. DİĞER EŞİN RIZASI VE RIZANIN VERİLMEMESİ VEYA VERİLEMEMESİ 93

I. Diğer Eşin Rızası 93

II. Diğer Eşin Rıza Vermemesi 96

III. Diğer Eşin Rızasının Sağlanamaması 97

§ 5. ÖLÜM DURUMUNA ÖZGÜ AYNİ HAK TESİSİ OLANAĞI 98

I. Yasal Mal Rejiminde Eş Lehine Ayni Hak Tesis Olanağı 98

A. Genel Olarak 98

B. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkının Genel Olarak Koşulları 99

C. Aile Konutu Üzerinde Aynı Hak Tesisi Talep Hakkı Koşullarının Değerlendirilmesi 100

1. Yasal Mal Rejimi ve Ölüm Durumu 100

2. Gaiplik 101

3. Ayni Hakkın Türü 103

4. Haklı Sebeplerin Varlığı ve Sınırlama 104

5. Aile Konutuna İlişkin Ölüme Bağlı Tasarrufun Varlığı 104

6. Aile Konutuna İlişkin Eşe Tanınan Hakkın Niteliği 106

7. Katılma Alacağının Yetmemesi 106

8. Paylı Mülkiyetin Varlığı 107

9. Değer Artış Payı Alacağının Varlığı 108

10. Sağ Kalan Eşin Amacı 109

11. Edinilmiş Mal–Kişisel Mal Niteliğindeki Aile Konutu 110

12. Ölen Eşin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olması Durumu 110

13. Eşler Arası Aile Konutu Hakkındaki Sözleşme 111

14. Talebin Yöneltilmesi 112

II. Miras Hukuku Çerçevesinde Sağ Kalan Eşin Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerindeki Hakları 113

III. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 117

A. Boşanma ve İptal Durumunda 117

B. Ölüm Durumunda 118

IV. MAL ORTAKLIĞI REJİMİNDE AİLE KONUTUNA İLİŞKİN DÜZENLEME 121

İKİNCİ BÖLÜM

MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN GENEL KURALLAR

§ 6. MAL REJİMİ KAVRAMI, ÖNEMİ VE MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 123

I. MAL REJİMİ KAVRAMI VE ÖNEMİ 123

II. MAL REJİMİNE İLİŞKİN SİSTEMLER 125

A. Paylaşım Temeline Dayalı Sistemler 125

B. Paylaşmama Temeline Dayalı Sistemler 125

§ 7. MAL REJİMLERİNDE İRADE ÖZGÜRLÜĞÜ VE SINIRLARI 126

I. GENEL OLARAK 126

II. Mal Rejimi Sözleşmesi 130

A. Mal Rejimi Sözleşmesinin Yapılışı 132

1. Sözleşmenin Yapılma Zamanı ve Yeri 132

2. Sözleşmenin Şekli 135

3. Sözleşmenin Yapımında Ehliyet 137

4. Geçerlilik Bakımından Gerekli Diğer Konular 140

B. Mal Rejimi Sözleşmesinin Konusu 143

C. Mal Rejimi Sözleşmesinin Sona Ermesi 146

D. Mal Rejimi Sözleşmesinin Miras Hukukundaki Yansımaları 146

1. Genel Olarak 146

2. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelerin Hukuksal Niteliği 149

3. TMK m. 237/2’ye Dayanan Sözleşmelere Uygulanacak Yaptırım 151

4. TMK m. 237/2’deki Korumadan Yararlanacak Şahıslar 156

5. Katılma Alacağından Feragat 158

§ 8. MAL REJİMİ DEVAM EDERKEN UYGULANAN KURALLAR 160

I. Genel Olarak 160

II. Malların Yönetimi ve Mallardan Yararlanma 161

III. Eşler Arasındaki Borçların Durumu 163

IV. Üçüncü Şahısların Durumu 168

A. Genel Olarak 168

B. Alacaklıların Korunduğu Durumlar 168

1. Mal Rejiminin Kurulması veya Değiştirilmesi 168

2. Mal Rejiminin Tasfiyesi 169

3. Mal Varlığının Uzaklaştırılması 169

V. Defter (Envanter) Tutulması 170

§ 9. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ 172

I. Genel Olarak 172

II. Mahkeme Kararıyla Mal Ayrılığına Geçiş 173

A. Eşin Talebi ile Mal Ayrılığına Geçiş 173

1. Haklı Sebebe Dayalı Mal Ayrılığına Geçiş 174

2. Eşlerin Ayrı Yaşaması Halinde TMK m. 197 Çerçevesinde Koruyucu Tedbir Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 178

3. Boşanma Davası Sırasında TMK m. 169 Çerçevesinde Geçici Önlem Olarak Mal Ayrılığına Geçiş 179

B. Alacaklının Talebine Bağlı Mal Ayrılığına Geçiş 179

III. Mal Ayrılığı Rejiminin Kanun Gereği Kendiliğinden Yürürlüğe Girmesi 180

IV. Mal Ayrılığı Rejimine Geçişin Etkisi 180

V. Mal Ayrılığı Rejiminin Sona Ermesi 181

A. Mal Rejimi Sözleşmesiyle Sona Erme 181

B. Mahkeme Kararıyla Sona Erme 182

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ VE

EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ

§ 10. GENEL OLARAK 183

§ 11. EŞİN YASAL MİRASÇILIĞININ ŞARTLARI 186

§ 12. EŞİN ZÜMRE (PARANTEL) SİSTEMİNE BAĞLI OLARAK YASAL MİRAS PAYI 197

I. Genel Olarak 197

II. Türk Medeni Kanunu’na Göre Eşin Yasal Miras Payı ve Saklı Payı 199

§ 13. EŞİN YASAL MİRAS PAYININ VE SAKLI PAYININ BULUNMASI 203

I. Genel Olarak 203

II. Eşin Mirasçılığının Belirlenmesinde Eşler Arasındaki Mal Rejiminin Önemi 205

III. Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Bulunmasına Esas Alınacak Değerin Bulunması (Terekenin Tespiti) 212

IV. Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Bağlamında Eşin Yasal Miras Payının ve Saklı Payının Hesaplanması 214

A. Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesi ve Artık Değerin Bulunması 216

1. Edinilmiş Mallar 221

a. Genel Olarak Edinilmiş Mal Kavramı ve Çerçevesi 221

b. Kanunda Edinilmiş Mal Olarak Sayılanlar 232

aa. Çalışma Karşılığı Edinilen Mallar 232

bb. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumlarının Ödemeleri 239

cc. Çalışma Gücünün Kaybı Nedeniyle Ödenen Tazminatlar 241

dd. Kişisel Malların Gelirleri 243

ee. Edinilmiş Malların Yerine Geçen Değerler 254

ff. Diğerleri 257

2. Kişisel Mallar 261

a. Kişisel Kullanım Eşyaları 261

b. Katılma Rejiminden Önce Edinilen Mallar 268

c. Karşılıksız Kazanma Yoluyla Elde Edilen Mallar 271

d. Manevi Tazminat Alacakları 285

e. Kişisel Malın Yerine Geçen Değer 286

f. Sosyal Güvenlik ve Yardım Kurumları ya da Çalışma Gücü Kaybı Nedeniyle Toptan Ödenen Tazminatların Bir Kısmı 287

g. Sözleşme ile Bazı Malların Kişisel Mal Sayılması 291

aa. Bir Meslek İcrası ya da İşletme Faaliyeti İçin Belirlenmiş Olan ve Edinilmiş Mallara Dahil Olması Gereken Malvarlığı Değerleri 291

bb. Kişisel Malların Gelirleri 298

B. Tasfiye 299

1. Malların Değerlerinin Belirlenmesi 300

a. Tarih Bakımından 300

b. Değer Bakımından 308

2. Artık Değerin Hesaplanması 310

a. Aktiflerin Belirlenmesi 312

aa. Tasfiye Sırasında Mevcut Olan Edinilmiş Mallar (EdM) 312

bb. Eklenecek Değerler (EkD) 312

aaa. Eşin Onayı Olmaksızın Yapılan Karşılıksız Kazandırma 315

bbb. Eşin Katılma Alacağına Zarar Vermek Kastıyla Yapılan Devirler 322

ccc. Eklenecek Değerleri Kazanan Üçüncü Şahısların Durumu 326

ddd. Özel Olarak Muvazaalı Devirler 330

cc. Kişisel Mallara Giden Edinilmiş Malların Karşılıkları (Dnk1) 338

b. Pasiflerin Belirlenmesi 341

aa. Değer Artış Payı (DAP) 341

bb. Edinilmiş Mala Giden Kişisel Malların Karşılıkları (Dnk2) 363

cc. Borçlar 364

3. Artık Değerin Bulunması ve Pay Edilmesi (Katılma Alacağı) 365

4. Katılma Alacağının Ödenmesi 367

a. Genel Olarak 367

b. Nakdi ve Ayni Ödeme 371

aa. Katılma Borcunun İfası Bakımından Nakdi Ödeme Kuralı 371

bb. Güvence Gösterilmesi 375

cc. Sağ Kalan Eşin Katılma Borçlusu Olması 376

dd. Sağ Kalan Eşin Katılma Alacaklısı Olması 376

ee. Her İki Eşin Hem Alacaklı Hem De Borçlu Olması 379

ff. Sağ Kalan Eşin Mirası Reddetmesi 379

gg. Katılma Alacağının Üçüncü Şahıslardan Talep Etme İmkanı 380

c. Katılma Alacağının Muaccel Olması 381

d. Katılma Alacağına İlişkin Zamanaşımı 384

aa. Genel Olarak 384

bb. TBK m.146 (eBK. m. 125) Uyarınca On Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 386

cc. TMK. m. 178 Uyarınca Bir Yıllık Zamanaşımını Kabul Eden Görüş 388

5. Karşılıklı Alacakların Takası 394

6. Borçluya Vade Tanınması 396

C. Red, Çıkarma, Yoksunluk ve Feragatin Yasal Mal Rejimi Kapsamında Etkileri 397

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ VE

EŞİN YASAL MİRAS PAYININ BELİRLENMESİ

§ 14. SEÇİMLİK MAL REJİMİNİN KURULMASI 403

§ 15. SEÇİMLİK MAL REJİMİ TÜRLERİ 404

I. Mal Ayrılığı Rejimi 404

A. Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 404

B. Rejimin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 407

II. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi 410

A. Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminin Özellikleri 410

B. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallar 411

C. Birlikte Mülkiyet Çerçevesinde Paylaşıma Tabi Mallar 412

1. Ailenin Ortak Kullanımına Özgülenmiş Mallar 412

2. Ailenin Ekonomik Geleceğini Güvence Altına Almaya Yönelik Yatırımlar 421

3. Bunların Yerine Geçen Değerler (Kaim Değerler) 422

4. Paylı Mülkiyete Tabi Mallar 423

5. Bireysel Mülkiyete Tabi Mallardan Başka Paylaşım Dışı Kalan Mallar 424

D. Paylaşım Şekli (Pay Hakkı) ve Eşin Miras Payının Belirlenmesi 426

E. Eşit Paylaşımı Etkileyen Konular 432

III. Mal Ortaklığı Rejimi 436

A. Mal Ortaklığı Rejiminin Özellikleri 436

B. Eşlerin Malvarlığı 439

1. Ortak Mal 439

2. Kişisel Mal 440

C. Mal Rejiminin Sona Ermesi ve Eşin Yasal Miras Payının Belirlenmesi 446

1. Ortak Malların Tespiti Aşaması 447

2. Payların Belirlenmesi Aşaması 450

3. Paylaştırmanın Yapılması Aşaması 455

D. Mirasın Reddi veya Kabulü 456

Yararlanılan Kaynaklar 459

Kavram Dizini 467