İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz ve Teşekkür 5
Resimler Listesi 17
Şekiller Listesi 17
Tablolar Listesi 17
Anekdotlar Listesi 19
BÖLÜM 1
TÜKETİCİ DAVRANIŞINA GİRİŞ
Tüketici Davranışına Giriş 33
Tüketici Davranışı Nedir? 35
i. İşletmelerin Giderek Büyümesi ve Bu Büyümeyle İşletme İçerisindeki Hiyerarşik Yapıdaki Katmanların Artması 36
ii. Tüketicilerin Hem Sayıca Artması Hem de Daha Bilinçli Tüketiciler Haline Gelmesi 36
iii. Tüketimin Gittikçe Artan Bir Şekilde Rasyonel Bir Olgudan, Duygusal Bir Olguya Dönüşmesi 36
iv. Ürünlerin Yaşam Eğrilerinin Kısalması ve Daha Fazla İnovasyon Gerekliliği 38
Kimler Tüketici Davranışını Öğrenmeli? 42
Tüketici Davranışının Diğer Disiplinler/Bilimler ile İlişkisi 45
1. Ekonomi ve Tüketici Davranışı 46
2. İşletme ve Tüketici Davranışı 47
3. Sosyoloji ve Tüketici Davranışı 47
4. Psikoloji ve Tüketici Davranışı 47
5. Hukuk ve Tüketici Davranışı 47
6. Antropoloji ve Tüketici Davranışı 48
7. Biyoloji ve Tüketici Davranışı 48
8. Felsefe ve Tüketici Davranışı 49
9. Anatomi ve Tüketici Davranışı 50
10. Mimarlık ve Tüketici Davranışı 50
11. Coğrafya ve Tüketici Davranışı 51
Tüketici Davranışını Anlamak 53
Değerlendirme Soruları 57
Pazarlama Başarısızlıkları 57
BÖLÜM 2
PAZARLAMANIN TEMELLERİ
Pazarlama: Ne Değildir? 62
Pazarlama ve Tüketici Davranışı Hakkında Yanlış Bilinenler ve Mevcut Önyargılar 63
Pazarlama Nedir? 67
Pazarlamama Nedir? 68
Niçin Pazarlamaya İhtiyaç Duyulmaktadır? 69
Pazarlama ile İlgili Temel Kavramlar 69
İhtiyaç (Need) 69
İstek ve Talep (Want and Demand) 70
Ürün (Product) 70
Mübadele– Değişim (Exchange) 73
Değer (Value) 74
Pazar (Market) 75
Tüketici ve Müşteri (Consumer and Customer) 75
Pazarlama Anlayışının Gelişimi 76
i. Üretim Anlayışı (Production Concept) 77
ii. Ürün Anlayışı (Product Concept) 77
iii. Satış Anlayışı (Sales Concept) 78
iv. Pazarlamada Yeni Anlayışlar 80
İlişkisel Pazarlama (Relationship Marketing) 82
Viral Pazarlama (Viral Marketing) 84
Pazarlama Bileşenleri (Marketing Mix Elements) 85
Ürün (Product) 86
Fiyat (Price) 86
Dağıtım/Yer (Place) 87
Tutundurma (Pazarlama İletişimi) (Promotion – Marketing Communications) 88
Reklam (Advertising) 89
Halkla İlişkiler (Public Relations) 89
Satış Promosyonu (Sales Promotion) 90
Kişisel Satış (Personal Selling) 90
Değerlendirme Soruları 91
Ek: Pazar Araştırmalarında Yararlanılabilecek İkincil Veri Kaynakları 92
Pazarlama Başarısızlıkları 92
BÖLÜM 3
ALGILAMA (PERCEPTİON)
Algılamanın Temelleri 95
Algılama Nedir? 103
Duyumsama (Duyumlama) (5 Duyu) Sistemleri (Sensory Sytems) 109
Görme Duyusu (Seeing) 109
Koku Alma Duyusu (Smelling) 123
Tat Alma Duyusu (Tasting) 127
İşitme Duyusu (Hearing) 132
Dokunma Duyusu (Touching) 135
Hizmetler ve Beş Duyu 137
Algılama ve Risk Kavramı 138
Risk ve Kontrol 141
Maruz Kalma (Exposure) 148
Dikkat ve Algıda Seçicilik (Attention and Perceptual Selectivity) 149
Bilinçdışı/ Bilinçaltı Algılama ve İkna (Subliminal Perception and Persuasion)– Bir Safsata mı? 158
Dikkat (Attention) 164
Yorumlama (Interpretation) 166
Algılamayı Etkileyen Faktörler 167
Algılayan Kişi ile İlgili Faktörler 167
Algılanan (Nesne) ile İlgili Faktörler 171
Algılamada Durum ile İlgili Faktörler (Situational Factors in Perception) 176
Algısal Yorumlamada/Değerlendirmede Sıkça Yapılan Temel Hatalar 178
Değerlendirme Soruları 181
Ek – Algılama ile İlgili Şekiller 183
Ek – Algılama ile İlgili Egzersizler 183
Pazarlama Başarısızlıkları 184
BÖLÜM 4
ÖĞRENME VE HAFIZA
Öğrenme Nedir? 187
Öğrenme Teorileri 188
Bilişsel Öğrenme (Cognitive Learning) ve Hafıza/Bellek (Memory) 188
Klasik/Tepkisel (Reflekssel) Şartlandırma/Koşullanma Teorisi (Classical/Reflexive Conditioning Theory) 199
Edimsel (Motivasyonel) Koşullanma (Instrumental/Operant Conditioning) 215
Sosyal/Gözlemsel/Model Alarak Öğrenme (Social/Observational Learning/Learning from Models) 222
Hatırlamayı Etkileyen Faktörler 224
Fizyolojik Faktörler (Physiological Factors) 224
Durumsal Faktörler (Situational Factors) 226
Tekrar (Repetition) 227
İlk Olma Son Olma (Primacy and Recency) 228
Bildiklik – Tanıdıklık (Familiarity) 230
Pazarlama İletişimindeki İddianın/Verilen Söz veya Vaadin Belirginliği (The Saliency of the ClaimPromise) 234
Gizem (Mystery) 236
Pazarlama İletişiminin Resimli veya Sözel Olması (Pictorial vs. Verbal Messages) 236
Unutmayı Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Forgetting) 237
Değerlendirme Soruları 239
Pazarlama Başarısızlıkları 240
BÖLÜM 5
MOTİVASYON VE İLGİLENİM
Motivasyon Nedir? 243
Güdülerin Temel Özellikleri 247
Güdü Çeşitleri 247
Birincil ve İkincil Güdüler (Primary and Secondary Motives) 247
Rasyonel ve Duygusal Güdüler (Rational and Emotional Motives) 249
Bilinçli ve Bilinçli Olmayan/Atıl Güdüler (Conscious and Unconscious/Implicit Motives) 250
İhtiyaçlar (Needs) 252
Maslow’un İnsan İhtiyaçları Hiyerarşisi Modeli (Maslow’s Needs’ Hierarchy Model) 253
1. Fizyolojik İhtiyaçlar (Phyisological Needs) 253
2. Güvenlik İhtiyaçları (Safety Needs) 254
3. Sosyal İhtiyaçlar (Social Needs) 255
4. Saygı İhtiyaçları (Esteem Needs) 256
5. Kendini Gerçekleştirme (Self–Actualisation) 258
Güdü Çatışmaları (Motivational Conflict) 259
Uyum–Uyum (Yaklaşma–Yaklaşma) Çatışması (Approach–Approach Conflict) 260
Uyumsuzluk–Uyumsuzluk (Kaçınma–Kaçınma) Çatışması (Avoidance–Avoidance Conflict) 262
Uyum–Uyumsuzluk Çatışması (Yaklaşma–Kaçınma) (Approach–Avoidance Conflict) 263
İlgilenim (Involvement) 264
İlgilenimin Etkileri/Sonuçları (Influences/Outcomes of Involvement) 271
Bilgi Arayışı, Bilgi Toplama ve Bilgi İşleme Kapasitesi (Information Search, Information Collection and Information Processing Capacity) 271
Duygusal Uyarılma Derecesi (The Extent of Emotional Stimulation) 273
Bilgi Aktarımı (Information Transmission) 273
Tüketici İlgilenimini Etkileyen Faktörler (Factors which Influence Involvement) 273
Kişisel Faktörler (Personal Factors) 274
Ürün ile İlgili Faktörler (Factors to do with the Product) 274
Durumsal Faktörler (Situational Factors) 276
İlgilenimi Arttırma Stratejileri 277
İnsanlara Yanıldıklarını Göstermek 278
İnsanların Hedonik İhtiyaçlarına Hitap Etmek 281
Yeni/Farklı Uyaranlar Kullanmak/Belirgin Uyaranlar Kullanmak 282
Pazarlama İletişimlerinde Ünlü Kişileri Kullanmak 283
Ürün ile Tüketici Arasında Sürekli Bir İlişki Sağlamak 284
İlgilenim ve Tüketici Davranışı Modelleri 285
Düşük İlgilenimli Öğrenme Modeli (Low–Involvement Learning Model) 285
Öğren–Hisset–Yap Hiyerarşisi (LearnFeelDo Hierarchy) 286
Ürün–Marka İlgilenim Modeli (Product Versus Brand Involvement Model) 287
Değerlendirme Soruları 289
Pazarlama Başarısızlıkları 290
BÖLÜM 6
TUTUMLAR
Tutum (Attitude) Nedir? 293
Tutumların Fonksiyonları 297
Fayda Fonksiyonu (Utilitarian/Adjustment/Instrumental Function) 297
Ego Savunma Fonksiyonu (Ego–defensive Function) 298
Değer İfade Etme Fonksiyonu (Value–expressive Function) 298
Bilgi Fonksiyonu (Knowledge Function) 299
Tutumların Unsurları (Components of Attitudes) 300
Bilişsel Unsur (Cognitive Component) 302
Duygusal Unsur (Affective Component) 305
Hareketsel/Davranışsal Unsur (Conative Component) 310
Tutumların Ölçülmesi (Measurement of Attitudes) 314
Likert Skalaları (Likert Scales) 314
Semantik Fark (Semantic Differential) 315
Tutumlarda Beklenti–Değer Modeli (Expectancy–Value Model) (Ajzen, 2005) 315
Tutumların Özellikleri 316
Tutumun Güç Derecesi (The Strength of an Attitude) 316
Tutumun Karmaşıklığı ve Diğer Tutum ve Değerlerle Olan İlişkisi (The Complexity of an Attitude and its Relationship with other Attitudes and Values) 317
Tutumunun Unsurları Arasındaki Uyum (Consistency among the Components of an Attitude) 317
Tutumlar Arasındaki Tutarlılık (Consistency among Attitudes) 318
Tutum Değiştirme Stratejileri 318
Yeni ve Belirgin Bir İnanç Oluşturmak (Adding a New Salient Belief) 318
Mevcut Pozitif Bir İnancı Güçlendirmek (Increasing the Strength of an Existing Positive Belief) 319
Güçlü bir İnancın Değerlendirmesinin Değiştirilmesi (Improving theuation of a Strongly Held Belief) 320
Değerlendirme Soruları 321
Pazarlama Başarısızlıkları 322
BÖLÜM 7
BENLİK VE KİŞİLİK
Benlik Nedir? 325
Tüketicilerin Yaşları ve Benlik Değerlendirmelerinde Yaşanan Değişiklikler 336
Kişilik 339
Kişiliğin Temel Özellikleri 340
Kişiliğin Oluşmasında Etkili Faktörler 341
Kişilik Kuramları 342
Treyt (Özellik) Kuramı – (Trait Theories) 342
Krech, Crutchfield, and Ballachey (1962) – Bireylerin Rol, İfade ve Sosyometrik Eğilimleri 343
Treyt (Özellikler) Teorisi ile İlgili Problemler 345
Psikanalitik Teoriler 345
İd (Es/It) – Alt Bilinç – Alt Benlik 346
Süperego (Üstben, Süperego – Überich) 348
Ego (Ich) 348
Kişiliğin Oluşumu 349
Kişilik Çatışmalarını Çözen Savunma Mekanizmaları 350
Gerçeğin Reddedilmesi Kabullenmeme (Denial) 351
Mantığa Bürünme (Rationalisation) (Sublimation) 352
Yön Değiştirme (Displacement) 352
Yansıtma (Projection) 353
Bastırma (Repression) 355
Güdü Araştırmaları (Motivational Research) 356
Yeni Freudçu Kişilik Teorileri 358
Marka Kişiliği ve Marka İmajı (Brand Personality and Brand Image) 360
Marka Kişiliği ve Ürün Konumlandırma (Brand Personality and Positioning) 363
Değerlendirme Soruları 368
Pazarlama Başarısızlıkları 369
BÖLÜM 8
DEĞERLER, YAŞAM BİÇİMLERİ VE KÜLTÜR
Değerler 373
Rokeach Değerler Sistemi 375
Değer Nedir? 376
Değerler, Tutumlar ve Yaşam Biçimleri (Values Attitudes and Life Styles) 379
Değerler Listesi (List of Values – LOV) 384
Yaşam Biçimleri (Life Styles) 385
Psikografi (Psychographics) 389
Psikografik Araştırmalardan Faydalanma Yolları 393
Psikografik Segmentasyonun Uygulama Alanları 395
Kültür 398
Alt Kültür 410
Sosyal Sınıflar 411
Kültür Analizleri ve Karşılaştırmalı Kültür Çalışmaları 418
Edward T. Hall 419
Geert Hofstede 421
Ek 1 – Karşılaştırmalı Kültür Özellikleri 427
Ek 2 – Kültür ve Uluslararası Pazarlama Hataları 427
Değerlendirme Soruları 435
Pazarlama Başarısızlıkları 436
BÖLÜM 9
REFERANS GRUPLARI, AİLE VE CİNSİYET
Referans Grupları ve Uyum (Reference Group and Conformity) 439
Kanaat/Görüş Önderlerinin Özellikleri 443
Ailenin Tüketici Davranışına Etkisi 452
Ortak Karar Alma (Joint Decision Making) 456
Ortak Karar Almada Çatışma ve Aile Bireylerinin Rollerini Etkileyen Faktörler 458
Ürünün Cinsi 459
Karar Alma Aşamasının Safhaları 459
Satın Alma Türü 459
Ailenin Nitelikleri 459
Cinsiyetin Tüketici Davranışı Üzerindeki Etkisi 463
Satın Alma Kararlarının Verilmesinde Kullanılan Bazı Kestirme Yöntemler 471
Değerlendirme Soruları 474
Pazarlama Başarısızlıkları 475
BÖLÜM 10
SATIN ALMA KARAR SÜRECİ
Davranış 479
Tüketiciler Nasıl Karar Verirler? 479
Yoğun Çaba ile Satın Alma 479
Sınırlı Çaba ile Satın Alma 480
Rutin Satın Alma 480
Tepkisel Satın Alma 480
Satın Almada Araştırma, Deneyim ve Güven 483
Derinlemesine Düşünme Olasılığı Modeli 483
Satın Alma Karar Süreci 486
İhtiyacın Fark Edilmesi 487
Bilgi Toplama 487
Alternatiflerin Değerlendirilmesi 488
Birleştirici Karar Kuralı (Conjunctive Decision Rule) 491
Ayırıcı/Seçici Karar Kuralı (Disconjunctive Decision Rule) 491
Leksikografik Karar Kuralı (Lexicograpfic Decision Rule) 491
Satın Alma Kararı ve Uygulanması 491
Satın Alma Sonrası Değerlendirme 493
Çok(lu) Değişkenli Modeller 493
Howard–Ostlund Modeli 494
Engell–Kollat–Blackwell Modeli 494
Nicosia Modeli 495
Andreasan Modeli 496
Değerlendirme Soruları 497
Pazarlama Başarısızlıkları 498
BÖLÜM 11
PAZARLAMA İLETİŞİMİ VE İKNA TEKNİKLERİ
Pazarlama İletişimi 501
İletişim Süreci 502
Pazarlama İletişimi ve Ürünün/Hizmetin Benimsenmesi 504
Pazarlama İletişiminin Başarısını Etkileyen Faktörler 506
Kaynak ile İlgili Değişkenler 506
Mesaj ile İlgili Değişkenler 507
Alıcı ile İlgili Değişkenler 508
Mecra ile İlgili Değişkenler 508
Kurumsal İmaj 508
Pazarlama İletişimi ve İkna’da Kestirme Yöntemler 509
İknada Otomatiklik Prensibi 509
“Çünkü” Kestirme Yöntemi (The “Because” Heuristic) 510
Fiyat–Kalite Kestirme Yöntemi (The Price – Quality Heuristic) 510
Sözünü Tutma ve Tutarlılık Prensibi (The Commitment and Consistency Principle) 510
Kapıya Ayak Koyma Tekniği (The Foot–in–the–Door Technique) 511
Aşağı Top Tekniği (The Low–Ball Technique) 511
Karşılıklılık Prensibi (The Reciprocity Principle) 512
Yüzüne Kapıyı Çarpma Tekniği (The Door–in–the Face Technique) 513
Hepsi Bu Değil Tekniği (The “that’s–not–all” Technique) 513
Çoklu Azalan İstek Tekniği (The Multiple–Deescalating–Request Technique) 513
Bir Kuruş Tekniği (The “Even–a–Penny” Technique) 513
Kıtlık Prensibi (Scarcity Principle) 514
Sosyal Kabul Prensibi (The Social Validation Principle) 514
Hoşlanma Prensibi (The Liking Principle) 514
Otorite Prensibi (The Authority Principle) 514
Kafasını Karıştırma Prensibi (The Confusion Principle) 515
Değerlendirme Soruları 515
Pazarlama Başarısızlıkları 516
Kaynakça 517
Dizin 549
Yazar Hakkında 552 |