İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Sunuş 7
Teşekkür 9
Kısaltmalar 19
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM:
HÜKÜM KAVRAMI VE HÜKMÜN AÇIKLANMASI
I. GENEL OLARAK 23
II. HÜKÜM 23
A. Hüküm Kavramı 23
B. Hüküm Çeşitleri 32
1. Beraat Kararı 32
2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 33
3. Mahkûmiyet Kararı 34
4. Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmesi 35
5. Davanın Düşmesi Kararı 36
6. Davanın Reddi Kararı 38
C. Mahkemelerin Hüküm Niteliğinde Olmayan Kararları 41
1. Durma Kararı 41
2. Adli Yargı Dışındaki Bir Yargılama Makamına Yönelik Görevsizlik Kararı 43
III. HÜKMÜN AÇIKLANMASI 44
A. Hükmün Açıklanması Kavramı 44
B. Hükmün Açıklanmasının Sonuçları 48
İKİNCİ BÖLÜM:
CEZALANDIRMANIN AMACINDAKİ DEĞİŞİME BAĞLI OLARAK
ERTELEME KURUMUNUN ORTAYA ÇIKIŞI
I. CEZALANDIRMANIN AMACINA İLİŞKİN TEORİLER 51
A. Genel Olarak 51
B. Cezalar Sistemi 51
1. Cezanın Ortaya Çıkışı 51
2. Cezanın Amacı 56
a. Ödetici Teoriler 57
b. Faydacı Teoriler 60
ba. Genel Önleme Teorisi 61
bb. Özel Önleme Teorisi 63
c. Karma Teoriler 65
d. Türk Ceza Kanunu ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’a Göre Cezanın Amacı 67
II. HAPİS CEZASI, KISA SÜRELİ HAPİS CEZALARINA SUNULAN ALTERNATİFLERİN SEBEPLERİ VE BİR ALTERNATİF OLARAK ERTELEME 70
A. Hapsetmenin Ortaya Çıkmasındaki Temel Bazı Faktörler 70
B. Hapis Cezasına Alternatif Yaptırımlar Arayışları 73
C. Erteleme Kurumu 77
1. Erteleme Kurumunun Ortaya Çıkışı ve Gelişimi 78
2. Ertelemenin Niteliği ve Amacı 84
3. Erteleme ve Benzeri Kurumların Lehine ve Aleyhine İleri Sürülen Fikirler 88
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ GELİŞİMİ,
HUKUKİ NİTELİĞİ, ŞARTLARI, SONUÇLARI VE DENETİMİ
I. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ GELİŞİMİ 93
II. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 102
III. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASININ ÖN ŞARTLARI 114
A. Mahkûmiyet Hükmü Verilmesi 114
B. Uzlaşmanın Sağlanamamış Olması 116
IV. SUÇA VE CEZAYA İLİŞKİN ŞARTLAR 121
A. Suça İlişkin Şartlar ve Kurumun Uygulanamayacağı Suçlar 121
1. Anayasa’nın 174. Maddesinde Koruma Altına Alınan İnkılap Kanunlarında Yer Alan Suçlar 122
a. Tevhidi Tedrisat Kanunu 122
b. Şapka İktisası Hakkında Kanun 123
c. Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine ve Türbedarlıklar ile Bir Takım Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun 124
d. Evlenme Akdinin Evlendirme Memuru Önünde Yapılacağına Dair Medeni Nikah Esası ile Aynı Kanunun 110’uncu Maddesi Hükmü 124
e. Beynelmilel Erkamın Kabulü Hakkında Kanun 125
f. Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun 126
g. Efendi, Bey, Paşa gibi Lakap ve Unvanların Kaldırıldığına Dair Kanun 126
h. Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun 127
2. 5739 Sayılı Kanunla Getirilen İstisnalar 127
a. 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler 127
b. 477 Sayılı Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanun’da Yapılan Değişiklikler 129
c. 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler 130
3. 6222 Sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunda Yer Alan Şike ve Teşvik Primi Suçları 131
4. 5491 Sayılı Çek Kanununda Yer Alan Karşılıksız Çek Keşide Etme Suçu 132
5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kurumunun Uygulanamayacağının İçtihatlarla Kabul Edildiği Suçlar 135
a. Müeyyidesi Disiplin Hapsi ve Tazyik Hapsi Olan Fiiller 136
b. Müeyyidesi Disiplin Para Cezası Olan Fiiller 138
c. İcra ve İflas Kanunu’nda Yer Alan Suçlar 138
d. Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Satın Almak, Kabul Etmek veya Bulundurmak ya da Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanmak Suçu 139
e. İmar Kirliliğine Neden Olma Suçu 146
f. İşkence Suçu 154
B. Cezaya İlişkin Şartlar 157
V. SANIĞA İLİŞKİN ŞARTLAR 162
A. Kasıtlı Bir Suçtan Mahkûm Olmamış Olma 162
1. Genel Olarak 162
2. Önceki Tarihli Suçun Ertelenmiş Veya Affa Uğramış Olması 164
3. Failin Önceki Tarihli Suçu 18 Yaşından Önce İşlemesi 165
4. Önceki Tarihli Mahkûmiyet Hükmünün 1412 Sayılı CMUK Döneminde Ceza Kararnamesi Usûlüyle Verilmesi 166
5. Verildiği Anda Kesin Nitelikte Olan Mahkûmiyet Hükümlerinin Etkisi 168
6. Geçmiş Tarihli Mahkûmiyet Hükmünün Kesinleşmesinin Üzerinden Belirli Bir Süre Geçmesinin Etkisi 169
7. Adliye Mahkemeleri Dışında Verilmiş Mahkûmiyet Hükümlerinin Etkisi 176
B. Sanığın Yeniden Suç İşlemeyeceği Hususunda Kanaate Varılması 182
C. Sanık Hakkında Daha Önce Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Karar Verilmemiş Olması 189
D. Sanığın Kabulü 193
VI. ZARARIN GİDERİLMESİ 202
A. Genel Olarak 202
B. Zararın Giderilmesi Bakımından Zarar Suçu – Tehlike Suçu Ayrımı 206
C. Zararın Ait Olması Gereken Süje: Mağdur 207
D. Giderilmesi Gereken Zararın Niteliği: Maddi Zarar – Manevi Zarar Ayrımı 208
E. Zararın Tespiti 211
F. Zararın Giderilmesi Yöntemi 215
G. Zararı Gidermesi Gereken Kişi 219
H. Kamunun Zararı 220
VII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARI VE SONUÇLARI 221
A. Genel Olarak 221
B. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararıyla Birlikte Güvenlik Tedbirlerinin Uygulanabilirliği 222
1. Hak Yoksunlukları 222
2. Müsadere 223
3. Çocuklara ve Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri 232
4. Tekerrür 232
5. Sınır Dışı Edilme 233
6. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri 233
C. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı ve Yargılama Giderleri 233
D. Denetim Süresi ve Denetimli Serbestlik Tedbirleri 236
1. Denetimli Serbestlik Tedbirine Hükmedilmesi 241
2. Denetimli Serbestlik Tedbirlerinin Türleri 244
a. Bir Meslek ya da Sanat Sahibi Olmayan Sanığın, Meslek ya da Sanat Sahibi Olmasını Sağlamak Amacıyla Bir Eğitim Programına Devam Etmesi 245
b. Bir Meslek ya da Sanat Sahibi Olan Sanığın, Bir Kamu Kurumunda veya Özel Olarak Aynı Meslek veya Sanatı İcra Eden Bir Başkasının Gözetimi Altında Ücret Karşılığında Çalıştırılması 246
c. Sanığın Belli Yerlere Gitmekten Yasaklanmasına, Belli Yerlere Devam Etmek Hususunda Yükümlü Kılınmasına ya da Takdir Edilecek Başka Yükümlülüğü Yerine Getirmesi 246
d. 6222 Sayılı Kanun ve Spor Müsabakalarını Seyirden Yasaklama Tedbiri 248
3. Denetimli Serbestlik Tedbirlerinin İnfazı 249
4. Denetim Süresi İçinde Veya Denetim Süresinin Sonunda Verilebilecek Kararlar 250
a. Sanığın Denetim Süresini İyi Halli Olarak Geçirmesi 251
b. Sanığın Denetim Süresini İyi Halli Geçirmemesi 254
ba. Denetim Süresi İçerisinde Sanığın Kasıtlı Bir Suç İşlemesi 255
bb. Sanığın Denetimli Serbestlik Tedbirlerine Riayetsizlik Etmesi 258
E. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararının Etkileri 262
1. Kararın Özel Sicile Kaydedilmesi 262
2. Kararın Dava Zamanaşımına Olan Etkisi 263
VIII. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KARARININ DENETİMİ 267
A. Genel Olarak 267
B. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına Karşı Başvurulabilecek Kanun Yolu: “İtiraz” 269
1. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararına İtirazın İnceleme Kapsamı 269
2. İtirazın Reddedilmesinin Sonuçları 279
3. İtirazın Kabul Edilmesinin Sonuçları ve İzlenecek Usul 279
C. Kanun Yararına Bozma 282
D. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi 283
E. Bireysel Başvuru 284
IX. HÜKMÜN AÇIKLANMASININ GERİ BIRAKILMASI KURUMUNA İLİŞKİN NORMLARIN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI 292
SONUÇ 299
Kaynakça 309
Kavram Dizini 321 |