İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 7
BİRİNCİ BÖLÜM
SİGORTA HUKUKU
BİRİNCİ KISIM 25
I. GENEL OLARAK SİGORTA 25
1) SİGORTANIN TANIMI 25
2) SİGORTA’NIN TÜRKİYE’DEKİ GELİŞİMİ 27
3) TÜRKİYE' DE UYGULANAN SİGORTA TÜRLERİ 30
4) TÜRK SİGORTA SİSTEMİNDE BULUNAN KURUMLAR 33
A) Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu 33
B) Türkiye Sigorta Birliği (TSB) 35
C) Bağımsız Denetim Kuruluşları 36
D) Özellikli Kuruluşlar 36
E) Sigorta Acenteleri 37
F) Sigorta ve Reasürans Brokerleri 38
G) Sigorta Eksperleri 39
H) Uluslararası Kuruluşlar 39
5) SİGORTANIN TEMEL İLKELERİ 40
A) Sigortalanabilir meşru bir menfaat olması 40
B) Azami iyi niyet ilkesi 41
C) Tazminat ilkesi 42
D) Halefiyet ilkesi 43
E) Hasara katılım ilkesi 44
F) Hasar ile riziko arasında illiyet ilkesi 45
6) SİGORTA İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR 46
A) Sigorta Sözleşmesi 46
B) Sigorta ettiren– Sigortalı 50
C) Lehtar 50
D) Sigorta Şirketi (Sigortacı) 51
a) Sigorta Şirketlerinin Ve Reasürans Şirketlerinin Kuruluşu 52
b) Sigorta Şirketleri Ve Reasürans Şirketlerinin Teşkilâtı 54
c) Sigorta Şirketlerinin Ruhsat Alma Zorunluluğu 55
d) Sigorta Şirketlerinin Ruhsat Talebinin Reddedilmesi 56
e) Sigorta Şirketlerinin Ruhsatlarının İptali 56
f) Sigorta Şirketlerinin Anasözleşme Değişiklikleri 57
g) İntifa ve Oy Kullanma Haklarının Edinilmesi 57
h) Tasfiye, Birleşme, Devir, Portföy Devri ve İflas 58
E) Sigortanın Konusu 59
F) Riziko 60
a) Riskin Tesadüfi (Rastlantısal) Olması 62
b) Riskin Ölçülebilir Olması 62
c) Riskin Parasal Değeri Olması 63
d) Risk Yasal Olmalı 63
e) Riskin Gerçekleşme İhtimali Düşük Olmalı 63
G) Prim 64
a) Genel Olarak 64
b) Prim Ödeme Zamanı 67
c) Prim ödeme yeri 68
d) Primin indirilmesi 68
e) Sigorta ettirenin prim ödemede temerrüde düşmesi 69
aa) Primin tamamının, taksitle ödenmesi kararlaştırılmış ise ilk taksidinin ödenmemesinin sonuçları 69
bb) Devam eden primlerin ödenmemesinin sonuçları 78
H) Sigorta Bedeli , Sigorta Değeri ve Sigorta Süresi 78
a) Sigorta Bedeli (Poliçe Teminatı) 78
b) Sigorta Değeri 80
c) Sigorta Süresi 81
İ) Teminat 82
J) Zeyilname 82
K) Yenileme 85
L) Sigortacının Sorumluluğu 86
M) Reasürans 88
N) Karşılıklı sigorta 89
II. SİGORTA HUKUKUNUN GENEL HÜKÜMLERİ 90
1) SİGORTA SÖZLEŞMESİ 90
A) Genel olarak 90
B) Sigorta sözleşmesinin yapılması sırasında susma 94
2) TEMSİL 95
A) Genel olarak 95
B) Talimat bulunmaması 96
3) SİGORTA MENFAATİNİN YOKLUĞU NEDENİYLE SÖZLEŞMENİN GEÇERSİZLİĞİ 97
4) SİGORTANIN KAPSAMI 98
5) SİGORTA SÜRESİ VE DÖNEMİ 108
A) Sigorta süresi 108
B) Sigorta dönemi 112
6) SİGORTA ETTİREN DIŞINDAKİLERİN BİLGİSİ VE DAVRANIŞI 113
7) SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN FESHİ VE CAYMA 114
A) Olağanüstü durumlarda fesih 114
B) Sigorta priminin artırılmasında fesih 116
C) Kısmi fesih ve cayma 117
D) Tarafların aczi, takibin semeresiz kalması 118
E) Sigortacının iflası 119
F) Prim iadesi 121
8) TEBLİĞLER VE BİLDİRİMLER 122
9) ZAMANAŞIMI 123
A) Genel olarak 123
B) Zamanaşımının sonuçları 131
III. TARAFLARIN BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 133
1) SİGORTACININ BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 133
A) SİGORTACININ SORUMLULUĞUNUN BAŞLAMA TARİHİ 133
B) SİGORTACININ AYDINLATMA (BİLGİLENDİRME) YÜKÜMLÜLÜĞÜ 138
a) Genel Olarak 138
b) Aydınlatma Yükümlülüğünün Tanımı 140
c) Aydınlatma Yükümlülüğünün Amacı 141
d) Aydınlatma Yükümlülüğünün Kapsamı 142
d) Aydınlatma Yükümlülüğüne İlişkin Genel İlkeler 143
e) Aydınlatma ile Yükümlü Olanlar 144
f) Aydınlatmaya Muhatap Olanlar 147
g) Aydınlatma Yükümlülüğünün Şekli 147
h) Aydınlatma Yükümlülüğün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 153
C) SİGORTA POLİÇESİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 162
a) Genel Olarak 162
b) Sigorta Poliçesinin İçeriği 169
D) SİGORTACININ GİDERLERİ ÖDEME BORCU 177
E) SİGORTACININ TAZMİNAT ÖDEME BORCU 181
a) Genel Olarak 181
b) Kısmi Tazminat Ödemeleri 187
c) Sigortacının Tazminat Borcundan Kurtulması 190
2) SİGORTA ETTİRENİN BORÇ VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 208
A) PRİM ÖDEME BORCU 208
a) Genel Olarak 208
b) Primin Ödenme Zamanı 214
aa) Genel Olarak 214
bb) Primlerin taksitlerinin muaccel olması 216
cc) Başkası lehine yapılan sigortada sigortalı veya lehtarın prim borcundan sorumluluğu 217
dd) Rizikonun gerçekleşmesi halinde ödenecek tazminattan ödenmeyen prim taksitlerinin mahsubu 218
c) Ödeme Yeri 219
d) Primin İndirilmesi 221
e) Prim Borcunun Ödenmemesinin Sonuçları 222
aa) İlk Primin Ödenmemesinin Sonuçları 222
i– Sigorta Şirketinin Sorumluluğunun Başlaması açısından 222
ii– Sigortacının Cayma Hakkını Kullanması Açısından 224
bb) Sonraki Prim Taksitlerinin Ödenmemesi ve Sigortacının Fesih Hakkı 231
i– Sigortacının sorumluluğu bakımından sonuçları 231
ii– Sözleşmenin feshi açısından 231
B) BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 236
a) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü 243
aa) Genel olarak 243
i– Sigortalanacak Mala veya Sigortalının Şahsına İlişkin Önemli Hususlar 247
ii– Sigortalanan Malın Kullanım Şekli veya Sigortalının Mesleği 250
bb) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilme Yöntemleri 252
i– Beyan Usulü 252
ii– Liste Usulü 253
iii– Karma Sistem 255
cc) Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirileceği Şekil 256
dd) Beyan Yükümlülüğün Yerine Getirileceği Zaman 257
ee) Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 259
i– Riziko Gerçekleşmeden Önce 259
ii– Riziko Gerçekleştikten Sonra 264
b) Sözleşme Süresindeki Beyan Yükümlülüğü 272
aa) Genel Olarak 272
i– Rizikoyu Ağırlaştıran Hususların Bildirilmesi 273
ii– Riziko ağırlaşmasının unsurları 277
iii– Rizikonun hafiflemesi 279
bb) Sözleşme Süresindeki Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi Gereken Süre 280
cc) Sözleşme Süresindeki Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 281
i– İhlalin rizikonun gerçekleşmesinden önce öğrenilmesi 281
ii– İhlalin Riziko Gerçekleştikten Sonra Öğrenilmesi 284
c) Riziko Gerçekleştiğindeki Beyan Yükümlülüğü 286
aa) Genel Olarak 286
bb) Sigorta Ettirenin Beyan Etmekle Yükümlü Olduğu Hususlar 288
cc) Sigorta Türlerine Göre Rizikonun Gerçekleşmesi 289
i– Zarar sigortalarında rizikonun gerçekleşmesi 289
ii– Can sigortalarında rizikonun gerçekleşmesi 291
dd) Riziko Gerçekleştiğindeki Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi Gereken Süre 293
ee) Riziko Gerçekleştiğindeki Beyan Yükümlülüğünün İhlali 293
C) BİLGİ VERME VE ARAŞTIRMA YAPILMASINA İZİN VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 296
D) ZARARI ÖNLEME, AZALTMA VE SİGORTACININ RÜCU HAKLARINI KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 301
E) SÖZLEŞMEDE ÖNGÖRÜLEN YÜKÜMLÜLÜKLERİN İHLALİ 313
İKİNCİ KISIM MAL SİGORTALARI
I. MENFAAT VE KAPSAM 321
1) Genel Olarak 321
2) Başkası (Üçüncü Kişi) Lehine Sigorta 327
3) Müşterek Menfaatlerin Sigortası 330
4) Menfaat Üzerinde Sınırlamalar 331
A) Üzerinde sınırlı ayni hak kurulan eşyanın sigortalanması 331
a) Sınırlı Ayni Hak Kurulan Eşyayı Malikinin Kendi Lehine Sigorta Yaptırması 332
aa) Sigorta tazminatının malike ödenebilmesinin şartları 335
bb) Rehin Hakkı sahibinin izni olmadan malike yapılan ödemelerin sonuçları 338
cc) Sigorta ettirenin prim borcunu ödemede temerrüde düşmesi 339
dd) Sözleşmenin feshedilmesi veya sözleşmeden cayılması 339
ee) Bilgi verme yükümlülüğü 339
ff) Malikin sigortacıya tazminat davası hakkı 340
b) Sınırlı Ayni Hak Kurulan Eşyayı Malikin Rehin Alacaklısı Lehine Sigorta Yaptırması 342
c) Sınırlı Ayni Hak Sahibinin Kendi Ad ve Lehine Rehinli Malı Sigorta Yaptırması 343
B) Haciz 345
II. GEÇMİŞE ETKİLİ SİGORTA 349
1) Genel Olarak 349
2) Geçmişe Etkili Sigortanın Şartları 351
A) Geçmişe Etkili Sigorta Anlaşması Olmalı 352
B) Rizikonun Gerçekleştiği veya Gerçekleşme İhtimalinin Ortadan Kalkmış Olduğunun Bilinmemesi 352
3) Geçmişe Etkili Sigorta Yapılmasının Sonuçları 354
III. SİGORTACININ TAZMİNAT BORCU 356
1) Genel Olarak 356
2) Sigorta değeri 358
3) Sigorta bedeli (Teminat limiti) 360
4) Sigorta Değeri ile Sigorta Bedeli Farklılığının Hükümleri 366
A) Eksik sigorta 366
B) Aşkın sigorta 367
C) Takseli sigorta 368
D) Birden çok sigorta 369
a) Müşterek Sigorta 369
b) Çifte Sigorta 370
aa) Genel olarak 370
bb) Çifte sigorta yasağının hangi sigortalarda söz konusu olacağı 373
cc) Aynı menfaat ve aynı rizikoya karşı sigorta yaptırılması 374
dd) Değerin tamamının ne zaman sigorta edilmiş sayılacağı 375
ee) Çifte sigortanın aynı sürelerde yapılması 375
ff) Müşterek sigorta çifte sigorta ayrımı 376
c) Kısmi Sigorta 377
IV. SİGORTACININ SİGORTALANAN MENFAATİ İNCELEYEBİLMESİ 378
V. SİGORTA EDİLEN MENFAATİN SAHİBİNİN DEĞİŞMESİ 380
VI. ZARAR GÖREN MAL VE ZARARIN GERÇEKLEŞTİĞİ YERDE DEĞİŞİKLİK YAPMAMA 384
VII. HALEFİYET 389
1) Genel Olarak 389
2) Sigortacının Halefiyetinin Şartları 395
A) Geçerli Bir Sigorta Sözleşmesi Olacak 395
B) Sigorta Bedelinin Ödenmesi 396
C) Sigorta Ettirenin Dava Hakkının Bulunması 398
3) Sigortacının Halefiyetinin Hüküm ve Sonuçları 399
A) Sigortacı Yönünden 399
B) Sigorta Ettiren Yönünden 402
C) Zarar Sorumlusu Yönünden 403
ÜÇÜNCÜ KISIM SORUMLULUK SİGORTALARI
I. SORUMLULUK SİGORTALARI GENEL HÜKÜMLERİ 405
1) Sözleşmenin konusu ve kapsamı 405
2) Hukuki koruma 406
3) Sigortalının Sigortacıya Bildirim Yükümlülüğü 407
4) Sigortacının yardımları 408
5) Sigortalın sorumluluk konusu olaya kasten neden olması 410
6) Doğrudan dava hakkı 411
7) Sigortacının zarar görenden bilgi alma hakkı 412
8) Takas 412
9) Sorumluluk Sigortasında Halefiyet 413
A) Sigortacının zarar görene yapmış olduğu ödeme sigorta teminatı kapsamında olmalıdır. 414
B) Sigortacı halefiyet gereği ödediği miktar kadar diğer sorumlulara talep ve dava hakkı vardır. 415
C) Sigortacı gerçek zarar miktarı kadar talepte bulunabilecektir 416
10) Sorumluluk Sigortalarında Zamanaşımı 416
II. ZORUNLU SORUMLULUK SİGORTALARI 416
1) Sözleşme yapma zorunluluğu 417
2) Zarar görenle ilişkide sigortacının ifa yükümlülüğü 418
3) Sorumluluk sigortalarına uygulanacak hükümler 420
İKİNCİ BÖLÜM
KASKO SİGORTASI
BİRİNCİ KISIM 421
I. KASKO SİGORTASININ TANIMI 421
II. KASKO SİGORTASININ SİGORTA HUKUKUNDAKİ YERİ 424
III. KASKO SİGORTASININ KAYNAKLARI 426
1) Türk Ticaret Kanunu Sigorta Hukuku 426
2) Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartları 427
3) Kasko Sigortası Sözleşmesi Özel Şartları 432
4) Türk Medeni Kanunu ve Türk Borçlar Kanunundaki İlgili Hükümler 433
5) Tüketicinin Korunması Hakkında Kanundaki İlgili Hükümler 433
IV. KASKO SİGORTASI İLE ZORUNLU SİGORTALARIN FARKLARI 434
1) Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasıyla Karşılaştırılması 434
A) Hukuki Nitelikleri Yönünden 434
B) Zorunluluk İsteğe Bağlılık 435
C) Sigortalan Menfaat Açısından 435
D) Primlerin Ödenmesi Açısından 436
E) Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması Açısından 437
F) Menfaat Sahibinin ve İşletenin Değişmesi Açısından 437
G) Sigortacının Halefiyeti Açısından 441
H) Zamanaşımı Açısından 442
2) Kasko Sigortası ile İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortasının Karşılaştırılması 443
V. KASKO SİGORTASININ HUKUKİ NİTELİĞİ 444
VI. KASKO SİGORTA SÖZLEŞMESİ 445
1) SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 445
A) SİGORTA ETTİREN 445
a) Sigorta Ettiren Kavramı 445
b) Sözleşmenin Temsilci Aracılığıyla Yapılması 447
c) Sigorta Ettiren ile Sigortalının Farklı Kişiler Olması 448
B) KASKO SİGORTACISI 450
2) KASKO SİGORTASI SÖZLEŞMESİNDE MENFAAT 452
A) Genel Olarak 452
B) Sigortalanabilir Menfaat Olması 452
a) Sigortalanan Menfaat Para İle Ölçülebilir Olması 453
b) Menfaatin Hukuka Uygun Olması 453
c) Menfaat Devam Ediyor Olması 454
C) Menfaat Sahibinin Değişmesi 455
a) Menfaat Sahibinin Ölüm Dışında Bir Sebeple Değişmesi 456
b) Menfaat Sahibinin Ölüm Sebebiyle Değişmesi 459
3) KASKO SİGORTASININ KONUSU VE KAPSAMI 460
A) Kasko Sigorta Konusu 460
B) Kasko Sigortasının Kapsamı 462
a) Genel Olarak 462
b) Araçtaki Bağımsız Eşyaların Sigorta Kapsamı Bakımından Değerlendirilmesi 464
c) Araçtaki Değer Kaybının Sigorta Kapsamı Olup Olmadığı 466
4) KASKO SİGORTASININ TEMİNAT KAPSAMI 469
A) KASKO SİGORTASI İLE TEMİNAT ALTINA ALINAN RİZİKOLAR 470
a) Aracın Karayolunda veya Demiryolunda Kullanılabilen Motorlu, Motorsuz Araçlarla Çarpışması 474
b) Gerek Hareket Gerek Durma Halinde İken Sigortalının veya Aracı Kullananın İradesi Dışında Araca Ani ve Harici Etkiler Neticesinde Sabit veya Hareketli Bir Cismin Çarpması veya Aracın Böyle Bir Cisme Çarpması, Devrilmesi, Düşmesi, Yuvarlanması Gibi Kazalar 476
c) Üçüncü Kişilerin Kötü Niyet veya Muziplikle Yaptıkları Hareketler ile Fiil Ehliyetine Sahip Olmayan Kişilerin Yol Açacağı Zararlar 479
d) Aracın Yanması 480
e) Aracın veya Araç Parçalarının Çalınması Veya Çalınmaya Teşebbüs Edilmesi 485
B) EK SÖZLEŞME İLE TEMİNAT ALTINA ALINAN HALLERİ 495
a) Türkiye Sınırları Dışında Meydana Gelen Zararlar 499
b) Grev, Lokavt, Kargaşalık İle Halk Hareketleri Ve Bunları Önlemek Ve Etkilerini Azaltmak Üzere Yetkili Organlar Tarafından Yapılan Müdahaleler Sonucunda Meydana Gelen Zararlar 500
c) Terörle Mücadele ve Buna Bağlı Zararlar 503
d) Deprem, Toprak Kayması, Fırtına, Dolu, Yıldırım Veya Yanardağ Püskürmesi Nedeni İle Meydana Gelen Zararlar 505
e) Sel ve Su Baskını ile Meydana Gelen Zararlar 507
f) Araçta Sigara Benzeri Maddelerin Teması İle Meydana Gelen Yangın Dışındaki Zararlar 511
g) Aracın Çekilmesi Nedeniyle Meydana Gelen Zararlar 511
h) Kullanım ve Gelir Kaybından Doğan Zararlar 513
i) Patlayıcı, Parlayıcı Ve Yakıcı Maddeler Nedeniyle Uğranılacak Zararlar 515
j) İddia Ve Yarışlara Katılma Sonucu Meydana Gelen Zararlar 517
k) Araç Anahtarının Ek Sözleşmede Belirtilen Haller Sonucunda Ele Geçirilmesi Suretiyle Aracın Çalınması Ve Çalınmaya Teşebbüsü Sonucu Meydana Gelecek Ziya Ve Hasarlar 518
l) Aracın Kilit Mekanizmasının Değiştirilmesi Nedeniyle Uğranılan Zararlar 523
m) Kemirgen ve Ek Sözleşmede Belirtilen Durumlar Dahilinde Diğer Hayvanların Vereceği Zararlar 525
n) Yağsızlık, Susuzluk, Donma, Bozukluk, Eskime, Çürüme, Paslanma ve Bakımsızlık Nedeniyle Meydana Gelen Zararlar 526
o) Sigorta Kapsamına Giren Bir Olaydan Doğmadıkça ve Böyle Bir Olayla Sonuçlanmadıkça Aracın Mekanik, Elektrik ve Elektronik Donanımında Meydana Gelen Her Türlü Arızalar, Kırılmalar ile Lastiklerde Meydana Gelen Zararlar 530
p) Sigorta Poliçesinde Sayılmayan ve Genel Şartlarda Teminat Dışında Kalan Zararlar Arasında Düzenlenmeyen Rizikolar İçin Ek Sözleşme İle Teminat Sağlanabilmesi 533
C) KASKO SİGORTASI TÜRLERİ 533
a) Dar Kasko 534
b) Kasko 535
c) Genişletilmiş Kasko 536
d) Tam Kasko 538
5) KASKO SİGORTASI TEMİNAT DIŞINDA KALAN HALLER 539
A) Savaş veya buna benzer haller nedeniyle meydana gelen zararlar 541
B) Nükleer yakıt ve bunun sebep olduğu zararlar 547
C) Kamu otoritesi tarafından çekilme hali hariç araçta yapılacak tasarruflar nedeniyle meydana gelen zararlar 548
D) Aracın sürücü belgesine sahip olmayan bir kimse tarafından kullanılması sonucu meydana gelen zararlar 551
E) Uyuşturucu madde veya alkol etkisiyle meydana gelen zararlar 568
F) Araca kasten veya kaçırılma suretiyle verilen zararlar 585
G) Aracın kara, deniz, nehir ve havada taşınması sırasında uğrayacağı zararlar 597
H) Taşıma haddinden (istiap haddinden) fazla yük ve yolcu taşıması sırasında meydana gelen zararlar 598
İ) Terör eylemleri ve bunun sonucu olarak meydana gelen biyolojik ve kimyasal bulaşma ve zehirlenme nedeniyle meydana gelen zararlar 602
J) Sürücünün kaza yerinden ayrılması 604
6) SİGORTALININ ZARARA KATILMASI (MUAFİYET) 614
7) SİGORTA TEMİNATINA İLİŞKİN ÖZEL BELİRLEMELER 618
VII. KASKO SİGORTASINDA TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 619
1) KASKO SİGORTACISININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 619
A) KASKO RİZİKOLARINI TAŞIMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 620
a) Genel Olarak 620
b) Kasko Sigortasında Sigortacının Rizikolarını Taşıma Yükümlülüğünün Başlangıcı 622
c) Kasko Rizikolarını Sigortacının Taşıma Yükümlülüğünün Süresi ve Sona Ermesi 628
B) KASKO SİGORTACISININ BİLGİLENDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 630
a) Genel Olarak 630
b) Bilgilendirme Yükümlülüğünün Şekli 631
c) Bilgilendirme Yükümlülüğünün Zamanı 635
d) Bilgilendirme Yükümlülüğünün Kapsamı 636
e) Bilgilendirme Yükümlülüğünün İhlali 637
C) KASKO SİGORTASINDA POLİÇESİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 641
a) Kasko Sigortasında Poliçesinin Önemi 643
b) Kasko Sigortasında Poliçesinin İçeriği 643
c) Kasko Sigortası Poliçesinin Verilme Yeri ve Zamanı 647
d) Kasko Sigorta Poliçesi Verme Yükümlülüğünün İhlalinin Sonuçları 648
e) Kasko Sigortası Sözleşmesi ile Poliçenin Farklı Hükümler İçermesi 649
D) GİDERLERİ ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 649
E) KASKO SİGORTASI TAZMİNATINI ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 652
a) Genel Olarak 652
b) Tazminat Ödeme Yükümlülüğünün Doğmasının Şartları 653
aa) Rizikonun Sigorta Süresi İçinde Gerçekleşmiş olması 654
bb) Gerçekleşen Riziko Sözleşmede Teminat Altına Alınmış Olması 655
cc) Gerçekleşen Riziko ile Zarar Arasında Uygun illiyet Bağının Bulunması 659
c) Kasko Tazminatının Ödenmesi 663
aa) Kasko Tazminatının Muhatabı 663
bb) Kasko Tazminatı Ödemenin Şekli 671
cc) Kasko Tazminatı Ödemenin Yeri 673
dd) Kasko Tazminatı Ödemenin Zamanı 673
ee) Sigortacının Avans Verme Yükümlülüğü 676
ff) Sigortacının Tazminatı Ödemede Temerrüde Düşmesi 679
F) KASKO SİGORTACISININ SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 683
2) KASKO SİGORTASINDA SİGORTA ETTİRENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 687
A) SİGORTA ETTİRENİN PRİM ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 687
a) Genel Olarak 687
b) Kasko Sigortasında Prim Alacaklısı ve Borçlusu 688
c) Kasko Sigortasında Priminin Ödenme Şekli 690
d) Kasko Sigortasında Priminin Ödenme Zamanı 691
e) Kasko Sigortası Priminin Ödenme Yeri 693
f) Kasko Sigortası Primin İadesi 694
g) Kasko Sigortası Priminin İndirilmesi ve Hasarsızlık İndirimi 695
h) Sigorta Ettirenin Primin Ödenmesinde Temerrüde Düşmesi ve Sonuçları 698
aa) Primin ilk taksidi veya tamamı bir defada ödenmesi gereken prim, zamanında ödenmemesinin sonuçları 699
bb) İzleyen primlerden herhangi biri zamanında ödenmemesinin sonuçları 700
cc) Bir sigorta dönemi içinde ödenmeyen prim taksitlerinin ödenmesi için sigorta ettirene iki defa ihtar gönderilmenin sonuçları 701
B) KASKO SİGORTASINDA SİGORTA ETTİRENİN BEYAN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 703
a) Sözleşme Yapılma Sırasında Beyan Yükümlülüğü 704
aa) Beyanın Kapsamı 704
bb) Beyan Yükümlülüğünü Yerine Getirecek Kişi 708
cc) Beyanın Şekli ve Zamanı 708
dd) Sözleşme Sırasında Beyan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları 710
i– Sigortacının Rizikonun Gerçekleşmesinden Önce Beyan Yükümlülüğü İhlalini öğrenmiş olması 712
ii– Sigortacının Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra Beyan Yükümlülüğü İhlalini öğrenmiş olması 715
b) Sözleşme Süresi İçindeki İhbar Yükümlülüğü 716
aa) Sözleşme Süresi İçinde İhbar Yükümlülüğünün Kapsamı 717
bb) İhbarın Usulü ve Zamanı 719
cc) Rizikonun Ağırlaşmasının Beyan Yükümlülüğünün İhlalinde Sigortacının Hakları 720
i– Rizikonun Ağırlaştığının Riziko Gerçekleşmeden Önce Öğrenilmesi 721
ii– Rizikonun Ağırlaştığının Riziko Gerçekleştikten Sonra Öğrenilmesi 723
c) Rizikonun Gerçekleştiğinin İhbar Yükümlülüğü 728
aa) Rizikonun Gerçekleştiği İhbarının Şekli ve Zamanı 730
bb) Yükümlülüğün İhlali ve Sonuçları 731
C) BİLGİ VERME VE ARAŞTIRMA YAPILMASINA İZİN VERİLMESİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 737
a) Yükümlülüğün Kapsamı 737
b) Yükümlülüğün İhlalinin Sonuçları 743
D) ZARARI ÖNLEME, AZALTMA ve SİGORTACININ RÜCU HAKLARINI KORUMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 746
a) Yükümlülüğün Kapsamı 746
b) Zarar Gören Araçta ve Zararın Gerçekleştiği Yerde Değişiklik Yapmama 754
c) Yükümlülüklerin İhlalinin Sonuçları 755
E) SÖZLEŞMEDE YERALAN YÜKÜMLÜLÜKLER 758
a) Yükümlülüğün Kapsamı 758
b) Yükümlülüğün İhlali Sonuçları 759
VIII. KASKO SİGORTASI TAZMİNATININ BELİRLENMESİNDEKİ ESASLAR 761
1) Kasko Sigorta Değerinin Tespiti 761
2) Araç Üzerindeki Zararın Tespiti Usulü 767
A) Tarafların Anlaşması Suretiyle Zararın Tespiti 768
B) Sigorta Eksperi Vasıtasıyla Zararın Tespiti 771
C) Tarafların Anlaşamaması Halinde Zararın Tespiti 778
3) Kasko Sigortası Tazminatının Belirlenmesi 781
A) Aracın Hasarlı Olması Halinde Tazminatın Belirlenmesi 781
a) Aracın Tam Hasara Uğraması 782
b) Aracın Ağır Hasara Uğraması 796
c) Aracın Kısmi Hasara Uğraması 813
aa) Tamirin Hangi Serviste Yapılacağı Hususu 816
bb) Eşdeğer (Muadil) Parça ve Orijinal Parça Hususu 823
cc) Onarımdan Sonra Ortaya Çıkan Değer Artışı 827
B) Aracın Çalınması Halinde Tazminatın Belirlenmesi 830
4) Muafiyetler ve Teminatına İlişkin Özel Belirlemeler 834
5) Kasko Sigortası Tazminatının Ödenmesinin Sonuçları 840
A) Sözleşme İlişkisine Etkisi 840
a) Tam ve Ağır Hasar Durumunda 840
b) Kısmi Hasar Durumunda 841
B) Sigortacının Halefiyeti 846
IX. KASKO SİGORTASI SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 860
1) SİGORTACI İLE SİGORTALININ ANLAŞMASI SONUCU SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 860
2) SÖZLEŞMENİN KENDİLİĞİNDEN SONA ERMESİ 861
A) Sözleşmede Belirtilen Sürenin Sona Ermesi 861
B) Kasko Sigortacısının İflası Sebebiyle Sona Erme 864
C) Aracın Teminat Altına Alınan Rizikodan Dolayı Tam veya Ağır Hasara Uğraması 865
D) Kasko Sigortalı Araç Üzerindeki Menfaatin Ortadan Kalkması 865
E) Sigortalı Araç Üzerindeki Menfaatin El Değiştirmesi 866
3) FESİH BİLDİRİMİYLE SONA ERDİRİLMESİ HALLERİ 867
A) Rizikonun Gerçekleşmesi Sonucu Kısmi Hasar Meydana Gelmesi 868
B) Konkordato İlan ve Ruhsatının İptal Edilmesi 869
C) Primin Artırılması Halinde Fesih 871
D) Prim Tutarının Yarısını Ödeyerek Sözleşmeden Cayma 871
E) Sigorta Ettirenin Prim Ödeme Borcunda Temerrüde Düşmesi 872
F) Sigorta Ettirenin İhbar yükümlülüklerini Gereği Gibi Yerine Getirmemesi 873
G) Sözleşmede Öngörülen Yükümlülüklerin İhlali 874
H) Kısmi Fesih ve Cayma 874
İKİNCİ KISIM ZAMANAŞIMI– GÖREV VE YETKİ
I. KASKO SİGORTASINDA ZAMANAŞIMI 875
1) Genel olarak 875
2) Kasko Sigortasında Zamanaşımı Süreleri 878
3) Zamanaşımının sonuçları 888
4) Zamanaşımı def’inin ileri sürülmesi 889
5) Zamanaşımı def'inin ileri sürülüş zamanı 890
A) Süresinden Sonra Verilen Cevap Dilekçesi ile Zamanaşımı Def’inde Bulunulması 892
B) Islah Dilekçesiyle Zamanaşımı Def’inde Bulunulması 895
a) Süresinde Cevap Dilekçesi Verilmesi Durumunda Islah ile Zamanaşımı Def’i 895
b) Cevap Dilekçesi Verilmemesi Durumunda Islah ile Zamanaşımı Def’i 898
C) Zamanaşımı Def’inin İcra Takibinde İleri Sürülebileceği An 900
D) Zamanaşımı Def’inin İflas Yolu ile Takipte İleri Sürülebileceği An 901
6) Zamanaşımından Feragat 901
7) Zamanaşımının Durması 902
A) Türk Borçlar Kanunu’nda Düzenlenen Durma nedenleri 904
a) Velayet Süresince, Çocukların Ana ve Babalarından Olan Alacakları İçin 904
b) Vesayet Süresince, Vesayet Altında Bulunanların Vasiden veya Vesayet İşlemleri Sebebiyle Devletten Olan Alacakları İçin…. 905
c) Evlilik Devam Ettiği Sürece, Eşlerin Diğerinden Olan Alacakları İçin 906
d) Hizmet İlişkisi Süresince, Ev Hizmetlilerinin Onları Çalıştıranlardan Olan Alacakları İçin. 907
e) Borçlu, Alacak Üzerinde İntifa Hakkına Sahip Olduğu Sürece. 907
f) Alacağı, Türk Mahkemelerinde İleri Sürme İmkânının Bulunmadığı Sürece 908
g) Alacaklı Ve Borçlu Sıfatının Aynı Kişide Birleşmesinde, Birleşmenin İleride Geçmişe Etkili Olarak Ortadan Kalkması Durumunda, Bu Durumun Ortaya Çıkmasına Kadar Geçecek Sürece 909
B) Diğer Kanunlarda Düzenlenen Durma Nedenleri 909
a) Terekenin Resmi Defterinin Tutulması 909
b) Alacak Hakkının Taşınmaz Rehni ile Güvence Altına Alınması 909
c) İflasın Açılması, Konkordato Kesin Mühlet Verilmesi Ve Sermaye Şirketleri Ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması 910
d) Banka Borçlarının Yüklenilmesi Veya Alacaklarının Devralınması 911
e) Covid–19 Salgın Hastalığı Nedeniyle Durma 911
aa) Covid kapsamında yer alan süreler 915
bb) Covid kapsamında yer almayan süreler 915
C) Zamanaşımı Durmasının Sonuçları 916
8) Zamanaşımının Kesilmesi 916
A) Zamanaşımının Kesilme Sebepleri 918
a) Borçlunun Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri 918
b) Alacaklının Eylemlerinden Kaynaklanan Zamanaşımının Kesilme Sebepleri 921
aa) Alacaklının Mahkemede Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi 922
bb) Alacaklının Hakem Huzurunda Dava Açması veya Def’i Yoluyla Alacağını İleri Sürmesi 927
cc) Alacaklının İcra Takibinde Bulunması 929
dd) Alacaklının İflas Masasına Başvurması 931
c) Adli Makamlarda Gerçekleştirilen Fiillerinden Kaynaklanan Kesilme Sebepleri 931
B) Zamanaşımı Kesilmesinin Sonuçları 933
a) Zamanaşımı Kesildikten Sonra İşlemeye Başlayacak Yeni Süre Yönünden 933
b) Zamanaşımı Kesilmesinin Diğer Şahıslara Etkisi 937
aa) Müteselsil borçlular yönünden 937
bb) Bölünemeyen Borçlular Yönünden 939
cc) Kefiller Yönünden 939
II. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 940
1) Görevli Mahkeme 940
C) Sigorta Ettirenin Açacağı Davalarda Görevli Mahkeme 940
D) Sigortacının Açacağı Davalarda Görevli Mahkeme 950
2) Yetkili Mahkeme 953
A) Genel Olarak 953
B) Yetkili Mahkemeler 954
a) Genel Yetkili Mahkeme 954
b) Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki 955
c) Bir Yerde Geçici Olarak Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki 959
d) Türkiye’de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Hâlinde Yetki 960
e) Şubeler ve Tüzel Kişilerle İlgili Davalarda Yetki 960
f) Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Davalarda Yetki 960
g) Haksız Fiilden Doğan Davalarda Yetki 960
h) Kasko Sigortası Genel Şartlara Göre Yetkili Mahkeme 961
C) Sigorta Ettirenin Açacağı Davalarda Yetkili Mahkeme 961
D) Sigortacının Açacağı Davalarda Yetkili Mahkeme 962
E) Yetki İtirazının İncelenmesi 963
a) Yetki İtirazının Geçerlilik Şartları: 964
aa) Davalı kendisine dava dilekçesinin tebliği edildiği tarihten itibaren iki haftalık süre içinde cevap dilekçesi ile yetki itirazında bulunmuş olmalıdır. 964
bb) Davalı yetki itirazında yetkili mahkemeyi de göstermek zorundadır. 964
cc) Davalının yetkili olarak gösterdiği mahkeme kanunda gösterilen yetkili bir mahkeme olmalıdır 964
b) Görevsizlik veya Yetkisizlik Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 965
F) Dava Şartı Olarak Arabuluculuk 967
KAYNAKÇA 971 |