İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Üçüncü Baskıya Önsöz, 5
Önsöz 7
Teşekkür 11
Kısaltmalar 19
Birinci Bölüm
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI
I. GENEL OLARAK 23
II. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ TARAFLARI 26
A. Sigortacı 26
B. Sigorta Ettiren 32
1. Başkası Hesabına (Üçüncü Kişi Lehine) Sigorta 34
2. Temsilen Sigorta 35
a. Aktif Temsil 35
aa. Yetkili Temsilci Tarafından Yapılan Sigorta Sözleşmeleri 35
bb. Yetkisiz Temsilci Tarafından Yapılan Sigorta Sözleşmeleri 36
b. Pasif Temsil 37
3. Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Sigorta Ettiren 38
III. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 43
A. Sigorta Ettirenin Borç ve Yükümlülükleri 44
1. Prim Ödeme Borcu 45
2. Beyan Yükümlülüğü 49
a. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğü 50
aa. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğünün Kapsamı 52
bb. Sözleşme Öncesi Beyan Yükümlülüğüne Aykırılık 52
b. Sözleşmenin Devamı Esnasındaki Beyan Yükümlülüğü 54
c. Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonraki Beyan Yükümlülüğü 57
3. Sözleşmede Öngörülen Yükümlülükler 59
B. Sigortacının Borç ve Yükümlülükleri 59
1. Rizikoyu Taşıma Yükümlülüğü 60
2. Aydınlatma ve Bilgilendirme Yükümlülüğü 63
3. Poliçe Verme Yükümlülüğü 71
4. Tazminat, Sigorta Bedeli ve Giderleri Ödeme Borcu 73
IV. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ UYGULAMA ALANI 76
A. Taşıt Bakımından Uygulama Alanı 76
B. Yer Bakımından Uygulama Alanı 79
C. Kişi Bakımından Uygulama Alanı 82
V. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINA HÂKİM OLAN İLKELER 83
A. Sınırlı Sorumluluk İlkesi 83
B. Garameten Giderim İlkesi 85
C. Gerçek Zararın Giderilmesi İlkesi 87
D. Kusur Esasına Göre Sorumluluk İlkesi 88
VI. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASININ SAĞLADIĞI TEMİNAT TÜRLERİ 89
A. Maddî Zararlar Teminatı 89
1. Araç Hasarı 89
2. Değer Kaybı 93
B. Sağlık Giderleri Teminatı 96
C. Sürekli Sakatlık Teminatı 97
D. Destekten Yoksun Kalma (Ölüm) Teminatı 100
VII. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASI KAPSAMI DIŞINDA KALAN TALEPLER 103
A. İşletilme Hâlinde Olmayan Araçların Sebep Olacağı Zararlar 103
B. Hak Sahibinin Kendi Kusuruna Denk Gelen Tazminat Talepleri 104
C. İlgililerin, Sigortalının Sorumluluk Riski Kapsamında Olmayan Tazminat Talepleri 104
Ç. Sigortalının, Eşinin, Sigortalının Usul ve Fürunun, Sigortalıya Evlat Edinme İlişkisiyle Bağlı Olanların, Sigortalının Birlikte Yaşadığı Kardeşlerinin, Mallarına Gelen Zararlar Sebebiyle İleri Sürebilecekleri Talepler 105
D. Destekten Yoksun Kalan Hak Sahibinin, Sigortalının Sorumluluk Riski Kapsamında Olmayan Destek Tazminatı Talepleri ile Destekten Yoksun Kalan Hak Sahibinin, Sigortalının Sorumluluk Riski Kapsamında Olmakla Beraber Destek Şahsının Kusuruna Denk Gelen Destek Tazminatı Talepleri 106
E. Zarar Görenlerin Beraberinde Bulunan Bagaj ve Benzeri Eşya Dışında Sigortalı Araçta veya Bu Araç Vasıtasıyla Çekilen Römorkta/Yarı Römorkta Taşınan Eşyanın Uğrayacağı Zararlardan Dolayı Sigortalıya Karşı İleri Sürülecek Talepler 108
F. Manevi Tazminat Talepleri 108
G. Sigortalının, Karayolları Trafik Kanunu Uyarınca Eylemlerinden Sorumlu Tutulduğu Kişilere Karşı Yöneltebileceği Talepler 109
H. Sigortalının Aracına veya Bu Araç Vasıtasıyla Çekilen Römorklara ve Yarı Römorklara veya Çekilen Araçlara Gelecek Zararlar Nedeniyle İleri Sürülecek Talepler 109
İ. Çalınan veya Gasp Edilen Araçların Sebep Oldukları ve Karayolları Trafik Kanununa Göre Sigortalının Sorumlu Olmadığı Zararlar, Aracın Çalındığını veya Gasp Edildiğini Bilerek Binen Kişilerin Zarara Uğramaları Nedeniyle İleri Sürülecek Talepler ile Çalan ve Gasp Eden Kişilerin Talepleri 110
J. Motorlu Bisikletlerin Kullanılmasından İleri Gelen Zararlar 110
K. 12/4/1991 Tarihli ve 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu’nda Belirtilen Terör Eylemlerinde ve Bu Eylemlerden Doğan Sabotajda Kullanılan Araçların Neden Olduğu ve 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununa Göre Sigortalının Sorumlu Olmadığı Zararlar ile Aracın Terör Eylemlerinde Kullanıldığını veya Kullanılacağını Bilerek Binen Kişilerin Zarara Uğramaları Nedeniyle İleri Sürecekleri Talepler, Aracı Terör ve Buna Bağlı Sabotaj Eylemlerinde Kullanan Kişilerin Talepleri 111
L. Motorlu Araç Kazalarından Dolayı Toprak, Yeraltı Suları, İç Sular, Deniz ve Havanın Kirlenmesi Ya Da Kirlenme Tehlikesi Nedeniyle Temizleme, Toplanan Atıkların Taşınması ve Bertarafı Masrafları ile Biyolojik Çeşitlilik, Canlı Kaynaklar ve Doğal Yaşama Verilen Zararlar Nedeniyle Bozulan Çevrenin Yeniden Oluşturulması ile İlgili Çevresel Zararlardan İleri Gelen Talepler 111
M. Gelir ve Kâr Kaybı, İş Durması ve Kira Mahrumiyeti Gibi Yansıma Ya Da Dolaylı Zararlar Nedeniyle Yöneltilecek Tazminat Talepleri 112
N. İlgili Mevzuatla Genel Hükümlere Tâbi Kılınan Talepler 112
O. Karayolları Trafik Kanunu’nun 104. ve 105. Maddelerinde Düzenlenen Sorumluluklara İlişkin Talepler 113
P. Cezai Kovuşturmadan Doğan Tüm Giderler ile İdari ve Adli Para Cezaları 116
R. Trafik Sigortası Genel Şartları ve Ekleri ile Tanımlanan Teminat İçeriği Dışında Kalan Talepler 117
VIII. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA İŞLETEN SIFATININ DEĞİŞMESİ 118
IX. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTA SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI VE SONA ERMESİ 119
A. Sigorta Sözleşmesinin Kurulması 119
B. Sigorta Sözleşmesinin Sona Ermesi 121
X. ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTASINDA SİGORTACININ SORUMLULUĞUNU KALDIRAN NEDENLER 123
A. Mücbir Sebep 124
B. Zarar Görenin Ağır Kusuru 125
C. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 126
İkinci Bölüm
BEDENSEL ZARARLAR
I. KİŞİLİK HAKLARI VE VÜCUT BÜTÜNLÜĞÜNÜN KORUNMASI 127
II. BEDENSEL ZARAR KAVRAMI 130
III. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 131
IV. BEDENSEL ZARAR TÜRLERİ 133
A. Tedavi Giderleri 133
1. Genel Olarak 133
2. Geçici Bakıcı Gideri 135
3. Sürekli Bakıcı Gideri 138
4. Protez Gideri 141
B. Kazanç Kaybı (Çalışma Gücünün Geçici Olarak Kaybı) 142
1. Geçici İş Göremezlik Kavramı ve Tanımı 142
2. Geçici İş Göremezlik Zararının Hukukî Mahiyetine İlişkin Görüşler 143
3. Geçici İş Göremezlik Süresinin Belirlenmesi 144
4. Geçici İş Göremezlik Zararının Hesaplanması 146
5. Geçici İş Göremezlik Zararının Sorumlusunun Belirlenmesi 149
C. Çalışma Gücünün Azalması veya Yitirilmesi 151
1. Sürekli İş Göremezlik Zararı 152
2. Sürekli İş Göremezlik Zararına İlişkin Görüşler 153
a. Malvarlığı ve Kazanç Kaybı Görüşü 153
b. Güç (Efor) Kaybı Görüşü 153
3. Sürekli İş Göremezlik Oranının Belirlenmesi 154
4. Sürekli İş Göremezlik Oranının Tespitine İlişkin Düzenlemeler 154
a. Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü 154
b. Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği 156
c. Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik 157
d. Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik ve Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi 158
5. Sürekli İş Göremezlik Oranını Belirlemeye Yetkili Kurumlar 159
6. Sürekli İş Göremezlik Zararının Hesaplanması 161
a. Maluliyet Oranı 167
b. Kusur Durumu 168
c. Bakiye Ömür 171
d. Kazanç ve Gelir Durumu 173
e. Tazminattan İndirilecek Ödemeler 177
f. İşlemiş (Bilinen) ve İşleyecek (Bilinmeyen) Dönem Zarar Hesabı 181
7. Maluliyet Artışı ve Gelişen Durum 186
D. Ekonomik Geleceğin Sarsılması 192
Üçüncü Bölüm
BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN
TAZMİNAT DAVALARI
I. TAZMİNAT DAVASININ TARAFLARI 195
A. Davacı Sıfatı 195
B. Davalı Sıfatı 199
1. Sigorta Şirketleri 199
2. Güvence Hesabı 200
3. Türkiye Motorlu Taşıtlar Bürosu (TMTB) 204
II. TAZMİNAT DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 206
A. Görevli Mahkeme 206
B. Yetkili Mahkeme 209
III. TAZMİNAT DAVALARINDA ARABULUCULUK PROSEDÜRÜ 211
IV. TAHKİM YARGILAMASI 214
A. Sigorta Tahkim Komisyonu 215
B. Sigorta Tahkim Komisyonunun Kurumsal Yapısı 217
1. Komisyon Başkanlığı 217
2. Komisyon Sekretaryası (Müdürler ve Raportörler) 219
3. Sigorta Hakemleri 220
C. Sigorta Hakeminin Reddi ve Çekinmesi 221
1. Hakemin Reddi 221
2. Hakemin Çekinmesi 223
D. Sigorta Tahkim Yargılama Usul ve Esasları 224
E. Sigorta Tahkim Kararlarına Karşı Başvurulabilecek Kanun Yolları 229
1. İtiraz 229
2. Temyiz 232
F. Tahkim Hükmünün Tashih, Tavzih ve Tamamlanması 236
1. Tashih 236
2. Tavzih 237
3. Hükmün Tamamlanması 238
G. Tahkim Yargılamasını Sona Erdiren Taraf İşlemleri 239
1. Feragat 239
2. Kabul 240
3. Sulh 241
H. Sigorta Tahkim Kararlarının İcrası 241
İ. Tahkim Yargılamasında Vekâlet Ücreti 243
J. Tahkim Yargılamasının Fayda ve Sakıncaları 247
V. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN DAVA TÜRLERİ 250
A. Belirsiz Alacak Davası 251
B. Kısmî Dava 253
C. Tespit Davası 253
VI. BEDENSEL ZARARLARIN TÂBİ OLDUĞU ZAMANAŞIMI 254
VII. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN İSPAT YÜKÜ 259
A. Maluliyet 260
B. Kusur 269
VIII. BEDENSEL ZARARLAR İÇİN ÖNGÖRÜLEN DAVA ŞARTI 284
A. Genel Dava Şartları 284
B. Özel Dava Şartı 288
IX. BEDENSEL ZARARLARDA FAİZ 292
A. Sigortacının Temerrüdü 294
B. Tazminata Uygulanacak Faiz Türünün Tespiti 296
C. Faiz Alacağının Tâbi Olduğu Zamanaşımı 300
X. BEDENSEL ZARARLARDA TAKDİRİ İNDİRİM SEBEPLERİ 300
A. Müterafik Kusur (Ortak Kusur) 302
B. Hatır Taşıması 308
XI. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN İBRANAMELERİN GEÇERLİLİĞİ VEYA YETERSİZLİĞİNİN TESPİTİ VE UZLAŞMA 317
A. Tazminat Miktarına İlişkin İbranamelerin İptali 317
B. Uzlaşmanın Tazminat Davasına Etkisi 320
XII. BEDENSEL ZARARLARA İLİŞKİN VERİLEN HÜKMÜN DEĞİŞTİRİLMESİ VE MUNZAM ZARAR 322
A. Hükmün Değiştirilmesi 322
B. Munzam Zarar 323
XIII. SİGORTACININ HALEFİYETİ VE RÜCU HAKKI 327
A. Sigortacının Halefiyeti 328
B. Sigortacının Rücu Hakkı 332
1. Kast ve Ağır Kusurun Varlığı 334
2. Ehliyetsiz Araç Kullanma 336
3. Alkol, Uyuşturucu veya Keyif Verici Maddeler Alarak Araç Kullanma 338
4. Ruhsat Olmadan Yolcu veya Patlayıcı Madde Taşımak, İstiap Haddinin Aşılması 339
5. Sigorta Ettirenin Rizikonun Gerçekleşmesinden Sonra Gerekli Yükümlülükleri Yerine Getirmemesi 341
6. Aracın Çalınması veya Gasp Edilmesinde İşletenin Kusuru 341
7. Olay Yerinin Terk Edilmesi ve Gerçeğe Aykırı Belge Düzenlenmesi 342
Sonuç 345
Kaynakça 349
Kavram Dizini 359 |