İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
TAKDİM 5
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ 17
BİRİNCİ BÖLÜM
HÜKÜMET SİSTEMLERİNDE KABİNE
I. KABİNE TERİMİ VE TANIMI 25
II. TARİHSEL KÖKENİ 29
A. İngiltere 29
B. Amerika Birleşik Devletleri 32
C. Fransa 34
III. KABİNENİN ÖZELLİKLERİ 36
A. Çift Yapılı Yürütme Bakımından Kabinenin Özellikleri 37
1. Kabinenin Yasamaya Dayanması 40
2. Kabinenin Kolektif Özellik Göstermesi 48
3. Kabinenin Sorumluluğu 61
4. Kabinenin İcrai Nitelikte Karar Alması 67
B. Tek Yapılı Yürütme Bakımından Kabinenin Özellikleri 76
1. Kabinenin Başkan Tarafından Oluşturulması 82
2. Kabinenin Tekil (Unitary) Özellik Göstermesi 92
3. Kabinenin Sorumluluğu 103
4. Kabinenin İcrai Nitelikte Karar Alamaması 110
İKİNCİ BÖLÜM
BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE KABİNENİN OLUŞUMU, SORUMLULUĞU VE İŞLEVİ
I. KABİNENİN OLUŞUMU 119
A. Başkan 119
1. Nitelikleri 119
2. Seçimi 121
3. Görevinin Sona Ermesi 134
B. Başkan Yardımcıları 144
1. Nitelikleri 144
2. Seçilmeleri 147
a. Meşruiyet ve İstikrar Arasındaki Dengenin Sağlanması 150
b. Başkan Yardımcılarının Seçilmesinin Görev ve Yetkilerine Etkisi 155
c. Başkan Yardımcılarının Seçilmesinin Kabinedeki Konumuna
Etkisi 160
3. Görevlerinin Sona Ermesi 163
C. Bakanlar 165
1. Nitelikleri 165
2. Göreve Gelmeleri 166
3. Görevlerinin Sona Ermesi 171
II. KABİNENİN SORUMLULUĞU 174
A. Kabinenin Kurumsal Sorumluluğu 174
1. Başkana Karşı Olan Sorumluluk 174
2. Yasama Organına Karşı Olan Sorumluluk 175
B. Kabine Üyelerinin Sorumluluğu 175
1. Kabine Üyelerinin Siyasi Sorumluluğu 175
a. Başkanın Siyasi Sorumluluğu 175
b. Başkan Yardımcılarının Siyasi Sorumluluğu 176
c. Bakanların Siyasi Sorumluluğu 177
2. Kabine Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 177
a. Başkanın Cezai Sorumluluğu 178
(1) Başkanın Adi Suçlarından Dolayı Sorumluluğu 180
(2) Başkanın “Impeachment” Sorumluluğunu Doğuran Fiilleri 187
(3) “Impeachment”ın Kurumsal Mekanizmaları ve Niteliği 195
b. Başkan Yardımcılarının Cezai Sorumluluğu 200
c. Bakanların Cezai Sorumluluğu 203
III. KABİNENİN İŞLEVİ 206
A. Kurumsal İşlevi 206
1. Denge ve Denetim İşlevi 206
a. Ayrılmış Kuvvetlerin Yetki Paylaşımı 208
b. Arjantin ve Peru’da Kabine Başkanlığı Makamı 212
c. Bakanların Yasama Üyeliğinin Devam Etmesi ve Karşı İmza
Kuralı 214
d. Bakanların, Yasamanın Sorularını Cevaplaması ve Rapor
Sunması 218
e. Kurumsal Denge ve Denetim Araçları 221
(1) Bütçe Üzerinde Yasama Denetimi 221
(2) Üst Düzey Kamu Görevlilerinin Atanması ve Görevden
Alınması Üzerinde Yasama Denetimi 230
(3) Yüksek Mahkemelerin Üyelerinin Seçimi ve Denge ve
Denetim İşlevi 240
(4) Uluslararası Antlaşmalara İlişkin Yasama Denetimi 254
2. Danışma İşlevi 266
3. Koordinasyon İşlevi 267
B. Kabine Üyelerinin İşlevi 267
1. Tekil Kabine Yapısında Üyelerin İşlevi 267
a. Başkanın İşlevi 267
b. Diğer Kabine Üyelerinin İşlevi 268
2. Kolejyal Kabine Yapısında Üyelerin İşlevi 271
a. Başkanın İşlevi 271
b. Kabine Üyelerinin İşlevi 274
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİ
I. TÜRKİYE’DE TARİHSEL SÜREÇ İÇERİSİNDE KABİNE 279
A. 1876 Kanun–i Esasi Öncesindeki Dönem 279
B. 1876 Kanun–i Esasi’den 1982 Anayasasına Kadarki Dönem 284
II. KABİNENİN HUKUKİ TEMELİ 292
A. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının Anayasal Teamül Haline
Gelmesi 292
1. Anayasal Teamül Kavramı ve Kapsamı 292
2. Türkiye’de Anayasal Teamül Örnekleri 300
3. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının Anayasal Teamül Haline
Gelip Gelmediği 304
4. Bir Kurum Olarak Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Hukuki Varlığının
Bulunup Bulunmadığı 306
B. Kabinenin Anayasal Dayanaktan Yoksun Olması Sorunsalı 309
1. Tekil Yapıya Sahip Kabine Önerisi 310
2. Kolejyal Yapıya Sahip Kabine Önerisi 314
C. Kabinenin Kanun veya CBK ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 319
1. Kabinenin Kanun ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 320
2. Kabinenin CBK ile Düzenlenip Düzenlenemeyeceği 322
a. CBK ile Kabineye İcrai Karar Alma Yetkisi Verilebilir mi? 324
b. CBK ile Kolejyal Bir Kabine Düzenlenebilir mi? 326
III. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN OLUŞUMU 327
A. Cumhurbaşkanı 327
1. Nitelikleri 327
2. Seçimi 328
3. Görevinin Sona Ermesi 334
B. Cumhurbaşkanı Yardımcıları 336
1. Nitelikleri 336
2. Göreve Gelmeleri 338
3. Görevlerinin Sona Ermesi 340
C. Bakanlar 340
1. Nitelikleri 340
2. Göreve Gelmeleri 341
3. Görevlerinin Sona Ermesi 342
IV. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN SORUMLULUĞU 343
A. Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Kurumsal Sorumluluğu 343
B. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Sorumluluğu 344
1. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Siyasi Sorumluluğu 344
a. Cumhurbaşkanının Siyasi Sorumluluğu 344
b. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Siyasi Sorumluluğu 347
2. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 348
a. Cumhurbaşkanının Cezai Sorumluluğu 348
b. Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Cezai Sorumluluğu 351
V. CUMHURBAŞKANLIĞI KABİNESİNİN İŞLEVİ 353
A. Kurumsal İşlevi 353
1. Denge ve Denetim İşlevi 353
a. 2017 Anayasa Değişikliği Öncesinde Bakanlar Kurulunun Denge
ve Denetim İşlevi 353
b. Cumhurbaşkanlığı Kabinesinin Denge ve Denetim İşlevinin
Olup Olmadığı 355
c. 2017 Anayasa Değişikliği Sonrasında Anayasal Denge ve
Denetim Araçları 355
(1) Bütçenin Denge ve Denetim Aracı Olup Olamayacağı 356
(2) Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atanması ve Görevden
Alınmasının Denge ve Denetim Bakımından
Değerlendirilmesi 364
i. Üst Kademe Kamu Yöneticiliğinin Kapsamı 364
ii. Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atama Usul ve
Esaslarının Kanun veya CBK ile Düzenlenmesi 373
iii. Üst Kademe Kamu Yöneticilerinin Atanması ve
Görevden Alınması 376
(3) Uluslararası Antlaşmaların Onaylanması ve
Antlaşmalardan Çekilmenin Denge ve Denetim
Bakımından Değerlendirilmesi 378
i. Uluslararası Antlaşmaların Onaylanması 378
ii. Uluslararası Antlaşmaların İç Hukuktaki Yeri 384
iii. Uluslararası Antlaşmalardan Çekilme 387
2. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi Toplantılarının İşlevi 391
B. Kabine Üyelerinin İşlevi 393
1. Cumhurbaşkanının İşlevi 393
2. Cumhurbaşkanı Yardımcılarının İşlevi 393
3. Bakanların İşlevi 396
SONUÇ 399
KAYNAKÇA 411 |