İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
YOĞUNLAŞMALARIN (BİRLEŞME VE DEVRALMALARIN) DENETİMİ HAKKINDA GENEL BİLGİ
I. REKABET HUKUKU 23
A. Rekabet Kavramı 23
B. Rekabet Hukukunun Tarihi Gelişimi 24
C. Türkiye’de Rekabet Hukukunun Tarihi Gelişimi 26
II. YOĞUNLAŞMALARIN (BİRLEŞME VE DEVRALMALARIN) DENETİMİ 27
A. Yoğunlaşma Kavramı 27
B. Ekonomik Yoğunlaşma Türleri 28
1. Yatay Yoğunlaşmalar 28
2. Yatay Olmayan Yoğunlaşmalar 29
a. Dikey Yoğunlaşmalar 29
b. Çok Pazarlı (Konglomera) Yoğunlaşmalar 30
C. Yoğunlaşmaların Denetiminin Rekabet Hukuku Bakımından Önemi 30
D. Yoğunlaşmaların Denetiminin Tarihi Gelişimi 32
1. AB Rekabet Hukukunda Tarihi Gelişim 32
a. Genel Olarak 32
b. 4064/89 sayılı. Birleşme Tüzüğü: Hakim Durum Testi 33
c. 139/2004 sayılı.Birleşme Tüzüğü: SIEC Testi 35
2. Türk Rekabet Hukukunda Tarihi Gelişim 37
a. Genel Olarak 37
b. 1997/1 Sayılı Tebliğ: Hakim Durum Testi 37
c. 2010/4 Sayılı Tebliğ: Etki Odaklı Hakim Durum Testi 39
d. SIEC Testi 41
İKİNCİ BÖLÜM
DENETİME TABİ YOĞUNLAŞMA
(BİRLEŞME VE DEVRALMA) TÜRLERİ
I. DENETİME TABİ YOĞUNLAŞMALAR 45
II. YOĞUNLAŞMA SAYILAN HALLER 45
A. Genel Olarak 45
B. Birleşme 46
1. Genel Olarak 46
2. Rekabet Hukukunda Birleşme 49
a. Genel Olarak 49
b. Banka Birleşmeleri 50
C. Devralma 52
1. Genel Olarak. 52
2. Türk Hukukunda Devralma. 53
3. Rekabet Hukukunda Devralma 54
4. Kontrolün Devrine İlişkin Şartlar 55
a. Kontrol Kavramı ve Unsurları 55
aa. Kontrolü Devralan Kişi veya Teşebbüs 56
bb. Belirleyici Etki 57
cc. Kontrolü Sağlayan Araçlar 59
dd. Kontrolde Kalıcı Değişiklik 61
ee. İlişkili İşlemler 63
b. Tek Kontrol 66
aa. Genel Olarak 66
bb. Hukuki Tek Kontrol 66
cc. Fiili Tek Kontrol 68
c. Ortak Kontrol 70
aa. Genel Olarak 70
bb. Oy Haklarında Eşitlik 71
cc. Veto Hakları 72
dd. Oy Haklarının Birlikte Kullanımı 73
D. Ortak Girişim 74
1. Genel Olarak 74
2. Rekabet Hukukunda Ortak Girişim 75
a. Genel Olarak 75
b. 1997/1 Sayılı Tebliğ Dönemi 76
c. 2010/4 Sayılı Tebliğ Dönemi 78
aa. Genel Olarak 78
bb. Ortak Kontrol 79
cc. Tam İşlevsellik 81
E. Özelleştirme Yolu ile Yoğunlaşma 83
1. Genel Olarak 83
2. Tebliğin Kapsamı 85
III. YOĞUNLAŞMA SAYILMAYAN HALLER 87
A. Genel Olarak 87
B. Kontrol Değişikliğine Yol Açmayan İşlemler 88
D. Zorunlu Haller veya Kanun Gereği Devir 92
E. Miras Yoluyla Devir 95
IV. YAN SINIRLAMALAR 96
A. Genel Olarak 96
B. Yan Sınırlamalarının Unsurları 97
C. Yan Sınırlamaların Değerlendirilmesi 99
D. Yan Sınırlamaların Görünüş Şekilleri 100
1. Rekabet Yasağı 100
a. Genel Olarak 100
b. Rekabet Yasağı Hükümleri 102
c. Rekabet Kurulu Uygulaması 106
2. Lisans Anlaşmaları 110
3. Satın Alma ve Tedarik Anlaşmaları 113
4. Diğer Görünüş Şekilleri 114
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İZNE TABİ YOĞUNLAŞMALARIN
(BİRLEŞME VE DEVRALMALARIN) BİLDİRİMİ
I. İZNE TABİ YOĞUNLAŞMALAR 115
A. Genel Olarak 115
B. Bildirim Eşikleri 117
1. Genel Olarak 117
2. 1997/1 Sayılı Tebliğ Dönemi 119
a. Genel Olarak Bildirim Eşikleri 119
b. Bildirim Eşiklerine Yönelik Tartışmalar 119
3. 2010/4 Sayılı Tebliğ Dönemi 123
a. Genel Olarak 123
b. 2022/2 Sayılı Tebliğ ile Yapılan Değişiklikler 125
aa. Genel Olarak 125
bb. Bildirim Eşikleri 126
C. Gelişen Pazarlarda Bildirim Eşikleri 127
1. Genel Olarak 127
2. Alman Rekabet Hukukunda Bildirim Eşikleri 129
a. Alman Rekabet Hukukundaki Gelişmeler 129
b. Bildirim Eşikleri 131
aa. Genel Olarak 131
bb. Ciro Eşiği (Umsatzschwellen) 131
cc. İşlem Eşiği (Transaktionsschwelle) 133
aaa. Genel Olarak 133
bbb. İşlem Değeri (Wert der Gegenleistung) 134
ccc. Önemli Ölçüde Faaliyette Bulunma (erheblichem Umfang im Inland tätig) 136
dd. Rekabet Otoritesinin Bildirim Yükümlülüğü Getirme Yetkisi 139
ee. Önemsiz Pazar Şartı (Bagatellmarktklausel/De Minimis–Klausel) 142
c. Değerlendirme 143
3. Türk Rekabet Hukukunda Gelişen Pazarlarda Bildirim Eşikleri 144
a. Genel Olarak 144
b. Teknoloji Teşebbüsü Kavramı 145
aa. Genel Olarak 145
bb. Dijital Platformlar 146
aaa. Genel Olarak 146
bbb. Dijital Platform Kavramı 147
cc. Finansal Teknolojiler 148
dd. Teknoloji Teşebbüsü Kavramına İlişkin Değerlendirme 149
c. Teknoloji Teşebbüslerinin Yoğunlaşmasına Yönelik Bildirim Yükümlülükleri 150
d. Değerlendirme 152
D. Cironun Hesaplanması 153
1. Genel Olarak 153
2. İşlem Tarafı ve İlgili Teşebbüs 153
3. Cironun Hesaplanma Usulü 156
a. Genel Olarak 156
b. Mali Kurumlarda Cironun Hesaplanması 158
c. Çifte Hesaplamadan Kaçınılması Prensibi 159
d. Aynı Taraflarca Gerçekleştirilen İşlemler 160
II. İZNE TABİ YOĞUNLAŞMALARIN BİLDİRİMİ 162
A. Genel Olarak 162
B. Bildirim Formu 165
1. Genel Olarak 165
2. Kısa Bildirim Formu 165
3. Bildirim Formunun İçeriği 166
a. İşleme İlişkin Bilgiler 166
c. Pazara İlişkin Bilgiler 168
d. Ortak Girişime İlişkin Bilgiler 170
e. Bildirim Ekleri 171
C. Bildirimin Süresi 171
D. Bildirimin Duyurulması 174
E. Kurul’a Bildirim Yapılmaksızın Gerçekleştirilen Yoğunlaşmalar 175
1. Genel Olarak 175
2. Kurul Uygulaması 177
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
YOĞUNLAŞMALARIN (BİRLEŞME VE DEVRALMALARIN) DENETİMİNE İLİŞKİN ESASLAR
I. YOĞUNLAŞMALARIN DENETİMİ 181
A. Genel Olarak 181
B. Etkin Rekabetin Önemli Ölçüde Azaltılması (SIEC) 182
II. İLGİLİ PAZARIN TESPİTİ 184
A. Genel Olarak 184
B. İlgili Ürün Pazarı 188
1. Genel Olarak 188
2. Temel Prensipler 192
a. Ürün Özellikleri ve Kullanım Amacı 192
b. Ürünlerin Birbirini İkame Etmesi 193
c. Nicel Testler 194
d. Müşterilerin ve Rakiplerin Görüşleri 195
e. Tüketici Tercihleri 196
f. Objektif Engeller ve Maliyetler 196
g. Farklı Müşteri Grupları 197
C. İlgili Coğrafi Pazar 197
1. Genel Olarak 197
2. Temel Prensipler 198
a. Siparişlerin Başka Alanlara Kaydığını Gösteren Tespitler 199
b. Pazarı Tespit Etmek İçin Geliştirilmiş Testler 200
c. Talebin Temel Özellikleri 201
d. Müşterilerin ve rakiplerin görüşleri 201
e. Satın Almaların Coğrafi Eğilimi 202
f. Mal Sevkiyatı Eğilimleri 202
g. Siparişlerin Kaydırılmasıyla İlgili Engeller ve Değişim Maliyetleri 203
D. Etkilenen Pazar 204
E. Pazar Payı 205
1. Genel Olarak 205
2. Hakim Durum Kavramı 206
3. Pazar Payı. 207
a. Genel Olarak 207
b. Pazar Payının Hesaplanması 208
c. Pazar Payı Seviyeleri 209
F. Yoğunlaşma Seviyeleri 213
1. Genel Olarak 213
2. CRn Endeksi 214
3. Herfindhahl–Hirschman Endeksi (HHI) 215
4. Upward Pricing Pressure – UPP Test 219
G. Dijital Pazarlarda İlgili Pazarın Tespiti 220
1. Genel Olarak 220
2. İlgili Ürün Pazarı 222
3. İlgili Coğrafi Pazar 226
4. Pazar Gücü 227
III. YATAY YOĞUNLAŞMALARIN REKABET ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 232
A. Genel Olarak 232
B. Yatay Yoğunlaşmaların Rekabete Aykırı Etkileri 233
1. Genel Olarak 233
2. Tek Taraflı Etkiler 234
a. Genel Olarak 234
b. Anlaşmacı Olmayan Oligopollerde Tek Taraflı Etkiler 236
aa. Genel Olarak 236
bb. AB Uygulaması 237
cc. Rekabet Kurulu Uygulaması 239
c. Diğer Tek Taraflı Etkiler 242
3. Koordinasyon Doğurucu Etkiler 244
a. Genel Olarak 244
b. Birlikte Hakim Durum 245
aa. Genel Olarak 245
bb. AB Uygulaması 245
cc. Rekabet Kurulu Uygulaması 247
c. Koordinasyon Doğurucu Etkilerin Görünüş Şekilleri 250
4. Yoğunlaşma Taraflarından Birinin Potansiyel Rakip Olması 251
5. Yoğunlaşma Taraflarından Birinin Yeni Kurulmuş Olması 254
6. Yoğunlaşmaların İnovasyon Rekabeti Üzerindeki Etkileri 256
C. Dengeleyici Alıcı Gücü 262
D. Giriş Engelleri 267
E. Etkinlik Savunması 271
1. Genel Olarak 271
2. Türk Rekabet Hukukunda Etkinlik Savunması 272
a. 1997/1 Sayılı Tebliğ Dönemi 272
b. 2010/4 Sayılı Tebliğ Dönemi 274
3. Etkinlik Savunmasının Şartları 276
a. Tüketicilere Fayda Sağlaması 276
b. İşleme Özgü Olması 279
c. Doğrulanabilir Olması 280
4. Rekabet Kurulu Uygulaması 281
F. Batan Firma Savunması 283
1. Genel Olarak 283
2. AB Rekabet Hukukunda Batan Firma Savunması 284
3. Türk Rekabet Hukukunda Batan Firma Savunması 287
IV. YATAY OLMAYAN YOĞUNLAŞMALARIN REKABET ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 292
A. Genel Olarak 292
B. Dikey Yoğunlaşmaların Rekabete Aykırı Etkileri 292
1. Genel Olarak 292
2. Tek Taraflı Etkiler 293
a. Pazarı Kapama 293
b. Hassas Bilgilere Erişim 296
3. Koordinasyon Doğurucu Etkiler 298
4. Rekabet Kurulu Uygulaması 299
C. Çok Pazarlı (Konglomera) Yoğunlaşmaların Rekabete Aykırı Etkileri 301
1. Genel Olarak 301
2. Tek Taraflı Etkiler 302
3. Koordinasyon Doğurucu Etkiler 305
BEŞİNCİ BÖLÜM
YOĞUNLAŞMALARLA İLGİLİ OLARAK REKABET KURULU TARAFINDAN ALINABİLECEK KARARLAR
I. GENEL OLARAK 307
II. BİLGİ İSTEME VE YERİNDE İNCELEME KARARI 307
III. ÖN ARAŞTIRMA VE SORUŞTURMA AÇILMASI KARARI 308
IV. TEDBİR KARARI 309
V. YOĞUNLAŞMALARA MENFİ TESPİT VERİLMESİ KARARI 312
VI. YOĞUNLAŞMALARA ŞARTLI VE TAAHHÜTLÜ İZİN VERİLMESİ KARARI 315
A. Genel Olarak 315
B. Rekabet Kurulu’nun Şartlı ve Taahhütlü İzin Verme Yetkisi 316
1. Genel Olarak 316
2. Taahhütlerin Sunulma Usulü 318
3. Koşullu İzin, Şart ve Yükümlülük Kavramları 321
C. Taahhütlere İlişkin Temel Şartlar 322
D. Taahhütlerin (Çözümlerin) Sınıflandırılması 324
1. Genel Olarak 324
2. Yapısal Taahhütler 325
a. Genel Olarak 325
b. Elden Çıkarma (Ayrıştırma) 326
aa. Genel Olarak 326
bb. Elden Çıkarmanın Kapsamı 326
cc. Uygun Alıcıya Devir 331
dd. Elden Çıkarmanın Uygulamasına İlişkin Şartlar 333
3. Davranışsal Taahhütler (Çözümler) 334
a. Genel Olarak 334
b. Erişim Sağlama 336
c. Uzun Süreli Anlaşmaların Feshi 339
d. Güvenlik Duvarı 342
E. Rekabet Kurulu Uygulaması 343
1. Genel Olarak 343
2. Kurul’a Sunulan Taahhütler Kapsamında Verilen Kararlar 344
a. Essilor/Luxottica Kararı 344
b. Lesaffre/Dosu Maya Kararı 344
c. AEH/Migros Kararı 347
d. Limar/Mardaş Kararı 350
e. Biletal/Obilet Kararı 352
3. Komisyon’a Sunulan Taahhütler Kapsamında Verilen Kararlar 355
VII. YOĞUNLAŞMA İŞLEMİNİN YASAKLANMASI KARARI 360
A. Genel Olarak 360
B. Hakim Durum Testi Dönemi Yasaklama Kararları 361
1. Genel Olarak 361
2. İGSAŞ Kararı 362
3. Gaziantep Çimento Kararı 363
4. Tekel Birası Kararı 364
5. Setur/Beta Marina Kararı 365
6. Un/RoRo Kararı 366
C. SIEC Test Dönemi Yasaklama Kararı 368
Sonuç 371
Kaynakça 375 |