İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Giriş 13
I. Bölüm
İDARİ AŞAMA
I. USUL 20
A. İdari Karar 21
1. Genel Olarak 21
2. Başvuru Usulü 27
a. Başvuruda Bulunabilecekler 28
b. Başvurunun Kapsamı 29
aa. Gümrük Vergileri 30
bb. Para Cezaları 35
c. Başvuru Süresi 38
d. Başvurulacak Makam 46
e. Zımni Ret ve Karar Alma Süresi 50
B. İdari İtiraz 57
1. Genel Olarak 57
2. İtirazın Unsurları 61
a. İtiraz 61
b. Zorunluluk 63
3. Hak Arama Özgürlüğü Çerçevesinde Zorunlu İdari İtiraz. 65
a. Mahkemeye Erişim Hakkı ve Zorunlu İdari İtiraz 65
aa. Mahkemeye Erişim Hakkı ve Sınırlandırılması 65
bb. Gümrük Kanunu’nda Öngörülen Zorunlu İdari İtiraz ve Mahkemeye Erişim Hakkı 72
b. Etkili Başvuru Hakkı ve Zorunlu İdari İtiraz 74
aa. Etkili Başvuru Hakkı 74
bb. Gümrük Kanunu’nda Öngörülen Zorunlu İdari İtiraz ve Etkili İdari Başvuru 83
4. Avrupa Birliği Hukukunda Hak Arama Özgürlüğü Çerçevesinde Zorunlu İdari İtiraz 85
a. Genel Olarak 86
b. Avrupa Birliği Hukukunda Hak Arama Özgürlüğü Çerçevesinde Zorunlu İdari İtiraz 90
5. İdari İtirazın Sonuçları 96
a. Başvurunun Kabul Edilmesi 96
b. Başvurunun Reddedilmesi 96
aa. Başvurunun Usulden Reddedilmesi 96
aaa. Başvurunun Süre Aşımı Yönünden Reddedilmesi 97
bbb. Başvurunun İşlemin İtiraza Tabi Olmadığından Söz Edilerek Reddedilmesi 105
bb. Başvurunun Esastan Reddedilmesi 106
aaa. Başvurunun Açıkça Reddedilmesi 106
bbb. Başvurunun Zımnen Reddedilmesi 107
cc. Başvuranın yönlendirilmesi 109
II. ESAS 111
A. Genel Olarak 111
B. Geri Vermenin veya Kaldırmanın Gümrük Kanunlarında Düzenlenme Süreci 112
C. Geri Verme veya Kaldırma Sebeplerinin Varlığının Ortaya Çıkarılması 118
1. Gümrük Vergilerinin veya Para Cezalarının Geri Verilmesi veya Kaldırılması Gerektiğinin Yükümlü Tarafından Tespit Edilmesi 118
2. Gümrük Vergilerinin veya Para Cezalarının Geri Verilmesi veya Kaldırılması Gerektiğinin Gümrük İdaresince Yapılan Denetimde Tespit Edilmesi 119
D. Genel Geri Verme veya Kaldırma Sebepleri 125
1. Genel Olarak 125
2. Geri Verme veya Kaldırmanın Koşulları 127
a. Kanuna Aykırılık 127
aa. Vergilerin Kanuniliği İlkesi 128
bb. Vergilerin Kanuniliği İlkesinin Kapsamı 134
aaa. Genel Olarak Vergilerin Kanuniliği İlkesinin Kapsamı 134
bbb. Gümrük Vergilerinin Kanuniliği İlkesi ve Gümrük Vergilerinin Unsurları 146
aaaa. Gümrük Vergisinin Konusu 146
bbbb. Gümrük Vergisinin Yükümlüsü 152
cccc. Gümrük Yükümlülüğünü Doğuran Olay 154
dddd. Gümrük Vergisinin Matrahı 161
eeee. Gümrük Vergisinde Muafiyet ve İstisnalar 168
ffff. Gümrük Vergisinin Tarifesi 171
ccc. Gümrük Vergisinin Tahsili 189
cc. Suçta ve Kabahatlerde Kanunilik İlkesi 193
aaa. Genel Olarak 193
bbb. Kabahatlerin Kanuniliği İlkesine Aykırı Olarak Kesilen Para Cezalarının Kaldırılması veya Geri Verilmesi 197
b. Dürüstlük Kurallarına Uygun Davranma 200
aa. Genel Olarak 201
bb. Gümrük Yükümlüsünün Dürüstlük Kurallarına Uygun Davranma Zorunluluğu 202
c. Genel Geri Verme veya Kaldırma Sebepleri Çerçevesinde Danıştay ve ABAD İçtihadı 203
aa. ABAD İçtihadı 204
aaa. Genel Olarak 204
bbb. Hata Kavramı 208
ccc. Öngörülebilirlik Kavramı 208
ddd. Yükümlüklerin Yerine Getirilmesi Kavramı 210
bb. Danıştay İçtihadı 211
cc. İçtihatların Değerlendirilmesi 220
3. Başvuru Süresi 222
E. Özel Geri Verme veya Kaldırma Sebepleri 224
1. Gümrük Beyannamesinin İptal Edilmesi Nedeniyle Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması 224
a. Geri verme veya kaldırmanın koşulları 228
aa. Beyannamenin İptali 228
bb. Yükümlünün Başvurusu 229
b. Başvuru Süresi 229
2. Eşyanın Mahrece İade Edilmesi Halinde Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması 231
a. Geri Verme veya Kaldırmanın Koşulları 231
aa. Eşyanın Kusurlu Olması ve Sözleşme Hükümlerine Aykırı Olması 232
bb. Eşyanın Kusurlu ve Sözleşme Hükümlerine Aykırı Olduğunun İlk Kullanımda Saptanması 235
cc. Eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi Dışına İhraç Edilmesi 238
b. Başvuru Süresi 239
3. Cumhurbaşkanı Kararı Uyarınca Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması 241
a. Geri verme veya Kaldırmanın Koşulları 243
aa. Cumhurbaşkanı Tarafından Gümrük Vergilerin Geri Verilmesine veya İadesine Karar Verilmesi 243
bb. Kanunun Diğer Maddeleri Kapsamında Bir İade veya Geri Verme Sebebinin Bulunmaması 245
cc. Uluslararası Sözleşmeye Uygunluk 245
b. Başvuru Süresi 245
4. Hakkaniyetin Gerektirmesi Nedeniyle Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması 246
a. Genel Olarak 246
b. Hile ve Açık Hata Kavramı 247
c. İstisnai Durum Kavramı 248
5. Tercihli Menşe Kurallarının İhlal Edilmesi Halinde Gümrük Vergilerinin Geri Verilmesi veya Kaldırılması 250
a. Genel Olarak 250
aa. Menşe Kavramı 250
bb. Menşe Kuralları, Tercihli ve Tercihli Olmayan Menşe Kuralları 253
cc. Türkiye’nin Tercihli Ticaret Politikası 257
b. Geri Verme veya Kaldırmanın Koşulları 264
aa. İthalat İşlemlerinin Tercihli Menşe Kuralarına Aykırı Olarak Gerçekleştirilmesi 267
bb. Dolaşım Belgesinin Yanlışlıkla Onaylanması 268
cc. Özen Yükümlülüğüne Aykırı Davranılmaması 279
aaa. Özen Yükümlülüğü Kavramı 279
bbb. Gümrük Kanunu’nda Özen Yükümlülüğü Kavramının Düzenlenişi 288
ccc. İspat 289
dd. Süre 295
F. Faiz 296
1. Genel Olarak 296
2. Faizin Hukuki Niteliği 298
3. Faizin Türleri 299
4. Gümrük Vergilerin Kaldırılmasında veya Geri Verilmesinde Faiz 304
II. Bölüm
DAVA AŞAMASI
I. İLK İNCELEME 315
A. Görev 318
1. Genel Olarak 318
2. İdare Mahkemesinin ve Vergi Mahkemesinin Görev Alanının Belirlenmesinde Kullanılan Ölçütler 322
a. Vergilendirme İşlemleri Ölçütü 325
b. Tahsil İşlemleri Ölçütü 329
c. Tarifeler Ölçütü 330
d. Özel Düzenleme Ölçütü 332
3. Gümrük Uyuşmazlıklarında Görevli İdari Mahkeme 333
B. Yetki 335
1. Genel Olarak 335
2. Vergi Mahkemesinin Yetkisinin Belirlenmesinde Kullanılan Ölçütler 337
a. Tarh– Tahakkuk ve Ceza Kesme İşlemlerinde Yetkili Mahkeme 338
b. Düzeltme ve Şikâyet İşlemlerinde Yetkili Mahkeme 339
c. Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun Uygulanmasında Yetkili Mahkeme 340
d. Vergi İdaresinin Diğer İşlemlerden Kaynaklanan Davalarda Yetkili Mahkeme 340
3. Gümrük Uyuşmazlıklarında Yetkili Mahkeme 341
C. İdari Merci Tecavüzü 342
D. Ehliyet 344
1. Genel Olarak 344
2. Objektif ehliyet 347
a. Taraf Ehliyeti 347
b. Dava Ehliyeti 349
3. Sübjektif Ehliyet 351
4. Gümrük Uyuşmazlıklarında Ehliyet 360
E. İdari Davaya Konu Edilebilecek Kesin ve Yürütülmesi Zorunlu İşlem 362
1. İdari İşlemin Kesin Olması 362
2. İdari İşlemin Yürütülmesinin Zorunlu Olması 366
3. Gümrük Uyuşmazlıklarında İdari Davaya Konu İşlem 368
F. Dava Açma Süresi 370
1. Genel Olarak 370
2. Dava Açma Süresi 372
3. Gümrük Uyuşmazlıklarında Dava Açma Süresi 374
G. Husumet 379
1. Genel Olarak 379
2. İptal ve Tam Yargı Davalarında Husumetin Belirlenmesi 381
3. Gümrük Uyuşmazlıklarında Husumet 382
H. Dava Dilekçenin Usule Uygunluğu 384
1. Genel Olarak 384
2. Gümrük Uyuşmazlıklarında Dava Dilekçesinin Usule Uygunluğu 390
II. ESAS 392
A. Genel Olarak 392
B. İptal Davalarında Yargısal Denetim 393
1. Yetki 394
2. Şekil 401
3. Sebep 404
4. Konu 410
5. Maksat 411
C. Tam Yargı Davalarında Yargısal Denetim 413
Sonuç 417
Kaynakça 423
Kavramlar Dizini 439 |