İÇİNDEKİLER
Önsöz 7 Kısaltmalar 25 Birinci Kitap HASTA-HEKİM HAKLARI VE DAVALARI ANAYASA HUKUKU YÖNÜNDEN HASTA VE HEKİM HAKLARI 29 Genel Bakış 29 KİŞİNİN DOKUNULMAZLIĞI 29 KİŞİ HÜRRİYETİ VE GÜVENLİĞİ 29 SAĞLIK HİZMETLERİ VE ÇEVRENİN KORUNMASI 31 HASTA HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 33 Genel Anlatım 33 I. HASTA HAKLARI 34 1. HASTANIN BİLGİ İSTEME HAKKI 35 a. Hastanın Genel Olarak Bilgi İstemesi 36 b. Hastanın Kayıtları İnceleme ve Kayıtların Düzeltilmesini İstemesi ve Bilgi Verilmesini Yasaklaması 37 2. HASTANIN SAĞLIK KURULUŞUNU SEÇME VE DEĞİŞTİRME HAKKI 37 Açıklama 37 3. HASTANIN PERSONELİ TANIMA, SEÇME VE DEĞİŞTİRME HAKKI 38 Açıklama 38 4. HASTANIN ÖNCELİK SIRASININ BELİRLENMESİNİ İSTEME HAKKI 38 Açıklama 38 5. HASTANIN TIBBİ GEREKLERE UYGUN TEŞHİS, TEDAVİ VE BAKIM HAKKI 39 Açıklama 39 6. HASTANIN BİLGİ VERİLMESİNİ YASAKLAMA HAKKI 39 Açıklama 39 7. HASTANIN İZNİ OLMAKSIZIN TIBBİ AMELİYEYE BAĞLI TUTULMAMA HAKKI 40 Açıklama 40 8. HASTANIN TEDAVİYİ REDDETME VE DURDURMA HAKKI 40 Açıklama 40 9. TIBBİ MÜDAHALEDE HASTANIN RIZASI VE İZNİNİN ALINMASI HAKKI 40 Açıklama 40 a. Hastanın ya da Yasal Temsilcisinin Rızasının (İzninin) Alınmasının Biçimi ve Hükmü 41 b. Hastadan Organ ve Doku Alınmasında Rıza (İzin) Alınması 41 c. Aile Planlaması Hizmetleri ve Gebeliğin Sona Erdirilmesinde Rıza (İzin) Alınması 43 d. Alışılmış Olmayan Tedavi Usullerinin Uygulanmasında Rıza (İzin) Alınması 44 e. Tıbbi Araştırmalarda Rıza (İzin) Alınması 44 f. Üzerinde Araştırma Yapacak Gönüllünün Korunması ve Bilgilendirilmesi 45 g. Tıbbi Araştırma Gönüllüsünden Rıza (İzin) Alınmasının Usul ve Biçimi 46 h. Küçüklerin ve Ayırt Etme Gücü Olmayanların Rızasının (İzninin) Alınması 46 i. İlaç ve Terkiplerin Araştırma Amacıyla Gönüllü Üzerinde Kullanımı 47 10. HASTANIN MAHREMİYETE SAYGI GÖSTERİLMESİNİ İSTEME HAKKI 47 Açıklama 47 11. HASTA GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI HAKKI 48 Açıklama 48 12. HASTANIN BAŞVURU, ŞİKAYET VE DAVA HAKKI 49 Açıklama 49 II. HASTANIN DİĞER HAKLARI 49 1. HASTANIN DİNİ VECİBELERİNİ YERİNE GETİRME VE DİNİ HİZMETLERDEN FAYDALANMA HAKKI 49 Açıklama 49 2. HASTANIN İNSANİ DEĞERLERİNE SAYGI GÖSTERİLMESİ VE ZİYARET EDİLMESİ HAKKI 50 Açıklama 50 3. HASTANIN REFAKATÇİ BULUNDURMA HAKKI 51 Açıklama 51 4. HASTANIN SAĞLIK HİZMETİNİ SAĞLIK KURUM VE KURULUŞU DIŞINDA İSTEME HAKKI 51 Açıklama 51 III. HASTANIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 52 Genel Anlatım 52 1. HASTANIN GENEL YÜKÜMLÜLÜĞÜ 53 2. HASTANIN ÜCRET ÖDEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 53 3. HASTANIN GEREKLİ BİLGİ VE BELGELERİ VERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 53 4. HASTANIN SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARININ DÜZENİNE UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 54 5. HASTANIN SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARIN ÇALIŞANLARI İLE AÇIK BİR İLETİŞİMDE BULUNMA VE ONLARA İYİ NİYETLE YAKLAŞMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 54 6. HASTANIN TIBBİ PERSONELLE KENDİSİNE VERİLECEK BİLGİ VE SAĞLIĞIYLA İLGİLİ ALINAN KARARLARDA İŞBİRLİĞİ İÇİNDE ÇALIŞMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 54 7. HASTANIN TIP BİLİMİNİN RİSK İHTİMALİ VE SINIRLARINI TANIMA VE BU DOĞRULTUDA GERÇEKÇİ YAKLAŞIMDA BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 55 8. HASTANIN VERİLEN SAĞLIK HİZMETLERİ HAKKINDA KARAR VERMESİ VE İZİN GÖSTERMESİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 55 9. HASTANIN DÜZENLİ EGZERSİZ YAPMASI, SİGARA İÇMEMESİ, SAĞLIKLI BİR BESLENME ALIŞKANLIĞINA SAHİP BULUNMASINA İLİŞKİN ÖNLEMLERE UYMASI VE BU ÖNLEMLERİ UYGULAMAYA ÇABA GÖSTERMESİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 55 10. HASTANIN ENFEKSİYON HASTALIKLARININ YAYILMAMASI İÇİN ALINMIŞ VE KENDİSİNE ÖNERİLEN TÜM ÖNLEMLER KONUSUNDA HASSAS DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 56 11. HASTANIN DİĞER HASTALARIN VE HASTA YAKINLARININ HAKLARINA SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 56 12. HASTANIN DİĞER HASTALARA UYGULANAN TEDAVİYE ENGEL OLMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 56 HEKİM HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 57 Genel Anlatım 57 I. HEKİMİN HAKLARI 57 Genel Anlatım 57 1. HEKİMİN TEMİZ VE ÇAĞDAŞ SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞMA HAKKI 58 Açıklama 58 2. HEKİMİN BİLİMSEL GELİŞMELERİ TAKİP HAKKI 59 Açıklama 59 3. HEKİMİN MESLEKTAŞLARI ARASINDA KARŞILIKLI SAYGILI DAVRANILMA VE GÜVENİLME HAKKI 59 Açıklama 59 4. HEKİMİN HASTADAN SAYGILI DAVRANILMA VE GÜVENİLMEYİ BEKLEME HAKKI 59 Açıklama 59 5. HEKİMİN GEREĞİNDEN FAZLA HASTAYA BAKMAMA HAKKI 60 Açıklama 60 6. HEKİMİN ÜCRET İSTEME HAKKI 60 Açıklama 60 7. HEKİMİN MESLEKTAŞLARI ARASINDA DAYANIŞMA VE YARDIMLAŞMAYI İSTEME HAKKI 60 Açıklama 60 8. HEKİMİN HASTASININ TEDAVİSİNİ ÜSTLENMEME YA DA YARIDA BIRAKMA HAKKI 61 Açıklama 61 9. HEKİMİN ÇAĞDAŞ TIP OLANAKLARINDAN YARARLANMA HAKKI 61 Açıklama 61 10. HEKİMİN TIBBİ ETİK İLKELERİNE BAĞLI OLUNMASINI İSTEME HAKKI 62 Açıklama 62 11. HEKİMİN MESLEĞİNİ ÖZGÜRCE UYGULAMA HAKKI 62 Açıklama 62 12. HEKİMİN SAĞLIĞINI KORUMA HAKKI 62 Açıklama 62 13. HEKİMİN DANIŞMA HAKKI 62 Açıklama 62 14. HEKİMİN HASTAYA İYİLEŞME GARANTİSİ VERMEME HAKKI 63 Açıklama 63 15. HEKİMİN HASTASININ TEDAVİSİYLE İLGİLİ USUL VE YÖNTEMİ BELİRLEME HAKKI 63 Açıklama 63 II. HEKİMİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 63 Genel Anlatım 63 1. HEKİMİN HASTALIKLARI ÖNLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 65 Açıklama 65 2. HEKİMİN EVRENSEL TIBBİ ETİK İLKELERE UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 65 Açıklama 65 3. HEKİMİN TARAFSIZLIK YÜKÜMLÜLÜĞÜ 65 Açıklama 65 4. HEKİMİN VİCDANİ VE MESLEKİ BİLİMSEL KANIYLA DAVRANIŞTA BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 66 Açıklama 66 5. HEKİMİN SIR SAKLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 66 Açıklama 66 6. HEKİMİN ACİL YARDIMDA BULUNMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 66 Açıklama 66 7. HEKİMİN TİCARİ AMAÇ VE REKLAM YASAĞINA UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 67 Açıklama 67 8. HEKİMİN KORUYUCU HEKİMLİK İLKELERİNİ UYGULAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 67 Açıklama 67 9. HEKİMİN MESLEĞİNDE ARACILIK ETME VE ARACIDAN YARAR SAĞLAMA YASAĞINA UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 67 Açıklama 67 10. HEKİMİN MESLEKTAŞLARINA SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 68 Açıklama 68 11. HEKİMİN MESLEKİ DAYANIŞMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 68 Açıklama 68 12. HEKİMİN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERE VERECEĞİ TIBBİ YARDIM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 68 Açıklama 68 13. HEKİMİN TUTUKLU VE HÜKÜMLÜLERİN TIBBİ YARDIMI REDDETMESİ KARŞISINDA HEKİMİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 69 Açıklama 69 14. HEKİMİN CİNSEL İLİŞKİ MUAYENESİNDEKİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ 69 Açıklama 69 15. HEKİMİN ÖLÜM CEZASINA KATILMAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 69 Açıklama 69 16. HEKİMİN TABİP ODASINA BİLDİRME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 69 Açıklama 69 17. HEKİMİN İŞKENCEYE YARDIM YASAĞINA UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 70 Açıklama 70 18. HEKİMİN GEREKSİZ TEDAVİ VE HARCAMA YAPTIRMA YASAĞINA UYMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 70 Açıklama 70 19. HEKİMİN HASTA HAKLARINA SAYGI GÖSTERME YÜKÜMLÜLÜĞÜ 70 Açıklama 70 20. HEKİMİN NÜFUS HİZMETLERİ YASASI İLE İLGİLİ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ 71 Açıklama 71 SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLAR 72 Genel Anlatım 72 I. SAĞLIK HİZMETİ VEREN KAMU KURUM VE KURULUŞLARI 73 Genel Anlatım 73 A. SAĞLIK HİZMETİ VEREN KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ HAKLARI 73 Açıklama 73 B. SAĞLIK HİZMETİ VEREN KAMU KURUM VE KURULUŞLARININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ 74 Açıklama 74 II. SAĞLIK HİZMETİ VEREN ÖZEL KURUM VE KURULUŞLAR 76 Genel Anlatım 76 A. SAĞLIK HİZMETİ VEREN ÖZEL KURUM VE KURULUŞLARIN HAKLARI 76 Açıklama 76 B. ÖZEL SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 77 Açıklama 77 HEKİMLE SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞ ARASINDAKİ İLİŞKİLER 80 Genel Anlatım 80 A. HEKİMİN KAMU SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞMASI HALİNDE UYGULANACAK KURALLAR 81 Açıklama 81 HEKİMİN DİSİPLİN SORUMLULUĞU 81 Genel Anlatım 81 1. Hekimin Uyarma (İhtar) Cezasını Gerektiren Davranışlar ve Durumları 82 2. Hekimin Kınama (Tebliği) Gerektiren Davranışları ve Durumları 83 3. Hekimin Memuriyet Kademesinin Kısa Süreli Durdurulması 84 4. Hekimin Kademe İlerlemesinin Uzun Süreli Durdurulması 84 5. Hekimin Geçici Olarak Görevden Çıkarılması 85 6. Hekimin Devlet Memurluğundan Çıkarılması 85 B. HEKİMİN ÖZEL SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARDA ÇALIŞMASI HALİNDE UYGULANACAK KURALLAR 86 Açıklama 86 1. Hekimin Süreli İş Sözleşmesi Yapması Hali 86 2. Hekimin Süresiz iş Sözleşmesi Yapması Hali 86 a. Hekimin Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Yapması Hali 87 b. Hekimin Belirli Süreli İş Sözleşmesi Yapması Hali 87 ba. Hekimin Kısmi Süreli Hizmet Sözleşmesi Yapması Hali 87 bb. Hekimin Tam Süreli Hizmet Sözleşmesi Yapması Hali 87 bba. Hekimin Çağrı Üzerine Sağlık Hizmeti Vermesi Hali 88 bbb. Hekimin Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşuyla Deneme Süreli Hizmet Sözleşmesi Yapması Hali 88 SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARIN DENETİMİ 89 Genel Anlatım 89 A. SAĞLIK BAKANLIĞI TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ 89 Açıklama 89 a. Sağlık Bakanlığı’ndaki Ana Hizmet Birimleri 90 b. Danışma ve Denetim Birimleri İse 90 c. Ayrıca Sağlık Bakanlığı’nın Yardımcı Birimleri 91 B. SAĞLIK BAKANLIĞI’NA BAĞLI SÜREKLİ KURULLAR 91 Açıklama 91 HASTANIN HAK ARAMA YOLLARI 92 Genel Anlatım 92 I. HASTANIN CEZA HUKUKU YÖNÜNDEN HEKİMİ ŞİKAYET HAKKI 92 Açıklama 92 II. HEKİM HAKKINDA HASTANIN ŞİKAYET BAŞVURUSUNDA BULUNMASI 93 A. Hekimin Özel Sağlık Hizmeti Veren Kurum ve Kuruluşta Çalışması Halinde 93 B. Hekimin Kamu Hizmeti Veren Sağlık Kurum ve Kuruluşta Çalışması Halinde 94 a. Hekim Hakkında Soruşturma İznini Verecek Makamlar 95 b. Hekimin İşlediği Suçun İlgili Makama İletilmesi ve İşleme Konulmayacak İhbar ve Şikayetler 95 c. Soruşturmaya İzin Vermeye Yetkili Makamın Ön İncelemesi 95 d. Ön İnceleme Yetkisi ve Rapor Hazırlanması 96 e. Soruşturma İzninde Süre 96 f. Soruşturma İzninin Kapsamı 96 g. İzin Vermeye Yetkili Makamın Vereceği Kararın İlgililere Tebliği 97 h. İzin Vermeye Yetkili Makamın Kararına İtiraz 97 i. Soruşturma İzninin Verilmesi ya da Verilmemesi Kararına İtiraz Makamı 97 j. Hekim Hakkındaki Soruşturma İzninin Gönderileceği Makam 97 k. Hekim Hakkında Hazırlık Soruşturmasını Yapacak Merciler 98 l. Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Hekim Hakkında Verdiği Takipsizlik Kararına İtiraz 99 m. Hekime Haksız Suç Atfı (Yüklenmesi) Karşısında Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılacak İşlem ve Doğrudan Dava Açılacak Durumlar 100 C. Hekimin Serbest Sağlık Hizmeti Vermesi Halinde Hastanın Şikayet Hakkı 100 1. Disiplin Kuralları Yönünden Hastanın, Serbest Çalışan Hekimi Şikayet Hakkı 100 a. Oda Disiplin Soruşturması ve Cezayı Verecek Oda Organları 101 1. Tabip Odası Genel Kurulu 101 2. Tabip Odası Oda Yönetim Kurulu 102 3. Tabip Odası Onur Kurulu 103 TÜRKİYE TABİBLER BİRLİĞİ MERKEZ TEŞKİLATI VE ORGANLARI 106 Genel Anlatım 106 TTB Yüksek Onur Kurulu 106 TTB Merkez Konseyi 107 TTB Büyük Kongresi 108 HEKİMİN DİSİPLİN SUÇLARI VE CEZALARI 110 Genel Anlatım 110 1. Uyarma (Yazılı İhtar) Cezası 110 2. Para Cezası 110 3. Hekimi Geçici Olarak Meslekten Alıkoyma Cezası 112 4. Hekimin Tabip Odası Bölgesinde Çalışmasının Yasaklanması 114 5. Tabip Odası Onur Kurulunun Disiplin Cezası Verilmesinde Takdir Hakkı 114 6. Disiplin Cezalarına İlişkin Kararların Sağlık Bakanlığı’na Bildirilmesi 114 HEKİM HAKKINDA DİSİPLİN SORUŞTURMASI 115 İlgili Hekim Hakkında Soruşturma 115 Disiplin Soruşturmasında Yetki 115 Disiplin Soruşturmasında Zamanaşımı 115 Disiplin Soruşturmalarında Soruşturmanın Hekime Bildirimi ve Savunmasının Alınması 115 Disiplin Soruşturmasında İlk İnceleme ve Soruşturmacı Atanması 115 Soruşturmacının İlk İncelemesi ve Yapacağı İşlemler 116 Hekim Hakkında Disiplin Soruşturmasına Yer Olmadığı Kararı 117 Hekim Hakkında Soruşturma ya da Kovuşturma Açılmasına Yer Olmadığı Kararına İtiraz 117 Tabib Odası Onur Kurulu Kararlarına İtiraz 117 Yüksek Onur Kurulunun Bozma Kararına Karşı Yapılması Gereken İşlemler 118 ÖRNEKLER 119 Disiplin Şikayeti Dilekçe Örneği 119 Tabip Odası Onur Kurulu Kararı Örneği 120 İÇTİHATLAR 121 Danıştay Özel Daire Kararları 121 HEKİMİN CEZA SORUMLULUĞU 125 Genel Anlatım 125 Hekimin Ceza Sorumluluğu 125 A. Hekimin Hukuka Aykırı Kasıtlı Eylemleri 125 B. Hekimin Hukuka Aykırı Taksirli Eylemleri 125 1. Hekimin Taksirli Eylemlerine İlişkin Suçlar 126 2. Ceza Yönünden Hekim Hakkında Uygulanacak Hükümler 127 C. Hekim Hakkında Hukuka Aykırı Eylemlerinden Dolayı Uygulanacak Türk Ceza Yasası Hükümleri 127 Nitelikli Haller 127 Kasten Öldürmenin İhmali Davranışla İşlenmesi 128 İntihara Yönlendirme 128 Taksirle Öldürme 129 Kasten Yaralama 129 Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama 129 Kasten Yaralamanın İhmali Davranışla İşlenmesi 130 Taksirle Yaralama 130 İnsan Üzerinde Deney 131 Organ veya Doku Ticareti 132 Zorunluluk Hâli 132 Etkin Pişmanlık 133 TÜRK CEZA YASASI’NA GÖRE HEKİMİN DAVRANIŞLARINDA KASIT VE TAKSİR UNSURU 134 Genel Anlatım 134 A. Hekimin Kasden Yaralama veya Zarar Doğurma Eylemi 134 B. Hekimin Taksirle Yaralama veya Zarar Doğurma Eylemi 134 İNSAN ÜZERİNDE DENEYDE HEKİMİN SORUMLULUĞU 135 Genel Anlatım 135 A. Çocuklar Üzerinde Bilimsel Deney 135 B. Organ ve Doku Ticareti Eyleminde Hekimin Sorumluluğu 137 HEKİMİN TÜRK CEZA YASASI’NDA SUÇ OLUŞTURAN DİĞER EYLEMLERİ 138 Genel Anlatım 138 1. Hekimin Yardım veya Bildirim Yükümlülüğünü Yerine Getirmemesi 138 2. Hekimin Çocuk Düşürtme Eylemi 138 3. Hekimin Kısırlaştırma Eylemi 139 4. Hekimin Cinsel Saldırı Eylemi 139 5. Hekimin Ayrımcılık Eylemi 140 6. Hekimin Verileri Hukuka Aykırı Verme veya Ele Geçirme Eylemi: 141 7. Hekimin Radyasyon Yayma Eylemi 141 8. Hekimin Bozulmuş ya da Değiştirilmiş Gıda veya İlaçların Ticareti Eylemi 142 9. Hekimin Kişilerin Hayatını veya Sağlığını Tehlikeye Sokacak Biçimde İlaç Yapma ya da Satma Eylemi 142 10. Hekimin Uyuşturucu veya Uyarıcı İlaç Yapma Ticareti Eylemi 143 11. Hekimin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Eylemi 143 12. Hekimin Resmi Belgede Sahtecilik Eylemi 144 13. Hekimin Resmi Belgeyi Bozmak, Yok Etmek ya da Gizleme Eylemi 144 14. Hekimin Çocuğun Soybağını Değiştirme Eylemi 145 15. Hekimin Zimmet Eylemi 145 16. Hekimin İrtikap Eylemi 145 17. Hekimin Denetim Görevini Yerine Getirmeme Eylemi 145 18. Hekimin Rüşvet Eylemi 146 19. Hekimin Görevi Kötüye Kullanma Eylemi 146 20. Hekimin Görevine İlişkin Sırrı Açıklaması Eylemi 146 21. Hekimin Ticaret Yapma Eylemi 146 22. Hekimin Kamu Görevini Terketmesi ya da Yapmaması Eylemi 147 23. Hekimin Yetkili Olmadığı Bir Hizmet İçin Yarar Sağlama Eylemi 147 24. Hekimin Kamu Görevini Usulsüz Olarak Üstlenmesi Eylemi 147 25. Hekimin Gerçeğe Aykırı Bilirkişilik ya da Tercümanlık Yapma Eylemi 147 26. Hekimin Suçu Bildirmeme Eylemi 147 27. Hekimin Yasaya Aykırı Genital Muayene Eylemi 148 ÖRNEKLER 149 Şikayet Dilekçesi Örneği 149 İddianame Örneği 151 Ceza Mahkemesi Tensip Tutanağı Örneği 152 Adli Tıp İhtisas Dairesi Karar Örneği 153 Adli Tıp Kurumu Genel Kurul Raporu Örneği 158 Yüksek Sağlık Şurası Kararı Örneği 167 Yerel Ceza Mahkeme Kararı Örneği 170 İÇTİHATLAR 176 Yargıtay Özel (Ceza) Daire Kararları 176 HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU 197 Genel Anlatım 197 HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNDA HASTA İLE HEKİMİN ARASINDAKİ İLİŞKİNİN NİTELİĞİ 198 Hasta ile Hekim Arasındaki Sağlık Hizmeti Sözleşmesi 199 Hasta ile Hekim Arasında Estetik Yönden Sağlık Hizmeti Sözleşmesinin Nitelikleri ve Tartışılması 199 1. Estetik Operasyondan Dolayı Hastanın Sahip Olduğu Hakların Kullanılmasında Zamanaşımı 201 2. Estetik Operasyonun Tamamlanması ve Kabulünde Hastanın Durumu 202 3. Estetik Operasyon Geçiren Hastanın Sorumluluğu 202 4. Estetik Operasyonlardan Doğan Sözleşmelerde İspat Yükü 202 HEKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNDAN DOĞAN TAZMİNAT DAVALARI 203 Genel Anlatım 203 HEKİM HAKKINDA AÇILACAK DAVALAR 204 A. MADDİ TAZMİNAT DAVASI 204 Genel Anlatım 204 Maddi Tazminat Davasında Görevli Mahkeme 204 Maddi Tazminat Davasında Yetkili Mahkeme 204 Maddi Tazminat Davasının Davacısı 206 Maddi Tazminat Davasının Davalısı 206 Maddi Tazminat Davası Açma Koşulları 206 Maddi Tazminat Davası Açılamayacak Durumlar 207 Maddi Tazminat Davasında Gözönünde Tutulacak Hususlar 207 Hastanın Hekimden İsteyeceği Maddi Zararlar 209 Maddi Tazminat Davasında Dava Açma Süresi 209 Maddi Tazminat Davasında İspat Yükü 210 ÖRNEKLER 211 Maddi Tazminat Davası Dilekçe Örneği 211 B. MANEVİ TAZMİNAT DAVASI 213 Genel Anlatım 213 Hastanın Hekimden İsteyebileceği Manevi Zararlar 213 Hasta Yakınlarının Manevi Tazminat Talep Etme Hakları 213 Manevi Tazminat Davasında Görevli Mahkeme 214 Manevi Tazminat Davasında Yetkili Mahkeme 214 Manevi Tazminat Davasında Davacı 216 Manevi Tazminat Davasında Davalı 216 Manevi Tazminat Davasında Dava Açma Koşulları 216 Manevi Tazminat Davasında Göz Önünde Tutulacak Hususlar 217 Manevi Tazminat Davasında Dava Açma Süresi 218 ÖRNEKLER 219 Manevi Tazminat Davası Dilekçe Örneği 219 Hasta Yakınları Mirasçılarının Açacakları Manevi Tazminat Davası Dilekçe Örneği 220 İÇTİHATLAR 221 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları 221 Yargıtay Özel (Hukuk) Daire Kararları 245 SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARIN (HASTANELERİN) SORUMLULUKLARI 297 1. ÖZEL KURUM VE KURULUŞLARDA VERİLEN SAĞLIK HİZMETİ NEDENİYLE SORUMLULUK 297 Genel Anlatım 297 Sağlık Hizmeti Veren Özel Hastanelerin ya da Kurum ve Kuruluşların Kurulmasında ve Çalışmasında Uygulanacak Kurallar 298 Özel Sağlık Kurum ve Kuruluşlarının Türleri 299 ÖRNEKLER 300 Özel Sağlık Kurum veya Kuruluşları Hakkında Açılacak Tazminat Davaları Dilekçe Örneği 300 2. SAĞLIK SİGORTASINA GÖRE VERİLEN SAĞLIK HİZMETLERİNDE SORUMLULUK 301 Genel Anlatım 301 3. KAMUYA AİT SAĞLIK KURUM VEYA KURULUŞLARINDA (HASTANELERDE) SORUMLULUK 301 Genel Anlatım 301 Kamuya Ait Sağlık Kurum veya Kuruluşlarında Dava Açma Koşulları 301 Kamuya Ait Sağlık Kurum veya Kuruluşları Hakkında Dava Konusu Yapılacak Zararlar 302 Kamuya Ait Sağlık Kurum veya Kuruluşları Hakkında Açılacak Maddi ve Manevi Tazminat Davalarında Hastanın İspatlaması Gereken Hususlar 302 HASTA VE HEKİM ARASINDAKİ SÖZLEŞMENİN NİTELİĞİ YÖNÜNDEN HEKİMİN SORUMLULUĞU 303 Genel Anlatım 303 A. Hekimin Haksız Eylem Kuralları Yönünden Sorumluluğu 303 B. Hekimin, Hastanın Doğrudan Kendisine Sağlık Hizmeti İçin Başvurması Halinde Sorumluluğu 303 C. Hastanın Sağlık Hizmeti Veren Kurum ya da Kuruluşa Başvurması Halinde Hekimin Sorumluluğu 303 D. Hekimin Hastaya Zorunlu Sağlık Hizmeti Vermesi Halinde Sorumluluğu 304 E. Hekimin Tıp Biliminin Kurallarına ve Yasalara aykırı Olarak Hasta Üzerinde Tıbbi Müdahalede Bulunması Halinde Sorumluluğu 305 F. Hekimin Hastasına Sağlık Kurum veya Kuruluşu Aracılığıyla Hizmet Vermesi Halinde Sorumluluğu 305 G. Hekimin, Sağlık Hizmeti Veren Bir Kurum veya Kuruluşta Serbest Sağlık Hizmeti Vermesi Halinde Sorumluluğu 306 H. Hekimin, Sağlık Hizmeti Veren Kamu Kurum veya Kuruluşunda Çalışması Halinde Sorumluluğu 306 İÇTİHATLAR 307 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları 307 Yargıtay Özel (Hukuk) Daire Kararları 313 KAMU KURUM VE KURULUŞUNDA ÇALIŞAN HEKİMİN VE KURUMUN HUKUKİ SORUMLULUĞU 353 Genel Anlatım 353 Kamu Kurumu ve Hekim Hakkında Açılacak Tazminat Davaları 353 Genel Anlatım 353 ÖRNEKLER 354 İdare Mahkemesinde Açılacak Tazminat Davası Dilekçe Örneği 354 İdare Mahkemesi Karar Örnekleri 355 İÇTİHATLAR 416 Danıştay İdari Dava Daireleri Kararları 416 Danıştay Özel Daire Kararları 420 KAMU SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞAN HEKİMLERİN GÖREVDEN AYRILABİLİR KİŞİSEL KUSURLARI 429 Genel Anlatım 429 KAMU VE ÖZEL SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARININ GENEL SORUMLULUKLARI 432 Genel Anlatım 432 TIBBİ ARAÇ VE GEREÇ (CİHAZ) ÜRETİCİLERİNİN SORUMLULUĞU 435 Genel Anlatım 435 İLAÇ ÜRETEN FİRMALARIN HASTA VE HEKİM HAKLARI YÖNÜNDEN SORUMLULUĞU 436 Genel Anlatım 436 İÇTİHATLAR 437 Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları 437 Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararları 439 Yargıtay Özel (Hukuk) Daire Kararları 442 SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI YASASINI DEĞİŞTİREN 5754 SAYILI YASA KARŞISINDA HASTA VE HEKİM HAKLARI İLE SAĞLIK HİZMETİ VEREN KURUM VE KURULUŞLARIN DURUMU 447 Genel Anlatım 447 5754 SAYILI YASA’NIN 1. MADDESİNE GÖRE TANIMLAR 447 KİMLER SİGORTALI SAYILIR? 448 ÖLEN SİGORTALININ HAK SAHİPLERİNİN HAKLARI 448 SOSYAL SİGORTA YÜKSEK SAĞLIK KURULU 449 GENEL SAĞLIK SİGORTALI HAKKINA SAHİP OLANLAR 449 FİNANSMANI SAĞLANAN SAĞLIK HİZMETLERİ VE SÜRESİ 451 GENEL SAĞLIK SİGORTALISININ SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANMA KOŞULLARI 452 GENEL SAĞLIK SİGORTALILARIN SAĞLIK HİZMETLERİNDEN DOLAYI KATILIM PAYLARI 454 SAĞLIK HİZMETLERİNE ÖDENECEK BEDELLERİN BELİRLENMESİNDE YETKİLİ KURUM 454 SAĞLIK HİZMETLERİNİN SAĞLANMA YÖNTEMİ VE SAĞLIK GİDERLERİNİN ÖDENMESİ 455 KAMUYA AİT SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARININ EK ÜCRET TALEP EDEMEMELERİ 455 SÖZLEŞMELİ SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARININ EK ÜCRET TALEPLERİ 456 İŞVERENİN, GENEL SAĞLIK SİGORTALISININ VE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN SORUMLULUĞU 457 SOSYAL GÜVENLİK KURUMU’NUN PRİM VE HER TÜRLÜ ALACAKLARININ TAHSİLİ 458 SOSYAL GÜVENLİK KURUMU’NUN PRİM VE DİĞER ALACAKLARININ TAHSİLİNDE YETKİLİ MAHKEME 458 SİGORTALININ ÇALIŞTIRILDIĞI İŞ YERİNİN DEVREDİLMESİNDE SORUMLULUK 459 KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KAPSAMINDAKİ KİŞİLERİN SİGORTALI VE GENEL SAĞLIK SİGORTALISI OLMASI 459 DEVİR, TEMLİK, HACİZ VE KURUM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI 459 SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARININ TAHAKKUK ETMİŞ ALACAKLARININ ÖDENMESİNDE USUL 460 ÖZEL SAĞLIK SİGORTALARINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR 460 SOSYAL GÜVENLİK KURUMU’NUN HÜKMETMİŞ OLDUĞU İDARİ PARA CEZALARINA İTİRAZ 461 SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARI (HASTANE VE SAĞLIK KURUM VE KURULUŞLARI) ARASINDA YAPILAN SÖZLEŞMELERE AYKIRILIK HAKKINDA İDARİ YAPTIRIMLAR 462 SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARININ SİGORTALILIK KONTROLÜ VE DİĞER PROVİZYON İŞLEMLERİNİ ELEKTRONİK ORTAMDA YAPMAYA BAŞLAMASI 463 İLGİLİ YASALARI GEREĞİ TEDAVİ (SAĞLIK) YARDIMLARI KARŞILANAN KİŞİLERİN GENEL SAĞLIK SİGORTALISI VEYA GENEL SAĞLIK SİGORTALISININ BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU KİŞİ SAYILMASI 464 GENEL SAĞLIK SİGORTASI UYGULAMASINA GEÇİLİNCEYE KADAR VERİLECEK SAĞLIK YARDIMLARI VE YEŞİL KART SAHİPLERİ 464 YABANCI MEMLEKETLERDE TÜRK ASILLI VE YABANCI UYRUKLU ÖĞRETMENLERE SOSYAL YARDIM YAPILMASI UYGULAMASI 465 KONU İLE İLGİLİ BASINDA ÇIKAN HABERLER 467 İkinci Kitap MEVZUATLAR I. ULUSLARARASI SAĞLIK HUKUKU MEVZUATI 513 1. İNSAN HAKLARI EVRENSEL BEYANNAMESİ 513 2. AVRUPA HASTA HAKLARI STATÜSÜ 517 3. DÜNYA TABİPLER BİRLİĞİ BİLDİRGELERİ 524 Tokya Bildirgesi - Ekim 1975 527 Venedik Bildirgesi - Ekim 1983 528 Hasta Hakları Lizbon Bildirgesi - Ekim 1981 529 Amsterdam Bildirgesi - 1994 530 Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi’nin Gözden Geçirilmesi Şekli - Bali Eylül 1995 531 Avrupa’da Hasta Haklarının Geliştirilmesi Bildirgesi - Amsterdam 1994 534 4. AVRUPA KONSEYİ İNSAN HAKLARI VE BİYOTIP SÖZLEŞMESİ 537 5. BİYOLOJİ VE TIBBIN UYGULANMASI BAKIMINDAN İNSAN HAKLARI VE İNSAN HAYSİYETİNİN KORUNMASI SÖZLEŞMESİ - 1997 538 6. AVRUPA HASTA ÇOCUKLAR BİLDİRGESİ 549 II. ULUSAL SAĞLIK HUKUKU MEVZUATI 553 A. YASALAR 553 1. T.C. ANAYASASI İLGİLİ MADDELERİ 553 2. TÜRK MEDENİ YASASI İLGİLİ MADDELERİ 557 3. BORÇLAR YASASI İLGİLİ MADDELERİ 560 4. İŞ YASASI İLGİLİ MADDELERİ 568 5. TÜRK CEZA YASASI İLGİLİ MADDELERİ 575 6. CEZA MUHAKEMESİ YASASI İLGİLİ MADDELERİ 589 7. NÜFUS HİZMETLERİ YASASI İLGİLİ MADDELERİ 593 8. TABABET VE ŞUABATI SANATLARININ TARZI İCRASINA DAİR YASA 594 9. TÜRK TABİPLER BİRLİĞİ YASASI 606 10. UMUMİ HIFZISSIHHA YASASI 618 11. 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNU 649 12. MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN 741 13. 2547 SAYILI YÜKSEK ÖĞRETİM KURUMU YASASININ BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİNE VE BU KANUNA BAZI MADDELER EKLENMESİNE DAİR YASA 745 14. ADLİ TIP KURUMU YASASI 748 15. HUSUSİ HASTANELER YASASI 758 16. NÜFUS PLANLAMASI HAKKINDA YASA 764 17. ORGAN VE DOKU ALINMASI, SAKLANMASI VE NAKLİ HAKKINDA YASA 767 18. SAĞLIK BAKANLIĞININ TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA YASA HÜKMÜNDE KARARNAME 770 19. SAĞLIK HİZMETLERİ TEMEL YASASI 782 20. SAĞLIK HİZMETLERİNİN SOSYALLEŞTİRİLMESİ HAKKINDA YASA 790 21. SAĞLIK PERSONELİNİN TAZMİNAT VE ÇALIŞMA ESASLARINA DAİR YASA 796 22. MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI RÜŞVET VE YOLSUZLUKLARLA MÜCADELE YASASI 797 23. SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YASA 802 24. KABAHATLER YASASI 872 25. HEMŞİRELİK YASASI 882 26. SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI YASASI 884 B. YÖNETMELİKLER 957 1. HASTA HAKLARI YÖNETMELİĞİ 957 2. ORGAN VE DOKU NAKLİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ 968 3. ÖZEL HASTANELER YÖNETMELİĞİ 976 4. TÜRK TABİPLER BİRLİĞİ DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ 1004 5. TIBBİ DEONTOLOJİ NİZAMNAMESİ 1013 6. YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI İŞLETME YÖNETMELİĞİ 1019 7. YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI İŞLETME YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK 1074 8. AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI HAKKINDA YÖNETMELİK 1081 C. YÖNERGELER 1129 1. HASTA HAKLARI UYGULAMA YÖNERGESİ 1129 2. YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI TIBBİ KAYIT VE ARŞİV HİZMETLERİ YÖNERGESİ 1144 3. YATAKLI TEDAVİ KURUMLARI TIBBİ KAYIT VE ARŞİV HİZMETLERİ YÖNERGESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNERGE 1147 4. SAĞLIK HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİ HAKKINDA YÖNERGE 1157 5. ULUSAL ORGAN VE DOKU NAKLİ KOORDİNASYON SİSTEMİ YÖNERGESİ 1263 D. GENELGELER 1275 1. SAĞLIK BAKANLIĞI TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET KUSURU KONULU GENELGE 1275 2. SAĞLIK BAKANLIĞI TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÇOCUK HASTALAR KONULU GENELGE 1277 3. SAĞLIK BAKANLIĞI TEMEL SAĞLIK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ADLİ TABİPLİK HİZMETLERİNİN YÜRÜTÜLMESİNDE UYULACAK ESASLAR KONULU GENELGE 1278 4. ACİL SAĞLIK HİZMETLERİNİN SUNUMU KONULU GENELGE 1288 5. ÖZEL HASTANELER İLE İLGİLİ UYGULAMALAR KONULU GENELGE 1290 E. ETİK KURALLAR 1293 1. TÜRKİYE TABİPLER BİRLİĞİ HEKİMLİK MESLEK ETİĞİ KURALLARI 1293 Yararlanılan Eserler 1299 Kavramlar Dizini 1303 Yazarın Basılmış Eserleri 1311 |