|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE.5
KAYNAKÇA.143
KISALTMALAR 147
GİRİŞ.153
BİRİNCİ BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER (TMK. m.202–217) & 1. MAL REJİMİ KAVRAMI.157
MAL REJİMİNİN TANIMI158
MAL REJİMİNİN DÜZENLENME BİÇİMİ.158
III. MAL REJİMİNİN BELİRLENME BİÇİMİ160
A– YÜRÜRLÜK TARİHİNDE BOŞANMA/İPTAL DAVASI OLMAYANLAR.161
1– Bir Yıllık Sözleşme Süresi Vardı. 161
Yeni Mal Rejimi Belirlenebilirdi.161
Rejimin Başlangıcı Evlenme Tarihine Çekilebilirdi.161
2– Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılması 163
Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Olabilir.163
Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Sonrası Olabilir163
Bir Yıl İçinde Eş Ölürse Kural Rejim Uygulanır163
3– Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılmaması. 164
Önceki Rejimin Yasal Mal Rejimi Olması164
Önceki Rejimin Seçilebilir Mal Rejimi Olması164
B– YÜRÜRLÜK TARİHİNDE BOŞANMA/İPTAL DAVASI OLANLAR165
1– Boşanma/İptal Davası Kabul Edilenler. 165
2– Boşanma/İptal Davası Kabul Edilmeyenler. 165
Bir Yıllık Sözleşme Süresi Uygulanır.165
Yeni Mal Rejimini Belirleme.165
Rejimin Başlangıcını Evlenme Tarihine Çekebilme.166
Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılması166
Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Olabilir166
Seçilen Rejimin Başlangıcı Yürürlük Tarihi Sonrası Olabilir.167
Bir Yıl İçinde Eş Ölürse Kural Rejim Uygulanır167
Bir Yıl İçinde Sözleşme Yapılmaması.167
Önceki Rejimin Yasal Mal Rejimi Olması167
Önceki Rejimin Seçilebilir Mal Rejimi Olması.167
3– Boşanma Davası Sürerken Ölenler. 168
MAL REJİMİNİN UYGULAMA ALANI 168
A– UYGULANACAK STATÜLER168
1– Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır. 169
2– Batıl Evliliklerde Uygulanır 169
3– Gaiplik Kararı Olsa da Uygulanır. 169
4– Ayrılık Kararı Olsa da Uygulanır 169
5– Ayrı Konut Edinme Kararı Olsa da Uygulanır. 169
6– Ayrı Yaşama Hakkı Bulunsa da Uygulanır 170
7– Evlilik Tescil Edilmese de Uygulanır 170
8– Ayrı Evde Yaşamalı Aile Modelinde Uygulanır. 170
9– Boşanma Davası Devam Ederken de Uygulanır 170
B– UYGULANMAYACAK STATÜLER.170
1– Yok Evliliklerde Uygulanmaz. 171
2– Nişanlılıkta Uygulanmaz 171
3– Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz. 171
Common Law Evlilik.171
Kayıtsız Hayat Ortaklığı 172
Özellikleri.172
aaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur172
bbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur172
ccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir172
ddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır.173
eee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer 173
Çeşitleri.173
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı 173
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız
Hayat Ortaklığı.173
Kayıtlı Hayat Ortaklığı.173
Özellikleri.174
aaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur174
bbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur174
ccc. Boşanma Söz konusu Değildir.174
Çeşitleri.174
aaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 174
bbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 174
Homoparental Aile.175
Tek Ebeveynli Aile.175
Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı.175
Eş Cinsel Evlilik.175
4– Dini Nikahlı İlişkide Uygulanmaz 176
5– Evlilik Sonrası İlişkide Uygulanmaz. 176
6– Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz 176
& 2. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ.177
MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN ÖZELLİĞİ177
A– ŞARTA BAĞLI SÖZLEŞME.177
B– MUVAZAALI SÖZLEŞME 177
C– KADEMELİ SÖZLEŞME.177
D– GEÇMİŞE ETKİLİ SÖZLEŞME 177
MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN TİPİNDE SINIRLAMA (TMK. m. 203).179
A– SEÇİLEBİLİR ÜÇ MAL REJİMİ VARDIR (KAPALI SAYI İLKESİ)180
B– SEÇİLEBİLİR MAL REJİMİNİN SINIRLARI DEĞİŞTİRİLEMEZ (TİPE BAĞLILIK İLKESİ)180
C– YENİ BİR MAL REJİMİ YARATILAMAZ (ÖZEL REJİM YARATAMAMA İLKESİ).181
III. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN BİÇİMİNDE SINIRLAMA (TMK. m. 205).181
A– MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ181
1– Düzenleme Şeklinde Yapılabilir 182
2– Onaylama Şeklinde Yapılabilir. 183
3– Evlenme Başvurusu Sırasında Bildirim. 183
Yazılı Olarak Yapılmalıdır.186
Evlendirme Memurunun Beyana Davet Zorunluluğu Yoktur186
Bildirimin Yapılmaması Evlendirme İşlemine Engel Teşkil Etmez.186
Evlendirme Memuru Bildirimi Reddetme Hakkından Yoksundur187
Bildirim Evlenme Kütüğüne Yazılır187
Bildirim Evlenme Dosyasında Saklanır187
B– MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN TESCİLİ VE İLANINA GEREK YOKTUR187
MAL REJİMİNDE SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK. m. 204).188
A– GENEL OLARAK188
B– TAM EHLİYETLİLERİN SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK m. 10)189
C– SINIRLI EHLİYETLİLERİN SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK m. 429)189
D– TAM EHLİYETSİZLERİN SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK m. 14)190
E– SINIRLI EHLİYETSİZLERİN SÖZLEŞME EHLİYETİ (TMK m. 16)190
1– Ayırt Etme Gücüne Sahip Küçüklerin Sözleşme Ehliyeti. 191
Ana ve Baba Velâyeti Birlikte Kullanılıyorsa Sözleşme Ehliyeti.192
Velâyet, Ana ve Babadan Birinde İse Sözleşme Ehliyeti192
2– Ayırt Etme Gücüne Sahip Kısıtlıların Sözleşme Ehliyeti 192
Mal Rejimi Sözleşmesini Yapacak Olan Kısıtlı Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmalıdır.192
Mal Rejimi Sözleşmesini Kendisi İmzalamalıdır.193
Yasal Temsilcinin İzni Olmalıdır.193
Yasal Temsilcisi Mal Rejimi Sözleşmesini İmzalamalıdır194
Vesayet Makamından Mal Rejimi Sözleşmeleri Yapılması İçin İzin Alınmış Olmalıdır (TMK m. 462 b. 9).194
MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN ZAMANI (TMK. m.203).195
A– NİŞANLILIK DÖNEMİNDE195
B– EVLENME SIRASINDA.195
C– EVLENMEDEN SONRA196
MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN İPTALİ 196
A– İRADEYİ SAKATLAYAN SEBEPLERLE MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ.196
B– MUVAZAA SEBEBİYLE MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ.197
C– ŞEKİL ŞARTI YOKLUĞU SEBEBİYLE MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ.197
D– TİPE AYKIRILIK SEBEBİYLE MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİNİN İPTALİ.198
VII. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN SÜRESİ.198
VIII. MAL REJİMİNDE SÖZLEŞMENİN İÇERİĞİ198
A– SÖZLEŞMEDE YER ALABİLECEK DÜZENLEMELER198
1– Paylı Mülkiyet Konusu Maldaki Pay Üzerinde Tasarruf (TMK m. 223, f. II) 198
2– Kişisel Mal Statüsü Yaratma (TMK m. 221) 199
Bir Mesleğin İcrası veya İşletmenin Faaliyeti Sebebiyle Doğan Edinilmiş Mallarda (TMK m. 221, f. I)199
Kişisel Malların Gelirlerinde (TMK m. 221, f. II)199
3– Değer Artışından Pay Alımı (TMK m. 227, f. III) 199
4– Aile Konutunun Kullanımı. 200
5– Birliğin Giderlerine Katılım 201
6– Artık Değere Katılım (TMK m. 237, f. I) 201
Katılım Türü.201
Pozitif Artık Değere Katılım201
Negatif Artık Değere Katılım 201
Katılım Şekli.201
7– Katılma Alacağına Mahsuben Aile Konutu Üzerinde Düzenleme (TMK m. 240). 202
8– Seçilebilir Rejimlerde Düzenleme 202
9– Faiz ve Güvence Düzenlenebilir (TMK m. 239, f. III) . 203
10– Paylı Mülkiyete Yönelik Hakları Kullanma (TMK m. 226 f. II). 203
11– Edinilmiş Malları Değerlendirme Değeri (TMK m. 235 f. I) 203
B– SÖZLEŞMEDE YER ALAMAYACAK DÜZENLEMELER203
1– Boşanmanın Fer'î Sonuçları 203
2– Edinilmiş Mal Statüsü Yaratma. 205
3– Dönüştürme Davası (TMK m. 206) Açmanın Engellenmesi. 205
4– Eklenecek Değerleri Yok Sayma (TMK m. 229) . 205
5– Denkleştirme Yapılmaması (TMK m. 230) . 205
6– Ödemenin Ertelenememesi (TMK m. 239 f. II). 206
7– Tasfiyeden Önce Faiz ve Güvence İstememe (TMK m. 239 f. III) . 206
8– Eksik Katılma Alacağını İstemeyi Sınırlandırma/Kaldırma (TMK m. 241 f. I). 206
& 3. MAL REJİMİ TÜRLERİ.207
KURAL MAL REJİMİ (YASAL MAL REJİMİ) (TMK. m.202 f.I, 218–241)208
SEÇİLEBİLİR MAL REJİMLERİ (SEÇİMLİK MAL REJİMLERİ) (TMK. m.202 f.II, 242–281).209
A– GENEL OLARAK209
B– UYGULAMA AZLIĞI NEDENLERİ 210
Mal Rejiminin Zahmetli ve Gereksiz Görülmesi. 210
Mal Rejimi Konusunda Bilgilenmemiş Olmak 210
Evlilik Birliğini Örseleme Kaygısı 211
III. OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ (TMK. m.206–212)211
A– GENEL OLARAK211
1– Üç Mal Rejiminde Uygulanır. 212
2– Mevcut Mal Rejimini Tasfiye Sonucu Doğar. 212
3– Haktan Önce Vazgeçilemez 212
4– Diğer Önlemler Yeterli Olmamalıdır. 212
B– OLUŞUMU.214
1– Olağanüstü Mal Rejimine Geçilebilecek Haller. 214
Eşlerin Dönüştürmesi Davası (TMK. m. 206)214
Alacaklının Dönüştürme Davası (TMK. m. 210 f.I)214
Kendiliğinden Dönüşüm (TMK. m. 209).214
2– Olağanüstü Mal Rejimine Geçilemeyecek Haller 214
Eşlerin Birlikte Yaşamaya Ara Verilmesi Davasında (TMK m. 197 f. II).215
Boşanma Davasında Geçici Önlem Olarak (TMK m. 169)218
C– SONA ERMESİ.219
1– Eşlerin Dönüştürmesi Halinde (TMK m. 208). 219
2– Alacaklının Dönüştürmesi Halinde (TMK. m. 211). 219
3– Kendiliğinden Dönüşüm Halinde (TMK. m. 211) 220
& 4. EŞLERİN DÖNÜŞTÜRME DAVASI (TMK. m. 206 f. I)221
GENEL OLARAK.221
KOŞULLARI.222
A– EŞLER ARASINDA ÇEKİŞME BULUNMALIDIR223
B– EŞLERDEN BİRİNİN İSTEMİ BULUNMALIDIR.223
1– İstem Usulüne Uygun Dava İle Gerçekleşmelidir 223
Davacı.224
Kural Olarak.224
Yasal Temsilci.224
Davalı225
2– İstem Sahibi Eşin Kusurlu Olması Etkili Değildir 225
3– İstem Boşanma Davası Olmadan Yapılabilir. 226
C– HAKLI SEBEP BULUNMALIDIR226
1– Diğer Eşe Ait Malvarlığının Borca Batık Olması (TMK m. 206, f. II/b. 1). 227
2– Diğer Eşin Ortaklıktaki Payının Haczedilmiş Olması (TMK m. 206, f. II/b. 1). 227
3– Diğer Eşin Menfaatleri Tehlikeye Düşürmüş Olması (TMK m. 206, f. II/b. 2). 228
İstemde Bulunanın Menfaatlerini Tehlikeye Düşürme.228
Ortaklığın Menfaatlerini Tehlikeye Düşürme.229
4– Diğer Eşin, Gereken Rızasını Haklı Bir Sebep Olmadan Esirgemesi (TMK m. 206, f. II/b. 3) 230
5– Diğer Eşin, İstemde Bulunan Eşe Bilgi Vermekten Kaçınması (TMK m. 206, f. II/b. 4) . 231
Malvarlığı Hakkında 231
Geliri Hakkında231
Borçları Hakkında232
Ortaklık Malları Hakkında.232
6– Diğer Eşin Sürekli Olarak Ayırt Etme Gücünden Yoksun Olması (TMK m. 206, f. II/b. 5) . 232
Ayırt Etme Gücünden Yoksunluk Sürekli Olmalıdır233
Dönüştürme İstenmelidir.234
Eşin İstemi234
Yasal Temsilcinin İstemi234
7– Diğer Sebepler. 235
8– Haklı Sebep Sayılmayan Haller 236
III. SONUÇLARI (TMK. m.212, 225 f.II).236
& 5. EŞLERİN DÖNÜŞTÜRME DAVASI İLE OLUŞAN DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK m. 208).238
GENEL OLARAK.238
YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE DÖNÜŞÜMDEN DÖNME (TMK. m.208 f.I).238
III. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m.208 f.II)239
A– KOŞULLARI 239
B– TARAFLARI.239
1– Davacı. 239
Kural Olarak.239
Yasal Temsilci.239
2– Davalı. 240
& 6. ALACAKLININ DÖNÜŞTÜRME DAVASI (TMK. m. 210 f. I)241
GENEL OLARAK.241
KOŞULLARI.241
A– EŞLER ARASINDA MAL ORTAKLIĞI REJİMİ BULUNMALIDIR241
B– EŞLERDEN BİRİNE KARŞI İCRA TAKİBİNDE BULUNULMALIDIR242
C– ALACAKLI HACZİN UYGULANMASINDAN ZARAR GÖRMELİDİR242
D– İSTEMDE BULUNULMALIDIR.242
1– Davacı. 243
Kural Olarak.243
Yasal Temsilci.243
2– Davalı (TMK. m.210 f.II). 243
III. SONUÇLARI (TMK. m.212, 225 f.II).243
& 7. ALACAKLININ DÖNÜŞTÜRME DAVASI İLE OLUŞAN DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m. 211)244
GENEL OLARAK.244
YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE ALACAKLININ DAVASI İLE OLUŞAN DÖNÜŞÜMDEN DÖNME (TMK. m.211 f.II) 244
III. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m.211 f.I)245
A– KOŞULLARI 245
B– TARAFLARI.245
1– Davacı. 246
Kural Olarak.246
Yasal Temsilci.246
2– Davalı. 246
& 8. KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM (TMK. m. 209).247
GENEL OLARAK.247
KOŞULLARI.247
A– MAL ORTAKLIĞI REJİMİ BULUNMALIDIR247
B– EŞLERDEN BİRİNİN İFLÂSINA KARAR VERİLMİŞ OLMALIDIR.248
C– MAHKEME KARARINA GEREK YOKTUR248
III. SONUÇLARI.248
A– İFLÂS EDENİN EŞİ VE ALACAKLILARI KORUNMAKTADIR.248
B– TASFİYE ÖNCEKİ REJİME GÖRE YAPILACAKTIR.248
& 9. KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM İLE OLUŞAN MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK. m. 211)249
GENEL OLARAK.249
YENİ MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM İLE OLUŞAN DÖNÜŞÜMDEN DÖNME (TMK. m.211 f.II) 249
III. DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI (TMK. m.211 f.I)250
A– KOŞULLARI 250
B– TARAFLARI.250
1– Davacı. 250
Kural Olarak.251
Yasal Temsilci.251
2– Davalı. 251
& 10. ALACAKLILARIN KORUNMASI (TMK. m.213).252
GENEL OLARAK.252
UYGULANMASI252
A– MAL ORTAKLIĞI REJİMİNDE.253
B– KATILMA REJİMİNDE 253
& 11. MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASI (TMK. m.215).254
GENEL OLARAK MALLARIN YÖNETİMİNİN DEVRİ 254
MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASI.255
A– MALLARIN YÖNETİMİNİN AÇIK OLARAK DİĞER EŞE BIRAKILMASI255
Mal Rejimi Sözleşmesi İle Malların Yönetiminin Diğer Eşe Bırakılması 256
Bir İş veya Şirket Sözleşmesiyle Malların Yönetiminin Diğer Eşe Bırakılması 256
MALLARIN YÖNETİMİNİN ÖRTÜLÜ OLARAK DİĞER EŞE BIRAKILMASI256
III. MALLARIN YÖNETİMİNİN KENDİLİĞİNDEN DİĞER EŞE GEÇMESİ (TMK m. 185 f. III) 256
MALLARIN YÖNETİMİNİN DİĞER EŞE BIRAKILMASININ SONUÇLARI.257
& 12. ENVANTER YAPILMASI İSTEMİ (TMK. m.216)258
ENVANTER KAVRAMI258
ENVANTER İSTEMİ259
A– EŞLERDEN BİRİ İSTEYEBİLİR.259
B– HER MAL REJİMİNDE İSTENEBİLİR259
C– EVLİLİK SIRASINDA HER ZAMAN İSTENEBİLİR259
D– İSTENEMEYECEĞİ KARARLAŞTIRILAMAZ.260
E– BELİRLİ MALLARA YÖNELİK DE İSTENEBİLİR260
F– HEM KENDİNE HEM DİĞER EŞE YÖNELİK İSTENEBİLİR.260
III. ENVANTERİN KAPSAMI 260
ENVANTERİN YAPILMASI.261
ENVANTER YAPILMASINA KATILMA ZORUNLULUĞU 261
ENVANTER YAPILMASINDA RESMİ SENET DÜZENLENMELİDİR262
ENVANTERİN İSPAT GÜCÜ264
& 13. EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR (TMK. m.217) .266
KURAL OLARAK EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR266
BORÇLU EŞİN ÖDEME İÇİN SÜRE İSTEMESİ 267
BORÇ MUACCEL OLMALIDIR.267
BORCUN YERİNE GETİRİLMESİ EVLİLİK BİRLİĞİNİ TEHLİKEYE DÜŞÜRMELİDİR267
ÖDEME İÇİN BORÇLU SÜRE İSTEMELİDİR 268
III. GÜVENCE VERİLMESİ KARARLAŞTIRILABİLİR.269
İKİNCİ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ (TMK. m.218–241)
& 14. GENEL OLARAK.271
İSVİÇRE UYGULAMASINDA EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ273
ZGB ÖNCESİ EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ.273
ZGB SONRASI EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ.273
İsviçre Medenî Kanununda 1907 Tarihli Yasa İle Kabul Edilen Mal Rejimi. 273
İsviçre Medenî Kanununda 1 Ocak 1988’de Yürürlüğe Giren Değişiklik 273
TÜRKİYE UYGULAMASINDA MAL REJİMLERİ274
A– TKM’DE MAL REJİMLERİ.274
B– TMK.’DA MAL REJİMLERİ274
& 15. KATILMA REJİMİNDE YER ALAN MAL GRUPLARI276
GENEL OLARAK.276
MAL GRUPLARININ DEĞİŞMEZLİĞİ İLKESİ.277
A– KURAL OLARAK.277
B– KİŞİSEL MAL STATÜSÜ YARATILABİLİR.277
C– EDİNİLMİŞ MAL STATÜSÜ YARATILAMAZ.277
III. MAL GRUBUNA BÜTÜN OLARAK ÖZGÜLEME İLKESİ.278
A– ÖZGÜLEME BÜTÜN OLARAK YAPILIR278
B– EŞİT ORAN VARSA TERCİH İLKESİ UYGULANIR278
C– FARKLI ORAN VARSA BASKINI TERCİH İLKESİ UYGULANIR.278
MAL GRUPLARI278
A– EDİNİLMİŞ MALLAR (TMK. m. 219).279
B– KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 220–221)280
& 16. EDİNİLMİŞ MALLAR (TMK. m. 219)282
GENEL OLARAK.282
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ BULUNMALIDIR283
III. MALVARLIĞI DEĞERİ BULUNMALIDIR.283
KARŞILIĞI VERİLEREK EDİNİLEN MALVARLIĞI BULUNMALIDIR 284
REJİMİN DEVAMI SIRASINDA EDİNİLEN MALVARLIĞI BULUNMALIDIR 285
KANUNUN EDİNİLMİŞ MAL OLARAK BELİRLEDİĞİ MALVARLIĞI BULUNMALIDIR287
A– ÇALIŞMA KARŞILIĞI EDİNİM (TMK. m. 219 f. II b.1)288
1– Genel Olarak. 288
2– Mesleki Faaliyet 289
Çeşitleri.290
Bağımsız Faaliyet.290
aaa. Şirketteki Ortaklık Hisse Payları290
bbb. Şirket Tasfiye Kararı Almışsa 291
ccc. Şirket Payının Devri Varsa.291
ddd. Kâr Payı Ödemesi Yapılmışsa292
eee. Kâr Şirkete Yatırım Olarak Kullanılmışsa 293
fff. Mizana Dayalı Bilanço Varsa.293
ggg. Endüstriyel Değer Artışı Varsa.294
hhh. Gelir Ortak İse 295
ııı. Taşınmaz Şirket Adına Kayıtlı İse.296
iii. Şirket Kapatılmışsa.296
Yarı Bağımsız Faaliyet.296
Bağımlı Faaliyet.296
Şekli 297
Bedensel Faaliyet.297
Düşünsel Faaliyet.297
Edinimleri.298
Maaş299
Ücret299
Kâr Payı300
aaa. Ticari Kâr (Dönem Kârı)300
bbb. Net Dönem Kârı (Safi Kâr)300
ccc. Dağıtılabilir Kâr300
aaaa. Geçmiş Yıl Zararı Arındırılmalıdır.301
bbbb. Vergi ve Benzeri Mali Yükümlülükler Arındırılmalıdır.301
cccc. Yedek Akçeler Arındırılmalıdır301
ddd. Mali Kâr (Vergiye Tabi Kâr)301
İkramiye301
Kıdem Tazminatı301
aaa. Niteliği.302
aaaa. TKM Dönemi Alınan Kişisel Mal Sayılır.302
bbbb. TMK Dönemi Alınan Edinilmiş Mal Sayılır.303
cccc. Yayılma Varsa Oranlama Yapılır304
bbb. Belirlenmesi304
aaaa. Rejim Sonlandığında Var Olmalıdır.304
bbbb. Belgeler Getirilmelidir304
cccc. Gerekirse Bilirkişi İncelemesi Yapılmalıdır.304
Kazanç 304
Zirai Kazanç.304
Vizite Ücreti .304
ıı. Prim.304
Vekâlet Ücreti.305
Bahşiş305
Ölünceye Kadar Bakma Karşılığı305
Aylık, Haftalık ve Gündelik.307
Telif Ücreti307
Transfer Ücreti307
Diğerleri307
3– Meslek Dışı Faaliyet 307
Olağan Faaliyet.307
Bilgi Yarışması.307
Ödüllü Yarışmalar.308
Diğer Olağan Faaliyetler308
Olağan Dışı Faaliyet.308
Emek Gerektiren Faaliyet309
Beceri Gerektiren Faaliyet.309
Yetenek Gerektiren Faaliyet.309
B– SOSYAL GÜVENLİK VE YARDIM ÖDEMELERİ (TMK. m. 219 f. II b.2).309
1– Genel Olarak. 309
2– Kamu Kurum ve Kuruluşlarından Yapılan Sosyal
Güvenlik ve Yardım Ödemeleri 310
Çeşitleri.310
Sosyal Güvenlik Kurumu Ödemesi.310
Personel Yardım Sandığı Ödemesi311
Kaynağı.313
Ödeme Türleri 315
Ödeme Zamanı.315
Rejim Öncesi Ödeme.315
Rejim Sırasında Ödeme.316
Rejim Sonrası Ödeme 316
3– Özel Kurum ve Kuruluşlardan Yapılan Sosyal Güvenlik ve Yardım Ödemeleri. 318
Çeşitleri.318
Bireysel Emeklilik318
aaa. Ödenen Primlerin Ait Olduğu Mal Grubuna Göre Belirlenir.318
aaaa. Kişisel Mal Grubundan Ödenmişse.319
bbbb. Edinilmiş Mal Grubundan Ödenmişse.319
bbb. İspat Edilemiyorsa 319
aaaa. Hangi Eşin Ödediği İspat Edilemiyorsa.319
bbbb. Hangi Mal Grubundan Ödediği İspat Edilemiyorsa 320
ccc. İspat Şekli320
aaaa. Prim ve Emeklilik Ödeme Belgeleri Getirtilmelidir.320
bbbb. Gerekiyorsa Bilirkişi İncelemesi Yapılmalıdır320
İsteğe Bağlı Sigortalılık321
Yaşam Sigortaları.321
Diğerleri321
Kaynağı.322
Edinilmiş Mal Grubu.322
Kişisel Mal Grubu322
Baskın Karşılama.322
Eşit Karşılama 322
C– ÇALIŞMA GÜCÜNÜN KAYBI NEDENİYLE ÖDENEN TAZMİNATLAR (TMK. m. 219 f. II b.3).323
D– KİŞİSEL MALLARIN GELİRLERİ (TMK. m. 219 f. II b.4).324
1– Her Türlü Ürün Dahildir. 325
Doğal Ürün.326
Kavram.326
Asıl Şeyden Ayrıldığı Tarih Esas Alınır.326
Rejim Sırasında Elde Edilmelidir327
Malvarlığının Devamı İçin Kullanılmamalıdır.327
Hukuki Ürün.327
Kavram.327
aaa. Faiz327
bbb. Kira328
ccc. Maddi Nitelikte Olmayan Hakların Geliri328
ddd. Ecrimisil328
eee. Şirket Paylarından Elde Edilen Kâr Payı/Temettü.328
fff. Fikri Haklardan Elde Edilen Kazanç.329
ggg. Diğerleri 329
Muacceliyet Tarihi Esas Alınır.329
Rejim Sırasında Elde Edilmelidir329
2– Net Miktar Esas Alınmalıdır. 329
3– Edinilmiş Mallara Dahil Olmayacağı Kararlaştırılabilir (TMK m. 221 f. II). 330
4– Tasarruf Edildiği İspatlanmalıdır. 330
E– EDİNİLMİŞ MALLARIN YERİNE GEÇEN/İKAME DEĞERLER (TMK. m. 219 f. II b.5) 331
1– Değer Kayması Yoksa 332
2– Değer Kayması Varsa. 332
Edinilmiş Maldan Karşılanmışsa.332
Kişisel Maldan Karşılanmışsa.332
Yarıdan Az İse.333
Yarıdan Çok İse 333
Yarı Yarıya İse 333
F– EŞLERİN AHLAKİ GÖREVİ YERİNE GETİRMESİ, AİLENİN HUZURU, UYUMU, KARŞILIKLI GÜVENE DAYANARAK YAPTIĞI İŞLEMLE EDİNİLENLER.334
G– DİĞERLERİ335
& 17. KANUN GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 220).337
GENEL OLARAK.337
A– TASFİYEYE KONU EDİLEMEZ 337
B– TESPİTİ AİLE MAHKEMESİNDE YAPILIR.338
C– MAL AYRILIĞI DÖNEMİNDE EDİNİLENLER KİŞİSEL MAL SAYILIR 338
D– MAL REJİMİ SONLANDIKTAN SONRA EDİNİLENLER KİŞİSEL MAL SAYILIR.339
E– KURAL MAL REJİMİ ÖNCESİNDE EDİNİLENLER KİŞİSEL MAL SAYILIR.339
KANUN GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR340
A– KİŞİSEL KULLANIMA YARAYAN EŞYA (TMK. m. 220 b. 1) .340
1– Kişisel Kullanıma Özgülenmesi Bulunmayan Eşya Kişisel Mal Sayılmaz. 341
Aile İçinde Birlikte Kullanılan Eşya.341
Aile İçi Kullanıma Açılan Eşya.341
Satılarak Yerine Alınan Ailenin Birlikte Kullanacağı Eşya341
Satılarak Yerine Alınan Kişisel Kullanıma Elverişsiz Eşya342
Kullanılma Olanağı Kalmayan Eşya.342
Ticari Eşyalar342
Mesleki Faaliyet İçin Kullanılan Eşyalar342
Gelir Getiren Eşya342
ı. Malik Olunmayan Eşya.342
2– Finanse Edildiği Mal Grubunun Önemi Yoktur. 342
3– Kural Olarak Taşınır Eşya Olmalıdır. 343
4– Edinilmiş Mal Sayılması Kararlaştırılamaz. 343
5– Denkleştirme İstenebilir. 344
6– Eklenecek Değer Sayılabilir. 345
B– BAŞLANGIÇTA GELEN MALVARLIĞI (TMK. m. 220 b. 2) .345
1– Evlilik Öncesi Edinilen Mallar. 345
2– Fiili Birliktelikte Edinilen Mallar 347
3– Nişanlılıkta Edinilen Mallar 347
4– Ödemesi Evlilik Öncesi Yapılan Mallar 347
C– MİRAS YOLUYLA GELEN MALVARLIĞI (TMK. m. 220 b. 2) .348
1– Mirasçılığın Doğuş Şekli Etkili Değildir. 348
2– Kazanım Karşılıksız Olmalıdır. 349
D– KARŞILIKSIZ KAZANMAYLA GELEN MALVARLIĞI (TMK. m. 220 b. 2) .352
1– Genel Olarak. 353
2– Talih Oyunlarından Gelen 353
Yargıtay Uygulaması353
İvazın Ait Olduğu Mal Grubuna Göre Belirlenir.353
aaa. Kişisel Mal Grubundan Ödenmişse.353
bbb. Edinilmiş Mal Grubundan Ödenmişse.353
İvazı Ödeyen ve Kaynağı İspat Edilemiyorsa.354
aaa. Hangi Eşin Ödediği İspat Edilemiyorsa.354
bbb. Hangi Mal Grubundan Ödediği İspat Edilemiyorsa.354
İvaz Ödenmemişse.358
Düşüncemiz 364
3– Şans Yarışmalarından Gelen. 365
4– Bağışlama İle Gelen. 365
Üçüncü Kişilerden Gelen.366
Ana ve/veya Babadan Gelen.366
Eşinden Gelen.367
Genel Olarak.367
Özel Günlerde Gelen367
Paylı Olarak Gelen.368
5– Yardım İle Gelen 368
6– Diğer Karşılıksız Kazanımlar. 368
Sahipsiz Taşınırı Sahiplenme (TMK m. 767).368
Bulunulan Şeyin Mülkiyetinin Kazanılması (TMK m. 771, f. I)369
Karışma veya Birleşme İle Mülkiyetin Kazanılması (TMK m. 776, f. I–II) .369
Kazandırıcı Zamanaşımı İle Mülkiyetin Kazanılması (TMK m. 777, f. I).369
Definenin Mülkiyetinin Kazanılması (TMK m. 772, f. II)370
Nafaka.370
Sebepsiz Zenginleşme371
Üçüncü Kişi Lehine Yapılan Sözleşmeler.371
ı. Çeyiz Yardımı Ödemesi.371
E– MANEVİ TAZMİNAT ALACAĞI (TMK. m. 220 b. 3)371
1– Genel Olarak. 371
2– Kaynağı Önemli Değildir. 372
3– Yükümlüsü Önemli Değildir 372
F– KİŞİSEL MAL YERİNE GEÇEN/İKAME DEĞERLER (TMK. m. 220 b. 4).372
1– Genel Olarak. 372
2– Değer Kayması Yoksa 374
3– Değer Kayması Varsa. 375
Kişisel Maldan Karşılanmışsa.375
Edinilmiş Maldan Karşılanmışsa.375
Yarıdan Az İse.375
Yarıdan Çok İse 376
Yarı Yarıya İse 376
G– TAZMİNAT VEYA TOPTAN ÖDEMEDEN KALAN YAŞAM SÜRESİNİ KARŞILAYACAK DEĞER (TMK. m. 228 f. II)376
1– Kalan Yaşam Süresini Karşılayan Bölüm Kişisel Mal Sayılır. 376
2– Kalan Yaşam Süresini Karşılayan Bölüm Dışı Edinilmiş Mal Sayılır 378
3– Kişisel Mal Edinilmiş Mal Bölümlemesine Örnek. 378
Emekli Eşin Ödeme Tarihine Göre Bakiye Yaşam Süresi Tespit Edilir.379
Emekli Eşin Boşanma Dava Tarihine Göre Bakiye Yaşam Süresi Tespit Edilir.381
İrat Şeklinde Ödeme Olsaydı Günlük Miktar Saptanır.381
Boşanma Dava Tarihi Sonrası İrat Olarak Alınacak Miktar Saptanır.381
& 18. SÖZLEŞME GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 221).384
GENEL OLARAK.384
SÖZLEŞME GEREĞİ KİŞİSEL MALLAR384
A– BİR MESLEĞİN İCRASI VEYA İŞLETMENİN FAALİYETİ SEBEBİYLE DOĞAN MALVARLIĞI DEĞERLERİ (TMK. m. 221 f. I)385
B– KİŞİSEL MALLARIN GELİRLERİ (TMK. m. 221 f. II).387
& 19. KATILMA REJİMİNDE YER ALAN ÖLÇÜ DEĞERLERİ.389
GENEL OLARAK.389
ÖLÇÜ DEĞERLERİ.389
A– SÜRÜM DEĞERİ (TMK. m. 232)389
1– Tasfiye Anındaki Sürüm Değeri Esas Alınır 390
2– Sürüm Değeri Bozmadan Önce Belirlenmişse Güncelliğini Yitirir. 390
B– GELİR DEĞERİ (TMK. m. 233).391
1– Tarımsal İşletme Bulunmalıdır (TMK. m. 233 f I). 391
2– Özgülenme İsteme Hakkına Sahip Olunmalıdır (TMK. m. 233 f I) 391
3– Değer Artış Payı Alacağı Ya Da Katılma Alacağı Bulunmalıdır (TMK. m. 233 f I, II). 391
C– ÖZEL DURUM DEĞERİ (TMK. m. 234)392
1– Sağ Kalan Eşin Geçim Koşulları 392
2– Tarımsal İşletmenin Alım Değeri 392
3– Tarımsal İşletme Kendisine Ait Olan Eşin Yaptığı Yatırımlar veya Malî Durumu. 392
4– Diğerleri 392
& 20. KATILMA REJİMİNDE YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 223 f. I)393
KURAL OLARAK393
A– MALVARLIĞINI YÖNETME HAKKI393
1– Yönetim Eşe Bırakılabilir (TMK m. 215) 393
Kural Mal Rejiminde .394
Mal Ayrılığı Rejiminde 394
Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejiminde.394
Mal Ortaklığı Rejiminde394
2– Yönetim Üçüncü Kişiye Bırakılabilir 394
B– MALVARLIĞINDAN YARARLANMA HAKKI.394
C– MALVARLIĞINDA TASARRUF HAKKI 394
İSTİSNALAR 394
A– AİLE KONUTU SINIRLAMASI (TMK. m. 194).395
B– TASARRUF YETKİSİNİN SINIRLANMASI (TMK m. 199).396
C– OLAĞANÜSTÜ REJİM UYGULAMASI (TMK. m. 206–212).397
D– ENVANTER İSTEMİ (TMK m. 216) .398
E– PAYLI MÜLKİYETTE TASARRUF SINIRLAMASI (TMK m. 223 f. II).399
F– KATILMA ALACAĞINI ZORA DÜŞÜREN KAZANDIRMA SINIRLAMASI (TMK m. 229)399
1– Karşılıksız Kazandırmalar (TMK. m. 229 b.1) 399
2– Danışıklı Kazandırmalar (TMK. m. 229 b.2). 400
& 21. KATILMA REJİMİNDE PAYLI MÜLKİYET KONUSU MALLAR (TMK.m. 223 f.II)404
PAYLI MÜLKİYET KONUSU MALLAR KAVRAMI (TMK. m. 688).404
PAYDA TASARRUF (TMK. m. 223 f.II)404
A– KURAL OLARAK PAYDA TASARRUF405
B– PAYDA TASARRUFTA AKSİ KARARLAŞTIRILABİLİR405
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KATILMA REJİMİNİN İLKELERİ & 22. GENEL OLARAK.407
REJİME GİRİŞE İLİŞKİN İLKELER.407
REJİMİN TASFİYESİNE İLİŞKİN İLKELER.407
& 23. REJİM SEÇEBİLME İLKESİ (TMK. m. 202 f. II)408
GENEL OLARAK.408
REJİM SEÇEBİLME İLKESİNİN SONUÇLARI408
A– SEÇİM YAPILMAMIŞSA KURAL REJİM UYGULANIR.408
B– SEÇİM YAPILMIŞSA SEÇİLEN REJİM UYGULANIR.409
1– Her Zaman Seçim Yapılabilir. 409
2– Eski Rejim Tasfiye Edilir. 409
& 24. REJİMİ DEĞİŞTİREBİLME İLKESİ (TMK. m. 221, 227 f. III, 237 f. I).410
GENEL OLARAK.410
ARTIK DEĞERE KATILMA PAYININ DEĞİŞTİRİLMESİ (TMK. m. 237 f.I).410
III. DEĞER ARTIŞINDAN PAY ALMAKLA İLGİLİ DEĞİŞİM (TMK. m. 227 f.III)411
EDİNİLMİŞ MALLARIN KAPSAMINI DARALTMA (TMK. m. 221).411
A– KİŞİSEL MALLARIN GELİRLERİNE İLİŞKİN DARALTMA (TMK. m. 221f.II).411
B– MESLEK İCRASI VE İŞLETME FAALİYETİ İÇİN GEREKLİ MALVARLIĞI DEĞERLERİNE İLİŞKİN DARALTMA (TMK. m. 221f.I)412
1– Malvarlığı Kavramı. 412
Malvarlığının Tanımı.412
Malvarlığının Unsurları413
Malvarlığı Akçalı Değer Taşımalıdır.413
Malvarlığı Hukuksal Bir Bütün Olmalıdır413
Her Kişinin Bir Malvarlığı Vardır413
2– Malvarlığı Değerlerine İlişkin Daraltma 413
PAYLI MÜLK KONUSU MAL ÜZERİNDEKİ PAYDA TASARRUF ( TMK. m. 223 f.II)414
BORÇLARLA İLGİLİ DÜZENLEME YAPILABİLİR (TMK m. 226 f. III)414
A– KURAL OLARAK (TMK m. 226 f. III).414
B– ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK (TMK m. 224)415
VII. AİLE KONUTU VE EV EŞYASINI ÖZGÜLEME İLE İLGİLİ
DÜZENLEME (TMK m. 240 f. I)415
& 25. REJİM SÜRESİNCE EDİNİLENİ PAYLAŞMA İLKESİ (TMK. m. 219 f. I, 236 f. I)417
GENEL OLARAK.417
REJİM SÜRESİNCE EDİNİLENİN PAYLAŞIMI.417
A– REJİM SÜRESİ İÇİNDE EDİNİLEN PAYLAŞILIR419
1– Edinilmiş Mallar Paylaşılır. 419
2– Kişisel Mallar Paylaşılmaz. 420
B– REJİM SÜRESİ DIŞINDA EDİNİLEN PAYLAŞILMAZ420
1– Rejim Öncesi Edinilen Paylaşılmaz 420
2– Rejim Sonrası Edinilen Paylaşılmaz. 421
& 26. KARŞILIĞI VERİLENİ PAYLAŞMA İLKESİ (TMK. m. 219 f. I).422
GENEL OLARAK.422
KARŞILIĞI VERİLEREK EDİNİLENİN PAYLAŞIMI422
A– KARŞILIĞI VERİLEN PAYLAŞILIR422
B– KARŞILIĞI VERİLMEYEN PAYLAŞILMAZ.423
& 27. İSPAT KOLAYLIĞI İLKESİ (TMK. m. 222)424
GENEL OLARAK.424
MALIN AİDİYETİNDE İSPAT YÜKÜ VE KARİNE.424
A– MALIN AİDİYETİNDE İSPAT YÜKÜ (TMK. m. 222 f.I).424
1– İddia Eden Kişi İspat Yükü Altındadır. 424
2– Üçüncü Kişi İddia ve İspat Edebilir 425
B– MALIN AİDİYETİNDE PAYLI MÜLKİYET KARİNESİ (TMK. m. 222 f.II).425
C– MALIN AİDİYETİNDE İSPAT ARAÇLARI.427
III. MALIN TÜRÜNDE İSPAT YÜKÜ VE KARİNE428
A– MALIN TÜRÜNDE İSPAT YÜKÜ.428
B– MALIN TÜRÜNDE EDİNİLMİŞ MAL KARİNESİ (TMK. m. 222 f.III).428
1– Rejim Süresince Edinilen Malları Kapsar 428
2– Karinenin Aksi İspatlanabilir (Kişisel Mal Savunması) 428
İspat Yükü Karinenin Aksini İddia Edene Aittir.429
Yeterli Araştırma Yapılmalıdır.429
Karinenin Aksi İspat Edilememişse Edinilmiş Mal Sayılır430
Karinenin Aksi İspat Edilmişse Kişisel Mal Sayılır430
Kişisel Mal İddiası Yoksa Karine Geçerlidir 431
& 28. KURAL OLARAK ALACAK HAKKI TANIMASI İLKESİ.432
GENEL OLARAK.432
A– AİLE KONUTU VE EV EŞYASI DIŞINDAKİ MALLARDA UYGULANIR 432
B– REJİM SÜRESİNCE EDİNİLEN MALLARDA EŞLER AYNÎ HAK SAHİBİ DEĞİLDİR433
C– REJİM SÜRESİNCE EDİNİLEN MALLARDA EŞLERİN ALACAK HAKKI VARDIR433
D– TALEP DIŞINA ÇIKILARAK TAPU İPTAL VE TESCİL KARARI VERİLEMEZ.434
AYNİ TALEP.434
A– PAYLI MÜLKİYETTE AYNİ TALEP (TMK m. 226 f. II)435
B– SAĞ EŞİN AİLE KONUTUYLA İLGİLİ AYNİ TALEBİ (TMK m. 240)435
C– TARIMSAL İŞLETME İLE İLGİLİ AYNİ TALEP (TMK. m. 233 f I)436
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
AİLE KONUTU VE EV EŞYASINA BAĞLI HAKLAR & 29. AİLE KONUTU VE EV EŞYASI ÜZERİNDE KATILMA ALACAĞINA BAĞLI HAKLAR (TMK. m. 240)437
GENEL OLARAK.437
KOŞULLARI.438
A– OLUMLU KOŞULLAR.438
1– Katılma Rejimi Bulunmalıdır. 438
2– Evlilik Ölüm İle Son Bulmalıdır. 439
Evlilik Sürüyorsa Uygulanmaz439
Evlilik Ölümle Sonlanmışsa Uygulanır 439
Evlilik Ölüm Dışında Sonlanmışsa Uygulanmaz.440
3– Sağ Eşin Katılma Alacağı Bulunmalıdır 440
Katılma Alacağı Davası Sonucu Beklenmelidir.440
Katılma Alacağının Miktarı Önemsizdir.441
Mahsup İşlemi Yapılır441
Katılma Alacağı Mahsup Edilebilir.442
Yetmezse Değer Artış Payı Alacağı Mahsup Edilebilir.442
Yetmezse Miras Hakkı Mahsup Edilebilir442
Katılma Alacağı Yetmezse Bedel Eklenebilir.442
Takas Yapılması Zorunlu Değildir (TMK m. 236 f. I) 443
Katılma Alacağı Kaldırılmamış Olmalıdır (TMK m. 236 f. II).444
Değer Artış Payı Alacağı İçin Açık Düzenleme Bulunmalıdır (TMK m. 240 f. I) 444
Ayni Hakkın Değerinin Belirlenmesi445
Değerin Belirlenmesi Anı 445
Esasa Alınacak Değer.445
Değerin Belirlenme Şekli.445
ı. Değerin Karşılanması.445
4– Ölen Eşe Ait Konut ve Ev Eşyası Bulunmalıdır. 446
Paylı Mülkiyet Konusu Olmamalıdır446
Üçüncü Kişinin Payı Bulunmamalıdır446
Terekede Bulunmalıdır.446
Birlikte Yaşanılan Konut Olmalıdır.446
Eski Yaşantıda Kullanılan Eşya Olmalıdır447
Mal Grubunun Önemi Yoktur447
5– İstem Bulunmalıdır 447
Ölüm Tarihinden İtibaren İstenebilir.448
Katılma Alacağı Ödenene Kadar İstenebilir.448
6– İhtiyaç Bulunmalıdır 449
İhtiyaç İstem Tarihine Göre Belirlenmelidir.449
İhtiyaç Konusunda Deliller Toplanmalıdır449
İhtiyaç Sonlanmamış Olmalıdır.449
B– OLUMSUZ KOŞULLAR (TMK. m. 240, f.IV).450
1– Ölen Eşin Meslek ve Sanatını Yürütecek Altsoyu Bulunmamalıdır. 450
2– Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri Engellememeli İdi 450
III. KATILMA ALACAĞINA BAĞLI HAKLAR450
A– AİLE KONUTU ÜZERİNDE450
1– Kural Olarak (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması) (TMK. m. 240 f.I) 450
Hakkın Konusu.451
İntifa Hakkı.451
Oturma Hakkı.451
Hakkın Süresi.451
Hakkın Ömür Boyu Tanınması451
Hakkın Süreli Tanınması451
2– İstisna/Haklı Neden Varsa (Mülkiyet Hakkı Tanınması) (TMK. m. 240 f.III) . 452
Haklı Sebepler Bulunmalıdır.452
İstem Bulunmalıdır.452
Sağ Kalan Eşin İstemi452
Diğer Yasal Mirasçılarından Birinin İstemi.452
B– EV EŞYASI ÜZERİNDE (TMK. m. 240 f.II).453
USUL HÜKÜMLERİ453
A– GÖREVLİ MAHKEME.453
B– YETKİLİ MAHKEME.453
C– DAVACI.454
1– Kural Olarak 454
2– Yasal Temsilci 454
D– DAVALI.454
E– SORUMLULUK.454
BAŞKA DÜZENLEME YAPILABİLİR.455
A– SINIRLANDIRILABİLİR455
B– KALDIRILABİLİR 455
C– GENİŞLETİLEBİLİR.455
& 30. AİLE KONUTU VE EV EŞYASI ÜZERİNDE MİRAS HAKKINA BAĞLI HAKLAR (TMK. m. 652)457
GENEL OLARAK.457
KOŞULLARI.458
A– OLUMLU KOŞULLAR.458
1– Evlilik Ölüm İle Son Bulmalıdır. 459
Ölüm 1.1.2002 Öncesi İse.459
Ölüm 1.1.2002 Sonrası İse.459
2– Sağ Eşin Miras Hakkı Bulunmalıdır. 459
Mirasçılık Sıfatı Bulunmalıdır.459
Miras Hakkı Belirlenmelidir460
Miras Hakkının Miktarı Önemsizdir.461
Miras Hakkı Yetmezse Bedel Eklenebilir.461
Ayni Hakkın Değerinin Belirlenmesi462
Değerin Belirlenmesi Anı 462
Esasa Alınacak Değer.462
Değerin Belirlenme Şekli.462
Değerin Karşılanması.462
3– Konut veya Ev Eşyası Bulunmalıdır. 462
Konut ve Ev Eşyası Ölene Ait Olmalıdır462
Aile Konutu Niteliğinde Çekişme Bulunmamalıdır.464
Tespit Davası Varsa Sonucu Beklenir464
Tespit Davası Yoksa Açılması İçin Mehil Verilmelidir.464
4– İstem Bulunmalıdır 465
B– OLUMSUZ KOŞULLAR (TMK. m.652 f.III).465
1– Ölen Eşin Meslek ve Sanatını Yürütecek Altsoyu Bulunmamalıdır. 465
2– Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri Engellememeli İdi 465
III. MİRAS HAKKINA BAĞLI HAKLAR.465
A– KURAL OLARAK (MÜLKİYET HAKKI TANINMASI) (TMK. m.652 f.I).465
B– İSTİSNA/HAKLI NEDEN VARSA (İNTİFA VEYA OTURMA HAKKI TANINMASI) (TMK. m.652 f.II)466
1– Haklı Sebepler Bulunmalıdır 466
2– İstem Bulunmalıdır 466
Sağ Kalan Eşin İstemi467
Diğer Yasal Mirasçılarından Birinin İstemi 467
3– İntifa Hakkı Tanınabilir 467
4– Oturma Hakkı Tanınabilir. 467
C– MİRAS HAKLARI BAKIMINDAN AYNİ HAK TALEP EDİLEMEYECEK DURUMLAR (TMK. m.652 f.III) .467
1– Mirasbırakan Bir Meslek veya Sanat İcra Ediyor Olmalıdır. 468
2– Altsoyundan Biri Aynı Meslek ve Sanatı İcra Etmelidir. 468
3– Gerekli Olan Bölüm Bulunmalıdır 468
4– Tarımsal Taşınmazlara İlişkin Miras Hukuku Hükümleri Saklı İdi. 468
USUL HÜKÜMLERİ469
A– GÖREVLİ MAHKEME.469
B– YETKİLİ MAHKEME.472
C– DAVACI.472
1– Kural Olarak 472
2– Yasal Temsilci 472
D– DAVALI.473
BEŞİNCİ BÖLÜM
KATILMA REJİMİNİN BAŞLANGICI & 31. KATILMA REJİMİNİN EVLENMEYLE BAŞLAMASI475
TMK. ÖNCESİ EVLİLİKLERDE BAŞLANGIÇ475
A– BOŞANMA VEYA İPTAL DAVASI BULUNMAYAN EŞLER YÖNÜNDEN.475
1– Kural Olarak 476
1.1.2002 Tarihine Kadar Mal Rejimi.476
1.1.2002 Tarihinden Sonra Mal Rejimi.476
Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmışlarsa.476
Mal Rejimi Sözleşmesi Yapmamışlarsa477
2– Katılma Rejimi Evlenme Tarihinden Başlatılabilir(di) . 478
3– Mal Birliği veya Mal Ortaklığı Rejimi Katılma Rejimine Dönüşürse. 478
B– BOŞANMA VEYA İPTAL DAVASI BULUNAN EŞLER YÖNÜNDEN 478
1– Dava Kabul Kararı İle Sonuçlanırsa 478
2– Dava Retle Sonuçlanırsa 479
Kural Olarak.479
Eşler Başka Bir Mal Rejimi Seçerlerse.479
Eşler Başka Bir Mal Rejimi Seçmezlerse.479
Eşler Kural Mal Rejimini Evlenme Tarihinden Başlatabilir480
Mal Birliği veya Mal Ortaklığı Rejimi Katılma Rejimine Dönüşürse.480
3– Dava Sonuçlanmadan Eşlerden Birisi Ölmüş İse. 480
TMK. SONRASI EVLİLİKLERDE BAŞLANGIÇ.480
& 32. KATILMA REJİMİNİN MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE BAŞLAMASI482
GENEL OLARAK.482
MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE BAŞLAMA.482
A– YENİ BİR SEÇİLEBİLİR REJİM KABUL EDİLMİŞSE O MAL REJİMİ BAŞLAR.482
B– YENİ BİR SEÇİLEBİLİR REJİM KABUL EDİLMEMİŞSE KURAL MAL REJİMİ BAŞLAR.482
& 33. KATILMA REJİMİNİN DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI İLE BAŞLAMASI.483
GENEL OLARAK.483
DÖNÜŞTÜRMENİN KALDIRILMASI DAVASI İLE BAŞLAMA (TMK. m. 208 f. II).483
ALTINCI BÖLÜM
KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ (TMK m. 225)
& 34. KATILMA REJİMİNİN EVLİLİK SÜRERKEN SONA ERMESİ486
YENİ BİR MAL REJİMİ SÖZLEŞMESİYLE (TMK. m. 208 f. I).486
OLAĞANÜSTÜ REJİME DÖNÜŞÜM İLE (TMK. m. 206–212)487
A– HÂKİM KARARIYLA DÖNÜŞÜM (DÖNÜŞTÜRME DAVASI) (TMK. m. 206, 210 f.I, 212, 225 f. II).487
1– Mevcut Mal Rejiminde Dönüştürme Davası (TMK. m. 206, 212, 225 f. II). 487
2– Mal Ortaklığında Dönüştürme Davası (TMK. m. 210 f. I, 212, 225 f. II) 488
B– KENDİLİĞİNDEN DÖNÜŞÜM (TMK. m. 209)488
III. AYRILIK KARARI İLE (TMK. m. 180).488
A– SÖZLEŞMEYLE KABUL EDİLMİŞ OLAN MAL REJİMİ KALDIRILABİLİR 489
B– AYRILIK KARARININ ETKİSİ HÜKMÜN KESİNLEŞMESİYLE DOĞAR489
C– AYRILIK SÜRESİ DOLDUĞUNDA ÖNCEKİ REJİMİN UYGULANMASINA DEVAM OLUNUR490
& 35. KATILMA REJİMİNİN EVLİLİK SONLANDIĞINDA SONA ERMESİ491
GENEL OLARAK.491
EVLİLİK SONLANDIĞINDA SONA ERME492
A– ÖLÜM DURUMUNDA (TMK. m. 225 f.I)492
1– Genel Olarak. 492
Boşanma Davası Olmayan Eşin Ölümü Durumunda.492
Boşanma Davası Olan Eşin Ölümü Durumunda492
2– Aynı Anda Ölüm Durumunda (TMK m. 29 f. II). 493
B– ÖLÜM BENZERİ DURUMLARDA494
1– Ölümüne Kesin Gözüyle Bakılıyorsa/Ölüm Karinesi (TMK. m.31, 44 f.I). 494
2– Ölümü Olası İse/Kayıplık (Gaiplik) Kararı (TMK. m.32 f.I). 494
C– BOŞANMA (TMK. m. 225 f. II)495
1– Türk Mahkemesinden Verilen Boşanma Kararı. 496
2– Yabancı Mahkemeden Verilen Boşanma Kararı. 500
D– EVLENMENİN İPTALİ (TMK. m. 145–160, 225 f. II )500
YEDİNCİ BÖLÜM
KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ & 36. KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİ (TMK. m. 225–241)503
TASFİYE UYGULAMASI.503
A– GENEL OLARAK503
1– Eşlerin Bağlı Olduğu Rejime İlişkin Hükümler Uygulanır (TMK m. 179) 503
2– Sözleşmeyle Seçilen Rejim Varsa (TMK. m.202 f.II, 242–281). 504
3– Sözleşmeyle Seçilen Rejim Yoksa 504
Evlilik Tarihinden 01.01.2002 Tarihine Kadar Mal Ayrılığı Rejimi Kuralları Uygulanır504
01.01.2002 Tarihinden Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihe Kadar Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Kuralları Uygulanır505
B– 743 SAYILI TÜRK KANUNU MEDENÎSİNE GÖRE TASFİYE UYGULAMASI505
1– TKM Döneminde Tasfiye Uygulaması. 505
Kural Rejiminin Özellikleri.505
Kendi Malında Tasarruf Yetkisinin Bulunması (TKM m. 186 f. I)505
Kendi Malında İntifa Hakkı Sahipliğinin Bulunması (TKM m. 186 f. I).505
Kendi Malını İdare Hakkının Bulunması (TKM m. 186 f. I).506
Kendi Malı, Geliri ve Kazancının Kişisel Mal Sayılması (TKM m. 189)506
Mal Rejiminin Tasfiyesine İlişkin Düzenleme Yoktur.506
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Borçlar Kanunu Genel Hükümleri Uygulanır (TMK m. 5, TBK m. 646).509
2– TMK Dönemine Sarkma Varsa Tasfiye Uygulaması 510
C– 4721 SAYILI TÜRK MEDENÎ KANUNUNA GÖRE TASFİYE UYGULAMASI511
TASFİYE ŞEKLİ.511
A– SÖZLEŞME İLE.511
1– Tasfiye Sözleşmesi Yapılabilir 511
2– Tasfiye Sözleşmesi Konusunda Borçlar Kanunundaki Genel Hükümler Uygulanır 512
3– Tasfiye Sözleşmesi Emredici Hükümlere Aykırı Yapılamaz. 512
B– PROTOKOL İLE 512
1– Kural Olarak 514
2– Protokol Tasfiyeyi İçerebilir. 515
Katılma Alacağını İçerebilir.516
Değer Artış Payı Alacağını İçerebilir.517
Eşya Alacağını İçerebilir518
Ziynet Alacağını İçerebilir.518
3– Mahkeme İçi İkrar Dikkate Alınmalıdır519
C– DAVA İLE519
1– Dava Usulüne Uygun Şekilde Açılmalıdır.519
Dava ya da Karşı Dava İle İstenebilir520
Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir520
Dava Aile Mahkemesine Açılmalıdır521
Usulüne Uygun Şekilde İstem Yoksa Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez.521
Kural Olarak Alacak Davası Açılır 521
Nakdi Alacak Yerine Ayın Talep Edilmişse 521
Nakdi Alacak Terditli Talep Edilmişse (HMK m. 111)522
Hukuki Nitelendirme Hakime Aittir (HMK m. 33)523
2– Külli/İki Taraflı Tasfiye 523
Kendiliğinden Yapılamaz.523
Karşı Dava Açılması Gerekir.523
3– Tereke Tasfiyesi Ayrı Yapılır. 523
Tasfiye Sonucunda Belirlenecek Alacak Terekenin Borcu Sayılır.524
Tasfiye Alacağı Miras Paylaşımından Önce Ödenmelidir524
Tasfiye Alacağı Ödendikten Sonra Kalan Miktar, Mirasçılar Arasında Miras Payları Oranında Paylaşılır.525
Tasfiye Alacağından Bu Sıfatını Kaybetmemiş Tüm Mirasçılar Üçüncü Kişilere Karşı Sorumludur.525
Kişisel Olarak Sorumludur (TMK m. 599 f. II).525
Müteselsilen Sorumludur (TMK m641).526
Tasfiye Alacağından Davacının Da Miras Payı Oranında Sorumlu Olduğu Gözetilerek Mirasçı Davalılardan Tahsiline Karar Verilecek Miktar Hüküm Fıkrasında Gösterilmelidir526
4– Mal Rejiminin Sonra Ermesi Anındaki Durumlarına Göre Tasfiye Edilir (TMK. m. 228 f I) 527
Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Niteliğine Göre Tasfiye Edilir527
Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Seviyesine Göre Tasfiye Edilir528
Malvarlığı Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Aşamasına Göre Tasfiye Edilir528
III. TASFİYE KONUSU.528
A– TASFİYE KONUSU OLAN MALVARLIĞI.528
1– Rejim Süresince Edinilen Malvarlığı 528
2– Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Var Olan Edinilmiş Mallar (TMK m. 235 f. I) 528
3– Ayni Taksime Konu Olan Malvarlığı 529
4– Miras Paylaşım Sözleşmesine Konu Olan Malvarlığı 529
B– TASFİYE KONUSU OLMAYAN MALVARLIĞI529
1– Evlilik Öncesi Edinilen Malvarlığı 530
Tamamı Evlilik Öncesi Edinilmişse530
Bir Kısmı Evlilik Öncesi Edinilmişse.531
2– Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı 532
Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı Tasfiye Konusu Yapılamaz532
Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Edinilen Malvarlığı Uyuşmazlığı Aile Mahkemesinde İncelenemez532
Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Yapılan Ödemelerden Doğan Uyuşmazlıklarda Genel Mahkemeler Görevlidir533
Mal Rejimi Sonlandığında Ödenmemiş Kredi Borcu Varsa Oranlama Yapılır.533
C– TASFİYE KONUSU ALACAKLAR534
1– Ayni Nitelikte Olanlar 534
Diğer Eşte Olan Malların Geri Alınması (TMK m. 226 f. I) 534
Paylı Mülkiyete İlişkin Talep (TMK m. 226 f. II)534
Tarımsal İşletmeye İlişkin Talep (TMK m. 233)534
Aile Konutuna İlişkin Talep (TMK m. 240).535
2– Nakdi Nitelikte Olanlar 535
Katkı Payı Alacağı535
Değer Artış Payı Alacağı (TMK m. 227)536
Katılma Alacağı (TMK m. 231)537
TASFİYE ZAMANI537
A– MAL REJİMİ SONA ERMELİDİR 537
1– Evlilik Sürerken Rejim Sonlanabilir 538
Yeni Bir Mal Rejimi Sözleşmesiyle 539
Olağanüstü Rejime Dönüşüm İle 539
Ayrılık Kararı İle 539
2– Evlilik Sonlanmakla Rejim Sonlanabilir. 540
Ölüm Durumunda 540
Ölüm Benzeri Durumlarda 541
Boşanma .541
Türk Mahkemesinden Verilince Tasfiye .541
Yabancı Mahkemeden Verilince Tasfiye.542
aaa. Tanıma ya da Tenfiz İstenmelidir.542
bbb. Tanıma Tenfiz Kararı Kesinleştiğinde Sonuç Doğurur549
Evlenmenin İptali.551
B– İŞBİRLİĞİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ VARDIR.551
C– TEREKENİN TASFİYESİ DAHA SONRA YAPILMALIDIR551
1– Önce Mal Rejiminin Tasfiyesi Yapılır. 552
2– Sonra Terekenin Tasfiyesi Yapılır 552
3– Hak Sahibi Olma. 553
Sağ Eşin Alacağının Fazla Olması 553
Ölen Eşin Alacağının Fazla Olması.553
TASFİYE TALEBİ.553
A– TASFİYE TALEBİ AÇIK OLMALIDIR 553
1– Alacak Miktarı Gösterilmelidir (HMK m. 119 f. I/d) . 554
2– Duraksama Varsa Açıklama Yaptırılmalıdır (HMK m. 31) 554
3– Her Bir Malvarlığı İçin Talep Ayrı Gösterilmelidir. 554
Her Mal İçin Ayrı Talep Miktarı Gösterilmelidir555
Gösterilen Miktara Göre Karar Verilir 556
Miktar Gösterilmemişse Eşit Talep Var Kabul Edilir.556
B– TASFİYE TALEBİNDE DAVA YIĞILMASI YAPILABİLİR (HMK m. 110).557
1– Katılma Alacağı Talep Edilebilir. 557
2– Değer Artış Payı Talep Edilebilir 557
3– Katkı Payı Talep Edilebilir. 558
4– Eşya Talep Edilebilir 558
5– Ziynet Talep Edilebilir 559
C– TASFİYE TALEBİNE AYKIRI KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 26).561
TASFİYE AŞAMALARI561
A– MALLARIN GERİ ALINMASI (TMK. m. 226 f. I)562
1– Her Eş Diğer Eşte Bulunan Mallarını Her Zaman Geri Alabilir 562
Mal Rejimi Sonlanmadan Geri Alabilir562
Mal Rejimi Sonlandıktan Sonra Geri Alabilir 562
2– Her Türlü Malını Geri Alabilir 563
Mal Grubunun Önemi Yoktur563
Mal Çeşidinin Önemi Yoktur.564
3– Hukuki İlişkiye Göre Geri Alabilir 564
4– Mal İade Edilmezse Dava İle Geri Alınabilir. 564
Ziynet Alacağı Davası564
Eşya Alacağı Davası.565
c– Diğer Davalar.566
B– ARTIK DEĞERİN BULUNMASI566
C– KATILMA ALACAĞININ BELİRLENMESİ.566
1– Katılma Alacağı (KA) Davası (TMK. m.231) 566
2– Değer Artış Payı Alacağı (DAPA) Davası ( TMK. m. 227). 567
D– KATILMA ALACAĞININ İFASI.567
VII. PAYLI MÜLKİYETİN TASFİYESİ (TMK. m. 226 f.II)567
A– PAYLI MÜLKÜN EŞLERDEN BİRİNE VERİLMESİ 568
B– PAYLI MÜLKİYETTE YASAL ALIM HAKKI KOŞULLARI 569
1– Paylı Mülkiyette Yasal Alım Hakkına İlişkin İstek Bulunmalıdır. 569
2– Kural Mal Rejimi Sona Ermelidir. 570
3– Paylı Mülkiyet Konusu Bir Mal Bulunmalıdır. 570
4– Üstün Yarar Kanıtlanmalıdır. 571
5– Pay Bedeli Ödenmelidir. 573
& 37. KATKI PAYI ALACAĞI DAVASI574
GENEL OLARAK.574
A– 1.1.2002 ÖNCESİ YAPILAN KATKI İSTENEBİLİR.575
B– BORÇLAR KANUNU'NUN GENEL HÜKÜMLERİ UYGULANIR.576
C– BELİRSİZ ALACAK DAVASIDIR 577
KOŞULLARI.577
A– EVLİLİK İLİŞKİSİ BULUNMALIDIR.577
1– Nişanlılar Arasında Uygulanmaz 577
2– Evlilik Dışı Birliktelikte Uygulanmaz. 577
3– Evli Olmayanlar Arasında Uygulanmaz 578
B– KATKI EŞE YÖNELİK OLMALIDIR.578
C– KATKI YAPILMIŞ OLMALIDIR.578
1– Akçalı Değerle Katkıda Bulunulmalıdır 578
Para İle Katkıda Bulunulmalıdır578
Para İle Ölçülebilen Değerle Katkıda Bulunulmalıdır579
2– Malların Her Biri İçin Aynı Yöntem Uygulanır 580
3– Niteleme Doğru Olarak Yapılmalıdır 580
4– Katkının Yapıldığını Kabule İlişkin İlkeler 580
Gelirini Başka Yerde Değerlendirmeyen Eşin Gelirini Katkı Olarak Kullandığı Karine Olarak Kabul Edilir581
Çalışarak, Düzenli ve Sürekli Gelire Sahip Eşin, Yapabileceği Tasarruf Oranında Katkıda Bulunduğu Karine Olarak Kabul Edilir581
Alışkanlıklar ve Statüler Harcama Göstergesidir.581
Eşin Alışkanlıkları Harcama Göstergesidir.581
Eşin Ekonomik Statüsü Harcama Göstergesidir.582
Eşin Sosyal Statüleri Harcama Göstergesidir.582
El Değiştirme Yakın Tarihli İse Katkıda Bulunulduğuna Karine Olarak Kabul Edilir.582
5– Katkının Yapılmadığını Kabule İlişkin İlkeler 583
Katkı Tarihinde Çalıştığını, Gelir Elde Ettiğini İspatlayamayanın Katkı Yapmadığı Kabul Edilir.583
Fiilen Ayrı Yaşayan Eşin Katkı Yapmadığı Karine Olarak Kabul Edilir583
İşin Geçici Olması ve Fazla Getirisi Bulunmaması Katkı Yapılmadığına Karine Olarak Kabul Edilir.584
III. DEĞER BELİRLEMESİ.584
A– HESAPLAMA MALVARLIĞININ DAVA TARİHİ İTİBARİYLE DEĞERİ ÜZERİNDEN YAPILMALIDIR.584
B– HESAPLAMAYA ESAS DELİLLER TOPLANMALIDIR584
1– Belgeler Getirtilmelidir 585
Çalışma Sürelerine İlişkin Belgeler.585
Gelirlerine İlişkin Belgeler.585
2– Belgeler Bulunamıyorsa Yaklaşık Gelir Durumu Belirlenmelidir. 585
Meslek Kuruluşlarından Sorulmalıdır.586
Bilirkişilerden Sorulmalıdır.586
Tanıklardan Sorulmalıdır.586
3– Tarafların Gelirleri Araştırılmalıdır. 586
C– ALACAĞIN DÖNEME GÖRE BELİRLENMESİ.587
D– İKİLİ DEĞER BELİRLENMESİ588
1– Aynı Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi ve Sonrası Yapılan Katkı. 588
2– Bir Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi, Başka Taşınmaza Sonrası Katkı. 589
E– VARSAYIMSAL OLARAK KATKI ORANI BELİRLENEMEZ 590
F– TMK m. 236 F. II HÜKMÜ UYGULANAMAZ.592
HESAPLAMA.592
A– GENEL OLARAK592
B– TOPLU ÖDEME HALİNDE KATKI PAYI ALACAĞININ HESAPLANMASI593
1– Katkı Oranı Belirlenmelidir 593
Yapılan Katkının Katkı Tarihindeki Parasal Değeri Belirlenir.593
Katkı Yapılan Malın Katkı Tarihindeki Sürüm (Rayiç/Piyasa) Değeri Belirlenir594
Oranlama İle Katkı Oranı Bulunur594
2– Katkı Yapılan Malın Dava Tarihindeki Değeri Belirlenir 595
3– Dava Tarihi Değerinin Katkı Oranıyla Çarpımı Katkı Payı Alacağını Gösterir 597
4– Örnek Hesaplama 599
C– DÜZENLİ GELİRLE ÖDEME HALİNDE KATKI PAYI ALACAĞININ HESAPLANMASI599
1– Eşlerin Gelirleri Ayrı Olarak Belirlenmelidir. 599
2– Eşlerin Gerçekleştirebilecekleri Tasarruf Miktarları Belirlenir. 600
Kadın ve Erkek Eşin Kişisel Harcamaları Düşürülür600
Erkek Eşin Bakım Yükümlülüğü Sebebiyle Yapabileceği Harcama Düşürülür601
3– Eşlerin Katkı Payı Oranları (KPO) Belirlenir. 605
4– Katkı Yapılan Malın Dava Tarihindeki Değeri Belirlenir 607
5– Dava Tarihi Değerinin Davacı Eşin Katkı Oranıyla Çarpımı Davacı Eşin Katkı Payını Gösterir. 607
6– Örnek Hesaplama 609
D– KARMA GELİRLE ÖDEME (TOPLU ÖDEME VE DÜZENLİ GELİRLE ÖDEME) HALİNDE KATKI PAYI ALACAĞININ HESAPLANMASI609
1– Davacı Eşin Toplu Ödeme Değeri Belirlenir 610
2– Yapılan Toplu Katkının Katkı Tarihindeki Parasal Değeri Belirlenir. 610
3– Davacı Eşin Toplu Katkı Sebebiyle Katkı Oranı Belirlenir. 610
4– Toplu Katkı Dışında Kalan Miktar İçin Düzenli Katkı Hesaplama Yöntemi Uygulanır. 610
Eşlerin Gelirleri Ayrı Olarak Belirlenmelidir610
Eşlerin Gerçekleştirebilecekleri Tasarruf Miktarları Belirlenir.611
Kadın ve Erkek Eşin Kişisel Harcamaları Düşürülür611
Erkek Eşin Bakım Yükümlülüğü Sebebiyle Yapabileceği Harcama Düşürülür611
Eşlerin Katkı Payı Oranları (KPO) Belirlenir.611
Katkı Yapılan Malın Dava Tarihindeki Değeri Belirlenir.612
5– Davacı Eşin Toplu Katkı Sebebiyle Gerçekleşen Katkı
Payı Oranı İle Toplu Katkı Dışında Kalan Miktar İçin Yaptığı Katkı Payı Oranı Toplamı Katkı Payı Oranı Olarak Kabul Edilir 612
6– Toplam Katkı Payı Oranı İle Katkı Yapılan Malın Dava Tarihindeki Değerin Çarpımı Sonucu Bulunan Miktar Davacı Eşin Katkı Payı Alacağı Kabul Edilir. 612
7– Örnek Hesaplama 612
& 38. DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) DAVASI (TMK. m. 227) .614
GENEL OLARAK.614
A– TANIMI.616
B– ÖZELLİKLERİ.616
1– Katılma Rejimine Özgü Değildir 616
2– Ayni Hak Niteliğinde Değildir 617
3– Kendi Malları Arasındaki Değer Kaymasının Karşılığı Değildir. 618
4– Boşanmanın Eki Değildir. 618
5– Kendiliğinden Araştırma İlkesi Geçerli Değildir 620
Taraflarca Gösterilen Deliller Toplanır620
Duraksama Varsa Açıklama İstenir (HMK m. 31).620
6– Evlilik Dışı Katkıyı Kapsamaz. 621
Nişanlılar Arasında Uygulanmaz.622
Evlilik Dışı Birliktelikte Uygulanmaz.622
7– Katkı Yapılan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur. 623
Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı Yapılabilir623
Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı Yapılabilir.623
8– Katkı Yapan Mal Grubunun Katkıyı İstemeye Etkisi Yoktur. 623
Davacının Kişisel Malından Diğer Eşin Malına Katkı Yapılabilir.624
Davacının Edinilmiş Malından Diğer Eşin Malına Katkı Yapılabilir.624
9– Rejim Süresince Edinilen Bütün Malların Tasfiyesini İçermez. 624
10– Belirsiz Alacak Davasıdır. 625
11– Üçüncü Kişiden İstenemez. 626
12– Paylı Mülkiyete veya Tek Başına Mülkiyete Katkı Yapılabilir 627
13– Katkının Miktarı O Malvarlığının Mal Grubunu/Niteliğini Değiştirmez. 628
14– Fiilen Ayrı Yaşayan Eşin Katkı Yapmadığı Karine Olarak Kabul Edilmelidir 628
15– Dayanılmayan Vakıa Katkı Olarak Kabul Edilemez (HMK m. 25 f. I) . 629
16– Katkı Yapılan Malvarlığının Niteliğinin Önemi Yoktur 629
Yıkılacak Nitelikteki Yapıya Katkı Yapılabilir.629
Ruhsatsız Yapıya Katkı Yapılabilir629
Kaçak Yapıya Katkı Yapılabilir.630
17– Taşınmazın Üçüncü Kişi Adına Kayıtlı Olması Tasfiyesinden Kaynaklanan Alacak Talebine Engel Değildir. 630
18– TMK m. 236 f. II Hükmü Uygulanamaz. 631
19– Yazılı Yargılama Usulü Uygulanır 631
KOŞULLARI.632
A– İSTEK BULUNMALIDIR.632
1– Tarafları. 632
Davacı.632
Davacı Eş632
Davacı Mirasçılar.633
Davalı634
Davalı Eş.634
Davalı Mirasçılar635
Üçüncü Kişiden Değer Artış Payı İstenilemez635
2– İstek Bulunmuyorsa. 636
Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez636
Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir.637
Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez.638
Aşamalarda Verilen Dilekçe ile İstenilemez.638
3– Bağımsız Dava İle İstenilmişse. 638
İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31)639
Katkı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır640
Kısıtlı İçin İzin Verilmiş Olmalıdır640
Birleşen Dava İçin Karar Verilmelidir.641
Borçlu Eşin Alacaklısı Tespit Davası Açabilir641
4– Karşı Dava İle İstenilmişse. 641
Süresinde Açılmışsa.641
Süresinde Açılmamışsa641
5– Boşanma Davası İle Birlikte İstenilmişse 642
Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir.642
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir643
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır.643
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse.643
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse.644
Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir644
Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir (HMK m. 30, 165 f. I)645
Mal Rejimi Sonlanırsa.645
Mal Rejimi Sonlanmazsa.646
6– Boşanma Davasından Önce İstenilmişse. 646
7– Boşanma Davasından Sonra İstenilmişse 647
8– Boşanmanın Tenfizi Davasından Önce İstenilmişse. 647
9– Boşanmanın Tenfizi Davasından Sonra İstenilmişse 649
10– Boşanmanın Tenfizi Davası Açılmadığı Anlaşılmışsa 649
B– MAL REJİMİ SONA ERMİŞ OLMALIDIR649
1– Sona Erme Sebebi 651
2– Sona Erme Zamanı 651
Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir651
Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir651
Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir652
C– DİĞER EŞİN MALVARLIĞINA KATKI YAPILMALIDIR653
1– Katkının Niteliği 653
Para İle Katkı653
Paranın Kaynağı Belirlenmelidir.654
Para Konusunda Bilirkişi Raporu Alınmalıdır654
Paranın Nominal Değeri Esas Alınmalıdır655
Parayı Üçüncü Kişinin Vermesi.655
aaa. Davacı Adına Verilmesi655
bbb. Davacı Adına Verilmemesi.656
ccc. Bağışlanmış Olması656
Çalışma İle Katkı656
Çalışma Gerçekleşmiş Olmalıdır.657
aaa. Evlere Temizliğe Gitmek.657
bbb. Çocuk Bakıcılığı Yapmak 657
ccc. El İşi Örüp Satmak.658
ddd. Vitrin Düzenlemesi Yapmak659
eee. Giyim Eşyası Satmak.659
fff. Bahçe İşlerine Gitmek659
ggg. Tarım İşlerine Gitmek.660
hhh. Fabrika İşlerine Gitmek660
ııı. Pasta ve Dondurma İmal Etmek 661
iii. Bedenen Çalışmak661
jjj. Kurbanlık Hayvan Besleyerek Satmak.661
Çalışma Yükümlülüğü Aşar Nitelikte Olmalıdır.662
aaa. Ev İşinde Çalışma Katkı Değildir662
bbb. Eşinin İşine Ara Sıra Yardım Katkı Değildir.663
ccc. Eşinin İşinde Sürekli Çalışma Katkı Sayılır664
ddd. Ev İşi Dışında Çalışma Katkı Sayılır.665
Ücret Almama Vazgeçme Anlamına Gelmez.667
Çalışma İspat Edilmiş Olmalıdır.667
aaa. Belgeler Getirtilmelidir 667
aaaa. Çalışma Sürelerine İlişkin Belgeler.667
bbbb. Gelirlerine İlişkin Belgeler.668
bbb. Belgeler Bulunamıyorsa Yaklaşık Gelir Durumu Belirlenmelidir668
aaaa. Meslek Kuruluşlarından Sorulmalıdır668
bbbb. Bilirkişilerden Sorulmalıdır668
Borcun Üstlenilmesi İle Katkı.669
Hizmet Sözleşmesi Yoluyla Katkı.669
2– Katkının Şekli 669
Mal Edinmeye Katkı669
Malın İyileştirilmesine Katkı.670
Malın Korunmasına Katkı.671
3– Katkının Zamanı 672
D– KATKI HİÇ YA DA UYGUN BİR KARŞILIK ALMAKSIZIN YAPILMALIDIR.672
1– Kural Olarak 672
2– Uygun Karşılık Alınmışsa 673
3– Katkı Bağışlama İle Yapılmışsa 673
Bağışlama İradesi Bulunmalıdır673
Bağışlama İradesi Açık Olmalıdır.673
aaa. Kural Olarak.673
bbb. Eşler Arasında Yapılması Halinde İşlem Doğrudan Bağış Olarak Değerlendirilmemelidir674
aaaa. Eşlerin Barışması İçin Devir674
bbbb. Eşin Eve Dönmesi İçin Devir.674
cccc. Boşanma Davasından Vazgeçmesi İçin Devir675
dddd. İşlerin Daha Kolay Yürümesi İçin Devir 675
eeee. Ayrı Şehirlerde Yaşanılması Sebebiyle Devir 675
ffff. Ticari Kaygılar Sebebiyle Devir675
gggg. İş Yoğunluğu Sebebiyle Devir.675
Tarafların İrade Beyanı Kendini Bağlar676
aaa. Davacının İrade Beyanı Kendini Bağlar (HMK m. 25)676
bbb. Davalının İrade Beyanı Kendini Bağlar (HMK m. 25)676
Taraf Muvazaası İddiasının Belge İle İspatı Zorunludur677
Bağışlama Tamamına ya da Paya İlişkin Olabilir.677
Bağışlama Konusunun Bedelini Bağışlayan Ödemiş Olmalıdır.678
Bağışlanan Mal Kişisel Mal Sayılır.678
Bağışlanan Mala Katkı İstenilemez.679
Bağışlanan Malda Koşulları Varsa Bağıştan Dönülebilir679
4– Katkı Miras Malı İle Yapılmışsa. 679
Tapu Kayıtları Getirilmelidir.680
Miras Malı Taşınmazın 680
Dava Konusu Taşınmazın680
Miras İlişkisi Kayıtları Getirilmelidir680
Mirasçılık Belgesi.680
Nüfus Kayıt Tablosu.680
Değerlendirme Yapılmalıdır 680
Alım Satım Değerleri.681
Tarih Aralığı681
Katkı Oranı Belirlenmelidir.681
Katkı Oranı, Dava Konusu Taşınmazın Tasfiye Tarihindeki Sürüm Değeri İle Çarpılarak Alacak Belirlenmelidir681
5– İşlemin Muvazaalı Yapılması 681
E– KATKI YAPILAN MALDA TASFİYE SIRASINDA DEĞER ARTIŞI ORTAYA ÇIKMALIDIR.682
1– Değer Artışının Türü 682
Konjonktürel Değer Artışı.682
Endüstriyel Değer Artışı.682
2– Değer Artışının Kaynağının Sonuçları. 682
Edinilmiş Maldan Diğer Eşin Malına Katkı.682
Kişisel Maldan Diğer Eşin Edinilmiş Malına Katkı.683
Kişisel Maldan Diğer Eşin Kişisel Malına Katkı683
F– DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDAN VAZGEÇİLMEMİŞ OLUNMALIDIR.683
III. DEĞERİN BELİRLENMESİ.684
A– GENEL OLARAK684
1– Alacağın Döneme Göre Belirlenmesi 684
2– İkili Değer Belirlenmesi. 685
Aynı Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi ve Sonrası Yapılan Katkı685
Bir Taşınmaza 1.1.2002 Öncesi Başka Taşınmaza Sonrası Katkı 686
3– Varsayımsal Olarak Katkı Oranı Belirlenemez 686
4– Katkının Somut Olarak Kanıtlanması. 686
B– KATKI 1.1.2002 SONRASI YAPILMIŞSA (= DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI DAVASINDA) DEĞER BELİRLEMESİ687
1– Önce Katkı Oranı Belirlenmelidir. 687
Yapılan Katkı Değeri Belirlenir.688
Katkı Yapılan Malın Katkı Tarihindeki Değeri Belirlenir.688
Oranlama İle Katkı Oranı Bulunur689
Bilimsel Olarak Belirlenemezse Takdir Hakkı Kullanılarak Hakkaniyete Uygun Katkı Oranı Belirlenir.689
İstek Aşılarak Katkı Oranı Belirlenemez 690
2– Katkı Yapılan Malın Tasfiye Anı Değeri Belirlenir. 690
3– Tasfiye Anı Değerinin Katkı Oranıyla Çarpımı Alacak (DAPA) Miktarını Gösterir. 690
4– Değer Artış Payı Alacağı Hesaplamasına Örnek 691
Değer Artış Payı Alacağı (DAPA) Hesabı 691
Bakiye Kısım İçin Katılma Alacağı (KA) Hesabı692
C– DEĞER BELİRLEMESİNDE İSPAT ARAÇLARI.692
1– Genel Olarak. 692
Her Türlü Delil.692
Davalının Kabulü.693
2– Belgelere İlişkin İspat Araçları 693
Eşin Taşınmazının Tapu Kaydı İncelenmelidir.693
Eşler Arasındaki Belgeler İncelenmelidir.694
Dilekçe694
Sözleşme.694
Diğer Belgeler 695
Eşler Arasındaki Dava Dosyaları İncelenmelidir695
Eşler Yurt Dışında Çalışıyorsa Yurt Dışı Kayıtları İncelenmelidir.696
Eşlerin Banka Kayıtları İncelenmelidir.697
Banka Kredisi Araştırılmalıdır.697
aaa. Kredi Alınması Araştırılmalıdır.697
bbb. Kredi Ödemesi Araştırılmalıdır698
Banka Hesap Hareketleri Araştırılmalıdır.699
aaa. Gönderilen Para 700
bbb. Çekilen Para700
ccc. Ödenen Para700
ddd. Yatırılan Para.701
Banka Hesap Türü Araştırılmalıdır701
aaa. Döviz Hesabı 701
bbb. Ortak Hesap 702
ccc. Yatırım Hesabı704
Bankaya Verilen Talimatlar İncelenmelidir.704
Eşlerin Kooperatif Kayıtları İncelenmelidir705
Üye Olma Tarihi İncelenmelidir705
Aidat Ödeme Makbuzları İncelenmelidir.706
Peşinat Ödeme Makbuzları İncelenmelidir.709
Payın Satış Tarihi İncelenmelidir.710
Boşanma Davası Varken Ödeme Düşünülemez710
Eşin Aracının Trafik Kaydı İncelenmelidir.710
Eşin İşyerinin Vergi Kaydı İncelenmelidir712
ı. Eşin İşyerinin Belediye Kaydı İncelenmelidir712
Eşin Meslek Odası Kayıtları İncelenmelidir.713
3– Tespite İlişkin İspat Araçları. 713
Katkı Tarihindeki Ekonomik Koşullar Belirlenmelidir713
Tarafların Gelirleri Belirlenmelidir713
Tarafların Çalıştıkları Süre Belirlenmelidir.715
Tarafların Çalışmadıkları Süre Belirlenmelidir716
Tarafların Yapabileceği Tasarruf Miktarı Belirlenmelidir716
aaa. Kişisel Özellikleri Belirlenmelidir (Maddi Unsur)716
bbb. Yaşam Tarzları Belirlenmelidir (Manevi Unsur).717
Tarafların Ödeme Yükümlülükleri Belirlenmelidir718
Katkı Konusunun Niteliği, Miktarı ve Değeri Belirlenmelidir718
Katkı Oranı Uzman Bilirkişi Raporuyla Belirlenmelidir719
Bilirkişi Uzman Olmalıdır.719
Gerekirse Bilirkişi Kurulu Oluşturulmalıdır.720
Rapor Denetime Elverişli Olmalıdır721
Rapor Bilimsel Esaslara Dayalı Olmalıdır721
Katkının Dayanakları Gösterilmelidir.722
Değerlendirme Tarihi Açıklanmalıdır722
Gerekirse Uzlaştırıcı Rapor Alınmalıdır723
Katkının Emek Karşılığı Belirlenmelidir723
Emek Karşılığını Bilirkişi Belirlemelidir723
Emsal İşlerde Verilen Ücret Esas Alınmalıdır.724
Katkı Konusunda Tanık Bilgisi Yeterli Olmalıdır.724
Ayrıntılı Olmalıdır724
aaa. Şekli Açıklanmalıdır.724
bbb. Niteliği Açıklanmalıdır.725
ccc. Süresi Açıklanmalıdır.726
ddd. Sayısı Açıklanmalıdır.726
eee. Verilişi Açıklanmalıdır727
Soyut Olmamalıdır.727
D– DEĞER KAYBI VARSA/VERDİĞİNİ ALMA GARANTİSİ 727
E– MAL ELDEN ÇIKARILMIŞSA (TMK m. 227 f. II).729
F– BİRDEN FAZLA MALA KATKI VARSA/GLOBAL HESAPLAMA 730
G– AYNI MALA BİRDEN FAZLA KATKI VARSA732
YAPILABİLECEK DÜZENLEMELER (= TMK. m. 227 f.III)735
A– DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞINDAN VAZGEÇİLEBİLİR736
B– PAY ORANI DEĞİŞTİRİLEBİLİR.736
ÖZGÜLENMESİ.736
A– KATKIYI YAPANA GÖRE ÖZGÜLEME.737
B– KATKIYI ALANA GÖRE ÖZGÜLEME.737
& 39. KATILMA ALACAĞI (KA) DAVASI (TMK. m.231) 738
GENEL OLARAK.738
A– TANIMI.738
B– ÖZELLİKLERİ.741
1– Katılma Rejimine Özgüdür 741
2– Ayni Hak Niteliğinde Değildir 741
Şahsi Alacak Hakkı Vardır.742
Borçlu Eşin, Borcu Ayın Olarak Ödeme Hakkı Vardır 742
İstisna Hükümler Vardır.742
Paylı Mülkiyette Ayni Talep (TMK m. 226 f. II).742
Sağ Eşin Aile Konutuyla İlgili Ayni Talebi (TMK m. 240)742
Tarımsal İşletme İle İlgili Ayni Talep (TMK. m. 233 f I).742
3– Boşanmanın Eki Değildir. 743
4– Kendiliğinden Uygulama Yapılamaz. 743
Kendiliğinden Araştırma Yapılamaz.743
Kendiliğinden Tasfiye Yapılamaz743
5– Edinilmiş Malların Toplamına Özgüdür 744
6– Nispi Hak Niteliğindedir 748
7– Mirasçılara Geçebilir 749
8– Alacağın Temliki Yolu İle Üçüncü Kişilere Devredilebilir 749
9– Mal Rejimi Sonlanmadan Sadece Bir Beklenen Hak Sayılır. 749
Hacze Konu Olamaz750
İflas Masasına Aktif Değer Olarak Kaydedilemez.750
Alacak Olarak Devredilemez 750
10– Birden Fazla Olabilir 750
11– Beklenen Hakları İçermez 751
12– Belirli Malların Özgülenmesi Hakkını Kural Olarak Kapsamaz 752
13– Paylaşılan Edinilmiş Mal Değil Artık Değerdir 752
14– Rejim Süresinin Önemi Yoktur. 752
15– Eşlerin Birlikte Yaşamış Olmaları Zorunlu Değildir. 753
16– Eşlerin Gelirinin ya da Katkısının Bulunması Zorunlu Değildir. 753
17– Belirsiz Alacak Davasıdır. 754
KOŞULLARI.754
A– İSTEK BULUNMALIDIR.754
1– Tarafları. 755
Davacı.755
Davacı Eş755
Davacı Mirasçılar.756
Davalı759
Davalı Eş.759
Davalı Mirasçılar761
Üçüncü Kişiler762
2– İstek Bulunmuyorsa. 763
Kesin Hüküm Oluşturacak Şekilde Ret Kararı Verilemez763
Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir.763
Sadece Nisbi Harç Ödenmesi Geçerli İsteği Göstermez.763
3– Bağımsız Dava İle İstenilmişse. 764
İstek Müphem İse Açıklama İstenilmelidir (HMK m. 31)764
Katılma Alacağı Miktarı İsteği Müphem Olamamalıdır765
4– Karşı Dava İle İstenilmişse. 766
Süresinde Açılmışsa.766
Süresinde Açılmamışsa766
5– Boşanma Davası İle İstenilmişse 766
Nisbi Harcın Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir.766
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir767
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır.768
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse.768
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse.768
Boşanma Davasından Tefrik Edilmelidir768
Boşanma Davasının Sonucu Beklenmelidir (HMK m. 30, 165 f. I)770
Mal Rejimi Sonlanırsa .771
Mal Rejimi Sonlanmazsa.772
6– Boşanma Davasından Önce İstenilmişse. 772
B– MAL REJİMİ SONA ERMİŞ OLMALIDIR773
1– Sona Erme Sebebi 774
2– Sona Erme Zamanı 774
Mal Rejimi Dava Tarihinden Önce Sonlanmış Olabilir774
Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmış Olabilir774
Mal Rejimi Dava Tarihinden Sonra Sonlanmamış Olabilir775
& 40. EKSİK KATILMA ALACAĞI (EKA) DAVASI (TMK. m. 241)776
GENEL OLARAK.776
A– TANIMI.776
B– ÖZELLİKLERİ.776
1– Düzenleme Emredici Niteliktedir. 776
2– Kazandırma Geçerliliğini Yitirmez. 777
3– Tenkis Hükümlerine Önceliği Vardır. 777
4– Alacağın Nispiliğine İstisna Oluşturur. 777
5– Mirastaki Tenkis Davasına İlişkin Hükümler Kıyas Yoluyla Uygulanır (TMK m. 241 f. III). 778
KOŞULLARI.778
A– KARŞILIKSIZ BİR KAZANIM OLMALIDIR.778
1– Eklenecek Değerler Bağlamında Kazandırma Bulunmalıdır. 778
2– Kazandırma Rejim Sonlanmadan Önce Yapılmış Olmalıdır. 779
3– Kazandırma Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmış Olmalıdır. 779
B– KATILMA ALACAĞI KARŞILANAMAMIŞ OLMALIDIR.780
1– Eksik Ödeme Bulunmalıdır 780
2– Süre Verilmişse Beklenmelidir 781
C– EKSİK MİKTAR İSTENMİŞ OLMALIDIR781
1– İsteğin Tarafları 781
Davacı.781
Alacaklı Eş781
Mirasçılar782
Davalı782
2– İsteğin Etkisi 783
Üçüncü Kişinin Sorumluluğu Sınırlıdır783
Üçüncü Kişi İşlem Tarafı Olmalıdır783
Üçüncü Kişi Malı Vermek Zorunda Değildir.784
III. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE (TMK. m. 241 f.II).784
A– BİR YILLIK SÜRE.784
B– BEŞ YILLIK SÜRE784
& 41. KATILMA ALACAĞINDA YER ALAN TEMEL KAVRAMLAR.785
ARTIK DEĞER KAVRAMI (TMK. m. 231)785
A– GENEL OLARAK785
B– ARTIK DEĞERİN ÖZELLİKLERİ785
1– İki Artık Değer Vardır 786
2– İki Ayrı Hesaplama Yapılacaktır 786
3– Artık Değere Katılma Olmayabilir 786
4– Terekeden Dar Kapsamlıdır 786
5– Yaratma Yükümlülüğü Yoktur 787
6– Değer Eksilmesi Göz Önüne Alınmaz (TMK. m. 231 f II). 787
DENKLEŞTİRME KAVRAMI (TMK. m. 230) .788
A– GENEL OLARAK789
1– Değer Kaymasıyla Oluşan Haksızlığa Engeldir. 789
2– Hukuki Anlamda Borç Değildir 790
3– Hukuki Anlamda Alacak Değildir. 790
4– Tasfiyeden Önce İstenilemez 790
5– Borç, İlişkin Bulunduğu Mal Kesimini Yükümlülük Altına Sokar ( TMK. m. 230 f II) 791
6– Açıkça Anlaşıyorsa Re'sen Dikkate Alınmalıdır. 791
7– Düzenleme Emredici Niteliktedir. 791
B– DENKLEŞTİRME TÜRLERİ.791
1– Kişisel Malda Denkleştirme(KMD) (TMK. m.230). 791
Kişisel Malda Sabit Denkleştirme (KMSD) (TMK. m. 230 f I) 793
Kişisel Malda Değişken Denkleştirme (KMDD) (TMK. m. 230 f III)793
2– Edinilmiş Malda Denkleştirme (EMD) (TMK. m. 230). 796
Edinilmiş Malda Sabit Denkleştirme (EMSD) (TMK. m. 230 f I) 799
Edinilmiş Malda Değişken Denkleştirme (EMDD) (TMK. m. 230 f III)799
III. DEĞERLENDİRME ANI KAVRAMI802
A– EDİNİLMİŞ MALLARI (EM) DEĞERLENDİRME ANI (TMK. m. 235 .f I).803
1– Rejim Sonlandığında Mevcut Edinilmiş Mallar (TMK. m. 235 f. I). 803
Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihte Mevcut Olan Mal Esas Alınır.804
Mal Rejiminin Sonra Ermesi Anındaki Niteliğine Göre Esas Alınır.806
Tasfiye Anı Değerlerine Göre Esas Alınır (TMK m. 228 f. I, 235 f. I).807
Tasfiye Anı Karar Tarihidir809
Değerlendirme Anı Değiştirilemez814
Değerlendirme Uzman Bilirkişiler Tarafından Yapılmalıdır814
2– Rejim Sonlandıktan Sonra Elden Çıkan Edinilmiş Mallar 815
Edinilmiş Mal Yerine Geçen Bir Değer Varsa816
Edinilmiş Mal İvazlı Elden Çıkarılmışsa 816
Edinilmiş Mal İvazsız Elden Çıkarılmışsa817
B– EKLENECEK DEĞERLERİ (ED) DEĞERLENDİRME ANI (TMK. m. 235 f. II)817
C– DENKLEŞTİRME DEĞERİNİ (EMD/KMD) DEĞERLENDİRME ANI (TMK m. 230 f III).818
1– Tasfiye Zamanındaki Değerine Göre Yapılır 819
2– Elden Çıkmışsa Hakkaniyete Göre Yapılır 819
D– PARA DIŞI BORÇLARI DEĞERLENDİRME ANI (TMK m. 224, 235 f. I)819
E– DEĞER ARTIŞ PAYINDA (DAP) DEĞERLENDİRME ANI (TMK m. 227, f. I).819
& 42. ARTIK DEĞERİN HESAPLANMASI (TMK. m. 231)820
ARTIK DEĞER HESABINDA AKTİF.821
A– EDİNİLMİŞ MALLAR (EM) ( TMK. m. 219)821
1– Hesaba Katılacak Mallar 822
Türü Belirlenmeyen Mallar (Edinilmiş Mal Karinesi).822
Mal Rejimi Sona Erdiği Anda Var Olan Edinilmiş Mallar (TMK. m. 228 f. I, 235 f. I).822
Kredi İle Alınan Mallar824
Kredi Sözleşmesi Ve Kredi Borcu Ödeme Tablosu Getirtilmelidir.824
Kredide Yapılandırma Olup Olmadığı Belirlenmelidir826
Geri Ödemelerin İsabet Ettiği Dönem, Miktarı ve Taksit Sayısı Esas Alınmalıdır.827
Kredinin Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihten Önce Ödenen Taksitleri Edinilmiş Mal, Bu Tarihten Sonra Ödenen Taksitleri Kişisel Mal Sayılmalıdır 829
Ödenmemiş Kredi Borç Miktarının, Toplam Kredi Borcuna Oranına Göre Belirlenen Kredi Borç Oranının, Toplam Satın Alım Bedeli Karşısındaki Oranına Dönüşümü Yapılmalıdır831
Kredi Borcunun Denkleştirmesi Hem Katılma Alacağı Hem de Kalan Kredi Borcu Nedeni İle Yapılamaz.849
Kredinin Tamamı Rejim İçerisinde Ödenmişse 851
Kredi Borcunun Mal Rejiminin Geçerli Olduğu Dönemin Sonrasına Sarkan Ödemeleri Varsa.851
ıı. Konut Kredisinin Boşanma Dava Tarihinden Sonra Ödenen Kısmının Tahsili İstemi Varsa.854
Kooperatif Yoluyla Alınan Mallar.855
Kooperatife Üye Kaydı Ve Ödeme Evrakları İncelenmelidir.855
Kooperatif Ödemeleri İçin Bilirkişilerinden Denetime Açık Rapor Alınmalıdır.856
Evlilik Öncesi ve Sonrası Yapılan Ödemeler Belirlenmelidir856
aaa. Evlilik Öncesi Ödeme 857
bbb. Evlilik Sonrası Ödeme857
Kooperatif Ödemelerini Yapanlar Belirlenmelidir858
Evlilik Öncesi ve Sonrası Yapılan Ödemeler İle Toplam Ödemeye Göre Oranları Tespit Edilerek Karar Verilmesi Gerekir858
Mal Rejiminin Tasfiyesinden Kaynaklanan Kooperatif Kaydının İptal ve Tescili İsteğine İlişkin Davalarda Aile Mahkemesi Görevlidir861
Örnek Hesaplama.862
Şirket Değerlemesi Konusu Mallar862
Şirket Değerlemesinde Yer Alan Değer Kavramları863
aaa. Piyasa Değeri (Makul Piyasa Değeri/Nakit Değer)863
bbb. Tasfiye Değeri (Elden Çıkarma Değeri).863
ccc. Defter Değeri (Muhasebe Değeri/Özvarlık Değeri).863
ddd. Net Aktif Değeri (Uyarlanmış Defter Değeri/Net Varlık Değeri)863
eee. Şerefiye Değeri.863
fff. İşleyen Teşebbüs Değeri.864
ggg. Hurda Değer864
Şirket Değerlemesi İçin Bilirkişi Heyeti Oluşturulmalıdır.864
Şirketin Mal Rejiminin Sona Erdiği Tarihteki Bilanço, Bilgi, Belge ve Verileri İncelenmelidir.865
Şirketin Serbest Piyasadaki Uygun ve Makul Sürüm Değerleri Tespit Edilmelidir 870
aaa. İçinde Bulunduğu Sektörün Durumu 870
bbb. Sermaye Durumu871
ccc. Varlık Yapısı874
ddd. Likidite Durumu.879
eee. Gelecekte Yaratacağı Kâr Potansiyeli880
fff. Geleceğe Yönelik Yapılan Planlamalar.881
ggg. Kullandığı Teknoloji, Makine Tesisat Durumu.882
hhh. Üretim Kapasitesi.882
ııı. Aldığı Sipariş Durumu .883
iii. Marka Değeri883
jjj. Mevcut ve Gelecekteki Tahmini Performansları.884
kkk. Büyüme Potansiyeli887
lll. O Tarihteki Ekonominin Genel Gidişatı887
mmm. Pazarlama İle Rekabet Gücü887
nnn. Müşteri Portföyü.887
ooo. Organizasyonu İle Yönetim Kadrosu 888
ööö. Kar Dağıtım Politikası888
ppp. Ekonominin Genel Arz ve Talep Kuralları 888
Değer Artışının Niteliği Belirlenmelidir888
aaa. Konjonktürel Artış Varsa888
bbb. Endüstriyel Artış Varsa.888
Şirketin Tasfiye Tarihindeki Değerinin Esas Alınması Gerekir890
İnşaat Konusu Mallar.892
İnşaat 1.1.2002 Öncesi Başlanıp Tamamlanmışsa892
İnşaat 1.1.2002 Öncesi Başlanıp Sonrası Sürmüşse/Tamamlanmışsa.892
aaa. İnşaatın Bir Kısmı 01.01.2002 Tarihi Öncesi İnşa Edilmişse 892
bbb. İnşaat 01.01.2002 Tarihi Sonrası Sürmüşse.892
İnşaat 1.1.2002 Sonrası Başlanıp Tamamlanmışsa894
2– Hesaba Katılamayacak Mallar 894
Rejim Sonlandıktan Sonra Edinilen Mallar894
Rejim Sonlandığında Kişisel Mala Dönüşmüş Mallar895
Rejim Sonlandığında Üçüncü Kişiye Ait Olan Mallar896
B– DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI (DAPA) ( TMK. m. 227)899
C– EKLENECEK DEĞERLER (ED) (TMK. m. 229) 899
1– Kavram. 899
Eklenecek Değerlerin Amacı.899
Eklenecek Değerlerin Konusu.899
Eklenecek Değerlerin İleri Sürülmesi.900
2– Eklenecek Değerleri Eşe Karşı İleri Sürme (TMK. m. 229 f I) 901
Eşin Rızası Olmadan Yapılan Karşılıksız Kazandırmalar (TMK. m. 229 f. I, b.1)901
Kazandırma Rejiminin Sona Ermesinden Önceki Bir Yıl İçinde Yapılmalıdır901
Kazandırma Karşılıksız Olarak Yapılmalıdır902
Kazandırma Diğer Eşin Rızası Olmadan Yapılmalıdır903
Kazandırma Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmalıdır904
Kazandırma Olağan Hediye Dışında Yapılmalıdır904
Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılan Devirler (TMK. m. 229 f. I, b.2).905
Devir, Mal Rejiminin Devamı Süresince Yapılmalıdır906
Devir, Diğer Eşin Katılma Alacağını Azaltmak Kastıyla Yapılmalıdır 906
aaa. Tartışma Sonrası Devredip Rejim Sonrası Geri Alma 906
bbb. Rejim Sonlanmadan Kısa Süre Önce Devir Yapılması 907
ccc. Darp Sonrası Devredilmesi908
ddd. Ayrı Yaşama Sırasında Devredilmesi 908
Devir, Edinilmiş Mal Grubundan Yapılmalıdır908
3– Eklenecek Değerleri Üçüncü Kişiye Karşı İleri Sürme (TMK. m. 229 f II). 909
İhbar Yapılmalıdır.909
Katılma Alacaklısı İhbar Edebilir909
Ölmüşse Mirasçılara İhbar Yapılır.911
Devretmiş Olsa da İhbar Yapılır911
HMK m. 61–64 Hükmüne Göre İhbar Yapılır 911
İhbarın Sonuçları911
İhbar Yapmanın Sonuçları911
İhbar Yapmamanın Sonuçları 913
Üçüncü Kişinin Sorumluluğu913
İhbar Sonucu Kurulacak Hüküm.913
İşlemin İptaline Karar Verilemez.913
İhbar Edilen Sorumlu Tutulamaz.913
İhbar Edilenle İlgili Tespitle Yetinilmelidir.915
4– Eklenecek Değerlerin Uygulama Özellikleri. 915
İşlemin Geçerliliğini Etkilemez.915
Taraflarca İleri Sürülmelidir.915
Açıkça Anlaşılanlar Dikkate Alınır916
Dürüstlük Kuralına Aykırı İstekler Dikkate Alınamaz.917
Tasfiye Sırasında İleri Sürülebilir917
Bağımsız Davaya Konu Olmaz.918
D– KİŞİSEL MALDA DENKLEŞTİRME (KMD) (TMK. m.230)918
1– Kişisel Malda Sabit Denkleştirme (KMSD) (TMK. m. 230 f I) 919
2– Kişisel Malda Değişken Denkleştirme (KMDD) ( TMK. m. 30 f III) 922
ARTIK DEĞER HESABINDA PASİF924
A– DEĞER ARTIŞ PAYI BORCU (DAPB) (TMK. m. 227) 924
B– EDİNİLMİŞ MALDA DENKLEŞTİRME (EMD) (TMK. m. 230).925
1– Edinilmiş Malda Sabit Denkleştirme (EMSD) ( TMK. m. 230 f I). 926
2– Edinilmiş Malda Değişken Denkleştirme (EMDD) (TMK. m. 230 f III) . 926
C– BORÇLAR (TMK. m.231).928
1– Borçların Dökümü Yapılır 928
2– Borçların İlişkin Olduğu Mal Grubu Belirlenir 932
Borcun Özellikleri Dikkate Alınır.932
Borcun Sebebi 932
Borcun Zamanı.933
Borcun İşlevi.933
Borcun Konusu.933
Borç İlişkin Olduğu Mal Kesimini Yükümlülük Altına Sokar938
Borcun Aidiyeti Anlaşılamazsa Borcu Denkleştirme Karinesi (TMK. m. 230 f II) Uygulanır939
3– Borçların Çıkarılması İşlemi Yapılır 939
Kişisel Mallara İlişkin Borçlar Dikkate Alınmaz940
Edinilmiş Mallara İlişkin Borçlar Dikkate Alınır.940
III. VARSA ARTIK DEĞER.945
& 43. ARTIK DEĞERE KATILMA.946
ARTIK DEĞERE KATILMANIN ÖZELLİKLERİ.946
A– KADER BİRLİĞİ VE HAYAT ORTAKLIĞI ESASINA DAYALIDIR946
B– PAYLAŞMA DEĞİL KATILMA SÖZ KONUSUDUR 947
C– AYNİ PAYLAŞIM YOKTUR947
ARTIK DEĞERE KATILMA TÜRLERİ 948
A– KANUNA GÖRE KATILMA948
1– Eşit Katılma Kuralı (TMK. m. 236 f.I) 948
2– Zina veya Hayata Kast Nedeniyle Boşanmada Katılma (TMK. m. 236 f.II). 949
Kavram.949
Usul.951
Boşanma Kararı Bulunmalıdır (TMK. m. 161, 162).951
aaa. Zina Sebebiyle Boşanma Kararında Uygulanır951
bbb. Hayata Kast Sebebiyle Boşanma Kararında Uygulanır.951
ccc. Diğer Boşanma Kararlarında Uygulanmaz952
Boşanma Davası Sürmekte İse 952
Boşanma Davası Sırasında Eşlerden Biri Ölmüşse (TMK. m. 181 f.II)952
Boşanma Davası Açılmamışsa 953
Pay Oranının Azaltılması ya da Kaldırılması953
TKM Dönemi Tasfiyesinde Uygulanmaz.956
B– SÖZLEŞMEYE GÖRE KATILMA (TMK. m. 237)957
1– Genel Olarak. 957
Paylaşım Şeklinin Değiştirilmesi.957
Pozitif Aktif Değere Katılım957
Negatif Aktif Değere Katılım 957
Paylaşım Oranının Değiştirilmesi (TMK. m. 237 f.I) 958
Saklı Payın Zedelenmesi (TMK. m. 237 f.II).958
2– İptal, Boşanma veya Mahkeme Kararıyla Mal
Ayrılığında (TMK. m. 238) Artık Değere Katılma. 959
& 44. ALACAKLARIN TAKAS EDİLMESİ VE ÖDENMESİ.961
ALACAKLARIN TAKAS EDİLMESİ (TMK. m. 236 f.I)961
A– KARŞILIKLI ALACAKLAR TAKAS EDİLİR.961
B– HER TÜRLÜ ALACAK TAKAS EDİLİR.961
1– Alacağın Aynı Neviden Olması Zorunlu Değildir 963
2– Başka Bir Mal Rejiminin Tasfiyesi Davasının Konusu Olması Takas Def'inin Yapılmasına Engel Değildir 963
3– Tasfiye Konusu Olmayan Alacaklar Takas Edilebilir. 963
C– TAKAS USULÜNE UYGUN ŞEKİLDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR.963
1– Def'i Olarak İleri Sürülebilir. 963
Aynı Dava İçerisinde Def'i Olarak İleri Sürülebilir964
Harca Tabi Olmadan Def'i Olarak İleri Sürülebilir.964
2– Kendiliğinden Dikkate Alınamaz 968
3– Dava Açarak İleri Sürülebilir 969
Karşı Dava Açarak.969
Ayrı Dava Açarak.969
4– Davalı Tarafından İleri Sürülebilir. 969
Açıkça İleri Sürülmelidir. 970
Dilekçelerin Karşılıklı Verilme Süresi İçinde İleri Sürülmelidir970
Dilekçelerin Karşılıklı Verilme Süresinden Sonra İleri Sürülebilir.970
Davacının Rızasıyla İleri Sürülebilir.970
aaa. Davacının Açık Rızasıyla İleri Sürülebilir970
bbb. Davacının Örtülü Rızasıyla İleri Sürülebilir970
Islah İle İleri Sürülebilir.971
Ön İnceleme Duruşmasına Davacı Mazeretsiz Gelmezse İleri Sürülebilir.971
5– Alacaklardan Biri Çekişmeli Olsa Bile Takas İleri Sürülebilir. 971
6– Karşı Alacak Miktarının Takas Talep Tarihinde Belirlenmemiş Olması Kabul Edilmesine Engel Değildir. 971
D– DAVACININ ALACAĞI ESAS ALINARAK KARAR VERİLİR971
1– Davacının Alacağından Fazlasına Karar Verilemez 971
2– Davacının Alacağından Fazlası Alacak Miktarı İçin Karşı Dava ya da Ayrı Dava Açılmışsa Fazla Alacak Miktarı Hakkında Hüküm Kurulabilir. 971
ALACAKLARIN ÖDENMESİ (TMK. m. 239).972
A– NAKİT VEYA AYIN OLARAK YAPILABİLİR (TMK. m. 239 f.I) 972
1– Ödeme Şeklini Borçlu Belirleyebilir. 972
2– Ödeme Şekline Kural Olarak İtiraz Edilemez 973
Ayni Ödeme Konusu Malın Değeri Az İse. 973
Ayni Ödeme Konusu Malın Değeri Fazla İse. 973
3– Ödeme Şekli Ayın ya da Para Olabilir. 973
Para Olabilir974
Ayın Olabilir.974
4– Ödeme Şekli Dava Sonuçlanıncaya Kadar İleri Sürülebilir. 976
B– EKONOMİK BÜTÜNLÜK KORUNMALIDIR. (TMK. m. 239 f.I)976
C– ÖDEMELERİN ERTELENMESİ İSTENEBİLİR ( TMK. m. 239 f.II)976
1– Ciddi Güçlük Doğmalıdır. 977
2– İstek Bulunmalıdır. 977
3– Uygun Süre Ertelenme Yapılmalıdır . 977
FAİZ (TMK. m. 239 f III). 978
1– Faizin Başlangıcı. 978
Katkı Payı Alacağında Faiz 978
Dava Boşanma Davasından Sonra Açılmışsa.978
aaa. Kural Olarak. 978
bbb. Islah Varsa. 978
Dava Boşanma Davasından Önce Açılmışsa979
Talep Olmadan Verilemez (HMK m. 26 f. I)979
Ek Karar İstenebilir (HMK m. 305/A)979
Duraksamaya Yer Vermeyecek Şekilde Gösterilmelidir979
Değer Artış Payı Alacağında Faiz980
Katılma Alacağında Faiz980
2– Islah Varsa. 983
3– Faiz Hakkında Çelişki Yaratılmışsa. 984
4– Asıl Alacağa Bağlıdır. 984
5– Ek Davadaki Faiz 985
6– Aile Mahkemesi Görevlidir 986
7– Faiz Alacağının Kısmen Kabul Edilmesi. 986
8– Bozma Kararı Sonrası Faiz. 986
9– Erteleme Kararı Sonrası Faiz 986
10– Usuli Kazanılmış Hak Varsa. 987
11– Faiz Hakkında Karar Verilmemişse (HMK m. 26, 297 f. II). 987
12– Talep Olmadan Verilemez (HMK m. 26 f. I) . 988
13– Ek Karar İstenebilir (HMK m. 305/A) 988
14– Faizin Aksi Kararlaştırılabilir 989
GÜVENCE (TMK. m. 239 f III)989
SEKİZİNCİ BÖLÜM
SEÇİLEBİLİR MAL REJİMLERİ (TMK. m. 242–281)
& 45. MAL AYRILIĞI REJİMİ (TMK. m. 242–243) .992
MAL AYRILIĞI REJİMİNİN ÖZELLİKLERİ.992
A– EŞLERİN KENDİ MALVARLIĞI ÜZERİNDEKİ HAKLARI KORUNUR.992
B– BEKLENEN HAK DOĞURMAZ 993
C– FİİLEN TASFİYE YAPILIR993
MAL AYRILIĞI REJİMİNİN SEÇİLMESİ (TMK. m. 203–205)993
III. MAL AYRILIĞI REJİMİNİN OLAĞANÜSTÜ MAL REJİMİ OLARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMESİ (TMK. m. 206–212)993
YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 242)994
DİĞER HÜKÜMLER (TMK. m. 243).996
A– KANITLAMA.997
B– BORÇLARDAN SORUMLULUK.997
PAYLI MÜLKÜN ÖZGÜLENMESİ998
& 46. PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİ (TMK. m. 244–255).999
YÖNETİM, YARARLANMA VE TASARRUF (TMK. m. 244–245)1000
A– GENEL OLARAK (TMK. m. 244).1000
B– İSPAT (TMK. m. 245).1001
BORÇLARDAN SORUMLULUK (TMK. m. 246).1002
III. MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ VE TASFİYE (TMK. m. 247–255)1003
A– SONA ERME ANI (TMK. m. 247).1003
B– MALLARIN GERİ ALINMASI VE PAYLI MALIN VERİLMESİ (TMK. m. 248–249)1003
1– Genel Olarak (TMK. m. 248). 1004
2– Katkıdan Doğan Hak (TMK. m. 249). 1004
C– AİLEYE ÖZGÜLENEN MALLAR (TMK. m. 250–253) .1006
1– Kural (TMK. m. 250). 1006
Paylaşma Konusu Mallar (TMK. m. 250 f. I).1007
Ailenin Ortak Kullanım ve Yararlanmasına Özgülenmiş Mallar (Veya Yerine Geçen Değerler).1008
Ailenin Ekonomik Geleceğini Güvence Altına Almaya Yönelik Yatırımlar (Veya Yerine Geçen Değerler).1008
Paylaşma Dışı Mallar (TMK. m. 250 f. II).1009
Manevî Tazminat Alacakları1009
Miras Yoluyla Edinilen Mallar 1009
Sağlararası Veya Ölüme Bağlı Tasarruflarla Edinilen Mallar (Karşılıksız Kazandırmada Bulunanın Açık İradesinden Aksi Anlaşılmadıkça) .1009
2– Paylaşmaya Aykırı Davranışlar (TMK. m. 251). 1010
3– Paylaştırma İsteminin Reddi (TMK. m. 252). 1010
4– Paylaştırma Yöntemi (TMK. m. 253) 1012
D– AİLE KONUTU VE EV EŞYASI (TMK. m. 254–255).1013
1– İptal veya Boşanma Hâlinde (TMK. m. 254). 1013
2– Ölüm Hâlinde (TMK. m. 255) 1014
Kural Olarak (Mülkiyet Hakkı Tanınması) (TMK. m. 255 f.I) 1015
İstisna/Haklı Neden Varsa (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması) (TMK. m.255 f.II) .1015
Ayni Hak Talep Edilemeyecek Durumlar (TMK.m.255 f.III)1016
& 47. MAL ORTAKLIĞI REJİMİ (TMK. m. 256–281)1017
MÜLKİYET (TMK. m. 256–261).1022
A– KAPSAMI (TMK. m. 256).1022
B– ORTAKLIK MALLARI (TMK. m. 257–259).1023
1– Genel Mal Ortaklığı (TMK. m. 257). 1027
2– Sınırlı Mal Ortaklığı (TMK. m. 258–259) 1027
Edinilmiş Mallarda Ortaklık (TMK. m. 258) .1027
Diğer Mal Ortaklıkları (TMK. m. 259).1028
C– KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 260).1028
D– İSPAT (TMK. m. 261).1028
YÖNETİM VE TASARRUF ( TMK. m. 262–267).1029
A– ORTAKLIK MALLARINDA (TMK. m. 262–266)1029
1– Olağan Yönetim (TMK. m. 262) 1029
2– Olağanüstü Yönetim (TMK. m. 263) 1029
3– Ortaklık Malları ile Meslek Veya Sanat İcrası ( TMK. m. 264). 1030
4– Mirasın Kabulü veya Reddi (TMK. m. 265) 1030
5– Sorumluluk ve Yönetim Giderleri (TMK. m. 266). 1030
B– KİŞİSEL MALLAR (TMK. m. 267).1030
III. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUK (TMK. m. 268–269)1031
ORTAKLIK BORÇLARI (TMK. m. 268) 1031
B– KİŞİSEL BORÇLAR (TMK. m. 269).1031
EŞLER ARASINDAKİ BORÇLAR (TMK. m. 270)1031
MAL REJİMİNİN SONA ERMESİ VE TASFİYE (TMK. m. 271–281)1032
A– SONA ERME ANI (TMK. m. 271).1032
B– KİŞİSEL MALA EKLEME (TMK. m. 272).1033
C– KİŞİSEL MAL İLE ORTAKLIK MALI ARASINDAKİ DENKLEŞTİRME (TMK. m. 273).1033
D– DEĞER ARTIŞ PAYI (DAP) (TMK. m. 274).1034
E– DEĞER BELİRLENMESİ (TMK. m. 275)1035
F– PAYLAŞMA (TMK. m. 276–277)1035
1– Ölüm veya Diğer Bir Mal Rejiminin Kabulü Hâlinde (TMK. m. 276). 1035
2– Diğer Hâllerde (TMK. m. 277). 1035
G– PAYLAŞMA USULÜ (TMK. m. 278–281).1036
1– Kişisel Mallar (TMK. m. 278) 1036
2– Aile Konutu ve Ev Eşyası (TMK. m. 279) 1036
Kural Olarak (Mülkiyet Hakkı Tanınması) (TMK. m.279 f.I) .1036
İstisna/Haklı Neden Varsa (İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması) (TMK. m.279 f.II) .1037
Rejim Ölüm Dışındaki Nedenle Son Bulmuşsa (TMK. m. 279 f.III)1037
3– Diğer Malvarlığı Değerleri (TMK. m. 280). 1037
4– Diğer Paylaşma Kuralları (TMK. m. 281). 1038
DOKUZUNCU BÖLÜM
USUL HÜKÜMLERİ
& 48. MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME1039
GÖREVİN NİTELİĞİ (HMK m. 1).1039
A– MAHKEMELERİN GÖREVİ ANCAK KANUNLA DÜZENLENİR1039
B– GÖREVE İLİŞKİN KURALLAR KAMU DÜZENİNDENDİR1040
C– YETKİ İTİRAZINDAN ÖNCE GÖREV İNCELENİR (HMK m. 117 f. II)1040
D– GÖREVSİZLİK KARARINDA GÖREVLİ MAHKEME AÇIKLANMALIDIR.1041
DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE AÇILMIŞSA 1041
A– AİLE MAHKEMESİ DAVADAN SONRA KARARDAN ÖNCE FAALİYETE GEÇMİŞSE.1041
1– Devir Kararı Yerine Görevsizlik Kararı Verilemez. 1041
2– Devir Kararı Temyiz Edilemez. 1042
3– Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından Yargılama Sürdürülür. 1042
B– AİLE MAHKEMESİ KARARDAN SONRA HÜKÜM KESİNLEŞMEDEN ÖNCE FAALİYETE GEÇMİŞSE.1042
1– Devir Kararı Verilmelidir 1042
2– Devir Kararı Temyiz Edilemez. 1043
3– Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından İşlemler Sürdürülür. 1043
III. DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA AÇILMIŞSA 1043
AİLE MAHKEMESİ KURULMAYAN YERLERDE GÖREVLİ MAHKEME (4787 sayılı Kanun m. 4/1)1044
A– ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ GÖREVLİDİR1045
B– AİLE MAHKEMESİ SIFATIYLA İNCELENECEKTİR1045
GÖREVSİZLİK KARARININ SONUÇLARI (HMK m. 20) .1045
A– GÖREVSİZLİK KARARININ KESİN HÜKÜM ETKİSİ.1046
1– Yargıtay Denetiminden Geçmişse. 1046
2– Yargıtay Denetiminden Geçmemişse 1046
B– KARARI VEREN MAHKEMEYE BAŞVURARAK GÖNDERİLME TALEP EDİLMELİDİR (HMK m. 20 f. I).1047
1– Taraflardan Biri Başvurabilir 1047
2– Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 1048
3– İki Hafta İçinde Başvurulmalıdır. 1048
Kanun Yoluna Başvurulmayarak Kesinleşmiş İse Kesinleştiği Tarihten Süre Başlar 1048
Kanun Yoluna Başvurulmuşsa Bu Başvurunun Reddi Kararının Tebliğ Tarihten Süre Başlar1048
4– Kararı Veren Mahkemeye Başvurulmalıdır. 1048
C– GÖNDERME BAŞVURUSU YOKSA DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 20 f. I)1048
D– DOSYA KENDİSİNE GÖNDERİLEN MAHKEMECE KENDİLİĞİNDEN TARAFLARA DAVETİYE GÖNDERİLİR (HMK m. 20 f. II) .1049
E– VERİLEN BOZMA KARARI İLE HÜKÜM TAMAMEN ORTADAN KALKMIŞ SAYILIR.1050
F– BOZMAYA UYULDUĞUNDA BOŞANMA KONUSUNDA YENİDEN HÜKÜM KURULMALIDIR1050
G– YARGI YERİ BELİRLENMESİ KARARI BAĞLAYICIDIR (HMK m. 21–23)1050
1– Yargı Yeri Belirlenmesini Gerektiren Sebepler (HMK m. 21) 1050
2– Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Yeri (HMK m. 22) 1051
3– Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Usulü ve Sonucu (HMK m. 23) 1051
H– YARGILAMA GİDERLERİNE HÜKMEDİLİR (HMK m. 331 f. II)1051
1– Gönderme Başvurusu Varsa Yargılama Giderleri. 1051
2– Gönderme Başvurusu Yoksa Yargılama Giderleri 1051
AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV KAPSAMI DIŞINDA KALAN TASFİYE KONUSU OLMAYAN TALEPLER 1052
A– GENEL OLARAK1052
1– Dava Dilekçesinde Yer Alan Tasfiyesi Dışı İstekler Harca Bağlıdır. 1052
2– Dava Dilekçesinde Yer Alan Tasfiyesi Dışı İstekler Hakkında Harcın Tamamlanması İçin Süre Verilmelidir. 1052
3– Usulüne Uygun Dava Yoksa Karar Verilmesine Yer Olmadığına Karar Verilmelidir. 1052
B– AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV KAPSAMI DIŞINDA KALAN TASFİYE KONUSU OLMAYAN TALEPLER1053
1– Düğün Gideri İstemi 1053
2– Vekil Eliyle Satışa İlişkin İstem 1054
3– İşten Ayrılma Sebebiyle Oluşan Zarar İstemi. 1054
4– İnanç Sözleşmesine İlişkin İstem 1055
5– İrade Fesadına Dayalı Tapu Kaydının İptali İle Tescil İstemi 1055
6– Konut Kredisinin Boşanma Dava Tarihinden Sonra Ödediği Kısım Nedeniyle Alacak. 1056
7– Mirasbırakan Adına Kayıtlı Araca İlişkin Mülkiyet Tespiti. 1056
8– Evlilik Öncesi Alacak İstemi 1057
9– Bağkur Prim Borcunu Ödemekten Kaynaklanan Alacak 1057
10– Eşin Borcunu Ödemekten Kaynaklanan Alacak 1057
11– Bağıştan Rücu Sebebine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Olmadığı Takdirde Mal Rejiminin Tasfiyesi 1058
12– Muvazaa Sebebiyle Tapu İptali ve Tescil. 1058
13– Satış Vaadi Sözleşmesine Dayalı Tapu İptali ve Tescil. 1059
14– Eşe Ait Payın Kullanılmasından Kaynaklanan Ecrimisil Alacağı 1059
15– Karz Sözleşmesine İlişkin İstem. 1060
16– Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Edinilen Malvarlığından Doğan Uyuşmazlık 1060
17– Hile ve Aldatma Hukuksal Sebeplerine Dayalı Olarak Açılan Temliki Tasarrufun İptali. 1061
18– Çocuğun Mezarı İçin Harcamadan Kaynaklanan Alacak. 1061
19– İcra Takibine Dayalı Borca İlişkin Menfi Tespit Davası. 1061
20– Sebepsiz Zenginleşmeye Dayalı Alacak Davası. 1061
21– Özel Hukuk Hükümlerine Dayalı Protokole Bağlı Alacak Davası. 1062
VII. AİLE MAHKEMESİNİN GÖREV KAPSAMINDA KALAN TASFİYE KONUSU TALEPLER1062
A– GENEL OLARAK1062
1– Eşlerin Dönüştürme Davası (TMK m. 206 f. I) 1062
2– Eşlerin Dönüştürme Davası İle Oluşan Dönüştürmenin Kaldırılması Davası (TMK m. 208) 1062
4– Alacaklının Dönüştürme Davası ile Oluşan Dönüştürmenin Kaldırılması (TMK m. 211 f. I) 1063
5– Kendiliğinden Dönüşüm ile Oluşan Dönüştürmenin Kaldırılması Davası (TMK m. 211 f. I). 1063
6– Değer Artış Payı Alacağı Davası (DAPA) (TMK. m. 227) 1063
7– Katılma Alacağı Davası (KA) (TMK. m. 231). 1063
8– Eksik Katılma Alacağı Davası (EKA) (TMK. m. 241). 1065
9– Aile Konutu ve Ev Eşyası Üzerinde Katılma Alacağına Bağlı Davalar (TMK m. 240). 1065
10– Katkı Payı Alacağı Davaları. 1067
B– AİLE MAHKEMESİNİN GÖREVLİ OLDUĞU DİĞER TALEPLER1069
1– Düğünde Takılan Altınlara Dayalı Alacak. 1069
2– Bağımsız Faiz Alacağı Davası 1070
& 49. MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME (TMK. m. 214)1071
GENEL OLARAK.1071
A– REJİMİN ÖLÜMLE SONA ERMESİ DURUMUNDA (TMK. m. 214 b.1) 1072
B– BOŞANMA DURUMUNDA 1074
1– TKM Dönemi (TKM m. 146). 1074
2– TMK Dönemi (TMK. m. 179, 214 b.2). 1075
Boşanma Kararı Veren Mahkeme Yetkilidir.1075
Boşanma Davası Sonuçlanmadan Yetkisizlik Kararı Verilemez1077
C– EVLİLİĞİN İPTALİ DURUMUNDA (TMK. m. 156, 160, 214 b.2)1077
D– MAL AYRILIĞINA KARAR VERİLMESİ DURUMUNDA (TMK. m. 214 b.2) 1078
E– DİĞER DURUMLARDA1078
YETKİ KURALININ NİTELİĞİ.1078
A– İLK İTİRAZ NİTELİĞİNDEDİR (HMK m. 116 f. I/a).1078
B– KESİN YETKİ KURALI ÖNGÖRÜLMEMİŞTİR (TMK m. 168)1078
C– KENDİLİĞİNDEN YETKİSİZLİK KARARI VERİLEMEZ (HMK m. 19 f. II, IV)1079
D– YETKİ HAKKINDA GÖREVLİ MAHKEMECE KARAR VERMELİDİR1080
E– YABANCI MAHKEMENİN KARARI TANIMA YA DA TENFİZ EDİLMİŞSE DAVALININ YERLEŞİM YERİ YETKİLİDİR 1080
III. REJİMİN ÖLÜM DIŞINDAKİ SEBEPLE SONLANMASI HALİNDE YETKİ İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMESİ (HMK m. 19 f. II, 117 f. I, 131).1081
A– YETKİ İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMESİ1081
1– Süresi 1081
Cevap Dilekçesinde İleri Sürülmesi Gerekir (HMK m. 19 f. II, 117 f. I, 127).1081
Cevap Dilekçesi Verilmişse Cevap Süresi Dolmamış Olsa Bile İleri Sürülemez (HMK m. 131)1083
Yetki İtirazı Süresi Hak Düşürücü Süredir1083
Karşı Tarafın Muvafakatiyle İleri Sürülemez1083
Islahla İleri Sürülemez.1084
Dava Dilekçesinin Tebliğinden Önce Yapılan İtiraz Sonuç Doğurmaz 1084
Kanun Yolu Aşamasında İleri Sürülemez.1084
İstinaf Aşamasında İleri Sürülemez.1084
Temyiz Aşamasında İleri Sürülemez.1084
2– Şekli 1084
Yetki İtirazında Bulunan Taraf Seçtiği Mahkemeyi Bildirmelidir.1085
Yetkili Mahkeme Tek ve Doğru Olarak Gösterilmelidir1085
Sözlü Olarak Yapılamaz.1086
3– Tarafı 1086
B– YETKİ İTİRAZININ İLERİ SÜRÜLMEMESİ (HMK m. 19 f. IV) 1087
REJİMİN ÖLÜM DIŞINDAKİ SEBEPLE SONLANMASI HALİNDE YETKİ İTİRAZININ İNCELENMESİ1087
A– ÖN İNCELEMEDE KARARA BAĞLANIR (HMK m. 137 f. I) .1087
B– DAVA ŞARTLARINDAN SONRA İNCELENİR (HMK m. 117 f. II)1087
C– ÖN SORUNLAR GİBİ İNCELENEREK KARARA BAĞLANIR (HMK m. 117 f. III, 131, 137 f I, 138, 140 f. I, 163) .1087
1– Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) 1088
2– Yetki Konusunda Deliller Toplanmalıdır. 1088
3– Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 1089
4– Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III). 1089
D– MAHKEME YETKİSİZLİK KARARINDA YETKİLİ MAHKEMEYİ GÖSTERİR (HMK m. 19 f. III)1090
1– Yetkili Mahkeme Açıklanmalıdır (HMK m. 19 f. III). 1090
2– İtirazda Gösterilmeyen Mahkeme Yetkili Kabul Edilmemelidir 1090
3– Yabancı Mahkeme Yetkili Kabul Edilmemelidir 1090
REJİMİN ÖLÜM DIŞINDAKİ SEBEPLE SONLANMASI HALİNDE YETKİSİZLİK KARARININ SONUÇLARI (HMK m. 20)1091
A– KARARI VEREN MAHKEMEYE BAŞVURARAK GÖNDERİLME TALEP EDİLMELİDİR (HMK m. 20 f. I).1091
1– Taraflardan Biri Başvurabilir 1091
2– Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 1091
3– İki Hafta İçinde Başvurulmalıdır. 1091
Kanun Yoluna Başvurulmayarak Kesinleşmiş İse Kesinleştiği Tarihten Süre Başlar 1091
Kanun Yoluna Başvurulmuşsa Bu Başvurunun Reddi Kararının Tebliğ Tarihten Süre Başlar1091
4– Kararı Veren Mahkemeye Başvurulmalıdır. 1092
B– GÖNDERME BAŞVURUSU YOKSA DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 20 f. I)1092
C– DOSYA KENDİSİNE GÖNDERİLEN MAHKEMECE KENDİLİĞİNDEN TARAFLARA DAVETİYE GÖNDERİLİR (HMK m. 20 f. II) .1092
D– YETKİ İLE İLGİLİ KARAR KESİNLEŞTİKTEN SONRA DAVA DOSYASI KENDİSİNE GÖNDERİLEN MAHKEME YETKİSİZLİK KARARI İLE BAĞLIDIR1093
E– YARGILAMA GİDERLERINE HÜKMEDİLİR (HMK m. 331 f. II)1093
1– Gönderme Başvurusu Varsa Yargılama Giderleri. 1093
2– Gönderme Başvurusu Yoksa Yargılama Giderleri 1093
F– YARGI YERİ BELİRLENMESİ KARARI BAĞLAYICIDIR (HMK m. 21–23)1093
1– Yargı Yeri Belirlenmesini Gerektiren Sebepler (HMK m. 21) 1093
2– Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Yeri (HMK m. 22) 1094
3– Yargı Yeri Belirlenmesini İnceleme Usulü ve Sonucu (HMK m. 23) 1094
& 50. TASARRUF İLKESİ (HMK m. 24)1095
GENEL OLARAK.1095
TANIMI1095
III. GÖRÜNÜMÜ1095
A– KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I).1095
1– İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir. 1096
2– İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir 1096
3– İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir.1096
B– DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II).1096
C– HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II)1096
D– DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER.1096
1– Dava Sebebini Belirler. 1096
2– Dayanılacak Vakıaları Belirler 1097
E– DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III).1097
1– Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II). 1097
2– Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir (HMK m. 123). 1097
F– DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA1097
İSTİSNALARI.1097
A– YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR.1097
B– SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR1098
& 51. TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ (HMK m. 25)1099
GENEL OLARAK.1099
DAVA MALZEMESİ KAVRAMI1100
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ1100
A– TARAFLARCA GETİRİLİR.1100
B– MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR1101
1– Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I). 1101
2– Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 1101
3– Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I). 1102
& 52. TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26)1103
GENEL OLARAK.1103
İLKENİN UYGULANMASI.1103
A– TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR VEREMEZ1103
B– TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR VEREMEZ1104
III. İLKENİN UYGULANMASI.1104
A– KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ 1104
B– HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK KARAR VERİLMELİDİR1105
& 53. HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI (AİHS m. 6, TCA m. 36, HMK m. 27)1106
GENEL OLARAK.1106
OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI (HMK m. 27 f. II/a)1106
A– DAVAYI BİLME HAKKI 1107
B– DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI.1107
1– Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139) 1107
2– Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I). 1108
3– Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi (HMK m. 147 f. I, 186 f. I). 1109
C– DELİLLERİ BİLME HAKKI1110
D– GEREKÇEYİ BİLME HAKKI1110
E– İŞLEMLERİ BİLME HAKKI 1111
1– Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı.1111
2– Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı.1111
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 1111
A– AÇIKLAMA HAKKI.1112
1– Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış1113
Adap Dışı Açıklama Yapılamaz.1113
Konu Dışı Açıklama Yapılamaz 1113
2– Hâkimin Göstereceği Davranış1113
Şefkatle Dinlemelidir.1113
Sabırla Dinlemelidir.1113
Anlayışla Dinlemelidir.1113
B– İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b).1114
DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME HAKKI (HMK m. 27 f. II/c)1114
A– AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI1114
B– KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI 1115
1– Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır.1115
2– Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır1115
3– Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle Bağdaşmalıdır 1115
& 54. ALENİYET İLKESİ (AİHS m. 6/1, TCA m. 141 f. I, HMK m. 28) 1116
GENEL OLARAK.1116
DURUŞMALARIN ALENİYETİ1117
A– DURUŞMALAR HERKESE AÇIKTIR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. I).1117
1– Duruşmalar İlgili Olanlara Açıktır1117
2– Duruşmalar İlgili Olmayanlara Açıktır.1117
B– KOŞULLARI VARSA GİZLİ OLARAK YAPILABİLİR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. II)1118
1– Gizliliğin Kapsamı1118
Duruşmaların Bir Kısmının Gizli Olarak Yapılması 1118
Duruşmaların Tamamının Gizli Olarak Yapılması.1118
2– Gizliliğin Koşulları.1119
Genel Ahlâkın Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller.1119
Kamu Güvenliğinin Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller 1119
Yargılama ile İlgili Kişilerin Korunmaya Değer Üstün Bir Menfaatinin Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller1120
3– Gizliliğin İstenilmesi 1120
Taraflardan Birinin Talebi Üzerine (HMK m. 28 f. II).1120
Kendiliğinden (HMK m. 28 f. II)1120
4– Gizliliğin Karara Bağlanması. 1120
Ön Sorunlar Hakkındaki Hükümler Uygulanır 1120
Gerekçe, Esas Hakkındaki Kararı İle Birlikte Açıklanır.1121
5– Gizliliğin Sonuçları 1121
İlgililer Dışındakiler Salondan Çıkartılır.1121
Hazır Bulunanlar Uyarılır (HMK m. 28 f. IV) .1121
Hazır Bulunanlara Ceza İhtarı Yapılır (HMK m. 28 f. IV).1121
Ceza İhtarı Tutanağa Geçirilir (HMK m. 28 f. IV).1122
Yalnız Başına Kanun Yoluna Başvurulamaz.1122
Kararın Gizli Verilmesini Gerektirmez. 1122
III. KARARLARIN BİLDİRİLMESİNİN ALENİYETİ (HMK m. 28 f. I)1122
İŞLEMLERİN ALENİYETİ.1122
A– DOSYANIN İNCELENMESİ (HMK m. 161)1122
B– TUTANAK ÖRNEĞİ VERİLMESİ (HMK m. 158)1123
& 55. DÜRÜST DAVRANMA VE DOĞRUYU SÖYLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29).1124
GENEL OLARAK.1124
DÜRÜST DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. I).1124
III. DOĞRUYU SÖYLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. II)1125
A– YÜKÜMLÜLÜĞÜN TARAFLARI1125
1– Davanın Tarafları. 1125
2– Taraf Vekilleri 1125
3– Tarafların Kanuni Temsilcileri 1125
B– YÜKÜMLÜLÜĞÜN KONUSU.1126
C– YÜKÜMLÜLÜĞÜN KAPSAMI1126
1– Beyanlar 1126
2– Açıklamalar. 1126
D– YÜKÜMLÜLÜĞÜN SINIRI.1126
1– Vakıa Uydurmama. 1126
2– Vakıaya Karşı Çıkmama. 1126
E– YÜKÜMLÜLÜĞÜN İSTİSNALARI.1126
1– Soruşturma veya Kovuşturma ile Karşılaşılacak Olmak. 1126
2– Namus ve Onuru Etkilenecek Olmak 1127
& 56. USUL EKONOMİSİ İLKESİ (AİHS m. 6/1, TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30)1128
GENEL OLARAK.1128
UNSURLARI.1128
A– BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE YARGILAMA) (HMK m. 30).1128
B– ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I).1128
C– UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I).1129
III. YANSIMASI1129
A– DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166)1129
B– DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) 1129
C– DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ1130
D– ÖN SORUN İNCELEMESİ.1130
E– USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI1130
DEĞERLENDİRİLMESİ.1130
& 57. HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ (HMK m. 31) 1132
GENEL OLARAK.1132
AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ.1132
A– MADDİ AYDINLATMA.1133
B– HUKUKİ AYDINLATMA.1133
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU.1133
A– BELİRSİZ HUSUSLAR.1133
B– ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR.1133
AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ.1134
A– AÇIKLAMA YAPTIRMA.1134
B– SORU SORMA.1134
C– DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME 1134
D– TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME1134
AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI1135
A– SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ1135
B– SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ.1135
C– SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ.1135
D– SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ1135
& 58. YARGILAMAYI HÂKİMİN SEVK VE İDARE ETMESİ İLKESİ (HMK m. 32).1136
GENEL OLARAK.1136
HÂKİME BIRAKILAN YÜKÜMLÜLÜK (HMK m. 32 f. I).1136
A– YARGILAMANIN SEVK VE İDARESİ.1136
1– Şekli Sevk ve İdare 1136
2– Maddi Sevk ve İdare 1136
B– YARGILAMA DÜZENİNİN BOZULMAMASI İÇİN TEDBİR ALMA1136
III. DİLEKÇENİN YENİDEN DÜZENLENMESİ (HMK m. 32 f. II) .1137
A– YENİDEN DÜZENLENMESİ GEREKEN DİLEKÇELER1137
1– Okunamayan Dilekçe. 1137
2– Uygunsuz Olan Dilekçe. 1137
3– İlgisiz Olan Dilekçe. 1137
B– YENİDEN DÜZENLENME USULÜ.1138
1– Uygun Bir Süre Verilir. 1138
Yeni Dilekçe Verilmesinin Sonuçları 1138
Yeni Dilekçe Verilmemesinin Sonuçları.1138
2– İlk Dilekçe Dosyada Kalır 1138
& 59. HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ (HMK m. 33).1139
GENEL OLARAK.1139
TARAFLARCA DAVA MALZEMESİ GETİRİLİR (HMK m. 25) 1139
III. TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR.1139
A– DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK m. 119 f. I/g)1139
B– CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK M. 129 F. I/F).1140
TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141)1140
TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ ETKİLEMEZ.1140
A– YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ1140
B– EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ1140
C– BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ1141
D– HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ1141
TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR1141
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER1141
VIII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR 1141
A– TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR.1142
B– YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2).1142
& 60. HÂKİMİN HUKUKİ SORUMLULUĞU (HMK m. 46–49)1143
DEVLETİN SORUMLULUĞU VE RÜCU (HMK m. 46) .1143
A– DEVLET ALEYHİNE TAZMİNAT DAVASI BELİRLİ SEBEPLERE DAYANILARAK AÇILABİLİR.1143
1– Kayırma, Taraf Tutma, Kin veya Düşmanlık Sebebiyle Hüküm veya Karar Verilmiş Olması. 1143
2– Menfaat Sebebiyle Kanuna Aykırı Hüküm veya Karar Verilmiş Olması. 1143
3– Açık ve Kesin Bir Kanun Hükmüne Aykırı Karar veya Hüküm Verilmiş Olması. 1143
4– Duruşma Tutanağında Bulunmayan Bir Sebebe Dayanılarak Hüküm Verilmiş Olması. 1144
5– Değiştirilerek, Tahrif Edilerek veya Söylenmeyen Bir Sözün Hüküm ya da Karara Etkili Olacak Şekilde Söylenmiş Gibi Gösterilerek Hüküm Verilmiş Olması. 1144
6– Hakkın Yerine Getirilmesinden Kaçınılmış Olması 1144
B– TAZMİNAT DAVASININ AÇILMASI, HÂKİME KARŞI BİR CEZA SORUŞTURMASININ YAPILMASI YAHUT MAHKÛMİYET ŞARTINA BAĞLANAMAZ.1144
C– SORUMLU HÂKİME RÜCÜ SÜRESİ.1144
DEVLET ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVASININ AÇILACAĞI MAHKEME (HMK m. 47).1144
III. DEVLET ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVASINDA DAVA DİLEKÇESİ VE DAVANIN İHBARI (HMK m. 48)1145
A– DEVLET ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVASINDA DAVA DİLEKÇESİ.1145
B– DEVLET ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVASINDA DAVANIN İHBARI1145
DEVLET ALEYHİNE AÇILAN TAZMİNAT DAVASININ REDDİ HÂLİNDE VERİLECEK CEZA (HMK m. 49)1145
& 61. DOĞRUDANLIK İLKESİ (HMK m. 197).1147
GENEL OLARAK.1147
DELİLLERİN TOPLANMASINDA DOĞRUDANLIK (HMK m. 197)1147
A– MAHKEME HUZURUNDA TOPLAMA1147
B– İSTİNABE YOLUYLA TOPLAMA.1148
III. KARAR VERİLMESİNDE DOĞRUDANLIK1148
A– KURAL: AYNI HAKİM İÇİN DOĞRUDANLIK.1148
B– İSTİSNA: FARKLI HAKİM KARAR VEREBİLİR.1148
& 62. DELİLLERİN SERBESTÇE DEĞERLENDİRİLMESİ İLKESİ (TMK m. 184 f. IV. HMK m. 198)1149
GENEL OLARAK.1149
KAPSAMI1149
A– HUKUKSAL NİTELENDİRME HÂKİME AİTTİR 1149
B– TANIK ANLATIMI KURAL OLARAK HÂKİMİ BAĞLAR.1149
C– DEĞERLENDİRME HUKUKA UYGUN YAPILMALIDIR1149
1– Değerlendirme Gerekçesi Gösterilmelidir. 1149
2– Değerlendirme Hukuka Vakıalara Uygun Olmalıdır 1149
& 63. TÜRKÇE KULLANMA İLKESİ (HMK m. 263).1151
GENEL OLARAK.1151
MAHKEMENİN DİLİ (TCA m. 3 f. I) 1151
III. TARAFLARIN DİLİ.1151
A– TARAFLARIN KONUŞMA DİLİ 1151
B– TARAFLARIN YAZMA DİLİ.1152
TANIKLARIN DİLİ (HMK m. 263 f. I)1152
& 64. ADİL YARGILANMA HAKKI (AİHS m. 6, TCA m. 36).1153
GENEL OLARAK.1153
KAPSAMI1153
A– ADİL SİLAHLARLA YARGILANMA1153
B– ADİL AÇIKLIKTA YARGILANMA1154
C– ADİL SÜREDE YARGILANMA1154
D– ADİL MAHKEMEDE YARGILANMA.1154
& 65. TEKSİF İLKESİ1155
GENEL OLARAK.1155
KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR1155
A– DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I)1156
1– Kural Olarak 1156
2– Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 1156
B– DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 1156
1– Kural Olarak 1156
2– Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse. 1156
3– Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 1156
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI1157
A– ISLAH (HMK m. 141 f. II).1157
B– KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ (HMK m. 141 f. II)1157
C– ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95–101).1157
D– YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK (HMK m. 145).1157
E– SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI (HMK m. 145).1158
& 66. SÖZLÜLÜK İLKESİ1159
SÖZLÜLÜK İLKESİ 1159
A– TAHKİKAT AŞAMASINDA TARAFLARIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 144 f. I).1159
B– İSTİCVAP SIRASINDA GERÇEĞİ SÖYLEME (HMK m. 173 f. II)1159
C– ISLAHIN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 177 f. II).1159
D– SÖZLÜ YARGILAMADA SON SÖZÜN SÖYLENMESİ (HMK m. 186 f. II)1159
E– TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEPLERİNİN BİLDİRİLMESİ (HMK m. 252)1160
F– TANIĞIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 261 f. II).1160
G– BİLİRKİŞİ AÇIKLAMALARI (HMK m. 279)1160
H– HÜKMÜN MÜZAKERESİ SIRASINDA TARAFLARIN SÖZLÜ AÇIKLAMALARI (HMK m. 295).1160
I– TAVZİH SIRASINDA SÖZLÜ AÇIKLAMA (HMK m. 306 f. II)1160
İ– FERAGAT VE KABULÜN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 309 f. I) .1160
YAZILILIK İLKESİNİN UYGULANMASI (HMK m. 133, 177, 246, 263, 279, 342, 364) 1160
A– DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 118).1161
B– KARŞI DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 133).1161
C– ISLAH (HMK m. 177)1161
D– CEVAPLARINI YAZILI OLARAK BİLDİRMESİ İÇIN TANIĞA SORU KÂĞIDI GÖNDERİLMESİ (HMK m. 246 f. I) .1161
E– TANIK, SAĞIR VE DİLSİZ OLUP OKUMA VE YAZMAYI BİLİYORSA, SORULARIN YAZILI BİLDİRİLMESİ (HMK m. 263 f. II)1161
F– BİLİRKİŞİNİN OY VE GÖRÜŞÜNÜ YAZILI BİLDİRMESİ (HMK m. 279 f. I) 1161
G– KANUN YOLLARINA BAŞVURMA.1161
& 67. VEKÂLET (HMK m. 71–83).1162
GENEL OLARAK.1162
A– YASAL TEMSİL (HMK m. 52).1162
B– İRADİ TEMSİL (HMK m. 71–83).1164
1– Zorunlu Değildir (1136 SK m. 35 f. III, c. 1, HMK m. 71) 1164
2– Sadece Baroda Kayıtlı Avukatlar Temsil Edebilir (1136 SK m. 35 f. I). 1164
3– Stajyer, Avukatın Takip Ettiği Davanın Duruşmasına Giremez (1136 SK m. 26 f. I) 1164
VEKİL ARACILIĞIYLA DAVA AÇILMASI.1164
A– DAVA TAYİN EDİLEN VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILABİLİR 1164
1– Dava Ehliyeti Bulunan Herkes Vekil Atayabilir (HMK m. 71) 1164
2– Birden Fazla Vekil Görevlendirilebilir (HMK m. 75). 1165
3– Borçlar Kanununun Temsile İlişkin Hükümleri Uygulanır (HMK m. 72) . 1165
4– Vekâletnamenin Aslı veya Örneğinin Dava Dosyasına İbraz Edilmesi Zorunludur (HMK m. 76 f. I, 77 f. I) 1165
Noter Tarafından Onaylanan veya Düzenlenen Vekâletname Bulunmalıdır1165
Vekâletname Her Dosya İçin İbraz Edilmelidir1166
Aslına Uygun Örneği Avukat Tarafından Onaylanmış Olmalıdır1166
Adli Yardımla Görevlendirilen Vekaletname Vermelidir.1166
Vekâletnamelere, Baro Pulu Yapıştırılmalıdır.1166
Vekâletname Usulüne Uygun Düzenlenmelidir.1167
İlgilinin İşitme, Konuşma veya Görme Özürlü Olması (Noterler Kanunu m. 73)1167
İlgilinin Okur Yazar Olmaması (Noterler Kanunu m. 87)1167
İlgilinin İmza Bilmemesi (Noterler Kanunu m. 75)1167
Yetki Belgesine Dayanma1168
Vekil Türkiye Barolarından Birine Kayıtlı Olmalıdır.1168
B– DAVADA KENDİSİNİ VEKİL ARACILIĞIYLA TEMSİL ETTİRMESİ KARARI VERİLEBİLİR 1169
1– Davasını Bizzat Takip Edebilecek Ehliyette Olmaması Sebebiyle (HMK m. 80). 1169
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır1169
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır.1169
2– Davasını Kendisi Takip Eden Kimsenin Duruşmada Uygun Olmayan Tutum ve Davranışta Bulunması Sebebiyle (HMK m. 79 f. II) 1169
Hâkim Kendisini Uyarmış Olmalıdır1169
Uyarıya Uyulmamış Olmalıdır1169
Temsile Gerek Görülmelidir1170
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır 1170
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır.1170
C– DAVAYI TAYİN EDİLEN VEKİL TAKİP EDİLEBİLİR1170
1– Genel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar 1170
Davanın Takibi İçin Gereken Bütün İşlemleri Yapma Yetkisi (HMK m. 73 f. I)1170
Hükmün Yerine Getirilmesi Yetkisi (HMK m. 73 f. I)1170
Yargılama Giderlerinin Tahsili İle Makbuz Verme Yetkisi (HMK m. 73 f. I).1170
Sınırlandırıcı İşlemler Karşı Taraf Yönünden Geçersizdir (HMK m. 73 f. II)1170
2– Özel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar (HMK m. 74) 1171
Sulh Olamaz.1171
Hâkimi Reddedemez1171
Davanın Tamamını Islah Edemez1171
Başkasını Tevkil Edemez.1171
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Başvuramaz 1171
Davadan Feragat Edemez1171
Kanun Yollarından Feragat Edemez1171
Yargılamanın İadesi Yoluna Gidemez.1171
ı. Hâkimlerin Fiilleri Sebebiyle Devlet Aleyhine Tazminat Davası Açamaz 1171
3– Vekilinin Açıklamalarına İtiraz Etmeyen Hazır Taraf Açıklamalara Rıza Göstermiş Sayılır (HMK m. 78) 1172
4– Avukat Sebebiyle Yargılama Başka Bir Güne Bırakılamaz. 1172
Avukat Tutmak İstenmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. III).1172
Avukatın İstifa Etmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV).1172
Avukatın Azledilmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV).1172
Avukatın Dosyayı İncelememiş Olması Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV).1172
Geçerli Bir Özür Bulunmamalıdır.1172
Verilen Süre Sonunda Davaya Devam Olunur.1172
III. VEKÂLETNAMESİZ DAVA AÇILMASI VE İŞLEM YAPILMASI (HMK m. 77).1172
A– GECİKMESİNDE ZARAR DOĞABİLECEK HÂL BULUNMALIDIR1172
B– MAHKEME KESİN SÜRE VERMELİDİR 1173
1– Kesin Süre İçinde Vekâletname Verilmezse. 1173
Dava Açılmamış veya Gerçekleştirilen İşlemler Yapılmamış Sayılır.1173
Vekâletname İbraz Etmeyen Avukat Ödemeye Mahkûm Edilir.1173
Celse Harcı İle Diğer Yargılama Giderleri1173
Karşı Tarafın Uğradığı Zararlar. 1173
Kötüniyetle Yapan Avukat Yazıyla Bildirilir.1173
2– Asıl Taraf Yapılan İşlemleri Kabul Ettiğini Dilekçeyle Mahkemeye Bildirmezse 1173
VEKİLİN VEKÂLET GÖREVİNİN SONA ERMESİ.1173
A– VEKİLİN AZLİ (HMK m. 81, 83).1174
B– VEKİLİN İSTİFASI (HMK m. 81, 82)1174
C– VEKİLİN DURUŞMADA UYGUN OLMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞI (HMK m. 79 f. I).1175
D– ÖLÜM (TBK m. 43 f. I, 513).1175
1– Vekilin Ölümü ve Gaipliği 1175
2– Vekil Edenin Ölümü ve Gaipliği. 1175
E– MEDENÎ HAKLARI KULLANMA EHLİYETİNİ KAYBETME (TBK m. 43 f. I, 513).1175
1– Vekilin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 1176
2– Vekil Edenin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi . 1176
F– İFLÂS (TBK m. 43 f. I, 513)1176
1– Vekilin İflası 1176
2– Vekil Edenin İflası. 1176
G– VEKİLİN MESLEKTEN ÇIKARILMASI, AYRILMASI, TEDBİREN İŞTEN YASAKLANMASI 1176
H– İLK AVUKAT MUVAFAKAT ETMEDİĞİ HALDE BAŞKA AVUKATA VEKALET VERİLMESİ (1136 SK m. 172 f. III)1177
& 68. DAVA ÇEŞİTLERİ (HMK m. 105–113)1178
GENEL OLARAK.1178
KORUMA TÜRÜNE GÖRE DAVALAR .1178
A– EDA DAVALARI (HMK m. 105)1178
1– Yapma. 1179
2– Yapmama/Kaçınma. 1179
3– Verme. 1179
B– TESPİT DAVALARI (HMK m. 106).1179
1– Çeşitleri. 1179
Menfi/Olumsuz 1179
Müspet/Olumlu 1180
2– Etkisi. 1180
YENİLİK DOĞURAN/İNŞAİ DAVALAR (HMK m. 108)1181
1– Geleceğe Etkili 1181
2– Geçmişe Etkili. 1181
III. TALEBİN NİCELİĞİNE GÖRE DAVALAR1181
A– BELİRSİZ ALACAK DAVASI (HMK m. 107)1181
B– KISMİ DAVALAR (HMK m. 109)1183
C– DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ (HMK m. 110)1184
D– TERDİTLİ/KADEMELİ DAVALAR (HMK m. 111)1184
E– SEÇİMLİK DAVALAR (HMK m. 112)1185
F– YARIŞAN DAVALAR.1185
& 69. DAVA ŞARTLARI (HMK m. 114–11)1186
DAVA ŞARTLARININ KONUSU (HMK m. 114).1186
A– GENEL OLARAK1186
B– DAVA ŞARTLARI1186
1– Türk Mahkemelerinin Yargı Hakkının Bulunması (HMK m. 114 f. 1/a) 1186
Yer Bakımından Yargı Hakkının Bulunması 1186
Kişi Bakımından Yargı Hakkının Bulunması.1186
2– Yargı Yolunun Caiz Olması (HMK m. 114 f. 1/b) 1186
3– Mahkemenin Görevli Olması (HMK m. 114 f. 1/c) . 1186
4– Mahkemenin Yetkili Olması (HMK m. 114 f. 1/ç). 1187
5– Tarafların, Taraf ve Dava Ehliyetine Sahip Olmaları (HMK m. 114 f. 1/d) 1187
Tarafların, Taraf Ehliyetine Sahip Olmaları 1187
Tarafların, Dava Ehliyetine Sahip Olmaları 1187
Davacının Dava Ehliyetine Sahip Olması.1187
Davalının Dava Ehliyetine Sahip Olması.1188
6– Temsilcinin Gerekli Niteliğe Sahip Bulunması (HMK m. 114 f. 1/d). 1189
7– Vekilin Davaya Vekâlet Ehliyetine Sahip Olması (HMK m. 114 f. 1/f). 1189
8– Usulüne Uygun Düzenlenmiş Bir Vekâletnamesinin Bulunması (HMK m. 114 f. 1/f). 1189
9– Davacının Yatırması Gereken Gider Avansının Yatırılmış Olması (HMK m. 114 f. 1/g) 1189
10– Teminat Gösterilmesine İlişkin Kararın Gereğinin Yerine Getirilmesi (HMK m. 114 f. 1/ğ) 1190
11– Davacının Dava Açmakta Hukuki Yararının Bulunması (HMK m. 114 f. 1/h) 1190
Genel Olarak.1190
Davanın İhbarında (HMK m. 63)1191
Fer’i Müdahalede (HMK m. 66).1191
Delil Tespitinde (HMK m. 400 f. II) .1191
Tenfiz İsteminde (MÖHUK m. 52 f. I).1191
12– Aynı Davanın, Daha Önceden Açılmış ve Hâlen Görülmekte (Derdestlik) Olmaması (HMK m. 114 f. 1/ı). 1191
Davanın Tarafları ve Sıfatları Aynı Olmalıdır.1192
Davanın Konusu Aynı Olmalıdır.1192
Davada Dayanılan Olaylar Aynı Olmalıdır.1193
13– Aynı Davanın, Daha Önceden Kesin Hükme Bağlanmamış Olması (HMK m. 114 f. 1/i) 1193
DAVA ŞARTLARININ İNCELENMESİ (HMK m. 115) 1193
A– DAVA ŞARTLARININ VARLIĞINI BELİRLEME1193
1– Mahkeme Davanın Her Aşamasında Kendiliğinden Araştırır (HMK m. 115 f. I). 1193
2– Taraflar Her Zaman İleri Sürebilir (HMK m. 115 f. I) 1193
B– DAVA ŞARTLARININ NOKSANLIĞINI GİDERME.1194
1– Noksanlığının Giderilmesi Mümkün İse (HMK m. 115 f. II) 1194
2– Noksanlık Hüküm Anında Giderilmişse (HMK m. 115 f. III). 1194
& 70. DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 118–125).1195
GENEL OLARAK.1195
DAVANIN AÇILMA ZAMANI (HMK m. 118) .1195
A– DİLEKÇENİN KAYDEDİLDİĞİ TARİHTE AÇILMIŞ SAYILIR1195
B– DAVA DİLEKÇESİNE ÖRNEK EKLENİR.1197
III. DAVA DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 119)1197
A– DAVA DİLEKÇESİNDE BULUNACAK HUSUSLAR (HMK m. 119 f. I)1197
1– Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) 1197
2– Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b). 1198
3– Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c). 1199
4– Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç). 1199
5– Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d). 1199
6– Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e). 1200
7– İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f) . 1200
8– Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) 1201
9– Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 1201
10– Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h). 1201
B– DAVA DİLEKÇESİNDEKİ TAMAMLANMASI ZORUNLU EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II).1201
1– Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b). 1201
2– Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c). 1204
3– Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç). 1205
4– Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 1205
5– Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h). 1205
C– DAVA DİLEKÇESİNDEKİ ÖN İNCELEME BİTENE KADAR TAMAMLANABİLECEK EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II)1205
1– Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) 1205
2– Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin
Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d). 1205
3– Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e). 1206
4– İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f) . 1206
5– Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) 1207
DAVA İÇİN HARÇ VE AVANS ÖDENMESİ (HMK m. 120)1207
A– YARGILAMA HARÇLARI YATIRILIR1207
1– Bağımsız Talep İle İlgili Nispi Harç Verilmelidir. 1207
2– Cevap Dilekçesi Mahiyetindeki Talebe İlişkin Harç Sonradan Yatırılmış Olması Bu Talebi Karşı Dava Haline Getirmez. 1207
3– Adli Yardım Konusunda Bir Karar Verilinceye Kadar Harç Alınmaz. . 1207
4– Cevap Dilekçesindeki İstekler Karşı Dava Sayılamaz 1208
5– Duraksama Varsa Açıklama İstenmelidir (HMK m. 31). 1208
6– Nisbi Harç Eksik İse Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir. 1208
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir1208
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır1208
Harç Yatırılıp Yenilenirse.1208
Harç Yatırılıp Yenilenmezse.1208
B– GİDER AVANSI YATIRILIR.1209
1– Adalet Bakanlığınca Çıkarılacak Gider Avansı Tarifesinde Belirlenir. 1210
2– Yeterli Olmadığı Anlaşılırsa Süre Verilir. 1210
3– Gider Avansının Yatırılmış Olması Dava Şartıdır (HMK m. 114 f. 1/g) 1211
4– Mahkeme Veznesine Yatırılır 1211
C– GİDER AVANSINDA ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA1211
D– GİDER AVANSININ İADESİ1212
DAVA DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 121) 1212
A– DAVACININ ELİNDE BULUNAN BELGELER VERİLİR1212
1– Asılları Verilir 1212
2– Örnekleri Verilir. 1212
Harç ve Vergiye Tabi Değildir.1212
Sadece Örnekler Verilebilir1212
B– BAŞKA YERLERDEN GETİRTİLECEK BELGE VE DOSYALAR İÇİN AÇIKLAMA YAPILIR1212
DAVA DİLEKÇESİNİN TEBLİĞ EDİLMESİ (HMK m. 122) .1212
A– MAHKEME TARAFINDAN TEBLİĞ EDİLİR1213
B– DAVALIYA TEBLİĞ EDİLİR.1213
C– CEVAP SÜRESİ GÖSTERİLİR1214
VII. DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123)1214
A– HÜKÜM KESİNLEŞİNCEYE KADAR GERİ ALINABİLİR1214
1– İDM Aşamasında Geri Alınabilir 1214
2– İstinaf Aşamasında Geri Alınabilir 1214
3– Temyiz Aşamasında Geri Alınabilir 1214
B– DAVALININ AÇIK RIZASI BULUNMALIDIR.1214
C– DAVANIN GERİ ALINMASININ SONUÇLARI.1215
1– Davadan Feragat Etmiş Sayılmaz. 1215
2– Dava Derdest Olmaktan Çıkar 1215
3– Dava Açılmamış Sayılır. 1216
4– Dava Yeniden Açılabilir. 1216
5– Yargılama Giderleri Davacıya Yükletilir. 1216
VIII. DAVANIN TERDİTLİ AÇILMASI (HMK m. 111)1216
A– TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 1216
B– TALEPLER ARASINDA ASLİLİK–FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR1216
C– TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR.1216
D– TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR.1216
E– ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN FER’Î TALEP İNCELENEMEZ.1216
DAVAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞI (HMK m. 141)1217
A– DAVAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞININ BAŞLANGICI.1217
B– DAVAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞI KAPSAMINDA KALANLAR1218
1– Dava Sebebini (Dayanak Vakıaları) Genişletme veya Değiştirme Yasaktır 1218
2– Talep Sonucunu Genişletme veya Değiştirme Yasaktır. 1218
3– Dava Tarihinden Sonra Gerçekleşen Vakıalar 1219
C– DAVAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞININ İSTİSNALARI 1219
1– Davalının Açık Muvafakati İle Yapılabilir. 1219
2– Islah İle Yapılabilir. 1219
SAVUNMAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞI (HMK m. 141)1219
A– SAVUNMAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞININ BAŞLANGICI.1220
B– SAVUNMAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞI KAPSAMINDA KALANLAR1223
1– Savunma Sebebini (Dayanak Savunma Vakıalarını) Genişletme veya Değiştirme Yasaktır 1224
2– Talep Sonucunu Genişletme veya Değiştirme Yasaktır. 1224
C– SAVUNMAYI GENİŞLETME VEYA DEĞİŞTİRME YASAĞININ İSTİSNALARI 1224
1– Davacının Açık Muvafakati İle Yapılabilir 1224
2– Islah İle Yapılabilir. 1224
& 71. KARŞI DAVA (HMK m. 132–135).1225
GENEL OLARAK.1225
KARŞI DAVA UYGULAMASI.1225
A– KARŞI DAVA AÇILABİLMESİNİN ŞARTLARI (HMK m. 132).1225
1– Asıl Dava Açılmış ve Hâlen Görülmekte Olmalıdır (HMK m. 132 f. I) . 1225
2– Davalar Arasında Bağlantı Mevcut Olmalıdır (HMK m. 132 f. I) . 1225
3– Süresi İçinde Açılmış Olmalıdır (HMK m. 133 f. II) 1225
B– KARŞI DAVANIN ŞARTLAR GERÇEKLEŞMEDEN AÇILMASI (HMK m. 132 f. II).1225
1– Asıl Davadan Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167). 1225
2– Gerekiyorsa Dosyanın Görevli Mahkemeye Gönderilmesine Karar Verilir 1225
3– Asıl Dava Konusuz Kalırsa Ayrı Esasa Kaydedilir. 1225
C– KARŞI DAVANIN AÇILMASI.1226
1– Cevap Dilekçesiyle Açılabilir (HMK m. 133 f. I) 1226
2– Esasa Cevap Süresi İçinde Ayrı Bir Dilekçe Verilmek Suretiyle Açılabilir (HMK m. 133 f. I) 1226
3– Karşı Davaya Karşı Açılamaz (HMK m. 132 f. III) . 1226
D– KARŞI DAVA İÇİN UYGULANACAK HÜKÜMLER.1226
1– Asıl Davanın Sona Ermesi Karşı Davanın Karara Bağlanmasına Engel Oluşturmaz (HMK m. 134) 1226
2– Karşı Dava Hakkında Dava İle İlgili Hükümler Uygulanır (HMK m. 135) 1226
Bağımsız Dava Gibi Harca Tabidir.1226
Asıl Davayı Kabul Karşı Dava Sayılamaz 1227
Karşı Dava Yokken Var Gibi Karar Verilemez.1227
Süresinde Yenilenmişse İncelenmelidir.1227
Karşı Dava İçin Karar Verilmelidir.1227
Sadece Karşı Dava İçin Karar Verilemez1227
Davalar Bağımsızlıklarını Korur.1227
& 72. KARŞILIKLI DİLEKÇELERİN VERİLMESİ (HMK m. 126–136).1228
GENEL OLARAK.1228
CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 126–131) .1229
A– CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ (HMK m. 126)1229
1– Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir 1229
2– Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir. 1229
3– Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır. 1229
4– Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davacıya Tebliğ Edilir. 1229
Davacıya Tebliğ Edilir.1230
Davacıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz.1230
B– CEVAP DİLEKÇESİNİ VERME SÜRESİ (HMK m. 127).1230
1– Dava Dilekçesinin Davalıya Tebliğinden İtibaren İki Haftadır. 1230
2– Bir Ayı Geçmemek Üzere Ek Bir Süre Verilebilir 1230
C– CEVAP DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 129).1231
1– Cevap Dilekçesinde Bulunacak Hususlar (HMK m. 129 f. I) . 1231
Mahkemenin Adı1231
Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri; Davalı Yurt Dışında İse Yurt İçinde Göstereceği Bir Adres.1231
Davalının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası.1231
Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri1231
Davalının Savunmasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri.1231
Savunmanın Dayanağı Olarak İleri Sürülen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği.1231
Dayanılan Hukuki Sebepler,1232
Açık Bir Şekilde Talep Sonucu1232
1– Davalının veya Varsa Kanuni Temsilcisinin Yahut Vekilinin İmzası1232
Cevap Dilekçesinde Gösterilen ve Davalının Elinde Bulunan Belgelerin Asıllarıyla Birlikte Örneğinin ve Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama.1232
2– Cevap Dilekçesindeki Eksikliğin Tamamlanması (HMK m. 130). 1233
D– CEVAP DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 129 f. II, 121) 1233
1– Davalının Elinde Bulunan Belgeler Verilir 1233
Asılları Verilir.1233
Örnekleri Verilir1233
Harç ve Vergiye Tabi Değildir.1233
Sadece Örnekler Verilebilir1233
2– Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama Yapılır. 1233
E– CEVAP DİLEKÇESİNİN SONUÇLARI1234
1– Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonucu (HMK m. 128) 1234
Dava Dilekçesinde İleri Sürülen Vakıaların Tamamı İnkâr Edilmiş Sayılır1234
Hem Asıl İspat Hem de Karşı İspat Bağlamında Delil İleri Sürme Hakkı Kaybedilmiş Olur.1235
2– Cevap Dilekçesi Verilmesinin Sonucu (HMK m. 131). 1235
III. TARAFLARIN İKİNCİ DİLEKÇELERİ (HMK m. 136)1235
A– CEVABA CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 136 f. I).1235
1– Cevaba Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir 1236
2– Cevaba Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir. 1236
3– Cevaba Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır. 1236
4– Cevaba Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davalıya Tebliğ Edilir. 1236
Davalıya Tebliğ Edilir 1236
Davalıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz.1236
B– İKİNCİ CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 136 f. I).1236
1– İkinci Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir 1236
2– İkinci Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir 1237
3– İkinci Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır 1237
4– İkinci Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davacıya Tebliğ Edilir. 1237
Davacıya Tebliğ Edilir.1237
Davacıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz.1237
C– KIYASEN UYGULANABİLECEK HÜKÜMLER (HMK m. 136 f. II)1238
& 73. DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI (HMK m. 150).1239
GENEL OLARAK.1239
A– TARAFLAR USULÜNE UYGUN ŞEKİLDE DAVET EDİLMİŞ OLMALIDIR (HMK m. 150 f. I).1239
B– DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI KOŞULLARI GERÇEKLEŞMELİDİR1240
1– Taraflar Duruşmaya Gelmemiş ve Mazeret Dilekçesi Göndermemiş Olabilir (HMK m. 150 f. I). 1240
2– Taraflar Duruşmaya Gelip Davayı Takip Etmeyeceklerini Bildirmiş Olabilir (HMK m. 150 f. I). 1241
3– Taraflar Duruşmaya Gelmemiş ve Mazeret Dilekçesi Gönderilmiş Olabilir 1241
Mazeret Kabul Edilirse Yeni Duruşma Günü Belirlenir.1241
Mazeret Kabul Edilmezse Dosya İşlemden Kaldırılır1241
4– Taraflardan Biri Duruşmaya Gelmemiş Diğeri Gelmiş Olabilir 1241
Gelen Tarafın Talebi Üzerine Dosya İşlemden Kaldırılır (HMK m. 150 f. II) .1241
Gelen Tarafın Talebi Üzerine Gelmeyenin Yokluğunda Duruşmaya Devam Edilir (HMK m. 150 f. II).1242
5– Duruşma Gününün Belli Edilmesi İçin Başvuru Gereken Hâllerde Gün Tespit Ettirilmemiş Olabilir (HMK m. 150 f. III). 1242
C– GEÇERLİ BİR ÖZRÜ OLMAKSIZIN DURUŞMAYA GELMEYEN TARAF YOKLUĞUNDA YAPILAN İŞLEMLERE İTİRAZ EDEMEZ. (HMK m. 150 f. I)1242
DOSYASI İŞLEMDEN KALDIRILMIŞ DAVANIN YENİLENMESİ.1243
A– DOSYASI İŞLEMDEN KALDIRILMIŞ OLAN DAVA ÜÇ AY İÇİNDE YENİLENEBİLİR (HMK m. 150 f. IV)1243
1– Dava İşlemden Kaldırıldığı Tarihten Başlayarak Üç Ay İçinde Yenilenebilir 1243
2– Dava Taraflardan Birinin Dilekçe İle Başvurusu Üzerine Yenilenebilir 1244
3– Yenileme Dilekçesi Duruşma Gün, Saat ve Yeri İle Birlikte Taraflara Tebliğ Edilir 1244
4– Bir Ay Geçtikten Sonra Yenileme Talebinde Yeniden Harç Alınır 1245
Harç Yenileyen Tarafça Ödenir 1245
Harç Karşı Tarafa Yüklenemez.1245
Harç Verilerek Yenilenen Dava Eski Davanın Devamı Sayılır1245
5– Sonradan Yenilenmiş Olan Dava İlk Yenilenmeden Sonra Bir Defadan Fazla Takipsiz Bırakılamaz (HMK m. 150 f. VI). 1245
B– DOSYASI İŞLEMDEN KALDIRILMIŞ OLAN DAVA ÜÇ AY İÇİNDE YENİLENMEYEBİLİR (HMK m. 150 f. V)1246
1– Dava Sürenin Dolduğu Gün İtibarıyla Açılmamış Sayılır. 1246
2– Mahkemece Kendiliğinden Karar Verilerek Kayıt Kapatılır 1246
3– Açılmamış Sayılan Davadaki Talep Dahi Vaki Olmamış Sayılır (HMK m. 150 f. VII). 1246
& 74. ÖN SORUN VE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163– 165).1247
ÖN SORUN (HMK m. 163– 164).1247
A– ÖN SORUNUN İLERİ SÜRÜLMESİ (HMK m. 163)1247
1– İleri Sürebilecek Olan 1247
2– İleri Sürme Şekli 1247
Dilekçe Vermek Suretiyle İleri Sürme.1247
Duruşma Sırasında Sözlü Olarak İleri Sürme.1247
B– ÖN SORUNUN İNCELENMESİ (HMK m. 164)1247
1– Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) 1247
2– Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 1247
3– Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III). 1248
BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163– 165).1248
A– HÜKÜM VERİLEBİLMESİNDE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. I) .1248
B– DAVANIN İNCELENMESİ VE SONUÇLANDIRILMASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. II)1250
& 75. DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166)1251
GENEL OLARAK.1251
AYNI MAHKEMEDE AÇILMIŞ DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ1251
III. AYNI YARGI ÇEVRESİNDE YER ALAN MAHKEMELERDE AÇILAN DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ1251
A– AYNI DÜZEY VE SIFATTAKİ HUKUK MAHKEMELERİNDE AÇILMIŞ DAVALAR BULUNMALIDIR (HMK m. 166 f. I)1251
1– Bağımsız Dava Olabilir 1252
2– Karşı Dava Olabilir 1252
B– AÇILMIŞ DAVALAR ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR (HMK m. 166 f. IV).1252
1– Davaların Aynı veya Birbirine Benzer Sebeplerden Doğması 1252
2– Biri Hakkında Verilecek Hükmün Diğerini Etkileyecek Nitelikte Bulunması. 1252
C– TALEP ÜZERİNE VEYA KENDİLİĞİNDEN BİRLEŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 166 f. I)1253
1– Talep Üzerine Birleştirilebilir. 1253
2– Kendiliğinden Birleştirilebilir. 1253
D– BİRLEŞTİRME KARARI İKİNCİ DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMECE VERİLİR (HMK m. 166 f. I)1253
E– BİRLEŞTİRME KARARI DAVANIN HER AŞAMASINDA VERİLEBİLİR (HMK m. 166 f. I).1254
F– DAVALAR İLK DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMEDE BİRLEŞTİRİLEBİLİR1254
G– BİRLEŞTİRME KARARI İLK DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMEYİ BAĞLAR (HMK m. 166 f. I)1254
H– BİRLEŞTİRME KARARI DERHÂL İLK MAHKEMEYE BİLDİRİLİR (HMK m. 166 f. III)1254
I– BİRLEŞTİRİLEN DAVALARDAKİ TALEPLER AYRI OLARAK DEĞERLENDİRİLİR1254
İ– BİRLEŞEN DAVALAR BAĞIMSIZLIKLARINI KORURLAR.1255
AYRI YARGI ÇEVRESİNDE YER ALAN MAHKEMELERDE AÇILAN DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ1256
A– AYNI DÜZEY VE SIFATTAKİ HUKUK MAHKEMELERİNDE AÇILMIŞ DAVALAR BULUNMALIDIR (HMK m. 166 f. II).1256
B– AÇILMIŞ DAVALAR ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR (HMK m. 166 f. IV).1256
1– Davaların Aynı veya Birbirine Benzer Sebeplerden Doğması 1256
2– Biri Hakkında Verilecek Hükmün Diğerini Etkileyecek Nitelikte Bulunması. 1256
C– TALEP ÜZERİNE BİRLEŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 166 f. II)1257
D– BİRLEŞTİRME KARARI İKİNCİ DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMECE VERİLİR (HMK m. 166 f. II)1257
E– BİRLEŞTİRME KARARI DAVANIN HER AŞAMASINDA TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 166 f. I)1257
F– DAVALAR İLK DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMEDE BİRLEŞTİRİLEBİLİR1258
G– BİRLEŞTİRME KARARI İLK DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEMEYİ BAĞLAR (HMK m. 166 f. II) 1258
H– BİRLEŞTİRME KARARI DERHÂL İLK MAHKEMEYE BİLDİRİLİR (HMK m. 166 f. III)1259
I– BİRLEŞTİRİLEN DAVALARDAKİ TALEPLER AYRI OLARAK DEĞERLENDİRİLİR1259
İ– BİRİNCİ DAVANIN AÇILDIĞI MAHKEME, TALEBİN KABULÜ İLE DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİNE İLİŞKİN KARARIN KESİNLEŞMESİNDEN İTİBAREN BUNUNLA BAĞLIDIR (HMK m. 166 f. II).1259
KANUN YOLLARI (HMK m. 166 f. V, 168).1260
& 76. DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167)1261
GENEL OLARAK.1261
AYRILMAYA KONU DAVALAR.1261
A– BİRLİKTE AÇILMIŞ DAVALAR.1261
B– SONRADAN BİRLEŞTİRİLMİŞ DAVALAR.1261
III. AYRILMA ZAMANI1261
AYRILMA ŞEKLİ.1261
A– TALEP ÜZERİNE.1261
B– KENDİLİĞİNDEN.1261
AYRILMA HALLERİ.1261
A– KANUN GEREĞİ.1262
B– DAVANIN GEREĞİ.1262
C– YARGILAMANIN İYİ YÜRÜMESİNİN GEREĞİ1263
AYRILMANIN SONUÇLARI.1263
VII. AYRILMAYA KARŞI KANUN YOLU (HMK m. 168)1263
& 77. İSTİCVAP (HMK m. 169–175)1264
GENEL OLARAK.1264
SORGULANMA KAVRAMI (HMK m. 169–175).1264
A– SORGULANMA VAKIAYA YÖNELİK OLABİLİR1264
1– Taraflardan Biri Sorgulanabilir. 1264
2– Kendi Aleyhine Vakıalar İçin Sorgulanabilir 1264
3– Bir veya Birden Çok Vakıa İçin Sorgulanabilir 1265
B– SORGULANMA İKRAR ELDE ETMEK İÇİN YAPILABİLİR1265
III. DİNLENİLME KAVRAMI (HMK m. 31, 144 f. I) 1265
A– AÇIKLAMA AMAÇLI DİNLENİLME (HMK m. 31).1265
1– Belirsiz Hususlarda Dinlenilme 1265
2– Çelişkili Hususlarda Dinlenilme. 1265
B– VAKIALAR HAKKINDA DİNLENİLME
(HMK m. 144 f. I) .1265
& 78. ISLAH (HMK m. 176–182)1266
ISLAHIN KAPSAMI1266
A– GENEL OLARAK (HMK m. 176 f. I, 194)1266
1– Vakıalar Değiştirilebilir 1266
2– Dava Konusu Değiştirilebilir 1266
3– Talep Sonucu Değiştirilebilir 1267
4– Vakıa Eklenebilir. 1267
B– ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 1267
1– Yasak Kapsamında Kalmayan Durumlarda. 1267
2– Karşı Tarafın Rıza Gösterdiği Durumlarda 1267
3– Belirsiz Alacağın Değerinin Belirlendiği Durumlarda (HMK m. 107 f. II) 1268
4– Daraltma Kapsamında Kalan Durumlarda. 1268
5– Maddi Hatanın Düzeltildiği Durumlarda (HMK m. 183). 1268
C– ISLAH YOLUNA BAŞVURULAMAYACAK DURUMLAR1268
1– Taraf Değiştirilemez. 1268
2– İkinci Tanık Listesi Verilemez (HMK m. 240 f. II). 1268
3– Süresi Geçen İlk İtirazlar İleri Sürülemez 1269
4– İkinci Dava Açılamaz. 1269
5– Feragat Geçersiz Kılınamaz 1269
6– Kabul Geçersiz Kılınamaz 1270
7– Dava Dilekçesinde Talep Edilmeyen Alacak İstenemez. 1270
8– İkrar Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 188) 1271
9– Tanık İfadeleri Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 261). 1271
10– Bilirkişi Rapor ve Beyanları Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 279–280) 1271
11– Keşif Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 290 f. II). 1272
12– Yeminin Reddi veya İadesi Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 229) 1272
13– İsticvap Tutanakları Geçersiz Kılınamaz (HMK m. 174) 1272
D– ISLAH YOLUNA BAŞVURULABİLECEK DURUMLAR1272
1– Terditli Dava Açılabilir (HMK m. 111) . 1272
2– Cevap Dilekçesi Verilebilir (HMK m. 128). 1272
3– Zamanaşımı Defi İleri Sürülebilir. 1272
4– Dava Yığılması Yapabilir (HMK m. 110) 1272
5– Delillerini Değiştirebilir. 1273
6– Usule İlişkin Bozma Kararına Uyulduktan Sonra Yapılabilir 1273
7– Ek Talep Yapılabilir 1273
ISLAHIN USULÜ.1273
A– ISLAHIN ZAMANI1273
1– Kural Olarak Tahkikatın Sona Ermesine Kadar Yapılabilir (HMK m. 177 f. I). 1273
2– İstinafta Islah Yapılamaz (HMK m. 357 f. I) 1274
B– ISLAHIN SAYISI (HMK m. 176 f. II)1274
C– ISLAHIN ŞEKLİ.1274
1– Yapılışı Açısından 1274
Sözlü Olarak (HMK m. 177 f. II)1275
Yazılı Olarak (HMK m. 177 f. II)1275
Kötüniyetli Olarak (HMK m. 182)1276
2– Kapsamı Açısından 1276
Davanın Tamamen Islahı (HMK m. 176 f. I, 180).1276
Kısmen Islah (HMK m.176 f. I, 181)1276
3– Teminat Açısından (HMK m. 178) 1276
4– Yetki Açısından (HMK m. 74 f. I). 1276
5– Harç Açısından 1277
6– İzin Açısından 1277
7– Delil Bildirme Açısından 1277
D– ISLAHIN SONUÇLARI (HMK m. 179)1278
& 79. MADDİ HATALARIN DÜZELTİLMESİ (HMK m. 183)1279
MADDİ HATANIN KONUSU.1279
A– HATA DAVA DOSYASINDA BULUNAN BELGELERDE OLMALIDIR.1279
B– HATA AÇIK OLMALIDIR1279
1– Açık Yazı Hataları Düzeltilebilir. 1279
2– Açık Hesap Hataları Düzeltilebilir 1280
MADDİ HATANIN TARAFI1280
A– TARAFLARIN HATASI OLABİLİR1280
B– MAHKEMENİN HATASI OLABİLİR.1280
III. MADDİ HATANIN DÜZELTİLMESİ 1281
A– KARAR VERİLİNCEYE KADAR DÜZELTİLEBİLİR1281
B– YARGILAMA GİDERLERİNİN BELİRLENMESİNDE DİKKATE ALINIR.1281
& 80. İSPAT (HMK m. 187–191)1282
GENEL OLARAK.1282
İSPATIN KONUSU (HMK m. 187).1282
A– İSPATIN KAPSAMI.1282
1– İspatın Kapsamında Kalan Vakıalar (HMK m. 187 f. I) 1282
Tarafların Üzerinde Anlaşamadıkları Vakıalar1283
Uyuşmazlığın Çözümünde Etkili Olabilecek Vakıalar.1283
2– İspatın Kapsamında Kalmayan Vakıalar (HMK m. 187 f. II) 1283
B– İSPATIN ŞEKLİ1283
1– Sabit Kabul Edilen Vakıalar Açıklanmalıdır 1283
2– Taraflarca Getirilmesi İlkesine Aykırı Davranılamaz 1283
Usulüne Uygun Dayanılmayan Vakıalar Hükme Esas Alınamaz 1284
Usulüne Uygun Dayanılmayan Deliller Dikkate Alınamaz.1285
Dayanılmayan Tanıklar1285
Dayanılmayan Dosyalar.1285
Usulüne Uygun Gösterilmeyen Deliller Dikkate Alınamaz.1285
Dava Dilekçesinde Gösterilmeyen Deliller Dikkate Alınamaz.1285
Cevap Dilekçesinde Gösterilmeyen Deliller Dikkate Alınamaz.1285
3– İradi Olmayan Davranışlar Hükme Esas Alınamaz 1285
4– Usulünce Dayanılan Deliller Toplanmadan Karar Verilemez 1285
5– Elde Olmayan Sebeplerle Gerçekleşen Vakıalar Hükme Esas Alınamaz. 1286
6– Hukuka Aykırı Nitelikteki Deliller Hükme Esas Alınamaz. 1286
III. İSPAT HAKKI (HMK m. 189)1286
A– KANUNDA BELİRTİLEN SÜRE VE USULE UYGUN OLARAK KULLANILIR (HMK m. 189 f. I)1286
B– HUKUKA AYKIRI OLARAK ELDE EDİLMİŞ OLAN DELİLLER DİKKATE ALINAMAZ (HMK m. 189 f. II).1286
1– Taraflarca Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller. 1287
2– Üçüncü Kişilerce Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 1287
3– Dava Dosyasında Saklanmalıdır. 1287
C– BELİRLİ DELİLLERLE İSPATI GEREKEN BAŞKA DELİLLERLE İSPAT OLUNAMAZ (HMK m. 189 f. III)1287
D– DELİLİN CAİZ OLUP OLMADIĞINA MAHKEMECE KARAR VERİLİR (HMK m. 189 f. III) .1287
İSPAT YÜKÜ (HMK m. 190).1287
A– İSPAT YÜKÜ KURAL OLARAK KENDİ LEHİNE HAK ÇIKARAN TARAFA AİTTİR (HMK m. 190 f. I)1287
B– KANUNİ KARİNEYE DAYANMADA İSPAT YÜKÜ (HMK m. 190 f. II)1288
1– Karine Kavramı. 1288
Kanuni Karineler1288
Adi/Kesin Olmayan Kanuni Karineler1289
Kesin Kanuni Karineler.1289
Fiili Karineler=Emare=Hayatın Olağan Akışı1289
3– Karinede İspat Yükü 1289
Sadece Karinenin Temelini Oluşturan Vakıayı İspat
Yükü Altındadır1289
Karşı Taraf Karinenin Aksini İspat Edebilir1289
İSPAT TÜRLERİ1290
A– ASIL İSPAT.1290
B– KARŞI İSPAT (HMK m. 191)1290
C– AKSİNİ İSPAT1290
İSPAT ÖLÇÜSÜ 1290
A– TAM İSPAT.1290
B– YAKLAŞIK İSPAT.1290
VII. KARŞI İSPAT (HMK m. 191).1291
VIII. SOMUTLAŞTIRMA YÜKÜ (HMK m. 194 f. I)1291
A– VAKIALARI SOMUTLAŞTIRMA (HMK m. 194 f. I).1291
B– DELİLLERİ SOMUTLAŞTIRMA (HMK m. 194 f. II).1291
& 81. İKRAR (HMK m. 188)1293
İKRAR KAVRAMI.1293
A– MAHKEME İÇİ İKRAR KESİN DELİL HÜKMÜNDEDİR.1293
B– TARAFLARA ÖZGÜDÜR1293
1– Taraf Olmayanların İkrarı. 1293
2– İhtiyari Dava Arkadaşlarının İkrarı (HMK m. 58 f. I c. 2) 1294
3– Mecburi Dava Arkadaşlarının İkrarı (HMK m. 60 f. I c. 2). 1294
C– VAKIAYA İLİŞKİNDİR.1294
MAHKEME İÇİ İKRAR (HMK m. 188 f. I).1294
A– İKRARIN ÇEŞİTLERİ.1295
1– Basit İkrar (Adi/Eklemesiz İkrar) 1295
2– Vasıflı İkrar (Mevsuf/Nitelikli İkrar). 1295
3– Bileşik İkrar (Mürekkep/Eklemeli İkrar). 1296
Bağlantılı Bileşik İkrar.1296
Bağlantısız Bileşik İkrar.1296
B– İKRARIN OLUŞUMU.1296
1– Beyanda Bulunularak İkrar (HMK m. 188 f. I) 1297
2– Beyanda Bulunulmayarak İkrar 1297
Hazır Bulunmayarak İkrar.1297
Yazı veya İmzayı İkrar (HMK m. 211 f. I/a c. 3)1297
İsticvap Konusu Vakıaları İkrar (HMK m. 171 f. II).1297
Yemin Konusu Vakıaları İkrar (HMK m. 229 f. I)1297
Hazır Bulunup Beyanda Bulunulmayarak İkrar.1298
İsticvapta Soruları Cevapsız Bırakma (HMK m. 171 f. II).1298
Yemini İade Etmeyerek İkrar (HMK m. 229 f. I)1298
Yemini Eda Etmekten Kaçınarak İkrar (HMK m. 229 f. I)1298
C– İKRARIN ETKİSİ 1298
1– İkrar Edilen Vakıalar, Çekişmeli Olmaktan Çıkar (HMK m. 188 f. I) . 1298
2– İkrardan Kural Olarak Dönülemez (HMK m. 188 f. II) 1298
3– İkrar Sulh Görüşmeleri Sırasında Yapılmışsa Tarafları Bağlamaz (HMK m. 188 f. III). 1298
D– İKRAR, KENDİSİNE OKUNUR VE İMZASI ALINIR (HMK m. 188, 154 f. III/ç, TMK m. 184 f. I b. 3).1299
E– İKRAR ELDE ETMEK İÇİN İSTİCVAP YAPILABİLİR (HMK m. 171).1299
F– İKRAR ISLAHLA GEÇERSİZ KILINAMAZ (HMK m. 179 f. II)1299
III. MAHKEME DIŞI İKRAR (HMK m. 192)1299
& 82. DELİLLER (HMK m. 192–198) 1301
GENEL OLARAK.1301
A– KESİN DELİLLER.1301
B– TAKDİRÎ DELİLLER1301
C– DELİL SÖZLEŞMESİ (HMK m. 193)1302
1– Delil Sözleşmesi Türleri. 1302
Münhasır Delil Sözleşmesi1302
Münhasır olmayan Delil Sözleşmesi.1302
2– Delil Sözleşmesinin Yapılışı. 1302
DELİLİN ÖZELLİKLERİ (HMK m. 194–198).1303
A– DELİLİN GÖSTERİLMESİ1303
1– Kendiliğinden Kural Olarak Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 1303
2– Ön İnceleme Duruşmasında Verilen İki Haftalık Kesin Süreden Sonra Kural Olarak Belge İleri Sürülemez (HMK m. 140 f. V) 1303
3– Sonradan Kural Olarak Delil Gösterilemez (HMK m. 145 c. 1) 1303
4– Mahkemece Sonradan Delil Göstermeye İzin Verilebilir (HMK m. 145 c. 2) 1304
Yargılamayı Geciktirme Amacı Taşımamalıdır1304
Önceden Gösterilmesi Mümkün Olmamalıdır.1304
5– Listede Yer Almayan Kimseler Tanık Olarak Dinlenemez (HMK m. 240 f. II) 1304
6– Birden Çok Tanık Listesi Verilemez (HMK m. 240 f. II) 1305
B– DELİLİN BAŞKA YERDEN GETİRTİLMESİ (HMK m. 195).1305
C– DELİLDEN VAZGEÇME (HMK m. 196) .1305
D– DELİLLERİN İNCELENMESİ (HMK m. 197 f. I).1305
E– DELİLİN İSTİNABE YOLUYLA TOPLANMASI (HMK m. 197 f. II–III).1306
F– DELİLİN DEĞERLENDİRİLMESİ (HMK m. 198).1306
III. KANUNDA DÜZENLENMEMİŞ DELİLLER (HMK m. 192).1306
& 83. BELGE VE SENET (HMK m. 199–224)1307
GENEL OLARAK.1307
BELGE VE SENET DELİLİNİN ÖZELLİKLERİ.1307
A– BELGELER.1307
B– KAYITLAR.1308
C– DAVA DOSYALARI 1308
& 84. YEMİN (HMK m. 225–239)1309
GENEL OLARAK.1309
A– YEMİNİN KONUSU.1309
1– Yemin Konusu Vakıalar (HMK m. 225) 1309
Davanın Çözümü Bakımından Önem Taşıyan Vakıa.1309
Çekişmeli Olan Vakıa.1309
Kişinin Kendisinden Kaynaklanan Vakıa.1310
2– Yemine Konu Olamayacak Vakıalar (HMK m. 226) 1310
Tarafların Üzerinde Serbestçe Tasarruf Edemeyeceği Vakıa (HMK m. 226 f. I/a)1310
İrade Açıklamalarının Yeterli Görülmediği Hâller (HMK m. 226 f. I/b).1310
Yemin Edeni Etkileyen Vakıalar (HMK m. 226 f. I/c).1310
Namus ve Onurunu Etkileyecek Vakıa.1310
Ceza Soruşturması ya da Kovuşturması ile Karşı Karşıya Bırakacak Vakıa1310
3– Yemin Konusunun Açıklattırılması (HMK m. 237) . 1310
B– YEMİN TEKLİFİ (HMK m. 227)1310
1– Yeminden Başka Delili Olduğunu Beyan Edenin Teklifi (HMK m. 227 f. I) . 1310
2– Yemin Teklif Olunan Kimse Yemini Edaya Hazır Olduğunu Bildirmesi (HMK m. 227 f. II) 1311
C– YEMİNE DAVET (HMK m. 228).1311
1– Bizzat Hazır Bulunmadığı Takdirde Davetiye Çıkarılır (HMK m. 228 f. I) . 1311
2– Meşruhatlı Davetiye Çıkarılır (HMK m. 228 f. II). 1311
D– YEMİN ETMEMENİN SONUÇLARI (HMK m. 229).1311
1– Yemin İçin Davet Edilen İçin (HMK m. 229 f. I). 1311
Geçerli Bir Özrü Olmaksızın Bizzat Hazır Bulunmaması1311
Hazır Bulunup Yemini İade Etmemesi1311
Hazır Bulunup Yemini Eda Etmekten Kaçınması1311
2– Kendisine Yemin İade Olunan İçin. 1311
Yeminin İade Olunamayacağı Hâller (HMK m. 230)1312
Yemin İade Olunana Etkisi (HMK m. 229 f. II).1312
E– YEMİNİ YERİNE GETİRECEK KİMSELER (HMK m. 232).1312
1– Ölüm veya Fiil Ehliyetinin Kaybı (HMK m. 231) . 1312
2– Sağır ve Dilsizlerin Yemini (HMK m. 234). 1312
Okuma ve Yazma Biliyorsa.1312
Okuma ve Yazma Bilmiyorsa1312
3– Hasta veya Engellilerin Mahkeme Dışında Yemini (HMK m. 235). 1312
4– Yemin Edecek Kimsenin Mahkemenin Yargı Çevresi Dışında Olması (HMK m. 236) 1312
5– Yalan Yere Yemin İddiası (HMK m. 239) 1313
F– YEMİNİN ŞEKLİ (HMK m. 233).1313
G– YEMİN TUTANAĞININ DÜZENLENMESİ (HMK m. 238).1313
YEMİN DELİLİNİN ÖZELLİKLERİ.1314
A– YEMİN DELİLİNE AÇIKÇA DAYANILMIŞ OLMALIDIR1314
B– YEMİN TEKLİF HAKKI HATIRLATILMALIDIR.1314
C– İSPAT EDİLEN KONUDA YEMİN TEKLİFİ.1315
D– İSPAT YÜKÜMLÜLÜĞÜ OLMAYANIN YEMİN TEKLİF
ETMESİ.1315
E– İDDİANIN İSPATLANMAMASI HALİNDE YEMİN
DELİLİNE BAŞVURULUR.1315
F– ISLAH YOLUYLA YEMIN DELİLİNE DAYANILABİLİR.1315
G– VEKİLİN ÖZEL YETKİSİNİN BULUNMASI GEREKİR (HMK m. 74).1316
1– Yemin Teklif Edebilme (HMK m. 227 f. I) 1316
2– Yemin Teklifini Kabul Edebilme (HMK m. 227 f. II) 1316
3– Yemini İade Edebilme (HMK m. 229) 1316
III. YEMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ1316
& 85. TANIK (HMK m. 240–265).1317
GENEL OLARAK.1317
A– EŞLER ARASI İŞLEMLERDE TANIK DİNLENEBİLİR (HMK m. 203 f. I/a) 1317
B– TANIK BEYANI TAKDİRİ DELİLLERDENDİR (HMK m. 198).1318
TANIKLARIN GÖSTERİLMESİ1318
A– TARAF OLMAYAN KİŞİLER TANIK GÖSTERİLEBİLİR (HMK m. 240 f. I) .1318
B– TANIK LİSTESİ SUNULUR (HMK m. 240 f. II).1318
1– Tanık Dinletmek İstediği Vakıa Gösterilir 1318
2– Tanıkların Adı ve Soyadı Gösterilir. 1319
3– Tanıkların Tebliğe Elverişli Adresleri Gösterilir. 1319
C– İKİNCİ TANIK LİSTESİ VERİLEMEZ (HMK m. 240 f. II)1319
D– TANIKLARIN ADRESİ GÖSTERİLMEMİŞ VEYA GÖSTERİLEN ADRESTE TANIK BULUNAMAMIŞSA KESİN SÜRE VERİLİR (HMK m. 240 f. III)1320
1– Adres Gösterilmezse Bu Tanığın Dinlenilmesinden Vazgeçilmiş Sayılır 1320
2– Gösterilen Yeni Adres Doğru Değilse Bu Tanığın Dinlenilmesinden Vazgeçilmiş Sayılır. 1320
E– TANIK SAYISI KURAL OLARAK SINIRLANDIRILAMAZ.1320
F– TANIK USULÜNE UYGUN ŞEKİLDE GÖSTERİLEBİLİR.1320
G– TANIK GİDERLERİ YATIRILMIŞ OLMALIDIR1321
H– TARAFLARCA GÖSTERİLMEYEN KİŞİ TANIK OLARAK DİNLENEMEZ 1322
III. TANIKLARIN DAVET EDİLMESİ1322
A– HAZIR BULUNDURULAN TANIK DİNLENİR (HMK m. 243 f. I) .1322
B– TARAFLARA TANIKLARINI HAZIR BULUNDURMA ZORUNLULUĞU YÜKLENEMEZ.1322
C– HAZIR BULUNDURULMAYAN TANIK KURAL
OLARAK DAVETİYE İLE ÇAĞRILIR (HMK m. 243 f. I).1322
1– Duruşma Gününden En Az Bir Hafta Önce Tebligat Yapılmalıdır (HMK m. 243 f. II). 1323
2– Acele Hâllerde Tanığın Daha Önce Gelmesine Karar Verilebilir (HMK m. 243 f. II) . 1323
3– Davetiyeye Gerekli Bilgiler Yazılmalıdır (HMK m. 244). 1323
Tanığın Kimlik Özellikleri.1323
Tanığın Adı ve Soyadı1323
Tanığın Açık Adresi1323
Tarafların Ad ve Soyadları.1323
Davacının Ad ve Soyadı 1323
Davalının Ad ve Soyadı.1323
Tanıklık Yapacağı Konu.1324
Hazır Bulunmaya İlişkin Özellikler.1324
Hazır Bulunacağı Yer.1324
Hazır Bulunacağı Gün1324
Hazır Bulunacağı Saat1324
Hukuki ve Cezai Sonuçları1324
Gelmemesinin Sonuçları1324
Gelmesine Rağmen Sonuçları.1324
aaa. Tanıklıktan Çekinmesinin Sonuçları1324
bbb. Yemin Etmekten Çekinmesinin Sonuçları.1324
Tarife Gereğince Ücret Ödeneceği1325
D– HAZIR BULUNDURULMAYAN TANIK GEREKTİĞİNDE BAŞKA ARAÇLARLA ÇAĞRILABİLİR (HMK m. 243 f. III).1325
1– Davetiye Dışı Araçlar Kullanılabilir 1325
Telefon İle Çağrılabilir.1325
Faks İle Çağrılabilir1325
Elektronik Posta İle Çağrılabilir1325
2– Davete Rağmen Gelmemeye Bağlanan Sonuçlar Uygulanmaz 1325
E– TANIĞA SORU KÂĞIDI GÖNDERİLEBİLİR (HMK m. 246).1325
1– Hâkim Gerekli Görmelidir. 1325
2– Cevaplarını Yazılı Olarak Bildirebilir 1326
3– Cevap Hükme Yeterli Olmalıdır. 1326
Hâkimin Takdir Etmesine Engel Olamaz1326
Yetersiz İse Dinlemek Üzere Davet Edebilir1326
F– TANIK İÇİN ÇAĞRIYA UYMA ZORUNLUDUR (HMK m. 245).1326
1– Gelmeyen Tanık Zorla Getirtilir 1326
Usulüne Uygun Olarak Çağrılmış Olmalıdır1326
Mazeret Bildirmemiş Olmalıdır 1327
2– Sebep Olduğu Giderlere Hükmolunur. 1327
3– Disiplin Para Cezasına Hükmolunur. 1327
4– Kanunda Gösterilen Hükümler Saklıdır 1327
TANIKLIKTAN ÇEKİNME HAKKININ KULLANILMASI1327
A– KURAL OLARAK (HMK m. 247 f. I) .1327
B– TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEPLERİ.1327
1– Kişisel Nedenlerle Tanıklıktan Çekinme (HMK m. 247 f. II, 248). 1327
Evlilik Bağı Ortadan Kalkmış Olsa Dahi İki Taraftan Birinin Eşi1328
Kendisi Veya Eşinin Altsoy veya Üstsoyu1328
Taraflardan Biri İle Arasında Evlatlık Bağı Bulunanlar 1328
Üçüncü Derece De Dâhil Olmak Üzere Kan veya Kendisini Oluşturan Evlilik Bağı Ortadan Kalkmış Olsa Dahi Kayın Hısımları 1328
Koruyucu Aile ve Onların Çocukları İle Koruma Altına Alınan Çocuk.1328
2– Sır Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme (HMK m. 249). 1328
3– Menfaat İhlali Tehlikesi Nedeniyle Tanıklıktan Çekinme (HMK m. 250). 1328
Maddi Bir Zarar Verecekse1329
Şerefini İhlal Edecek Olacaksa1329
İtibarını İhlal Edecek Olacaksa1329
ç. Ceza Soruşturmasına Sebep Olacaksa 1329
Ceza Kovuşturmasına Sebep Olacaksa.1329
Mesleğine Ait Olan Sırların Ortaya Çıkmasına Sebebiyet Verecekse.1329
Sanatına Ait Olan Sırların Ortaya Çıkmasına Sebebiyet Verecekse.1329
C– TANIKLIKTAN ÇEKİNME HAKKININ İSTİSNALARI (HMK m. 251).1329
1– Hukuki İşlemin Yapılması Sırasında Tanık Olan Kimse O İşlem Hakkında 1330
2– Aile Bireylerinin Doğumundan Kaynaklanan Olaylar Hakkında. 1330
3– Aile Bireylerinin Ölümünden Kaynaklanan Olaylar Hakkında. 1330
4– Aile Bireylerinin Evlenmelerinden Kaynaklanan Olaylar Hakkında. 1330
5– Aile Bireylerinin Ailevi İlişkilerden Kaynaklı Mali Uyuşmazlıklara İlişkin Vakıalar Hakkında 1330
6– Taraflardan Birinin Hukuki Selefi veya Temsilcisi
Olarak Kendisinin Yaptığı İşler Hakkında. 1331
D– TANIKLIKTAN ÇEKİNMENİN BİLDİRİLMESİ1331
1– Bildirim Konusu (HMK m. 252 f. I). 1331
Çekinme Sebebi Bildirilmelidir.1331
Çekinme Delili Bildirilmelidir.1331
2– Bildirim Şekli (HMK m. 252 f. I) . 1331
Yazılı Bildirim1331
Sözlü Bildirim 1331
3– Bildirimin Sonucu (HMK m. 252 f. II) 1331
E– TANIKLIKTAN ÇEKİNMENİN İNCELENMESİ.1332
1– Çekinmenin Haklı Olduğuna Karar Verilebilir (HMK m. 252 f. III). 1332
2– Çekinmenin Haklı Olmadığına Karar Verilebilir 1332
Yeniden Dinlenilmek Üzere Yargılama Başka Güne Bırakılır (HMK m. 253 f. I)1332
Disiplin Para Cezasına Hükmolunur (HMK m. 253 f. I)1332
Sebep Olduğu Giderlere Hükmolunur (HMK m. 253 f. I)1332
Direnirse Disiplin Hapsine Mahkûm Edilir (HMK m. 253 f. II).1332
TANIKLARIN DİNLENİLEMEMESİ1332
A– TANIĞIN LİSTEDE GÖSTERİLMEMİŞ OLMASI (HMK m. 240 f. II)1332
B– TANIKLIĞININ DOĞRULUĞU KONUSUNDA KUŞKUYU GEREKTİREN SEBEPLER BULUNMASI (HMK m. 255).1333
1– Asıl Olan Tanıkların Doğruyu Söylemiş Olmalarıdır. 1333
2– Kuşkuyu Gerektiren Sebepler İddia ve İspat Edilebilir. 1333
Belgeye Aykırı Tanık Anlatımları1333
Husumet Bulunan Tanık Anlatımları.1333
C– MAHKEMENİN YETER DERECEDE BİLGİ EDİNMİŞ OLMASI (HMK m. 241)1334
D– RESMÎ MAKAMIN YAZILI İZNİNİN BULUNMAMASI (HMK m. 242).1334
E– Tanığın Ölmüş Olması.1335
TANIĞIN DİNLENMESİ.1335
A– TANIK KANUNDA GÖSTERİLEN YERDE DİNLENİR.1335
1– Davaya Bakan Mahkemede Dinlenir (HMK m. 259 f. I) 1335
Kural Olarak Hepsi Dinlenir1335
Karşı Taraf Liste Vermese Bile Dinlenir.1336
Önce Davacı Tanıklarının Dinlenmesi Önerilir1336
2– Gerekliyse İlgili Yerde Dinlenir (HMK m. 259 f. II) 1336
Olayın Gerçekleştiği Yerde Dinlenebilir (HMK m. 259 f. II).1336
Şeyin Bulunduğu Yerde Dinlenebilir (HMK m. 259 f. II).1336
Bulunduğu Yerde Dinlenebilir (HMK m. 259 f. III)1336
Tanığın Hasta Olması.1336
Tanığın Özürlü Olması.1337
Bulunduğu Yer Mahkemesi Tarafından Dinlenmesine Karar Verilebilir (HMK m. 259 f. IV).1337
Ses ve Görüntü Nakledilmesi Yoluyla Dinlenebilir (HMK m. 149 f. II).1337
B– TANIĞIN KİMLİĞİ TESPİT EDİLİR (HMK m. 254)1337
C– TANIĞA GÖREVİNİN ÖNEMİNİ ANLATILIR (HMK m. 256).1338
D– TANIĞA YEMİN EDA ETTİRİLİR1338
1– Yeminsiz Dinlenecek Tanıklar (HMK m. 257) 1338
2– Tanığa Yemin Ettirilmesi 1338
Dinlenilmesinden Önce Eda Edilir (HMK m. 258 f. I)1338
Herkes Ayağa Kalkar (HMK m. 258 f. II)1338
Kanunda Öngörülen Şekilde Sorulur (HMK m. 258 f. III).1338
Kanunda Öngörülen Şekilde Cevaplanır (HMK m. 258 f. III).1339
E– TANIK DİNLENMEDEN ÖNCE BİLGİLENDİRİLİR (HMK m. 260).1339
1– Olayla İlgili Olarak Bilgi Verilir 1339
2– Bildiklerini Söylemesi İstenir. 1339
F– TANIK ŞEKLE UYGUN DİNLENİR1339
1– Ayrı Olarak Dinlenir (HMK m. 261 f. I) 1339
2– Gerektiğinde Yüzleştirilir (HMK m. 261 f. I) 1339
3– Sözü Kesilmez. 1340
Sözü Hakim Tarafından Kesilmez (HMK m. 261 f. II).1340
Sözü Taraflarca Kesilmez (HMK m. 79, 151, 262)1340
Sözü Vekil Tarafından Kesilmez (HMK m. 79, 151, 262).1340
4– Bildiğini Sözlü Olarak Açıklar (HMK m. 261 f. II) 1341
5– Yazılı Notlar Kural Olarak Kullanamaz (HMK m. 261 f. II) 1341
6– Başka Sorular Sorulabilir (HMK m. 261 f. III) 1341
7– Sözleri Tutanağa Yazılır (HMK m. 261 f. V). 1341
8– Tutanağa Yazılan Sözleri Okunur (HMK m. 261 f. V) . 1342
9– Tutanağın Altı Kendisine İmza Ettirilir (HMK m. 261 f. V) 1342
G– TANIĞA KARŞI TARAF VEYA VEKİLİNCE YASAK DAVRANIŞLAR SERGİLENEMEZ 1342
1– Tanık Övülemez (HMK m. 262). 1342
Sözle Övülemez.1342
Hareketle Övülemez.1342
2– Tanık Tahkir Edilemez (HMK m. 262) 1342
3– Aykırı Davranana İşlem Yapılır (HMK m. 79, 151, 262) 1342
Taraf Hakkında İşlem Yapılır (HMK m. 79, 151, 262).1342
Vekil Hakkında İşlem Yapılır (HMK m. 79, 151, 262).1343
H– TERCÜMAN KULLANILABİLİR (HMK m. 263 f. I) 1343
I– SAĞIR VE DİLSİZ TANIK ÖZELLİĞİNE GÖRE DİNLENİR (HMK m. 263 f. II).1343
1– Okuma ve Yazmayı Biliyorsa . 1343
2– Okuma ve Yazmayı Bilmiyorsa 1343
VII. TANIKLIĞIN SONUÇLARI1344
A– KANUNA UYGUN OLMAYAN TANIKLIĞIN SONUÇLARI (HMK m. 264).1344
1– Yalan Yere Tanıklığın Sonuçları 1344
2– Menfaat Temin Ederek Tanıklığın Sonuçları 1344
B– KANUNA UYGUN TANIKLIĞIN SONUÇLARI1344
1– Çağrılan Tanığa Ücret Verilir (HMK m. 265 f. I). 1344
2– Seyahat Eden Tanığın Giderleri Karşılanır
(HMK m. 265 f. I) . 1344
Yol Giderleri.1345
Konaklama Giderleri1345
Beslenme Giderleri.1345
VIII. TANIKLIĞIN DEĞERLENDİRİLMESİ 1345
A– AKRABA OLAN TANIK ANLATIMLARI.1345
B– ÇELİŞKİLİ TANIK ANLATIMLARI.1345
1– Çelişkili Tanık Anlatımları Hükme Esas Alınamaz 1345
2– Çelişki Giderildikten Sonra Karar Verilmelidir 1345
C– İNANDIRICI OLMAYAN TANIK ANLATIMLARI 1346
D– AKTARIMA DAYALI TANIK ANLATIMLARI 1346
E– YER VE ZAMAN İÇERMEYEN TANIK ANLATIMLARI 1346
F– USULE UYGUN DAYANILMAYAN TANIK ANLATIMLARI 1346
G– SOYUT OLAN TANIK ANLATIMLARI 1346
H– GÖRGÜYE DAYANMAYAN TANIK ANLATIMLARI 1347
I– BİLGİ KAYNAĞI AÇIKLANMAYAN TANIK ANLATIMLARI 1347
İ– YETERSİZ TANIK ANLATIMLARI.1347
J– ÜSTÜN TUTMA SEBEBİ AÇIKLANMALIDIR.1347
K– HÜKME ESAS ALMAMA SEBEBİ AÇIKLANMALIDIR 1348
L– YAZILI BELGEYE ÜSTÜNLÜK TANINMALIDIR.1348
M– DEĞERLENDİRME BİLİRKİŞİYE BIRAKILAMAZ1348
N– TANIKLARIN DOĞRU SÖYLEDİKLERİ ASIL OLANDIR.1348
O– YANLIŞ DEĞERLENDİRİLEN TANIK ANLATIMLARI1349
Ö– AYRINTI İÇERMEYEN TANIK ANLATIMLARI.1349
P– MENFAATİ OLAN TANIK ANLATIMLARI.1349
& 86. BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ (HMK m. 266–287)1350
GENEL OLARAK.1350
A– BİLİRKİŞİLİK TEŞKİLATI1351
1– Bilirkişilik Danışma Kurulu (Bilirkişilik K. m. 4–5). 1351
2– Bilirkişilik Daire Başkanlığı (Bilirkişilik K. m. 6) 1353
3– Bilirkişilik Bölge Kurulları (Bilirkişilik K. m. 7–9) 1355
B– BİLİRKİŞİLİK UYGULAMASI.1357
1– Kabulü (Bilirkişilik K. m. 10). 1357
2– Başvurusu (Bilirkişilik K. m. 11) 1358
3– Seçilme Usulü (Bilirkişilik K. m. 11) 1358
4– Sicil İşlemleri 1358
Sicile Kayıt (Bilirkişilik K. m. 11).1358
Sicilinin Tutulması (Bilirkişilik K. m. 12) 1358
Sicilden Çıkarılma (Bilirkişilik K. m. 13).1359
5– Liste İşlemleri 1359
Listesinin Tutulması (Bilirkişilik K. m. 12 f. III)1359
Listeden Çıkarılma (Bilirkişilik K. m. 13)1360
6– Görevlendirilmesi (Bilirkişilik K. m. 12). 1360
7– Denetleme ve İnceleme (Bilirkişilik K. m. 14). 1360
Konusu1360
Tutum ve Davranışları1360
Raporlarının Mevzuata Uygunluğu.1361
Usulü.1361
MAHKEME BİLİRKİŞİLİĞİ.1361
A– BİLİRKİŞİYE BAŞVURULMASINI GEREKTİREN HÂLLER (HMK m. 266) .1361
1– Çözümü Hukuk Dışında, Özel veya Teknik Bilgiyi Gerektiren Hâl Bulunmalıdır (HMK m. 266 c. 1) 1362
2– Bilirkişinin Oy ve Görüşünün Alınmasına Karar Verilmelidir (HMK m. 266 c. 1). 1362
Taraflardan Birinin Talebi Üzerine1362
Kendiliğinden.1362
3– Bilirkişinin Oy ve Görüşünün Alınmasına Gerek Bulunmalıdır (HMK m. 266 c. 2). 1362
Genel Bilgiyle Çözümlenmesi Mümkün Olmayan Konularda (Bilirkişilik K. m. 3 f. III)1362
Tecrübeyle Çözümlenmesi Mümkün Olmayan Konularda (Bilirkişilik K. m. 3 f. III).1362
Hâkimlik Mesleğinin Gerektirdiği Hukukî Bilgiyle Çözümlenmesi Mümkün Olmayan Konularda (Bilirkişilik K. m. 3 f. III).1363
UYAP ile Ulaşılamayan Bilgi veya Çözülemeyen Sorunlar Hakkında (Bilirkişilik K. m. 3 f. VIII).1363
4– Bilirkişi Olarak Görevlendirilmeyecek Olanlar (HMK m. 266 c. 2) 1363
B– BİLİRKİŞİ SAYISININ BELİRLENMESİ (HMK m. 267)1363
1– Kural Olarak Yalnızca Bir Kişi Görevlendirilebilir 1363
2– Gerekiyorsa Birden Fazla Kişiden Oluşacak Bir Kurul Görevlendirilebilir. 1364
C– BİLİRKİŞİLERİN GÖREVLENDİRİLMESİ (HMK m. 268)1364
1– Listede Uzman Bilirkişi Bulunması (HMK m. 268 f. I) . 1364
2– Listede Uzman Bilirkişi Bulunmaması (HMK m. 268 f. II) 1364
Kanunlarda Görüş Bildirmekle Yükümlü Kılınan Önceliklidir (HMK m. 268 f. III). 1364
Adli Tıpla İlgili Konular1365
İmza İncelemesi1365
D– BİLİRKİŞİLİK GÖREVİNİN KAPSAMI (HMK m. 269)1365
1– Mahkemede Hazır Bulunma Görevi Vardır. 1365
2– Yemin Etme Görevi Vardır. 1365
3 – Oy ve Görüşünü Bildirme Görevi Vardır. 1366
E– BİLİRKİŞİLİK GÖREVİNİ KABULLE YÜKÜMLÜ OLANLAR (HMK m. 270)1366
1– Resmî Bilirkişiler. 1366
2– Bilirkişi Listesinde Yer Alanlar. 1366
3– Konuyu Bilmeksizin, Meslek veya Zanaatlarını İcra Etmesine Olanak Bulunmayanlar. 1366
4– Konuda Meslek veya Sanat İcrasına Resmen Yetkili Kılınmış Olanlar 1367
F – BİLİRKİŞİYE YEMİN VERDİRİLMESİ (HMK m. 271)1367
1– Listelere Kaydedilmiş Kişilere Yemin Verdirilmesi (HMK m. 271 f. I) . 1367
2– Listelere Kaydedilmemiş Kişilere Yemin Verdirilmesi (HMK m. 271 f. II) 1367
G– BİLİRKİŞİNİN GÖREVİNİ YAPMAKTAN YASAKLI OLMASI VE REDDİ (HMK m. 272).1368
1– Bilirkişinin Görevini Yapmaktan Yasaklı Olması. 1368
2– Bilirkişinin Reddi. 1368
H– BİLİRKİŞİNİN GÖREV ALANININ BELİRLENMESİ (HMK m. 273).1369
1– Bilirkişinin Görevlendirilmesine İlişkin Kararın Kapsamı 1369
İnceleme Konusu Bütün Sınırlarıyla ve Açıkça Belirlenmiş Olmalıdır (Bilirkişilik K. m. 3 f. VI).1369
Bilirkişinin Cevaplaması Gereken Sorular Belirlenmiş Olmalıdır 1369
Raporun Verilme Süresi Belirlenmiş Olmalıdır1369
2– Bilirkişiye İnceleyeceği Şeyler Usulüne Uygun Biçimde Teslim Edilir 1370
I– BİLİRKİŞİNİN GÖREV SÜRESİ (HMK m. 274).1370
1– Görev Süresi Üç Ay Olup Gerekirse Uzatılabilir (HMK m. 274 f. I) . 1370
2– Süresi İçinde Raporunu Vermeyen Bilirkişi Hakkında Yapılacak İşlemler (HMK m. 274 f. I). 1370
Görevden Alınarak Başka Bilirkişi Görevlendirilebilir1370
Teslim Edilmiş Bulunan Dosya ve Eklerini Mahkemeye Hemen Tevdi Etmesi İstenir.1370
Gerekiyorsa, Kendilerine Ücret ve Masraf Ödemesi Yapılmaz (HMK m. 274 f. II).1371
Yaptırımların Uygulanması Bilirkişilik Bölge Kurulundan Talep Edilir.1371
İ– BİLİRKİŞİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ.1371
1– Bilirkişinin Haber Verme Yükümlülüğü (HMK m. 275) 1371
Görevin Uzmanlık Alanına Girmediğini Haber Verme1371
Başka Bilirkişi İle İşbirliğine İhtiyaç Duyduğunu Haber Verme.1371
Görevi Kabulden Kaçınmasını Haklı Kılacak Mazeretini Haber Verme1371
Soruşturulma ve Tespit İhtiyacını Haber Verme.1371
Bazı Kayıt ve Belgelerin Getirtilmesine İhtiyacı Haber Verme.1372
2– Bilirkişinin Görevini Bizzat Yerine Getirme Yükümlülüğü (HMK m. 276, Bilirkişilik K. m. 3 f. IV). 1372
Görevini Bizzat Yerine Getirme Yükümlülüğü Vardır 1372
Görevinin İcrasını Kısmen yahut Tamamen Başka Bir Kimseye Bırakamaz.1372
3– Bilirkişinin Sır Saklama Yükümlülüğü (HMK m. 277) 1372
Öğrendiği Sırları Saklama Yükümlülüğü (Bilirkişilik K. m. 3 f. V)1372
Öğrendiği Sırları Kendisi ve Başkaları Yararına Kullanmaktan Kaçınma Yükümlülüğü.1372
4– Bilirkişinin Görevi Sebebiyle Kendisine Tevdi Edilen Bilgi ve Belgelerin Gizliliğini Sağlama Yükümlülüğü (Bilirkişilik K. m. 3 f. V) 1373
J– BİLİRKİŞİNİN YETKİLERİ (HMK m. 278).1373
1– Mahkemenin Sevk ve İdaresi Altında Görevini Yürütür. 1373
2– Görev Alanı veya Sınırlarına İlişkin Tereddüdün Giderilmesini İsteyebilir. 1373
3– Mahkemenin Uygun Bulması Kaydıyla Tarafların Bilgisine Başvurabilir. 1373
4– Şey Üzerinde İnceleme Yapması Zorunlu İse Mahkeme Kararı İle Gerekli İncelemeyi Yapabilir. 1373
K– BİLİRKİŞİ AÇIKLAMALARININ TESPİTİ VE RAPOR (HMK m. 279).1373
1– Bilirkişinin Oy ve Görüşünü Bildirme Şekli (HMK m. 279 f. I) . 1373
Oy ve Görüşün Yazılı Olarak Bildirilmesi1374
Oy ve Görüşün Sözlü Olarak Bildirilmesi (HMK m. 279 f. III).1374
2– Bilirkişi Raporunun Kapsamı (HMK m. 279 f. II). 1374
Tarafların Ad ve Soyadları.1374
Görevlendirildiği Hususlar 1374
Gözlem ve İnceleme Konusu Yapılan Maddi Vakıalar.1374
Gerekçe ve Varılan Sonuçlar1374
Varsa Azınlıkta Kalan Oy ve Görüş1374
3– Bilirkişinin Ek Rapor Vermesi (Bilirkişilik K. m. 3 f. VII) 1375
4– Bilirkişinin Davranış Yasakları (HMK m. 279 f. IV) 1375
Açıklama Yasağı (Bilirkişilik K. m. 3 f. II).1375
Hukuki Nitelendirme Yasağı (Bilirkişilik K. m. 3 f. II)1375
Değerlendirme Yasağı (Bilirkişilik K. m. 3 f. II)1375
L– BİLİRKİŞİ RAPORUNUN VERİLMESİ (HMK m. 280) 1375
1– Bilirkişi, Raporunu Mahkemeye Verir. 1375
Kendisine İncelenmek Üzere Teslim Edilen Şeylerle Birlikte Verir.1375
Dizi Pusulasına Bağlı Olarak Verir1375
2– Verildiği Tarih Rapora Yazılır. 1375
3– Örneği Taraflara Tebliğ Edilir. 1376
M– BİLİRKİŞİ RAPORUNA İTİRAZ (HMK m. 281) 1376
1– Eksik Gördükleri Hususların Tamamlattırılması İstenebilir 1376
2– Belirsizlik Gösteren Hususlarda Açıklama İstenebilir 1377
3– Yeni Bilirkişi Atanması İstenebilir 1378
N– BİLİRKİŞİ RAPOR VE BEYANLARI ISLAHLA GEÇERSİZ KILINAMAZ (HMK m. 179 f. II)1378
O– BİLİRKİŞİNİN OY VE GÖRÜŞÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ (HMK m. 282).1378
1– Bilirkişinin Oy ve Görüşü Serbestçe Değerlendirilir 1378
2– Bilirkişinin Oy ve Görüşünü Diğer Delillerle Birlikte Değerlendirilir. 1379
3– Raporlar Arası Çelişki Giderilmelidir 1379
4– İtiraz Edilmeyen Rapor Hükme Esas Alınmalıdır 1379
5– Rapora İtibar Edilme Sebebi Açıklanmalıdır . 1379
6– Gerekirse Ek Bilirkişi Raporu Alınmalıdır. 1379
7– Denetime Elverişli Değilse Yeniden Rapor Alınmalıdır 1379
Ö– BİLİRKİŞİ GİDER VE ÜCRETİ (HMK m. 283).1380
P– BİLİRKİŞİNİN HUKUKİ SORUMLULUĞU.1380
1– Türk Ceza Kanunu Bakımından (HMK m. 284, Bilirkişilik Yön. m. 58 f. I) . 1380
2– 6100 sayılı HMK Bakımından (HMK m. 285 f. I). 1381
Devlete Karşı Tazminat Davası Açılabilir (HMK m. 285 f. I, Bilirkişilik Yön. m. 58 f. III) 1381
Devlet Ödediği Tazminat İçin Sorumlu Bilirkişiye
Rücu Eder (HMK m. 285 f. II, Bilirkişilik Yön. m. 58 f. IV)1381
Görüleceği Mahkeme (HMK m. 286 f. II)1381
Zamanaşımı (HMK m. 287)1381
& 87. KEŞİF (HMK m. 288–292)1382
GENEL OLARAK.1382
KEŞİFİN ÖZELLİKLERİ.1383
A– KEŞİF KARARI (HMK m. 288).1383
1– Bilgi Sahibi Olmak İçin Yapılır (HMK m. 288 f. I) 1383
2– Hâkim Gerektiğinde Bilirkişi Yardımına Başvurur (HMK m. 288 f. I) . 1383
3– Keşif Kararı Mahkemece Sözlü Yargılamaya Kadar Alınır (HMK m. 288 f. II) 1383
4– Keşif Kararı Talep Üzerine veya Resen Alınabilir (HMK m. 288 f. II) 1383
B– KEŞFE YETKİLİ MAHKEME (HMK m. 289).1384
1– Davaya Bakan Mahkeme. 1384
Keşif Konusu, Mahkemenin Yargı Çevresi İçinde İse Davaya Bakan Mahkeme (HMK m. 289 f. I c. 1).1384
Keşif Konusu, Büyükşehir Belediye Sınırları İçerisinde İse (HMK m. 289 f. II).1384
2– Keşif Konusu, Mahkemenin Yargı Çevresi Dışında İse İstinabe Mahkemesi (HMK m. 289 f. I c. 2) 1384
İstinabe Giderleri (Harçlar K. m. 35) 1384
İstinabenin Yapılışı.1384
Keşfe Taraflar Davet Edilmelidir (HMK m. 197 f. III c. 1) 1385
Keşif Yeri Bildirilmelidir (HMK m. 197 f. III c. 2) 1385
Keşif Zamanı Bildirilmelidir (HMK m. 197 f. III c. 2) 1385
İşlem Konusu Açıklanmalıdır (HMK m. 290 f. I c. 1).1385
C– KEŞFİN YAPILMASI (HMK m. 290)1385
1– Tespitler Mahkeme Tarafından Yapılır 1385
Yerin Tespiti (HMK m. 290 f. I)1385
Şeyin Bulunduğu Yerde Yapılabilir.1385
Şey Getirilebiliyorsa Mahkemede Yapılabilir.1385
Kapsamın Tespiti (HMK m. 290 f. I)1386
Zamanın Tespiti (HMK m. 290 f. I c. 1).1386
2– İlgililer Keşfe Davet Edilir. 1386
Taraflar (varsa Vekilleri) Davet Edilir (HMK m. 290 f. I)1386
Tanıklar Davet Edilir1386
Bilirkişi Davet Edilir1386
Üçüncü Kişi Davet Edilir (HMK m. 291 f. III c. 2).1386
3– İlgililer Keşifte Dinlenilir. 1387
Taraflar Dinlenilir (HMK m. 290 f. I).1387
Tanık Dinlenebilir (HMK m. 259 f. II, 290 f. II c. 1).1387
Bilirkişi Dinlenebilir (HMK m. 288 f. I c. 2, 290 f. II c. 1).1387
4– Temsili Uygulama Yaptırabilir (HMK m. 290 f. III). 1387
5– Tutanak Düzenlenir (HMK m. 290 f. II) 1388
6– Keşif Görevsiz Mahkemede Yapılmış Olabilir. 1388
7– Zabıt Kâtibinin Bulunması Zorunludur (HMK m. 157) 1388
8– Mübaşir Keşfe Katılır (Yönetmelik m. 165 f. V/d). 1388
D– KEŞFE KATLANMA ZORUNLULUĞU (HMK m. 291)1389
1– Uymak ve Engelleyici Tutum Ve Davranışlardan Kaçınmak Zorunludur 1389
Taraflar Katlanmak Zorundadır.1389
Üçüncü Kişiler Katlanmak Zorundadır.1389
2– Üçüncü Kişi İçin Uygun Olan Zamanda Yapılır. 1390
3– Gecikmeyle Zarar Oluşacaksa Bildirim Yapılmaksızın Keşif İcra Edilebilir 1390
E– KEŞİF ISLAHLA GEÇERSİZ KILINAMAZ (HMK m. 179 f. II)1390
& 88. UZMAN GÖRÜŞÜ (HMK m. 293).1391
GENEL OLARAK.1391
HMK HÜKÜMLERİNE GÖRE UZMAN GÖRÜŞÜ (HMK m. 293)1391
A– TARAFLAR BİLİMSEL MÜTALÂA ALABİLİR (HMK m. 293 f. I, c. 1)1392
B– SÜRE İSTENİLEMEZ (HMK m. 293 f. I, c. 2) .1392
C– UZMAN KİŞİ MAHKEME TARAFINDAN DİNLENİLEBİLİR (HMK m. 293 f. II)1392
1– Talep Üzerine Dinlenilme. 1392
2– Resen Dinlenilme 1392
D– UZMAN KİŞİNİN DİNLENMEK İÇİN DAVET EDİLMESİ GEREKİR1392
1– Davet Üzerine Gelebilir (HMK m. 149 f. II, 293 f. II, c. 2) . 1392
Hâkim Gerekli Soruları Kendisine Sorabilir.1392
Taraflar Gerekli Soruları Kendisine Sorabilir.1392
2– Davete Rağmen Gelmeyebilir (HMK m. 293 f. III). 1393
E– KENDİSİNE OKUNMAK KAYDIYLA BEYANI ALINIR (HMK m. 154 f. III/d, 293).1393
F– UZMAN GİDERİ YARGILAMA GİDERLERİ ARASINDA YER ALMAZ1393
G– BİLİMSEL MÜTALÂANIN ETKİSİ1393
1– Hâkim, Bilimsel Mütalâayı Serbestçe Takdir Eder. 1393
2– Taraflar Bilimsel Mütalâayı Değerlendirebilir. 1393
Cevap Verebilir.1393
İtiraz Edebilir1394
& 89. KESİN HÜKÜM (HMK m. 303).1395
GENEL OLARAK.1395
A– KAVRAM1395
1– Şekli Anlamda Kesin Hüküm. 1396
2– Maddi Anlamda Kesin Hüküm. 1396
B– ÖZELLİKLERİ.1397
1– Kesin Delil Teşkil Eder 1397
2– Adli Gerçeği İfade Eder. 1397
3– Bütün Mahkemeleri Bağlar 1397
C– KOŞULLARI (HMK m. 303 f. I).1398
1– Her İki Davanın Taraflarının Aynı Olması Gerekir. 1398
2– Her İki Davanın Dava Sebeplerinin Aynı Olması Gerekir 1398
3– İlk Davanın Hüküm Fıkrası İle İkinci Davaya Ait Talep Sonucunun Aynı Olması Gerekir 1398
ETKİ ALANI1398
A– ETKİ ALANINDA KALANLAR1398
1– Hükme Bağlanmış Talepler Hakkında Etkilidir (HMK m. 303 f. II) 1398
2– Küllî Halefler Hakkında Etkilidir (HMK m. 303, f. III) 1399
3– Devralan, Dava Konusu Şey Üzerinde Sınırlı Bir Ayni Hak veya Fer’î Zilyetlik Kazanan Kişiler Hakkında Etkilidir (HMK m. 303, f. IV). 1399
B– ETKİ ALANINDA KALMAYANLAR (HMK m. 303, f. V)1399
& 90. KARAR VE HÜKÜM (HMK m. 294–303)1400
GENEL OLARAK.1400
MAL REJİMİNİN TASFİYESİ DAVASINDA KARAR1400
A– ARA KARARI 1401
B– NİHAİ KARAR.1401
1– Esasa İlişkin Nihai Karar/Hüküm (HMK m. 294 f. I, cümle 2). 1401
2– Usule İlişkin Nihai Karar 1402
C– BOZMA SONRASI KARAR 1402
III. HÜKÜM.1402
A– HÜKMÜN VERİLMESİ VE TEFHİMİ (HMK m. 294).1402
1– Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Verilir (HMK m. 294 f. II) 1402
2– Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Tefhim Olunur (HMK m. 294 f. II) 1402
Hükmün Tefhimini, Duruşmada Bulunanlar Ayakta Dinlemelidir (HMK m. 294 f. V)1402
Hükme İlişkin Hususlar, Niteliğine Aykırı Düşmedikçe, Usule İlişkin Nihai Kararlar Hakkında Da Uygulanmalıdır (HMK m. 294 f. VI).1403
3– Hükmün Tefhimi Hüküm Sonucunun Duruşma Tutanağına Geçirilerek Okunması Suretiyle Yapılmalıdır (HMK m. 294 f. III). 1403
4– Gerekçeli Kararın Tefhim Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Yazılması Gerekir (HMK m. 294 f. IV). 1403
5– Usulüne Uygun Açılmış Tüm Davalar Hakkında Ayrı Hüküm Kurulması Gerekir. 1403
6– Usulüne Uygun Açılmış Davada Olumlu Olumsuz Hüküm Kurulması Gerekir. 1403
B– MAL RESİMİNİN TASYİFESİ HÜKMÜNÜN KAPSAMI (HMK m. 297).1404
1– Hükmün Hangi Millet Adına Verildiği İbaresi (HMK m. 297 f. I) . 1404
2– Hükmü Veren Mahkeme (HMK m. 297 f. I/a). 1404
3– Hükmü Veren Hâkim ve Zabıt Kâtibinin Ad ve Soyadları İle Sicil Numaraları (HMK m. 297 f. I/a) 1404
4– Hükmün Hangi Sıfatla Verildiği (HMK m. 297 f. I/a) 1404
5– Tarafların Kimlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 297 f. I/b). 1405
6– Varsa Tarafların Kanuni Temsilci ve Vekillerinin Ad ve Soyadları İle Adresleri (HMK m. 297 f. I/b) 1405
7– Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti (HMK m. 297 f. I/c). 1405
8– Tarafların Anlaştıkları ve Anlaşamadıkları Hususlar (HMK m. 297 f. I/c). 1405
9– Tarafların Çekişmeli Vakıalar Hakkında Toplanan Delilleri (HMK m. 297 f. I/c). 1406
10– Delillerin Tartışılması ve Değerlendirilmesi (= Gerekçe) (TCA m. 141 f. III, HMK m. 27 f. II/c, 297 f. I/c) 1406
Gerekçenin Bulunmaması1406
Gerekçenin Doğru Olmaması1406
Gerekçenin Çelişkili Olması1406
Gerekçenin Kendi İçinde Çelişkili Olması.1406
Gerekçenin, Hüküm Fıkrası İle Çelişkili Olması.1407
Gerekçenin Denetlenemez Olması1407
Gerekçenin Anlaşılamaz Olması.1407
11– Sabit Görülen Vakıalarla Bunlardan Çıkarılan Sonuç ve
Hukuki Sebepleri (HMK m. 297 f. I/c) 1407
Sabit Görülen Vakıalar Açıklanmalıdır.1408
Sabit Görülen Vakıalardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri Açıklanmalıdır1408
12– Hüküm sonucu (HMK m. 297 f. I/ç). 1408
13– Yargılama Giderleri (HMK m. 297 f. I/ç) 1408
14– Taraflardan Alınan Avansın Harcanmayan Kısmının İadesi (HMK m. 297 f. I/ç) 1409
15– Kanun Yolları ve Süresi (HMK m. 297 f. I/ç) 1409
16– Hükmün Verildiği Tarih (HMK m. 297 f. I/d) 1409
17– Hâkim ve Zabıt Kâtibinin İmzaları (HMK m. 297 f. I/d, 298 f. IV, 299) 1409
18– Gerekçeli Kararın Yazıldığı Tarih (HMK m. 297 f. I/e) 1410
19– Hükmün Sonuç Kısmı (HMK m. 297 f. II) 1410
Gerekçeye Ait Herhangi Bir Söz Tekrar Edilmemelidir.1410
Sıra Numarası Altında; Açık, Şüphe ve Tereddüt Uyandırmayacak Şekilde Yazılmalıdır1410
Taleplerden Her Biri Hakkında Verilen Hüküm1410
aaa. “Kısmen Kabul Kısmen Ret” Şeklinde Karar Verilemez.1411
bbb. “Ekli Karar Tefhim Edildi” Şeklinde Karar Verilemez1411
ccc. “Gerekçeli Kararın Mahkemeden Alınmasına” Şeklinde Karar Verilemez 1411
Taraflara Yüklenen Borç ve Tanınan Haklar.1411
Herhangi Bir Belgeye Atıf Yapılarak Hüküm Kurulamamalıdır1411
C– MAL REJİMİNİN TASFİYESİ HÜKMÜNÜN YAZILMASI (HMK m. 298).1411
1– Hükmü Veren Hâkim Tarafından Yazılmalıdır (HMK m. 298 f. I) . 1411
2– Gerekçeli Karar, Tefhim Edilen Hüküm Sonucuna Aykırı (=Gerekçeli Kararla Kısa Karar Arasında Çelişki) Olmamalıdır (HMK m. 298 f. II). 1412
Tefhim Edilende Hüküm Varken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulmaması.1412
Tefhim Edilende Hüküm Yokken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulması.1412
Tefhim Edilenle Gerekçeli Kararda Hukuki Sebebi Değiştirerek Hüküm Kurulması 1412
Tefhim Edilen Kısa Kararla Gerekçeli Kararın Hüküm Fıkrası Arasında Farklı Hüküm Kurulması.1412
3– Kararın Yazılan Gerekçesi Yazılan Hüküm Sonucuna Aykırı Olmamalıdır 1413
Hüküm Fıkrasında Yazılmayanın Gerekçe Bölümünde Yazılmış Olması Çelişkiyi Ortadan Kaldırmaz.1413
Tarafların Çelişkiyi Temyiz Sebebi Yapıp Yapmamış Olması Etkili Değildir.1413
D– İLAMIN İCRAYA KONULMASI.1413
& 91. HÜKMÜN TASHİHİ (HMK m. 304) .1415
GENEL OLARAK.1415
MAL REJİMİNİN TASFİYESİ HÜKMÜNÜN TASHİHİ.1415
A– TASHİHİN KONUSU1415
1– Yazı Hataları 1415
Tarihlerde1415
Tarafların İsimlerinde.1416
Tarafların Sıfatlarında.1416
Diğer Yazım Hatalarında1416
2– Hesap Hataları. 1416
3– Diğer Benzeri Açık Hatalar 1416
B– TASHİH USULÜ1417
1– Mahkemece Resen Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I). 1417
2– Taraflardan Birinin Talebi Üzerine Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 1417
3– Hüküm Tebliğ Edilmişse Taraflar Dinlenerek Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 1417
4– Hüküm Tebliğ Edilmemişse Taraflar Dinlenmeden Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I). 1417
5– Tashih Yazılır, İmzalanır ve Mühürlenir (HMK m. 304 f. II) 1417
& 92. HÜKMÜN TAVZİHİ (HMK m. 305–306)1418
GENEL OLARAK.1418
TAVZİHİN KONUSU (HMK m. 305).1418
A– HÜKMÜN YETERİNCE AÇIK OLMAMASI1418
B– HÜKMÜN İCRASINDA TEREDDÜT UYANDIRMASI1418
C– HÜKMÜN BİRBİRİNE AYKIRI FIKRALAR İÇERMESİ1418
III. TAVZİHİN ZAMANI (HMK m. 305)1418
TAVZİHİN ŞEKLİ (HMK m. 305).1418
A– HÜKMÜN AÇIKLANMASI İSTENEBİLİR.1419
B– TEREDDÜDÜN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR.1419
C– AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR 1419
TAVZİH İLE YAPILAMAYACAKLAR.1419
A– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR SINIRLANDIRILAMAZ.1419
B– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR GENİŞLETİLEMEZ.1419
C– HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR DEĞİŞTİRİLEMEZ1419
TAVZİH USULÜ (HMK m. 306).1420
A– TAVZİH DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) .1420
B– TAVZİH HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I)1420
C– TAVZİH DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) .1420
D– TAVZİHE CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) .1421
E– TAVZİH TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II)1421
F– TAVZİH KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III)1422
& 93. HÜKMÜN TAMAMLANMASI (HMK m. 305A) .1423
GENEL OLARAK.1423
KONUSU (HMK m. 305/A f. I)1423
A– YARGILAMADA İLERİ SÜRÜLEN HUSUSUN TAMAMLANMASI.1424
B– KENDİLİĞİNDEN HÜKME GEÇİRİLMESİ GEREKLİ HUSUSUN TAMAMLANMASI1424
III. GÖREVLİ MAHKEME1424
A– İLK DERECE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR.1424
B– BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR.1424
C– YÜKSEK MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR.1425
TALEP1425
SÜRE1425
TAMAMLAMA USULÜ (HMK m. 306)1425
A– TAMAMLAMA DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) .1426
B– TAMAMLAMA HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I).1426
C– TAMAMLAMA DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I).1426
D– TAMAMLAMAYA CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I).1426
E– TAMAMLAMA TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II)1426
F– TAMAMLAMA KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III)1426
VII. KANUN YOLU.1426
A– İSTİNAF YOLU1427
B– TEMYİZ YOLU1427
& 94. FERAGAT (HMK m. 307–312)1428
FERAGAT KAVRAMI.1428
A– TALEP SONUCUNDAN KISMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307, 308 f. III) 1429
B– TALEP SONUCUNDAN TAMAMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307).1429
FERAGAT EDEBİLECEK KİŞİ1429
A– DAVACI.1429
B– DAVACI VEKİLİ (HMK m. 74)1430
C– YASAL TEMSİLCİ.1430
1– Veli. 1431
2– Vasi. 1431
D– DAVACIYA OY DANIŞMANI ATANMIŞSA.1431
III. FERAGAT ŞEKLİ.1431
A– FERAGAT DİLEKÇEYLE YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) .1431
1– Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Sırasında Yapabilir 1432
2– Duruşma Sırasında Yapılabilir 1432
3– Duruşma Dışında Yapılabilir 1432
Posta İle Gönderebilir 1432
Başka Mahkemeye Verebilir1432
4– Kimlik Tespiti Bulunmalıdır. 1432
5– İmza Bulunmalıdır. 1433
B– FERAGAT YARGILAMA SIRASINDA SÖZLÜ OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I).1433
1– Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) . 1434
2– Beyanda Bulunana Okunmalıdır. 1434
3– Beyanda Bulunanın İmzası Alınmalıdır. 1434
FERAGATİN ÖZELLİKLERİ1434
A– TEK TARAFLI BİR USUL İŞLEMİDİR1434
B– FERAGAT MUVAFAKATE BAĞLI DEĞİLDİR.1435
1– Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 1435
2– Mahkemenin Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 1435
C– FERAGAT KAYITSIZ VE ŞARTSIZ OLMALIDIR (HMK m. 309 f. IV)1435
D– FERAGAT AÇIK OLMALIDIR1435
E– TEMYİZDEN VE DAVADAN FERAGAT AYNI ANDA İSE DAVADAN FERAGAT HÜKÜMLERİ UYGULANIR1436
FERAGATİN ZAMANI (HMK m. 310)1436
A– 7251 SAYILI KANUN ÖNCESİ FERAGAT.1437
1– Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) 1437
2– Karardan Sonra Temyizden Önce Feragat. 1437
Derece Mahkemesi Kendi Kararını Kaldıramaz 1437
Dosyadan El Çeken Mahkemece Yapılacak İşlemler.1437
Bölge Adliye Mahkemesi Tarafından Yapılacak İşlem1437
Yargıtay Tarafından Yapılacak İşlem.1438
3– Temyizden Sonra Karar Düzeltmeden Önce Feragat 1438
4– Yargıtay’da Duruşmada Feragat 1439
5– Karar Düzeltme Aşamasında Feragat 1439
B– 7251 SAYILI KANUN SONRASI FERAGAT 1439
1– Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) 1439
2– Feragatin Hükmün Verilmesinden Sonra Adliye Mahkemelerinde Yapılması (HMK m. 310 f. II) 1440
İlk Derece Mahkemesinde Yapılması1440
Bölge Adliye Mahkemesinde Yapılması.1440
3– Feragatin Dosyanın Temyiz İncelemesine Gönderilmesinden Sonra Yapılması (HMK m. 310 f. III). 1440
FERAGAT HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 312)1441
VII. FERAGATİN SONUÇLARI (HMK m. 311) 1442
A– UYUŞMAZLIĞI SONLANDIRIR.1442
B– KURAL OLARAK MAHKEMEYE ULAŞTIĞINDA SONUÇ DOĞURUR1442
1– Mahkemenin Yetkisi Kesinleşmişse Feragat Karara Bağlanır 1442
2– Feragat Yetki İtirazı Olan Mahkemeye Ulaşmışsa Önce Yetki İtirazı Karara Bağlanır İdi 1442
C– KESİN HÜKÜM GİBİ HUKUKİ SONUÇ DOĞURUR 1445
D– İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİNDE FERAGATİN İPTALİ İSTENEBİLİR.1447
E– FERAGATTEN DÖNÜLEMEZ/RÜCU EDİLEMEZ.1449
F– KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR1450
G– KESİNLEŞMEYEN YÖNLERDEN SONUÇ DOĞURUR.1450
H– HÜKÜM TEBLİĞ EDİLMEDEN KANUN YOLLARINDAN FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ.1450
I– OLMAYAN/AÇILMAMIŞ BİR DAVADAN FERAGAT EDİLEMEZ.1450
İ– HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ1450
J– DOĞMAMIŞ HAKTAN FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ1451
VIII. FERAGATİN BENZERİ KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI.1453
A– DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI (HMK m. 150)
KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA1453
B– DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA.1454
KARAR VERİLMEDEN ÖNCE FERAGAT HALİNDE KARAR1454
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASINDA FERAGAT1454
& 95. KABUL (HMK m. 308–312) .1458
KABUL KAVRAMI1458
A– TALEP SONUCUNA KISMEN MUVAFAKAT EDİLEBİLİR (HMK m. 308 f. I) 1458
B– TALEP SONUCUNA TAMAMEN MUVAFAKAT EDİLEBİLİR (HMK m. 308 f. I) .1458
KABUL EDEBİLECEK KİŞİ.1459
A– DAVALI.1459
B– DAVALI VEKİLİ (HMK m. 74)1459
C– YASAL TEMSİLCİ.1459
1– Veli. 1459
2– Vasi. 1460
D– DAVALIYA OY DANIŞMANI ATANMIŞSA.1460
III. KABUL ŞEKLİ1460
A– KABUL USULE UYGUN ŞEKİLDE YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I)1460
B– KABUL DİLEKÇEYLE YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I)1460
1– Dilekçelerin Karşılıklı Verilmesi Sırasında Yapabilir 1460
2– Duruşma Sırasında Yapılabilir 1460
3– Duruşma Dışında Yapılabilir 1461
Posta İle Gönderebilir 1461
Başka Mahkemeye Verebilir1461
4– Kimlik Tespiti Bulunmalıdır. 1461
5– İmza Bulunmalıdır. 1461
C– KABUL YARGILAMA SIRASINDA SÖZLÜ OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I).1461
1– Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) . 1462
2– Beyanda Bulunana Okunmalıdır. 1462
3– Beyanda Bulunanın İmzası Alınmalıdır. 1462
KABULÜN ÖZELLİKLERİ1463
A– TEK TARAFLI BİR USUL İŞLEMİDİR1463
B– KABUL MUVAFAKATE BAĞLI DEĞİLDİR1463
1– Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 1463
2– Mahkemenin Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) 1463
C– KABUL KAYITSIZ VE ŞARTSIZ OLMALIDIR (HMK m. 309 f. IV)1463
D– KABUL AÇIK OLMALIDIR1463
KABULÜN ZAMANI (HMK m. 310)1463
A– 7251 SAYILI KANUN ÖNCESİ KABUL.1463
1– Karardan Önce Kabul (HMK m. 310 f. I) 1463
2– Karardan Sonra Temyizden Önce Kabul. 1464
Derece Mahkemesi Kendi Kararını Kaldıramaz 1464
Dosyadan El Çeken Mahkemece Yapılacak İşlemler.1464
Bölge Adliye Mahkemesi Tarafından Yapılacak İşlem1465
Yargıtay Tarafından Yapılacak İşlem.1465
3– Temyizden Sonra Karar Düzeltmeden Önce Kabul 1466
4– Yargıtay’da Duruşmada Kabul 1466
5– Karar Düzeltme Aşamasında Kabul 1466
B– 7251 SAYILI KANUN SONRASI KABUL.1466
1– Karardan Önce Kabul (HMK m. 310 f. I) 1466
2– Kabulün Hükmün Verilmesinden Sonra Adliye Mahkemelerinde Yapılması (HMK m. 310 f. II) 1466
İlk Derece Mahkemesinde Yapılması1466
Bölge Adliye Mahkemesinde Yapılması.1467
3– Kabulün Dosyanın Temyiz İncelemesine Gönderilmesinden Sonra Yapılması (HMK m. 310 f. III). 1467
KABUL HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 312)1467
VII. KABULÜN SONUÇLARI (HMK m. 311).1467
A– UYUŞMAZLIĞI SONLANDIRIR.1467
B– KURAL OLARAK MAHKEMEYE ULAŞTIĞINDA SONUÇ DOĞURUR1468
1– Mahkemenin Yetkisi Kesinleşmişse Kabul Karara Bağlanır 1468
2– Kabul Yetki İtirazı Olan Mahkemeye Ulaşmışsa Önce Yetki İtirazı Karara Bağlanır İdi 1468
C– KESİN HÜKÜM GİBİ HUKUKİ SONUÇ DOĞURUR 1468
D– İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİNDE KABULÜN İPTALİ İSTENEBİLİR.1468
E– KABULDEN DÖNÜLEMEZ/RÜCU EDİLEMEZ.1468
F– KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR1468
G– KESİNLEŞMEYEN YÖNLERDEN SONUÇ DOĞURUR.1469
H– OLMAYAN/AÇILMAMIŞ BİR DAVA KABUL EDİLEMEZ.1469
I– HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA KABUL SONUÇ DOĞURMAZ1469
J– İLAM NİTELİĞİNDE BELGE SAYILIR (İİK m. 38)1469
& 96. SULH (HMK m. 313)1470
SULH KAVRAMI (HMK m. 313 f. I)1470
SULHUN KONUSU.1471
A– ÜZERİNDE SERBESTÇE TASARRUF EDEBİLEN UYUŞMAZLIKLAR (HMK m. 313 f. II).1471
B– DAVA KONUSUNUN DIŞINDAKİ HUSUSLAR (HMK m. 313 f. III).1471
C– ŞARTA BAĞLI HUSUSLAR (HMK m. 313 f. IV).1471
III. SULHUN ZAMANI (HMK m. 314)1471
A– HÜKÜM VERİLENE KADAR (HMK m. 314 f. I).1471
B– HÜKÜM VERİLDİKTEN SONRA (HMK m. 314 f. II).1471
C– DOSYA TEMYİZE GÖNDERİLDİKTEN SONRA (HMK m. 314 f. III).1472
SULH SÖZLEŞMESİ YAPABİLECEKLER 1472
A– DAVACI–DAVALI.1472
B– VEKİL (HMK m. 74)1472
C– YASAL TEMSİLCİ.1472
1– Veli. 1472
2– Vasi. 1473
SULHUN ŞEKLİ (HMK m. 153 f. III/ç)1473
SULHUN ETKİSİ (HMK m. 315) .1473
A– DAVAYI SONA ERDİRİR.1473
B– KESİN HÜKÜM GİBİ SONUÇ DOĞURUR1473
C– TARAFLARIN İSTEMİNE GÖRE KARAR VERİLİR1473
1– Sulhe Göre Karar Verilmesi İstenilmişse 1473
2– Sulhe Göre Karar Verilmesi İstenilmemişse 1473
D– SULHUN İPTALİ İSTENEBİLİR (HMK m. 315 f. II)1473
1– İrade bozukluğu Varsa Sulhun İptali İstenebilir 1473
2– Aşırı Yararlanma Varsa Sulhun İptali İstenebilir. 1474
E– SULHTAN TEK TARAFLI DÖNÜLEMEZ/RÜCU EDİLEMEZ.1474
VII. SULH HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ.1474
A– HARÇ (Harçlar K. m. 22).1474
B– YARGILAMA GİDERİ1474
C– VEKALET ÜCRETİ.1474
& 97. MAL REJİMİNİN TASFİYESİNDE BASİT YARGILAMA USULÜ (HMK m. 316–322 )1475
GENEL OLARAK.1475
A– KAPSAMI (HMK m. 316).1475
1– Eşlerin Dönüştürme Davası (TMK m. 206 f. I) 1475
2– Eşlerin Dönüştürme Davası ile Oluşan Dönüştürmenin Kaldırılması Davası (TMK m. 208 f. II) 1476
3– Alacaklının Dönüştürme Davası (TMK m. 210 f. I). 1476
4– Alacaklının Dönüştürme Davası ile Oluşan Dönüştürmenin Kaldırılması Davası (TMK m. 211 f. I). 1477
B– DİĞER KANUNLARDAKİ YARGILAMA USULÜ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER (HMK m. 447 f. I).1478
C– HÜKÜM BULUNMAYAN HÂLLERDE YAZILI YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN HÜKÜMLER UYGULANIR (HMK m. 322, f. I)1478
BASİT YARGILAMA USULÜNÜN UYGULANIŞI1478
A– DİLEKÇELERİN VERİLMESİ.1478
1– Dava Açılması (HMK m. 317 f. I, f. IV) 1478
2– Davaya Cevap Verilmesi (HMK m. 317) 1478
Dilekçe İle Olur (HMK m. 317 f. I)1479
Cevap Süresi Tebliğinden İtibaren İki Haftadır (HMK m. 317 f. II).1480
Ek Cevap Süresi Verilebilir (HMK m. 317 f. II).1481
Taraflar İkinci Dilekçe Veremezler (HMK m. 317 f. III).1481
B– DELİLLERİN İKAMESİ (HMK m. 318).1481
1– Deliller Dilekçe İle Bildirilmelidir 1481
2– Delillerin Hangi Vakıanın Delili Olduğu Belirtilmelidir. 1482
3– Ellerinde Bulunan Deliller Dilekçelerine Eklenmelidir. 1482
4– Başka Yerlerden Getirilecek Belge ve Dosyalar İçin Bilgi Verilmelidir. 1482
C– İDDİA VE SAVUNMANIN GENİŞLETİLMESİ VEYA DEĞİŞTİRİLMESİ YASAĞI (HMK m. 319).1482
1– İddianın Genişletilmesi veya Değiştirilmesi Yasağı 1482
2– Savunmanın Genişletilmesi veya Değiştirilmesi Yasağı. 1483
D– ÖN İNCELEME (HMK m. 320)1483
1– Mümkün Olan Hâllerde Dosya Üzerinden Karar Verilebilir (HMK m. 320 f. I). 1483
2– Dosya Üzerinden Karar Verilemeyen Hallerde İlk Duruşma Yapılır. 1483
Dava Şartları ve İlk İtirazlarla, Hak Düşürücü Süre ve Zamanaşımı Hakkında Taraflar Dinlenir (HMK m. 320 f. II).1484
Uyuşmazlık Konuları Tespit Edilir (HMK m. 320 f. II).1484
Tarafları Sulhe veya Arabuluculuğa Teşvik Edilir (HMK m. 320 f. II).1484
İlk Duruşma Sonuç Tutanağı Düzenlenir (HMK m. 320 f. II).1484
İlk Duruşma Sonuç Tutanağının Altı İmzalanır (HMK m. 320 f. II).1485
İlk Duruşmanın Bittiği ve Tahkikata Geçildiği Karar Altına Alınır (HMK m. 320 f. II).1485
Tahkikat Tutanak Esas Alınmak Suretiyle Yürütülür (HMK m. 320 f. II).1485
E– TAHKİKAT (HMK m. 320, f. III–IV)1485
1– Tahkikat, İlk Duruşma Hariç İki Duruşmada Tamamlanır (HMK m. 320 f. III). 1485
2– Duruşmalar Arasındaki Süre Bir Aydan Daha Uzun Olamaz (HMK m. 320 f. III) . 1485
3– Zorunlu Hâllerde İkiden Fazla Duruşma Yapabilir (HMK m. 320 f. III). 1486
4– İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmiş Olan Dosya Yenilenmesinden Sonra Takipsiz Bırakılırsa, Dava Açılmamış Sayılır (HMK m. 320 f. IV) 1486
F– HÜKÜM (HMK m. 321)1486
1– Tahkikatın Tamamlanmasından Sonra Tarafların Son Beyanları Alınır. 1486
2– Yargılamanın Sona Erdiği Bildirilerek Karar Tefhim Edilir. 1486
& 98. YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 323–333).1487
YARGILAMA GİDERLERİNİN KAPSAMI (HMK m. 323).1487
A– HARÇLAR1487
1– Başvurma Harcı (HK m. 27) 1488
2– Karar ve İlâm Harcı (HMK m. 323 f. I/a) 1488
Nisbi Harç Verilmelidir1489
Nisbi Harç Eksik İse Tamamlanması İçin Mehil Verilmelidir.1489
Harç Tamamlanırsa İşin Esası İncelenir1490
Harç Tamamlanmazsa Dava Dosyası İşlemden Kaldırılır.1492
aaa. Harç Yatırılıp Yenilenirse.1492
bbb. Harç Yatırılıp Yenilenmezse.1492
3– Celse Harcı (HMK m. 323 f. I/a) 1492
B– GİDERLER.1492
1– Tebliğ ve Posta Giderleri (HMK m. 323 f. I/b) 1492
2– Dosya ve Sair Evrak Giderleri (HMK m. 323 f. I/c). 1493
3– Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri ve Protesto, İhbar, İhtarname ve Vekâletname Düzenlenmesine İlişkin Giderler (HMK m. 323 f. I/ç) . 1493
4– Keşif Giderleri (HMK m. 323 f. I/d). 1493
5– Tanığa Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) 1493
6– Bilirkişiye Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e). 1494
7– Resmî Dairelerden Alınan Belgeler İçin Ödenen Harç, Vergi, Ücret ve Sair Giderler (HMK m. 323 f. I/f) 1494
8– Vekil İle Takip Edilmeyen Davalarda Tarafların Hazır Bulundukları Günlere Ait Gündelik, Seyahat ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g). 1494
9– Vekili Bulunduğu Hâlde Mahkemece Çağrılan Taraf İçin Gündelik, Yol ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g). 1494
10– Yargılama Sırasında Yapılan Diğer Giderler (HMK m. 323 f. I/h). 1494
11– Resen Yapılması Gereken İşlemlere İlişkin Giderler (HMK m. 325). 1495
C– VEKÂLET ÜCRETİ (HMK m. 323 f. I/ğ, 330) .1495
1– Dava Kabul Edilmişse 1495
Asıl Dava Kabul Edilmişse1495
Karşı Dava Kabul Edilmişse1496
Birleşen Dava Kabul Edilmişse.1496
Terditli Dava Kabul Edilmişse.1496
Kısmen Dava Kabul Edilmişse1496
Kısmen Kabul Edilen Üzerinden Davacı Yararına Verilir.1496
Kısmen Ret Edilen Üzerinden Davalı Yararına Verilir.1497
2– Dava Ret Edilmişse 1497
Kural Olarak.1497
Ret Sebebi Ortak Olan Davalılar Vekili Lehine (AAÜT m. 3 f. II).1497
Ret Sebebi Ayrı Olan Davalılar Vekili Lehine (AAÜT m. 3 f. II).1497
3– Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmişse. 1497
4– Dava Konusuz Kalmışsa (AAÜT m. 6 f. I) 1498
Ön İnceleme Tutanağı İmzalanıncaya Kadar Anlaşmazlık Giderilmişse1498
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Anlaşmazlık Giderilmişse1498
5– Davadan Feragat Edilmişse (AAÜT m. 6 f. I) 1498
Ön İnceleme Tutanağı İmzalanıncaya Kadar Anlaşmazlık Giderilmişse1498
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Anlaşmazlık Giderilmişse1499
6– Davada Kabul Varsa (AAÜT m. 6 f. I) 1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalanıncaya Kadar Anlaşmazlık Giderilmişse1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Anlaşmazlık Giderilmişse1499
7– Davada Sulh Varsa (AAÜT m. 6 f. I) 1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalanıncaya Kadar Anlaşmazlık Giderilmişse1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Anlaşmazlık Giderilmişse1499
8– Anlaşmazlık Herhangi Bir Nedenle Giderilirse (AAÜT m. 6 f. I) 1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalanıncaya Kadar Anlaşmazlık Giderilmişse1499
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Anlaşmazlık Giderilmişse1500
9– Görevsizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I). 1500
Ön İnceleme Tutanağı İmzalana Kadar Karar Verilmişse.1500
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Karar Verilmişse.1500
– Yetkisizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I). 1500
Ön İnceleme Tutanağı İmzalana Kadar Karar Verilmişse.1500
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Karar Verilmişse.1501
– Davanın Nakline Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I). 1501
Ön İnceleme Tutanağı İmzalana Kadar Karar Verilmişse.1501
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Karar Verilmişse.1501
– Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 1501
Ön İnceleme Tutanağı İmzalana Kadar Karar Verilmişse.1501
Ön İnceleme Tutanağı İmzalandıktan Sonra Karar Verilmişse.1501
– Davanın Ön Şartın Yerine Getirilmemesi Nedeniyle Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. II). 1502
– Davanın Husumet Nedeniyle Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. II) 1502
– Kanun Gereği, Yeni Mahkemeler Kurulması ve İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme Nedeniyle Görevsizlik Kararı Verilmişse (AAÜT m. 7 f. III). 1502
– Kanun Gereği, Yeni Mahkemeler Kurulması ve İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme Kararı Verilmişse (AAÜT m. 7 f. III). 1503
– Kanun Gereği, Yeni Mahkemeler Kurulması ve İş Bölümü İtirazı Nedeniyle Gönderme Nedeniyle Yetkisizlik Kararı Verilmişse (AAÜT m. 7 f. III) 1503
– Karşı Dava Varsa (AAÜT m. 8) 1503
– Davanın Birleştirilmesi Kararı Varsa (AAÜT m. 8) . 1503
– Davanın Ayrılması Kararı Varsa (AAÜT m. 8) 1503
– Avukatlık Ücretinin Kapsadığı İşler (AAÜT m. 2 ) 1504
Kesin Hüküm Elde Edilinceye Kadar Olan İş ve İşlemler (AAÜT m. 2 f. I).1504
Yargıtay ve Bölge Adliye Mahkemelerinde Yapılan Duruşma (AAÜT m. 2 f. 2) 1504
– Avukatlık Ücretinin Kapsamadığı İşler (AAÜT m. 2 ). 1504
Takip Edilen Dava İle İlgili Olarak Düzenlenen Dilekçe ve Yapılan Diğer İşlemler (AAÜT m. 2 f. I).1504
Tavzih İstemi Varsa (AAÜT m. 2 f. I).1504
23– Vekâlet Ücretinin Kapsamı. 1504
Ücretin Tamamına Hak Kazanılır (AAÜT m. 5 f. I)1504
Belirlenmiş Dava Değerine Göre Hesaplanır (AAÜT m. 5 f. II).1504
İstenilmediği Açıklanmışsa Verilmez1504
Miktarı Hakim Takdir Eder (AAÜT m. 3 f. I)1505
Avukatın Emeği1505
Avukatın Çabası.1505
İşin Önemi 1505
İşin Niteliği.1505
Davanın Süresi.1505
24– Dava Birden Çok İse 1505
25– Avukat Birden Çok İse (AAÜT m. 4) 1505
26– Maktu Ücretin Altında Kalmama (AAÜT m. 13) 1506
27– Katma Değer Vergisine Hükmedilemez 1506
28– Kesinleşen Yönler Dikkate Alınmalıdır. 1506
29– Taraf Lehine Hükmedilir (HMK m. 330) 1507
30– İstifa Etme Engel Değildir 1507
31– Baro Görevlendirmişse Verilemez 1507
32– Kararın Verildiği Tarihte Yürürlükte Bulunan Tarife Gereğince Karar Verilir 1507
33– Vekil İle Temsil Edilmeyene Verilmez 1508
34– Dava Geri Alınmışsa (HMK m. 123) 1508
35– Taraflar İçin Tek Vekalet Ücreti Verilir 1508
D– DELİL İKAMESİ İÇİN AVANS (DELİL AVANSI).1508
1– Verilen Kesin Süre Usulüne Uygun Olmalıdır. 1508
2– Verilen Kesin Süre İçinde Delil Avansı Yatırılmalıdır (HMK m. 324 f. I) . 1508
Yatırılmazsa Delilin İkamesinden Vazgeçilmiş Sayılır (HMK m. 324 f. II)1509
Diğer Taraf Bu Avansı Yatırabilir (HMK m. 324 f. II).1509
3– Aynı Delilin İkamesinde Yarı Yarıya Avans Olarak Ödenir (HMK m. 324 f. I). 1509
4– Avansın İadesi (HMK m. 333) 1510
YARGILAMA GİDERLERİNE HÜKMEDİLMESİ1510
A– MAHKEMECE RESEN HÜKMEDİLİR (HMK m. 332 f. I).1510
B– HÜKÜM ALTINDA GÖSTERİLİR (HMK m. 332 f. II).1511
1– Tutarı 1511
2– Hangi Tarafa Yükletildiği. 1511
3– Hangi Oranda Yükletildiği. 1512
4– Dökümü 1512
5– Hükümden Sonraki Yargılama Giderlerinin Ödenme Şekli 1512
C– ESASTAN SONUÇLANMAYAN DAVADA HÜKMEDİLMESİ (HMK m. 331)1512
1– Davanın Konusuz Kalması (HMK m. 331 f. I) 1512
2– Görevsizlik, Yetkisizlik veya Gönderme Kararı Verilmesi (HMK m. 331 f. II) 1513
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse.1513
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse.1513
2– Görevsizlik Kararı Verilmesi (HMK m. 331 f. II) 1513
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse.1513
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse.1513
3– Yetkisizlik Kararı Verilmesi (HMK m. 331 f. II) 1514
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse.1514
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse.1514
4– Gönderme Kararı Verilmesi (HMK m. 331 f. II) 1514
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse.1514
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse.1514
5– Davanın Açılmamış Sayılması (HMK m. 331 f. III) 1515
D– KESİNLEŞEN GİDERLER DİKKATE ALINMALIDIR.1515
III. YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK.1515
A– ALEYHİNE HÜKÜM VERİLEN TARAFTAN ALINMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 326 f. I).1515
B– KISMEN HAKLI ÇIKILMIŞSA YARGILAMA GİDERLERİ HAKLILIK ORANINA GÖRE PAYLAŞTIRILIR (HMK m. 326 f. II).1515
C– DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRILIK VARSA (HMK m. 327).1516
D– İSTEMEDİĞİNİ AÇIKLAYANIN GİDERİ ÜZERİNDE BIRAKILIR.1516
& 99. ADLİ YARDIM (HMK m. 334–340).1517
GENEL OLARAK.1517
ADLİ YARDIM KOŞULLARI.1517
A– GEÇİMDE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ZOR DURUMA DÜŞECEK OLMAK (HMK m. 334 f. I) 1517
B– TALEPLERİNİN AÇIKÇA DAYANAKTAN YOKSUN OLMAMASI (HMK m. 334 f. I) .1518
C– YABANCILARIN İÇİN KARŞILIKLILIK ŞARTI BULUNMAK (HMK m. 334 f. II).1518
D– ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNMAK.1518
1– Talepte Bulunabilecekler 1519
2– Görevli ve Yetkili Mahkeme. 1519
Asıl Talebin Karara Bağlanacağı Mahkemeden İstenebilir (HMK m. 336 f. I) .1519
Kanun Yoluna Başvuru Sırasında İstenebilir (HMK m. 336 f. III).1519
3– Eklenecek Belgeler (HMK m. 336 f. II) 1519
İddiasının Özeti 1520
İddiasını Dayandıracağı Deliller1520
Mali Durum Belgeleri1520
4– Süresi (HMK m. 336 f. III). 1520
5– Her Türlü Harç ve Vergiden Muafiyet (HMK m. 336 f. IV). 1521
III. ADLİ YARDIMIN KAPSAMI.1521
A– SAĞLADIĞI HUSUSLAR (HMK m. 335 f. I)1521
B– BÖLÜMSEL YARARLANMA KARARI VERİLEBİLİR (HMK m. 335 f. II)1521
C– HÜKMÜN KESİNLEŞMESİNE KADAR DEVAM EDER (HMK m. 335 f. III).1521
D– ÖNCE YAPILAN YARGILAMA GİDERLERİNİ KAPSAMAZ (HMK m. 337 f. III) 1521
ADLİ YARDIM TALEBİNİN İNCELENMESİ.1522
A– DURUŞMA YAPMAKSIZIN KARAR VERİLEBİLİR (HMK m. 337 f. I) .1522
B– KARARLARA KARŞI İTİRAZ (HMK m. 337 f. II).1522
C– RET HALİNDE TEKRAR TALEPTE BULUNULABİLİR (HMK m. 337 f. II)1522
ADLİ YARDIM KARARININ SONUÇLARI1522
A– ADLİ YARDIM KARARININ KALDIRILMASI (HMK m. 338).1522
1– Kasten veya Ağır Kusuru Sonucu Yanlış Bilgi Verdiği Ortaya Çıkarsa. 1523
2– Mali Durumunun Yeteri Derecede İyileştiği Anlaşılırsa. 1523
B– ADLİ YARDIMLA ERTELENEN YARGILAMA GİDERLERİNİN TAHSİLİ (HMK m. 339)1523
C– ADLİ YARDIM KARARIYLA ATANAN AVUKATIN ÜCRETİNİN ÖDENMESİ (HMK m. 340).1524
& 100. KANUN YOLLARI (HMK m. 341–381)1525
GENEL OLARAK.1525
OLAĞAN KANUN YOLLARI (HMK m. 341–362, 364–373)1526
A– İSTİNAF (HMK m. 341–360) 1527
B– TEMYİZ (HMK m. 361–362, 364–373).1528
III. OLAĞANÜSTÜ KANUN YOLLARI (HMK m. 363, 374–381).1532
A– YARGILAMANIN İADESİ (HMK m. 374–381).1532
B– KANUN YARARINA TEMYİZ (HMK m. 363)1533
& 101. YARGILAMANIN İADESİ (HMK m. 374–381) 1534
GENEL OLARAK.1534
YARGILAMANIN İADESİ.1535
A– YARGILAMANIN İADESİ SEBEPLERİ (HMK m. 375)1535
1– Mahkemenin Uygunsuz Teşekkül Etmiş Olması. 1535
2– Bakamayacak Hâkimin Karar Vermiş veya Karara Katılmış Bulunması. 1535
3– Vekil veya Temsilci Olmayanla Davanın Görülüp Karara Bağlanması 1535
4– Elde Edilemeyen Belgenin Ele Geçirilmiş Olması. 1535
Belge Kararı Etkileyecek Nitelikte Olmalıdır.1535
Belge Karar Kesinleştikten Sonra Ele Geçirilmiş Olmalıdır.1535
Belge Karardan Önce Düzenlenmiş Olmalıdır.1535
Belge Elde Olmayan Nedenlerle Verilememiş Olmalıdır.1536
5– Karara Dayanak Senedin Sahte Olduğunun Anlaşılması 1536
6– Yalan Tanıklık Yapıldığının Sabit Olması 1536
7– Bilirkişi veya Tercümanın Gerçeğe Aykırı Beyanda Bulunduğunun Sabit Olması.1536
8– Tarafın Karara Dayanak Yemini Yalan Yere Ettiğinin Sabit Olması 1536
9– Karara Esas Hükmün, Kesinleşmiş Başka Bir Hükümle Ortadan Kalkmış Olması 1537
10– Lehine Karar Verilen Tarafın Hileli Bir Davranışta Bulunmuş Olması 1537
11– İkinci Davada, Öncekine Aykırı Verilen Hükmün Kesinleşmiş Olması. 1537
12– Kararın Aykırılığının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Kararıyla Tespit Edilmiş Olması 1537
B– YARGILAMANIN İADESİ USULÜ1538
1– İnceleyecek Mahkeme. 1538
Bir Dava Olarak Açılır.1538
Yeni Esas Numarası Verilir1538
Kararı Veren Mahkemece İncelenir.1539
Talep, Varsa Yerine Geçen Mahkemeye Yapılır1539
Kurulmuşsa Dava Aile Mahkemesine Devredilmelidir 1539
2– Teminat 1540
3– Taraflar 1540
4– Süre 1541
5– Talebin Ön İncelemesi 1541
6– Yeniden Yargılama veya Hükmün İptali 1542
& 102. İHTİYATİ TEDBİR (HMK m. 389–399)1543
İHTİYATİ TEDBİR ŞARTLARI (HMK m. 389)1543
A– HAKKIN ELDE EDİLMESİNİN ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ZORLAŞACAK OLMASI.1543
B– HAKKIN ELDE EDİLMESİNİN İMKÂNSIZ HÂLE GELECEK OLMASI1543
C– GECİKME SEBEBİYLE BİR SAKINCANIN DOĞACAK OLMASI1544
D– GECİKME SEBEBİYLE CİDDİ BİR ZARARIN DOĞACAK OLMASI1544
İHTİYATİ TEDBİR TALEBİ (HMK m. 390)1544
A– DAVANIN TARAFLARI İSTEYEBİLİR.1544
B– İLGİLİ MAHKEMEDEN TALEP EDİLİR (HMK m. 390 f. I) .1544
1– Dava Açılmadan Önce (HMK m. 390 f. I). 1544
2– Dava Açıldıktan Sonra (HMK m. 390 f. I) 1545
C– KARŞI TARAF DİNLENMEDEN TEDBİRE KARAR VERİLEBİLİR (HMK m. 390 f. II).1545
D– İHTİYATİ TEDBİR SEBEBİ VE TÜRÜ AÇIKLANMALIDIR (HMK m. 390 f. III)1545
E– HAKLILIK YAKLAŞIK OLARAK İSPAT EDİLMİŞ OLMALIDIR (HMK m. 390 f. III)1546
F– BASİT YARGILAMA USULÜNE GÖRE İNCELENMELİDİR (HMK m. 316 f. I/c)1546
III. İHTİYATİ TEDBİR KARARI (HMK m. 391)1546
A– İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLMESİ1546
1– Her Türlü Tedbire Karar Verilebilir (HMK m. 391 f. I) 1546
2– Reddi Hâlinde İstinaf Yoluna Başvurulabilir (HMK m. 341 f. I/b, 391 f. III) 1547
3– Kapsamı Kanuna Uygun Olmalıdır (HMK m. 391 f. II). 1548
4– Adli Tatilde de Verilebilir (HMK m. 103 f. I/a) 1548
B– İHTİYATİ TEDBİRDE TEMİNAT GÖSTERİLMESİ (HMK m. 392 f. I, c. 1)1548
1– Teminat Tutarı ve Şekli (HMK m. 87 f. I, c. 1) 1549
2– Teminat Alınmaması (HMK m. 334 f. I, 392 f. I, c. 2) 1549
3– Teminatın İade Edilmesi (HMK m. 392 f. II). 1549
C– İHTİYATİ TEDBİR KARARININ UYGULANMASI (HMK m. 393).1549
D– İHTİYATİ TEDBİR KARARINA İTİRAZ (HMK m. 394).1549
1– İtiraz Edebilecekler (HMK m. 394) 1550
Karşı Taraf (HMK m. 394 f. I–II) 1550
Üçüncü Kişi (HMK m. 394 f. III) .1550
2– İtiraz Süresi . 1550
3– İtiraz Şekli. 1550
4– İtirazın İncelenmesi 1551
5– İtiraz Hakkında Verilen Karara Karşı Kanun Yolu Açıktır 1551
E– İHTİYATİ TEDBİRİN DEĞİŞTİRİLMESİ VEYA KALDIRILMASI1551
1– Teminat Karşılığı Olarak (HMK m. 395) 1551
2– Durum ve Koşulların Değişmesi Sebebiyle (HMK m. 396). 1552
F– İHTİYATİ TEDBİRİ TAMAMLAYAN İŞLEMLER (HMK m. 397).1552
G– İHTİYATİ TEDBİRE MUHALEFETİN CEZASI (HMK m. 398).1552
H– İHTİYATİ TEDBİRİN HAKSIZLIĞINDAN KAYNAKLANAN TAZMİNAT (HMK m. 399).1553
I– İHTİYATİ TEDBİRİN HAKSIZLIĞINDAN HAKİMİN SORUMLULUĞU (HMK m. 46)1553
& 103. DELİL TESPİTİ (HMK m. 400–405)1554
GENEL OLARAK.1554
DELİL TESPİTİ İSTEME ZAMANI.1554
A– GÖRÜLMEKTE OLAN BİR DAVADA İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) .1554
B– İLERİDE AÇILACAK DAVA İÇİN İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) .1554
III. DELİL TESPİTİ TALEBİNİN GERÇEKLEŞMESİ.1554
A– HUKUKİ YARARIN VARLIĞI GEREKİR (HMK m. 400 f. II)1554
B– DELİL TESPİTİ TALEBİ DİLEKÇEYLE YAPILIR (HMK m. 402 f. I) .1555
C– TESPİT GİDERLERİ AVANS OLARAK ÖDENİR (HMK m. 402 f. II)1555
DELİL TESPİTİ TALEBİNİN İNCELENMESİ.1555
A– GÖREV VE YETKİ KOŞULU GERÇEKLEŞMELİDİR (HMK m. 401).1555
B– TALEP HAKLI BULUNURSA KARAR DİLEKÇEYLE BİRLİKTE KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 402 f. III).1556
C– ACELE HÂLLERDE TEBLİGAT YAPILMAKSIZIN TESPİT YAPILABİLİR (HMK m. 403)1556
D– KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE O DELİLİN TOPLANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER UYGULANIR (HMK m. 404).1557
DELİL TESPİTİNİN SONUÇLARI 1557
A– DELİL TESPİTİ DOSYASI ASIL DAVA DOSYASININ EKİ SAYILIR (HMK m. 405)1557
B– DELİL TESPİTİ KESİN DELİL NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR1557
C– DELİL TESPİTİ GİDERLERİ HAKLILIK ORANINA GÖRE PAYLAŞTIRILIR (HMK m. 326 f. II)1557
D– DELİL TESPİTİ YAPILDIĞI KİŞİYE KARŞI GEÇERLİDİR.1557
& 104. ZAMANAŞIMI1558
GENEL OLARAK.1558
ZAMANAŞIMI1558
A– ZAMANAŞIMI SÜRESİ.1559
B– 1.1.2002 ÖNCESİ SONLANAN MAL REJİMLERİNDE ZAMANAŞIMI.1560
C– EVLİLİK DEVAM EDİYORSA ZAMANAŞIMI İŞLEMEZ.1561
D– İKİNCİ KEZ EVLENMİŞLERSE EVLİ KALDIKLARI DÖNEMDE ZAMANAŞIMI İŞLEMEZ1561
E– ZAMANAŞIMI SÜRESİ TANIMA TENFİZ KARARININ KESİNLEŞTİĞİ TARİHTE BAŞLAR1561
& 105. TEBLİGAT.1562
GENEL OLARAK.1562
TEBLİGAT USULÜ1562
A– TEBLİĞ İMKANSIZLIĞI VE TEBELLÜĞDEN İMTİNA (7201 SK m. 21)1562
1– Tebliğ Şartları Oluşmalıdır. 1562
Muhatap Gösterilen Adreste Bulunmamış Olmalıdır.1562
Muhatap Tebellüğden İmtina Etmiş Olmalıdır.1563
2– Tebliğ Memuru Araştırma Yapar. 1563
Araştırma Adreste Bulunmama Sebebi Bilmesi Muhtemel Kişilerden Araştırılır.1563
Beyanları Tebliğ Mazbatasına Yazılır1564
Beyanda Bulunanın İsmi Yazılır1564
Tebliğ Mazbatası İmzalatılır1564
İmzadan Çekinmeleri Halinde Bu Durumu Yazarak İmzalar1564
3– Tebliğ Memuru Tebliğ Olunacak Evrakı Teslim Eder 1565
O Yerin Muhtarına Teslim Edilebilir.1565
O Yerin İhtiyar Heyeti Azasından Birine Teslim Edilebilir.1565
O Yerin Zabıta Amir ve Memurlarına Teslim Edilebilir.1565
4– Tebliğ Memuru İhbarnameyi Binanın Kapısına Yapıştırır 1565
5– Tebliğ Memuru Adreste Bulunmama Halinde Bildirim Yapar1565
En Yakın Komşularından Birine Bildirim Yapar1566
Varsa Yöneticiye veya Kapıcıya Bildirim Yapar1566
6– Kayıt Sistemindeki Adres Gösterilmişse Tebliğ Bu Adrese Yapılır (7201 SK m. 21 f. II) 1566
Tebliğ Memuru Muhatap O Adreste Hiç Oturmamış Olsa Dahi Yapar1566
Tebliğ Memuru Muhatap O Adresten Sürekli Olarak Ayrılmış Olsa Dahi Yapar1567
Tebliğ Memuru Teslim ve Yapıştırma İşlemini Yapar.1567
7– İhbarnamenin Kapıya Yapıştırıldığı Tarih Tebliğ Tarihi Sayılır. 1567
B– ADRES DEĞİŞİKLİĞİ BİLDİRİLMELİDİR (7201 SK m. 35)1567
C– ADRESİ MEÇHUL OLAN EŞE TEBLİGAT İLANEN YAPILIR (7201 SK m. 28).1569
1– Adres Etraflıca Araştırılmalıdır. 1569
2– İlan Şekli (7201 SK m. 29). 1571
3– İlanın İhtiva Edeceği Kayıtlar (7201 SK m. 30). 1573
4– İlanen Tebligatta Tebliğ Tarihi (7201 SK m. 31) 1573
5– Yabancı Ülkedekilere İlanen Tebligat 1573
Ç– TEBLİĞ BİLİNEN SON ADRESE YAPILIR (7201 SK m. 10)1573
1– Bilinen Son Adrese Tebligatın Mümkün Olması 1574
Davalı Türkiye’de Başka Yerde Oturuyorsa.1574
Davalı Yurtdışında Oturuyorsa (7201 SK m. 25) .1574
2– Muhatabın Bilinen En Son Adresine Çıkartılan Tebligatın İade Edilmesi ve Adres Kayıt Sistemindeki Yerleşim Yeri Adresinin Bu Adresten Farklı Olması 1576
D– TEBLİĞ YETKİSİZ KİŞİYE YAPILMAMALIDIR.1576
1– Yakını Olmayana Tebliğ. 1577
2– Kapıcıya Tebliğ. 1577
3– Birlikte Oturmayana Tebliğ 1577
4– Aynı Yerde Çalışmayana Tebliğ 1578
5– Ölümle Vekalet İlişkisi Sona Eren Avukata Tebliğ . 1578
6– Köy Muhtarına Doğrudan Tebliğ 1578
E– TEBLİĞ YETKİLİ KİŞİYE YAPILMALIDIR.1579
1– Kanuni Mümessile Tebliğ (7201 SK m. 11 f. III). 1579
2– Celse Esnasında Tebliğ (7201 SK m. 36) 1579
3– Kalemde Tebliğ (7201 SK m. 36). 1579
4– Avukat Katiplerine ve Stajyerlerine Tebliğ (7201 SK m. 37) 1579
5– Yaş ve Ehliyet Şartı Olana Tebliğ (7201 SK m. 22) 1579
F– BELİRLİ YERDE BULUNAN EŞE TEBLİĞ .1580
1– Cezaevinde Bulunan Eşe Tebligat (7201 SK m. 19). 1580
2– Belli Bir Yerde veya Evde Meslek ve Sanat İcra Eden Eşe Tebligat (7201 SK m. 17). 1580
3– Otel, Hastane, Fabrika ve Mektep Gibi Yerlerde Bulunan Eşe Tebligat (7201 SK m. 18). 1582
4– Asker Eşe Tebligat (7201 SK m. 14–15) 1582
5– Aynı Konutta Oturan Kişilere veya Hizmetçiye Tebligat (7201 SK m. 16) 1583
G– İMZA EDEMEYECEK DURUMDA OLAN EŞE TEBLİĞ (7201 SK m. 24)1584
H– TEBLİĞ HASIMA YAPILMAMIŞ OLMALIDIR (7201 SK m. 36)1584
I– MEKTUPLA TEBLİGAT YAPILAMAZ.1585
İ– VEKİL VASITASIYLA TAKİP EDİLEN İŞLERDE TEBLİGAT VEKİLE YAPILIR (7201 SK m. 11 f. I–II).1585
1– Kural Olarak 1585
2– Vekil Birden Çok İse 1586
3– Vekile Tebligat Zamanı 1586
4– Vekilin veya Vekalet Verenin Ölümü. 1586
J– MUHATABI TEBLİĞE MUTTALİ OLMUŞ İSE MUTEBER SAYILIR (7201 SK m. 32)1586
K– TEBLİĞ BİR MAZBATA İLE TEVSİK EDİLMELİDİR (7201 SK m. 23)1587
1– Tebliği Çıkaran Merciin Adı. 1587
2– Tebliği İsteyen Tarafın Adı, Soyadı ve Adresi 1587
3– Tebliğ Olunacak Şahsın Adı, Soyadı ve Adresi 1587
4– Tebliğin Mevzuu 1587
5– Tebliğin Kime Yapıldığı. 1587
6– Tebliğ Muhatabından Başkasına Yapılmış İse O Kimsenin Adı, Soyadı ve Adresi. 1588
7– Tebellüğe Ehil Olunduğu (7201 SK m. 22).1588
8– Tebliğin Nerede ve Ne Zaman Yapıldığı 1588
9– Adreste Bulunmama ve İmtina İçin Gösterilen Sebep (7201 SK m. 21) 1588
10– Tebligatın Adres Kayıt Sistemindeki Adrese Yapılması Durumunda Buna İlişkin Kayıt. 1589
11– Tebliğ Evrakı Kime Verilmiş İse Onun İmzası. 1589
12– Tebliğ Memurunun Adı, Soyadı ve İmzası 1589
L– RESMİ VE ADLİ TATİL GÜNLERİNDE TEBLİGAT YAPILABİLİR (7201 SK m. 33)1590
M– İDARİ İZİN GÜNLERİNDE TEBLİGAT YAPILABİLİR1590
N– TEBLİGAT GEÇERLİ İSE PTT MÜDÜRLÜĞÜNÜN AKSİ DÜŞÜNCESİ SONUÇ DOĞURMAZ1590
ONUNCU BÖLÜM
MİLLETLERARASI UYUŞMAZLIKLAR
& 106. MAL REJİMİNDE BAĞLAMA KURALI, UYGULANACAK STATÜ VE VASIFLANDIRMA1591
BAĞLAMA KAVRAMI.1591
A– BAĞLAMA KONUSU 1591
B– BAĞLAMA NOKTASI1591
1– Vatandaşlık/Milli Hukuk (lex patriae) . 1591
2– Yerleşim Yeri/İkametgahın Bulunduğu Ülke Hukuku (lex domicilii) 1592
3– Mutad Mesken/Mutad Meskenin Bulunduğu Ülke Hukuku (lex residentiae) 1593
Mutad Meskenin Tanımı1593
Mutad Meskenin Bağlama Noktası Olarak Özellikleri.1593
Gerçek Durumu Göstermesi1593
Fiili Durumu Göstermesi.1593
Düzenli ve Devamlı Oturulan Yeri Göstermesi1593
Hayat İlişkisinin Merkezini Göstermesi1593
Sosyal Çevreyi Göstermesi1593
Mutad Meskenin Bağlama Noktası Olarak Uygulandığı İlişkiler 1594
4– Davaya Bakan Hakimin Hukuku (lex fori) 1594
5– İşlemin Yapıldığı Yer Hukuku (locus regit actum) 1594
6– Seçilen Hukuk. 1594
C– BAĞLAMA ŞEKLİ1595
1– Tek Basamaklı Bağlama.1595
2– Çok Basamaklı Bağlama1595
3– Seçenekli Bağlama1595
MAL REJİMİNDE BAĞLAMA KURALI.1595
A– EŞLER YETKİLİ HUKUKU BELİRLEMİŞSE (MÖHUK m. 15, f. I) 1596
1– Belirlemenin Zamanı. 1596
2– Belirlemenin Şekli. 1596
3– Belirlemenin Sınırları. 1596
4– Belirlemenin Sonuçları. 1596
B– EŞLER YETKİLİ HUKUKU BELİRLEMEMİŞSE (MÖHUK m. 15, f. I) 1596
C– EŞLER EVLENMEDEN SONRA YENİ BİR MÜŞTEREK HUKUKA SAHİP OLMUŞSA (MÖHUK m. 15, f. III).1597
D– EŞLERİN TAŞINMAZ MALLARI TASFİYE EDİLECEKSE (MÖHUK m. 15, f. II).1597
III. VASIFLANDIRMA KAVRAMI1598
A– GENEL OLARAK1598
B– BAĞLAMA KONUSUNDA VASIF İHTİLAFI 1598
1– Vasıf İhtilafının Sebepleri. 1599
Sistem Farklılığı.1599
İç ve Yabancı Maddi Hukuk Farklılığı1599
Milletlerarası Özel Hukuk Kuralı ile İç Maddi Hukuk Farklılığı.1599
Bağlama Kuralının Yokluğu 1599
2– Vasıf İhtilafının Çözümü 1599
Lex Fori'ye Göre Çözüm.1599
Lex Causae'ya Göre Çözüm1601
Karma Çözüm1601
C– BAĞLAMA NOKTASINDA VASIF İHTİLAFI1601
1– Genel Olarak. 1601
2– Vasıf İhtilafının Çözümü 1601
3– Lex Fori Çözümün İstisnaları. 1601
Vatandaşlığın Vasıflandırılması.1601
Atıf Halinde Vasıflandırma1602
MAL REJİMİNDE UYGULANACAK STATÜ VE VASIFLANDIRMA.1602
A– MAL REJİMİNİN GEÇERLİLİĞİ1602
B– MAL REJİMİNİN SEÇİLMESİ1602
C– MAL REJİMİNİN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ.1602
D– MAL REJİMİNDE YÖNETME, YARARLANMA VE TASARRUF.1602
E– DİĞER HALLERDE STATÜNÜN
UYGULANABİLİRLİĞİ.1603
1– Evlilik Dışı Birliktelik 1603
Kayıtlı Olmayan Hayat Ortaklığı 1603
Kayıtlı Hayat Ortaklığı.1603
2– Farklılıkları Olanların Evlenmeleri.1603
Farklı Dinde Olanların Evlenmeleri1603
Farklı Mezhepte Olanların Evlenmeleri1604
Farklı Irkta Olanların Evlenmeleri 1604
Farklı Dilde Olanların Evlenmeleri.1604
Farklı Renkte Olanların Evlenmeleri 1604
3– Aynı Cinsten Olanların Evlenmeleri 1605
4– Cinsiyet Değiştirmiş Olanların Evlenmeleri 1605
5– Çocuk Yaşta Olanların Evlenmeleri 1606
6– Birden Çok Kadın veya Erkekle Evlenme. 1606
7– Muvazaalı Evlenme. 1607
& 107. MAL REJİMLERİNE İLİŞKİN DAVALARDA MİLLETLERARASI YETKİ1608
GENEL OLARAK.1608
A– KAVRAM1609
1– Ülke İçi Yetki/İç Yetki 1609
2– Milletlerarası Yetki. 1609
B– İÇ HUKUK KURALIDIR1610
C– DAVA ŞARTI DEĞİLDİR1610
D– KANUNLA DÜZENLENİR1610
E– KARMA NİTELİKTEDİR.1611
F– TÜRK HUKUKUNUN UYGULANMASI ŞARTINA BAĞLI DEĞİLDİR.1611
MİLLETLERARASI GENEL YETKİ KURALI (MÖHUK m. 40)1611
A– İÇ HUKUKUN YETKİ KURALLARI GEÇERLİDİR.1611
1– İç Hukukta Genel Yetkili Mahkeme (MÖHUK m. 40, HMK m. 6) 1612
Genel Olarak (HMK m. 6).1612
Vasıflandırma1612
Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer.1612
Muhtarlık belgesi1613
Varsayılan Yerleşim Yeri1613
Kurumlarda Bulunulan Yer1613
Adres Beyan Formu.1613
İkamet Tezkeresi.1613
Geçici İkamet İzni1614
ıı. Yabancılar Kütüğü1614
Davalının Birden Fazla Olması Hâlinde Yetki (HMK m. 7)1615
Davalılardan Birinin Yerleşim Yeri Mahkemesinde Dava Açılabilir.1615
Kanunda, Ortak Yetkiyi Taşıyan Bir Mahkeme Belirtilmişse Davaya O Yer Mahkemesinde Bakılır.1615
Davalılardan Birini Sırf Kendi Yerleşim Yeri Mahkemesinden Başka Bir Mahkemeye Getirmek Amacı Bulunmamalıdır.1615
Bir Yerde Geçici Olarak Oturanlara Karşı Açılacak Davalarda Yetki (HMK m. 8)1615
Geçici Olarak Oturana Karşı Açılacak Alacak veya Taşınır Mal Davası Bulunmalıdır.1615
Geçici Olarak Oturanların Orada Bulunmaları Uzunca Bir Süre Devam Edebilecek Olmalıdır.1616
Türkiye’de Yerleşim Yerinin Bulunmaması Hâlinde Yetki (HMK m. 9)1616
Genel Yetkili Mahkeme, Davalının Türkiye’deki Mutad Meskeninin Bulunduğu Yer Mahkemesidir1616
Özel Yetki Hâlleri Saklı Olarak Malvarlığı Haklarına İlişkin Dava, Uyuşmazlık Konusu Malvarlığı Unsurunun Bulunduğu Yerde de Açılabilir.1616
2– İç Hukukta Özel Yetkili Mahkemeler 1616
Genel Olarak.1616
Mal Ayrılığına Dönüştürme Davasında Yetkili Mahkeme (TMK m. 207) .1617
Mal Rejiminin Tasfiyesi Davasında Yetkili Mahkeme (TMK m. 214) 1617
Rejimin Ölümle Sona Ermesi Durumunda (TMK. m. 214 b.1).1618
Boşanma Durumunda 1619
aaa. TKM Dönemi (TKM m. 146)1619
bbb. TMK Dönemi (TMK. m. 179, 214 b.2).1620
aaaa. Boşanma Kararı Veren Mahkeme Yetkilidir1620
bbbb. Boşanma Davası
Sonuçlanmadan Yetkisizlik Kararı Verilemez.1622
Evliliğin İptali Durumunda (TMK. m. 156, 160, 214 b.2).1622
Mal Ayrılığına Karar Verilmesi Durumunda (TMK. m. 214 b.2).1623
Diğer Durumlarda 1623
B– GENEL YETKİ KURALINA KONU DAVALAR.1623
III. MİLLETLERARASI ÖZEL YETKİ KURALLARI (MÖHUK m. 41–46)1624
KAVRAM DİZİNİ1625 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
