İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Teşekkür 9
Kısaltmalar 17
GİRİŞ 21
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL KAVRAMLAR, CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ,
KURUM OLARAK SAVCILIK, SORUŞTURMA EVRESİ VE
BU EVREYE HAKİM OLAN ÖZELLİKLER
1.1. Temel Kavramlar 25
1.1.1. Cumhuriyet Savcısı 25
1.1.2. Hakim ve Savcı Yardımcısı 28
1.1.3. Cumhuriyet Başsavcısı 31
1.1.4. Şüphe 33
1.1.4.1. Kavram 33
1.1.4.2. Şüphe Dereceleri 34
1.1.4.2.1. Basit Şüphe (Başlangıç Şüphesi) 34
1.1.4.2.2. Makul Şüphe 35
1.1.4.2.3. Yeterli Şüphe 36
1.1.4.2.4. Kuvvetli Şüphe 39
1.1.5. Soruşturma 39
1.1.6. Kovuşturma 41
1.2. Savcılık Makamının Tarihsel Gelişimi 41
1.2.1. Batı Hukuku 43
1.2.1.1. Roma Hukuku 43
1.2.1.2. Fransız Hukuku 45
1.2.1.3. Cermen Hukuku 47
1.2.1.4. Anglo–Sakson Hukuku 48
1.2.2. İslam Hukuku 49
1.2.3. Türk Hukuku 50
1.2.3.1. Osmanlı Dönemi 50
1.2.3.2. Türkiye Cumhuriyeti Dönemi 54
1.3. Savcının Ceza Muhakemesi Sistemlerindeki Konumu 59
1.3.1. İtham Sistemi 60
1.3.2. Tahkik Sistemi 62
1.3.3. İşbirliği Sistemi 63
1.4. Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Savcının Hukuki Niteliği, Teşkilat Olarak Savcılık ve Savcının Diğer Soruşturma Süjeleriyle İlişkisi 65
1.4.1. Cumhuriyet Savcısının Hukuki Niteliği 65
1.4.1.1. İdari Bir Makam Olduğu Görüşü 65
1.4.1.2. Adli Bir Makam Olduğu Görüşü 67
1.4.1.3. Karma Görüş 69
1.4.1.4. Değerlendirme 71
1.4.2. Cumhuriyet Savcısının Tarafsızlığı ve Reddi 75
1.4.2.1. Cumhuriyet Savcısının Taraf Olup Olmadığı Hususu 75
1.4.2.2. Değerlendirme 81
1.4.2.3. Cumhuriyet Savcısının Reddi Sorunu 83
1.4.3. Cumhuriyet Savcısının Bağımsızlığı 88
1.4.4. Adli Yargı İlk Derece Mahkemelerinde Savcılık Teşkilatı 92
1.4.5. Cumhuriyet Savcısının Diğer Makam ve Süjelerle İlişkisi 93
1.4.5.1. Cumhuriyet Savcılarının Birbirleriyle ve Başsavcı ile İlişkileri 93
1.4.5.2. Cumhuriyet Savcısı Adli Kolluk İlişkisi 95
1.4.5.3. Cumhuriyet Savcısının Mahkeme ve Hâkim ile İlişkisi 105
1.4.5.4. Cumhuriyet Savcısının Savunma Makamı ile İlişkisi 109
1.4.6. İstinaf Mahkemelerinde Savcılık Teşkilatı 115
1.4.7. Yargıtay’da Savcılık Teşkilatı 117
1.4.8. Adli Yargı Dışında Savcılık 118
1.4.8.1. İdari Yargıda Savcılık 118
1.4.8.2. Askeri Yargıda Savcılık 120
1.4.8.3. Anayasa Mahkemesinde Savcılık 121
1.4.8.3.1. Anayasa Mahkemesi’nin Yüce Divan Sıfatıyla Yapacağı Yargılamalarda Savcılık 122
1.4.8.3.2. Siyasi Partilerle İlgili Davalarda Savcılık 124
1.4.8.4. Sayıştay’da Savcılık 125
1.4.8.5. Savcının İnfaz Hukukundaki Görevleri 127
1.4.8.6. Savcının Özel Hukuktaki Görevleri 130
1.4.8.6.1. Savcının Türk Medeni Kanunu’nda Düzenlenen Görevleri 131
1.4.8.6.2. Savcının Nüfus Kanunu’nda Düzenlenen Görevleri 133
1.4.8.6.3. Savcının Diğer Özel Kanunlarda Düzenlenen Görevleri 134
1.4.8.7. Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde Savcılık Kurumu 135
1.5. Soruşturma Evresinin Başlangıcı ve Bu Evreye Hakim Olan Özellikler 136
1.5.1. Soruşturma Evresinin Başlangıcı 136
1.5.2. Soruşturma Evresinin Özellikleri 141
1.5.2.1. Soruşturmanın Kamusallığı 141
1.5.2.2. Soruşturma Evresinin Gizliliği 143
1.5.2.3. Soruşturma Evresinin Yazılılığı 144
1.5.2.4. Soruşturma Evresinin Dağınıklığı 146
1.5.2.5. Soruşturma Evresinin Kurala Bağlı Olmayışı 147
1.5.3. Soruşturma Evresinin Sona Ermesi 149
İKİNCİ BÖLÜM
KAMU DAVASININ AÇILMASI, MEVZUATIMIZDA
CUMHURİYET SAVCISINA TAKDİR VE
DEĞERLENDİRME YETKİSİ TANINAN HALLER
2.1. Kamu Davası Kavramı ve Kamu Davasının Açılması 151
2.1.1. Genel Olarak Kamu Davası Kavramı 151
2.1.2. Kamu Davasının Açılması 152
2.1.3. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 156
2.1.4. Kamu Davasının Mecburiliği ve Takdiriliği Sistemleri 158
2.2. Cumhuriyet Savcısına Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi Tanınan Haller 159
2.2.1. Kavram 159
2.2.2. Tarihsel Gelişim 160
2.2.3. Takdirilik İlkesinin Leh ve Aleyhindeki Görüşler 163
2.2.3.1. Lehindeki Görüşler 164
2.2.3.2. Aleyhindeki Görüşler 166
2.2.3.3. Değerlendirme 169
2.2.4. Türk Hukukundaki Mevcut Durum 170
2.2.4.1. Genel Açıklamalar 170
2.2.4.2. Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık 171
2.2.4.2.1. Etkin Pişmanlık Kavramı, Türleri ve TCK’da Yer Alan Etkin Pişmanlık Düzenlemeleri 171
2.2.4.2.2. CMK m. 171/1 Bakımından Etkin Pişmanlık Hallerinde Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisinin Uygulanabilirliği ve Özel Durumlar 175
2.2.4.3. Şahsi Cezasızlık Sebepleri 181
2.2.4.3.1. Kavram ve TCK’da Yer Alan Şahsi Cezasızlık Sebepleri 181
2.2.4.3.2. CMK m. 171/1 Bakımından Şahsi Cezasızlık Sebeplerinde Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisinin Uygulanabilirliği 183
2.2.4.4. CMK m. 171/1’in Uygulanması Bakımından Ortak Açıklamalar 186
2.2.4.5. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 200
2.2.4.5.1. Genel Açıklamalar 200
2.2.4.5.2. Hukuki Niteliği 205
2.2.4.5.3. Uygulanabilme Koşulları 206
2.2.4.5.3.1. Fiil Bakımından Aranan Koşullar 206
2.2.4.5.3.2. Fail Bakımından Aranan Koşullar 209
2.2.4.5.3.3. Zararın Giderilmesi Koşulu 214
2.2.4.5.4. Ertelemenin Bağımsız Şartı 221
2.2.4.5.5. Uygulanma Usulü ve Hukuki Sonuçları 222
2.2.4.5.6. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararlarının Denetimi ve Kaydı 226
2.2.4.5.7. CMK m. 171’de Düzenlenen Şartlar Aranmaksızın Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararının Verilebileceği Haller 230
2.3. Cumhuriyet Savcısına Değerlendirme Yetkisi Tanınan Haller 232
2.3.1. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 232
2.3.1.1. Genel Olarak Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 232
2.3.1.2. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararının Hukuki Niteliği 233
2.3.1.3. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilebilecek Durumlar 235
2.3.1.3.1. Yeterli Şüpheye Sebep Olacak Delil Elde Edilememesi 235
2.3.1.3.2. Kovuşturma İmkanının Bulunmaması 239
2.3.1.4. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtiraz 242
2.3.2. Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı 248
2.3.3. Cumhuriyet Savcısının Alternatif Çözüm Yollarına İlişkin Değerlendirme Yetkisi 259
2.3.3.1. Uzlaştırma 260
2.3.3.1.1. Genel Olarak 260
2.3.3.1.2. Hukuki Niteliği 263
2.3.3.1.3. Soruşturma Aşamasında Uzlaştırma Kurumu Bakımından Savcının Yetkisi 264
2.3.3.1.4. Kovuşturma Aşamasında Uzlaştırma Kurumu Bakımından Savcının Yetkisi 271
2.3.3.1.5. Kanun Yolu 272
2.3.3.2. Seri Muhakeme Usulü 273
2.3.3.2.1. Genel Olarak 273
2.3.3.2.2. Hukuki Niteliği 275
2.3.3.2.3. Soruşturma Aşamasında Seri Muhakeme Usulü Bakımından Savcının Yetkisi 276
2.3.3.2.4. Kovuşturma Aşamasında Seri Muhakeme Usulü Bakımından Savcının Yetkisi 284
2.3.3.2.5. Kanun Yolu 287
2.3.3.3. Önödeme 288
2.3.3.3.1. Genel Olarak 288
2.3.3.3.2. Hukuki Niteliği 288
2.3.3.3.3. Önödemenin Şartları 290
2.3.3.3.3.1. Kurumun Uygulanabilme Koşulları Kapsamına Giren Bir Suçun Varlığı 290
2.3.3.3.3.2. Belirli Bir Miktar Paranın Ödenmesi 293
2.3.3.3.4. Uygulanma Usulü ve Hukuki Sonuçları 295
2.3.3.3.5. Kanun Yolu 301
2.3.4. Savcının Suçun Maddi ve Manevi Unsurlarına İlişkin Değerlendirme Yetkisi 301
2.3.5. Savcının Hukuka Uygunluk Nedenlerini Değerlendirme Yetkisi 305
2.3.6. Savcının Kastı Kaldıran Hata Hallerinde Değerlendirme Yetkisi 308
2.3.6.1. Suçun Maddi Unsurlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi 309
2.3.6.2. Suçun Nitelikli Unsurlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi 313
2.3.6.3. Hukuka Uygunluk Nedenlerinin Maddi Şartlarında Hata Halinde Değerlendirme Yetkisi 317
2.3.7. Savcının Kusurluluğu Etkileyen Nedenlere İlişkin Değerlendirme Yetkisi ve Delil Değerlendirmesi 322
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA SAVCININ TAKDİR YETKİSİ DÜZENLEMELERİ VE SAVCILIK KURUMUNA İLİŞKİN
YENİ ARAYIŞLAR
3.1. Genel Görünüm 339
3.2. Alman Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller 340
3.3. Avusturya Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller 346
3.4. Fransız Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller 348
3.5. İngiliz Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller 351
3.6. Japon Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller 356
3.7. Amerikan Hukukunda Savcının Takdir Yetkisinin Bulunduğu Haller, “Plea Bargaining” Kurumu ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği 357
3.7.1. Amerikan Hukukunda Savcının Takdir Yetkisi 357
3.7.2. “Plea Bargaining” Kurumu ve Türk Hukukunda Uygulanabilirliği 359
3.8. Savcılık Kurumunun Yapısına İlişkin Öneri Olarak “Türkiye Başsavcılığı” Fikri ve Değerlendirmemiz 366
SONUÇ 371
Kaynakça 387
Elektronik Kaynaklar 404
Kavram Dizini 407 |