İÇİNDEKİLER
İ Ç İNDE K İ L E R
Ö N S Ö Z V
KISALTMALAR LİSTESİ XI
G İ R İ Ş 1
BİRİNCİ BÖLÜM
1. ULUSLARARASI HUKUKUN TARİHSEL BOYUTUYLA
DİPLOMATİK DOKUNULMAZLIK VE AYRICALIKLARIN
GELİŞİM SÜRECİ 5
1.1. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıkların Doğuşu 5
1.2. Eski Yunan Dönemi 7
1.3. Roma ve Bizans İmparatorlukları Dönemi 8
1.4. Ortaçağ ve Rönesans Dönemleri 11
1.5. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi 15
1.6. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalık Kurallarının
Kodifikasyonu 19
İKİNCİ BÖLÜM
2. DİPLOMASİDE YETKİ KULLANAN KİŞİLER VE KURUMLAR .25
2.1. Genel Olarak 25
2.2. Merkezi Organlar 29
2.2.1. Devlet Başkanı 29
2.2.1.1. Devlet Başkanının Temsil Yetkisi 29
2.2.1.2. Devlet Başkanının Milletlerarası Statüsü 32
2.2.1.2.1. Genel Olarak 32
2.2.1.2.2. Devlet Başkanının Kişi Dokunulmazlığı33
2.2.1.2.3. Devlet Başkanının Yargı Bağışıklığı ve
İstisnaları 34
2.2.2. Hükümet Başkanı 48
2.2.3. Dışişleri Bakanı 50
2.2.4. Öteki Uzman Bakanlıklar ve Kamu Kurumu Yetkilileri 56
2.3. Dış Organlar: Diplomasi Temsilcileri 61
2.3.1. Diplomasi Temsilcilerinin Tanımı ve Sınıflandırılması 61
2.3.1.1. Uluslararası Hukukta Benimsenen
Genel Uygulama 61
2.3.1.2. Türkiye’deki Uygulama 65
2.3.2. Diplomasi Temsilcilerinin Görevleri 67
2.3.3. Diplomasi Temsilcilerinin Göreve Başlaması ve Sona
Ermesi 70
2.3.3.1. Görevin Başlaması 70
2.3.3.2. Görevin Sona Ermesi 75
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
3. DİPLOMATİK DOKUNULMAZLIK VE AYRICALIKLAR 79
3.1. Genel Olarak 79
3.2. Ayrıcalık ve Dokunulmazlık Kavramı 80
3.3. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıkların Kuramsal Temeli 82
3.3.1. Ülke–Dışılık Teorisi 82
3.3.2. Temsil Teorisi 84
3.3.3. İşlevsel Zorunluluk (Görev) Teorisi 85
3.4. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıkların Kapsamı 88
3.4.1. Diplomasi Temsilciliği Bakımından 88
3.4.1.1. Elçilik Binasının ve Araçlarının Dokunulmazlığı 88
3.4.1.1.1. Genel Olarak 88
3.4.1.1.2. Diplomatik Sığınma Meselesi 98
3.4.1.1.2.1. Diplomatik Sığınma Kavramı ve
Uluslararası Uygulama 98
3.4.1.1.2.2. Diplomatik Sığınma Hakkında
Uluslararası Adalet Divanı
İçtihadı: Kolombiya ve Peru
Arasındaki “Sığınma Hakkı
İhtilafı” 104
3.4.1.2. Elçilik Arşivlerinin Dokunulmazlığı 110
3.4.1.3. Elçiliğin Haberleşme Dokunulmazlığı 113
3.4.1.3.1. Haberleşme Dokunulmazlığı ve
Kapsamı 113
3.4.1.3.2. Diplomatik Çanta ve Diplomatik Çantanın
Kötüye Kullanılması Meselesi 115
3.4.1.3.3. Diplomatik Kurye 123
3.4.1.4. Elçiliğin Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı 125
3.4.2. Diplomasi Temsilcileri ve Görevlileri Bakımından 126
3.4.2.1. Kişi Dokunulmazlığı 126
3.4.2.2. Belge, Yazışma ve Konut Dokunulmazlığı 140
3.4.2.3. Yargı Dokunulmazlığı 142
3.4.2.3.1. Genel Olarak 142
3.4.2.3.2. Cezai Yargı Dokunulmazlığı 143
3.4.2.3.3. Hukuki Yargı Dokunulmazlığı 146
3.4.2.3.4. Dokunulmazlıktan Vazgeçme 148
3.4.2.3.5. Diplomatik Yargı Dokunulmazlığının
Kötüye Kullanılması Meselesi ve Olası
Öneriler 150
3.4.2.3.6. Türkiye’de Diplomatik Personelin
Yargı Dokunulmazlığına İlişkin
Düzenlemeler 157
3.4.2.4. Seyahat Dokunulmazlığı 165
3.4.2.5. Vergi ve Gümrük Ayrıcalığı 166
3.5. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklardan Yararlanacak
Kişilerin Kapsamı 169
3.5.1.Diplomasi Temsilcileri ve Birlikte Oturan Aile Üyeleri 169
3.5.2. İdari ve Teknik Personel ve Birlikte Oturan Aile Üyeleri .171
3.5.3. Misyonun Hizmet Personeli 171
3.5.4. Türkiye’de Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklardan
Yararlanacak Kişilerin Sınıflandırılması 172
3.6. Diplomatik Dokunulmazlık ve Ayrıcalıklardan
Yararlanma Süresi 173
SONUÇ 181
EK 187
YARARLANILAN KAYNAKLAR 203 |