İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Teşekkür 7
Kısaltmalar 15
Giriş 21
Birinci Bölüm
ZARAR SİGORTALARI VE DENİZCİLİK SİGORTALARI
§ 1. ZARAR SİGORTALARI 27
I. Tarihî Gelişim 27
II. Türk Hukukunda Düzenlenişi 35
A. Cumhuriyet Öncesi Dönem 35
1. Sigorta Sözleşmeleri Hukuku Bakımından 37
2. Sigorta Denetim Hukuku Bakımından 37
a. Ecnebi Anonim Şirketlerinin Memaliki Osmaniyedeki Acenteleri Hakkında Nizamname 37
b. 30 Teşrinisani 1330 (13 Aralık 1914) Tarihli Ecnebi Anonim ve Sermayesi Eshama Münkasim Şirketlerle Ecnebi Sigorta Şirketleri Hakkında Kanunu Muvakkat 38
c. Ecnebi Anonim Şirketleriyle Sigorta Kampanyaları Hakkında Nizamname 39
B. Cumhuriyet Dönemi 39
1. Sigorta Sözleşmeleri Hukuku Bakımından 39
a. 865 ve 1440 Sayılı Ticaret Kanunları 39
b. 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 40
c. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 41
2. Sigorta Denetim Hukuku Bakımından 42
a. 1149 Sayılı ve 25.06.1927 Tarihli Sigortacılığın ve Sigorta Şirketlerinin Teftiş ve Murakabesi Hakkındaki Kanun 42
b. 7397 Sayılı ve 21.12.1959 Tarihli Sigorta Şirketlerinin Murakabesi Hakkında Kanun 45
c. 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu 50
§ 2. DENİZCİLİK SİGORTALARI 57
I. Kavram ve Kanunî Temeller 57
A. Kavram 57
B. Kanunî Temelleri 59
1. Alman Hukuku 60
2. İngiliz Hukuku 62
3. Türk Hukuku 63
II. Denizcilik Sigortası Türleri 65
A. Tekne Sigortaları 65
1. Tekne Sigortası Sözleşmesinin Tarafları 65
a. Gemi Kira Sözleşmesi (Bareboat/ Demise Charter) 66
b. Zaman Çarteri Sözleşmesi (Time Charter) 69
c. Yolculuk/ Sefer Çarteri (Voyage Charter) 71
2. Tekne Sigortası Türleri ve Sigorta Himayesinin Kapsamı 74
a. Tekne Sigortası Türleri 74
b. Sigorta Himayesinin Kapsamı 75
B. Yük (Nakliyat) Sigortaları 80
1. Yük Sigortası Sözleşmesinin Tarafları 81
2. Yük Sigortası Sözleşmesinin Türleri ve Sigorta Himayesinin Kapsamı 85
a. Yük Sigortası Türleri 85
b. Sigorta Himayesinin Kapsamı 86
C. Sorumluluk Sigortaları 89
1. Sorumluluk Sigortası Sözleşmesinin Tarafları 94
2. Sorumluluk Sigortası Sözleşmesinin Türleri ve Sigorta Himayesinin Kapsamı 96
a. Sorumluluk Sigortası Türleri 96
aa. Koruma ve Tazminat (Protection and Indemnity– P&I ) 96
bb. Navlun, Sürastarya ve Savunma (Freight, Demurage and Defence– FD&D) 100
cc. Milletlerarası Sözleşmelerle Kabul Edilen Zorunlu Sigortalar 101
aaa. Denizde Kirlenme Zararlarından Doğan Sorumluluk Rizikosuna Karşı Sigortalar 103
bbb. Deniz Yolu ile Yolcu Taşımalarında Zorunlu Sorumluluk Sigortası 109
ccc. Denizde Enkaz Kaldırma Rizikosuna Karşı Zorunlu Sorumluluk Sigortası 112
b. Sigorta Himayesinin Kapsamı 116
İkinci Bölüm
YABANCI UNSURLU DENİZCİLİK SİGORTASI SÖZLEŞMELERİNE UYGULANACAK HUKUK
§ 1. YABANCI UNSURLU DENİZCİLİK SİGORTASI SÖZLEŞMELERİNDE HUKUK SEÇİMİ KONUSUNDA GENEL BİLGİLER 119
§ 2. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU 121
I. Roma I Tüzüğü’nden Önceki Dönem 123
A. Birlik İçindeki Rizikolar 123
B. Birlik Dışındaki Rizikolar 126
II. Roma I Tüzüğü 128
A. Genel Bilgiler 128
B. Tüzüğün Uygulama Alanı Dışında Kalan Konular 130
C. Denizcilik Sigortası Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk 132
1. Tüzük m. 7 Kapsamında Kalan Sigorta Sözleşmeleri 132
2. Tüzük m. 7 Kapsamı Dışında Kalan Sigorta Sözleşmeleri 136
3. Uygulanacak Hukukun Taraf İradelerine göre Tespiti 137
a. Tüzük m. 7 Kapsamında Kalan Sigorta Sözleşmeleri 137
b. Tüzük m. 3 Kapsamında Kalan Sigorta Sözleşmeleri 137
aa. Açık Hukuk Seçimi 139
bb. Zımnî Hukuk Seçimi 140
cc. Farazî Hukuk Seçimi 143
dd. Hukuk Seçiminin Şekli ve İçeriği 144
4. Uygulanacak Hukukun Objektif Kriterlere göre Tespiti 145
a. Tüzük m. 7 Kapsamında Kalan Sigorta Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk 147
aa. Denizcilik Sigortası Sözleşmeleri 147
bb. Yaygın Rizikoları Himaye Eden Sigorta Sözleşmeleri 150
cc. Birden Fazla Üye Devlette Bulunan Rizikoları Himaye Eden Sigorta Sözleşmeleri 151
dd. Zorunlu Sigortalar 153
b. Tüzük m. 4 Kapsamında Kalan Sigorta Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk 160
§ 3. TÜRK HUKUKU 160
I. Türk Hukukunda Deniz Sigortacılığı 162
A. P&I Sigortacılığı Sisteminin Türk Hukukunda Uygulanabilirliği ve Türkiye’deki Mevcut Sistemin Hukukî Açıdan Değerlendirilmesi 162
B. Türkiye’de Denizcilik Sigortaları Alanında Faaliyet Gösteren Sigortacıların Hukukî Durumu ve Değerlendirilmesi 164
C. Türk P ve I Sigorta A.Ş.’ye Ait Kurallar Kitapçığı’nda Yer Alan Hukuk Seçiminin Değerlendirilmesi 167
D. Türk P ve I Sigorta A.Ş.’ye Ait Kurallar Kitapçığı’nda Yer Alan Yetki Şartının Değerlendirilmesi 168
II. Denizcilik Sigortası Sözleşmeleri 173
A. Vasıflandırma 173
B. Uygulanacak Hukukun Taraf İradelerine göre Tespiti 174
1. Açık Hukuk Seçimi 175
a. Genel Olarak 175
b. Genel İşlem Şartlarıyla Hukuk Seçimi 176
c. Deniz Taşıma Sözleşmelerinde Değişken Şartlı Hukuk Seçimi 180
d. Hâlefiyet Hâllerinde Hukuk Seçimi 181
2. Zımnî (Örtülü) Hukuk Seçimi 181
3. Kısmî Hukuk Seçimi 183
4. Hukuk Seçiminin Zamanı 185
C. Uygulanacak Hukukun Objektif Kriterlere göre Tespiti 186
1. Genel Kural: Sigortacının İşyeri Hukuku 187
2. İstisna: Daha Sıkı İlişkili Hukuk 191
III. Haksız Fiiller 195
A. Çatma Dışındaki Deniz Kazalarına Uygulanacak Hukuk 196
B. Çatmaya Uygulanacak Hukuk 197
IV. Deniz Kazalarından Doğan Zararların Tazmini ve Doğrudan Dava 200
A. Zararın Tarafların Anlaşması Yoluyla Tazmini 200
B. Zararın Doğrudan Dava Yoluyla Tazmini 204
1. Doğrudan Davada Taraflar 205
2. Doğrudan Davada Milletlerarası Yetki 205
3. Yabancı Sorumluluk Sigortacısına Türkiye’de Doğrudan Dava Açılması ve Uygulamadaki Durum (“MV Yusuf Çepnioğlu” Davası) 210
4. MV Yusuf Çepnioğlu Kararına İlişkin Doktrindeki ve Uygulamadaki Görüşler 213
5. Görüşümüz 216
V. Sigorta Sözleşmelerine Uygulanacak Hukuk Konusunda Yeni ve Bağımsız Bir Bağlama Kuralı İhtiyacına Yönelik Tespit, Değerlendirme ve Öneriler 219
A. Mevcut Durum 219
B. Mevcut Hukukî Duruma İlişkin Değerlendirmeler ve Öneriler 220
§ 4. SÖZLEŞME STATÜSÜNÜN UYGULANMASINI SINIRLAYAN VE ENGELLEYEN DURUMLAR 226
I. Kamu Düzeni Müdahalesi 226
II. Doğrudan Uygulanan Kurallar 232
Sonuç 243
Schlussbetrachtung 249
Kaynakça 255
Kavram Dizini 271 |