İÇİNDEKİLER
Kısaltmalar 15 Giriş 17 Birinci Bölüm YARGILAMA ERKİ VE HAKİMİN SORUMLULUĞUNA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR I. HUKUK DEVLETİ VE YARGILAMA ERKİ 23 A. Genel Olarak Hukuk Devleti 23 B. Yargı Denetimi ve Hakimin Bağımsızlığı 26 2. Hakimlerin Bağımsızlığı 28 II. HAKİMİN BAĞIMSIZLIĞI, TARAFSIZLIĞI VE BUNLARI GERÇEKLEŞTİRMEYE YÖNELİK GÜVENCELER 29 A. Karşılaştırmalı Hukukta Hakimin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 29 1. Karşılaştırmalı Hukukta Hakimin Bağımsızlığının Tarihsel Gelişimi 29 a. Genel Olarak 29 b. Almanya 32 d. İtalya 33 e. İspanya 34 f. Portekiz 34 g. İngiltere ve ABD 35 h. Diğer Avrupa Birliği Ülkeleri 35 ı. Rusya Federasyonu 36 i. Azerbaycan 36 j. KKTC 41 B. Uluslararası Belgelerde Hakimin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 42 1. Uluslararası Belgelerde Hakim Bağımsızlığı ve Tarafsızlığı 42 2. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Hakimin Bağımsızlığı ve Tarafsızlığını Sağlamaya Yönelik İlkeler ve Güvenceler 52 1. 1876 Anayasası Dönemi 52 2. 1924 Anayasası Dönemi 53 3. 1961 Anayasası Dönemi 54 4. 1982 Anayasası Dönemi 55 D. Türk Hukukunda Hakimin Bağımsızlığı ve Bunu Geçekleştirmeye Yönelik Güvenceler 55 1. Yargı Erkini Kullanan Süje Olarak Hakim 55 a. Hakimin Mesleğe Girişi, Seçimi ve Atanması 56 b. Hakimlerin Tasnifi 59 c. Hakimlerin Nitelikleri 61 d. Hakimlik Koşulları 62 2. Hakimin Bağımsızlığına Genel Bir Bakış 63 3. Hakimin Bağımsızlığının İçeriği 66 a. Talimat ve Emir Almama 68 b. Karar Vermede Özgürlük 69 c. Sorumsuzluk 69 d. Hukuka Bağlılık 70 4. Hakimin Bağımsızlığının Güvenceleri 70 a. Yasama Organına Karşı Bağımsızlığının Güvenceleri 71 b. Yürütme Organına Karşı Bağımsızlığının Güvenceleri 76 aa. Azledilememe 79 bb. Anayasada Belirtilen Yaştan Önce Emekliye Ayrılmama 79 cc. Özlük Haklarından Yoksun Bırakılamama 81 dd. Özlük İşlerinin Bağımsız Bir kurul Tarafından Gerçekleştirilmesi 81 ee. Coğrafi Güvence 84 ff. Askeri Hakimlerin Yürütme Organı Karşısında Bağımsızlığı 85 c. Diğer Yargılama Makamlarına Karşı Bağımsızlığının Güvenceleri 89 d. Kamuoyuna, Çevreye ve Kitle İletişim Araçlarına Karşı Bağımsızlığının Güvenceleri 91 III. HAKİMİN TARAFSIZLIĞI VE BUNU GERÇEKLEŞTİRMEYE YÖNELİK GÜVENCELER 105 A. Hakimin Tarafsızlığı Kavramı 105 B. Hakimin Tarafsızlığının Güvenceleri 107 1. Hakimin Görevden Yasaklanması 108 a. Görevden Yasaklanma Halleri 108 b. Yargılama Yasağının Sonucu 109 2. Hakimin Reddi 110 a. Red Nedenleri 111 b. Red Talebinde Bulunmanın Sonucu ve Red Usulü 111 3. Hakimin Çekinmesi 114 a. Çekinme Nedenleri 115 b. Çekinme Zamanı ve İsteği 115 c. Çekinme İsteğinin İncelenmesi Usulü 115 d. Çekinmenin Sonucu 116 4. Doğal Hakim İlkesi 116 IV. ÜLKEMİZDE HAKİM BAĞIMSIZLIĞINI ZEDELEYEN HÜKÜMLER VE UYGULAMADAKİ VE SORUNLAR 117 V. HAKİMİN SORUMLULUĞU 124 A. Karşılaştırmalı Hukukta Hakimin Sorumluluğu 124 1. İtalya’da Hakimin Sorumluluğu 124 2. Almanya’da Hakimin Sorumluluğu 128 3. Fransa’da Hakimin Sorumluluğu 129 4. ABD’de Hakimin Sorumluluğu 131 5. KKTC’de Hakimin Sorumluluğu 13 2 6. Azerbaycan’da Hakimin Sorumluluğu 133 B. Türk Hukukunda Hakimin Sorumluluğu 141 1. Genel Olarak Hakimin Sorumluluğu 141 2. Yargısal Kararlardan Doğan Zararlardan Devletin Sorumlu Tutulup Tutulamayacağı Sorunu 144 a. Öğretinin Yaklaşımı 144 b. Uygulamanın Yaklaşımı 149 C. Hakimin Hukuki Sorumluluğu 152 D. Hakimin Disiplin Sorumluluğu 162 1. Genel Olarak 162 2. Hakimlerin Disiplin Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 163 a. İlk Derece Mahkemelerinde Görev yapan Hakimler Bakımından Disiplin Hükümleri 163 b. Yüksek Mahkemelerin Başkan ve Üyeleri Bakımından Disiplin Hükümleri 165 E. Hakimin Cezai Sorumluluğu 165 İkinci Bölüm HAKİMİN İŞLEYEBİLECEĞİ SUÇLAR I. YARGILAMA MAKAMI OLARAK SADECE HAKİMİN İŞLEYEBİLECEĞİ SUÇLAR 167 A. Kanuna Aykırı Olarak Hüküm Verme Suçu 168 1. Kanuni Hüküm 168 2. Korunan Hukuki Menfaat 170 3. Fail ve Mağdur 170 a. Fail 170 b. Mağdur 177 4. Suçun Unsurları 177 a. Maddi Unsur 185 c. Manevi Unsur 185 5. Suçun Özel Görünüş Şekilleri: İçtima, İştirak 187 6. Suça Tesir Eden Nedenler 188 B. Hakimin Etki Altında Karar Verme (Düşmanlık Veya Kayırma Sonucu Hüküm Verme) Suçu 188 1. Genel Bilgiler 188 2. Kanuni Hüküm 190 3. Korunan Hukuki Menfaat 190 4. Fail ve Mağdur 191 a. Fail 191 b. Mağdur 193 5. Suçun Unsurları 193 a. Suçun Önşartı 193 b. Maddi Unsur 193 c. Hukuka Uygunluk Nedeni 195 d. Manevi Unsur 195 6. Suçun Özel Görünüş Şekilleri: İçtima, İştirak 195 7. Suça Tesir Eden Nedenler 196 8. Yaptırım 196 C. Hakimlere Etki Etme Suçu (Hakimler Üzerinde Nüfuz Kullanmak Suçu) 196 1. Kanuni Hüküm 196 2. Suçun Hukuki Konusu 198 3. Fail ve Mağdur 198 4. Suçun Unsurları 199 a. Suçun Önşartı 199 b. Maddi Unsur 200 c. Hukuka Uygunluk Nedeni 203 d. Manevi Unsur 203 5. Suçun Özel Görünüş Şekilleri: İçtima ve İştirak 203 6. Suça Tesir Eden Nedenler 204 7. Yaptırım 204 D. Hakimin Görevi İhmal (Savsama) Suçu 205 1. Genel Bilgiler 205 2. Kanuni Hüküm 208 3. Suçun Hukuki Konusu 209 4. Fail ve Mağdur 210 5. Suçun Unsurları 212 a. Suçun Önşartı 212 b. Maddi Unsur 213 c. Hukuka Uygunluk Nedeni 222 d. Manevi Unsur 223 6. Suçun Özel Görünüş Şekilleri: Teşebbüs, İçtima ve İştirak 234 7. Suça Tesir Eden Nedenler 236 8. Yaptırım 236 II. HAKİMİN MEMUR OLARAK İŞLEYEBİLECEĞİ SUÇLAR 238 A. Zimmet, Zimmete Neden Olma, Rüşvet ve İrtikap Suçları 238 B. Memurlar Tarafından İşlenen Diğer Suçlar 242 C. Görevi Kötüye Kullanma Suçu 245 III. HAKİMİN KİŞİSEL OLARAK İŞLEYEBİLECEĞİ SUÇLAR 253 Üçüncü Bölüm HAKİMİN İŞLEDİĞİ SUÇLARDA SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ I. GENEL OLARAK 255 II. İLK DERECE MAHKEMESİ HAKİMLERİNİN İŞLEDİKLERİ SUÇLARDAN DOLAYI SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ 260 A. Görev Suçları Nedeniyle Soruşturma ve Kovuşturma 264 a. Suçun Öğrenilmesi 264 b. İzin 267 2. (Ön Soruşturma) Hazırlık Soruşturması 271 a. Hazırlık Soruşturma Mercileri 271 b. Hazırlık Soruşturmasının Yapılması 272 c. Hazırlık Soruşturmasının Tamamlanması 276 3. Son Soruşturma Safhası 276 b. Son Soruşturmanın Başlaması 277 c. Son Soruşturmanın Yapılması ve Karar 278 B. Kişisel Suçlar Nedeniyle Soruşturma ve Kovuşturma 282 1. Ön Soruşturma (Hazırlık Soruşturması) 282 2. Son Soruşturma 282 C. Ağır Cezayı Gerektiren Suç Hali 283 III. YÜKSEK MAHKEME HAKİMLERİNİN İŞLEDİKLERİ SUÇLAR BAKIMINDAN SORUŞTURMA VE KOVUŞTURMA USULÜ 284 A. Yargıtay Başkan ve Üyelerinin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 284 B. Danıştay Başkan ve Üyelerin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 287 C. Anayasa Mahkemesi Başkan ve Üyelerin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 289 D. Askeri Yargıtay Başkan ve Üyelerin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 290 E. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başkan ve Üyelerin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 292 F. Uyuşmazlık Mahkemesi Başkan ve Üyelerin İşledikleri Suçlar Bakımından Soruşturma ve Kovuşturma Usulü 293 Sonuç 295 Yararlanılan Kaynaklar 301 |