İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 27
KİRA SÖZLEŞMESİ
Doç. Dr. Gençer ÖZDEMİR*
Akademisyen
I. GENEL OLARAK 31
A. Tanımı ve Unsurları 33
a. Kiralanan Şey 34
aa. Konut 35
bb. Çatılı İşyeri 38
b. Kira Bedeli 39
c. Kullanma ve Yararlanma Hakkı 40
d. Tarafların Anlaşması 41
B. Kira Sözleşmesinin Özellikleri 41
a. Kira Sözleşmesi Bir Borç Sözleşmesidir 41
b. Kira Sözleşmesi Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşmedir 42
c. Kira Sözleşmesi Sürekli Borç Doğuran Bir Sözleşmedir 42
d. Kira Sözleşmesi İvazlı Bir Sözleşmedir 43
e. Kira Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir 44
C. Kira Sözleşmesinin Süresi 44
a. Belirli Süreli Kira Sözleşmesi 45
b. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 47
D. Kira Sözleşmesinin Tarafları 48
a. Kiraya Veren 48
b. Kiracı 50
E. Kira Sözleşmesinin Şekli 51
II. TARAFLARIN BORÇLARI 51
A. Kiraya Verenin Borçları 51
a. Kiraya Verenin Kiralananı Teslim Borcu 51
aa. Kiraya Verenin Kiralananı, Kararlaştırılan Tarihte Kiracıya Teslim Borcu 55
bb. Kiraya Verenin, Kiralananı Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Şekilde Teslim Borcu 58
cc. Kiraya Verenin Kiralananı Sözleşme Süresince Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Durumda Bulundurma Borcu 58
b. Kiraya Verenin Ayıba Karşı Tekeffül Borcu 59
aa. Genel Olarak 59
bb. Ayıptan Doğan Sorumluluğun Şartları 59
aaa. Maddi Şartlar 60
bbb. Şekli Şartlar 69
cc. Zamanaşımı 70
aaa. Ayıbın Giderilmesini İsteme, Sözleşmenin Feshi ve Kiralananın Ayıpsız Benzeriyle Değiştirilmesini İsteme Hakkının Tabi Olduğu Süre 70
bbb. Tazminat Alacağının Tabi Olduğu Süre 71
dd. Kiraya Verenin Kiralananın Teslim Anındaki Ayıplarından Sorumluluğu 72
aaa. Genel Olarak 72
bbb. Önemli Ayıplarda 73
ccc. Önemsiz Ayıplarda 77
ee. Kiralananın Teslimden Sonraki Ayıplarından Sorumluluğu 78
ff. Kiracının Ayıptan Doğan Hakları 80
aaa. Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı 80
bbb. Fesih Hakkı 81
ccc. Kiracının Ayıbı Giderip Bundan Doğan Alacağını Kira Bedelinden İndirme Hakkı 82
ddd. Kira Bedelinden İndirim Yapılmasını İsteme Hakkı 83
eee. Kiralananın Ayıpsız Benzeri İle Değiştirilmesini İsteme Hakkı 86
fff. Zararının Giderilmesini İsteme Hakkı (Tazminat Talebi) 87
gg. Ayıptan Doğan Sorumluluğun Kaldırılması ya da Sınırlandırılması 89
c. Kiraya Verenin Zapta Karşı Tekeffül Borcu 90
aa. Genel Olarak 90
bb. Zapttan Sorumluluğun Şartları 91
aaa. Maddi Şartlar 91
bbb. Şekli Şartlar 91
cc. Zaptın Hüküm ve Sonuçları 92
dd. Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kiralananın Üçüncü Kişiye Devri 94
ee. Kira Sözleşmesinin Kurulmasından Sonra Kiralanan Üzerinde Sınırlı Ayni Hak Tesisi 95
d. Kiraya Verenin Vergi ve Benzeri Giderlere Katlanma Borcu 95
e. Kiraya Verenin Yan Giderlere Katlanma Borcu 97
f. Kiraya Verenin Kiracının Güvenliğini Sağlama Borcu 98
B. Kiracının Borçları 99
a. Kira Bedelini Ödeme Borcu 99
aa. Kira Bedelinin Belirlenmesi 100
bb. Kira Bedelini Ödeme Yeri 101
cc. Kira Bedelini Ödeme Zamanı 103
b. Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcu 105
c. Temizlik ve Bakım Giderlerini Ödeme Borcu 108
d. Ayıpları Kiraya Verene Bildirme Borcu 110
e. Ayıpların Giderilmesine ve Kiralananın Gösterilmesine Katlanma Borcu 111
f. Kiralananı Geri Verme Borcu 113
Örnek Yargıtay Kararları 117
Kaynakça 157
6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNU’NUN
322. MADDESİNDE DÜZENLENEN ALT KİRA MÜESSESESİ VE BUNUN HÜKÜM VE NETİCELERİ
Ümit İlker ÖZCAN
Yargıtay Tetkik Hâkimi
I. GİRİŞ 163
II. ALT SÖZLEŞME 164
III. ALT KİRA 168
A. Hukuki Niteliği ve Konusu 170
B. Şerhi 174
C. Şekli 176
D. Şartları 184
a. Asıl Kira Sözleşmesinin Varlığı 184
b. Asıl Kira Sözleşmesindeki Kiracının Alt Kira Sözleşmesinde Alt Kiralayan Olması 185
c. TBK'nın 322. Maddesindeki Şartların İfası ve Alt Kiranın Yasaklanmamış Olması 186
d. Anlaşma 190
D. Üçlü İlişkideki Haklar ve Borçlar 190
a. Kiraya Verenin Hakları ve Borçları 190
1. Hakları 190
1.1. Kiraya Verenin Kira Sözleşmesindeki Hapis Hakkı 191
1.2. Kiraya Verenin Alt Kiracıya Karşı Hapis Hakkı 195
2. Borçları 196
b. Alt Kiralayanın (Asıl Kiracının) Hakları ve Borçları 197
1. Hakları 197
2. Borçları 199
c. Alt Kiracının Hakları ve Borçları 201
1. Hakları 201
2. Borçları 201
E. Hüküm ve Neticeleri 203
F. Usul 207
a. Görev 207
b. Yetki 209
Örnek Yargıtay Kararları 210
Kaynakça 226
Yargıtay Kararları 228
KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARIN
KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE TEMİNAT ALTINA ALINMASI
Dr. Öğr. Üyesi Alpaslan AKARTEPE
§1. GENEL OLARAK KEFALET SÖZLEŞMESİ 231
I. Kefalet Sözleşmesinin Tanımı ve Hukuki Niteliği 231
A. Kefalet Sözleşmesinin Tanımı 231
B. Kefalet Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 232
1. Kefalet Sözleşmesi Rızai Bir Sözleşmedir 232
2. Kefalet Sözleşmesi Fer’i Sorumluluk Doğuran Bir Sözleşmedir 232
3. Kefalet Sözleşmesi Tali Nitelikte Borç Doğuran Bir Sözleşmedir 234
4. Kefalet Sözleşmesi Bağımsız Bir Sözleşmedir 234
5. Kefalet Sözleşmesi Tek Tarafa Borç Yükleyen Bir Sözleşmedir 236
6. Kefalet Sözleşmesi Asıl Borçlunun Borcunu İfa Etmemesine Karşılık Alacaklıya Teminat Sağlayan Bir Sözleşmedir 236
II. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları 237
A. Geçerli Bir Asıl Borç İlişkisinin Bulunması 237
B. Kefilin Sözleşme Ehliyeti 239
III. Kefalet Sözleşmesinin Şekli 244
A. Genel Olarak 244
B. Kefalet Sözleşmesinde Şeklin İçeriğinde Bulunması Gereken Unsurlar 244
1. El Yazısı ile Belirtilmesi Gereken Hususlar 244
a. Kefalet Tarihi 244
b. Kefilin Sorumlu Olduğu Azami Miktar 245
c. Müteselsil Kefil Olma İradesi 247
2. Asıl Borcun Belirli Olması 249
IV. Kefalet Sözleşmesinin Türleri 250
A. Genel Olarak 250
B. Adi Kefalet 251
1. Tartışma Def’i 252
a. Anlamı ve Kullanılması 252
b. Tartışma Def’inin İleri Sürülemeyeceği Haller 253
aa. Asıl Borçlu Hakkında Yapılan Takibin Sonucunda Kesin Aciz Belgesinin Alınması 253
bb. Asıl Borçlu Aleyhine Türkiye’de Takibin İmkânsız Hale Gelmesi veya Önemli Ölçüde Güçleşmesi 254
cc. Asıl Borçlunun İflasına Karar Verilmesi 254
dd. Asıl Borçluya Konkordato Mehli Verilmesi 256
2. Rehnin Paraya Çevrilmesi Def’i 256
C. Müteselsil Kefalet 257
§ 2. KİRA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARIN TEMİNATI OLARAK KEFALET SÖZLEŞMESİ 259
I. Genel Olarak 259
II. Kiracının Kira Bedelini Ödeme Borcunun Teminatı Olarak Kefalet Sözleşmesinin Yapılması 261
A. Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 261
B. Kefalet Sözleşmesinin Geçerlilik Şartlarına Uygun Olarak Yapılması 262
III. Kefilin Sorumluluğunun Kapsamı 272
A. Genel Olarak 272
B. Kira Sözleşmesinde Kefilin Sorumluluğu 273
C. Kira Sözleşmesinde Kefilin Sorumluluğu Bakımından Kefaletin Türü 275
D. Süre Unsurunun Kefilin Sorumluluğuna Etkisi 277
1. Genel Olarak 277
2. Kira Sözleşmesinin Belirsiz Süreli, Kefaletin Süreli veya Süresiz Olması 278
a. Kefaletin Süreli Olması 278
b. Kefaletin Süresiz Olması 279
3. Kira Sözleşmesinin Belirli Süreli, Kefaletin Süreli veya Süresiz Olması 280
a. Kefalet Sözleşmesinin Süreli Olması 280
b. Kefaletin Süresiz Olması 284
E. Kefilin Sorumlu Olduğu Borçların Belirlenmesi 287
§ 3. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TEMİNATI OLARAK YAPILAN KEFALET SÖZLEŞMESİNDE KEFİLİN SORUMLULUĞUNUN SONA ERMESİ 289
I. Türk Borçlar Kanunu’nun Genel Hükümleri Kapsamında Borcu Sona Erdiren Nedenlerin Kefilin Sorumluluğuna Etkisi 289
A. İfa 289
B. İbra 291
C. Yenileme 292
D. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 293
E. Takas 295
II. Türk Borçlar Kanunu’nun Düzenlediği Özel Sebepler Çerçevesinde Kefilin Sorumluluğunun Sona Ermesi 296
A. Genel Olarak 296
B. Kanuni Sürenin Geçmesi ile Sona Erme 297
1. On Yıllık Kanuni Süre 297
2. On Yıllık Kanuni Sürenin Uzatılması 298
C. Kefaletten Dönme 299
D. Süreli ve Süreli Olmayan Kefalette Sona Erme 302
1. Süreli Kefalette Sona Erme 302
2. Süreli Olmayan Kefalette Sona Erme 303
Örnek Yargıtay Kararları 306
Kaynakça 360
KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI
Dr. Öğr. Üyesi Alpaslan AKARTEPE
§ 1. KAVRAM VE GENEL HAPİS HAKKI İLE KARŞILAŞTIRILMASI 363
I. Kavram 363
II. Genel Hapis Hakkı İle Karşılaştırılması 365
§ 2. KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKININ KONUSU, KAPSAMI VE KULLANILMASI 367
I. Kiraya Verenin Hapis Hakkının Konusu 367
A. Kiracıya Ait Eşya 367
B. Alt Kiracıya Ait Eşya 370
C. Üçüncü Kişiye Ait Eşya 373
II. Kiraya Verenin Hapis Hakkının Kapsamı 376
A. Zaman Dilimi Bakımından 377
B. Nitelik Bakımından 378
III. Kiraya Verenin Hapis Hakkını Kullanması 378
A. Hakkın Kullanılması 378
B. Hapis Hakkına Konu Olan Eşyanın Paraya Çevrilmesi 382
C. Kiralanandan Gizlice veya Zorla Götürülen Eşyanın Geri Getirilmesi 382
D. Kiraya Verenin Hapis Hakkını Kullanmasının Sonuçları 385
Örnek Yargıtay Kararları 387
KİRA BEDELİNİN UYARLANMASI
Dr. Öğr. Üyesi İsmail ATAMULU
§ 1. UYARLAMA KAVRAMI VE KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASINA DAİR DÜZENLEMELER 397
I. Uyarlama Kavramı 397
II. Türk Borçlar Kanununda Uyarlamaya Dair Düzenlemeler 400
III. Kira Bedelinin Uyarlanmasının Hukukî Dayanağı 404
§ 2. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASI İÇİN ARANAN ŞARTLAR 408
I. Kira Sözleşmesi Kurulurken Mevcut Olan Şartlarda Önemli Değişiklikler Meydana Gelmiş Olmalı 409
II. Değişiklik Meydana Getiren Durum Öngörülemez Olmalı 412
III. Edimler Arasındaki Denge Aşırı Derecede Bozulmuş Olmalı 418
IV. Edim İfa Edilmemiş veya İhtirazi Kayıtla İfa Edilmiş Olmalı 419
V. Aşırı İfa Güçlüğü, Uyarlama Talep Eden Taraftan Kaynaklanmamış Olmalı 421
VI. Kira Sözleşmesinde Uyarlamaya Engel Hüküm Bulunmamalı 423
§ 3. TBK M. 138 HÜKMÜNÜN KİRA SÖZLEŞMELERİNE UYGULANMASININ NETİCELERİ 424
I. Genel Olarak 424
II. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması 425
III. Kira Sözleşmesinin Feshi 431
Örnek Kararlar 433
Kaynakça 500
KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİ
Prof. Dr. Hayrunnisa ÖZDEMİR
Öğretim Üyesi
I. GENEL OLARAK 503
II. KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİNİN ŞARTLARI 506
A. Mevcut ve Geçerli Bir Kira Sözleşmesinin Bulunması 507
1. Üç Taraflı Anlaşmayla Kira İlişkisinin Devri 508
2. Kiracı ve Üçüncü Kişi Tarafından Yapılan Anlaşmaya Kiraya Verenin Onay Vermesi 508
3. İş Yeri Kiralarında Kira İlişkisinin Devri 512
III. KİRA İLİŞKİSİNİN DEVRİNİN HUKUKİ SONUÇLARI 516
A. Genel Olarak 516
B. Devrin Gerçekleştiği An 517
C. Taraf Değişikliği 518
IV. SORUMLULUK 519
Sonuç 522
Örnek Yargıtay Kararları 524
KİRA TESPİTİ
Prof. Dr. Murat DOĞAN
§ 1. KİRA BEDELİNİN TESPİTİ (BELİRLENMESİ) KAVRAMI VE UYGULAMA ALANI 541
I. Kira Bedelinin Tespiti Kavramı 541
II. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 545
A. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Konu Bakımından Uygulama Alanı 545
B. Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hükümlerin Zaman Bakımından Uygulama Alanı 551
1. Genel Olarak Kira Tespitine İlişkin Hükümlerin Uygulanma Zamanı 551
2. Ertelemeye Tabi Kira Sözleşmeleri Bakımından Kira Tespitine İlişkin Hükümlerin Uygulanma Zamanı 552
§ 2. KİRA BEDELİNİN TESPİTİNE İLİŞKİN ESASLAR (KİRA BEDELİNİN ARTIRILMASI VEYA İNDİRİLMESİNE İLİŞKİN İLKELER) 555
I. Kira Sözleşmesinde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Anlaşma (Hüküm) Bulunması 556
A. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Yenilenen (Uzayan) Kira Dönemi İçin Kira Artışına İlişkin Anlaşma (Hüküm) Bulunması 557
1. Sözleşmede Kira Bedelinde Artış Yapılacağı Kararlaştırılmış Olmalı 558
2. Kira Bedelindeki Artış Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranını Geçmemeli 561
a. TÜİK’in Belirlediği Değişim Oranının Esas Alınmalı 561
b. Tüketici Fiyat Endeksi Esas Alınmalı 562
c. Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranı Esas Alınmalı 563
d. Anlaşmayla Belirlenen Artış Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranından Fazla Olmamalı 564
B. Bir Yıldan Uzun Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Hüküm Bulunması 567
1. Kural: Kira Artışına İlişkin Anlaşmanın Geçerli Olması 567
2. Sınırlama: Artış Oranının Bir Önceki Kira Yılında Tüketici Fiyat Endeksindeki Oniki Aylık Ortalamalara Göre Değişim Oranını Geçmemesi 567
a. Artışın Oran Olarak Belirlenmiş Olması 568
b. Artışın Maktu Olarak Belirlenmiş Olması 568
c. Artışın Bir Yıldan Daha Uzun Süre Geçtikten Sonra Uygulanacağının Kararlaştırılmış Olması 570
d. Anlaşmada Artış Yapılacağının Kararlaştırılmış, Ama Artış Oranı veya Miktarının Belirlenmemiş Olması 570
C. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Hüküm Bulunması 571
D. Artış Oranı Kararlaştırılmış Olmasına Rağmen Uygulanmamış Olmasının Sonraki Yıllardaki Kira Artışlarına Etkisi 571
E. Konut Kiralarında Getirilen Yüzde 25’lik Sınırlama 572
1. Genel Olarak 572
2. Hükmün Uygulama Şartları 573
3. Hükmün Kapsamı 575
4. Hükmün Uygulanmasının Sonuçları: Yüzde 25 ile Sınırlı Kira Bedeli Artışı 576
II. Kira Sözleşmesinde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Hüküm Bulunmaması (Kira Bedelinin Dava Yoluyla Tespiti) 577
A. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Yenilenen Kira Dönemine İlişkin Kira Bedelinin Dava Yoluyla Tespitine İlişkin Esaslar 578
1. Genel Olarak 578
2. Kira Bedelinin Tespitinde Göz Önünde Tutulacak Ölçütler 579
a. Tüfe Artış Oranı 579
b. Kiralananın Durumu 581
c. Hakkaniyet 582
B. Belirli Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinde İndirim Yapılmasına İlişkin Esaslar 583
C. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmelerinde Kira Artışına İlişkin Esaslar 584
III. Beş Yıldan Uzun Süreli veya Beş Yıldan Sonra Uzayan (Yenilenen) Sözleşmelerde Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesi 585
A. Rayiç Kira Bedeli Kavramı 585
B. Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesinin İstenebileceği Sözleşmeler 587
1. Süre Bakımından 587
a. Beş Yıldan Uzun Süreli Sözleşmeler 587
aa. Belirli Süreli Kira Sözleşmesi 587
bb. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 588
b. Beş Yıldan Sonra Uzayan (Yenilenen) Sözleşmeler 588
aa. Bir Yıl Süreli Kira Sözleşmesi 589
bb. Bir Yıldan Uzun Beş Yıldan Kısa Süreli Kira Sözleşmesi 591
cc. Beş Yıl Süreli Kira Sözleşmesi 592
dd. Belirsiz Süreli Kira Sözleşmesi 593
c. Her Beş Yıldan Sonraki Kira Yılında 593
2. Kapsam Bakımından 594
a. Kira Bedelinde Artışın Kararlaştırıldığı Sözleşmeler 594
b. Kira Bedelinde Artışın Kararlaştırılmadığı Sözleşmeler 595
C. Rayiç Kira Tespitini İsteyebilecekler 596
D. Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesinde Esas Alınacak Kıstaslar 597
1. Tüfe Artış Oranı 597
2. Kiralananın Durumu 599
3. Emsal Kira Bedelleri 599
a. Yakın Tarihlerde Akdedilmiş Kira Sözleşmeleri Olmalı 601
b. Kiralananla Aynı veya Yakın Bölgedeki Taşınmazlara İlişkin Akdedilmiş Kira Sözleşmeleri Olmalı 601
c. Özellikleri Aynı veya Benzer Olan Kiralananlara İlişkin Sözleşmeler Olmalı 602
d. Olağan Şartlar Altında Yapılmış Sözleşmeler Olmalı 602
4. Hakkaniyet 603
IV. Kira Bedelinin Yabancı Para Olarak Kararlaştırıldığı Kira Sözleşmelerinde Kira Bedelinin Belirlenmesi 604
A. Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanunu Karşısında Kira Bedelinin Yabancı Para Cinsinden Belirlenebilmesi Sorunu 606
B. Kira Bedellerinin Yabancı Para Cinsinden Belirlendiğinin Kabul Edildiği Durumlar 610
1. Yabancı Para 610
2. Yabancı Paraya Endeksli Kira Bedelleri 611
3. Kıymetli Maden (Altın, Gümüş vb.) Cinsinden Kararlaştırılan Kira Bedellerinin Durumu 612
C. Kira Bedelinin Yabancı Olarak Kararlaştırıldığı Hallerde Kira Bedelinin Belirlenmesine İlişkin Esaslar 612
1. Kural: Beş Yıl Boyunca Kira Bedelinde Değişiklik Yapılamaması 613
a. Genel Olarak 613
b. Kira Bedelinde Artışın Anlaşmayla Kararlaştırılamaması 613
c. Kira Bedelinde Artışın Dava Yoluyla Talep Edilememesi 615
2. İstisna: Aşırı İfa Güçlü Sebebiyle Değişiklik Yapılabilmesi 615
3. Beş Yıldan Sonra Değişiklik Yapılmasına İlişkin Esaslar 616
4. Beş Yılın Sonunda Yapılacak Değişikliğin Hangi Para Birimi Üzerinden Yapılacağı Sorunu 617
§ 3. KİRA TESPİTİ DAVASI 618
I. Kira Tespiti Davası Kavramı ve Hukuki Niteliği 618
A. Kira Tespit Davası Kavramı ve Hukuki Dayanağı 618
B. Kira Tespit Davasının Hukuki Niteliği 619
II. Kira Tespiti Davasının Konusu 621
III. Kira Tespiti Davasının Şartları 622
IV. Kira Tespiti Davasının Tarafları 622
A. Davacı 622
1. Kiraya Veren 623
2. Yeni Malik 625
3. Kiracı 627
4. Kira İlişkisini Devralan Kiracı 628
5. Kiraya Verenden Olan Alacağı Sebebiyle Kira Bedelini Haczettiren Alacaklı 628
B. Davalı 630
V. Kira Tespiti Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme 630
A. Yetkili Mahkeme 630
B. Görevli Mahkeme 631
VI. Kira Tespiti Davasında İspat 632
VII. Kira Tespiti Davasının Açılabileceği Süre 634
A. Kira Tespit Davasının Süreye Tabi Olmaması 634
B. Kira Tespit Davasında Verilen Hükmün Geçmişe Etkili Uygulanması 635
1. Yeni Kira Döneminden Önce Dava Açılmış Olması 636
2. Yeni Kira Döneminden Önce Kira Bedelinin Artırılacağına Dair Yazılı Bildirim Yapılmış Olması 638
3. Kira Sözleşmesinde Yeni Kira Döneminde Kira Bedelinin Artırılacağına İlişkin Bir Hüküm Bulunması 640
C. Kiraya Verenin Kira Bedelini İhtirazı Kayıt Koymaksızın Almasının Kira Tespit Davası Açılmasına Etkisi 642
D. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde Kira Tespit Davasında Verilen Kararın Uygulanma Zamanı 643
VIII. Kira Tespiti Davasında Verilecek Hüküm ve İcrası 645
Kira Tespitine İlişkin Kararlar 648
Kaynakça 726
SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ
Burak BABACAN
Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı
I. GİRİŞ 727
II. OLAĞAN FESİH 728
A. Belirli Süreli Sözleşmelerde 728
B. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde 730
III. OLAĞANÜSTÜ FESİH 735
A. Kiracının Temerrüdü Nedeniyle Sözleşmenin Feshi 736
B. Kiracının; Kiralananı Özenle Kullanma ve Komşulara Saygı Gösterme Borcuna Aykırı Davranması Dolayısıyla Sözleşmenin Sona Ermesi 752
C. Önemli Sebepler 760
D. Kiracının İflası 768
E. Kiracının Ölümü 772
IV. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINDA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ 774
A. Bildirim Yoluyla 774
B. Dava Yoluyla 784
a. Dava Sebeplerinin Sınırlılığı 785
b. Dava Süresinin Uzaması 787
c. Dava Sebepleri 788
Kaynakça 874
KİRAYA VERENİN KONUT VE ÇATILI İŞYERİ GEREKSİNİMİ, YENİDEN İNŞA VE İMAR NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI AÇABİLMESİNİN ŞARTLARI (TBK md. 350–351)
Doç. Dr. Yıldırım KESER
I. KİRAYA VERENİN KONUT VE İŞYERİ GEREKSİNİMİ NEDENİYLE KİRALANANIN TAHLİYESİNİ TALEP EDEBİLMESİ 875
A. Konut Kavramı 875
B. İşyeri Kavramı 878
C. Kiraya Verenin Konut veya İşyeri İhtiyacı Nedeniyle Tahliye Davasını Kim/Kimler İçin Açabileceği 880
a. Kiraya Verenin Kendisi 881
b. Kiraya Verenin Eşi 882
c. Kiraya Verenin Altsoyu ve Üstsoyu 883
d. Kiraya Verenin Kanun Gereği Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişiler 884
e. Konut ve İşyeri İhtiyacının Varlığının Kabul Edilebileceği Durumlar 885
f. Konut ve İşyeri İhtiyacının Gerçek ve Samimi Olması 888
g. Konut veya İşyeri İhtiyacına Dayalı Tahliye Davası Açma Süresi 892
h. Tahliye Kararı 892
i. Yeniden Kiralama Yasağı 892
II. YENİDEN İNŞA VE İMAR NEDENİYLE TAHLİYE 892
A. Yeniden İnşa veya İmarın Gerekli Olması 893
B. Yeniden İnşa veya İmar Nedeniyle Kiracının Kiralananı Kullanmayacak Olması Gerekir 896
C. Yapılacak İnşa ve İmarın Hukuka Uygun Olması Gerekir 897
D. Süre 897
E. Eski Kiracının Yeniden Kiralama Hakkı 898
III. YENİ MALİKİN KİRALANANA GEREKSENİMİ NEDENİYLE TAHLİYE DAVASI AÇILABİLMESİ 899
A. Kiralananın Kira Sözleşmesi Yapıldıktan Sonra Edinilmesi Gerekir 900
B. Yeni Malikin veya Yakınlarının Konut ve İşyeri Gereksinimi 900
C. Kira Sözleşmesinin Tapuda Şerh Edilmemiş Olması Gerekir 901
D. Edinme Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Durumu Kiracıya Yazılı Olarak Bildirmesi 902
E. Dava Açma Süresi 904
Örnek Yargıtay Kararları 906
Kaynakça 942
KİRACIDAN KAYNAKLANAN SEBEPLERLE
TAHLİYE DAVASI (TBK m.352)
Yasin KÖSE*
Hâkim
I. GİRİŞ 943
II. TAHLİYE SEBEPLERİ 944
A. Tahliye Taahhüdü 944
a. Genel Olarak 944
b. Şartları 944
ba. Kiracı Tarafından Verilmiş Olmalı 944
bb. Yazılı Olmalı 946
bc. Kiralananın Tesliminden Sonra Verilmeli 948
bd. Tahliye Tarihi Belli Olmalı 950
B. İki Haklı İhtar 953
a. Genel Olarak 953
b. Şartları 953
ba. İhtarların İkisi de Aynı Kira Dönemi İçinde Olmalı 953
bb. İhtarlar Yazılı Olmalı 954
bc. İhtarların Kira Bedelinin Ödenmesine Yönelik Olmalı 954
bd. İhtarlar Haklı Olmalı 955
be. İhtarlar Kiraya Veren Tarafından Yapılmalı 957
C. Kiracıya veya Eşine Ait Konutun Bulunması 959
a. Genel Olarak 959
b. Şartları 959
ba. Konut Kiracıya veya Birlikte Yaşadığı Eşine Ait Olmalı 959
bb. Konut Oturmaya Elverişli Olmalı 960
bc. Konut Kiralanan İle Aynı İlçe veya Belde Sınırlarında Olmalı 961
bd. Kiraya Veren Sözleşme Kurulurken Durumu Bilmemeli 961
III. TAHLİYE DAVALARININ TARAFLARI 962
A. Davacı 962
B. Davalı 966
IV. TAHLİYE DAVALARINDA USULİ İŞLEMLER 968
A. Görevli ve Yetkili Mahkeme 968
B. Dava Açma Süresi 972
C. İspat 975
D. Hüküm 976
E. Kanun Yolları 978
V. GENEL DEĞERLENDİRME 979
KONU İLE İLGİLİ İÇİHATLAR 980
YAZILI TAHLİYE TAAHHÜDÜ (TBK m.352/1) İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR 980
İKİ HAKLI İHTAR (TBK M.352/2) İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR 994
KİRACIYA VEYA EŞİNE AİT KONUT BULUNMASI (TBK M.352/3) İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR 1014
USÛL İLE İLGİLİ KARARLAR 1020
Kaynakça 1042
İCRA VE İFLAS KANUNUNA GÖRE
KİRALANAN TAŞINMAZLARIN TAHLİYESİ
Yıldırım BAYRAK*
Emekli Hâkim/Noter
GENEL OLARAK 1045
BİRİNCİ BÖLÜM
KİRA SÖZLEŞMESİNİN TAHLİYE YOLUYLA TAKİBE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ VE TAHLİYE YOLU İLE TAKİBE GİRİŞİLMESİ
§ 1. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TAHLİYE YOLUYLA TAKİBE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ 1047
I. TBK’NIN KİRA SÖZLEŞMESENE İLİŞKİN HÜKÜMLERİ HAKKINDA GENEL BİLGİ 1047
II. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 1049
A. Kiraya Veren ile Kiracı 1049
B. Kiraya Verenler Arasında Takip Arkadaşlığı 1049
C. Kiracılar Arasında Takip Arkadaşlığı 1055
D. Kiralananın El Değiştirmesi 1058
İKİNCİ BÖLÜM
§ 2. KİRA BEDELİNİN ÖDENMEMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE 1059
I. GENEL OLARAK 1059
II. TARAFLAR 1061
A. Alacaklı 1061
B. Borçlu 1063
1. Kiracı 1063
2. Kefilin Hukuki Durumu 1063
III. YETKİLİ İCRA DAİRESİ 1066
A. Genel ve Özel Yetki Kuralları 1068
1. Genel Yetki Kuralı 1068
2. Özel Yetki Kuralları 1068
a. Sözleşmeden Doğan Uyuşmazlıklara İlişkin Yetki Kuralı 1068
b. Birden Fazla Borçlu Olduğu Halde Yetki 1069
B. Yetki Sözleşmesinin Varlığı 1069
IV. TAKİP TALEBİ 1070
A. Genel Olarak 1070
B. Takip Talebinin İçeriği 1071
1. Alacaklı ve Borçlunun Adı Soyadı ve Adresleri 1071
2. Kira Borcu 1073
3. Kira Borcunun Usulüne Uygun Ödenmesi 1080
a. Genel Olarak 1080
b. Borcun Kapsamı 1081
c. Borcun Tutarı ve Tespiti 1084
d. Ödeme Yeri ve Şekli 1086
e. Ödeme Zamanı 1090
f. Süresinde ve Tam Ödemenin Hukuki Sonucu 1093
4. Tahliye Talebi 1094
5. Kira Sözleşmesi ve Takibe Eklenmesi 1104
a. Sözlü (Şifahi) Kira Sözleşmesi 1105
b. Yazılı Kira Sözleşmesi 1107
V. ÖDEME EMRİ 1109
A. Genel Olarak Ödeme Emri 1109
B. Ödeme Emrinin İçeriği 1115
1. Takip Talebine Uygunluk 1115
2. Tahliye (Fesih) İhtarı 1116
3. İtiraz Süresi 1117
4. Kira Sözleşmesine İtirazla İlgili İhtar 1120
5. Ödeme ve Tahliye İhtarı 1120
6. Ödeme Emrinin İmzalanması 1124
C. Ödeme Emrine İtiraz Edilmemesi 1124
1. Genel Olarak 1124
2. Ödeme Emrine İtiraz Edilmemesinin Sonuçları 1128
3. Kira Borcunun Ödenmesi 1129
4. Kira Borcunun Ödenmemesi 1133
5. Ödeme İtirazı 1133
6. Haciz ve Tahliye Talebi 1137
a. Tahliye Talebi 1137
b. Alacaklının Haciz Talebi 1141
7. Tahliye Kararı 1141
D. Ödeme Emrine İtiraz Edilmesi 1143
1. Kira Sözleşmesine İtiraz 1145
a. Sözlü Kira Sözleşmesine İtiraz 1146
b. Adi Yazılı Kira Sözleşmesine İtiraz 1147
c. Noter Onaylı veya Düzenleme Şeklinde Yapılan Kira Sözleşmesine İtiraz 1148
2. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebi 1150
a. Yalnız İtirazın Kaldırılması Talebi 1150
b. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye Talebi 1153
3. Kira Sözleşmesi Dışındaki İtirazlar 1157
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
§ 3. KONUT VE ÇATILI İŞYERİ KİRALARINDA TAHLİYE TAAHHÜDÜNE DAYALI TAHLİYE 1158
I. KAPSAMI 1158
II. TAHLİYE TAAHHÜDÜ ÜZERİNE TAKİP 1159
III. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ 1162
A. İtirazın İspatı 1164
B. İtirazın Kaldırılması Talebi 1165
C. İtirazın Kaldırılması ve Tahliye 1168
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
§ 4. KİRA SÜRESİNİN BİTMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE 1169
A. GENEL OLARAK 1169
B. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ EDİLMEMESİ 1175
C. TAHLİYE EMRİNE İTİRAZ EDİLMESİ 1176
BEŞİNCİ BÖLÜM
§ 5. ÖDEME VE TAHLİYE EMRİNE İTİRAZIN KALDIRILMASI YARGILAMASI 1180
I. GENEL OLARAK 1180
II. KİRA BEDELİNİN ÖDENMEMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE TAKİBİNDE 1181
III. KİRA SÜRESİNİN BİTMESİ SEBEBİYLE TAHLİYE TAKİBİNDE 1181
IV. YARGILAMA USULÜ 1182
A. Duruşma ve Ön İnceleme 1182
1. İnceleme Duruşmalı Yapılır 1182
2. Ön İnceleme ve Kapsamı 1183
3. İcra Mahkemesinin İmza İncelemesi Yapması 1184
4. İcra Mahkemesinin İnceleyemeyeceği Hususlar 1185
ALTINCI BÖLÜM
TAHLİYE KARARININ İCRASI ve KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI
§ 6. TAHLİYE KARARININ İCRASI VE HAPİS HAKKI 1186
I. GENEL OLARAK 1186
II. TAŞINMAZDA BORÇLUNUN BULUNMASI HALİNDE KARARIN İCRASI 1187
A. Kira Borcunun Ödenmemesi Sebebiyle (Temerrüt Sebebiyle) İlamsız Tahliye Takibinde 1187
B. Kira Süresinin Sona Ermesi Sebebiyle ilamsız Tahliye Takibinde 1191
III. BORÇLUNUN TAŞINMAZDAN ZORLA TAHLİYESİ VE TESLİMİ 1193
IV. TAŞINMAZDA ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN BULUNMASI 1199
A. Genel Olarak 1199
B. Resmi Vesika Sayılabilecek Belgeler 1203
C. İcra Mahkemesinin Yapacağı İnceleme 1204
V. KİRAYA VERENİN HAPİS HAKKI 1205
A. Genel Olarak 1205
B. Hapis Hakkının Kapsamı Ve Şartları 1206
YEDİNCİ BÖLÜM
TAHLİYE KARARINA KARŞI KANUN YOLLARI
§ 8. İSTİNAF KANUN YOLU 1208
I. GENEL OLARAK 1208
II. İSTİNAF KANUN YOLUNA KONU OLAMAYACAK İCRA MAHKEMESİ KARARLARI 1208
A. İcra ve İflas Kanunu Madde 363’de Sayılan Kararlardan Olmaması 1208
B. İstinafa Kanun Yoluna Konu Olabilecek İcra Mahkemesi Kararları 1210
1. Nihai karar Olması 1210
a. Usule İlişkin Nihai Kararlar 1211
b. Görevsizlik ve Yetkisizlik Üzerine Verilen Kararlar 1211
c. Derdestlik Sebebiyle Usulden Ret Kararları 1212
d. Kesin Hüküm Sebebiyle Ret Kararı 1213
2. Hâkimin Yasaklılığı Sebebiyle Çekinme veya Reddi Sebebiyle Çekilme Kararı 1214
3. Davanın Açılmamış Sayılmasına İlişkin Kararlar 1214
III. ESASA İLİŞKİN NİHAİ KARARLAR 1215
IV. İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLECEK KARARLARIN PARASAL SINIRI (İİK M.363’te Belirlenen Parasal Sınırın Üzerinde Olması) 1215
V. İSTİNAF KANUN YOLUNA BAŞVURU 1216
A. İstinaf Kanun Yoluna Başvurabilecek Kişiler 1216
B. Bölge Adliye Mahkemelerinde Görev ve Yetki 1217
C. İcra Mahkemesi Kararlarına İstinaf Kanun Yoluna Başvuru Süresi 1217
D. İstinaf Kanun Yoluna Başvurmanın İcra ve İflas Takibi Prosedürüne Etkisi 1217
§ 9. TEMYİZ KANUN YOLU 1219
I. TEMYİZE BAŞVURU ŞARTLARI VE BU ŞARTLARIN İNCELENMESİ 1219
II. TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURUNUN İCRAYA ETKİSİ 1222
III. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ VE YARGITAY KARARLARI 1224
KAYNAKÇA 1228
Kavramlar Dizini 1233 |