İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 21
Birinci Bölüm
İLGİLİ KONU VE KAVRAMLAR
1. MİRASIN AÇILMASI 23
2. MİRASÇI 24
2.1. Genel Olarak 24
2.2. Kanuni Mirasçılar ve Miras Payları 27
2.2.1. Birinci Zümre Mirasçılar 28
2.2.2. İkinci Zümre Mirasçılar 31
2.2.3. Üçüncü Zümre Mirasçılar 32
2.2.4. Evlatlığın Mirasçılığı 33
2.2.5. Devletin Mirasçılığı 34
2.2.6. Sağ Kalan Eşin Mirasçılığı 35
a. Genel Olarak 35
b. İntifa Hakkı 36
2.2.7. Atanmış (İradi) Mirasçı 36
2.3. Mirasçılık Sıfatını Sona Erdiren Nedenler 37
2.3.1. Mirastan (Iskat) Çıkarma 37
a. Genel Olarak 37
b. Iskat Çeşitleri 41
aa. Cezai (Olağan) Iskat 41
aaa. Genel Olarak 41
bbb. Cezai Iskatın Nedenleri (TMK 510) 42
ccc. Cezai Iskatın Sonuçları (TMK 511) 43
bb. Koruyucu (Borç Ödemeden Aciz Nedeniyle) Iskat (TMK 513) 44
2.3.2. Mirastan Yoksunluk 45
a. Genel Olarak 45
b. Mirastan Yoksunluk Nedenleri 45
c. Mirastan Yoksunluk İle Iskatın Benzerlikleri ve Farkları 46
2.3.3. Mirasın Reddi 47
a. Mirasın Gerçek Reddi 47
b. Terekenin Borca Batık Olması Nedeniyle Mirasın Hükmen Reddi 52
c. Mirasın Reddinin Sonuçları 55
d. Mirasın Reddi Halinde Mirasçıların Tereke Borçlarından Sorumluluğu 58
e. Mirası Ret Hakkının Düşmesi Nedeniyle Reddin İptali (TMK 610) 59
f. Alacaklılarına Zarar Vermek Amacıyla Yapılan Mirası Reddinin İptali (TMK 617/1) 62
g. Mirasın Reddinin İptali Halinde Mirasçıların Tereke Borçlarından Sorumluluğu (TMK 617/2–3) 65
h. Mirasın Reddinin Murisin Borcundan Dolayı İptali (TMK 618) 65
2.3.4. Mirastan Feragat 67
a. Genel Olarak 67
b. Feragat Eden Mirasçının Mirasbırakanın Borçlarından Sorumluluğu 69
3. MİRASIN KAZANILMASI 69
3.1. Külli Halefiyet 69
3.2. Miras Ortaklığı 74
3.3. Tereke Temsilcisi 78
3.4. Mirasçıların Sorumluluğu 81
4. MİRASIN TAKSİMİ (PAYLAŞTIRILMASI) 83
4.1. Genel Olarak 83
4.2. Anlaşmaya Dayalı Paylaşma (İradi Taksim) 85
4.3. Miras Ortaklığının Giderilmesi (Taksimi) Davası 86
İkinci Bölüm
MİRASTA DENKLEŞTİRME (İADE) DAVALARI
1. GENEL OLARAK 89
2. DENKLEŞTİRME BORÇLUSU OLMA KOŞULLARI 102
2.1. Kanuni Mirasçı Olma Koşulu 102
2.1. Altsoya Yapılan Kazandırmaların Denkleştirilmesi (Kanuni İade) Koşulları 105
2.3. Altsoy Dışındaki Mirasçılara ve Eşe Yapılan Kazandırmalarda Denkleştirme (İradi İade) Koşulları 106
3. DENKLEŞTİRMENİN KOŞULLARI 109
3.1. Kazandırmanın Sağlararası Nitelik Taşıması ve Karşılıksız Olması Gerekir 109
3.1.1. Genel Olarak 109
3.1.2. Kazandırmanın Sağlararası Nitelik Taşıması 111
3.1.2. Kazandırmanın Karşılıksız Olması 113
3.2. Kazandırmanın Yasal Mirasçı Lehine Yapılmış Olması 115
3.3. Kazandırmanın Mirasbırakanın Sağlığında ve Malvarlığından Yapılmış Olması 117
3.4. Kazandırmayı Alan Kanuni Mirasçının Miras Payına Mahsuben Yapılmış Olması 121
3.5. Denkleştirmeyi İsteyenin Kanuni Mirasçı Olma Sıfatını Kaybetmemiş Olması 126
3.6. Kazandırmanın Koşulsuz Olması 127
4. KANUNEN DENKLEŞTİRMEYE TABİ OLAN KAZANDIRMA ÇEŞİTLERİ 127
4.1. Genel Olarak 127
4.2. Kanunen Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalar 130
4.2.1. Çeyiz Giderleri 130
4.2.2. Kuruluş Sermayesi 131
4.2.3. Malvarlığının Devri 132
4.2.4. İbra veya Borçtan Kurtarmak 135
4.2.5. Benzeri Karşılıksız Kazandırmalar 135
5. KANUNEN DENKLEŞTİRMEYE TABİ OLMAYAN KAZANDIRMA ÇEŞİTLERİ 136
5.1. Genel Olarak 136
5.2. Kanunen Denkleştirmeye Tabi Olmayan Kazandırmalar 137
5.2.1. Alışılmış Sınırlar İçinde Yapılan Eğitim ve Öğrenim Giderleri 137
5.2.2. Mirasbırakanca Denkleştirme Dışı Tutulmasını İstediği Kazandırmalar 138
5.2.3. Alışılmış Ölçüler İçindeki Çeyiz Kazandırmaları 139
5.2.4. Olağan Hediyeler ile Geleneklere Uygun Evlilik Giderleri 139
6. GERİ VERMEKLE YÜKÜMLÜ MİRASÇININ SEÇİMLİK HAKKI ve DENKLEŞTİRME USULÜ 140
6.1. Genel Olarak 140
6.2. Aynen Denkleştirme 145
6.3. Mahsuben Denkleştirme 145
6.4. Sebepsiz Zenginleşme Hükümlerine Göre Geri Vermenin Kapsamı 153
6.4.1. Genel Olarak 153
6.4.2. Zenginleşen İyiniyetli İse 158
6.4.3. Zenginleşen Kötüniyetli İse 159
6.4.4. Zenginleşenin Giderleri İsteme Hakkının Kapsamı 160
7. EŞİN MİRASTA İADE SORUMLULUĞU 162
8. ALTSOYUN TAZMİNAT TALEP HAKKI 163
8.1. Eğitimlerini ve Öğrenimlerini Tamamlayamamış veya Engelliliği Bulunan Çocukların Tazminat Talep Hakları 163
8.2. Çalışmasını ve Gelirini Aileye Özgüleyen Ergin Çocukların Tazminat Talep Hakları 164
9. DAVANIN TARAFLARI 166
10. GÖREVLİ MAHKEME 169
11. YETKİLİ MAHKEME 170
12. ZAMANAŞIMI SÜRESİ 171
13. MİRASTA DENKLEŞTİRME DAVASINDA İSPAT 173
13.1. Genel Olarak 173
13.2. Altsoy Mirasçılara Yapılan Karşılıksız Kazandırmalarda 178
13.3. Altsoy Mirasçılar Dışındaki Mirasçılara Yapılan Karşılıksız Kazandırmalarda 195
14. TENKİS DAVASINDAN FARKLARI 197
Üçüncü Bölüm
TENKİS DAVALARI
1. GENEL OLARAK 203
1.1. Tenkis Davası ve Koşulları 203
1.2. Tenkis Davasının Hukuki Niteliği 210
1.3. Tenkis İstemi Olarak Nitelendirilmesi Gereken Talepler 215
2. TASARRUF (KAZANDIRMA) KAVRAMI 219
2.1. Genel Olarak 219
2.2. Sağlararası Tasarruflar 221
2.3. Ölüme Bağlı Tasarruflar 223
3. TENKİSE TABİ TASARRUFLAR 225
3.1. Genel Olarak 225
3.2. Ölüme Bağlı Tasarruflar Yönünden 230
3.3. Sağlararası Tasarruflar Yönünden 236
3.3.1. Genel Olarak 236
3.3.2. TMK’nin 565. Maddesinde Düzenlenen Tenkise Tabi Sağlararası Kazandırmalar 240
a. Mirasta Denkleştirmeye (İadeye) Tabi Olmasına Rağmen Denkleştirmeden Kurtulmuş Olan Kazandırmalar 240
b. Miras Haklarının Ölümden Önce Tasfiyesi Amacı İle Yapılan Kazandırmalar 244
c. Mirasbırakanın Adet Üzere Verdiği Hediyeler Dışında Dönme Hakkını Saklı Tuttuğu Bağışlamalar ve Ölümünden Önceki Bir Yıl İçinde Yaptığı Bağışlamalar 246
aa. Genel Olarak 246
bb. Ölümünden Önceki Bir Yıl İçinde Yaptığı Bağışlamalar 247
cc. Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tuttuğu Bağışlamalar 252
d. Saklı Pay Kurallarını Ortadan Kaldırmak Amacı İle Yapıldığı Açık Olan Kazandırmalar 255
3.3.3. Üçüncü Kişi Lehine Yapılmış Olan Hayat Sigortası Alım Değeri 274
3.3.4. Tasarruf Edilebilir Kısmı Aşan İntifa Hakkı veya İrat Borcunun Tenkisi 274
3.3.5. Art Mirasçı Lehine Yapılan Kazandırmanın Tenkisi 275
3.3.6. Mirastan Feragat Eden Mirasçı Lehine Yapılmış Olan Kazandırmanın Tenkisi 276
3.3.7. Mirastan Iskat (Çıkarma) Tasarrufunun Tenkisi 277
3.4. Tenkisi Mümkün Olmayan Sağlararası Tasarruflar 286
4. MİRASBIRAKANIN TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜ SINIRI 287
4.1. Genel Olarak 287
4.2. Tasarruf Edilebilir Kısmın Tespiti 293
4.3. Mirasçılığı Sona Erdiren Hallerin Tasarruf Oranına Etkisi 297
4.3.1. Mirasın Reddinin Tasarruf Oranına Etkisi 297
4.3.2. Mirastan Çıkarma (Iskatın) Tasarruf Oranına Etkisi 299
4.3.3. Mirastan Yoksunluğun Tasarruf Oranına Etkisi 300
4.3.4. Mirastan Feragatin Tasarruf Oranına Etkisi 301
5. TEREKE 302
5.1. Genel Olarak 302
5.2. Terekeye Eklenmesi Mümkün Olmayan Haklar ve İstisnaları 309
5.3. Tenkise Esas Terekenin Tespiti Yöntemleri 311
5.3.1. Matematiksel Yöntemde 311
5.3.2. Yargıtay Tarafından Benimsenen Yöntem 314
5.4. Terekenin Tespitinde Hangi Tarihteki Değerlerin Esas Alınacağı 316
5.5. Terekenin Aktifi 322
5.5.1. Genel Olarak 322
5.5.2. Mirasbırakanın Kanuni Mirasçılarına Yaptığı Karşılıksız Kazandırmaları 330
5.5.3. Mirasbırakanın Altsoy Mirasçılarına Yaptığı Karşılıksız Kazandırmaları 331
5.5.4. Mirasbırakanın Sağlararası Karşılıksız Kazandırmaları 332
5.5.5. Sigorta Alacağı Değerleri 334
5.5.6. Taşınmazlar ve Değerlerinin Tespiti 335
5.5.7. Taşınırlar 345
5.5.8. Para ve Kıymetli Evrak 345
5.5.9. Alacaklar 346
5.5.10. Fikri ve Sınai Haklar 348
5.5.11. Ortaklık Payları 348
5.6. Terekenin Pasifi 349
5.6.1. Genel Olarak 349
5.6.2. Mirasbırakanın Borçları 350
5.6.3. Cenaze Giderleri 352
5.6.4. Terekenin Korunması, Mühürlenmesi ve Yazımı Giderleri 354
5.6.5. Emek ve Gelirlerini Aileye Özgüleyen Çocuklara Verilecek Tazminat (Altsoyun Denkleştirme Alacağı) 356
5.6.6. Mirasbırakan İle Birlikte Yaşayan ve Onun Tarafından Bakılan Kimselerin Üç Aylık Geçim Giderleri 357
5.6.7. Eğitim ve Öğrenimini Tamamlamamış Olan veya Engelliliği Bulunan Çocuklara Yapılacak Ödeme 358
5.6.8. Diğer Giderler 358
6. SAKLI PAY 359
6.1. Genel Olarak 359
6.2. 743 Sayılı Türk Kanunu Medenisi’ne Göre 361
6.3. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu’na Göre 362
6.3.1. Birinci Zümre Mirasçıların Saklı Payları 362
6.3.2. İkinci Zümre Mirasçıların Saklı Payları 364
6.3.3. Sağ Kalan Eşin Saklı Payı 364
6.3.4. Kardeşlerin Saklı Payları 365
7. TENKİS YÖNTEMİ 367
7.1. Sabit Tenkis Oranı 367
7.2. Saklı Paylı Mirasçı Lehine Yapılan Kazandırmalarda Tenkis 371
7.3. Ölüme Bağlı Kazandırma Lehtarının Yükümlü Tutulması Durumunda Tenkis 376
7.4. Belirli Mal Vasiyetlerinin Tenkisi 377
7.4.1. Belirli Mal Vasiyeti 377
7.4.2. Mirasçı Atamasından Farkları 380
7.4.3. Seçimlik Hak (TMK 564) 383
7.4.4. Tercih Hakkının Kullanılması Halinde Tenkis Edilecek Miktarın Tespiti 393
7.4.5. Sabit Tenkis Oranında Bölünebilen Bir Malın Tenkisi 405
7.5. Mirasçı Atanması Halinde Tenkis 406
7.5.1. Mirasçı Atanması 406
7.5.2. Mirasçı Atanması Halinde Tenkis 409
7.6. Gizli Bağış (Mirasbırakanın Sağlığında Mirasçıların Edindiği Malın Parasını Ödemesi) ve Kooperatif Ortaklık Payı Devri Hallerinde Tenkis 412
7.7. İntifa Hakkı veya İrat Kazandırmalarında Tenkis 417
7.8. Art Mirasçı Yönünden Tenkis 423
7.9. Miras Sözleşmesi İle Yapılan Kazandırmaların Tenkisi 423
7.10. Mirastan Feragat Edenin Tercih Hakkı 424
7.11. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmelerinin Tenkisi 424
7.11.1. Genel Olarak Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmeleri 424
7.11.2. Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmelerinin Tenkisi Şartları 442
7.12. Tenkiste Sıra (Birden Fazla Kazandırmanın Tenkisinde İzlenecek Usul) 455
8. KAZANDIRMA YAPILANIN GERİ VERME BORCU 468
8.1. Genel Olarak 468
8.2. İyiniyetli Olması Durumunda 472
8.3. Kötüniyetli Olması Durumunda 477
9. MURİS MUVAZAASINA DAYALI İPTAL VE TENKİS DAVASI 479
9.1. Genel Olarak Muris Muvazaası 479
9.2. Tenkis Davası İle İlişkisi 492
7.2.1. Davaları Ayrı veya Terditli Açabilme Hakkı 492
7.2.2. Davaların Benzerlikleri ve Farklılıkları 500
10. TENKİS DAVASINDA İSPAT 504
10.1. Genel Olarak 504
10.2. Tenkis Davasında İspat 513
11. TENKİS DAVASINDA TARAFLAR 521
11.1. Genel Olarak Taraf ve Dava Ehliyeti 521
11.2. Tenkis Davasında Davacı 528
11.2.1. Genel Olarak 528
11.2.2. İşlem Tarihinden Sonra Saklı Paylı Mirasçı Olanlar Açısından 537
11.2.3. Mirasbırakan Tarafından Ölüme Bağlı Bir Tasarrufla Paylaştırma Kuralları Konulmuşsa 540
11.2.4. Vasiyet Borçlularının Tenkis Davasında Davacı Olma Hali 541
11.2.5. Miras Sözleşmesi ile Mirasçı Atanan veya Lehine Belirli Mal Vasiyetinde Bulunulan Kişinin Tenkis Davasında Davacı Olma Hali 542
11.2.6. Saklı Paylı Mirasçılardan Alacaklı Olanların ve İflas İdaresinin Tenkis Davası Açma Hakları 542
11.2.7. Ölüme Bağlı Tasarrufla Kazandırma Elde Eden Kişinin Tenkis İsteyebileceği Hal 547
11.2.8. Açılmış Davaya Asli Müdahale İmkanı 547
11.3. Tenkis Davasında Davalı 548
11.3.1. Malın Elde Olması Halinde Davalı 548
11.3.2. Malın Elden Çıkarılması Halinde Davalı 552
12. YARGILAMA HARÇ VE GİDERLERİ 553
12.1. Genel Olarak 553
12.2. Harç 560
12.2.1. Genel Olarak 560
12.2.2. Başvurma Harcı 561
12.2.3. Karar ve İlam Harcı 561
12.2.4. Tenkis Talebi Halinde Harç 564
12.3. Vekâlet Ücreti 566
12.3.1. Genel Olarak 566
12.3.2. Tenkis Davasında Vekâlet Ücreti 567
13. GÖREVLİ MAHKEME 569
13.1. Genel Olarak 569
13.2. Tenkis Davasında Görevli Mahkeme 575
14. YETKİLİ MAHKEME 577
14.1. Genel Olarak 577
14.2. Tenkis Davasında Yetkili Mahkeme 583
15. DAVA AÇMA SÜRELERİ 585
15.1. Genel Olarak 585
15.2. Bir Yıllık Süre 590
15.3. On Yıllık Süre 598
15.4. Önceki Tasarrufu Ortadan Kaldıran Sonraki Tasarrufun İptaline Karar Verilmesi Halinde Süre 599
15.5. Davanın Islahı Halinde Süre 600
15.6. Sürelerin Niteliği 603
15.7. Sürelerin Tespitinde Dikkate Alınacak Hükümler 609
16. TENKİS DEF’İ 611
17. TENKİS HÜKMÜNDE FAİZ 617
17.1. Genel Olarak 617
17.2. Tenkise İlişkin Kararlarda Faiz 620
18. TENKİS TALEBİNDEN FERAGAT 624
19. KISA AÇIKLAMALAR VE ÖRNEKLER 625
20. HÜKÜM KURULURKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR 630
Dördüncü Bölüm
DAVA VE CEVAP DİLEKÇESİ ÖRNEKLERİ
1. DAVA DİLEKÇESİ ÖRNEKLERİ 637
1.1. Mirasta Denkleştirme (Altsoya Yapılan Kazandırma) 637
1.2. Mirasta Denkleştirme (Altsoya Yapılan Kazandırma) 638
1.3. Tenkis (Satış Suretiyle Yapılan Kazandırma) 639
1.4. Tenkis (Bağış Suretiyle Yapılan Kazandırma) 640
1.5. Tenkis (Gizli Bağış Suretiyle Yapılan Kazandırma) 641
1.6. Tenkis (Vasiyetname Suretiyle Yapılan Kazandırma) 642
2. CEVAP DİLEKÇESİ ÖRNEKLERİ 644
2.1. Mirasta Denkleştirme (Davacının Mirasçılık Sıfatını Kaybettiği Savunması) 644
2.2. Mirasta Denkleştirme (Davalının Mirasçılık Sıfatını Kaybettiği Savunması) 645
2.3. Mirasta Denkleştirme (Davalı Altsoyun Denkleştirmeden Muaf Tutulduğu Savunması) 646
2.4. Mirasta Denkleştirme (Olağan Hediye Savunması) 647
2.5. Mirasta Denkleştirme (Evlenmede Çeyiz Yardımı Savunması) 648
2.6. Mirasta Denkleştirme (Eğitim Gideri Savunması) 649
2.7. Mirasta Denkleştirme (İvaz Karşılığı Savunması) 650
2.8. Mirasta Denkleştirme (Minnet Karşılığı Yapıldığı Savunması) 651
2.9. Mirasta Denkleştirme (Kayıtsız Şartsız Bağış Yapıldığı Savunması) 652
2.10. Mirasta Denkleştirme (Dönme Koşuluyla Yapılmış Bağış Olduğu Savunması) 653
2.11. Mirasta Denkleştirme (Mirasbırakana Ödeme Savunması) 654
2.12. Tenkis (Davacının Saklı Paylı Mirasçı Olmadığı Savunması) 655
2.13. Tenkis (Saklı Payın İhlal Edilmediği Savunması) 655
2.14. Tenkis (Gerçek Bir Satış Olduğu Savunması) 656
2.15. Tenkis (Denkleştirme Kastı İle Yapıldığı Savunması) 657
2.16. Tenkis (Minnet Duygusu İle Yapıldığı Savunması) 658
Kaynakça 659
Kavramlar Dizini 661 |