İÇİNDEKİLER
Önsöz 5
I AVRUPA BİRLİĞİ’NDE İNSAN ONURU Mustafa T. KARAYİĞİT / Gülçin GÖRAL
Giriş 13
1. İnsan Onuru Kavramı 14
2. AB Hukukunda Beş Boyutu İtibariyle İnsan Onuru 27
2.1. AB Hukukunun Bir Genel İlkesi Olarak İnsan Onuru 27
2.2. Bir Kurucu Değer/İlke Olarak İnsan Onuru 35
2.3. Temel Hakların Kaynağı ve Işığında Diğer Hakların Yorumlanacağı Bir Hak/İlke Olarak İnsan Onuru 37
2.4. Bir Kişisel Hak Olarak İnsan Onuru 39
3. İnsan Onurunun Korunması 45
Sonuç 56
Kaynakça 57
II AVRUPA BÜTÜNLEŞMESİNDE “DEMOKRASİ”: AVRUPA BİRLİĞİ, ADAY DEVLETLER VE ÜYE DEVLETLER İlke GÖÇMEN / Merve AĞZITEMİZ
Giriş 69
1. Ön Tespit: “Demokrasi” 70
2. Avrupa Bütünleşmesinde “Demokrasi”nin Tarihsel Gelişimi 74
2.1. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcı 74
2.2. Avrupa Bütünleşmesinin Başlangıcından 1990’lı Yılların İlk Yarısına Kadarki Dönem 76
2.3. Avrupa Bütünleşmesinde 1990’lı Yılların İlk Yarısından Lizbon Antlaşması’na Kadarki Dönem 80
2.4. Avrupa Bütünleşmesinde Lizbon Antlaşması Dönemi 85
3. Avrupa Birliği ve “Demokrasi” ile ilgili Mekanizmalar 91
3.1. Avrupa Birliği ve Demokrasi 91
3.2. Aday Devletler ve Demokrasi 98
3.3. Üye Devletler ve Demokrasi 101
Sonuç 111
Kaynakça 113
III AB HUKUKUNDA EŞİTLİK İLKESİ VE AYRIMCILIK YASAĞININ UYGULANMASININ DENETİMİ: BİRLİĞE ÜYE VE ADAY ÜLKELER ÜZERİNDEN BİR İNCELEME Gözde KAYA / Tuğcan DURMUŞLAR
Giriş 117
1. Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağına İlişkin Kavramsal Çerçeve 119
1.1. Genel olarak 119
1.2. AB Hukukundaki Tanımı 120
2. AB Hukukunda Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağına İlişkin Başlıca Hükümler 121
3. AB’nin Anayasal Kimliği ile Üye Devletlerin Anayasal Kimlikleri Arasındaki İlişki 123
4. AB Anayasal Düzeninde Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağının Birliğe Üye ve Aday Devletler Tarafından İhlaline Bağlanan Hukuki Sonuçlar 127
4.1. İhlalde Bulunan Üye Devletlere Uygulanan Yaptırım Mekanizmalarına İlişkin Bir Değerlendirme 128
4.2. Üye Devletlerde Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağına Dair Örnek Oluşturan İhlal Durumları 131
4.2.1. Yaşa Dayalı Ayrımcılık Yasağının İhlali 132
4.2.2. Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık Yasağının İhlali 135
4.2.3. Cinsel Tercihe Dayalı Ayrımcılık Yasağının İhlali 143
5. Polonya ve Macaristan’ın Birlik Değerlerini İhlaline Dair Güncel Bazı Gelişmeler 149
6. Birlik Değerlerini İhlal Eden Aday Ülkelere İlişkin Yaptırım Mekanizmaları 152
6.1. Aday Ülkelere İlişkin Genel Bir Değerlendirme 152
6.2. AB’ye Aday Batı Balkan Ülkelerinin Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağına Uyumlarına İlişkin Bir Değerlendirme 154
6.2.1. Karadağ 155
6.2.2. Sırbistan 156
6.2.3. Kuzey Makedonya 156
6.2.4. Arnavutluk 157
6.3. Türkiye’nin Eşitlik İlkesi ve Ayrımcılık Yasağına Uyumuna İlişkin Bir Değerlendirme 158
Sonuç 161
Kaynakça 162
IV ÜYE ve ADAY ÜLKE PERSPEKTİFİNDEN AVRUPA BİRLİĞİNDE ÖZGÜRLÜK Mehmet Hanifi BAYRAM / Gökçe KONYALI
Giriş 171
1. Avrupa Birliği Mevzuatında Özgürlük Kavramı 173
1.1. Özgürlüğün Avrupa Birliği Hukukunda Değer Olarak Yer Almasında Ulusal Anayasaların Etkisi 176
1.2. Özgürlüğün Değer Olarak Lizbon Antlaşması'nda Ön Plana Çıkması 177
1.3. Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı ve Özgürlük 180
2. Üyelik Başvurusu ve Genişleme Sürecinde Özgürlük 183
3. Birlik Vatandaşlığı, Serbest Dolaşım ve Özgürlük 189
4. Güvenlik ve Özgürlük 192
5. Bir Değer Olarak Özgürlüğün Korunması 197
Sonuç 200
Kaynakça 202
V BİR AVRUPA DEĞERİ OLARAK İNSAN HAKLARI Gökçe YİĞİT CEYDİLEK / Harun ARIKAN
Giriş 209
1. İnsan Hakları Kavramı 209
2. Avrupa Birliği Hukuk Sisteminde Demokrasi, İnsan Hakları ve Temel Hak ve Özgürlükler 210
2.1. Hukukun Genel İlkesi olarak İnsan Hakları 213
2.2. Temel Hak olarak İnsan Hakları 215
2.3. Değer olarak İnsan Hakları 218
2.4. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Taraf Olma 220
3. Demokrasi ve Temel Hak ve Özgürlükler Konusunda Ölçü Norm Olarak Yargı İçtihatları 223
4. Türkiye–AB İlişkilerinde Bir Çıkmaz: Avrupa Değerleri Bağlamında İnsan Hakları 226
4.1. Aday Ülke Türkiye 226
4.2. Türkiye– AB İlişkilerinde Bir Avrupa Değeri Olarak İnsan Hakları 230
4.3. Mülteci Krizi ve AB– Türkiye Göç Mutabakatı 233
4.4. Güvenli Üçüncü Ülke Olarak Türkiye 239
Sonuç 242
Kaynakça 244
VI AVRUPA BİRLİĞİNDE HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ: ÜYE VE ADAY ÜLKELER AÇISINDAN BİR DEĞERLENDİRME A. Aslı BİLGİN
Giriş 253
1. Hukukun Üstünlüğü Kavramı 254
2. Avrupa Birliğinde Hukukun Üstünlüğü: Tarihçe 261
3. Avrupa Birliğinde Hukukun Üstünlüğünün Önemi 263
4. Avrupa Birliğinde Hukukun Üstünlüğü Koruması 267
4.1. Üye Devletlerde Hukukun Üstünlüğü Koruması 267 4.1.1. Önleyici ve Teşvik Edici/Siyasi Mekanizmalar 268
4.1.1.1. Hukukun Üstünlüğü Çerçevesi 268
4.1.1.2. Hukukun Üstünlüğü Mekanizması 271 4.1.1.3. Hukukun Üstünlüğü Diyaloğu 272
4.1.1.4. Avrupa Dönemi 274
4.1.1.5. AB Adalet İstatistikleri 274
4.1.1.6. Sivil Toplum, Ağlar ve Projelere Destek 275
4.1.1.7. Yapısal Reformlar 276
4.1.1.8. İşbirliği ve Doğrulama Mekanizması 276
4.1.2. Yaptırım Öngören Mekanizmalar 276
4.1.2.1. ABA m. 7 Prosedürü 276
4.1.2.2. İhlal Prosedürü (ABİHA m. 258–260) ve Ön Karar Davası 279
4.1.2.3. 2020/2092 sayılı Birlik Bütçesinin Korunması İçin Genel Koşulluluk Rejimi Hakkında Tüzük (Koşulluluk Tüzüğü) 286
4.2. Aday Ülkelerde Hukukun Üstünlüğünün Korunması 290
Sonuç 292
Kaynakça 293 |