|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Onikinci Basıya Önsöz 5
Onbirinci Basıya Önsöz 7
Onuncu Baskıya Önsöz 11
Dokuzunca Basıya Önsöz 13
Sekizinci Basıya Önsöz 15
Yedinci Basıya Önsöz 17
Altıncı Basıya Önsöz 19
Beşinci Basıya Önsöz 21
Dördüncü Basıya Önsöz 23
Üçüncü Baskıya Önsöz 25
Kısaltmalar 85
BİRİNCİ KİTAP:
GENEL HÜKÜMLER
BİRİNCİ BÖLÜM:
CEZA MUHAKEMESİNİN TEMEL İLKELERİ
§ 1. CEZA MUHAKEMESİNİN GAYESİ 87
I. Ceza Muhakemesinin Tarihçesi ve Gaye Açısından Geçirdiği Safhalar 87
1. Ceza Muhakemesinin Gayesi 87
2. Suçlunun Cezalandırılması Gayesi 88
3. Sanığın Korunması Gayesi 88
4. Maddi Gerçeğin Araştırılması Gayesi 89
II. Maddi Gerçeğin İnsan Haklarına Saygılı Bir Şekilde Araştırılması 90
§ 2. CEZA MUHAKEMESİNİN TEMEL İLKELERİ VE GELİŞME YÖNÜ 91
I. Temel Haklarla İlgili İlkeler ve Ölçülülük 91
1. Temel Hakların Korunması 91
a. Toplumun Korunması 91
b. Temel Haklar 91
2. Menfaatlerin Dengelenmesi 91
a. Suçsuzluk Karinesi 91
b. Humanizm 92
3. Ceza Muhakemesinin Temel İlkeleri 92
a. Yapıya İlişkin İlkeler 92
aa. Adil Yargılanma Hakkı 92
ab. Hakim Bağımsızlığı 93
ac. Hakimlerin Güvence Sahibi Olmaları 93
ad. Kendisi Aleyhine Delil Vermeme Hakkı (nemo tenetur) 93
ae. Sanığın Süjelik Konumu 93
b. Soruşturma Evresine İlişkin İlkeler 93
ba. Araştırma Mecburiyeti İlkesi 93
bb. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesi 93
bc. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 94
c. Kovuşturma Evresine İlişkin İlkeler 94
ca. Maddi Gerçeğin Re’sen Araştırılması İlkesi 94
cb. Delillerin Doğrudanlığı İlkesi 94
cc. Vicdani Delil Sistemi 94
cd. Şüpheden Sanık Faydalanır İlkesi 94
ce. Sözlülük İlkesi 95
cf. Duruşmanın Açıklığı İlkesi (Aleniyet) 95
cg. Makul Sürede Yargılanma Hakkı 95
ch. Ne Bis in Idem İlkesi 95
d. Amaca İlişkin İlkeler 95
da. Toplumsal Barışı Sağlamak ve Toplumu Eğitmek Amaçları 95
db. Hakların Kötüye Kullanılmaması İlkesi 96
dc. Usul Ekonomisi 96
II. Ceza Muhakemesinin Gelişme Yönü 96
İKİNCİ BÖLÜM:
CEZA MUHAKEMESİNİN YAPISI
§ 3. CEZA MUHAKEMESİ NORMLARI 99
I. Normların Görevi 99
1. Hukuk Normları ve Hukuk Düzeni 99
2. Hukukî Değerlendirme (Tavsif) 100
3. Hukukî Değer Hükmünün Verilişi 100
4. Hukuk Normlarının Yansıttığı Değer 101
5. Muhakeme Hukuku Normları 102
6. Ceza Muhakemesi Hukuku Normu ve Suç Hukuku Normu Arasındaki Fark 102
II. Normların Kaynakları 103
1. Yazılı Hukuk: Mevzuat 103
a. Anayasa 104
b. Uluslararası Sözleşmeler 104
c. Kanun ve Ceza Muhakemesi Normlarının “Kanunîliği” 105
2. Norm Kaynağı İdarî İşlemler (Yönetmelik vs) 105
a. Norm Kaynağı İdarî İşlemler 105
b. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 106
c. Bakanlık Yönetmelikleri 106
3. Yazılı Olmayan Hukuk 107
4. Hakimlerin Yarattığı Hukuk 108
5. Bilimsel Hukuk 109
III. Normların Uygulanabilirliği 109
1. Yürürlük 110
2. Geçerlik 111
3. Normun Anayasaya Aykırılığının Yaptırımı: Butlan 112
IV. Normların Zaman Bakımından Uygulanması 114
1. Zaman Bakımından Uygulanma 114
2. Muhakeme–Dışı Kanunların Zaman Bakımından Uygulanırlığı 115
3. Muhakeme Kanunlarının Zaman Bakımından Uygulanırlığı 115
4. Derhal Uygulanırlık Kuralının İstisnası 116
a. Kesinleşmiş Kararlar Bakımından Uygulanma 116
b. Şikayette Uygulanma 117
c. Görev Değişikliğinde Uygulama 117
d. Usul İşlemleri Bakımından Uygulanma 117
V. Yer Bakımından Uygulanırlık 118
1. Mülkilik Prensibi 118
2. Mülkilik Prensibinin İstinasları 118
3. Mahkeme Kararlarının Karşılıklı Olarak Tanınması 118
4. Delillerin Eşdeğerliği Sorunu 119
5. Cezai Konularda Uluslararası Adli İşbirliği Kanunu 119
VI. Normun Yorumlanması 119
VII. Muhakeme Normlarına Aykırılığın Yaptırımı 121
§ 4. CEZA MUHAKEMESİ İŞLEMLERİ 122
I. Hukukî İşlem, Muhakeme İşlemi ve Ceza Muhakemesi İşlemi 122
II. Muhakeme İşlemleri 123
III. Hukukî Değer 123
IV. Hukukî İşlemin Subjektif ve Objektif Unsurları 124
V. İşlemin Dil Şartı 124
VI. İşlemin Süre Şartı ve Eski Hale Getirme 124
1. Süreler 124
a. İşlemin Yapılması Bakımından Süreler 124
b. Tayin Eden Bakımından Süreler 125
c. Sürelerin Uzaması 126
d. Süreye Uyma 127
2. Eski Hale Getirme 128
a. Eski Hale Getirme Kavramı 128
b. Yoklukta Yapılan Duruşmadan Sonra Eski Hale Getirme 129
c. Eski Hale Getirme Dilekçesi 130
d. Eski Hale Getirme İstemi Üzerine Verilen Karar 131
VII. İşlem Türleri 131
1. Sözlü ve Yazılı İşlemler 131
2. Fiili ve Fikri İşlemler 134
3. Açık ve Gizli İşlemler 134
5. Elektronik İşlemler 135
a. UYAP Sistemi 135
b. SEGBİS Sorgusu 137
6. Araştırma, Soruşturma ve Koruma İşlemlerine Ait Tutanaklar 137
a. Tutanak Kavramı 137
b. Savcı Tutanakları 137
c. Soruşturma Evresinin Gizliliği ve Tutanak 138
d. İfade ve Sorgu Tutanakları 138
e. Adli Kolluk İşlemlerinin Tutanakları 138
f. Adli Kolluğun Fezleke Düzenlemesi Sorunu 138
g. Duruşma Tutanağı 139
h. Sair Muhakeme İşlemlerine Ait Tutanaklar 139
VIII. İşlemlerin Taraflara Bildirilmesi 140
1. İşlemlerin Açıklanması 140
a. Doğrudan Bildirme 140
aa. Tefhim 140
ab. Tevdi 140
ac. Sair Doğrudan Doğruya Bildirmeler 140
b. Vasıtalı Bildirme–Tebliğ 141
c. Telefon, Elektronik Posta İle Yapılan Çağrı 143
d. Bildirimdeki Hukuka Aykırılıklar 143
2. Mahkeme Başkanının Yaptığı ve Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılan Tebligat 144
a. Mahkeme Başkanı Veya Hakim Tarafından Yapılan Tebligat 144
b. Cumhuriyet Başsavcılığınca Yapılan Tebligat 144
3. Muhakeme İşlemi İle İlgili Görüş Bildirme Hakkı 144
4. Dosya 145
IX. Muhakeme Hukuku Yaptırımlarının Çeşitleri 146
1. Hukuk Bakımından Yokluk 147
2. Hak Düşümü 149
3. Butlan 149
4. Kabul Edilmezlik 150
X. Aykırılıkların Giderilmesinin Çeşitleri 151
1. Geçer Sayma 151
2. Değiştirme 152
3. Aykırılık Kaldırmak Suretile İşlemin Muhafazası 152
4. Geri Alma 152
5. Bozma Veya İptal 153
6. Islâh 153
7. Yenileme 153
§ 5. CEZA MUHAKEMESİNİN KONUSU: YARGILANACAK UYUŞMAZLIK 154
I. Yargılanacak Uyuşmazlığın Nitelikleri 154
1. Yargılanacak Uyuşmazlığın Sınırlarının Belirtilmesi 154
2. Yargılanacak Uyuşmazlığın Şüphelilik Özelliği 155
3. Yargılanacak Uyuşmazlığın Somut Olması 156
4. Yargılanacak Uyuşmazlığın Sorumluluğu Gerektirmesi 156
5. Yargılanacak Uyuşmazlığın Belirtilmesinin Sonuçları 157
II. Uyuşmazlıklar Arasında Bağlantı 159
1. Bağlantı Kavramı 159
2. Bağlantının Sonuçları 160
III. Muhakemelerin Birleştirilmesi 160
1. Birleştirme Kavramı 160
a. Birleştirme Kararı 160
b. Birleştirme Uyuşmazlığı 160
c. Muhakemelerin Aynı Evrede Olması Kuralı 161
d. Birleştirmenin Faydası 161
e. Birleştirmenin Sakıncaları 161
2. Birleştirmenin Sonuçları 162
3. Birleştirme İhtiyarı ve birleştirme yasakları 162
a. Birleştirme Kural Olarak İhtiyaridir 162
b. Birleştirme Yasakları 163
c. İçtihatla Getirilen Birleştirme Yasakları 163
4. Birleştirme Usulü 164
5. Birleştirilen Davaların Ayrılması 164
IV. Nispi Muhakeme 165
1. Nispi Muhakemenin Niteliği 165
a. Nispi Muhakeme Kavramı 165
b. Nispi Muhakemenin Fayda ve Sakıncaları 165
c. Nispi Muhakeme Yapma Kararı 166
d. Hukuk Mahkemesinin Belgede Sahtecilik Konulu Kesin Hükmü İstisnası 166
2. Nispi Muhakeme Yapma Mecburiyeti 166
a. Suç Tipinde Unsur 166
b. Yaş Tespiti 167
c. Hakarette İsnadın İspatı 167
V. Bekletici Mesele 168
1. Bekletici Mesele Kavramı 168
a. Bekletici Mesele Kavramı 168
b. Bekletici Meselenin Yararı ve Sakıncaları 168
2. Bekletici Mesele Sayma Mecburiyet ve Yasağı 169
a. Anayasaya Aykırılık İddiasında Bekletici Mesele Sayma Mecburiyeti 169
b. Diğer Bekletici Mesele Sayma Mecburiyetleri 169
c. Bekletici Mesele Sayma Yasağı 169
§ 6. SÜJELER 169
I. Cumhuriyet Başsavcılığı 170
1. Cumhuriyet Başsavcılığının Görevleri 170
a. Cumhuriyet Başsavcılığı Makamı ve Savcılar 170
b. Yer Bakımından Yetki 170
2. Cumhuriyet Savcılarının Görevleri 171
a. Cumhuriyet Savcısının Araştırma Yapma ve Yaptırma Görevi 171
b. Adli Kolluğa Verilen Emirler 172
c. Bilgi ve Belge Verme Yükümü 172
3. Uzlaştırma Bürosu 172
II. Sulh Ceza Hakimliği 173
1. Sulh Ceza Hakimliğinin Kuruluş ve Görevleri 173
a. Sulh Ceza Hakimlikleri 173
b. Sulh Ceza Hakimliklerinin Yargı Çevresi 173
c. Sulh Ceza Hakiminden Karar İstenmesi 174
d. Sulh Ceza Hakiminin Koruma Tedbirlerine Karar Verme Yetkisi 174
e. Sulh Ceza Hakimliği Kararlarına İtiraz 175
2. Sulh Ceza Hakimliğinin Diğer Görevleri 175
a. Sulh Ceza Hakimliklerinin Kabahatlerdeki Görevleri 175
b. Müsadere Kararı Verme 175
c. Sulh Ceza Hakimliğinin SYOK ve KYOK Kararlarını İncelemesi 176
d. Soruşturmanın Sulh Ceza Hakimi Tarafından Yapılması 176
III. Adli Kolluk 176
1. Kolluk ve Adli Kolluğun Yapılanması 176
a. Genel Kolluk Kavramı 176
b. Adli Kolluk 177
c. Adli Kolluk Personeli, Eğitimi ve İhtisaslaşma 177
d. Adli Kolluk Görevlileri 177
e. Adli Kolluk Sorumlusu 178
f. Adli Görevi Bulunmayan Üst 178
g. En Üst Dereceli Kolluk Amiri 178
2. Adli Kolluk Personelinin Görevlendirilmesi 179
a. Cumhuriyet Savcısının Adli Kolluğu Görevlendirmesi 179
b. Cumhuriyet Savcılarının Adli Kolluğa Emir Vermesinin Usulü 179
c. Sulh Ceza Hakiminin Verdiği Emir 180
d. Mülki Amirin Görevlendireceği Kolluk Amirinin Verdiği Emir 180
e. Adli Kolluk Personelinin Görev ve Yetkileri 180
f. Adli Kolluğun Olay Yerine Aldığı Tedbirler 181
3. Denetleme ve Değerlendirme Raporu Düzenleme 181
a. Adli Kolluğun Denetlenmesi 181
b. Değerlendirme Raporu 181
IV. Suçun Mağduru ve Suçtan Zarar Gören 182
1. Suçtan Zarar Gören, Suçun Mağduru ile Şikayetçinin Hukuki Durumu 182
a. Mağdur Haklarındaki Gelişmeler 182
b. Suçtan Zarar Görme Kavramı 182
c. Suç Mağduru ve Suçtan Zarar Gören Kişi Farkı 183
d. Suçtan Tüzel Kişinin Zarar Görmesi 183
e. Dar ve Geniş Anlamda Şikayet 183
2. Mağdur ile Şikayetçinin Hakları 184
a. Soruşturma Evresindeki Hukuki Durum 184
b. Haklarını Öğrenme Hakkı 184
c. Mağdur ile Şikayetçinin Soruşturma Evresindeki Hakları 184
d. Mağdur ile Şikayetçinin Kovuşturma Evresindeki Hakları 185
3. Mağdur İle Şikayetçinin Çağırılması ve Dinlenmesi 186
a. Mağdur ile Şikayetçinin Çağırılması 186
b. Mağdur ile Şikayetçinin Dinlenme Mecburiyeti 187
c. Mağdur ile Şikayetçinin Tanıklığı 187
d. İkincil Mağduriyetin Önlenmesi 188
e. Psikoloji, Psikiyatri Tıp Veya Alanında Uzman Kişi 189
V. Katılan 189
1. Katılma Hakkında Genel Açıklamalar 189
a. Katılmanın Hukuki Niteliği 189
b. Kamu Davasına Katılmada Savcının Durumu 189
c. Kamu Davasına Katılma İstemi Tali Ceza Davasıdır 190
d. Güvenlik Tedbiri Davasına Katılma 190
d. Katılmanın İstisna Olması Gerektiği 190
2. Kamu Davasına Katılmanın Koşulları 191
a. Katılmanın Ön Koşulları 191
b. Suçun Mağduru, Suçtan Zarar Gören vs. Olmak 191
c. Zamanında Katılma Talep Etmek 193
3. Katılmaya karar verilmesi 193
a. Katılma İstemi ve Kararı 193
b. Katılan Sıfatının Kazanılması 195
c. Katılma Nedeni İle Durma Kararı Verilemez 196
d. Katılanın Ödev ve Yetkileri 197
e. Katılanın Müstakil Kanun Yolu Hakkı 197
4. Kamu Davasına Katılma Davasının Sona Ermesi 199
a. Asıl Ceza Davasının Sona Ermesi 199
b. Katılanın Ölmesi 199
c. Vazgeçme – Geri Alma 199
VI. Malen Sorumlu 200
VII. Şüpheli ve Sanık 200
1. Şüpheli ve sanığın hukuki durumu. 200
a. Şüpheli ve Sanık Kavramları 200
b. Şüpheli veya Sanığın Belli Olması Şartı 201
c. Sanıklık Ehliyeti 201
2. Bizzat Yapılan Bireysel Savunma 201
a. Bireysel Savunma Makamı 201
b. Sanığın Delil Süjesi Olması 201
c. Bireysel Savunmadan Vazgeçilebilmesi 202
d. Sanığın Kişi İtibariyle Doğrudan Veya Dolaylı Taraf Oluşu 202
3. Şüphenin Kuvvet Dereceleri ve Buna Bağlanan Hukuki Durumlar 202
a. Hakkında İhbar Veya Şikayette Bulunulan Kişi 202
b. Suç İşlediği Tahmin Edilen Kişi 203
c. Düzeni Bozan Kişi 203
d. Şüpheli 203
e. Sanık 204
f. Ceza Davalısı 204
4. Şüpheli veya Sanığın Temsilcileri 204
a. Sanığın Temsilcisinin Yaptığı Savunma 204
b. Kanunî Temsilci 204
c. Sanığın Eşi 205
d. Sanığı Temsil Eden Müdafi: Sanığın Vekili 205
5. Ceza Muhakemesinin Aktif Süjesi Olan Sanığın Hakları 205
a. Savunma Hakkı Temel Haklardandır 205
b. Tüzel Kişinin Sanık Statüsüne Girmesi 206
c. Tüzel Kişi Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması 206
VIII. Müdafi 207
1. Savunma Görevi ve Savunma Makamı Hakkında Genel Bilgiler 207
a. Kamusal Savunmanın Önemi ve Savunma Türleri 207
b. Silahlarda Eşitlik 207
c. İddia Türleri 207
d. Müdafiliğin Geçmişi 208
e. Savunma Makamının Araştırma Görevi 208
f. Teknik Savunma 208
g. Makam İtibariyle Süjelik 209
2. Savunmanın “Kamusal Bir Görev”, Müdafinin “Bağımsız Bir Adalet Organı” Olması 209
3. Müdafinin Bağımsızlığı 210
a. Müdafinin Bağımsızlığı Kavramı 210
b. Sanığa Karşı Bağımsızlık 210
c. Üçüncü Kişilere Karşı Bağımsızlık 211
d. Basına Karşı Bağımsızlık 211
e. Baroya karşı bağımsızlık 211
4. Sanık İle Müdafisi Arasındaki İlişki ve İlişkinin Sona Ermesi 211
a. İlişki Konusundaki Görüşler 211
b. Özel Hukuk ve Kamu Hukuku İlişkisi 212
c. Sanığın İradesi ile Bağlı Olmama 212
d. Temsilci Sıfatı Taşıyan Müdafi 212
e. Müdafaa Hakkından Vazgeçme Sorunu 213
f. Azil 213
g. Müdafilik Görevinin Sona Ermesi 213
h. Sanığın Ölmesi 214
i. Müdafinin Görevden Çekilmesi 214
5. Müdafi Sayısı ve Müdafi Olmak İçin Aranan Koşullar 214
a. Soruşturma Evresinde Müdafi Sayısı 214
b. Kovuşturma Evresinde Müdafi Sayısı 215
c. Görevlendirilme 215
d. Avukat Olmak 215
e. Avukatlık Yasağı Bulunmamak ve Görevden Yasaklanmış Olmamak 215
f. Belli Sıfatları Olmamak 217
g. Menfaatlerde Uygunluk Olmak 217
6. Müdafinin Ödevleri 218
a. Müdafi Kabul Ettiği Müdafaa Görevini Yapmak Mecburiyetindedir 218
b. Müdafi Kabul Ettiği Müdafaa Görevini Dürüstlükle Yapmak Mecburiyetindedir 219
c. Müdafinin Sır Saklamak Mecburiyeti 219
d. İstinafta Müdafi 219
7. Zorunlu Müdafilik Sistemi 220
a. Sanığın Müdafi Seçmesi 220
b. Kanunen Zorunlu Müdafilik 220
c. İstem Üzerine Zorunlu Müdafi 220
d. CMK 150 Dışındaki Zorunlu Müdafilik Halleri 221
e. Zorunlu Müdafi Veya Vekile Ödenen Ücret 222
f. Müdafinin Baro Tarafından Görevlendirmesi 223
g. Adli Yardım 224
h. Zorunlu Müdafinin Duruşmada Hazır Bulunması 224
ı. Bozmadan Sonraki Muhakemede Müdafinin Hazır Bulunması 225
i. Uyarlama Muhakemesinde Müdafi 225
j. Müdafinin Vekaletname İbraz Etmesi Gerekmeyen Haller 225
k. Müdafinin Vekaletname İbraz Etmesi Gereken Durumlar 226
l. Uygulamadaki Vekaletname Tartışmaları 227
m. Müdafinin Bir Başka Avukatın Yardımından Yararlanması 227
8. Müdafinin Yaptığı Hukuki Yardım 228
a. Müdafinin Yaptığı Hukuki Yardımın Genel Kapsamı 228
b. Müdafinin Keşif, Yer Gösterme Ve Teşhis Gibi İşlemlerde Hazır Bulunması Sorunu 228
c. İfade Alma ve Sorguda Hazır Bulunma 229
d. Müdafi ve Vekilin Soruşturma Dosyasını İncelemesi 229
da. Soruşturma Dosyasının İncelenmesi 229
db. Her Zaman İncelenebilen Belgeler 230
dc. Tutuklama Kararı Öncesinde Dosyanın İncelenmesi 230
dd. Şüphelinin Kendi Dosyasını İnceleme Hakkı Sorunu 230
e. Müdafinin Şüpheli İle Görüşme Hakkı 231
ea. Yakalanan Şüphelinin Müdafi İle Görüşmesi 231
eb. Gözaltındaki Terör ve Örgüt Suçu Şüphelisinin Müdafi İle Görüşmesi 231
ec. Tutuklu Şüpheli Veya Sanığın Müdafisi İle Görüşmesi 232
ed. Müdafinin Tutuklu Sanıkla Yazışması 233
9. Savunma Makamı ile İlgili Diğer Hususlar 233
a. Savunma Bağışıklığı 233
b. Müdafiye Ayrıca Bildirme 233
c. Müdafinin Tanıklara ve Bilirkişilere Sual Sorma Yetkisi 234
d. Müdafinin Kanun Yolu Davası Açma Yetkisi 234
e. Gizli Soruşturma Yöntemlerinde Müdafaa Sorunu 234
f. Modern Müdafinin Gelişmiş Yetkileri 235
IX. Bilirkişi ve Uzman 236
1. Bilirkişinin Hukuki Statüsü ve Vasıfları 236
a. Adalet Bakanlığının Bilirkişilikle İlgili Görevleri 236
b. Bilirkişilik Bölge Kurullarının Görevi 236
c. Teknik Veya Özel Bilgi 236
d. Bilirkişi Tanık Değildir 237
2. Uzman Görüşü 237
a. Bilirkişi–Uzman Farkı 237
b. Uzmanın Davet Edilmesi 237
c. Davet İsteminin Reddi 238
d. Uzman Görüşü Almak İsteyebilen Süjeler 238
e. Uzmanın Yemin Etmesi 238
3. Bilirkişiye Başvurulabilen Haller 238
a. Hukuk Alanı Dışındaki Uzmanlık Alanları 238
b. Hukuki Meselede Bilirkişiye Başvurma Yasağı 239
c. Hakimin Teknik Bilgisini Kullanması Yasağı Ve Bilirkişiye Başvurma Mecburiyeti 239
d. Yasal Mecburiyetler 240
4. Bilirkişilik Yapabilenler ve Görevlendirme Kararı 240
a. Bilirkişi Olarak Atanabilecekler 240
aa. Yasaklı Olamamak 240
ab. Listeye Girmek 240
ac. Gerçek Kişi Olmak 240
ad. Bilirkişilerin Sayısı 241
ae. Resmi Bilirkişi 241
af. Yüksek Sağlık Şurası 241
b. Görevlendirme Kararı 242
ba. Görevlendirme Kararının Önemi 242
bb. Bilirkişiyi Görevlendiren Hakim Veya Mahkeme 242
bc. Cumhuriyet Savcısının Bilirkişi Görevlendirmesi 242
bd. Bilirkişiye Sorulan Sorular 242
c. Bilirkişinin Reddi ve Çekinmesi 242
ca. Bilirkişinin Objektifliği 242
cb. Ret Konusuna Karar Verilmesi ve İtiraz 243
cc. Bilirkişilikten Çekinme Mecburiyeti 243
cd. Bilirkişilikten Çekinme İhtiyarı 243
5. Bilirkişinin Yükümlülük ve Yetkileri 243
a. Bilirkişinin Yükümlülükleri 243
aa. Dürüstlük 243
ab. Tarafsızlık 244
ac. Yemin Etme 244
ad. Sır saklama Yükümü 245
ae. Duruşmaya Gelmek Yükümü 245
c. Bilirkişinin Yetkileri 245
ca. Çekinme Yetkisi 245
cb. Dosyayı İnceleme ve Sanığa Soru Sormak 245
cc. Tazminat 245
d. Görevini Yapmayan Bilirkişi Hakkındaki İşlem 246
da. Zorla Getirilme 246
db. Görevi Kötüye Kullanma Suçu 246
dc. Listeden Çıkarılma 246
6. Bilirkişi İncelemesinin Yapılması 246
a. Bilirkişi Raporu ile Bağlı Olmama 246
b. Davet 247
c. Bilirkişiye İkaz 247
d. Bilirkişinin İnceleme Konusunda Bilgi Vermesi 247
e. Bilirkişinin Keşif Yapması 247
f. Tıbbi Operasyonlar Yapma 247
g. Yabancı Hukuk Hakkında Bilgi Vermek 247
h. İnceleme Konusu Olgular ve Elde Edilen Bulgular 247
i. Ek Olgular 248
j. Bilirkişinin İnceleme Sırasında Algıladığı Hususlar 248
k. Bilirkişi Raporu 248
ka. Raporun Hazırlanması 248
kb. Yazılı Rapor Verme 248
kc. Ek Rapor İstenmesi 248
kd. Hukuki Değerlendirme Yapma Yasağı 248
ke. Teknik Bilginin Sınırları 249
l. Bilirkişi Mütalaasının Hukuki Niteliği 250
la. Delillerin Değerlendirilmesine Yardım 250
lb. Raporun Verilmesi Ve Sonra Yapılan İşlemler 250
lc. Raporun Değerlendirilmesi 250
ld. Hakim Bilirkişi Mütalaası İle Bağlı Değildir 251
le. Raporu Kabul Etmemenin Gerekçesi 251
lf. Duruşmada Bilirkişinin Raporunu Açıklaması 251
7. Bilirkişilerin Uzmanlık Alanları 252
a. Güvenlik Tedbiri Muhakemesinde Bilirkişilik 252
b. Sahte Para Üzerinde İncelemeler 252
c. Bilirkişiler İçin Öngörülen Uzmanlık Alanları 252
§ 7. YARGILAMA MAKAMI 253
I. Yargılama Makamlarını İşgal Eden Sujeler Olarak Hakimler 253
1. Hakimin Bağımsızlığı 254
2. Hakimin Bağımsızlığının Yasama Organına Karşı Korunması 256
3. Hakim Bağımsızlığının Yürütme Organına Karşı Korunması 256
4. Hakimler ve Savcılar Kurulu 258
5. Hakim Bağımsızlığının Yargılama Organına Karşı Korunması 260
6. Hakim Bağımsızlığının Ortama Karşı Korunması 260
II. Hakimin Objektifliği 261
1. Tarafsızlık 261
2. Yargılama Yasağına Aykırılığın Yaptırımı 262
3. Hakimin Kişiliğinden Sıyrılması 263
4. İlk Derece Hakiminin Kanun Yolu Muhakemesine Katılamaması 263
5. Soruşturma Evresinde Görev Yapan Hakimin Kovuşturmadan Yasaklanması 263
6. Önceki Yargılamada Görev Alan Hakimin Yargılamanın Yenilenmesinden Yasaklanması 264
7. Hakimin Reddi 264
a. Hakimin Reddi Sebepleri 264
b. Ret Davasının Açılması 265
c. Davanın Açılması Zamanı 265
d. Esas Davaya Bakma Hakkında Karar Verilmesi 266
e. Hakimin Oturumda Reddedilmesi 268
f. Hakimin Reddi İsteminin Geri Çevrilmesi 268
g. Hakimin Çekinmesi 268
h. Zabıt Katibinin Reddi ve Çekinmesi 269
III. Mahkemenin Görevi 269
1. Görev Yönünden Yetkinin Niteliği ve Çeşitleri 269
2. Kovuşturma Evresindeki Yargılama Makamlarının Görevleri 270
3. Sulh Ceza Mahkemeleri 2014–6545 sk İle Kaldırılmıştır 271
4. Asliye Ceza Mahkemelerinin Görevi 271
5. Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevi 271
6. Terör İhtisas Ağır Ceza Mahkemelerinin Görevi 272
7. Askeri Suçlarda Görevli Mahkemeler 272
8. Çocuk Mahkemelerinin Görevi 273
9. Bölge Adliye Mahkemesi, Yargıtay ve Anayasa Mahkemesi’nin İlk Derece Mahkemesi Sıfatı İle Baktığı Davalar 273
10. Naip Hakimlik 274
11. Görevsizlik Kararı 275
12. Görev Uyuşmazlığı 276
13. Görevsizlik Kararına Karşı Kanun Yolu 277
14. Üst Görevli Mahkemenin Görev Kazanması 277
15. Görevli Olmayan Mahkemece Yapılan İşlemlerin Yenilenmesi 278
16. İnfaz Hakimliği 279
IV. Mahkemelerin Yer Bakımından Yetkisi 280
1. Yetki 280
2. Yetkiyi Belirlemede Ana Kıstas 281
3. Basın Suçlarında İstisna 282
4. İnternet Yoluyla İşlenen Suçlarda İstisna 282
5. Banka ve Kredi Kurumlarının veya Kartlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle İşlenen Suçlarda İstisna 283
6. Çek Suçlarında İstisna 283
7. Çocuk Suçlarındaki İstisnalar 283
8. Milletvekili Suçlarındaki İstisna 283
9. Yedek Kıstaslar 283
a. Yakalanma Veya Tutuklanma Yeri 284
b. Şüpheli Veya Sanığın Yerleşim Yeri 284
c. Şüpheli Veya Sanığın Türkiye’de (En) Son Adresinin Bulunduğu Yer 284
d. İlk Usul İşleminin Yapıldığı Yer 284
10. Yabancı Memleketlerde İşlenen Suçlarda Yetki 284
11. Kovuşturmanın Aktarılması 285
12. Yabancı Ülkedeki Türk Diplomatlar 285
13. Nakil Vasıtalarında İşlenen Suçlar 285
14. Çevre Suçları 286
15. Bağlantılı Suçlarda Yetki 286
16. Yetkisizlik İddiasının Zamanı 287
17. Olumlu Veya Olumsuz Yetki Uyuşmazlığı 288
18. Kanun Yolu 288
19. Yer Yönünden Yetkisiz Hakimin İşlemleri 289
20. Davanın Nakli ve Duruşmanın Başka Yerde Yapılması 289
a. Davanın Nakli ve Duruşmanın Başka Yerde Yapılması Kavramları 289
b. Davanın Nakli Sebepleri: Hukuki ve Fiili Nedenler 290
c. Dava Nakli Kararını Veren Makam 290
d. Davanın Nakli Kararının Kesinliği 291
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
TEHLİKE TEDBİRLERİ VE KORUMA TEDBİRLERİ
§ 8. TEHLİKE TEDBİRLERİ 293
I. Tehlike Tedbirlerinin Hukuki Niteliği 293
1. Tehlike Tedbiri Kavramı 293
2. Koruma Tedbiri İle Önleme Tedbiri Arasındaki Farklar 293
II. İstihbarat Amaçlı Yetkiler 294
1. Milli İstihbarat Teşkilatının Görevleri 294
2. Milli İstihbarat Teşkilatının Yetkileri 295
a. İletişimin İstihbarat Amacı İle Denetlenmesi 295
b. 2014–6532 Sk İle Verilen Diğer İstihbarat Yetkileri 297
c. Tanıklık Yasağı 298
d. Bilgi Verme Yasağı 298
III. Ön Alan Araştırmaları 299
IV. Valinin Önleyici Yetkileri 302
V. Suç Önlemek Amacı İle İletişimin Denetlenmesi 302
1. Kavram 302
2. Suç Önleme Amaçlı İletişim Denetlemesine Tabi Suçlar 303
3. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Tedbirine Başvurulabilecek Aşama 304
4. Önleme Amaçlı İletişim Denetlenmesinde Nedenler 304
5. Suçu Önleme Bakımından Son Çare Olma Koşulu 304
6. Suç Önleme Denetlemesi Kararı 304
7. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesinde Süre 305
8. Önleme Amaçlı İletişimin Denetlenmesi Kararında Bulunması Gereken Hususlar 305
9. İletişimin Denetlemesi İşleminin Gerçekleştirilmesi 305
10. Tedbire Son Verilmesi 306
11. Elde Edilen Bilgilerin Kullanımı 306
12. Özel İş Yerlerindeki İletişimi Denetleme 306
13. Ceza İnfaz Kurumunda İletişim Denetleme 307
14. Kayıp Çocuklara İlişkin Yetkiler 307
15. Afet ve Acil Durumlardaki Yetki 307
VI. Önleme Araması 307
1. Tehlikenin Önlenmesi 307
2. Hakim Kararı Veya Yazılı Emir 308
3. Önleme Araması Kararı İstemi: “Makul Sebep” Kavramı 309
4. Önleme Araması Kararı Veya Yazılı Emri 309
a. Önleme Araması Kararı 309
b. Mülki Amirin Yazılı Emri 309
5. Önleme Araması Kararına İtiraz Sorunu 310
6. Önleme Araması Kararının Kapsadığı Yerler 310
7. Önleme Araması Kararının Uygulanması 310
8. Önleme Araması Kararı Almadan Yapılabilen İşlemler 311
9. Arama Yönetmeliğinde Gösterilen İstisnalar 312
10. Yönetmelikle “Arama” Sayılmayan Denetlemeler 312
11. Kaçakçılığın Önlenmesi 314
12. İnfaz Kurumlarında Yapılan Önleme Kontrolleri 314
13. Okullarda Yapılan Önleme Kontrolleri 315
14. Memurlarla İlgili Özel Kontrol Durumları 316
16. Avukatın Üzerinde Yapılan Önleme Araması 316
17. Önleme Araması Yapılarak Elde Edilen Deliller 317
18. Genel Arama–Taramalar 318
VII. Durdurma 318
1. Durdurma Kavramı 318
2. Durdurma ve Yakalama Farkı 320
3. Durdurmanın “Makul” Sebepleri 321
a. Suç Veya Kabahatin İşlenmesini Önleme 321
b. Yakalama Amaçlı Durdurma 322
c. Tehlikeyi Önleme Amaçlı Durdurma 322
d. Hakim Kararının Yerine Getirilmesi Amaçlı Durdurma 322
4. Durdurma Yetkisinin Kullanılması 322
VIII. Önleme Yakalaması ve Muhafaza Altına Alma 324
1. Toplum İçin Tehlike Teşkil Eden Hallerin Önlenmesi İçin Yakalama 324
2. Muhafaza Altına Alma, Sınır Dışı Etmek Üzere İdari Yakalama ve İdari Gözetim 325
a. Muhafaza Altına Alma 325
b. İdari Gözetim 325
3. Polis Hukukunun Öngördüğü Yakalama Yetkileri 327
a. Durdurma Sonrası Tutma 327
b. PVSK 13 İle Düzenlenen Yakalama Türleri 327
c. Can Güvenliğini Tehlikeye Düşüreni Yakalama Yetkisi 328
d. Kolluğun Uzaklaştırma Yetkisi 328
e. Aile İçi Şiddet Tehlikesini Önleme Yetkisi 328
f. Emre Uymayanı Yakalama Yetkisi 330
g. Özel Güvenlik Görevlisinin Yakalama Yetkisi 330
4. Önleme Yakalamasından Sonra Hakimden Karar Alma Sorunu 330
5. Muhafaza Altına Alınan Kişinin Durumu 331
§ 9. KORUMA TEDBİRLERİ 331
I. Koruma Tedbirlerinin Muhakeme Hukuku Bakımından Görevi ve Türleri 331
II. Koruma Tedbirlerinin Özellikleri 332
1. Vasıta Oluş 332
2. Geçici Oluş 332
3. Koruma Tedbirinin Ön Şartları 333
a. Gecikmede Tehlike 333
b. Haklı Görünüş 334
c. Ölçülülük 334
III. Şüphenin Kuvvet Dereceleri 335
1. Makul Sebep ve Makul Şüphe Kavramları 335
2. Soruşturma Evresinin Başlaması “Suç İşlendiği İzlenimi Veren Hal”: Başlangıç Şüphesi 336
3. Kovuşturma Evresine Geçilmesi: Yeterli Şüphe 337
4. Tali Ceza Davalarındaki Şüphenin Kuvvet Dereceleri 337
§ 10. ADLİ YAKALAMA 338
I. Yakalama Kavramı 338
II. Adli Yakalama 339
1. Suçüstünde Yakalama ve Kolluk Gözaltısı 340
2. Özel Kişilerin Suçüstü Yakalama Yetkisi 342
3. Tutuklama Yakalaması 343
4. Tutuklama Yasağı Bulunan Hallerdeki Yakalama 343
5. Müzekkereli Yakalama 344
a. Yakalama Emri Üzerine Yakalama 344
b. Yakalama Emri Türleri 345
c. Kesinleşmiş Hapis Cezasının İnfazı İçin Yakalama: Elegeçirme 346
d. Bilişim Sistemlerindeki Aranan Kişi Verilerine Dayanan Yakalama 347
6. Kimlik Tespiti Amacı İle Tutma 347
III. Yakalamanın İcrası 348
1. Yakalama İşleminin Gerçekleştirilmesi 348
a. Yakalamanın Yeri ve Zamanı 348
b. Yakalama Sırasında Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi 349
c. Kişiye Yakalandığının Açıklanması 350
d. Yakalama Sebebinin Bildirilmesi 351
e. Yakalanan Kişiye Haklarının Bildirilmesi 351
f. Yakalama Tutanağı 353
2. Cumhuriyet Savcısına Bilgi Verme 353
3. Konsolosluğa, Kanunî Yakınlara Veya Belirlediği Kişiye Haber Verme 354
4. Yakalamanın “Şikayet Hakkı Olan İlgililere” Bildirilmesi 354
IV. Özellik Taşıyan Yakalanmalar 355
1. Diplomatlık Dokunulmazlığı 355
2. Milletvekili Dokunulmazlığı 355
3. Suça Sürüklendiği İddia Edilen Çocukların Yakalanması 355
4. Basın Yolu İle İşlenen Suçlar 356
5. Kamu Görevlilerinin Yakalanması 356
6. İade Yakalaması 356
7. Avukatların Yakalanması 356
8. Yakalama Dışında Hürriyet Kısıtlaması 357
V. Gözaltına Alma 357
1. Gözaltı Kararı 357
a. CMK 91/2 Uyarınca Verilen Gözaltı Kararı 357
b. CMK 91/4 Uyarınca Kolluk Amiri Tarafından Verilen Gözaltı Kararı 358
2. Gözaltı Süreleri 359
a. Bireysel Suçlardaki Gözaltı Süresi 359
b. Gözaltı Süresinin Uzatılması 360
c. CMK 91/4 Kolluk Gözaltı Süresi 361
d. İade Yakalamasında Süre 361
3. Yakalamaya Karşı Sulh Ceza Hakimliğine CMK 91/5 Başvurusu 362
4. Gözaltı Birimine Getirme ve Yapılan İlk İşlemler 362
a. Gözaltı Birimi 362
b. Hakların Tekrar Bildirilmesi 362
c. Gözaltına Alma Kararı ve Nezarethaneye Kabul 363
d. Nezarethane Defterine Kayıt 363
e. Nezarethaneye Alınacak Kişinin Üstünün Aranması 364
f. Eşyanın Tutanağı ve Saklanması 364
5. Doktora Götürme 365
6. Müdafiin Nezarethaneye Gelmesi, Dosyayı İncelemesi ve Şüpheli İle Görüşmesi 365
a. Müdafiin Dosyayı İncelemesi 365
b. Müdafiin Şüpheli İle Görüşmesi 365
7. Gözaltına Alınan Sanığın İfadesinin Alınması 366
8. Gözaltı Durumunun Sona Ermesi 366
9. Gözaltı İşlemlerinin Denetimi 366
VI. Şüphelinin Sulh Ceza Hakimliğine Çıkarılması 367
1. Sorgu 367
2. Yakalama Emri Üzerine Yakalanan Kişi Hakkında Verilen Karar 367
a. Yetkili Hakimin Yüze Karşı Veya SEGBİS Üzerinden Verdiği Karar 367
b. Yakalama Emri Üzerine, Yetkili Hakimin Verdiği Karara İtiraz ve Tutukluluk Durumunun İncelenmesi Sorunu 368
§ 11. ADLİ KONTROL VE TUTUKLAMA 368
I. Adli Kontrol 368
1. Adli Kontrol Kararı Türleri 368
a. Tutuklama Kararı Yerine Adli Kontrol 368
b. Hasta veya Gebe Şüpheli Hakkında Tutuklama Kararı Yerine Adli Kontrol 369
c. Tutuklama Yasağı Olan Hallerde Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 369
d. Tutukluluk Sürelerinin Dolması Nedeniyle Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 369
e. Suça Sürüklenen Çocuklar Hakkında Uygulanan Adli Kontrol Tedbiri 370
2. Adli Kontrol Kararının Konusu Yükümlülükler 370
a. Yurt Dışına Çıkamamak 370
b. Hakim Tarafından Belirlenen Yerlere, Belirtilen Süreler İçinde Düzenli Olarak Başvurmak 372
c. Hakimin Belirttiği Merci Veya Kişilerin Çağrılarına ve Gerektiğinde Meslekî Uğraşlarına İlişkin Veya Eğitime Devam Konularındaki Kontrol Tedbirlerine Uymak 372
d. Taşıt Kullanma Yasağı ve Sürücü Belgesini Teslim Etme Yükümü 372
e. Tedavi Veya Muayene Olma Yükümü 372
f. Güvence Yatırma Yükümü 372
g. Suç Mağdurunun Haklarını Güvence Altına Almak 374
h. Aile Yükümlülüklerini Yerine Getireceğine ve Adli Kararlar Gereğince Ödemeye Mahkûm Edildiği Nafakayı Düzenli Olarak Ödeyeceğine Dair Güvence Vermek 374
ı. Mağdurun Haklarını Veya Nafaka Borcunu Önceden Ödetme 374
i. Silâh Bulunduramamak Veya Taşıyamamak 375
j. Konutunu Terk Etmemek 375
k. Belirli Bir Yerleşim Bölgesini Terk Etmemek 375
l. Belirlenen Yer Veya Bölgelere Gitmemek Ya Da Ancak Bazı Yerlere Gidebilmek 375
m. Belirlenen Kişi ve Kuruluşlarla İlişki Kurmamak 375
3. Adli Kontrol Kararının Verilmesi 375
4. Adli Kontrol Kararının Uygulanması 376
5. Adli Kontrolün Azami Süresi 376
6. Adli Kontrol Durumunun İncelenmesi ve Verilen Karar 377
7. Adli Kontrol Tedbirini Kaldırma Kararı 377
8. Tedbirlere Uymama 378
9. Koruma Tedbiri Nedeniyle Tazminat 378
II. Tutuklama 378
1. Tutuklama Hakkında Genel Bilgiler 378
2. Tutuklamanın Hukuki Niteliği 381
3. Tutuklamanın İhtiyarîliği 381
III. Tutuklama Kararı Verilmesinin Koşulları 382
1. “Kuvvetli Suç Şüphesinin Varlığını Gösteren Somut Deliller” Bulunması 382
2. Tutuklama Nedeni Bulunması 383
a. Tutuklama Nedenleri 383
b. Şüpheli Veya Sanığın Kaçması, Saklanması 384
c. Delil Karartma Kuvvetli Şüphesi 384
d. Tutuklama Nedeninin Var Sayılabileceği Katalog Suçlar ve Buzadji Kararı 385
e. Tekrar Suç İşleme Tehlikesi Sorunu: “Önleme Tutuklaması” 388
3. Ölçülülük ve Adli Kontrol Uygulamasının Yetersiz Kalması 388
4. Tutuklama Yasağı Bulunmaması 389
a. Adli Para Cezası ve Hapis Cezasının Üst Sınırı 389
b. Suça Sürüklenen Çocuklarda Tutuklama Yasağı 389
5. Sanığa Güvence Belgesi Verilmemiş Olması 389
6. Diğer Koşullar 390
a. Muhakeme Şartı Gerçekleşmelidir 390
b. Muhakeme Ehliyetinin Bulunması Koşulu 390
c. Dava Kamu Davası Olmalıdır 390
IV. Tutuklama Kararı Verilmesi İstemi ve Tutuklama Kararının Muhtevası 390
1. Tutuklama Kararı Verilmesi İstemi 390
2. Tutuklama Kararının Verilmesi 391
3. Tutuklama Oturumu Öncesinde Müdafiin Savunma Hazırlaması 393
4. Tutuklama Oturumu 394
5. Tutuklama Kararının İçeriği 395
6. Tutuklama Kararının Gerekçesi 395
7. Tutuklananın Yakınlarına Haber Verme 397
V. Tutukluluğun Azami Süresi 398
1. Tutukluluk Süreleri 398
a. Soruşturma Evresindeki Üst Süre 398
b. Kovuşturma Evresindeki Üst Süre 399
c. Terör Suçlarındaki İstisna 399
2. Tutukluluk Süresinin Hesaplanması:Hükmen/Hükümözlü Tutuklu 399
VI. Tutuklamaya İtiraz, Salıverilmeyi Talep Etme ve Re’sen İnceleme 402
1. Tutuklama Kararına İtiraz 402
2. Tutukluluk Durumunun Re’sen İncelenmesi ve Verilen Karar 403
a. İnceleme 403
b. Tutukluluk Durumunun Devamı Kararının Verilmesi 404
c. Tutuklu Şüphelinin Adli Kontrol Altına Alınması 405
VI. Tutuklunun Salıverilmesi 406
1. Cumhuriyet Savcısının Tutukluyu Kendiliğinden Serbest Bırakması 406
2. Tutuklunun Salıverilme İstemi 407
3. BAM Ve Yargıtay Tarafından Salıverilme 407
4. Sağlık Nedenlerinin Salıverme Sebebi Olup Olmadığı Sorunu 408
5. Salıverme Usulü 408
6. Salıverilenin Yükümlülükleri 409
VII. Tutuklunun Tabi Olduğu Rejim 409
1. Taban Kurallar 409
2. İnfaz Kanunundaki Düzenleme 410
VIII. Hürriyeti Bağlayıcı Cezadan Mahsup 411
IX. Özel Tutuklama Halleri 411
1. Özel Tutuklama Kavramı 411
2. Mal Beyanında Bulunmama 412
3. Duruşmanın Düzeninin Bozulması 412
4. Disiplin ve Zorlama Hapsi 412
5. İade Tutuklaması 413
§ 12. ADLİ ARAMA 414
I. Adlî Arama 414
1. Aramanın İkincil Bir Tedbir Olması 415
2. Adlî Arama Kararı Verilmesinin Ön Şartı: Makul Şüphe 415
a. Aranan Kişi Veya Şeyin Bulunabileceği Hakkında Makul Şüphe Kavramı 415
b. Aranan Kişinin Orada Bulunduğunu Gösteren “Makul” Şüphe, Şüphelinin İşlediği Sanılan Suç Bakımından İse “Basit” Suç Şüphesi Söz Konusu Olur 416
c. İhbar “Suç Delillerinin Elde Edilebileceği Hususunda Makul Şüphe” Sayılabilir 417
d. Kolluğun Suç Delillerinin Elde Edilebileceği Hususunda Makul Şüpheyi Takdir Etme Yetkisi 418
3. Şüpheli Veya Sanık İle İlgili Arama 419
4. Şüpheli Dışındaki Diğer Kişilerle İlgili Arama 419
5. Adli Aramanın Türleri 420
II. Diğer Kanunlardaki Arama ve Elkoyma Türleri 420
1. Orman Suçlarında Arama 420
2. Avukatın Bürosunda ve Konutunda Adli Arama 420
3. Vergi Hukukunda Arama ve Elkoyma 421
III. Arama Kararı Veya Emri 422
IV. Gece Yapılan Arama 428
V. Aramanın Yapılması 429
1. Aramada Hazır Bulunabilecekler 429
2. Aramada Belge İnceleme Yetkisinin Bulunmaması 430
3. Arama Sonunda Verilen Belge 431
§ 13. ELKOYMA VE MUHAFAZA ALTINA ALMA 431
I. Elkoyma 431
II. Muhafaza Altına Alma 432
III. Eşyayı Vermeyenler Hakkında Yapılan İşlem 433
IV. Devlet Sırrı İçeren Belgenin İncelenmesi 433
V. Elkonulamayacak Mektup ve Belgeler 434
VI. Elkoyma Kararı ve Emri 434
1. Elkoyma Kararı 434
2. Elkoyma Emri 435
3. Elkoyma Emrinin Onaylanması 435
VII. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma 436
1. Hak ve Alacaklara Elkoyma Kavramı 436
a. Kazanç Müsaderesinin Tedbiri Olarak Elkoyma 436
b. Elkonabilecek ve Kayyım Atanabilecek Olan Taşınmazlar, Hak ve Alacaklar 436
2. Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararı Vermeden Önce Rapor Alma Yükümü 436
3. Hak ve Alacak Elkoymasına Konu Teşkil Edebilecek Olan Suçlar 437
4. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoymanın Şartları 437
5. Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma Kararının Uygulanması 438
6. Elkoyma Kararının Gereklerine Aykırılığın Yaptırımı 438
7. Birleşmiş Milletler Kararı Üzerine Malvarlığının Dondurulması 438
VIII. Postada Elkoyma 440
1. Haberleşmenin Gizliliği 440
2. Postada Elkoyma Hakkındaki Düzenlemeler ve Elkoyma Yetkisi 440
3. Elkoyma Konusu Gönderiler 441
4. Eşyayı Tetkik Yetkisi 441
5. İlgilisine Haber Verme 441
6. Postada Elkoyma Tedbirinin Sona Ermesi 442
IX. Elkonulan Eşyanın İadesi 442
X. Elkonulan Eşyanın Muhafazası 442
§ 14. ŞİRKET YÖNETİMİ İÇİN KAYYIM TAYİNİ 443
I. Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini Hakkında Genel Bilgiler 443
II. Karar Verme Yetkisi 444
III. Kayyım Tayininin Koşulları 444
1. Kuvvetli Şüphe Sebebinin Varlığı 444
2. Suçun İşlenmekte Olması 445
3. Şirket Faaliyeti Çerçevesinde Bu Suçun İşlenmesi 445
4. Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkarılması Bakımından Zorunlu Olması 446
5. Suçun CMK 133/4. Fıkrada Belirtilen Katalog Suçlardan Olması 446
IV. Kayyım Olarak Atanabilecekler 447
V. Kayyım türleri 448
VI. Kayyımlığın Sona Ermesi 448
VII. Kayyım Tayini Nedeniyle Tazminat 449
VIII. İtiraz 449
IX. Kayyımın Ücreti 449
§ 15. BİLGİSAYARLARDA ARAMA 450
I. Bilgisayarda Arama Hakkında Genel Bilgiler 450
1. Bilgisayar Verisi 450
2. Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilgisayarlarda Arama 452
3. Siber Suç (Sanal Ortamda İşlenen Suçlar) Sözleşmesindeki Düzenlemeler 454
4. Bilgisayarlardan Elektronik Delil Elde Etme Yöntemi 457
II. Şüphelinin Kullandığı Bilgisayar, Bilgisayar Programları ve Cep Telefonunda Arama Yapılması 458
1. Bilgisayarda Arama Yapmanın Koşulları 458
a. Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunduğu İçin, Soruşturma Evresinin Başlamış Olması, Fakat Kovuşturmaya Geçilmemiş Olması Koşulu 458
b. En Son Çare Olma Koşulu 458
c. Hakim Kararı 458
2. Şüphelinin Kullandığı Bilgisayar ve Bilgisayar Programı İle Bilgisayar Kütüklerinde Arama Yapma Yöntemi 459
3. Bilgisayarın Hafızasındaki E–Mailler 460
4. Şüphelinin Cep Telefonunda Arama Yapılması 461
5. Özel Kişiler Tarafından Bilgisayarda İnceleme Yapılması Olasılığı 462
6. Karar Türleri 462
III. Bilgisayara Elkoyma ve Bilgisayarın Müsadere Edilmesi 463
IV. Bilgisayarda Yapılan Arama Sonunda Elde Edilen Verinin Delil Olma Özelliği 465
1. Sağlamlık Denetimi 465
2. Bilgisayar Verisinin Delil Olmasının 11 Koşulu 466
3. Türk Hukuku 467
§ 16. İNTERNETE ERİŞİMİN ENGELLEMESİ VE İÇERİĞİN YAYINDAN ÇIKARILMASI TEDBİRİ 468
I. Koruma Tedbiri Olarak İçeriğin Çıkarılması ve Erişimin Engellenmesi Kararı 468
II. Yaşam Hakkı, Kişilerin Can ve Mal Güvenliğinin Korunması Nedeni İle İçeriğinin Çıkarılması Veya Erişiminin Engellenmesi 469
III. Kişilik Haklarının Korunması Nedeni İle İçeriğin Yayından Çıkarılması ve Erişimin Engellenmesi 470
IV. Özel Hayatın Gizliliği Nedeni İle İçeriğe Erişimin Engellenmesi 471
§ 17. İLETİŞİMİN DENETLENMESİ 472
I. İletişimin Adli Amaçla Denetlenmesi Kavramı 472
1. İletişimin Denetlenmesi Kararı Verilmesinin Koşulları 472
a. Ceza Soruşturmasının Başlaması Koşulu 472
b. Somut Delillere Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebeplerinin Varlığı Koşulu 473
c. İletişim Denetlemenin İstisnai ve “Son Çare” Olarak Kullanılması Koşulu 474
d. Başka Kanunlarda Düzenlenen İletişimin Denetlenmesi Tedbirleri 475
2. “İletişim” ve “Denetleme” Kavramları 475
a. “Genel Yetki” İle Cumhuriyet Savcısının Yaptığı Araştırma, İletişimin Denetlenmesi Kapsamına Girmez 475
b. Telekomünikasyon Yolu İle İletişim Kavramı 477
c. İletişimin Dinlenmesi 478
d. İletişimin Kayda Alınması 478
e. “Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi” 479
f. İletişimin “Tespiti” 479
3. Mobil Telefonun Bulunduğu Yerin Tespiti 481
4. İletişimi Denetlenebilen ve Denetlenemeyen Kişiler 482
a. Soruşturma ve Kovuşturma Evrelerinde Denetleme 482
b. İletişimi Denetlenebilen Kişiler 482
c. İletişimi Denetlenemeyen Kişiler 483
ca. Kendisinden Şüphelenilmeyen Kişi 483
cb. Müdafiin İletişiminin Denetlenmemesi Kuralı 483
cc. Tanıklıktan Çekinme Yetkisine Sahip Kişiler 484
cd. Hakim Veya Cumhuriyet Savcısının İletişiminin Denetlenmesi Sorunu 486
5. Dinleme, Kayda Alma ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi Tedbirleri Uygulanabilen Katalog Suçlar 486
a. CMK 135/8 Listesinde Yer Alan Suçlar 486
b. Listede Yer Almayan Suçların Durumu 487
c. Listeden Çıkartılan, Sonra Tekrar Eklenen Suçların Durumu 488
6. “Kesintisiz” Denetleme Sorunu 489
7. İletişimin Denetlenmesi Kararının İçeriği, Denetlemenin Süresi ve Gizlilik 489
a. Hakim Kararının Veya Savcı Emrinin Muhtevası 489
b. Yetkili Yargılama Makamı 491
c. Gerekçe Gösterme Mecburiyeti 492
d. Sulh Ceza Hakiminin İletişimin Denetlenmesi Kararına İtiraz 492
e. Cumhuriyet Savcısının Emri İle Yapılan İletişim Denetleme 493
f. Kararın Dosyada Bulundurulması Mecburiyeti 494
g. Karar Alınmadan, Hat Sahibinin Rızası İle Yapılan İletişim Denetleme 494
h. Tedbirin Süresi 495
ı. Kararın Gizliliği 496
II. İletişimin Denetlenmesinden Elde Edilen Delillerin Niteliği 497
1. Denetlemeden Elde Edilen Delillerin Niteliği 497
2. Katalogda Yer Almayan Bir Suçta; Dinleme, Kayda Alma Sinyal Bilgisinin Değerlendirilmesi, Kanuna Aykırıdır; İletişimin Tespiti Yapılabilir 499
3. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı İlkesi 499
III. İletişimin Denetlenmesi Kararlarının Yerine Getirilmesi 500
1. İletişimin Denetlenmesi Yöntemi 500
a. İletişimin Denetlenmesinin Gerçekleştirilmesi 500
b. Denetlemenin Yapılacağı Yer 500
2. Kayıtların Metin Haline Getirilmesi 501
IV. İletişimin Denetlenmesi Tedbirine Son Verilmesi ve Kayıtların İmha Edilmesi 501
V. İletişimi Denetlenen Kişiye Bilgi Verilmesi 503
VI. Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi Sırasında Tesadüfen Elde Edilen Bilgiler 504
1. İletişimin Denetlenmesi Yöntemlerinden Tesadüfen Elde Edilen Delil, Sadece CMK 135/8 Kapsamındaki Suçlarda Kullanılabilir 504
2. Tesadüfen Elde Edilen Suç Şüphesinin, “Soruşturma Başlatmak İçin Kullanılması” Sorunu 504
§ 18. GİZLİ SORUŞTURMACI GÖREVLENDİRİLMESİ 506
I. Gizli Soruşturmacı Kavramı 506
1. Gizli Soruşturmacı 506
2. Gizli Soruşturmacının Statüsü 506
3. X Muhbir 508
II. Gizli Soruşturmacının Görevlendirilmesi 508
1. Somut Delile Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebepleri Bulunması 508
2. Başka Surette Delil Elde Edilememesi 509
3. Hakim Kararı 509
4. Soruşturmacının Kimliğinin Değiştirilmesi 509
5. Gizli Soruşturmacının Araştırmakla Görevlendirilebileceği Suçlar 509
6. Kararın Verilmesi 510
7. Kararın Saklanması 510
III. Gizli Soruşturmacının Topladığı Deliller 510
1. Koruma Tedbiri Uygulama Yasağı 510
2. Soruşturmacının Suç İşlememesi Kuralı 511
3. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı İlkesi ve Tesadüfi Delil Yasağı 513
IV. Gizli Soruşturmacının Topladığı Delillerin Duruşmada İkame Edilmesi 513
§ 19. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 514
I. Teknik Araçlarla İzleme Kararı Verilmesinin Koşulları 514
1. Soruşturma Başlatılması Mecburiyeti 514
2. Somut Delile Dayanan Kuvvetli Şüphe Sebebi Bulunması Koşulu 515
3. Başka Suretle Delil Elde Edilememesi Koşulu 515
4. Katalog Suçlar 515
II. Teknik Araçlarla İzleme Kararının Verilmesi ve Uygulanması 517
1. Cumhuriyet Savcısının İstemi 517
2. Hakimin Kararının İçeriği 517
3. Süre 518
4. Teknik Araçlarla İzleme Kararının Uygulanması 519
5. Delilin Soruşturmaya Bağlılığı Kuralı ve Tesadüfi Delil Sorunu 519
III. Özel Kişiler Tarafından Yapılan Ses ve Görüntü Kayıtları 520
1. Karşılıklı Konuşmaların Gizlice Kayıt Edilmesi 520
2. Özel Kişilerin Yaptığı Video Kayıtları 522
3. Eşler Arasında Yapılan Gizli Band Kayıtları 523
4. Özel Kişinin Getirdiği Hukuka Aykırı Delile İlişkin Görüşümüz 523
5. Resmi Makamlar Tarafından Yapılan, Teknik Takip Dışındaki Gizli Kayıtlar 523
a. MOBESE Kameralarındaki Görüntüler 523
b. İfade Alma Kayıtları 524
c. Tutuklunun Bilgisi Olmadan Ses Veya Görüntüsünün Kaydedilmesi 525
6. İnsan Kulağı İle Yapılan Gizli Dinlemeden Veya Radyo İle Yapılan Konuşmaların Dinlenmesinden Elde Edilen Deliller 525
§ 20. KORUMA TEDBİRLERİ NEDENİYLE TAZMİNAT 526
I. Tazminat İstemi 526
1. Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat 526
2. Tazminat İsteme Hakkını Bildirme Mecburiyeti 526
3. Süre Koşulu 527
4. Başvurulacak Mahkeme 527
5. İstem Dilekçesi 528
6. İstemin Kabul Açısından Reddi 528
7. Tazminat İsteyemeyenler 528
II. Tazminat Davasının Konusu 529
1. Kanunda Belirtilen Koşullar Dışında Yakalama, Tutuklama ve Adli Kontrol 530
a. Yakalama 530
b. Tutuklama ve Adli Kontrol 531
c. Tutukluluğun Devamına Karar Verme 531
d. Gözaltı Süresi İçinde Hakim Önüne Çıkarılmama 533
e. Kanuni Hakları Hatırlatılmadan Veya Hatırlatılan Haklarından Yararlanma İsteği Yerine Getirilmeden Tutuklama 533
f. Tutuklanan Kişinin Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna Çıkarılmaması ve Makul Sürede Hakkında Karar Verilmemesi 533
g. Yakalandıktan, Tutuklandıktan veya Bazı Adli Kontrol Tedbirleri Uygulandıktan Sonra Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı Veya Beraat Kararı Verilmesi 534
h. Mahkum Olan Kişinin Gözaltı Veya Tutukluluk Süresinin Hükümlülük Süresinden Fazla Olması Veya Sadece Adli Para Cezasını Gerektiren Suçtan Dolayı Yakalanan Veya Tutuklanan Kişi 535
ı. Yakalama Veya Tutuklama Nedeninin Veya Suçlamanın Bildirilmemesi 535
i. Yakalandığı Veya Tutuklandığının Yakınlarına Bildirilmemesi 535
2. Kanuna Aykırı Arama ve Elkoyma 535
III. Tazminat Muhakemesi 536
1. Dava Hakkı 536
2. İstemin Kabulü 536
3. İstemin Değerlendirilmesi 536
4. Mahkemenin Karar Verme Usulü 536
5. Maddi ve Manevi Tazminat, Avukatlık Ücreti 537
a. Maddi Tazminat 537
b. Manevi Tazminat 537
c. Avukatlık Ücreti 537
6. Kanunyolu: İstinaf 538
IV. Tazminatın Geri Alınması ve Rücu 538
1. Yargılamanın Yenilenmesi Durumunda Geri Alma 538
2. Müfteriye Rücu 539
3. Hakim ve Cumhuriyet Savcılarına Rücu 539
§ 21. DELİLLER 540
I. İspat Kavramı ve Deliller 540
1. İspat Kavramı 540
a. İspat Açısından Delillerin Rolü 540
b. İspatın Nispiliği 542
c. Şüpheden Sanığın Faydalanması 544
2. İspat Konusu 544
a. İspat Edilmesi Gereken Olay 544
b. İspatına İhtiyaç Olmayan Hususlar ve İstisnaları 545
3. Kimin Neyi İspat Edeceği Meselesi 546
a. Mahkemenin Delilleri Kendiliğinden Araştırması Kuralı 546
b. İspat Külfeti 547
4. Delillerin Özellikleri 547
a. Delil Gerçek Olayı Temsil Edici Olmalıdır 547
b. Mantık Kurallarına Uygun Olmalıdır 548
c. Konu İle İlgili Olmalıdır 548
d. Delil Hukuka Uygun Olmalıdır 549
e. Deliller Müşterek Olmalıdır 549
f. Bilimsel Deliller 550
5. Delillerin Sınıflandırılması 550
II. Beyan Delili: Tanıklık 552
1. Tanık Beyanı 552
2. Tanığın Gelme Yükümü Ve Zorla Getirilmesi 554
3. Tanığın Hakları 555
4. Tanıklıktan Çekinme 555
a. Kendisi ve Yakınları Aleyhine Tanıklıktan Çekinme: “Nemo Tenetur” Kuralı 556
b. Akrabalık 557
c. Meslek Sebebiyle Tanıklıktan Çekinme 557
d. Devlet Sırrı İle İlgili Tanıklık 559
e. Tanıklıktan Çekinme Sebebinin Bildirilmesi 560
f. Tanıklıktan Sebepsiz Çekinme 560
5. Tanığa Yemin Verilmesi 561
a. Yemin Verilmeyen Tanıklar 561
b. Tanığa Yemin Verilmesi 562
6. Tanıkların Dinlenmesi 564
7. Yüzleştirme 566
8. Tanık Dinlemede Görüntü ve Ses Kaydı (SEGBİS) 566
9. Tanığın Tekrar Dinlemesi 568
10. Tanığa Verilecek Tazminat ve Giderler 568
11. Tanığın Korunması 569
III. Belirti Delilleri 576
1. Belirti Kavramı 576
2. Belirti Delilinin Duruşmada İkamesi 578
IV. Belge Delilleri 578
1. Delil Olabilen Belgeler: Vesika, Senet, Belge 578
2. Belgenin Sağlamlığı 578
3. Yazılı Belge 579
4. Şekil Tespit Eden Belge 579
5. Ses ve Görüntü Tespit Eden Belge 580
6. Bilişim Verisi Şeklindeki Belgeler 580
7. Belge Delillerinin Duruşmada İkamesi 581
V. Hukuka Uygun Bir Şekilde Elde Edilmiş Delille İspat 581
1. Kanuna Aykırı Elde Edilen Delili Yasaklamanın Amacı 581
2. Terminoloji “Kanuna Aykırılık”, “Hukuka Aykırılık” ve “Hukuka Uygunluk” 582
3. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller Konusundaki Görüşler 583
a. Konusu Bakımından Yasaklanmış Olan Deliller 583
b. Özel Hayatın Korunması Amacı İle Yasaklanan Deliller 583
c. Elde Edilmesinde Uygulanan Metod Dolayısıyla Yasaklanan Deliller 584
4. Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Delillerin Kullanılıp Kullanılamayacağı Konusundaki Görüşler 585
a. Türk Hukukundaki Mutlak Yasak Görüşü 585
b. Mukayesi Hukuktaki Hukuka Aykırı Delillerin Kullanılmasını Kabul Eden Görüş 585
c. Belirli Hallerde Hukuka Aykırı Delillerin Kullanılmasını Kabul Eden Görüş 585
ca. Sanık Hakları Teorisi 585
cb. Korunan Hukuki Menfaat Görüşü 587
cc. Hukuka Aykırılığın Adil Yargılama Hakkını İhlal Etmemesi 588
cd. Özel Kişiler Tarafından Elde Edilen Deliller 593
5. İstisnai Hallerde Kullanılabilen Kanuna Aykırı Yöntemle Elde Edilen Deliller 595
6. Hukuka Uygun Olarak Elde Edilen Delilin, Başka Bir Davada Kullanılamaması Kuralı 595
7. Yabancı Ülkede Türk Kanunlarına Aykırı Yöntemlerle Elde Edilen Deliller Açısından İstisnalar 596
8. Delil Yasaklarının Uzak Etkileri Sorunu 596
9. Delilin Dosyadan Çıkartılması Sorunu 598
10. Kanaatimiz 598
VI. Hukuka Aykırı Bir Şekilde Elde Edilen Delillere Örnekler 602
1. Kanuna Aykırı Olarak Durdurma 602
2. Arama ve Elkoyma İşlemindeki Kanuna Aykırılıklar 603
3. Yakalama İşlemlerindeki Hukuka Aykırılıklar 604
a. Yakalanan Kişinin Haklarını Öğrenme Hakkı’nın İhlali 604
b. Yakalanan Kişinin Susma Hakkının İhlali 604
c. Yakalanan Kişinin İsnadı Öğrenme Hakkının İhlali 604
d. Yakalanan Kişinin Hakim Önüne Çıkarılma ve Sorguya Çekilme Hakkının İhlali. 605
4. İfade Alma İlgili Kurallara Aykırılık 605
a. İfade Alma Veya Sorgu Sırasında Müdafiin Hazır Bulunmaması 605
b. Müdafiin Şüpheli İle Görüştürülmemesi 605
c. “Yasak Sorgu Yöntemlerinin Uygulanmamasını Talep Etme” Hakkı 605
d. “İfade Alma Sayılmayan” Konuşmaların Akibeti 606
e. Hakların Kullandırılmamasının Sonucu 606
5. Teşhiste Yapılan Hukuka Aykırılık Örnekleri 607
İKİNCİ KİTAP:
CEZA MUHAKEMESİNİN YÜRÜYÜŞÜ
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
İLK DERECE MUHAKEMESİ
§ 22. CEZA MUHAKEMESİNİN EVRELERİ 611
I. Ceza Muhakemesinin Evreleri ve Morfolojik Prensipler 611
1. Organiklik Prensibi 611
a. Derece 612
b. Evre 612
c. Aşama 613
d. Bölüm 613
e. Hadise 613
2. Gelişme Prensibi 613
3. Uygunluk Prensibi 614
4. CMK’nın Soruşturma ve Kovuşturma Evreleri 614
II. Bizim Kabul Ettiğimiz Muhakeme Şeması 614
1. Suça İlişkin Araştırma İşlemleri 615
2. Kısa Soruşturma 615
3. Ara Soruşturma (İddianamenin Kabul Veya İadesi Aşaması) 616
4. Kovuşturma Evresi 617
§ 23. SORUŞTURMA EVRESİ 618
I. Soruşturma Evresinin Organları 618
II. Soruşturma Evresinin Özellikleri 619
III. Suçun İşlendiğinden Bilgi Edinme 621
1. Suçun Öğrenilmesi ve Soruşturmaya Başlama 621
2. Araştırma Yaparak Kendiliğinden Öğrenme 621
3. Şikayet ve Benzeri Kurumlar 622
4. İhbar 622
5. Gizli Haber Verme 623
6. Suç Duyurucu Rapor 623
7. Şüpheli Ölümün İhbarı 623
8. Medya’nın Suç Haberi Toplaması ve Sanık Hakları 624
IV. Ceza Soruşturmasının Başlaması 625
1. Ceza Soruşturması 625
2. Soruşturmaya Yer Olmadığı Kararı (SYOK) 626
V. Araştırma Mecburiyeti 628
1. Araştırma Mecburiyeti Kavramı 628
2. Adli Görevlerin Başlaması 628
VI. Adli Araştırmalar ve Koruma Tedbirleri 629
§ 24. CEZA MUHAKEMESİ ŞARTLARI 629
I. Ceza Muhakemesi Şartı Kavramı 629
II. Ceza Muhakemesi Şart ve Engelleri 630
1. Şikayet Şartı 630
a. Şikayet Kavramı 630
b. Şikayetin Soruşturma Evresindeki Rolü 631
c. Şikayetin Gayesi 631
d. Şikayetin Belli Bir Formülü Yoktur 632
e. Fiil Şikayet Edilir 632
f. Yazılı Şekil Şartı 633
g. Şikayetin Sirayeti Ve Şikayet Hakkı 633
h. Şikayet Süresi 635
ı. Şikayet Hakkından Vazgeçme 636
i. Şikayetin Uzlaştırma İle İlişkisi 638
j. Yabancı Devletin Şikayeti 638
2. Yazılı Başvuru Şartı 638
3. İstem (Talep) Şartı 641
4. Mütalaa Şartı 641
5. İzin Şartı 643
6. Kamu Yararı Şartı 644
7. Diplomatlık Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 644
8. Yasama Dokunulmazlığı 645
9. Kamu Görevlisi Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 646
a. Memur Dokunulmazlığı 646
b. Sağlık Personeli Dokunulmazlığı 647
c. Hakimlik Dokunulmazlığı 647
d. Savcılık Dokunulmazlığı 648
e. Avukatlık Dokunulmazlığı 648
f. Noterlik Dokunulmazlığı 648
g. Askerlik Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 648
h. Seçim Dokunulmazlığının Kalkması Şartı 650
ı. Karşılıklılık Şartı 650
10. Şüphelinin Hayatta Olması Şartı 650
11. Sanığın Çocuk Veya Akıl Hastası Olmaması Şartı 651
12. Kabahatüstü (Suçüstü) Yakalanma Şartı 652
13. Ceza Muhakemesi Şartı Olarak Görev 652
14. İddianamenin Hukuken Geçerli Olması Şartı 652
15. Uzlaşma Veya Önödeme Teklif Edilmesi Şartı 653
a. Uzlaşma Teklif Edilmesi 653
b. Önödeme Usulünün Denenmesi 653
16. Asıl Ceza Davasının Süresinde Açılması Şartı 653
17. Dava Zamanaşımının Dolmuş Olmaması Şartı 654
18. Bekletici Meselenin Çözülmesi Şartı 654
19. Sanığın Türkiye’de Bulunması Şartı 654
20. Gaipliğin Kalkması Şartı 654
21. Durma Sebebinin Kalkması Şartı 654
22. Aynı Davaya Bakılmakta Olmaması Şartı 655
23. Yargı Bulunmaması Şartı (Ne Bis in Idem) 655
24. Yeni Delil Veya Yeni Olay Meydana Çıkması Şartı 656
III. Ceza Muhakemesi Şartı Sayılmayan Haller 656
§ 25. SORUŞTURMA İŞLEMLERİ 656
I. Suçu Araştırma Yetkisi 656
1. Genel Yetki ve Özel Yetki 656
2. Doğrudan Araştırma ve Dolayısıyla Araştırma 657
3. Re’sen Delil Araştırma 657
II. İfade Alma Veya Sorgu İçin Çağrı, Zorla Getirme 658
1. İfadesi Alınacak Kişinin Davetiye İle Çağırılması 658
a. Davetler 658
b. Kolluğun Davet Etme Yetkisi 659
2. Zorla Getirme 660
a. Zorla Getirme Kişi Özgürlüğünü Kısıtlar 660
b. Şüphelinin Zorla Getirilmesi 660
c. Sanığın Duruşma İçin Zorla Getirilmesi 661
d. Tanığın Zorla Getirilmesi 662
e. Bilirkişinin Zorla Getirilmesi 662
III. İfade Alma ve Sorgu. 663
1. “İfade Alma” ve “Sorgu” Kavramları 663
2. Yakaladıktan Sonra İfade Alma, Gözaltında Tutulan Şüphelinin Veya Serbest Olan Kişinin İfadesinin Alınması 664
a. Yakalama Sonrası İfade Alma 664
b. Gözaltına Alınan Şüphelinin İfadesinin Alınması 664
c. Serbest Olan Kişinin İfadesinin Alınması 664
3. İfade Alma Sayılan ve Sayılmayan Sorular 665
4. Kimlik Tespiti 667
5. Suçlamanın Bildirilmesi 667
6. Müdafi Seçme ve Baro Tarafından Görevlendirilmesini İsteme, Hukuki Yardımdan Yararlanma Hakları ve Bunların Bildirilmesi 667
7. Hakların Bildirilmesi ve Hakları Kullanmaktan Vazgeçme Sorunu 669
a. Hakların Bildirilmesi 669
b. Hakları Kullanmaktan Vazgeçme Sorunu 670
8. Yakınlarına Haber Verme Mecburiyeti 671
9. Lehe Delil Toplanmasını İsteme Hakkı 671
10. Susma Hakkı 672
a. Susma Hakkı Pasif Haklardandır 672
b. Susma Hakkının Bilinip Bilinmemesi Sorunu 672
c. Susma Hakkı Bildirilmesinin İstisnası Yoktur 673
d. Bazı Tali Ceza Davalarında Susma Hakkı Bildirilmesi Gerekmez 673
e. Müdafiin İfade Alma Sırasındaki Konumu 673
11. İfadenin Sesli ve Görüntülü Olarak Kaydedilmesi Mecburiyeti (SEGBİS) 674
12. İfade Alma Veya Sorgu Oturumu 674
13. İfade Veya Sorgu Tutanağı 674
14. Şüphelinin Beyanının Özgür İradesine Dayanması 675
a. İfade Alma ve Sorguda Yasak Usuller 675
b. Kötü Davranma 676
c. İşkence 676
d. İlaç Verme 676
e. Yorma 676
f. Aldatma 676
g. Cebir Veya Tehditte Bulunma 677
h. Bazı Araçları Kullanma 677
ı. Kanuna Aykırı Yarar Vaat Etme 677
15. Yasak Usuller “Mutlak Delil Yasağı” Oluşturur 677
16. Kolluğun İkinci Kez İfade Alması Yasaktır 678
IV. Keşif 678
1. Keşif İlk Derece Mahkemesi Tarafından Yapılır 678
2. Soruşturma Evresindeki “Teftiş” İle “Keşif” Farklı İşlemlerdir 679
3. Keşif Kararı ve Keşfin Yapılması 679
4. Keşifte Hazır Bulunabilenler 680
V. Yer Gösterme 681
1. Oluşumu 681
2. Kendisini Suçlamama Hakkı 681
3. Yer Göstermenin Yapılması 682
4. Hükümlü ve Tutukluya Yer Gösterme İşlemi Yaptırılması 682
VI. Teşhis 683
1. Kavram 683
2. Aleyhe Delil Verme Yasağı ve Sıraya Dizme Usulü 683
3. Resimden Teşhis 684
4. Müdafiin Konumu 684
a. Teşhiste Hakların Bildirilmesi 685
b. Duruşmada Yüzleştirme ve Teşhis Hakkında 685
VII. Gözlem Altına Alınma 686
VIII. Beden Muayenesi 688
1. Beden Muayenesi Tedbirinin Amacı 688
2. Şüphelinin Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 691
a. İç Beden Muayenesi 691
b. Karar Verme Yetkisi, Karara İtiraz ve Yasaklanan Deliller 691
c. Hakim Kararı Alınmasına Rağmen İlgilinin Muayeneye Rıza Göstermemesi 692
d. Sağlık İçin Zararlı Olmama Koşulu 693
e. İşlemi Yapabilen Kişiler 694
f. Cezanın Ağırlığı Koşulu 695
g. Şüphelinin Dış Beden Muayenesi 696
3. Alkol Muayenesi 696
4. Mağdur ve Diğer Kişilerin İç ve Dış Beden Muayenesi ve Vücuttan Örnek Alınması 698
5. Çocuğun Soybağının Tespiti İçin Karar 699
6. Tanıklıktan Çekinme Sebepleri İle Muayeneden Veya Vücuttan Örnek Alınmasından Kaçınma 701
7. Kadının Muayenesi 702
8. Beden Muayenesi ve Aleyhe Delil Vermeye Zorlanamama Yasağı 702
IX. Moleküler Genetik İncelemeler ve DNA Veri Bankaları 703
1. Moleküler Genetik İncelemelerin Taşıdığı Özellikler 703
2. Moleküler Genetik İnceleme Yapılmasının Koşulları 704
3. Yargıtay Kararlarında Moleküler Genetik İncelemeler 709
4. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Görüşü 711
5. DNA Veri Bankaları 714
6. DNA Veri Bankaları Konusunda Uluslararası Düzenlemeler 716
a. Avrupa Konseyi 716
b. Prüm Sözleşmesi 716
c. Mukayeseli Hukuktaki Diğer Düzenlemeler 717
X. Fizik Kimliğin Tespiti 719
1. Kavram 719
2. Fizik Kimlik Bilgilerinin Yok Edilmesi 720
3. Teşhise Yarayan Kayıtlar 720
XI. Parmak izinin kayda alınması 721
1. Kavram 721
2. Parmak İzleri Kayıt Altına Alınabilen Kişiler 721
3. Sistemde Yer Alan Parmak İzi Kayıtlarının Kullanılması 722
4. Sisteme Kayıtlı Olan Parmak İzlerinin ve Fotoğrafların Silinmesi 723
5. Fotoğrafların Polis Hukukuna Göre Kayda Alınması 723
6. Polis Hukuku Amaçlı Kayıtlar İle Ceza Muhakemesi Amaçlı Kayıtlar Arasındaki Fark 723
XII. Ölünün Beden Muayenesi 725
1. Ölünün Kimliğini Belirleme 725
2. Otopsi 725
3. Yeni Doğanın Cesedinin Adli Muayenesi 726
4. Zehirlenme Şüphesi 726
§ 26. SORUŞTURMA EVRESİNİN SONA ERMESİ 726
I. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 726
1. Soruşturmasının Sona Ermesi 726
2. Maddi Mesele Bakımından Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 727
3. Hukuki Mesele Bakımından Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 727
4. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Türleri 727
a. Takdirilik Sistemi Kapsamında Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 727
b. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Sonrasında Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 728
c. Uzlaştırma Gerçekleşince Verilen Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 728
d. Önödemedeki KYOK 728
5. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Kararın Bildirilmesi 728
6. Kararın Kesin Hüküm Etkisi 728
II. “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara” İtiraz 729
1. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara İtiraz 729
2. Suçtan Zarar Görenin İtiraz Yetkisi 730
3. Şüphelinin İtiraz Etme Yetkisi Sorunu 731
4. Şüphelinin Hukuki Konumu 731
5. İtiraz Yöntemi 731
6. İncelemenin Yapılması 732
7. Verilebilen Kararlar 732
8. Takdirilik Sistemi 733
9. Etkin Soruşturma Yapılmaması Üzerine Yeniden Soruşturma Açılması 733
III. Kamu Davası Açmak Üzere İddianame Düzenlenmesi 734
§ 27. KAMU DAVASININ AÇILMASI 734
I. Kamu Davası Kavramı ve Kamu Davası Açılmasındaki Sistemler 734
1. Kamu Davası 734
2. Kamu Davası Açmada Mecburilik ve Takdirilik Sistemleri 734
II. Kamu Davası Açmada Takdir Yetkisi 735
1. CMK 171/1 Kapsamında Savcının Takdir Yetkisi 735
2. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 736
a. CMK 171/2 Kapsamındaki Takdir Yetkisinin Koşulları 736
b. Yeterli Şüphenin Varlığı Koşulu 737
c. Önödeme ve Uzlaştırmanın Önceliği 737
d. CMK 171/3. Fıkradaki Diğer Koşullar 737
e. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararına İtiraz 738
f. Deneme Süresinde Verilen Kararlar 738
g. Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Hakkındaki Görüşümüz 738
3. Kamu Davası Açma Mecburiyeti 739
4. Araştırma Mecburiyeti 739
5. Mecburilik Sisteminin Uygulanma Koşulu 740
6. Kamu Davasının Mecburiliği İlkesinin Yarar ve Zararları 741
7. Kamu Davasının Kendiliğindenliği ve Devamlılığı 741
III. İddianamenin Düzenlenmesi ve Mahkemece İncelenmesi 742
1. Delillerin Yeterli Şüphe Oluşturması 742
2. Görevli ve Yetkili Mahkemeye Hitaben Düzenlenme 742
3. İddianamede Yer Alması Gereken Diğer Hususlar 742
IV. İddianamenin İadesi 743
1. CMK 170. Maddeye Aykırı Olarak Düzenlenen İddianame Kavramı 743
2. Suçun Sübutuna Etki Edeceği Mutlak Sayılan Bir Delilin Toplanmamış Olması Kavramı 743
3. Önödeme Veya Uzlaştırma Ya da Seri Muhakeme Usulünün Uygulanmaması 744
a. Önödeme Uygulanmaması 744
b. Uzlaştırma Teklif Edilmemesi 744
c. Seri Muhakeme Usulünün Uygulanmaması 745
d. İzin veya Talep Koşulunun Yerine Getirilmemesi 745
4. Yargıtay’ın İddianamenin İadesi İle İlgili Kararları 745
a. Tavsif Hatası 745
b. Sevk Maddesindeki Değişiklik İddianamenin İadesi Sebebi Değildir 745
c. Kimlik Bilgilerinin Eksik Olması İade Nedeni Olmaz 746
d. Sağlık Raporu Alınmaması 746
e. İfade Almadan İddianame Düzenlenmesi Mümkündür 746
f. Görevsizlik Veya Yetkisizlik Nedeni İle İade Kararı Verilemez 747
g. Eksik Soruşturma İade Nedeni Değildir 748
h. Etkin Pişmanlık İşlemlerinin Yapılmaması İade Nedenidir 749
5. Otomatik Kabul 749
6. İade Sonrası Savcılık İşlemleri 749
7. İddianamenin İadesi Yolunun Kapanması 750
8. İddianamenin İadesi Kararına Karşı Kanun Yolu 750
V. İddianamenin Kabulü Kararı; Kamu Davasının "Açılmış Olması". 751
1. Kamu Davasının Açılmış Olması 751
2. Kovuşturma İşlemleri 751
3. Kovuşturma Evresinin Özellikleri 752
a. Sözlülük 752
b. Açıklık 752
c. Bağlılık 752
d. Yüze Karşılık 753
4. Kovuşturma Evresinin Aşamaları 753
§ 28. DURUŞMA HAZIRLIĞI 753
I. Duruşma Gününün Belirlenmesi 753
II. Duruşmada Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağırılması 753
1. Çağrı Kavramı 753
2. Hazır Bulunması Gereken Kişilerin Çağırılması 754
3. Duruşma İçin Zorla Getirme 754
4. Tutuklu Sanığın Duruşmaya Çağrılması 754
5. Çağrıyı Yapma Yetkisi Mahkemeye Aittir 755
6. Mahkemenin Re'sen Tanık Veya Bilirkişi Çağırma Yetkisi Düzenlenmemiştir 755
III. İddianamenin Tebliği 755
1. Kabul Edilen İddianamenin Tebliği 755
2. Taslak İddianamenin Tebliğ Edilmemesi Sorunu 756
3. Savunma Hazırlama Süresi 757
a. Koruyucu Süre 757
b. Süreye Uymamanın Yaptırımı 757
c. Savunmayı Hazırlamak İçin Verilen Sürenin "Yeterli" Olması Gerekir 757
IV. Sanığın Tanık veya Bilirkişi Davet Ettirmek, Savunma Delili Toplanmasını İstemesi 758
1. Duruşma Hazırlığında Savunma 758
2. Duruşma Hazırlığının Delil Toplama Bölümü 758
3. Tanığın Duruşmaya Çağrılması 759
4. Bilirkişi Veya Uzmanın Davet Edilmesini İstemek 759
5. Sanığın Delil Toplanması İstemi Hakkında Verilen Karar 760
6. Cumhuriyet Savcısına Bildirim 760
7. Savunma Tanıklarının İddia Makamına Bildirilmesi 760
8. İddia Tanıklarının Savunma Makamına Bildirilmesi 760
V. Duruşma Hazırlığında İstinabe ve Keşif 760
1. İstinabe 760
2. Naiple Veya İstinabe Yoluyla Tanık Veya Bilirkişi Dinlenmesi 762
a. Hastalık Veya Malullük Nedeniyle Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleme 762
b. Konutunun Yargı Çevresi Dışında Olması Nedeniyle Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleme 762
c. Davayı Gören Mahkemenin Büyükşehir Belediye Sınırları İçinde Naiple Veya İstinabe Yoluyla Dinleyememesi 763
d. İstinabe Olunan Mahkemenin Büyükşehir Belediye Sınırı İçindeki İstinabeyi Yapma Mecburiyeti 763
3. Görüntülü ve Sesli İletişim Tekniği Kullanılarak Tanık Veya Bilirkişi Dinlenmesi (SEGBİS) 763
4. Tanık Veya Bilirkişilerin Dinleneceği Günün Bildirilmesi 764
5. Duruşma Hazırlığında Yapılan Keşif ve Muayene 764
§ 29. DURUŞMANIN YAPISI 765
I. Duruşmanın Açıklığı 765
1. Muhakeme Hukuku İşlemlerinin Açıklığı 766
a. Gizli Yapılan İşlemler 766
b. Kimlik Bilgilerinin Gizliliği 767
2. Açıklığın Kaldırıldığı Haller 767
a. Duruşmanın Kapalı Yapılmasının Kararı 767
b. Kapalılık Kararının Gerekçesi 767
c. Kapalı Duruşmada Hazır Bulunma İzni 768
d. Zorunlu Kapalılık 768
e. Ses ve Görüntü Alıcı Alet Kullanma Yasağı 768
f. Duruşmanın Açıklığı İlkesinin İhlalinin Yaptırımı 769
3. Basın Özgürlüğü ve Aleniyet 770
a. Basın Özgürlüğünün Sınırları 770
b. Açık Duruşmanın İçeriğinin Yayımlanmasının Yasaklanabilmesi 771
II. Duruşmaya Ara Vermeme Kuralı 772
1. Duruşmanın Kesiksizliği 772
2. Duruşmaya Ara Verilebilen İstisnai Haller 772
3. Ara Verilmesini İsteme Hakkının Sanığa Bildirilmesi Mecburiyeti 773
4. Ek Savunma İçin Süre Verilmesi 773
III. Duruşmanın Düzeninin Sağlanması 773
1. Duruşmada Düzeni Sağlama Görevi 773
2. Salondan Çıkarma Yetkisi ve Disiplin Hapsi 774
3. Sanığın Dışarı Çıkarılması ve Duruşmanın Yokluğunda Sürdürülmesi 774
4. Duruşma Sırasında İşlenen Suç 775
IV. Duruşmada Hazır Bulunan Süjeler 776
1. Hakim 776
a. Hakimin Değişmemesi Kuralı 776
b. Mahkeme Başkanının Diğer Görevleri 777
ba. Şekil Bakımından İdare İşlemleri 777
bb. Sanığın Sorgusunu Yapmak 777
bc. Delillerin Ortaya Konmasını Yönetmek 777
2. Cumhuriyet Savcısı 778
a. Duruşma Savcısı 778
b. Birden Çok Savcı Veya Müdafi 778
3. Zabıt Katibi 779
4. Tercüman 779
a. Muhakemenin Dili 779
b. Tercümanın Görevlendirilmesi 780
c. Engelli Sanıkların Tercümanı 780
d. Tercümana Ödenen Ücret 780
e. Sanığın İstemi Üzerine Görevlendirilen Yardımcı Tercüman 780
f. Tercüman Listeleri 780
5. Müdafi 781
a. Müdafiin Duruşmada Hazır Bulunma Yükümü 781
b. "Duruşmaya Gelmeyerek Savunma" Girişimleri 782
c. Sanık Hazır Bulunmasa Da Müdafii Hazır Bulunmaya Yetkilidir 782
d. Sanığın Temsil Edilmesi 782
6. Sanık 783
a. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunması ve İstisnaları 783
aa. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunma Hakkı ve Mecburiyeti 783
ab. Sanık Hakkında Zorla Getirme Kararı Verilmesi 783
ac. Sorgu Yapmadan Davanın Gıyapta Bitirilebileceği Haller 783
ad. Sanığın Duruşmanın Devamı Süresince Hazır Bulunması İçin Alınan Tedbirler 784
ae. Davanın Sanığın Yokluğunda Bitirilebileceği Haller 785
af. Yoklukta Duruşma 785
ag. Sanığın Duruşma Salonundan Çıkarılması Kararı 785
b. Duruşmada Hazır Bulunmaktan Bağışık Tutulma 786
ba. Sanığın Duruşmada Hazır Bulunması Temel İlkedir 786
bb. Müdafiin Yetkili Kılınmış Olması Gerekir 786
bc. Bağışık Tutulan Sanığın İstinabe Suretiyle Sorgusu 786
bd. Görüntülü ve Sesli İletişim Tekniği İle Sorgu (SEGBİS) 786
be. Tutuklu Sanıkların Durumu 789
bf. Yurt Dışında Bulunan Sanıkların Durumu 789
c. Sanık Hazır Bulunmaksızın Yapılan Duruşmalarda Eski Hale Getirme 789
d. Sanığı Duruşmaya Getirmek İçin Yakalama Emri Verilmesi 790
§ 30. DURUŞMANIN YÜRÜYÜŞÜ 791
I. Duruşmanın Açılması ve Başlatılması 791
1. Duruşmanın Başında Yapılan İşlemler 791
a. Duruşmanın Açılması ve Bir Başka Güne Bırakılması 791
b. Duruşmanın Açılması ve Duruşmanın Başlaması Arasındaki Fark 791
c. Duruşmanın Başlaması ve Yapılan İşlemler 792
2. Tanıkların, Bilirkişilerin ve Uzmanın Yoklaması 792
3. Duruşmaya Başlama Kararı 792
4. İddianamenin Kabulü Kararının Okunması 793
5. Sanığın Kimliğinin Tespiti 793
6. Sanığa suçlamanın anlatılması 793
a. Sanığa iddianın anlatılması 793
b. İddianame Yerine Geçen Belge 794
c. Yetkisizlik Kararının Bildirilmesi 795
7. Önödemenin Veya Uzlaşmanın Hatırlatılması 795
8. İlk Talî Davaların Açılması 796
II. Duruşmada Yapılan Sorgu 796
1. Sorgunun Önemi 796
2. Sorgu Yöntemi 797
III. Delillerin Ortaya Konulması ve Delil İkamesi İsteminin Reddi 798
1. Delil İkamesi İsteminin Reddi 798
2. Delilin Ortaya Konmasının Reddi Kararının Gerekçesinin Yazılması Mecburiyeti 799
3. Delilin Ortaya Konmasından Vazgeçilmesi 800
4. Delil Veya Olayın Geç Bildirilmesi Ret Sebebi Olmaz 800
5. Mazeretsiz Gelmeyen Sanığın Yokluğunda Ortaya Konulan Deliller 801
IV. Anlattırıcı Soru ve Çapraz Sorgu 801
V. Esas Hakkında Mütalaalar 801
1. Soruşturma Evresinde Tarafların Görüşlerinin Alınması 801
2. Kovuşturma Evresinde Verilen Kararlar Öncesinde Görüş Alma 802
3. Esas Hakkındaki Mütalaa 802
4. Tartışmada Söz Alma Sırası 802
5. Tartışmanın İçeriği 803
6. Cevap Verme Hakkı 803
VI. Sanığın Son Söz Hakkı 803
VII. Hüküm Vermek İçin Müzakere 804
1. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Müzakeresi 804
2. Müzakerenin Yönetimi ve Oyların Toplanması 805
VIII. Kararlarda Oybirliği Veya Oyçokluğu 806
1. Kararların Oylanması 806
2. Karşı Oy ve Gerekçesi 807
§ 31. HÜKÜM 807
I. Hüküm Kavramı 807
1. Hüküm Vermenin Kolektif Oluşu 807
2. Çelişme 807
3. Mütalaa Niteliğinde Hüküm 808
4. Karar Niteliğinde Hüküm 809
5. Kesin Hüküm 810
6. Hükmün Mecburiliği Meselesi 810
II. Hükmün Unsurları 811
1. Maddi ve Hukuki Mesele 811
2. Hükmün “Sonuç” Kısmı 812
3. Gerekçeli Karar ve Kısa Karar 813
III. Gerekçe Kavramı; Hükmün Gerekçesi 813
1. Gerekçe Kavramı 813
a. Psikolojik Anlamdaki Hükmün Gerekçesi 813
b. Gerekçenin Yararları 813
c. Gerekçelerin Zararları 814
d. Yazılı Hukuk ve AİHM Kararlarındaki Durum 814
2. Gerekçede Bulunması Gereken Noktalar 814
3. Kararların Gerekçeli Olması 816
4. Hükmün Gerekçesi 816
a. Mahkumiyet Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar (CMK 230/1) 816
b. Beraat Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar 817
c. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararının Gerekçesinde Gösterilmesi Gereken Hususlar 817
IV. Hükmün Konusu 817
1. Yargılanacak Uyuşmazlığın Belirtilmesi 817
2. Fiili Nitelendirmede Mahkemenin Serbest Olması 818
3. Tavsif Değişikliği 819
a. Tavsif Nedeni İle Ek Savunma Verilmesi 819
b. Bildirimlerin Hem Sanığa, Hem de Müdafie Yapılması 821
V. Hakimin Kararını Duruşmaya Getirilmiş ve Huzurunda Tartışılmış Delillere Dayandırma Mecburiyeti 822
1. Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi 822
2. Sözlülük İlkesi 822
VI. Delillerin Hakimin Vicdani Kanaati İle Serbestçe Takdir Edilmesi 823
1. Vicdani Delil Sistemi 823
2. Delillerin Değerlendirilmesi (Takdiri) 823
a. Delillerin Sağlamlık Bakımından Değerlendirilmesi 823
b. Delillerin “Hukuka Uygunluk” Bakımından Değerlendirilmesi 824
3. Sübut Konusunda Hüküm Faaliyeti 824
4. Tecrübe Kaidesi İle İlgili Faaliyet 824
5. Karine 825
VII. Hüküm fıkrası 826
1. Hükmün "Türk Milleti Adına" Verilmesi 826
2. Hükmün Başında Yazılacak Noktalar 826
3. Hükmün Gerekçesinin En Geç Onbeş Gün İçinde Dava Dosyasına Konulması 826
4. Karar ve Hükümlerin Bunlara Katılan Hâkimler Tarafından İmzalanması 826
§ 32. HÜKÜM TÜRLERİ 827
I. Beraat Kararı 827
1. Yüklenen Fiilin Kanunda Suç Olarak Tanımlanmamış Olması 827
2. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmediğinin Sabit Olması 827
3. Yüklenen Suç Açısından Failin Kast Veya Taksirinin Bulunmaması 827
4. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlenmesine Rağmen, Olayda Bir Hukuka Uygunluk Nedeninin Bulunması 828
5. Yüklenen Suçun Sanık Tarafından İşlendiğinin Sabit Olmaması 828
6. Derhal Beraat Kararı Verilebilen Durumlar 830
II. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 830
1. Kusur Bulunmaması Nedeniyle Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 830
a. Yaş Küçüklüğü, Akıl Hastalığı 831
b. Zorunluluk Hali, Meşru Savunmada Sınırın Aşılması, Hata 831
2. Etkin Pişmanlık, Şahsi Cezasızlık vb. Nedenlerle Verilen Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı 831
III. Mahkumiyet Hükmü 832
IV. Güvenlik Tedbiri Hükmü 832
V. Davanın Reddi Kararı 834
1. Yargının Otoritesi 834
2. Ne Bis in Idem 834
3. Kesin Hüküm 835
4. Maddi Mesele Bakımından Kesin Hüküm 835
5. Ceza Mahkemesince Verilen ve Kesinleşen Hükmün Hukuk Mahkemesi Hakimini Bağlayıp Bağlamayacağı Konusu 836
VI. Düşme Kararı 837
1. Davayı Düşüren Sebepler 837
2. Düşme Kararının Verileceği Zaman 838
VII. Görevsizlik Kararı 838
VIII. Durma Kararı 839
IX. Yargılama Giderleri 840
1. Muhakemenin Gerektirdiği Giderler 840
2. Yargılama Giderleri Konusunda Karar Verilmesi 840
3. Cezaya Mahkumiyette Yargılama Giderleri 841
a. Sanığın Mahkum Olması 841
b. Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararına İtirazda Yargılama Giderleri 841
c. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Halinde 841
d. Hüküm Kesinleşmeden Sanığın Ölmesi Halinde Yargılama Giderleri 841
e. Aynı Sanığın Birleştirilen Davalarında Yargılama Gideri 841
f. İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Yargılama Gideri 842
4. Beraat Veya Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararında Yargılama Giderleri 842
5. Diğer Bazı Haller 842
6. Karşılıklı Hakaret Halinde Gider 842
7. Kanun Yolu Davasında Gider 843
8. Adli Tatil 843
X. Hükmün Açıklanması 845
1. Duruşmanın Sona Ermesi 845
a. Dar Manada Duruşmanın Sona Ermesi 845
b. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Evresinin Başlaması 845
c. Duruşmadan Sonuç Çıkarma Evresi İle Birlikte Geniş Manada Duruşmanın Sona Ermesi ve Hükmün Verilmesi 845
2. Hükmün Açıklanması (Tefhimi) 845
XI. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması 846
1. Anayasa Mahkemesi’sinin iptal kararları ve yeni düzenleme 846
2. Sanığın Rızasının Ceza Muhakemesinde Rol Oynadığı Haller 848
a. Kamu Davasının Mecburiliği Prensibinin Rızaya Dayalı İstisnaları 848
b. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasının Hukuki Niteliği 849
3. HAGB Kararı 850
a. HAGB Kararı Verilemeyen Haller 850
b. AİHM Kararlarının Göz Önünde Tutulması 851
4. HAGB Kararı Verilmesinin Koşulları 852
a. Mahkumiyet Hükmü Kurulmuş ve Cezanın Belirlenmiş Olması Koşulu 852
b. Cezaya İlişkin Önkoşul 852
c. Sanığın Kabul Etmesi Koşulu Kaldırılmıştır. 853
d. Sanığın Daha Önce “Kasıtlı” Bir Suçtan Mahkum Olmamış Bulunması 853
e. Mahkemece Sanığın Yeniden Suç İşlemeyeceği Konusunda Kanaate Varılması 853
f. Zararın Giderilmesi 853
g. Zararın Giderilememesi 854
5. HAGB Kararı Verilmesinin Sonuçları 854
a. Mahkumiyet Hükmünün Müsadere Dışında Hüküm Doğurmaması 854
b. Denetimli Serbestlik Uygulama Mecburiyeti 855
c. Seçenek Yaptırımlara Çevirememe 855
6. HAGB Kararına Karşı Kanun Yolu 855
a. İstinaf Ve Temyiz 855
b. 2024 Öncesi Uygulanan İtiraz 856
7. Denetimli Serbestlik Süresinde Veya Sürenin Sonunda Verilebilen Kararlar 858
a. Yükümlüklere Uyma Halinde Düşme Kararı Verilmesi 858
b. Yükümlülüklere Uymama Halinde Hükmün Açıklanması 859
c. Yeni Bir Mahkumiyet Hükmü Kurulması 859
ç. Açıklanan Veya Yeni Kurulan Hükme İtiraz 859
8. Çocuk Ceza Hukukundaki HAGB 859
9. Kesinleşmiş Hükümlerde HAGB 859
BEŞİNCİ BÖLÜM:
ÖZEL YARGILAMA USULLERİ
§ 33. GAİP VE KAÇAKLARIN YARGILANMASI, MÜSADERE, TÜZEL KİŞİLERİN TEMSİL EDİLMESİ 861
I. Gaip ve Kaçakların Yargılanması 861
1. Gaibin Yargılanması 861
a. Gaibin Tanımı 861
b. Gaip Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Verilebilir 861
c. Gaip Hakkında Delil Toplama ve Koruma Tedbiri Uygulama 862
d. Tutuklamama Güvencesi Belgesi 862
2. Kaçakların Yargılanması 863
a. Kaçak Tanımı 863
b. Kaçak Kararı Verilmesi 863
c. Kaçak Hakkında Yapılan Kovuşturma 864
d. Kaçak İçin Zorunlu Müdafi Görevlendirilmesi 864
e. Zorlama Amaçlı Elkoyma 864
3. Zorlama Amaçlı Elkoyma Kararı Kapsamındaki Suçlar 864
4. Elkoyma Kararının Uygulanması ve Kaldırılması 865
5. Kanun Yolu 865
6. Kaçak Hakkında Yoklukta Tutuklama Kararı Verilebilmesi 865
II. Müsadere Muhakemesi 866
1. Suçta Kullanılan Veya Suçtan Meydana Gelen Eşyanın Müsaderesi 866
a. Kamu Davası Açılmaması, Esasla Birlikte Müsadere Kararı Verilmemesi 866
b. Müstakil Müsadere Davası Açabilenler 867
c. Müsadere Duruşması ve Karar 867
d. Müsadere Davasında Elkoyma 867
2. Suç Konusu Olmayan Eşyanın Müsaderesi 868
3. Kanun Yolu 868
a. Müstakil Müsadere Kararına Karşı İstinaf 868
b. Suç Konusu Olmayan Eşyanın Müsaderesine İtiraz 869
4. Bazı Özel Durumlarda Müsadere 869
III. Tüzel Kişinin Ceza Muhakemesinde Temsil Edilmesi 871
1. Tüzel Kişi Hakkında Yaptırım Uygulanması Sorunu 871
a. Ceza Sorumluluğunun Sübjektifliği 871
b. Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması 871
c. Ceza Sorumluluğu Bulunan Tüzel Kişiler 871
d. Tüzel Kişi İle Uzlaşma 872
e. Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru 872
2. Tüzel Kişinin Faaliyeti Çerçevesinde İşlenen Suçların Muhakemesi 872
a. Tüzel Kişinin Organ Veya Temsilcisinin Duruşmaya Kabul Edilmesi 872
b. Tüzel Kişinin Kamu Davasına Katılması 873
IV. Örgüt Suçu Muhakemesi 873
§ 34. ÖNÖDEME 874
I. Önödeme Kurumunun Hukuki Niteliği 874
1. Önödeme Kavramı 874
a. Soruşturma Evresinde Önödeme 874
b. Kovuşturma Evresinde Önödeme 875
2. Önödeme Kapsamına Giren Suçlar 875
a. TCK 75/1 Suçları 875
b. TCK 75/6 Suçları 875
3. Ödenecek Miktar Veya Adli Para Cezasının Belirlenmesi 876
II. Önödeme ile İlgili Değerlendirmelerimiz 876
§ 35. UZLAŞTIRMA 877
I. Uzlaştırma ve Uyuşmazlığın Saptırılması 877
1. Uyuşmazlıkların Alternatif Yöntemlerle Halledilmesi 877
2. CMK’daki Uzlaştırma ve HMK’daki Arabuluculuk 877
II. Ceza Muhakemesi Kanunun Uzlaştırma Sistemi 878
1. Uzlaştırma, Yaptırım Benzeri Olan Bir Kurumdur 878
2. Şikayet Şartının Gerçekleşmesi Koşulu 879
3. Suça İlişkin Araştırma Yapılması ve Yeterli Şüphe 880
4. Uzlaştırma Teklifinin Yapılması 880
5. Şüphelinin Uzlaştırmadaki Hakları 881
6. Birden Çok Fail Bulunması Halinde Uzlaştırma 882
7. Mağdurun Uzlaştırmadaki Hakları 882
III. Uzlaşmaya Tabi Olan Suçlar 882
1. Soruşturulması ve Kovuşturulması Şikayete Bağlı Suçlar 882
2. TCK’da Yer Alan Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 883
3. Çocuklar Bakımından Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 884
4. Özel Kanunlarda Uzlaştırmaya Tabi Suçlar 885
IV. Uzlaştırmaya Tabi Olmayan Suçlar 886
1. Uzlaştırma Uygulanamayan Bağlantılı Suçlar 886
2. Uzlaştırma Uygulanamayan Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar 887
3. Uzlaştırma Uygulanamayan Önödemeye Tabi Suçlar 887
4. Uzlaştırma Uygulanamayan, Mağduru Kamu Tüzel Kişisi Olan Suçlar 887
V. Uzlaştırmacı Olabilenler: Avukat Veya Hukukçu, Cumhuriyet Savcısı 888
1. Uzlaştırmacının Tarafsızlığı 888
2. Uzlaştırma Bürosunca Görevlendirilen Uzlaştırmacı Avukat 888
3. Hukuk Öğrenimi Görmüş Kişiler Arasından Uzlaştırmacı Görevlendirilmesi 889
VI. Uzlaştırma İşlemlerinin Yürüyüşü 889
1. Baro Tarafından Yapılması Gereken Hususlar 891
2. Uzlaştırmacıya Ödenen Ücret 891
3. Uzlaştırma İlkeleri 891
4. Süreler 891
5. Uzlaştırma Oturumu Öncesi Yapılan Hazırlık Evresi 892
VII. Uzlaştırma Müzakereleri Aşaması 892
1. Tanışma ve Uzlaştırmacının Giriş Konuşması 892
2. Bilgi Toplama Aşaması (Doğrudan Soru ve Çapraz Sorgu) 893
3. Halledilmesi Gereken Problemleri Sınırlama ve Daraltma Evresi 893
4. Ayrı Yerlerde Toplanma 894
5. Tarafların Tekliflerini Belirleme Evresi 894
6. Müzakere Aşaması 894
7. Uzlaştırma Sureti ve Edim 894
a. Uzlaştırma ve Edimin Belirlenmesi Aşamasında Dikkat Edilecek Hususlar 894
b. Edim 895
8. Raporun Düzenlenmesi Aşaması 895
9. Haricen Uzlaştırma 895
10. Edimin İfa Edilmesi ve Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi 896
11. Hukuk Davası Açmak İçin Zamanaşımı Sorunu 896
a. Uzlaşmaya Rağmen Edimin Yerine Getirilmemesi 896
b. Hukuk Davalarının Zamanaşımı 896
12. Mahkeme Tarafından Uzlaştırma 896
13. Çocuk Hukukundaki Uzlaştırma 897
§ 36. SERİ MUHAKEME USULÜ 898
I. Seri Muhakeme Usulü (CMK 250) 898
1. Seri Muhakeme Usulünün Uygulandığı Suçlar 898
a. Seri Muhakeme Uygulanan Suçlar 898
b. Seri Muhakeme Uygulanmayan Haller 899
2. Seri Muhakeme Usulünde Tarafların Konumu 900
a. Cumhuriyet Savcısının ve Kolluğun Konumu 900
aa. Alternatif Muhakeme Usullerinin Uygulanma Sırası 900
ab. Yeterli Şüphe Aranmaması 900
ac. Seri Muhakeme Usulünün Mecburiliği 900
ad. Seri Muhakeme Usulü Uygulanması Teklifi ve Bunun Kabul Edilmesi 901
ae. Yaptırımın Belirlenmesi 901
af. Talep Yazısı Düzenlenmesi 901
b. Suçtan Zarar Görenin Konumu 901
c. Seri Muhakeme Usulünde Şüphelinin Konumu 902
3. Seri Muhakeme Usulünde Mahkemenin Konumu 902
a. Mahkemenin Şüpheliyi Dinlemesi ve Hüküm Kurması 902
aa. Seri Muhakeme Hükmünün Kurulması 902
ab. Talepnamedeki Eksikliklerin Giderilmesi İçin Dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına İade Edilmesi 902
ac. Kurulan Hükme Karşı İtiraz 902
b. Mahkemenin Seri Muhakeme Talebini Reddetmesi 903
ba. Talep Yazısının Reddi ve Soruşturmanın Genel Hükümlere Göre Sonlandırılması 903
bb. Seri Muhakeme Usulünden Vazgeçme Karinesi 903
bc. İddianame Düzenlenip Düzenlenmeyeceği Sorunu 903
bd. Kabul Beyanının Delil Olması Yasağı 904
II. Seri Muhakeme Usulüne İlişkin Görüşlerimiz 904
§ 37. BASİT YARGILAMA USULÜ 910
I. Basit Yargılama Usulü (CMK 251) 910
1. Basit Yargılama Usulü Kapsamına Giren Suçlar 910
a. Basit Yargılama Usulü Uygulanabilen Suçlar 910
b. Basit Yargılama Usulü Uygulanamayan Suçlar 910
2. Basit Yargılama Usulünde Tarafların Rolü 910
a. Cumhuriyet Savcısının Rolü 910
b. Basit Yargılama Usulünde Suçtan Zarar Gören ve Sanığın Durumu 911
3. Basit Yargılama Usulünde Mahkemenin Rolü 911
a. Duruşma Hazırlığı Aşamasında Asliye Ceza Mahkemesinin Takdir Yetkisi 911
b. Duruşma Yapmaksızın Hüküm Kurma Aşaması 912
4. İtiraz ve İtirazın İncelenmesi 913
5. İtirazın Kabul Edilmesi ve Genel Hükümlere Dönüş 913
6. Yayılma Etkisi 914
II. Basit Yargılama Hakkındaki Görüşümüz 914
ALTINCI BÖLÜM:
KANUN YOLLARI
§ 38. KANUN YOLLARINA BAŞVURMA HAKKI 917
I. Kanun Yolu Muhakemesinin Gayesi ve Görevi 917
1. Denetim Muhakemeleri ve Kanun Yolu Kavramı 917
2. Kanun Yolu Muhakemesinin Niteliği 918
3. Kanun Yoluna Başvurmak, Bir İnsan Hakkıdır 918
II. Kanun Yoluna Başvurabilenler 919
1. Şüpheli ve Sanığın Kanun Yolu Davası Açması 919
a. Serbest Olan Şüpheli Veya Sanığın Başvurusu 919
b. Tutuklunun Kanun Yoluna Başvurması 920
2. Avukatın Başvurma Hakkı 920
a. Müdafiin Kanun Yolu Başvurusu 921
b. Başvurunun Sanığın Açık Arzusuna Aykırı Olmaması Kuralı 921
c. Müdafiin Kanun Yoluna Başvurmaması 921
d. Müdafiin Kanun Yoluna Başvurma Yetkisinin Sona Ermesi 922
3. Yasal Temsilci ve Eşin Dava Hakkı 922
4. Medenî Bakımdan Sorumlunun ve Üçüncü Şahısların Kanun Yolu Davası 923
5. Cumhuriyet Savcısının Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 923
a. Kararı Veya Hükmü Veren Mahkemenin Yargı Çevresindeki Cumhuriyet Savcısı 923
b. Başka Mahkemenin Yargı Çevresindeki Cumhuriyet Savcısı 924
c. Cumhuriyet Savcısının Açtığı Kanun Yolu Davasının Lehe Veya Aleyhe Oluşu 924
6. Katılanın Kanun Yoluna Başvurma Yetkisi 924
a. İlk Derece Muhakemesinde Katılan Sıfatını Almış Bulunanlar 924
b. Katılan Sıfatını Alabilecek Surette Suçtan Zarar Görmüş Olanlar 925
7. Olağanüstü Kanun Yolu Davası Açabilenler 926
a. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı Davası Açabilenler 926
b. BAM Cumhuriyet Başsavcısının İtirazı Davası Açabilenler 926
c. Kanun Yararına Bozma Davası Açabilenler 926
d. Yargılamanın Yenilenmesi Davası Açabilenler 926
III. Kanun Yolu Davasının Açılması 926
1. Kanun Yolu Muhakemesinde İddia Hakkı 926
2. Karardan Önce Kanun Yolu Davası Açılamaz 927
3. Kanun Yoluna Başvurma Hakkının Öğretilmesi 927
4. Başvuru Süresi 927
5. İstek Koşulu 927
a. Yazılı Başvuru 927
b. Sözle Başvuru 928
c. İsteğin Koşulsuz Olması Şartı 928
d. Otomatik Açılma 928
6. Vazgeçme, Geri alma 929
a. Vazgeçme ve Geri Alma Farkı 929
b. Müdafiin Vazgeçmesi Veya Geri Alması, Vekaletname İbrazı 929
c. Küçükler ve Müdafiin Vazgeçme Veya Geri Alması 929
d. Cumhuriyet Savcısının Vazgeçme Veya Geri Alması 930
7. Kanun Yoluna Başvuru Harcı 930
8. Başvurulacak Makam 930
9. Kanun Yolunun Belirlenmesinde Hata 930
10. Karardan Zarar Görmek Şartı 931
11. Davanın Kabulü Kararı 931
IV. Kanun Yolu Davasının Açılmasının Sonuçları 932
1. Kesinleşmenin Engellenmesi 932
a. Kesinleşmenin Engellenmesi ve Muhakemeye Devam Olunması 932
b. Ceza İnfazının Geri Bırakılması Veya Durması 933
c. Mahkûmiyet Dışındaki Kararların Yerine Getirilmesinin Mümkün Olması 933
2. Yargılamanın Üst Mahkemeye Aktarılması Etkisi 933
3. İncelemenin İstekle Bağlı Olması: ultra petita 933
4. Verilecek Kararın Kanun Yolu Davası Açmayanlara Tesir Etmemesi 934
5. Verilecek Kararın Kesin Olması 934
6. Aleyhe Değiştirmeme Mecburiyeti Doğması: Reformatio in Peius 935
a. Kavram 935
b. İtirazdaki Durum 935
c. İstinaf ve Yargılamanın Yenilenmesindeki Durum 935
d. Temyizdeki Durum 935
§ 39. İTİRAZ 936
I. İtiraz Yolunun Niteliği 936
1. İtirazın Olağan Kanun Yolu Oluşu 936
2. İtirazda Maddi Meselenin İncelenmesi 937
II. İtiraz Olunabilen ve İtiraz Olunamayan Kararlar 937
1. Kanunun İtirazı Kabul Ettiği Haller 937
a. Hâkimlik Makamı Kararları 937
b. İtiraz Olunabilen Mahkeme Kararları Kanunda Gösterilmiştir 938
c. Savcılık İşlemleri 938
2. İtiraz Olunamayan Kararlar 938
a. Mahkemenin Hüküm Şeklinde Verdiği Karar 938
b. Mahkemenin Ara Kararları 938
c. İtiraz Edilemeyen Hakimlik Kararları 939
d. Yargıtay Kararları 939
e. İtiraza Müsait Olmayan Kararlar 939
III. Tutuklama Kararına ve Yakalama Emrine İtiraz 940
1. Tutuklama Kararına İtiraz 940
a. Sulh Ceza Hakimliği Veya Mahkemece Verilen Tutuklama Kararı 940
b. Tutuklamama Kararına İtiraz Üzerine, Merci Tarafından Verilen Tutuklama Kararına İtiraz 940
c. Tutuklu Şüphelinin Salıverilme İstemi Hakkında Verilen Karara İtiraz 941
2. Yakalama Emrine İtiraz 941
a. Soruşturma Evresinde Sulh Hakimi Tarafından Düzenlenen Yakalama Emrine İtiraz 941
b. Kovuşturma Evresinde Mahkeme Tarafından Düzenlenen Yakalama Emrine İtiraz Sorunu 941
IV. HAGB Kararına İtiraz 942
V. İtiraz Yolunda Yargılama Makamı 942
1. İtiraz İçin Başvurulacak Makam 942
2. İtirazı İnceleyen Makam 942
a. Sulh Ceza Hâkimliği Kararlarına Yapılan İtirazlar 942
b. Asliye Ceza Mahkemesi Hâkimi Tarafından Verilen Kararlara Yapılacak İtirazların İncelenmesi 943
c. Ağır Ceza Mahkemesi İle Ağır Ceza Mahkemesinin Başkanı Tarafından Verilen Kararlara İtirazı İnceleyen Makam 943
d. Naip Hâkim Kararlarına Yapılan İtirazların İnceleyen Makam 943
e. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairelerinin Kararları İle Yargıtay Ceza Dairelerinin Esas Mahkeme Olarak Baktıkları Davalarda Verdikleri Kararlara Yapılan İtirazlar 943
f. Yapılan Değişikliğin Değerlendirilmesi 943
VI. İtiraz Davasının Açılması ve Sonuçları 944
1. İddia Hakkı 944
2. İtiraz Süresi ve İtiraz Tali Davasının Açılması 944
3. Kararı Veren Makamın İtiraz Edilen Kendi Kararını Düzeltme Yetkisi 945
4. İtirazın Yerine Getirmeyi Engellememesi 945
5. İtiraz Tali Davasında Karşı Görüş Alınması 945
6. İtirazın İncelenmesi 946
7. İtiraz Üzerine Verilen Islah Kararı 946
8. İtiraz Üzerine Verilen Kararın Kesinliği; Kanun Yararına Bozma Yolu 946
§ 40. İSTİNAF 947
I. İstinaf Hakkında Genel Bilgiler 947
1. İstinafta Maddi ve Hukuki İnceleme Yapılması 947
2. İstinafın Leh ve Aleyhindeki Görüşler 948
3. CMK’nın Kabul Ettiği İstinaf Genişletilmiş Temyizdir 949
4. İstinafta Yargılama Makamı 949
5. İstinafta İddia Makamı 949
6. Bölge Adliye Mahkemesi Adalet Komisyonu 950
II. İstinaf Edilebilen ve Edilemeyen Hükümler 950
1. İstinaf Edilebilen Hükümler 950
a. İlk Derece Mahkemelerinin Hükümleri 950
b. Hükme Esas Teşkil Eden Ara Kararlar 950
c. Diğer Kanunlarda Temyiz Teriminin Kullanıldığı Haller 950
d. İstinaf Atlanarak Doğrudan Temyiz Davası Açılabilen Hal 950
2. İstinaf Edilemeyen Hüküm Veya Kararlar 951
a. 15.000 TL Adli Para Cezasına Mahkumiyet Hükümleri 951
b. 500 Gün Adli Para Cezasına Kadar Beraat Hükümleri 951
c. Durma Kararı 952
d. Soruşturma Evresinde Verilen Kararlar 952
e. HAGB Kararının İstinaf Edilmesi 952
f. Kesin Olarak Verilen, İstinaf Edilemeyen Kararların İnsan Hakları Açısından Değerlendirilmesi 952
III. İstinaf Davasının Açılması 953
1. İstem Şartı 953
a. Davasız Yargılama Olmaz İlkesi 953
b. Otomatik İstinaf 953
2. Başvurulacak Mahkeme ve Süre Koşulu 953
a. İstinaf Süresi 953
b. Asliye Ceza Mahkemelerinde İstinaf Süresi 953
c. İstinafta Eski Hale Getirme 954
3. Karardan Zarar Görme Koşulu 955
4. İstinaf Nedeni ve Gerekçe Gösterme Mecburiyeti Yoktur 955
a. Sanık İle Katılanın Başvuru Nedenlerini Göstermek Mecburiyeti Yoktur 955
b. Cumhuriyet Savcısının İstinaf Nedenlerini Gerekçeleri İle Birlikte Gösterme Mecburiyeti 956
c. İstinaf Nedenleri ile Gerekçelerinin Sonradan Bildirilmesi 956
5. İstinaf Davası Açabilenler 957
IV. İstinaf Davası Açılmasının Sonuçları 958
1. Hükmün Kesinleşmesinin Önlenmesi ve Esas Hakkındaki İncelemenin Üst Mahkeme Tarafından Yapılması 958
2. İstinaf İsteminin İlk Derece Mahkemesi Tarafından İncelenmesi 958
a. Kabul Edilebilirlik İncelemesi 958
b. İstinaf İsteminin İlk Derece Mahkemesi Tarafından Reddedilmesine Karşı, Bölge Adliye Mahkemesinin Karar Vermesini İsteme 958
c. İstinaf İsteminin Kabul Edilmesi Halinde İstinaf Dilekçesinin Tebliği 959
d. Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine Gönderilmesi 959
e. Koruma Tedbirlerinin Uygulanması Sorunu 960
3. Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet Savcısının Görevleri 960
4. BAM Tarafından Yapılan Ön İnceleme 960
a. Yer İtibarı İle Yetki Sorunu 960
b. BAM Tarafından Yapılan Kabul İncelemesi 961
c. Ön İncelemede Verilen Kararlara Karşı İtiraz 961
5. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin Dosya üzerinden Yaptığı Esas İncelemesi ve Kovuşturma 961
a. Dosya Üzerinden Verilen “İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı” 961
b. Dosya Üzerinden Verilen “Hukuka Aykırılık Giderilerek İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı” 962
c. Cezanın En Alt Derecesinin Uygulanmasını Gerektiren Hukuka Aykırılığın Düzeltilmesi 963
d. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı veya Cezada İndirim Yapılması Kararı 963
e. Davanın Reddi veya Güvenlik Tedbiri Kararındaki Hata 963
f. İlk Derece Mahkemesinin Kararının Bozulması Kararı 963
g. İstinafa Özgü Bozma Nedenleri 964
h. Davanın Yeniden Görülmesi Kararı 964
6. Duruşma Hazırlığı 965
a. Görev Sorunu 965
b. Delil İkamesinin Kapsamı Konusunda Geçici Bir Karar Verilmesi ve Duruşmada Ortaya Konacak Olan Delillerin Getirtilmesi 966
c. Raportör Üyenin İnceleme Raporu Hazırlamakla Görevlendirilmesi 966
d. Yeni Olay ve Yeni Delil Araştırılması 967
e. Tanık ve Bilirkişilerin Çağırılması 967
f. Sanığın Çağırılması 967
g. Müdafiin Çağırılması 968
h. Duruşma Hazırlığında SEGBİS Yöntemiyle Tanık veya Bilirkişi Dinlenmesi 969
ı. Duruşma Gününün Saptanması 970
V. İstinaf Duruşması 970
1. İstinaf Duruşmasının Özellikleri 970
a. İstinafın İkinci Derece Olmasına Bağlı Özellikler 970
b. İstinaf Duruşması 970
2. İnceleme Raporu 971
a. İnceleme Raporu Hazırlamakla Görevlendirilen Üye 971
b. İnceleme Raporunun İçeriği ve Raporun Sunulması 971
c. İnceleme Raporunun Hukuki Niteliği 973
3. İlk Derece Mahkemesinin Gerekçeli Hükmünün Anlatılması 973
a. İlk Derece Mahkemesince Verilen Hükmün Anlatılması 973
b. Daha Önce Kesinleşmiş Olan Kararlar ile Yapılan Tespitlerin Bağlayıcılığı 974
4. Sanığın Sorgusu 975
5. İlk Derece Mahkemesinde İkame Edilen Delillerin Tutanaklarının Okunması 976
a. İstinaf Duruşmasında Belge Okuma İstisnalarının Genişletilmesinin Nedeni 976
b. İstinafta Maddi Gerçeğin Araştırılması Koşulu 976
c. İlk Derecede Düzenlenen Tanık Dinleme Tutanağı, Bilirkişi Raporu ve Yapılan Keşfin Tutanağının Okunması 977
d. İlk Muhakemede Yapılan Ses ve Görüntü Kayıtlarının Yazıya Dökülmüş Şeklinin İstinaf Duruşmasında Okunması 977
6. İstinaf Duruşmasında Delillerin Ortaya Konulması 978
7. İstinaf Duruşmasında Esas Hakkında Mütalaa 978
8. İstinaf Duruşmasının Tutanağı 978
VI. Bölge Adliye Mahkemesinin Esas Hakkında Verdiği Kararlar ve Yeni Hüküm 978
1. Bölge Adliye Mahkemesinin Esas Hakkında Verdiği Kararlar 978
2. Bölge Adliye Mahkemesinin Duruşma Yaparak Verdiği Yeni Hüküm 979
3. Aleyhe Değiştirme Yasağı 979
4. Direnme Yasağı 980
5. Bölge Adliye Mahkemesinin Yeni Hükmüne Karşı Kanun Yolu 980
a. İstinaf Duruşmasında Kullanılabilen Hukuki Çare 980
b. Bölge Adliye Mahkemesinin Hükmüne Karşı Olağan Kanun Yolu 980
c. Olağanüstü Kanun Yolları 981
§ 41. TEMYİZ 981
I. Temyiz Kanun Yolu Hakkında Genel Açıklamalar 981
1. Temyiz Kanun Yolunun Gayesi ve Görevi 981
2. Yargıtay 982
3. İçtihat Yaratma ve İçtihatları Birleştirme 983
II. Temyiz Nedeni 983
1. Temyiz Nedeninin Çeşitli Görünümleri 983
a. Temyiz Nedeni, Temyiz Sebebi ve Bozma Nedeni 983
b. Ultra Petita Kuralı 984
2. Temyiz Nedeni Olarak "Hukuka Aykırılık" 984
a. Terminoloji 984
b. Hukuki Meselenin İncelenmesi 985
c. Maddi Ceza Hukukuna Aykırılık, Muhakeme Hukukuna Aykırılık 985
3. Temyiz Nedeni Olan Hukuka Aykırılığın Kapsamı 987
4. Hukuka Kesin Aykırılık Halleri 988
5. Temyiz Nedeni Olan Hukuka Aykırılık Türleri 989
a. Yazılı Hukuka Aykırılık 989
b. Yazılı Olmayan Hukuka Aykırılıklar 989
c. İçtihadî Hukuka Aykırılıklar 989
d. İlmî Hukuka Aykırılıklar 989
e. Maruf ve Meşhur Olan Şahsî Bilgide Hatalar 990
f. Tecrübe Kaidesine Aykırılıklar 990
6. Bozma Sebebi Sayılmayan Temyiz Nedenleri 990
III. Temyiz Edilebilen Hüküm ve Kararlar 990
1. Bölge Adliye Mahkemesi Ceza Dairesinin Hükmü 990
2. Bölge Adliye Mahkemesinin Hükmüne Esas Teşkil Eden Ara Kararlar 991
3. Suçlunun İadesi Kararı 992
4. Avukatlık Kanunundaki İstisna 992
5. Bozmadan Sonra İlk Derece Mahkemesi Tarafından Verilen Yeni Hüküm 992
IV. Temyiz Edilemeyen Hükümler 993
1. İlk Derece Mahkemesinin Verdiği Hüküm 993
2. Bölge Adliye Mahkemesinin Verdiği Bozma Kararı 993
3. Bölge Adliye Mahkemesinin Verdiği İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararları 993
a. Beş Yıl Altında Hapis ve Adli Para Cezası İçeren Hükümlere Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 994
b. Hapis Cezasından Çevrilen Seçenek Yaptırım İçeren Hükümlere Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 995
c. Eşya veya Kazanç Müsaderesi Yaptırımı İçeren Hükümlere Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 995
d. On yıl Altında Hapis veya Adli Para Cezası İstemiyle Açılan Kamu Davasında Verilen Beraat Kararına Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 995
e. Davanın Düşmesine, Ceza Verilmesine Yer Olmadığına Hükmeden veya Güvenlik Tedbiri İçeren Hükümlere Karşı Yapılan İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı 995
4. Bölge Adliye Mahkemesinin Esasa Girerek, Kendisinin Verdiği Hükümler 996
a. Cezayı Artırmayan BAM Kararları 996
b. İki Yıl Hapis Cezasını Gerektiren Suçlar ve Bunlara Bağlı Adli Para Cezalarına Dair BAM Kararları 998
c. Seçenek Yaptırımlara İlişkin BAM Kararları 998
d. Adlî Para Cezasını Gerektiren Suçlarda Verilen Hükümlere İlişkin BAM Kararları 998
e. Davanın Düşmesine, Ceza Verilmesine Yer Olmadığına, Güvenlik Tedbirine İlişkin İlk Derece Mahkemesi Kararları İle İlgili Olarak Bölge Adliye Mahkemesince Verilen Bu Tür Kararlar Veya İstinaf Başvurusunun Reddine Dair Kararlar 999
f. CMK 286/2–a ila h Bentlerinde Yer Alan Sınırlar İçinde Kalmak Koşuluyla Aynı Hükümde, Cezalardan ve Kararlardan Birden Fazlasını İçeren Bölge Adliye Mahkemesi Kararları 1000
V. Temyiz Davasının Açılması ve BAM Tarafından Yapılan Kabul İncelemesi 1000
1. Temyiz İstemi ve Süresi 1000
a. Temyiz İstemi 1000
b. Temyiz Süresi 1000
c. Temyizde Eski Hale Getirme 1001
2. Hükmün Kesinleşmesinin Engellenmesi 1001
3. Temyiz Sebebinin Gösterilmesi Mecburiyeti 1002
a. Temyiz Sebebi 1002
b. Hukuki Meselenin Denetlenmesi 1003
c. Temyiz Dilekçesinde Gerekçe Gösterme 1003
4. Temyiz İsteminin BAM Tarafından Kabul Açısından İncelenmesi 1004
a. Temyiz Süresinin Geçmesi 1004
b. Temyiz Edilemeyecek Hüküm Olması 1004
c. Temyiz Edenin Buna Hakkı Olmaması 1004
d. Temyiz Gerekçesinin Gösterilmemesi 1005
5. Kabul Açısından Ret Kararına Karşı Başvuru Yolu 1006
VI. BAM Tarafından Kabul Edilen Temyiz Davası Üzerine Yargıtay’da Yapılan İşlemler 1006
1. Temyiz İstemini Kabul Eden BAM Kararı 1006
2. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Tebliğnamesi 1007
3. Temyiz Davasının Kabule Şayan Olup Olmadığı Konusunda Yargıtay Kararı 1007
4. Yargıtaydaki İnceleme 1008
a. Dosya Üzerinden İnceleme 1008
b. Duruşmalı İnceleme 1008
c. Duruşmada Usul 1009
5. Temyiz Muhakemesindeki İncelemenin Kapsamı 1009
a. İstem Dışı İnceleme Yapılamaması 1009
b. Maddi Ceza Hukukundaki Aykırılığa Dayanan Temyiz İsteminde İncelenecek Hususlar 1011
c. Muhakeme Hukukundaki Aykırılığa Dayanan Temyiz İsteminde İncelenecek Hususlar 1011
VII. Temyiz İncelemesinin Sonunda Verilen Kararlar 1012
1. Temyiz İsteminin Esastan Reddi Kararı (Onama) 1012
2. Bozma Kararı 1012
a. Yargıtay Tarafından Verilen Bozma Kararı 1012
b. Bozma Sebebi Olan ve Olmayan Hukuka Aykırılıkların İlamda Gösterilmesi 1013
ba. Bozma Sebebi Olan Hukuka Aykırılıklar 1013
bb. Hükme Tesirsiz Hukuka Aykırılıklar 1013
bc. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar (Aleyhe Değiştirme Yasağı) 1014
bd. Sadece Sanık Yararına Konulmuş Olan Normlara, Sanık Aleyhine Bozma Sonucu Doğurabilecek Aykırılıklar 1015
be. Ayrı Bir Talî Dava Açılması İle Giderilecek Aykırılıklar 1015
c. Hükme Esas Teşkil Eden İşlemlerin Bozulması 1015
d. Hükmün Bozulmasının Diğer Sanıklara Etkisi 1016
3. Düşme Kararı 1017
4. Yargıtayın İstisna Olarak Esas Hakkında Karar Vermesi: Islah Kararı 1017
a. Genel Bilgiler 1017
b. Beraat, Düşme, Sabit Cezaya Hükmetme Halleri 1018
c. Cezanın En Alt Derecesinin Uygulanması Durumunda 1018
d. Kanunun Madde Numarasının Yanlış Yazılması 1018
e. Sonradan Yürürlüğe Giren Kanun 1018
f. Yaş Küçüklüğü 1018
g. Cezada Artırım Veya İndirim Hatası 1018
h. TCK 61’deki Sırada Hata 1018
ı. Yargılama Gideri 1019
5. Yargıtay Hükmünün Gönderileceği Makam 1019
a. Onama ve Hukuka Aykırılığı Düzeltme (Islah) Kararları 1019
b. Bozma Kararı 1019
6. Yargıtay Hükmünün Açıklanması 1020
VIII. Bozmadan Sonraki Derece 1020
1. Bozma Kararına Direnme 1020
a. Yargıtay’ın Bozma Kararına Karşı Direnme Hakkı 1020
b. Uyma Veya Direnme Kararı Verme Duruşması 1020
c. Direnme Kararını Temyiz Edilmesi 1021
2. Bozmaya Uyma 1022
a. Bozmaya Uymadan Sonraki Muhakemenin Özellikleri 1022
b. Serbestlik Kuralı 1022
c. Serbestlik Kuralının İstisnaları 1023
ca. Sadece Sanık Lehindeki Kanun Yolu Davası Üzerine Daha Ağır Ceza Verilmemesi 1023
cb. Sanık Lehine Bozmadan Sonra Sonucun Ağırlaştırılamaması 1024
cc. Sanık Aleyhine Temyiz Edilişte de Aleyhte Temyizin Çizdiği Tavanın Aşılamaması 1024
cd. Cezanın Artırılamayacağı Hallerde Sadece Cezayı Artırmaya Yol Açacak Aykırılıklar 1024
3. Uymadan Sonra Verilen Hükme Karşı Kanun Yolu 1024
§ 42. KESİN HÜKMÜ ORTADAN KALDIRAN OLAĞANÜSTÜ YOLLAR 1025
I. Kesin Hükmün Ortadan Kaldırılması 1025
II. Muhakemenin Dirilmesi Yolu 1026
§ 43. BAM CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI VE YARGITAY CUMHURİYET BAŞSAVCISININ İTİRAZ YETKİSİ VE KARAR DÜZELTME 1027
I. BAM Cumhuriyet Başsavcılığının İtiraz Yetkisi 1027
1. BAM Cumhuriyet Başsavcılığının İtirazı Yolu 1027
2. Ceza Daireleri Başkanlar Kurulunun Yapacağı İnceleme 1028
3. Değerlendirmemiz 1028
II. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Yetkisi 1029
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Konumu 1029
2. Yargıtay Başsavcısının İtirazı Yolunun Niteliği 1029
3. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtiraz Davası Açması 1030
a. Başsavcının İtiraznamesi 1030
b. Süre 1030
c. Yerine Getirmenin Geri Bırakılması 1031
d. Başsavcının İtirazı Davasının Görülmesi 1031
4. Verilen Kararlar 1031
5. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının İtirazının Uygulamada Önemi 1031
III. Karar Düzeltme 1032
1. CMK 308/2’deki Karar Düzeltme 1032
2. Yazıma İlişkin Hatalarda Karar Düzeltme 1032
§ 44. KANUN YARARINA BOZMA 1032
I. Kanun Yararına Bozma Kavramı 1032
1. İçtihat Birliğinin Sağlanması Sorunu 1032
2. Kabahatlerde Kanun Yararına Bozma Uygulanması Sorunu 1033
3. Kanun Yararına Bozma Yolunun Hukuki Niteliği 1033
II. Kanun Yararına Bozma Yoluna Başvuru Koşulları 1034
1. Yargılama Makamı Kararı İstinaf Veya Temyiz İncelemesinden Geçmeden Kesinleşmelidir 1034
2. Bu Yol Sanık Aleyhine Sonuç Vermemelidir 1035
III. Kanun Yararına Bozma Davasının Açılması 1036
IV. Kanun Yararına Bozma Muhakemesi 1036
V. Kanun Yararına Bozma Yolunda Verilebilen Kararlar 1036
1. Davanın Esasını Çözmeyen Kararın Bozulması 1036
2. Mahkumiyet Hükmünün Davanın Esasını Çözmeyen Veya Savunma Hakkını Kısıtlayan Yönüne İlişkin Bozma Kararı 1037
3. Davanın Esasını Çözen ve Mahkumiyet Kararı Olmayan Hüküm 1037
4. Hükümlünün Cezasının Kaldırılmasını Gerektiren Bozma Nedeni 1037
a. Genel Olarak 1037
b. Uyuşmazlığın Esasını Çözen Kararlar Açısından 1038
c. Uyuşmazlığın Esasını Çözmeyen Kararlar Açısından 1039
d. Bozmanın Aleyhe Sonuç Doğurmaması Meselesi 1039
VI. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısının Başvurması 1040
§ 45. YARGILAMANIN YENİLENMESİ 1040
I. Yargılamanın Yenilenmesi Sebepleri 1040
1. Yargılamanın Hükümlü Lehine Yenilenmesi Sebepleri 1040
a. Sahte Belge 1041
b. Yalancı Tanık 1041
c. Suçlu Hakim 1041
d. Hukuk Mahkemesinin Hükmü 1041
e. Yeni Delil Veya Yeni Olay 1041
ea. Yeni Delil Veya Olayın Meydana Çıkması 1041
eb. İçtihat Ve Norm Değişikliği 1042
ec. Yeni Delil Olarak Bilirkişi Raporu 1043
f. Anayasa Mahkemesinin Hak İhlali Tesbit Eden Kararı Üzerine “Yeniden Yargılama Yapmak” 1044
g. AİHM’nin Etkin Soruşturma Yapılmadığını Tesbit Eden Kararı 1045
h. AİHM’nin Sözleşmeye Aykırılık Tesbit Eden Kararı 1045
2. Hükümlü Aleyhine Yenileme Sebepleri 1046
a. Hükümlü Aleyhine Yargılamanın Yenilenmesini Kabul Etmeyen Sistemler 1046
b. Sahte Belge 1047
c. Suçlu Hakim 1047
d. Beraat Sonrası Hakim Önünde İkrar 1047
e. Aleyhe Yenileme Sebepleri Genişletilemez 1047
II. Yargılamanın Yenilenmesi Davasının Açılması 1048
1. İstem Şartı 1048
2. Süre 1048
3. Yargılamanın Yenilenmesi Davası Açabilenler 1049
4. Delil Gösterme Yükümü 1049
5. İnfazın Devam Etmesi 1049
6. İstemin Kabul Veya Reddi 1049
7. Başvurulacak Makam 1050
8. Önceki Yargılamada Görev Alan Hakimin Aynı İşte Görev Alamaması 1050
III. Yargılamanın Yenilenmesi Yolunun Aşamaları 1051
1. Davanın Kabule Şayan Olup Olmadığının Araştırılması Safhası 1051
2. Yenilemenin Kabule Değer Görülmesi ve Delillerin Toplanması Aşaması 1053
a. Delil Toplanması 1053
b. Görüş ve Düşünce İstenmesi 1053
c. Yargılamanın Yenilenmesi Kararı 1054
d. Yargılamanın Yenilenmemesi Kararı 1054
3. Kovuşturma Safhası 1054
a. Serbestlik Kuralı 1054
b. Duruşma Yapmadan Karar Verilmesi 1054
c. Duruşma Yapılması 1055
d. İnceleme Sonunda Verilen Kararlar 1055
e. Cezanın Ağırlaştırılması Yasağı 1056
f. Yeni Hükmün İlanı ve Tazminat 1056
4. Kanun Yolu İstinaf 1056
Kanun Madde Numarası Dizini 1057
Kavram Dizini 1075 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
