İÇİNDEKİLER
Teşekkür 5 Kısaltmalar 17 Özet 19 Giriş 21 Birinci Bölüm KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU VE VERGİYİ DOĞURAN OLAY I. GENEL OLARAK KATMA DEĞER VERGİSİ VE ÖZELLİKLERİ 23 A. Katma Değer Vergisinin Tanımı ve Tarihçesi 23 B. Katma Değer Vergisinin Özellikleri 26 II. VERGİYİ DOĞURAN OLAY KAVRAMI VE HUKUKİ MAHİYETİ 26 A. Vergiyi Doğuran Olayın Tanımı 26 B. Vergiyi Doğuran Olayın Hukuki Mahiyeti 29 C. Verginin Yasallığı İlkesi Çerçevesinde Vergiyi Doğuran Olay 30 D. Vergiyi Doğuran Olay ve Ekonomik Yaklaşım İlkesi 32 E. Vergiyi Doğuran Olayın Tespitinin Önemi ve Sonuçları 34 1. Uygulanacak Vergi Kanununun Tespiti 35 2. Vergi Mükellefinin Tespiti ve Sonuçları 36 3. Matrahın Tespiti 37 4. Zamanaşımının Hesaplanması 38 5. Gecikme Faizinin Tespiti 39 III. KATMA DEĞER VERGİSİ AÇISINDAN VERGİYİ DOĞURAN OLAY 40 İkinci Bölüm MAL TESLİMLERİ VE TESLİM SAYILAN HALLERDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY I. MAL TESLİMİ VE MAL TESLİMLERİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 45 A. Mal Teslimi ve Belgelenmesi 50 1. Fatura 50 2. Sevk İrsaliyesi 54 3. Serbest Meslek Makbuzu 56 4. Perakende Satış Vesikası 56 5. Müstahsil Makbuzu 57 6. Gider Pusulası 57 7. İnternet Üzerinden Yapılan İşlemlerin Belgelenmesi 57 B. Katma Değer Vergisi Kanunu Çerçevesinde Fiili Teslim Şekilleri 58 1. Malın Malik ya da Malik Adına Hareket Edenlerce Alıcıya ya da Alıcı Adına Hareket Edenlere Teslimi 58 2. Malın Alıcı ya da Alıcı Adına Hareket Edenlerin Gösterdiği Yere Tevdii 58 3. Malın Nakliyesine Başlanılması Nakliyeci veya Sürücüye Tevdii 58 C. Tasarruf Akdinin Zincirleme Akit Yoluyla Devredilmesi 60 D. Su, Elektrik, Gaz, Isıtma, Soğutma ve Benzeri Şekillerdeki Dağıtımlar 60 E. Trampa Halinde Vergiyi Doğuran Olay 62 F. Kap ve Ambalajların Geri Verilmesi Halinde Teslim 64 1. Kap ve Ambalajların Geri Verilmesinin Mutat Olduğu Hallerde Teslim 64 2. Kap ve Ambalajların Geri Verilmesinin Mutat Olmadığı Hallerde Teslim 66 3. Ambalajlara İlişkin Depozitolar 67 G. Döküntü ve Tali Maddelerin Geri Verilmesinin Mutat Olduğu Hallerde Teslim 67 H. 5300 Sayılı Kanuna Göre Düzenlenen Ürün Senetlerinin, Senedin Temsil Ettiği Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi 68 1. Ürün Senetlerinin Malı Depodan Çekecek Olana Teslimi 69 2. Ürün Senetlerinin İlk Tesliminden Sonraki Müteakip Teslimlerinde Katma Değer Vergisi İstisnası ve Yüklenilen Katma Değer Vergilerinin Durumu 70 İ. Kısım Kısım Mal Teslimlerinde Vergiyi Doğuran Olay 71 J. Komisyoncular Vasıtasıyla veya Konsinyasyon Suretiyle Satışlarda Katma Değer Vergisi 72 1. Komisyoncular Vasıtasıyla Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 73 2. Konsinyasyon Suretiyle Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 74 K. Alivre Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 75 L. Ödünç Verme İşlemlerinde KDV 75 II. TESLİM SAYILAN HALLERDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 77 A. Vergiye Tabi Malların Her Ne Suretle Olursa Olsun, Vergiye Tabi İşlemler Dışındaki Amaçlarla İşletmeden Çekilmesi, Vergiye Tabi Malların İşletme Personeline Ücret, Prim, İkramiye, Hediye, Teberru Gibi Namlarla Verilmesi 78 1. Vergiye Tabi Malların Her Ne Suretle Olursa Olsun, Vergiye Tabi İşlemler Dışındaki Amaçlarla İşletmeden Çekilmesi 78 a. Promosyon Ürünleri 79 b. Eşantiyon ve Numune Mallar Verilmesi 82 c. Bağış Yapılması 85 2. Vergiye Tabi Malların İşletme Personeline Ücret, Prim, İkramiye, Hediye, Teberru Gibi Namlarla Verilmesi 86 B. Vergiye Tabi Malların, Üretilip Teslimi Vergiden İstisna Edilmiş Olan Mallar İçin Her Ne Suretle Olursa Olsun Kullanılması veya Sarfı 87 C. Mülkiyeti Muhafaza Kaydıyla Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 88 III. ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR VE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 90 A. Müzayede Mahallerinde ve Gümrük Depolarında Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 90 1. Müzayede Mahalli ve Gümrük Deposu Kavramı 91 2. Müzayede Mahallinde ve Gümrük Depolarında Yapılan Satışların Niteliği ve Vergiyi Doğuran Olay 95 3. Cebri Müzayede veya İhtiyari Müzayede Suretiyle Yapılan Satışın Vergiyi Doğuran Olaya Etkisi 97 a. İhtiyari Müzayede Suretiyle Yapılan Satışlarda KDV Doğuran Olay 97 b. Cebri Artırma Suretiyle Yapılan Satışlarda KDV Doğuran Olay 98 4. Sanal Ortamda Müzayede Suretiyle Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 101 B. Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinde Katma Değer Vergisi 102 1. Arsa Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinin Hukuki Niteliği 107 2. Arsa Karşılığı İnşaat İşlerinde Katma Değer Vergisi Doğuran Olay 110 a. Kat Karşılığı Arsa Teslimi 110 aa. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi 111 bb. Müteahhidin Arsa Karşılığı Arsa Sahibine Konut veya İşyeri Teslimi 115 cc. Katma Değer Vergisi Kanunu Madde 1/3-g’de Belirtilen Kurumlar Tarafından Yapılan Arsa Teslimleri 116 b. Hasılat Karşılığı Arsa Teslimi 117 aa. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi 119 bb. Müteahhidin Arsa Karşılığı Arsa Sahibine Hâsılat Paylaşımından Pay Vermesi 120 3. İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlarda Katma Değer Vergisi Doğuran Olay 120 C. Müşteri Kabul Şartına Bağlı Satışlarda (Kapıdan Yapılan Satışlarda) Vergiyi Doğuran Olay 121 D. Ayni Sermaye Konulması ve Vergiyi Doğuran Olay 124 E. Satış Vaadi Sözleşmesi Yapılması Halinde Katma Değer Vergisi 127 F. İleri Tarihlerde Yapılacak Teslimler İçin Ödenen Avanslarda Katma Değer Vergisi 128 G. Mal Teslimini Konu Alan Sözleşme Yapılması Halinde Katma Değer Vergisi 130 H. Araç Satışlarında Vergiyi Doğuran Olay 130 1. Özel Kişilerin Birbirine Araç Satışında Katma Değer Vergisi 131 2. İcralık Araçların Satışında Katma Değer Vergisi 131 İ. Hisse Devrinde Katma Değer Vergisi 132 1. Adi Ortaklıkta Hisse Devrinde Katma Değer Vergisi 132 2. Murisin Ortaklık Payının Mirasçılara Geçmesi Halinde Katma Değer Vergisi Uygulaması 137 J. Devre Mülk Hakkı Satışlarında Katma Değer Vergisi 137 1. Devre Mülk Hakkının Tanımı ve Vergiyi Doğuran Olay 138 2. Devre Mülk Tatil Hakkının Niteliği ve Devrinde Katma Değer Vergisi Doğuran Olay 139 K. Taşınmaz Satışlarında Vergiyi Doğuran Olay 141 L. Kamulaştırma İşlemlerinde Katma Değer Vergisi Uygulaması ve Vergiyi Doğuran Olay 142 1. Kamulaştırma Bedelinin Tespiti Davası Açılması Durumunda Vergiyi Doğuran Olay 145 2. Kamulaştırmanın İptali İçin Dava Açılması Halinde Vergiyi Doğuran Olay 147 M. Taraflar Arasındaki Mal Rejiminin Tasfiyesi Nedeni İle Diğer Eşe Bırakılan Ticari Emtia ve KDV 147 Üçüncü Bölüm HİZMET İFASINDA VE HİZMET SAYILAN DURUMLARDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY I. HİZMETİN TANIMI VE HİZMET İFASINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY 150 A. Hizmetin Tanımı 150 B. Hizmet İfasında Vergiyi Doğuran Olay 151 1. Hizmetin Kısım Kısım Yapılması 151 2. Hizmet Karşılığının Mal veya Başka Bir Hizmet Olması 152 3. Hizmetin Yapılmasından Önce Fatura ve Benzeri Belgelerin Düzenlenmesi 152 4. Hizmet Bedelinin Peşin Alınması 153 5. Hizmet Bedeline Mahsuben Avans Alınması 153 6. Hizmet İfasına İlişkin Sözleşmenin Yapılması Halinde Katma Değer Vergisi 155 7. Hizmet Bedelinin Ödenmemesi Halinde Katma Değer Vergisi 155 II. HİZMET SAYILAN HALLERDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 156 A. İşletme Sahibinin Hizmetten Karşılıksız Yararlandırılması 157 B. İşletme Personelinin Hizmetten Karşılıksız Yararlandırılması 157 C. Diğer Şahısların Hizmetten Karşılıksız Yaralandırılması 160 III. ÖZELLİK ARZ EDEN DURUMLAR VE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 161 A. Serbest Meslek Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 161 1. Avukatlık Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 165 a. Avukatlık Hizmetinin Katma Değer Vergisi Karşısındaki Durumu 165 b. Avukatlık Hizmetinde Katma Değer Vergisi Açısından Vergiyi Doğuran Olay 166 c. Mahkemelerce Hükmolunan Avukat Ücretlerinde Katma Değer Vergisi 167 2. Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Hizmetlerinde Katma Değer Vergisi Açısından Vergiyi Doğuran Olay 172 a. Vergi İdaresinin Bakış Açısı İle Vergiyi Doğuran Olay 174 b. Danıştay’ın Bakış Açısı İle Vergiyi Doğuran Olay 175 c. Muhasebecilik ve Mali Müşavirlik Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olayın Değerlendirilmesi 178 B. Eğitim Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 179 1. Özel Okullarda Verilen Eğitim Hizmetlerinde Katma Değer Vergisi 179 2. Devlet Okullarında Verilen Eğitim ve Öğretim Hizmetlerinde Katma Değer Vergisi 184 3. Diğer Eğitim Hizmetlerinde Katma Değer Vergisi 184 4. Vakıf Üniversitelerinde Katma Değer Vergisi 187 C. Özel Sürücü Kurslarında Vergiyi Doğuran Olay 189 D. Otelcilik Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 192 E. Nakliye Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 194 F. Haberleşme Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 195 G. Radyo Televizyon Hizmetlerinde Vergiyi Doğuran Olay 196 G. Garanti Kapsamında Bedelsiz Yapılan Hizmetler 197 H. İnşaat Taahhüt İşlerinde Katma Değer Vergisi 199 1. İnşaat Taahhüt İşlerinde Katma Değer Vergisi Açısından Vergiyi Doğuran Olay 199 2. İnşaat Devam Ederken Yapılan Satışlarda Vergiyi Doğuran Olay 204 İ. Ciro Primleri ve Katma Değer Vergisi 207 1. Ciro Primine İdarenin Bakış Açısı 208 a. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilen Iskontolarda Durum 208 b. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilmeyip Yıl Sonlarında, Belli Bir Dönem Sonunda ya da Belli Bir Ciro Aşıldığında Yapılan Iskontolarda Durum 209 2. Danıştay Kararlarında Ciro Primi 212 3. Erken Ödeme Iskontosu 213 J. Örtülü Sermaye Sayılan Borçlanmalar Üzerinden Hesaplanan Faizlerin Katma Değer Vergisi Karşısındaki Durumu ve Vergiyi Doğuran Olay 214 K. Yedieminlik Hizmeti ve Katma Değer Vergisi 218 L. Kiraya Verme İşlemleri ve Vergi Doğuran Olay 220 1. Taşınmaz Kiralamaları 220 a. İktisadi İşletmeler 220 b. Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşlara Ait Taşınmazların Kiralanması 222 c. Kooperatiflere Ait Taşınmazların Kiralanması 223 2. Gayri Maddi Mal ve Hakların Kiralanması ve Katma Değer Vergisi 224 a. Gayri Maddi Haklar 225 b. Gayri Maddi Mallar 226 3. Genel Hükümler Çerçevesinde Kiraya Verme İşlemlerinde Katma Değer Vergisi Doğuran Olay 227 4. Finansal Kiralama İşlemlerinde Vergiyi Doğuran Olay 230 a. Finansal Kiralama Kavramı 231 b. Yurt İçinden Gerçekleştirilen Finansal Kiralama İşlemlerinde Vergiyi Doğuran Olay 235 c. Yurt Dışından Yapılan Finansal Kiralama 239 5. Franchise İşlemlerinde Katma Değer Vergisi 240 a. Franchise Kavramı 240 b. Franchise Sisteme Giriş Bedeli 241 c. Royalty 242 d. Franchising Sözleşmelerinde Vergiyi Doğuran Olay 242 e. Türkiye’deki Firma Tarafından Yurt Dışındaki Firmalara Franchise Verilmesi 243 6. Hazinenin Mülkiyetinde Bulunan Taşınmaz Üzerinde Tesis Olunan İrtifak Hakkı ve Katma Değer Vergisi 244 Dördüncü Bölüm İTHALAT İŞLEMLERİ VE DİĞER FAALİYETLERDEN DOĞAN KATMA DEĞER VERGİSİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY I. İTHALATTA İŞLEMLERİNDE KATMA DEĞER VERGİSİ VE VERGİ DOĞURAN OLAY 247 A. İthalat Tanımı 248 1. Mal İthalatı 248 2. Hizmet İthalatı 249 B. Mal İthalatında Vergiyi Doğuran Olay 250 1. Gümrük Vergisine Tabi Olan İşlemlerde Vergiyi Doğuran Olay 251 2. Gümrük Vergisine Tabi Olmayan İşlemlerde Vergiyi Doğuran Olay 255 3. Mutemet Eliyle İthalatta Vergiyi doğuran Olay 256 4. Gümrüksüz Satış Mağazaları ve Katma Değer Vergisi 257 C. Hizmet İthalatında Vergiyi Doğuran Olay 259 1. Yabancı Kişi ve Kuruluşların Türkiye’de Yaptıkları Hizmetler 263 2. İnternet Üzerinden Yurtdışından Hizmet Alımları 264 a. Fiziki Olarak Teslim Alınabilen Malların Elektronik Ticaretinde Vergiyi Doğuran Olay 265 b. Sanal Ortamda Teslim Alınan Malların Elektronik Ticaretinde Vergiyi Doğuran Olay 265 D. İthalat Komisyonlarında Vergiyi Doğuran Olay 268 E. İthalatçıların Yurt Dışındaki Firmalardın Aldığı Ciro Primleri ve İskontolar 272 F. Dar Mükellefiyete Tabi Olanlar Tarafından Yapılan Uluslararası Taşımacılıkta Vergiyi Doğuran Olay 273 G. Yurt Dışındaki İşlemler 274 II. VADE FARKLARI, KUR FARKLARI VE FİYAT FARKLARINDA VERGİYİ DOĞURAN OLAY 275 A. Vade Farkları ve Katma Değer Vergisi 275 1. Vade Farkının Tanımı ve Hukuki Niteliği 275 2. Faturada Ayrıca Gösterilen Vade Farkında Katma Değer Vergisi Doğuran Olay 277 3. Semenin Zamanında Ödenmemesi Nedeniyle Sonradan Ortaya Çıkan Vade Farkında Vergiyi Doğuran Olay 278 B. Kur Farkları ve Katma Değer Vergisi 281 1. Kur Farkına Danıştay’ın Bakış Açısı 283 2. Kur Farkına İdarenin Bakış Açısı 286 3. İthalat İşlemlerinde Oluşan Kur Farkı 289 4. Yurt İçi Dövize Endeksli Teslimlerde Aleyhe Oluşan Kur Farklarının Vergilendirilmesi 290 5. İhraç kayıtlı Dövize Endeksli Teslimlerde Aleyhe Oluşan Kur Farklarının Vergilendirilmesi 290 C. Fiyat Farkları 290 III. İŞLETMEDE KULLANILMAK ÜZERE İMAL VE İNŞA EDİLEN AMORTİSMANA TABİ TAŞINIR VE TAŞINMAZ MALLARDA VERGİ DOĞURAN OLAY 291 IV. KREDİ KARTI İŞLEMLERİ VE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 292 V. PEYZAJ VE ÇEVRE DÜZENLENMESİ İŞLEMLERİNDE KDV DOĞURAN OLAY 294 VI. PROFESYONEL SANATÇILARIN YER ALDIĞI GÖSTERİLER VE KONSERLER İLE PROFESYONEL SPORCULARIN KATILDIĞI SPORTİF FAALİYETLER, MAÇLAR, YARIŞLAR VE YARIŞMALAR TERTİPLENMESİ, GÖSTERİLMESİ HALİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 295 A. Spor Kulüplerinin Faaliyetleri ve KDV 297 B. Futbolcu Transferleri ve Kiralamaları 298 VII. BORU HATTI İLE HAM PETROL GAZ VE BUNLARIN ÜRÜNLERİNİN TAŞINMASI HİZMETİ 298 VIII. HER TÜRLÜ ŞANS VE TALİH OYUNLARININ TERTİPLENMESİ VE OYNANMASI HALİNDE VERGİYİ DOĞURAN OLAY 299 IX. YAP-İŞLET-DEVRET MODELİ ÇERÇEVESİNDE KURULAN, BELİRLİ BİR SÜRE İŞLETİLEN TESİSLERİN İŞLETME SÜRESİ SONUNDA İLGİLİ KURUMA DEVRİNDE KDV 300 X. MAL TESLİMİ YA DA HİZMET İFASI KARŞILIĞI OLMADAN ALINAN BEDELLERDE KDV 301 A. Trafo Devirleri 301 B. KOSGEB'in Geri Dönüşümsüz Olarak Sağladığı Destekler 302 C. Aidatlar 302 D. Tazminatlarda Vergiyi Doğuran Olay 302 E. Kısa Mesaj Suretiyle Yardım Toplama 305 F. Factoring Hizmetinde Vergiyi Doğuran Olay 307 XI. KANUNLARIN GÖSTERDİĞİ GEREK ÜZERİNE BEDELSİZ OLARAK YAPILAN TESLİM VE HİZMETLER 308 Sonuç 309 Kaynaklar 317 Kavramlar Dizini 341 |