|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
Sayfa
1. Kişiler Hukukunun Anlamı ve Yeri 1
2. Kişi ve Kişilik Kavramı 1
a) Kişi 1
b) Kişilik 3
3. Kişiler Hukukuna İlişkin Mevzuat. 3
4. Kişiler Hukukuna İlişkin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları 5
5. Kişiler Hukukuna Hâkim Olan Genel İlkeler. 6
a) Eşitlik ilkesi 6
b) Özgürlük ilkesi. 7
c) Kişiye saygı ve kişiliğin korunması ilkesi 7
BÖLÜM I
GERÇEK KİŞİLER
§ 1. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
I. KİŞİLİĞİN BAŞLANGICI.11
1. Kişiliğin kazanılma anı11
a) Tam olarak doğmak: .11
b) Sağ olarak doğmak: 12
2. Ceninin Durumu 14
a) Döllenme anne karnında ise. 14
b) Döllenme anne rahmi dışında ise. 18
3. Henüz Ana Rahmine Düşmemiş Olanların Hukuki Durumu 21
II. KİŞİLİĞİN SONA ERMESİ 22
1. Ölüm 22
a) Biyolojik ölüm. 22
b) Beyinsel ölüm 23
c) İsteğe bağlı olarak ölümün sağlanması mümkün müdür? . 25
2. Ölüme Bağlanan Hukuki Sonuçlar. 27
3. Cesedin Durumu. 29
4. Ölüm Karinesi. 31
a) Uygulanma esasları 32
b) Ölüm karinesinin sonuçları 33
5. Gaiplik Kararı. 34
a) Genel olarak. 34
aa) Gaiplik kararı isteyebilmek için gerekli şartlar. 34
aaa) Ortadan kaybolma 34
bbb) Kaybolan kimsenin ölümü kuvvetli şekilde olası görünmelidir. 35
ccc) Belirli süreler geçmiş olmalıdır 36
bb) Gaiplik kararı istemeye yetkili olanlar 37
cc) Gaiplik kararı vermeye görevli ve yetkili mahkeme. 37
dd) Mahkemece uygulanacak usul 38
ee) Gaiplik kararı ve sonuçları 39
aaa) Miras Hukukuna ilişkin sonuçlar. 40
bbb) Aile Hukukuna ilişkin sonuçlar 42
ff) Gaiplik kararının hükümsüzleşmesi 43
b) Özel olarak. 43
III. SAĞLIĞIN VE ÖLÜMÜN İSPATI. 44
1. Genel Kural. 44
2. İspat Kuralları. 44
a) Doğum ve ölümün ispatı 44
b) Kayıt bulunmadığı durumda ispat 45
c) Birlikte ölüm karinesi. 45
§ 2. HAK EHLİYETİ
I. ANLAMI 47
II. HAK EHLİYETİNİN TEMEL İLKELERİ 47
III. HAK EHLİYETİNİN SINIRLANDIĞI HALLER 49
1. Yaş. 49
2. Cinsiyet. 50
3. Evlilik 51
4. Yabancılık . 53
5. Ayırt Etme Gücüne (Temyiz Kudretine) Sahip Bulunmayanların Durumu 54
6. Akıl Hastalığı 55
7. Haysiyetsiz Hayat ve Mahkûmiyet. 55
8. Yabancı Hukukun Uygulanması 55
§ 3. FİİL EHLİYETİ
I. KAVRAM. 56
II. FİİL EHLİYETİNİN ÇEŞİTLİ GÖRÜNÜMLERİ 57
1. Hukuka Uygun Fiillerde Fiil Ehliyeti. 58
a) Hukuki işlemlerde 58
b) Hukuki işlem benzerlerinde ve yöneltilmesi gerekli irade beyanlarına muhatap olma. 58
c) Maddi fiiller 59
d) Usuli işlem ehliyeti 60
2. Hukuka Aykırı Fiiller Açısından Fiil Ehliyeti. 60
III. TAM FİİL EHLİYETİ İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 60
1. Ayırt Etme Gücü (Temyiz Kudreti). 61
a) Kavram. 61
b) Akla uygun biçimde davranabilme yeteneği 62
c) Akla uygun biçimde davranmayı engelleyen sebepler 64
aa) Yaş küçüklüğü. 65
bb) Akıl hastalığı. 65
cc) Akıl zayıflığı 66
dd) Sarhoşluk. 67
ee) Benzer sebepler. 67
d) Ayırt etme gücünün göreceliliği. 68
e) İspat yükü. 71
2. Ergin Olmak 74
a) Normal erginlik 75
b) Evlenme sonucu ergin olma. 75
c) Mahkeme kararı ile ergin kılınma (yargısal–kazaî rüşt). 77
aa) Aranan şartlar 78
aaa) On beş yaşın tamamlanmış olması. 78
bbb) Küçüğün isteğinin bulunması. 78
ccc) Küçük velâyet altında ise, velisinin rızasının alınmış olması 79
ddd) Çocuk vesayet altında ise vesayet ve denetim makamının izninin alınmış olması. 80
eee) Erginlik kararının küçüğün menfaatine uygun olması. 80
bb) Karar ve etkisi. 80
3. Kısıtlı Olmamak 81
a) Kısıtlama sebepleri. 82
aa) Akıl hastalığı veya akıl zayıflığı 83
bb) Savurganlık, alkol veya uyuşturucu bağımlılığı, kötü yaşama tarzı, kötü yönetim 84
cc) Bir yıl veya daha uzun süreli hapis cezasına mahkûmiyet 85
dd) İlgilinin talebi 85
b) Kısıtlamanın etkisi. 86
c) Danışman atanması 86
IV. TAM EHLİYET ŞARTLARINDAKİ EKSİKLİKLERİN ETKİSİ 87
1. Ayırt Etme Gücünün Bulunmaması 87
2. Ergin Olmamak. 88
3. Kısıtlı Olmak 88
4. Kendisine Danışman Atananlar. 89
V. EHLİYET AÇISINDAN KİŞİLERİN SINIFLANDIRILMASI 90
1. Tam Ehliyetliler. 90
2. Tam Ehliyetsizler 90
a) Genel olarak. 90
b) İşlem ehliyeti açısından tam ehliyetsizlerin durumu 91
aa) Tam ehliyetsizin işlemlerinin hükümsüzlüğü kuralı. 91
bb) Kesin hükümsüzlük kuralının istisnaları. 95
aaa) İradeden bağımsız doğan hukuki sonuçlar. 95
bbb) Ayırt etme gücünden yoksun olan kimsenin yaptığı evlilik. 96
ccc) Ayırt etme gücüne sahip olmayan kimsenin ölüme bağlı tasarrufları 96
ddd) Hükümsüzlüğün örtülü boşluk oluşturması veya hükümsüzlüğü ileri sürmenin hakkın kötüye kullanılması teşkil etmesi 96
eee) Geçersiz hizmet sözleşmesinin tarafı olması 97
cc) Tam ehliyetsizin temsil edilmesi. 98
aaa) Genel olarak. 98
bbb) Kişiye sıkı sıkıya bağlı haklar 98
dd) Sorumluluk ehliyeti açısından tam ehliyetsizlerin hukuki durumu. 101
aaa) Genel olarak. 101
bbb) Hakkaniyet sorumluluğu 101
ccc) Geçici olarak ayırt etme gücünü kaybedenlerin durumu 102
ddd) Borca aykırı davranışlar. 103
3. Sınırlı Ehliyetsizler. 104
a) Genel olarak. 104
b) Hukuki işlem ehliyeti açısından sınırlı ehliyetsizlerin durumu. 105
aa) Yasal temsilcinin rızasına bağlı işlemler. 105
aaa) Genel olarak. 105
bbb) Rızanın kim tarafından verileceği 108
ccc) Rızanın verilme zamanı, şekli ve kapsamı. 109
ddd) Rızanın hükmü112
eee) Sınırlı ehliyetsizin kendisini tam ehliyetli gibi göstermesi.113
bb) Sınırlı ehliyetsizlerin, yasal temsilcinin rızasına bağlı olmadan yapabileceği işlemler114
aaa) Şahsen kullanılacak haklar114
bbb) Karşılıksız kazanmalar117
ccc) Sınırlı ehliyetsizin temsilci olabilmesi118
ddd) Ehliyetin genişlediği durumlar119
cc) Sınırlı ehliyetsizlerin hiç yapamayacakları işlemler. 120
dd) Sınırlı ehliyetsizlerin temsil edilmesi 120
b) Sınırlı ehliyetsizlerin hukuka aykırı fiillerinden sorumluluğu. 121
4. Sınırlı Ehliyetliler 121
§ 4. KİŞİSEL DURUM
I. GENEL BAKIŞ 124
II. KİŞİNİN ADI. 125
1. Genel Bilgiler 125
2. Adın Çeşitleri 126
a) Soyadı. 126
b) Öz ad 127
c) Müstear ad (takma ad, mahlâs, pseudonyme) 127
d) Lakap 128
e) Ticaret unvanı. 128
f) Diğer meslek, soyluluk işareti vb. unvanlar. 128
g) İnternet ortamında kullanılan adlar 129
3. Adın Kazanılması 129
a) Soyadının kazanılması. 129
aa) Soybağı yoluyla. 130
aaa) Evlilik içi doğan çocuk. 130
bbb) Evlilik dışı doğan çocuk. 130
ccc) Boşanan anne küçük çocuğunun soyadını değiştirebilir mi? . 132
bb) Evlenme yoluyla 134
aaa) MK m. 187 ve yargı kararları. 134
bbb) Boşanan eşin soyadı. 137
cc) Evlat edinilme yoluyla 138
dd) İdari karar ile. 138
ee) Soyadı seçme yoluyla 139
b) Öz adın kazanılması. 139
aa) Evlilik içi çocuk 139
bb) Evlilik dışı doğan çocuk 140
cc) Ana–babası bilinmeyen çocuklar. 140
c) Müstear adın kazanılması. 140
d) Lakabın kazanılması 141
4. Adın Değiştirilmesi. 141
a) Adın değişmezliği kuralı 141
b) Ad değişikliğini haklı kılan sebepler. 142
aa) Ad ve soyadının değiştirilmesi 142
bb) Küçük çocuğun soyadının değiştirilmesi 145
cc) Anne baba adının değiştirilmesi 146
c) Usul 147
d) Adın değiştirilmesine itiraz 150
e) Adın değiştirilmesinin sonuçları 150
5. Ad Üzerindeki Hakkın Korunması 150
a) Adın kullanılmasının çekişmeye yol açması halinde koruma 151
b) Adın haksız kullanılması halinde koruma 151
c) Kişiliği koruyan davalardan yararlanma 152
III. HISIMLIK 152
1. Kavram . 152
2. Kan Hısımlığı . 153
a) Anlamı 153
aa) Üstsoy–altsoy hısımlığı 153
bb) Yansoy hısımlığı 154
b) Hısımlık derecesi 154
c) Kan hısımlığına bağlanan hukuki sonuçlar 154
aa) Evlenme yasağı. 155
bb) Dernekte oy kullanma yasağı 155
cc) Vasi olmada. 155
dd) Mirasçılık 155
ee) Nafaka ödeme yükümlülüğü. 155
ff) Tanıklıktan kaçınma 156
gg) Hâkimin davaya bakma yasağı ve davaya bakmaktan kaçınabilmesi. 156
3. Kayın Hısımlığı. 156
a) Anlamı 156
b) Kayın hısımlığının derecesi. 157
c) Kayın hısımlığının hukuki sonuçları 157
4. Evlat Edinmeden Doğan Hısımlık 157
IV. YERLEŞİM YERİ 158
1. Kavram ve Önemi 158
2. Yerleşim Yerinin Gerekliliği İlkesi ve Yerleşim Yerinin Çeşitleri 159
a) İsteğe bağlı yerleşim yeri. 160
aa) Oturulan yer. 160
bb) Oturulan yerde sürekli kalma–yerleşme–niyeti 161
b) İtibari yerleşim yeri 165
c) Yasal yerleşim yeri. 165
aa) Velayet altındaki çocuklar. 166
bb) Vesayet altındaki kimseler. 167
3. Yerleşim Yeri Adresi. 168
4. Yerleşim Yerinin Tekliği İlkesi . 169
V. KİŞİSEL DURUM SİCİLLERİ 170
1. Anlamı ve Düzenleniş Tarzı 170
2. Nüfus Hizmetleri Teşkilatı 171
3. Nüfus Kütükleri ve Tutulması. 171
a) Aile kütüğü. 172
b) Özel kütükler 173
aa) Doğum kütüğü. 173
bb) Ölüm kütüğü 173
cc) Evlenme kütüğü. 174
dd) Boşanma kütüğü 174
ee) Kayıt düzeltmeleri kütüğü. 174
ff) Diğer kişisel durum değişiklikleri kütüğü. 174
gg) Yabancılar kütüğü 175
4. Sicili Tamamlayıcı Kayıtlar ile Kişisel Durum Değişikliklerinin Kütüğe İşlenmesi. 175
5. Kütükteki Yanlışın Düzeltilmesi. 175
6. Nüfus Kütüklerine İlişkin İlkeler . 179
a) Sicil kayıtlarının bütünlüğü ilkesi 179
b) Kamuya kapalılık (gizlilik) ilkesi 180
c) Nüfus kayıtlarının ispat gücü. 181
7. Kişisel Durum Kütüklerini Tutan Memurların Sorumluluğu 181
§ 5. KİŞİLİĞİN KORUNMASI
I. GENEL OLARAK KİŞİLİK VE KİŞİLİĞİN KORUNMASI. 183
II. KİŞİLİK HAKLARININ NİTELİKLERİ 186
III. KİŞİLİK HAKKININ KAPSAMI 188
1. Genel Olarak. 188
2. Kişilik Hakkının Konusu Olan Değerler. 190
a) Ad. 190
b) Hayat, sağlık ve vücut tamlığı 191
aa) Tıbbi müdahaleler. 195
bb) Organ ve doku nakli 197
cc) Cinsel faaliyete ilişkin müdahaleler 200
aaa) Üreme faaliyetleri. 200
bbb) Cinsiyet değişikliği. 202
c) Faaliyet ve yaşamını düzenleme özgürlüğü. 205
d) Haysiyet ve onur 207
e) Resim ve ses. 215
f) Kişinin sırları 219
g) Özel hayat 220
IV. KİŞİLİĞİN KORUNMASI YOLLARI 227
1. Kişiliğin Hukuki İşlemle Saldırıya Karşı Korunması. 228
a) MK m. 23’ün kapsamı. 228
b) MK m. 23 hükmünün uygulanma alanı. 232
aa) MK m. 23/f. 1 ve 23/f. 3 232
bb) MK m. 23/f. 2 233
aaa) Genel olarak. 233
bbb) Ekonomik özgürlüğe ilişkin kişilik hakkının MK m 23/f. 2 ile korunması. 235
c) MK m. 23/f. 1 ve f. 2’ye aykırılığın yaptırımı. 239
2. Kişiliğin Haksız Fiil Teşkil Eden Saldırılara Karşı Korunması 242
a) İlke . 242
b) Hukuka aykırılık 243
c) Hukuka aykırılığı kaldıran sebepler. 244
aa) Kişilik hakkı zedelenen kimsenin rızası (mağdurun rızası) 244
aaa) Genel olarak. 244
bbb) Tıbbi müdahalelerde rıza (onay) 246
ccc) Diğer haller. 250
bb) Üstün nitelikte özel yarar 251
aaa) Mağdura ait üstün özel yarar 251
bbb) Üçüncü kişiye ait üstün özel yarar. 254
ccc) Faile ilişkin üstün özel yarar 254
cc) Üstün nitelikte kamu yararı. 255
dd) Kanunun verdiği yetki. 274
aaa) Genel olarak. 274
bbb) Dilekçe hakkının ya da hak arama yetkisinin kullanılması 274
ccc) TBMM üyelerinin dokunulmazlıkları 275
ddd) Meşru müdafaa. 276
d) Kişilik haklarına saldırılan kişiye tanınan dava hakları. 276
aa) Genel olarak 276
bb) Davacı ve davalı sıfatı. 278
cc) Davalar 281
aaa) Saldırıya son verilmesi davası 281
bbb) Saldırı tehlikesinin önlenmesi davası. 283
ccc) Saldırının hukuka aykırılığının tespiti davası. 285
ddd) Maddi tazminat davası 289
eee) Manevi tazminat davası 290
fff) Saldırıdan elde edilen kazancın verilmesi davası. 297
dd) Kişilik hakkına hukuka aykırı saldırı sebebiyle açılacak dâvalarda yetkili mahkeme 298
BÖLÜM II
TÜZEL KİŞİLER
§ 1. GİRİŞ
I. TÜZEL KİŞİ KAVRAMI. 303
II. TÜZEL KİŞİLİK KAZANILMASININ KOŞULLARI. 304
1. Örgütlenme Unsuru. 304
2. Sürekli Amaç Unsuru . 305
3. Bağımsızlığa Hukuken İmkân Verilmesi 305
III. TÜZEL KİŞİLİĞİN NİTELİĞİ 306
1. Farazi Kişilik Teorisi. 307
2. Gerçek Kişilik Teorisi. 307
3. Amaç (Gaye) Kişiliği Teorisi ve Soyutlama Teorisi. 308
IV. TÜZEL KİŞİLERİN ÇEŞİTLERİ 309
1. Kamu Hukuku Tüzel Kişileri 310
2. Özel Hukuk Tüzel Kişileri 311
a) Kazanç paylaşmak amacı güden tüzel kişiler.311
b) Kazanç paylaşmak amacı gütmeyen tüzel kişiler.311
3. Kamu İktisadi Teşebbüsleri 312
V. TÜRK HUKUKUNDA TÜZEL KİŞİLERİN DÜZENLENİŞ TARZI 313
VI. TÜZEL KİŞİLERDE “ARADAN SIZMA” VEYA “PERDENİN KALDIRILMASI” TEORİSİ. 315
§ 2. TÜZEL KİŞİLERE İLİŞKİN GENEL KURALLAR
I. TÜZEL KİŞİNİN KURULUŞU. 318
1. Çeşitli Kuruluş Sistemleri. 318
a) Serbest kuruluş sistemi. 318
b) İzin sistemi. 318
c) Tescil sistemi 319
2. Türkiye’de Yürürlükte Olan Sistem 319
II. TÜZEL KİŞİLERİN HAK EHLİYETİ 322
1. Sadece Gerçek Kişilere Özgü Olan Haklar. 323
2. Sadece Tüzel Kişilere Özgü Olan Haklar. 323
3. Hem Gerçek Kişilerin Hem Tüzel Kişilerin Yararlanacağı Haklar. 324
a) Malvarlığı haklarında. 325
aa) İntifa hakkı 325
bb) Oturma hakkı. 326
cc) Mirasçı olma ve miras bırakma. 326
dd) Alacak ve borç sahibi olma. 326
b) Zilyetlik 326
c) Kişisel haller bakımından. 327
aa) Ad 327
bb) Yerleşim yeri (ikametgâh). 327
cc) Uyrukluk 328
dd) Kişiliğin korunması. 329
III. TÜZEL KİŞİLERİN FİİL EHLİYETİ 331
1. Genel Bakış 331
2. Tüzel Kişilerde Fiil Ehliyetinin Başlangıcı ve Fiil Ehliyetsizliği. 332
3. Tüzel Kişilerin Organları 333
a) Organ kavramı 333
b) Organ, temsilci ve yardımcı kişi 335
c) Organ çeşitleri 337
aa) Karar organı – Yürütme organı 337
bb) Zorunlu organ – İhtiyarî organ. 337
cc) İç organ – Dış organ. 338
dd) Fert organ – Kurul organ 338
ee) Resmi organ –Fiili organ– Görünüşte (fonksiyonel) organ 338
4. Organın Fiilinin Tüzel Kişiye İzafesi 339
a) Hukuki işlemler açısından 339
b) Hukuka aykırı fiiller açısından. 341
aa) Organın borca aykırı davranışı 341
bb) Organın haksız fiili 342
IV. TÜZEL KİŞİLERİN SONA ERMESİ. 345
1. Tasfiye. 346
2. Tahsis (Özgüleme) 348
§ 3. DERNEKLER
I. GİRİŞ 351
II. DERNEK KAVRAMI VE ÇEŞİTLERİ. 354
1. Kavram 354
2. Çeşitleri. 354
a) Ticari işletme işleten ve işletmeyen dernekler. 355
b) Alelade dernekler – Kamuya yararlı dernekler. 356
c) Dernekler–Üst kuruluş (Dernek birlikleri: federasyonlar, konfederasyonlar) 358
III. DERNEKLERDE ÜYE UNSURU 359
1. Dernek Üyeliği 359
2. Üyelik Şartları. 361
a) Normal üyelik için aranan şartlar. 361
aa) Kamu hizmeti görevlilerinin derneklere üye olmaları 362
bb) Çocuk derneklerine üyelik 362
cc) Yabancıların derneklere üye olmaları 363
dd) Tüzükte belirlenmiş olan şartlar 363
b) Kurucu üyelik için aranan şartlar. 363
aa) Fiil ehliyetine sahip olmak 364
bb) Dernekler Kanunu m. 3/2’de sayılanlardan olmamak. 364
cc) Çocuk derneklerinde. 364
3. Üyelik Sıfatının Kazanılması 364
4. Üyeliğe Bağlı Hak ve Yükümlülükler. 367
a) Üyelik hakları. 367
aa) Katılma hakları 368
aaa) Oy hakkı. 368
bbb) Genel kurulu toplantıya davet ettirme hakkı 369
ccc) Genel kurul toplantısında gündeme ek madde koydurma hakkı 370
bb) Yararlanma hakları 370
cc) Koruma hakları 371
aaa) Derneğin amacını koruma hakkı 371
bbb) Şikâyet hakkı 372
ccc) İstifa (dernekten çekilme) hakkı. 372
ddd) İtiraz hakkı 372
b) Üyelik yükümlülükleri. 377
aa) Sadakat yükümlülüğü 377
bb) Ödenti (aidat) ödeme borcu. 378
cc) Derneğin amacına uygun davranmak 380
5. Üyelik Sıfatının Sona Ermesi 380
a) Üyelik sıfatının kendiliğinden sona ermesi 380
b) Üyenin dernekten çekilmesi (istifa). 381
c) Üyenin dernekten çıkarılması (ihraç). 382
aa) Çıkarma sebepleri 383
aaa) Çıkarma tüzükte düzenlenmişse. 383
bbb) Çıkarma hakkında tüzükte hiçbir hüküm öngörülmemişse 384
bb) Dernekten çıkarılan üyenin itiraz hakkı 384
aaa) Çıkarma sebepleri tüzükte düzenlenmemişse. 384
bbb) Çıkarma sebepleri veya çıkarma tüzükte düzenlenmişse. 385
d) Üyelik sıfatının sona ermesinin sonuçları 386
IV. DERNEKTE AMAÇ (GAYE) UNSURU 387
1. Kavram 387
2. Amacın, Kanuna ve Ahlâka Aykırı Olmaması 388
a) Genel olarak. 388
b) Çocuk dernekleri için sınırlandırılmış amaçlar 389
c) Amacın imkânsız olmaması. 389
V. DERNEĞİN TÜZEL KİŞİLİĞİ 390
1. Derneğin Kuruluşu 390
a) Tüzüğün hazırlanması 390
aa) Tüzük kavramı. 391
bb) Tüzüğün içeriği. 391
b) Tüzüğün idareye verilmesi. 392
c) Kurulmaları ve faaliyetleri izne bağlı dernekler 394
d) Kuruluşa etkili olmayan düzen hükümleri. 394
aa) Kuruluş bildirisi ve tüzüğün incelenmesi 394
bb) İlk genel kurul toplantısı. 395
cc) Dernek kütüğüne kayıt 395
2. Derneğin Organları 395
a) Genel kurul. 396
aa) Genel kurulun toplanması. 397
aaa) Olağan toplantı. 397
bbb) Olağanüstü toplantı. 397
bb) Çağrı usulü 399
cc) Toplantı yeter sayısı 399
dd) Toplantı yeri 400
ee) Toplantının yapılış usulü. 400
ff) Gündem ve genel kurulun yetkileri. 401
gg) Genel kurulda karar alınması 402
b) Yönetim kurulu 402
aa) Yönetim kurulunun oluşumu ve görevinin sona ermesi 402
bb) Yönetim kurulunun görev ve yetkileri 404
c) Denetim kurulu 405
3. Derneğin Faaliyeti. 406
a) Faaliyeti kısıtlayıcı ve yasaklayıcı hükümler. 406
b) Kolluk kuvvetlerinin dernek faaliyetlerine müdahale yetkisi 409
4. Derneğin Devlet Tarafından Denetlenmesi. 410
5. Derneğin Sona Ermesi.411
a) Sona erme şekli.411
aa) Derneğin kendi kendini feshetmesi411
bb) Derneğin kendiliğinden sona ermesi (infisah, kendiliğinden dağılmış sayılma) 412
aaa) Derneğin aciz haline düşmesi. 412
bbb) Yönetim kurulunun tüzüğe göre kurulmasına imkân kalmaması. 413
ccc) Genel kurulun toplanması için gerekli yeter sayının bulunmaması yüzünden olağan genel kurul toplantısının üst üste iki defa yapılamaması. 413
ddd) Derneğin amacının gerçekleşmesi veya gerçekleşmesinin imkansızlaşması veya şartların kaybolması. 414
eee) İlk genel kurul toplantısının yapılmaması ve zorunlu organların kurulmaması. 414
fff) Sürenin dolması 414
cc) Derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi. 415
aaa) Derneğin amacının kanuna yahut ahlâka aykırı hale gelmesi (MK m. 89). 415
bbb) Kuruluştaki kanuna aykırılık ve eksikliklerin giderilmemesi 415
ccc) Suç sebebiyle derneğin kapatılması. 417
b) Sona ermenin sonuçları 418
§ 4. VAKIF
I. GİRİŞ 420
II. VAKIF KAVRAMI. 423
III. VAKFIN ÇEŞİTLERİ. 424
1. Yeni Vakıflar 424
2. Kamuya Yararlı Vakıflar 425
3. Çalıştırılanlara ve İşçilere Yardım Vakıfları 428
a) İki taraflı (katılmalı), çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları 430
b) Tek taraflı, çalıştırılanlara ve işçilere yardım vakıfları. 431
c) Ortak esaslar. 431
4. Aile Vakıfları 431
5. Mazbut Vakıflar 432
6. Mülhak Vakıflar 433
7. Cemaat Vakıfları . 434
8. Esnaf Vakıfları. 436
IV. VAKIFTA MAL UNSURU 436
1. Tahsis Edilecek Malvarlığı Değerleri . 436
2. Vakfedilen Malın Değiştirilmesi 439
V. MALIN USULÜNE GÖRE BELİRLİ VE SÜREKLİ BİR AMACA TAHSİSİ (VAKIF KURMA İŞLEMİ) 440
1. Amaç (Gaye) 441
a) Amaç kanuna, ahlâka ve milli menfaatlere aykırı olmamalıdır. 444
b) Amaç imkânsız olmamalıdır 444
c) Amaç belirli olmalıdır 447
d) Amaç devamlı olmalıdır. 448
2. Malvarlığının Tahsisi . 449
3. Vakıf Kurma İşlemi. 449
a) Vakıf kurma işleminin şekli. 449
aa) Sağlıkta vakıf kurma. 450
bb) Ölüme bağlı tasarrufla vakıf kurma. 450
b) Vakıf kurma işleminde ehliyet. 450
aa) Sağlıkta vakıf kurma. 451
bb) Ölüme bağlı tasarrufla vakıf kurma. 451
c) Vakıf kurma işleminin içeriği. 452
d) Vakıf kurma işleminin geri alınması 454
e) Mirasçıların ve alacaklıların itiraz hakkı. 455
VI. VAKIFTA TÜZEL KİŞİLİK UNSURU. 456
1. Tüzel Kişiliğin Kazanılması 456
a) Tescil 456
b) Mahkeme siciline tescilin hukuki sonuçları. 459
aa) Tüzel kişiliğin kazanılması 459
bb) Vakfın tahsis olunan malları ve hakları kazanması. 460
2. Vakfın Yönetimi ve Örgütü. 462
a) Genel olarak. 462
b) Örgütün tamamlattırılması. 464
c) Yönetimin değiştirilmesi 465
d) Yönetim organlarının görevleri 466
e) Vakıf yöneticilerinde aranan nitelikler ve yöneticilerin yönetimden uzaklaştırılmaları 469
f) Görevden alınmanın sonuçları. 471
3. Vakıf Senedinin Değiştirilmesi. 472
4. Vakıfların Uluslararası Faaliyetleri ve Şube, Temsilcilik ve İrtibat Bürosu Açmaları. 475
5. Yurt Dışındaki Vakıfların Türkiye’deki Faaliyetleri 475
6. Vakfın Denetimi 476
a) Genel olarak. 476
b) İktisadi işletme ve iştiraklerin denetimi. 479
7. Vakfın Sona Ermesi. 480
a) Vakfın kendiliğinden sona ermesi (vakfın dağılması) 480
aa) Vakıf senedindeki hüküm dolayısıyla sona erme 481
bb) Kanun gereğince sona erme 481
b) Vakfın mahkeme kararı gereği sona ermesi (vakfın dağıtılması) 484
aa) Amacın kanuna aykırı olması. 484
c) Alacaklıların veya saklı pay sahibi mirasçıların itirazı üzerine sona erme 485
8. Vakfın Sona Ermesinin Sonuçları. 485
a) Tasfiye 485
b) Tahsis. 485
c) Sona eren vakfın kaydının silinmesi ve ilân edilmesi 486
Yararlanılan Eserler. 487 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
