İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm
KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI, GELİŞİMİ VE
HUKUKİ KAYNAKLAR
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI 17
A. Tanım 18
B. Kentsel Dönüşüm ve Kentsel Tasarım İlişkisi 19
C. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Amacı ve Kapsamı 20
1. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Amacı 20
a. Sağlıklı ve Dengeli Bir Çevrede Yaşama Hakkının Sağlanması 22
b. Konut Hakkının Sağlanması 25
c. Kentlerin Tarihi ve Kültürel Dokusunun Korunması 28
d. Ekonomik Gelişmenin Sağlanması 29
e. Kentin Yarışabilirlik Kapasitesine Sahip Olması ve Sürdürülebilir Kalkınmanın Sağlanması 29
2. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Kapsamı 32
D. Kentsel Dönüşüm Yöntemleri 33
1. Kentsel Yenileme (Urban Renewal) 34
2. Yeniden Oluşum (Regeneration) 34
3. Yeniden Canlanma–Canlandırma (Revival–Revitalization) 35
4. Sağlıklılaştırma–Eski Haline Getirme (Rehabilitation) 35
5. Kentsel Koruma (Urban Conservation) 36
6. Soylulaştırma (Gentrification) 36
II. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMININ GELİŞİMİ 37
A. Dünyada Kentsel Dönüşümün Gelişimi 37
1. Dünyada Gerçekleştirilen Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Ortak Özellikleri 37
2. Dünyada Kentsel Dönüşümün Tarihsel Gelişimi 39
B. Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Gelişimi 44
1. Türkiye’de Gerçekleştirilen Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Ortak Özellikleri 44
2. Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Tarihsel Gelişimi 46
a. Kent Planlamasına İlişkin İlk Düzenlemeler 46
b. Planlı Kalkınma Döneminde Kent Planlamasına İlişkin Düzenlemeler 48
c. Ülkemizde Kentsel Dönüşümün Yasalaşma Süreci 52
III. KENTSEL DÖNÜŞÜME İLİŞKİN TEMEL HUKUKİ KAYNAKLAR 54
A. Doğrudan Kentsel Dönüşüme İlişkin Hukuki Kaynaklar 54
1. 5104 Sayılı Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Kanunu ve Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi Yönetmeliği 54
2. 5393 Sayılı Belediye Kanunu’nun 73. Maddesi 54
3. 5366 Sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmeliği 55
4. 6306 Sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ve Uygulama Yönetmeliği 56
B. Dolaylı Olarak Kentsel Dönüşüme İlişkin Hukuki Kaynaklar 57
1. 3194 Sayılı İmar Kanunu 57
2. 775 Sayılı Gecekondu Kanunu 58
3. 2981 Sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara Uygulanacak Bazı İşlemler ve İmar Kanunu’nun Bir Maddesinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun 59
4. 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu 59
İkinci Bölüm
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE TEMEL İLKELER
I. PLANLAMA VE ŞEHİRCİLİK İLKELERİ 61
A. Planlama İlkesinin Gerekleri 62
B. Kentsel Dönüşüm Projelerinin Planlama ve Şehircilik İlkeleri Bakımından Değerlendirilmesi 65
II. İDARENİN KANUNİLİĞİ İLKESİ 68
A. Kentsel Dönüşüm Alanlarının Belirlenmesinde İdarenin Takdir Yetkisi 70
B. Kentsel Dönüşüm Projelerinin Hazırlanması ve Uygulanmasında İdarenin Takdir Yetkisi 75
C. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Tasfiye Edilmesinde İdarenin Takdir Yetkisi 77
D. Kentsel Dönüşümde Hak Sahiplerine Yapılacak Yardım ve Teşviklerin Belirlenmesinde İdarenin Takdir Yetkisi 78
III. KENTSEL DÖNÜŞÜMDE MERKEZDEN YÖNETİM ve YERİNDEN YÖNETİM İLKESİ 82
IV. TEMEL HAK ve ÖZGÜRLÜKLERE SAYGI İLKESİ 88
A. Yaşama Hakkına Saygı İlkesi 88
B. Konut Hakkına Saygı İlkesi 90
C. Mülkiyet Hakkına Saygı İlkesi 95
1. Genel Olarak Mülkiyet Hakkı ve Sınırlandırılması 95
2. Kentsel Dönüşüm Uygulamaları Bakımından Mülkiyet Hakkı ve Sınırlandırılması 99
a. Taşınmazların Tabi Oldukları Genel Sınırlamalar 102
b. Tasarrufların Kısıtlanması 104
c. Kamulaştırma 108
(1) Acele Kamulaştırma Yoluna Başvurulması 109
(2) Kamulaştırma Bedelinin Ödenmesi 114
(3) Kamulaştırılan Taşınmazların Kullanımı 115
V. KAZANILMIŞ HAKLARA SAYGI İLKESİ 118
VI. KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARINDA KATILIM İLKESİ 119
A. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Katılım 120
B. Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Halkın Katılımının Önemi 123
Üçüncü Bölüm
KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMASI VE HUKUKİ SORUNLAR
I. KENTSEL DÖNÜŞÜM ALANLARININ BELİRLENMESİ 125
A. Kentsel Dönüşüm Alanı Kavramı 125
B. Kentsel Dönüşüm Alanı İlan Etme Yetkisi 126
C. Kentsel Dönüşüm Alanı İlan Edilecek Bölgenin Tespitine Yönelik Çalışmalar 127
D. Kentsel Dönüşüm Alanı İlan Kararının Alınması 130
II. 6306 SAYILI KANUN KAPSAMINDA RİSKLİ YAPILARIN TESPİT EDİLMESİ 133
A. Riskli Yapı Kavramı 133
B. Riskli Yapıların Tespitinde Yetki ve Usûl 134
C. Riskli Yapı Tespiti İşlemine İtiraz 136
III. 6306 SAYILI KANUN KAPSAMINDA REZERV YAPI ALANI TESPİTİ 139
IV. KENTSEL DÖNÜŞÜM PLAN ve PROJELERİNİN HAZIRLANMASI 140
A. 5393 Sayılı Belediye Kanunu Kapsamında Gerçekleştirilecek Kentsel Dönüşüm Plan ve Projelerinin Hazırlanması 140
B. 5366 Sayılı Kanun Kapsamında Gerçekleştirilecek Kentsel Dönüşüm Plan ve Projelerinin Hazırlanması 141
C. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Gerçekleştirilecek Kentsel Dönüşüm Plan ve Projelerinin Hazırlanması 143
V. KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJELERİNİN UYGULAMA İŞLEMLERİ 144
A. Tahliye ve Yıkım İşlemleri 144
B. 6306 sayılı Kanun Kapsamında Uygulama Alanında Gerçekleştirilecek İşlemler 147
1. Uygulama Alanındaki Taşınmazların Değerinin Tespiti 147
2. Uygulama Alanındaki Taşınmaz Maliklerinin Hakları 148
3. Riskli Yapıların Bulunduğu Parsellerde Yapılacak Uygulama İşlemleri 151
4. Riskli Alanlarda ve Rezerv Yapı Alanlarında Yapılacak Uygulama İşlemleri 155
C. Kentsel Dönüşüm Alanlarında Kamulaştırma 156
D. Kentsel Dönüşüm Alanlarında Sınırlı Aynî Hak Tesisi 158
VI. HAK SAHİPLERİNE YÖNELİK YARDIMLAR ve TEŞVİKLER 161
A. 5393 Sayılı Belediye Kanunu Kapsamında Gerçekleştirilecek Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Yardım Teşvikler 161
B. 6306 Sayılı Kanun Kapsamında Gerçekleştirilecek Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında Yardım ve Teşvikler 164
1. Kira Yardımı 166
2. Kredi Faiz Desteği 167
3. Diğer Yardımlar 169
VII. KENTSEL DÖNÜŞÜM SÜRECİNDE İDARENİN İŞLEMLERİNE KARŞI İPTAL DAVASI AÇILMASI 170
A. İptal Davasının Ön Koşullar Yönünden İncelenmesi 171
1. Görevli Mahkeme 171
2. Yetkili Mahkeme 173
3. Ehliyet 174
4. İdari Davaya Konu Olabilecek Kesin ve Yürütülmesi Gereken Bir İşlem Olma 177
5. Dava Açma Süresi 178
6. Husumet 180
B. İptal Davasının Esas Yönünden İncelenmesi 180
1. Yetki Unsuru 182
a. Konu Bakımından Yetki 183
b. Yer Bakımından Yetki 185
c. Yetki Devri 188
2. Şekil Unsuru 189
3. Sebep Unsuru 190
4. Konu Unsuru 193
5. Amaç Unsuru 195
C. Kentsel Dönüşüm Sürecinde Yürütmenin Durdurulması Kararı Verilmesi 197
D. İptal Davası Sonucunda Verilen Kararların Uygulanması 199
Sonuç 203
Kaynakça 209
Kavramlar Dizini 221 |