İÇİNDEKİLER
Sunuş 7 GİRİŞ 13 GÜNCELLENMİŞ İKİNCİ BASKI İÇİN GİRİŞ 15 BİRİNCİ BÖLÜM ÇEVRE VE EKOLOJİ TANIMLAMALARINA KISA BİR BAKIŞ 1.1. ÇEVRE VE EKOLOJİ TANIMLAMALARINA KISA BİR BAKIŞ 17 1.1.1. Çevre 17 1.1.2. Ekoloji 17 1.1.3. Ekolojik Çevre 18 1.1.4. Ekolojik Denge 18 1.1.5. Ekosistem 18 1.1.6. Ekosfer 18 1.2. DÜNYA’DA VE ÜLKEMİZDE ÇEVRE HUKUKUNDAKİ ÖNEMLİ GELİŞMELER 18 1.2.1. Çevre Hukukunda Dünyadaki Önemli Gelişmeler 18 1.2.2. Ülkemizde Çevre Hukukunda Önemli Gelişmeler 20 1.2.2.1. Çevre Hukukunda Bir Olumsuz Gelişme; “Uluslararası Tahkim” 20 İKİNCİ BÖLÜM HUKUK SİSTEMİMİZDE ÇEVRE İLE İLGİLİ DAVALAR VE ÖZELLİKLE İDARİ DAVALARLA İLGİLİ SORUNLARA GENEL BİR BAKIŞ 2.1. ÇEVRE İLE İLGİLİ DAVALAR 23 2.1.1. Çevre İle İlgili Adli Davalar 25 2.1.1.1. Tespit Davaları 25 2.1.1.2. Eda (Önleme ve Giderim) Davaları 26 2.1.2. Çevre İle İlgili İdari Davalar 26 2.1.2.1. İptal Davaları 27 2.1.2.2. Tam Yargı Davaları 28 2.1.2.3. İdari Davalarda Taraf Olma Ehliyeti ve Husumet 28 2.1.2.4. İdari Davalarda Dava Açma Süreleri 30 2.1.2.5. Yürütmeyi Durdurma Konusu ve Kanundan Kaynaklanan Kısıtlama 32 2.1.2.6. Kamu Yararı Kavramı ve Çevre Davalarında Yarışan Kamu Yararlarından Üstün Kamu Yararına Ulaşma 34 2.1.2.6.1. Kavramlar 34 2.1.2.6.2. Üstün Kamu Yararı Analizinin Yapılışı 34 2.1.2.6.3. En Üst Hukuk Normu Olan Anayasa’nın Başlangıç ve Genel Esaslar Kısımlarında Üstün Kamu Yararının Aranması 35 2.1.2.6.4. En Üst Hukuk Normu Olan Anayasa’nın Diğer Bazı Hükümlerinde Üstün Kamu Yararının Aranması 38 2.1.2.6.5. İncelenen Maddelerden Anayasa’nın Bütünselliğini Zedelemeden Ulaşabilecek Niteliksel Kriterlerin Sıralanması 40 2.1.2.7. Çevre Davalarında Türkiye’nin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmelerin Değerlendirilmesi 42 2.1.3. Çevre İle İlgili Ceza Hükümleri 45 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM HUKUK SİSTEMİMİZDE DOĞAL VARLIKLARIMIZ İLE İLGİLİ TEMEL MEVZUAT VE ÖRNEK DAVALAR 3.1. ANAYASA’DAKİ DÜZENLEMELER 51 3.1.1. Anayasa’nın 43’üncü Maddesi ve “Kıyı”lar Hukuku 51 3.1.1.1. “Devlet’in Hüküm ve Tasarrufu Altında Olmak” Kavramı 51 3.1.1.2. Kıyı ve Sahil Üzerindeki Yararlanmalar 52 3.1.2. Anayasa’nın 44’üncü Maddesi ve “Toprak” Hukuku 53 3.1.2.1. Gıda Güvenliği 54 3.1.3. Anayasa’nın 45’inci Maddesi ve “Tarım ve Hayvancılık” Hukuku 54 3.1.4. Anayasa’nın 56ıncı Maddesi ve Sağlıklı ve Dengeli Bir “Çevre”de Yaşama Hukuku 54 3.1.4.1. “Sürdürülebilir Kalkınma / Sürdürülebilir Yaşam” Kavramları 55 3.1.5. Anayasa’nın 63’üncü Maddesi ve “Tabiat Varlıklarının Korunması” Hukuku 56 3.1.6. Anayasa’nın 166’ıncı Maddesi ve “Planlama” Hukuku 57 3.1.6.1. Planlama Kavramı İçinde “Kentsel Dönüşüm” ve Hukuku 58 3.1.6.1.1. Kentsel Dönüşümü İlgili Mevcut Mevzuat: 58 3.1.6.1.2. Kentsel Dönüşümle İlgili Tasarının Genel ve Madde Gerekçeleri 59 3.1.7. Anayasa’nın 168’inci Maddesi ve “Tabii Servetler” Yani “Doğal Varlıklar” Hukuku 60 3.1.7.1. “Doğal Varlık-Doğal Kaynak” Kavramları 61 3.1.8. Anayasa’nın 169 ve 170’inci Maddeleri ve “Orman ve Orman Köylüleri” Hukuku 62 3.1.8.1. Anayasa Değişiklik Girişimleri Üzerine Bir Analiz 65 3.1.8.2. Son Anayasa Taslağının Çevreci Bir Bakışla Eleştirisi 69 3.1.8.2.1. Yeni Bir Anayasanın Gerekliliği Konusu 70 3.1.8.2.2. Yeni Bir Anayasa Hazırlanma Usulü ve Uygulamalar 70 3.1.8.2.3. Anayasa Taslağının Çevre ve Kentsel Haklar İle İlgili Maddeleri 71 3.1.8.2.4. Anayasa Taslağının Çevre ve Kentsel Haklar Açısından Değerlendirilmesi 72 3.1.8.2.5. Sonuç 75 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KANUNLARIMIZDA DOĞAL VARLIKLARIMIZLA İLGİLİ DÜZENLEMELER VE ÖRNEK DAVALAR 4.1. ORMAN MEVZUATI 77 4.1.1. Orman Kanunu 77 4.1.1.1. Orman Kanunundaki 2B Maddesi ve Ecrimisil Tartışması 78 4.1.1.2. Uygulamada 2B Dayanaklı Emsal Olaylar 79 4.1.1.3. Tarihsel Süreçte Ormanlarımız ve Eko-Hukuk Açısından Değerlendirme 106 4.1.1.4. Çözüm Önerileri 107 4.1.1.5. 2B Olayının Bir Başka Cephesi ve Gerçek Mağdurları 109 4.1.2. Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun 110 4.1.2.1. Uygulamada Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun ve Bunun Uygulama Yönetmeliğiyle İlgili Olarak Açılan Davanın İncelenmesi 113 4.1.3. Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun Tasarısı ve Ana Muhalefet Partisinin Teklifi Üzerine Bir Değerlendirme 127 4.2. MERA MEVZUATI 131 4.2.1. Mera İle İlgili Örnek Dava İncelemesi 139 4.3. TARIM TOPRAKLARI İLE İLGİLİ MEVZUAT 150 4.3.1. Tarım Toprakları İle İlgili Örnek Dava İncelemeleri 153 4.4. SULAR İLE İLGİLİ MEVZUAT 208 4.4.1. Suyun Eko-Hukuk Açısından Tanımlanması 208 4.4.2. Dünya’da ve Türkiye’de Suyla İlgili İstatistiki Bilgiler 209 4.4.3. Suyla İlgili Mevcut Hukuksal ve Yönetsel Yapı 210 4.4.4. Su Hukukunda Çerçeve Yasa Gereksinimi 212 4.4.5. Su Yönetiminde Havza Esası ve Yasa Gereksinimi 213 4.4.6. Su Tüketimi, Kirletilmesinin Önlenmesi, Kuraklık ve Önleyici Politikalar 216 4.4.7. Beşinci Dünya Su Forumu 218 4.5. ÇEVRE KANUNU VE BAĞLANTILI MEVZUAT 218 4.5.1. 2872 Sayılı Çevre Kanunu Üzerine Bir Değerlendirme 218 4.5.2. Çevresel Etki Değerlendirmesi 222 4.5.2.1. ÇED Kararları İle İlgili Örnek Dava İncelemeleri 224 4.5.3. Çevre Düzeni Planları (ÇDP) ve Planlama 266 4.5.3.1. ÇDP İle İlgili Örnek Dava İncelemeleri 272 4.6. KÜLTÜR VE TABİAT VARLIKLARI VE SİT HUKUKU İLE İLGİLİ MEVZUAT 315 4.6.1. SİT Hukuku İle İlgili Örnek Dava İncelemesi 320 4.6.2. SİT Hukukunda Değişiklikler 338 4.7. TURİZM MEVZUATI 345 4.7.1. Turizm Merkezleri İle İlgili Örnek Dava İncelemeleri 353 4.8. MADENCİLİK MEVZUATI, ETKİLERİ VE ÖRNEK DAVA İNCELEMELERİ 381 4.9. KÜRESEL ISINMA/İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 414 4.9.1. Sera Gazları 415 4.9.2. İklim Değişikliğinde Devrilme Noktaları ve Güvenli Geçiş Arayışları 418 4.9.3. Neler Yapılabilir? 418 4.9.4. İklim Değişikliğinde Küresel Çabaların Tarihçesi, Uluslar arası Sözleşmeler ve Gelişmeler 421 SON SÖZ 429 EK-1: TESPİT DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 431 EK-2: ÖNLEME VE GİDERİM (TAZMİNAT) DAVASI DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ 432 EK-3: BİLDİRİ 433 Kaynakça 437 Kavram Dizini 441 |