İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR 5
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
ANONİM ŞİRKETTE PAY SAHİPLİĞİ, OY HAKKI VE DONMA KAVRAMLARI
I. PAY VE PAY SAHİPLİĞİ KAVRAMI 23
A. Pay ve Pay Senetleri 25
B. Anonim Şirket Genel Yapısı 26
II. OY HAKKININ TANIMI 28
A. Oy Hakkının Hukuki Niteliği 30
B. Oy Hakkının Hukuki İşlem ve Hukuki Fiil Tartışması 32
C. Oy Hakkının Vazgeçilmezliği 34
D. Oy Hakkının İşlevleri 35
1. Şirketin Sürdürülmesini Sağlama İşlevi 35
2. Şirketin Temel İşleyişine Katılım ve Pay Sahipliği Haklarını
Kullanım İşlevi 36
III. OY HAKKININ ÖZELLİKLERİ 37
A. Oy Hakkının Doğumu 37
B. Oy Hakkının Birim Değer Bakımından Kullanılışı 38
C. Oy Hakkının Kullanılışı 38
D. İmtiyaz Sağlanması 39
IV. OY HAKKINI KULLANMAYA YETKİLİ KİŞİLER 40
A. Bireysel Temsil 41
B. İntifa Hakkı Sahibi 41
C. Temsilci Vasıtasıyla Oy Hakkı Kullanımı 41
1. Kanuni Temsilci 42
2. Müşterek Temsilci 42
3. Tevdi Eden Temsilci 42
4. SPK Temsil ve Çağrı Yoluyla Vekalet Toplanması 43
V. GENEL OLARAK OY HAKKININ DONMASI 43
A. Donmanın Tanımı 45
B. Donmanın Hukuki Niteliği 47
C. Oy Hakkının Donmasının Düzenleniş Sebebi 47
D. Oy Hakkının Donması ve Oy Hakkının Kullanılamadığı Diğer
Hallerin Karşılaştırılması 50
1. Oydan Yoksunluk 50
2. Oy Hakkında İmtiyazın Kullanılamaması 52
3. Oy Hakkının Esas Sözleşme ile Sınırlandırılması 52
a. Esas Sözleşme ile Oy Hakkının Sınırlandırılmasının Şartları ve
Yöntemi 53
b. Şartlar 54
c. Yöntemler 55
d. Oy Hakkının Sınırlandırılmasının Sonuçları 56
İKİNCİ BÖLÜM
KANUNDA ÖNGÖRÜLEN BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜKLERİNE AYKIRILIK DURUMUNDA OY HAKKININ DONMASI
I. GENEL OLARAK OY HAKKININ DONMASININ TASNİFİ 61
A. Bildirim Yükümlülüklerine Aykırılık Halinde Donma 61
1. TTK m.198 Uyarınca Bildirim Yükümlülüğüne Aykırılık Halinde
Donma 61
a. Bildirim Yükümlülüğü 61
b. Bildirim Yükümlüsü Olan Kişiler 63
(1) Teşebbüs 63
(2) TTK m.198’de Belirtilen Teşebbüs Kavramı Şirketler
Topluluğunun Varlığını Aramakta Mıdır? 64
(3) Teşebbüsün ve Sermaye Şirketinin Yönetim Kurulu
Üyeleriyle Yöneticileri; Kendileri, Eşleri, Velayetleri
Altındaki Çocukları ile %20’sine Sahip Olunan Şirketler 67
c. Bildirim Yükümlülüğünün SPK Bağlamında Ele Alınışı 68
d. Bildirimin Yerine Getirilmesi 70
e. Tescil ve İlan Yükümlülüğü 70
f. Bildirim, Tescil ve İlan Yükümlülüğünün Yerine
Getirilmemesinin Sonuçları 72
g. Bildirim, Tescil ve İlan Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesi
Haline Bağlanan Donma Sonucu Yaptırım Mıdır? 73
h. Öngörülen Eşiğin Altına Düşülmesi Halinde Bildirim 74
i. Donma Anının Başlangıcı 76
j. Donmaya Maruz Kalan Paylar 77
k. Donmanın Sonuçları 80
B. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devri ve MKK’ya Bildirim
Yükümlülüğüne Aykırılık Halinde Donma 81
1. Genel Olarak 81
2. TTK’da Yapılan Değişikliklerin Getirdiği Sonuçların
Değerlendirilmesi 83
3. Değişiklik Yapılmasının Amaçları ve Değişikliklerin Hizmet Ettiği
Amaç 83
4. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinde MKK’ya Bildirimin Etkisi 85
5. MKK’ya Bildirim Yapılması 87
6. Genel Kurul Toplantılarına MKK Kayıtlarının Etkisi 88
7. Hamiline Yazılı Pay Senedi Üzerinde İntifa Hakkı Kurulması
Durumunda MKK’ya Bildirim Gerekli Midir? 88
8. Hamiline Yazılı Pay Senetlerine Yönelik Bildirimin Süresi 89
9. Bildirim Yapılmaması Halinde Devreden Paya Bağlı Hakları
Kullanabilir Mi? 90
10. Hamiline Yazılı Pay Senetlerinin Devralan Kişinin MKK’ya Bildirim
Yapmaması Halinde Donma 91
a. Devralanın Şirkette Başkaca Paylara İlişkin Hakları Donacak
Mıdır? 92
b. MKK’ya Bildirim Yapılması Halinde Çözülme 92
c. Kısmi Bildirim Yapılması Halinde Bildirime Konu Paya Bağlı
Haklar Çözülecek Midir? 92
II. HALKA AÇIK ŞİRKETLERDE TEKLİF/BİLDİRİMLERE AYKIRILIK HALİNDE
YAPTIRIM OLARAK OY HAKKININ DONMASI 93
A. Pay Alım Teklifi Zorunluluğu ve Zorunluluğa Aykırılık Halinde Donma 93
1. Genel Olarak 93
2. Pay Alım Teklifi Zorunluluğunun Hukuki Niteliği 95
3. Pay Alım Teklifi Zorunluluğunun Amacı ve Etkileri 95
4. Pay Alım Teklifi Zorunluluğun Doğduğu Durumlar 96
5. Yönetimin Kontrol Edilmesi 98
6. Pay Alım Teklifi Zorunluluğuna Aykırılık ve Donma 99
a. Donma Anı 99
b. Donmanın Sonuçları 100
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PAY SAHİPLİĞİ KAYNAKLI OY HAKKININ DONDUĞU HALLER
I. GENEL OLARAK TASNİF 103
A. Anonim Şirketin Kendi Payını İktisap Etmesi 103
1. Şirketin Kendi Payını İktisabın Geçmişi 103
2. 6102 Sayılı Kanun Döneminde Şirketin Kendi Payını İktisabı 104
3. İktisabın Etkileri 105
a. İktisabın Olumlu Etkileri 105
b. İktisabın Olumsuz Etkileri 106
c. Genel Olarak İktisap 106
4. Şirketin Kendi Paylarını İktisap Şartları 108
a. %10’luk İktisap Eşiği 109
b. Genel Kurul Tarafından Yönetim Kurulun Yetkilendirilmesi
Koşulu 110
c. Yönetim Kurulunun İktisap ve Rehin Kabul Etme Yetkisinin
Devredilip Devredilemeyeceği Sorunu 111
d. Şirket Net Aktifine Yönelik Koşul 113
e. İktisaba Konu Payların Ödenmesi Koşulu 114
f. İvaz Karşılığında İktisap Durumu 114
g. Şirketin Tek Pay Sahibi Olmama Koşulu 115
h. Yedek Akçe Ayırma Koşulu 115
5. Halka Açık Şirketler Bakımından Payların İktisabı ve Rehni 116
a. Halka Açık Şirketler Bakımından Payların Rehin veya
İktisabına Yönelik Sınırlamalar 117
6. İktisap Koşullarının İstisnaları 118
a. Yetkilendirme Kararına Yönelik İstisna 118
b. Halka Açık Şirketler Bakımından Yetkilendirme Koşulunun
İstisnası 119
7. TTK m.382 Uyarınca İstisnai İktisap 121
a. Esas veya Çıkarılmış Sermayesinin Azaltılmasına Yönelik
İktisap Durumu 122
b. Külli Halefiyet Durumu 122
c. Bir Kanuni Satın Alma Yükümü Durumu 123
d. Bedellerinin Tümü Ödenmiş Olmak Şartıyla ve Cebrî İcradan,
Bir Şirket Alacağının Tahsili Amacına Yönelik İktisap Durumu 125
e. Menkul Kıymet Şirketinin Kendi Payını İktisap Durumu 125
8. İvazsız İktisap Durumu 126
9. Anonim Şirketin Kendi Paylarını İktisap Etmesi Durumunda
Ortaya Çıkan Hukuki Sonuçlar 126
a. TTK m.379 ve 381’e Uygun İktisap Halinde Ortaya Çıkan
Sonuçlar 127
b. TTK m.380 Kanuna Karşı Hile 128
c. TTK m.379 ve m.381’e Aykırı İktisap 129
(1) Payların Elden Çıkarıl(a)maması Durumunda Sermayenin
Azaltılması 130
d. Anonim Şirketin Kendi Payını İktisap Etmesi Durumunda Oy
Hakkının Donması 131
(1) İktisap Durumunda Oy Haklarının Donma Sebepleri 133
(2) İktisap Neticesinde Oy Hakkının Donmasının Sonuçları 134
e. Aykırı İktisap Halinde Payların Akıbeti 136
10. Anonim Şirketin Kendi Paylarını Rehin Kabul Etmesi Halinde Oy
Hakkının Donması 139
B. Karşılıklı İştirak ve Donma 140
1. Genel Olarak 140
2. Karşılıklı İştirakin Sakıncaları 142
3. Basit Karşılıklı İştirak 143
4. Genel Olarak 143
a. Basit Karşılıklı İştirak Oluşturma Şartları 144
(1) İştirak Oranının Hesaplanması 146
b. Basit Karşılıklı İştirake Bağlanan Sonuçlar 148
(1) Bilerek İştirak Etme Olgusu 148
(2) TTK m.489 uyarınca MKK’ya Yapılacak Bildirimin
m.201’deki Bilme Olgusuna Etkisi 150
(3) Basit Karşılıklı İştirak Halinde Donma 150
(a) Basit Karşılıklı iştirakte Donan Oyların Genel Kurula
Tesiri 151
(b) Karşılıklı İştirake Getirilen Donma Hali Yaptırım
mıdır? 152
5. Nitelikli Karşılıklı İştirak 152
a. Genel Olarak 152
b. Hakim ve Bağlı Şirketin Belirlenme Ölçütleri 153
c. Nitelikli Karşılıklı İştirakin Sonuçları 157
d. Nitelikli İştirak Halinde Donma 158
C. Pay Sahibinin Iskatı ve Donma 159
1. Eski Kanun Dönemlerinde Sermaye Koyma Borcunda Temerrüt ve
Iskat 160
2. Iskat Kavramı 161
3. Nakdi ve Ayni Sermaye Koyma Borcu 162
a. Ayni Sermaye Koyma Borcunda Temerrüt Mümkün Müdür? 163
b. Sermaye Koyma Borcu ifa Zamanı 166
c. İfa Yeri 167
4. Bakiye Sermaye Borcun Ödenmesi İçin Apel 168
5. Ödemeye Çağrı İlanını İstemeye Yetkili Organ 169
6. Apel Usulü 170
7. Temerrüt Halinde Başvurulabilecek Haklar 171
a. Iskat Yoluna Gidilmesi 173
(1) Bir Aylık Süre İçerisinde Ödeme Yapılmaması 176
b. Iskatın Sonuçları 176
(1) Kısmi Ödeme Hali 177
(2) Iskata Konu Paylara Ait Oy Hakkının Donması 179
D. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devri ve Donma 181
1. Genel Olarak 181
2. Bağlam Oluşturma Şartları 183
3. Bağlam Oluşturma Zamanı 185
4. Bağlamın Uygulanmadığı Durumlar 185
5. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların İktisabı ve
Hakların İntikali 186
a. Borsa İçinden İktisap Halinde Payın Mülkiyeti ve Paya Bağlı
Hakların İntikali 187
b. Borsa Dışından İktisap Halinde Payın Mülkiyeti ve Paya Bağlı
Hakların İntikali 187
6. SPK ve İkincil Mevzuatın Değerlendirilmesi 188
7. Borsaya Kote Edilmiş Bağlı Nama Yazılı Payların Devri Halinde
Donma 190
a. Şirket Tarafından Devralanın Tanınması Süreci 191
b. Tanıma Kararında Yetkili Organ 192
c. Tanıma Kararı Sonrası Oydan Yoksun Pay Sahibinin Durumu 193
d. Nama yazılı Payların Kendi Ad ve Hesabına Alındığının Beyan
Edilmemesi ve Sonuçları 194
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
OY HAKKININ DONMASININ SONUÇLARI
I. DONMA NETİCESİNDE ORTAYA ÇIKAN DURUMLAR 195
A. Oy Hakkının Kullanılamaması 195
1. Oy Hakkı Donan Pay Sahibinin, Başka Pay Sahiplerinin Temsilci
Olması Sorunu 196
B. Oy Hakkı Dışındaki Yönetsel Haklara Tesiri 196
C. Donan Oy Hakkının Genel Kurula Tesiri 198
D. Malvarlıksal Haklara Tesiri 200
E. Oy Hakkının Donmasının Azınlık Haklarına Tesiri 201
F. Oy Hakkının Donmasının İmtiyazlara Etkisi 202
G. Çözülen Oyların Etki Zamanı 202
II. DONAN OYLARIN KULLANILMASI HALİNDE İLGİLİ KARARLARIN AKIBETİ 202
A. Genel Kurul Kararlarının Hükümsüzlüğü ve İptal Edilebilirliği 202
1. Genel Kurul Kararının Yokluğu 203
2. Butlan 204
3. İptal Edilebilirlik 205
B. Donuk Oyların Kullanılmasının Genel Kurul Kararına Etkisi 207
III. OYLARIN DONUKLUĞUNUN VE ÇÖZÜLMESİNİN TESPİTİNE YÖNELİK
ÖNERİ 209
A. Şirketler Denetim ve Uygulama Kurumu 211
1. Kurumun İşleyişi 212
2. Kurumun Verdiği Kararlarının Niteliği ve İtiraz Usulü 214
3. İtiraz Kurulu 214
B. Değerlendirme 215
SONUÇ 217
KAYNAKÇA 225 |