|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
YİRMİYEDİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ IX
KISA İÇİNDEKİLER XI
İÇİNDEKİLER XV
KISALTMALAR XXXIII
Birinci Bölüm
SUÇ VE YAPTIRIM HUKUKUNA BAŞLANGIÇ
§1. GİRİŞ 1
I. KAVRAM 1
II. CEZA HUKUKUNUN AMACI 2
III. SİSTEM 6
§2. CEZA KANUNUMUZ 10
§3. CEZA HUKUKUNUN VE SUÇ POLİTİKASININ TEMEL İLKELERİ 11
I. HUKUK DEVLETİ İLKESİ 12
II. KANUNİLİK İLKESİ 13
A. Genel Olarak 13
B. Kanunilik İlkesinin Sonuçları 16
1. Suç tespit eden ceza normları açık biçimde belirlenmelidir:
Belirlilik ilkesi (ment of definiteness) 17
2. Örf ve Adet Hukuku Ceza Hukukunda Doğrudan Doğruya Bir
Kaynak Niteliği Taşımaz 23
3. İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle Suç ve Ceza Konulamaz 24
4. Kıyas Yasağı 27
a. Genel Olarak 27
b. Kıyas Yasağı ve Yorum 28
5. Geçmişe Yürüme Yasağı 30
III. ORANTILILIK İLKESİ 32
IV. İNSANİLİK İLKESİ 33
V. KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK İLKESİ 33
VI. KUSUR İLKESİ 34
VII. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ 35
VIII. ŞÜPHEDEN ÖZGÜRLÜK YARARLANIR İLKESİ 37
IX. KARİNELERE DAYALI İSPAT YASAKTIR 37
§4. SUÇ OLUŞTURAN FİİLLERİN VE BUNLARA UYGULANACAK
YAPTIRIMLARIN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN SORUNLAR VE
İLKELER 39
I. BİR EYLEM NE ZAMAN CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARINA TABİ
KILINMALIDIR? 39
A. Bir Eylem Ne Zaman Ceza Hukuku Kapsamında, Ne Zaman Özel
Hukuk Kapsamında Değerlendirilmelidir? 39
B. Bir Eylem Ne Zaman Disiplin Suçu, Ne Zaman Suç Olarak
Değerlendirilmelidir? 41
II. KANUN KOYUCU BİR EYLEMİN SUÇ OLUŞTURDUĞUNU BELİRLEMEK
KONUSUNDA SERBEST MİDİR? 41
III. KANUN KOYUCU SUÇ OLARAK BELİRLEDİĞİ EYLEME UYGULANACAK
CEZANIN MİKTARI KONUSUNDA SERBEST MİDİR? 44
§5. HAKSIZLIK OLUŞTURAN DİĞER FİİLLER VE SUÇLAR 48
I. HAKSIZ FİİLLER VE SUÇLAR 48
A. Genel Olarak 48
B. Haksız Fiiller ile Suçların Farkları 49
II. İDARİ YAPTIRIMI GEREKTİREN FİİLLER VE SUÇLAR 50
A. Disiplin Suçları ve Suçlar 50
1. Genel Olarak 50
2. Disiplin Suçları ile Suçlar Arasındaki Farklar 51
3. Disiplin Soruşturması İle Aynı Anda Ceza Soruşturması/
Kovuşturması Yapılması Durumu 53
B. Zabıta Tedbirlerini Gerektiren Fiiller ve Suçlar 54
C. Kabahatler ve Suçlar 55
1. Genel Olarak 55
2. Suç ve Kabahat Ayrımının Uygulamadaki Önemi ve Sonuçları 56
§6. CEZA NORMUNUN TASNİFİ 59
I. DAVRANIŞ NORMLARI – MÜEYYİDE NORMLARI 59
II. BAĞIMSIZ – BAĞIMLI CEZA NORMLARI 59
A. Tanım 59
B. Bağımsız Ceza Normları 59
1. Tam Ceza Normları 59
2. Eksik Ceza Normları 59
C. Bağımlı Ceza Normları 60
1. İlke Belirleyen Normlar 60
2. Tanım Normları 60
3. Yorum Normları 60
4. Atıf Normları 60
§7. CEZA MUHAKEMESİNE KISA BİR BAKIŞ 61
İkinci Bölüm
TÜRK CEZA KANUNU’NUN UYGULAMA ALANI
§1. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA 63
I. GEÇMİŞE YÜRÜMEZLİK İLKESİNİN KAPSAMI 65
II. FAİLİN LEHİNE OLAN KANUNUN TESPİTİ 66
III. ÇEŞİTLİ AÇILARDAN LEHE OLAN KURALLARIN İNCELENMESİ 68
A. Geçici veya Süreli Ceza Kanunları Açısından 68
B. Cezanın İnfaz Rejimine İlişkin Kanunlar 68
C. Güvenlik Tedbirleri 70
D. Kabahatler 71
E. Kovuşturma Şartları 71
F. Zamanaşımına İlişkin Kanunlar 71
G. Anayasa Mahkemesi’nin İptal Kararları 73
H. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararlarındaki Değişiklikler 74
IV. LEHE OLAN HÜKÜMLERİN UYGULANMASINDA USUL 74
V. SUÇUN İŞLENDİĞİ ZAMAN 75
A. Problem: Hareket mi, Netice mi Esas Alınacak? 75
B. Problem: Kesintisiz Suçlar 76
C. Problem: Zincirleme Suçlar 76
D. Problem: İhmali Suçlar 77
E. Problem: Teşebbüs Halinde Kalan Suçlar 77
F. Problem: Objektif Cezalandırılabilirlik Şartları İçeren Suçlar 77
§2. YER BAKIMINDAN UYGULAMA 78
I. SUÇUN İŞLENDİĞİ YER 78
A. Genel Olarak 78
B. Problemli Durumlar 79
C. Özel Hükümler 80
II. SİSTEMLER 81
A. Mülkilik (Ülkesellik) Sistemi 83
1. Tanım 83
2. Ülke Neresidir? 83
B. Şahsilik Sistemi 84
1. Faile Göre Şahsilik 84
a. Türk Vatandaşlarının Yabancı Ülkelerde İşlediği Suçlar 85
b. Türkiye Namına Memuriyet veya Görev Yapanların
İşledikleri Suçlar 86
2. Mağdura Göre Şahsilik 86
C. Koruma (Savunma) Sistemi 87
D. İkame Yargı Sistemi 88
E. Evrensellik Sistemi 88
F. Türkiye’de Yeniden Yargılama Yapılması 90
1. Genel Olarak 90
2. Mülkilik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 90
3. Şahsilik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 90
4. Koruma Sisteminin Uygulandığı Hallerde 91
5. İkame Yargı Sisteminin Uygulandığı Hallerde 91
6. Evrensellik Sisteminin Uygulandığı Hallerde 91
G. Hak Yoksunluklarının Türkiye’de Geçerli Olması 92
H. Yabancı Ülke Kanununun Göz Önünde Bulundurulması 94
III. YURT DIŞINDA İŞLENEN KABAHATLER BAKIMINDAN TÜRK
KANUNLARININ UYGULANABİLİRLİĞİ 95
IV. YABANCILARIN İADESİ 95
A. Kavram 95
B. Şartları 96
C. Geri Vermenin Mümkün Olmadığı Haller 96
1. Siyasi ve Diğer Nedenlerle Kovuşturma veya Kötü Muamele
Tehlikesi Halinde Geri Verme Yasağı 96
2. Suçun Nitelikleri Sebebiyle Geri Verilmezlik 97
3. İadesi İstenen Kişinin Kişisel Özellikleri Nedeniyle Geri
Verilmezlik 97
D. Geri Vermede Özellik İlkesi 97
E. Geri Vermede Usul 98
§3. KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA 99
I. CUMHURBAŞKANI 99
II. YASAMA DOKUNULMAZLIĞI 100
A. Sorumsuzluk (Mutlak Dokunulmazlık) 100
B. Kovuşturma Yasağı (Geçici Dokunulmazlık) (AY 83) 100
1. Kapsamı 101
2. İstisnaları 102
3. Sona Ermesi 104
4. Zamanaşımı Sorunu 105
III. ULUSLARARASI YARGI BAĞIŞIKLIĞI 105
IV. YABANCI BAZI ASKER VE SİVİL KİŞİLER İLE YAKINLARININ YARGI
BAĞIŞIKLIĞI 107
V. KAMU GÖREVLİLERİ 107
Üçüncü Bölüm
S U Ç
§1. SUÇ GENEL TEORİSİ 109
I. GENEL AÇIKLAMALAR 109
II. HAKSIZLIĞIN VE KUSURUN DIŞINDA KALAN HUSUSLAR 111
A. Kovuşturma Şartları 111
1. Şikâyet 111
a. Genel Olarak 111
b. Şikâyetin Özellikleri 112
2. İzin, Talep ve Karar 115
3. Yabancı Hükümetin Talebi (Şikâyeti) 116
B. Şahsi Cezasızlık Sebepleri/Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren
Şahsi Sebepler – Cezayı Kaldıran Şahsi Sebepler 117
1. Genel Olarak 117
2. Milletvekilleri Bakımından Şahsi Cezasızlık Sebebi (Mutlak
Dokunulmazlık) 118
a. Kapsamı 118
aa. Madde Bakımından 118
bb. Yer Bakımından 119
cc. Kişi Bakımından 119
dd. Zaman Bakımından 119
b. İstisnası 119
c. Sonuçları 119
III. SUÇUN UNSURLARI 120
A. Suçun Kanuni Unsuru (Tipiklik) 122
1. Genel Bilgiler 123
a. Tanım 124
b. Hayal Suç ve Kuruntu Suç 125
c. Fail 126
aa. Genel Olarak 126
bb. Mahsus (Özgü) Suçlar 129
cc. Bizzat İşlenebilen Suçlar 130
d. Mağdur 130
e. Suçun Konusu 132
f. Suçun Basit (Temel) Şekli, Basit Suç Tipinden Türeyen
Suçlar 132
aa. Suçun Basit (Temel) Şekli 132
bb. Türeyen Suçlar (Nitelikli Haller) 132
g. Kanuni Unsur (Tipiklik) ve Hukuka Aykırılık İlişkisi 135
h. Ön Şartlar Sorunu 136
2. Tipikliğin Maddi (Objektif) Unsuru (Fiil) 136
a. Genel Açıklamalar 136
aa. Düşünce Suçu Kavramı 137
bb. Düşünce Suçu Kavramıyla Bağlantılı Olarak
Tartışılması Gereken Ceza Kanunundaki Bazı Suç
Tipleri 138
b. Hareket 140
aa. Kavram 140
bb. Neler Ceza Hukuku Bakımından Hareket Sayılır? 141
cc. Hareketin Sayısı ve Şekilleri Bakımından Suçlar 149
aaa. Tek Hareketli Suçlar 149
bbb. Çok Hareketli Suçlar 149
ccc. Serbest Hareketli Suçlar 149
ddd. Bağlı Hareketli Suçlar 149
eee. Seçenek Hareketli Suçlar 149
fff. İcrai–İhmali Suçlar 150
aaaa. Genel Açıklamalar 150
bbbb. İhmal Kavramı 150
cccc. İcra–İhmal Ayrımı 153
dddd. İhmali Suçların Çeşitleri 155
(1) Saf İhmali Suçlar (Gerçek İhmali
Suçlar) 156
(2) Garantörsel İhmali Suçlar (Görünüşte
İhmali Suçlar) 156
(a) Genel Olarak 156
(b) Garantörlük 158
(aa) Genel Açıklamalar 158
(bb) Kavram 158
(c) Garantörlük Kaynakları 159
(aa) Kanun 159
(bb) Sözleşme 161
(cc) Öngelen Tehlikeli Davranış 161
c. Netice 163
aa. Neticeye Göre Suçların Tasnifi 164
aaa. Neticesi Harekete Bitişik Suç (Sırf Hareket
Suçları) – Neticesi Hareketten Ayrılabilen Suç
Ayrımı 164
bbb. Zarar Suçu–Tehlike Suçu Ayrımı 165
ccc. Kalkışma Suç Tipleri (Teşebbüs Suçları) 166
ddd. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar 167
eee. Ani Suç–Kesintisiz Suç Ayrımı 167
aaaa. Genel Açıklamalar 167
bbbb. Kesintisiz Suç ile Diğer Suçlar Arasındaki
Farklar 169
(1) Zincirleme Suç ile Farkı 169
(2) İz Bırakan Suç ile Farkı 169
cccc. Suçun Kesintisiz Olmasının Sonuçları 170
bb. Birden Fazla Neticenin Bir Suç Sayıldığı Durumlar 172
d. Nedensellik Bağı (İlliyet Rabıtası) (Sebebiyet Alakası) 177
aa. Genel Olarak 179
bb. Şart Teorisi ve Objektif İsnadiyet 180
aaa. Nedensellik Bağı Yoktur 181
bbb. Normal Nedensellik 181
ccc. Çifte Nedensellik 182
ddd. Toplam (Atipik) Nedensellik 184
eee. Sollayan (Öne Geçen) Nedensellik 190
fff. Varsayılan Nedensellik 192
ggg. Yüklenebilirlik İle İlgili Bazı Sorunlar 193
aaaa. Kişinin Kendisini Tehlikeye Atması 193
bbbb. Egemenlik Alanı Dışında Kalma (Tesadüfî
Nedensellik– İzin Verilen Risk) 195
cccc. Sosyal Nedensellik 195
dddd. Risk Azalması 196
eeee. Normun Koruma Alanı İçinde Olmaması 197
ffff. Rücu Yasağı 200
cc. Diğer Nedensellik Teorileri 200
aaa. Uygun Şart (Sebep) Teorisi 200
bbb. Hukuki Önem (Hukuki Uygunluk) Teorisi 200
ccc. Karma Uygun Sebep Teorisi 200
dd. Bazı Suçlarda Nedensellik Bağı 207
aaa. Teşebbüs Halinde Kalan Suçlarda Nedensellik
Bağı 207
bbb. İhmali Suçlarda Nedensellik Bağı 207
3. Tipikliğin Manevi (Subjektif) Unsuru 209
a. Genel Olarak 209
b. Kaza ve Tesadüf 211
c. Kast ve Taksir 212
aa. Kast 216
aaa. Kavram 216
bbb. Kastın Unsurları 217
aaaa. Kastta Bilmek Unsuru 217
bbbb. Kastta İstemek Unsuru 220
ccc. Kastın Aranacağı Zaman 224
ddd. Kastın Çeşitleri 226
aaaa. Özel Kast – Genel kast 226
bbbb. Ani Kast–Tasarlama 226
cccc. Doğrudan Kast–Olası Kast 226
(1) Tanım 226
(2) Bilme Unsuru Bakımından Olası Kast 229
(3) Olası Kastla İşlenemeyen Suçlar 231
(4) Olası Kast ve Teşebbüs 231
(5) Olası Kastın İspatı 232
(6) Olası Kastta Ceza 237
dddd. Weber Kastı 237
eee. Alternatif Kast 238
fff. İhmali Suçlarda Kast 238
aaaa. İhmali Suçlarda Kastın Niteliği 238
bbbb. İhmali Suçlarda Kastın Konusu 239
cccc. İhmali Suçlarda Olası Kast 240
bb. Taksir 241
aaa. Tanım 241
bbb. Taksirin Kasttan Farkı 242
ccc. Taksirin Unsurları 244
aaaa. Taksirin Cezalandırılacağı Konusunda
Kanunda Hüküm Bulunması 245
bbbb. Dikkat ve Özen Görevinin Yerine
Getirilmemesi 245
cccc. Neticeye Sebep Olan Fiilin İradi Olması 246
dddd. Neticenin Öngörülebilir (Tahmin Edilebilir)
Olması 247
eeee. Failin Neticeyi İstememiş Bulunması 250
ffff. Hareket ile Netice Arasında Nedensellik
Bağının Bulunması 250
ddd. Taksir ve Teşebbüs 250
eee. Bilinçli–Bilinçsiz Taksir Ayrımı 250
fff. Bilinçli Taksir– Olası Kast Ayrımı 255
ggg. Üçüncü Kişinin veya Mağdurun Hareketinin
Nedensellik Bağına Etkisi (Taksirli Hareketlerin
Birleşmesi) 258
aaaa. Üçüncü Kişinin Hareketi 258
bbbb. Mağdurun Hareketi 259
hhh. Taksirli Suçlarda Ceza Verilmemesi Durumu 260
d. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar 263
aa. Kavram 264
bb. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Suçların Şartları 266
cc. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçların Çeşitleri 275
aaa. Gerçek Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suçlar –
Gerçek Olmayan Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış
Suçlar 275
bbb. Kastı Aşan Suç– Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış
Suç 276
ccc. Kastedilenden Daha Ağır Bir Neticenin Meydana
Geldiği Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç–
Kastedilenden Daha Başka Bir Neticenin Meydana
Geldiği Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç 276
dd. TCK 87/4 Uygulamasında Dikkat Edilecek Hususlar 277
ee. Anayasa’ya Aykırılık Sorunu 282
e. Objektif Cezalandırılabilme Şartları 284
f. Yanılma 285
g. Amaç ve Saik 286
B. Hukuka Aykırılık Unsuru 286
1. Genel Açıklamalar 287
2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Ortak Özellikleri 289
3. Hukuka Uygunluk Sebepleri 294
a. TCK 24, 25 ve 26’daki Hukuka Uygunluk Sebepleri 294
aa. Hukuka Uygun Emrin Yerine Getirilmesi 294
bb. Kanun Hükmünü İcra 295
aaa. Genel Olarak 295
bbb. Silah Kullanma Yetkisi 298
ccc. Şikâyet ve İhbar 301
ddd. Devletin Kumar Oynatması 302
cc. Meşru Savunma 303
aaa. Meşru Savunmanın Konusu Olabilecek Haklar 304
bbb. Meşru Savunmanın Şartları 306
aaaa. Saldırıya İlişkin Şartlar 306
(1) Bir Saldırının Varlığı 306
(2) Saldırının Fil Hal Olması 309
(3) Saldırının Haksız Olması 314
bbbb. Savunmaya İlişkin Şartlar 317
(1) Savunmada Zorunluluk Bulunması 318
(2) Saldırı ile Savunma Arasında Oran
Olması 321
(a) Araçlar Bakımından Oran 321
(b) Yararlar Bakımından Oran 325
ccc. Üçüncü Kişi Lehine Meşru Savunma 327
ddd. Önleyici Meşru Savunma (Offendicula) 328
eee. Meşru Savunma Halinde Üçüncü Kişilerin Zarar
Görmesi 330
fff. Tazminat 331
ggg. Meşru Savunmanın Kabulü Halinde Mağdur
Hakkında Soruşturma Yapılması 332
hhh. Meşru Savunma ve İnsan Hakları Avrupa
Sözleşmesi 332
dd. Hakkın Kullanılması 335
aaa. Eğitim Hakkının Verdiği Yetkiden Kaynaklanan
Hareketlerin Hukuka Uygunluğu 336
bbb. İddia ve Savunma Dokunulmazlığı 339
ccc. Eleştiri Hakkı 342
ddd. Spor Faaliyetleri 342
eee. Bir İş, Meslek, Sanat veya Bilim Faaliyetinin
İcrası 342
aaaa. Ticari ve/veya Sınaî Faaliyette Bulunma
Hakkının İcrası 343
bbbb. Gazetecilik Mesleğinin İcrası 343
ee. Rıza 346
aaa. Genel Olarak 346
bbb. Tipikliği Kaldıran Rıza 348
ccc. Hukuka Uygunluk Sebebi Olarak Rıza ve Geçerli
Bir Rızanın Şartları 349
aaaa. Rızaya Ehliyet 350
bbbb. Rıza Açıklaması 352
cccc. Rızanın Konusu 354
(1) Bireyin Tasarruf Yetkisinin Bulunduğu
Haklar 355
(2) Bireyin Tasarruf Yetkisinin
Bulunmadığı Haklar 358
ddd. Varsayılan Rıza 361
eee. Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu 363
b. Ceza Kanununda Yer Almayan Hukuka Uygunluk Sebebi:
Yükümlülüklerin Çatışması 365
4. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Yanılgı 368
IV. KUSURLULUK 368
A. Kusur Yeteneği 369
1. Tanım 370
2. Genel Olarak 371
3. Kusur Yeteneğini Etkileyen Sebepler 371
a. Yaşın Kusur Yeteneğine Etkisi 372
aa. Genel Açıklamalar 372
bb. Fiili İşlediği Zaman 12 Yaşını Bitirmemiş Olan Küçükler 373
cc. Fiili İşlediği Zaman 13–15 Yaş Arasında Olan Küçükler 374
dd. Fiili İşlediği Zaman 16–18 Yaş Arasında Olanlar 378
ee. Yaş Büyüklüğü 378
b. Sağırlık ve Dilsizlik 379
c. Akıl Hastalığı 380
d. Geçici Nedenler 382
aa. Genel Olarak 382
bb. Alkol veya Uyuşturucu Madde Kullananlarda Kusur
Yeteneği 383
B. Kusuru Etkileyen Sebepler 385
1. Hukuka Aykırı ve Bağlayıcı Emir 386
a. Genel Açıklamalar 386
b. Emri Yerine Getirmenin Şartları 387
aa. Bir Emrin Varlığı 387
bb. Emri Verenin Böyle Bir Emri Vermeye Yetkili Olması 387
cc. Emrin Yerine Getirilmesi “Görev Gereği Zorunlu”
Olmalıdır 388
dd. Verilen Emrin Suç Oluşturmaması 388
ee. Verilen Emrin Hukuka Aykırı Olması 389
2. Zorunluluk (Iztırar, Mecburiyet, Zaruret) Hali 390
a. Genel Açıklamalar 391
b. Zorunluluk Halinin Kusurluluğu Kaldıran Sebep Olmasının
Sonuçları 393
c. Özel Zorunluluk Halleri 395
d. Zorunluluk Halinin Şartları 396
aa. Tehlikeye İlişkin Şartlar 397
aaa. Ağır Bir Tehlikenin Bulunması 397
aaaa. Tehlike Kavramı 397
bbbb. Tehlikenin Muhakkak Olması 399
cccc. Tehlikenin Ağır Olması 400
bbb. Tehlikenin Bir Hakka Yönelik Olması 401
ccc. Tehlikenin Meydana Gelmesine Bilerek Sebebiyet
Vermemiş Olmak 401
ddd. Tehlikeye Karşı Koyma Hukuksal Yükümlülüğü 402
bb. Korunmaya İlişkin Şartlar 403
aaa. Başka Türlü Korunma İmkânının Bulunmaması 403
aaaa. Genel Olarak 403
bbbb. Kanuni Katlanma Yükümlülüğü 404
bbb. Tehlikenin Ağırlığı ile Konu ve Kullanılan Vasıta
Arasında Orantı Bulunması 404
ccc. Korunma Hareketinin Hukuk Düzeni ile
Uyuşabilirliği 406
cc. Üçüncü Kişi Lehine Zorunluluk Hali 406
dd. Tazminat 407
ee. Zorunluluk Hali ile Meşru Savunma Arasındaki Farklar 407
3. Cebir ve Şiddet, Korkutma ve Tehdit 411
a. Genel Olarak 411
b. Cebir 411
c. Tehdit 412
4. İhmali Suçlarda Beklenebilirlik 414
5. Haksız Tahrik 417
a. Kavram 417
b. Haksız Tahrikin Özellikleri 419
c. Haksız Tahrikin Şartları 421
6. Kusurluluğu Etkileyen Hata Halleri 429
V. CEZA SORUMLULUĞUNU KALDIRAN SEBEPLERDE SINIRIN AŞILMASI 430
A. Genel Açıklamalar 430
B. Sınırın Aşılması Halleri 431
VI. YANILMA (HATA) 435
A. Giriş 436
B. Kavram 437
1. Fiili Yanılma 437
a. Suç Tipindeki Unsurlarda Yanılma 437
aa. Genel Olarak 437
bb. Suçun Nitelikli Hallerinde Yanılma 442
aaa. Cezayı Azaltan Nitelikli Hallerde (Hafifletici
Sebeplerde) Yanılma 442
bbb. Cezayı Artıran Nitelikli Hallerde (Ağırlatıcı
Sebeplerde) Yanılma 443
cc. Nedensellik Bağında Yanılma 444
b. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenlerde
Yanılma 445
aa. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Yanılma 445
bb. Kusurluluğu Etkileyen Nedenlerde Yanılma 450
2. Şahısta Yanılma 452
a. Genel Olarak 452
b. Şahısta Yanılma Halinde Nitelikli Hallerin Etkisi 454
3. Hukuki Yanılma 454
VII. HEDEFTE SAPMA 461
A. Genel Olarak 461
B. Hedefte Sapmanın Sonuçları 461
C. Çok Neticeli Sapma 465
D. Şahısta Yanılma ve Hedefte Sapmanın Aynı Olayda Gerçekleşmesi 466
§2. SUÇUN ÖZEL BELİRİŞ ŞEKİLLERİ 467
I. TEŞEBBÜS 467
A. Kavram 471
B. Şartları 473
1. Suçun Kasten İşlenen Suçlardan Olması 473
2. Elverişli Hareketler 474
3. İcra Hareketlerine Başlanmış Olması 476
a. Genel Olarak 476
b. İcra Hareketleri ile Hazırlık Hareketlerini Birbirinden
Ayırmada Ölçüt 480
aa. İcrai Suçlarda 480
bb. Garantörsel İhmali Suçlarda 483
cc. Yargıtay’ın Görüşü 485
4. Suçun Tamamlanmamasının Failin Elinde Olmayan Engelleyici
Sebeplerden Kaynaklanması 486
C. Teşebbüste Ceza Miktarının Belirlenmesi 487
D. Teşebbüs ile İlgili Bazı Meseleler 490
E. Teşebbüse Elverişli Olmayan Suçlar 494
1. Cezalandırmak İçin Kastın Aranmadığı Suçlar 494
2. Suç Tiplerinin Yapısı Gereği Teşebbüse Elverişsizlik 496
a. Neticesi Harekete Bitişik Suçlar 496
b. İhmali Suçlar 496
aa. Saf İhmali Suçlar 496
bb. Garantörsel İhmali Suçlar 497
F. Gönüllü Vazgeçme 498
1. Gönüllü Vazgeçmenin Şartları 500
a. Suçun Tamamlanmamış Olması 500
b. Vazgeçmenin Gönüllü Olması 503
2. Failin O Ana Kadar Tamamladığı Diğer Suçtan Cezalandırılması 507
G. Etkin Pişmanlık 509
H. İşlenemez Suç (Elverişsiz Teşebbüs) 510
II. SUÇLULARIN ÇOKLUĞU 516
A. Çok Failli Suçlar 516
1. Genel Olarak 516
2. Şartları 516
B. İştirak 517
1. Kavram 517
2. İştirakin Şartları 520
a. Birden Fazla Fail Tarafından Yapılan Birden Çok Hareket 521
b. Hareketlerin Nedensellik Değeri Taşıması 526
aa. Hareketin Doğrudan Doğruyalığı 526
bb. Soyut–Somut Nedensellik 527
cc. Vazgeçmenin Nedensellik Bağına Etkisi 528
dd. Objektif Cezalandırılabilirlik Şartları ve İştirak 531
ee. Uzlaştırma ve İştirak 531
c. İştirak İradesi (Suça İştirak Kastı) 531
aa. Genel Olarak 531
bb. Yan Yana Faillik 534
cc. İştirak İradesinin Önemi 534
d. Bir Suçun İcrasına Başlanması 536
e. Suçun Bütün Ortaklar İçin Aynı Olması 537
3. Hukukumuzda İştirak Şekilleri 542
a. Faillik 543
aa. Müşterek Faillik 544
bb. Dolaylı Faillik 552
b. Şeriklik 558
aa. Azmettirme 558
aaa. Kavram 558
bbb. Azmettirmenin Maddi ve Manevi Unsuru 558
ccc. Azmettirmeye İlişkin Bazı Özel Durumlar 559
ddd. Azmettirmenin Diğer İştirak Şekillerinden
Farkları 561
aaaa. Dolaylı Faillikten Farkı 561
bbbb. Yardım Etmeden Farkı 562
eee. Azmettirme Türleri 563
fff. Garantörsel İhmali Suçlarda Azmettirme 564
ggg. Azmettirmenin Cezası 564
hhh. Azmettirenin Ortaya Çıkmasını Sağlama 565
iii. Suç İşlemeye Tahrik Suçunda Azmettirme
Nedeniyle Cezalandırılma Durumu 565
bb. Yardım Etme 566
aaa. Maddi Yardım 567
bbb. Manevi Yardım 568
ccc. Yardım Edenin Cezasının Tayini 570
4. Nitelikli Hallerin Şeriklere Etkisi 570
5. Kışkırtıcı Ajanın Cezai Sorumluluğu 574
6. Gerçek Failin Tespit Edilememesinin Sonuçları 580
III. SUÇLARIN İÇTİMAI 584
A. Bileşik Suç 585
1. Genel Bilgiler 586
2. Bileşik Suçlarda Tartışılması Gereken Diğer Hususlar 589
a. Bileşik Suçlarda Hareket 589
b. Bileşik Suçlarda Amaç 590
c. Bileşik Suç ve Teşebbüs 590
d. Bileşik Suç ve İştirak 590
B. Zincirleme Suç 591
1. Genel Açıklamalar 591
2. Şartları 593
a. Aynı Suçun Birden Fazla İşlenmesi 593
b. Birden Fazla Suçun Bir Tek Suç İşleme Kararıyla İşlenmesi 598
c. Suçun Bir Kişiye Karşı İşlenmesi 602
d. Suçların Değişik Zamanlarda İşlenmiş Olması 604
e. Zincirleme Suçun Kabul Edilemeyeceği Suçlar 605
3. Zincirleme Suç Kabulünün Sonuçları 605
4. Zincirleme Suçlarda Teşebbüs ve İştirak İlişkisi 606
a. Teşebbüs 606
b. İştirak 607
5. Tek Fiille Birden Fazla Kişiye Karşı Aynı Suçun İşlenmesi 607
6. Zincirleme Suçlar ve Şikâyet, Zamanaşımı, Af, Yetkili
Mahkeme, Uzlaşma ve Aynı Fiilden Dolayı İki Kez Yargılama
Yapılamaması İlkesi 612
a. Şikâyet 612
b. Zamanaşımı 612
c. Af 612
C. Fikri İçtima 613
1. Kavram 614
2. Fikri İçtimaın Şartları 616
a. Birden Fazla Farklı Suçun Oluşması 616
b. Fiilin Tek Olması 618
3. Fikri İçtima ve Teşebbüs, İştirak ve Diğer Özel Sorunlar 626
a. İştirak 626
b. Şikâyet 626
D. Görünüşte İçtima 628
1. Özel–Genel Norm İlişkisi 628
2. Asli–Yardımcı Norm İlişkisi 630
3. Tüketen–Tüketilen Norm İlişkisi 633
Dördüncü Bölüm
YAPTIRIM
§1. CEZALAR 639
I. HAPİS CEZALARI 640
A. Genel Olarak 640
B. Kısa Süreli Hapis Cezasının Adli Para Cezası ve Seçenek
Yaptırımlara Çevrilmesi 641
1. Genel Açıklamalar 641
2. Uygulama 643
3. Taksirli Suçlarda Uygulama 644
4. Çevirmenin Sonucu 644
C. Kısa Süreli Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların İnfazı 645
D. Hapis Cezasının Ertelenmesi 646
1. Şartları 648
a. Mahkûmiyetin Cinsi ve Süresi 648
b. Daha Önceden Mahkûmiyet Bulunmaması 649
aa. Mahkûmiyet Sayılan Haller 649
bb. Mahkûmiyet Sayılmayan Haller 650
c. Mahkemenin Kanaati 651
2. Erteleme Kararı 651
3. Ertelemenin Şarta Bağlanması 652
4. Denetim Süresi 652
5. Ertelemenin Sonucu 653
6. Erteleme Kararının Düşmesi 653
7. Erteleme Kararının Kamu Görevinden Yasaklanmaya Etkisi 654
II. ADLİ PARA CEZASI 654
A. Gün Para Cezası Sistemi 654
B. Süre Tanınması, Taksit ve Ödememenin Sonuçları 655
§2. GÜVENLİK TEDBİRLERİ 657
I. BELLİ HAKLARI KULLANMAKTAN YOKSUN BIRAKILMA 658
A. Kavram 659
B. Uygulanış Şekli ve Süresi 659
1. Ceza Mahkûmiyetinin Kanuni Sonucu Olan Hak Yoksunluğu 659
a. Kapsamı 659
b. Şartları 660
c. Süresi 661
2. Hâkimin Zorunlu Olarak Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
Yoksunluğu 662
a. Kapsamı 662
b. Şartları 662
c. Süresi 665
3. Hâkimin Takdiren Hükmetmesiyle Ortaya Çıkan Hak
Yoksunluğu 666
a. Kapsamı 666
b. Şartları 666
c. Süresi 666
II. MÜSADERE 667
A. Tanım 667
B. Müsaderenin Çeşitleri 667
1. Eşya Müsaderesi 668
a. Tanım 668
b. Şartları 668
c. Orantılılık Kuralı 669
d. Kısmi Müsadere 670
e. Suça İştirak Eden Kimsenin Payının Müsaderesi 670
f. Zamanaşımı, Şikâyetten Vazgeçme, Sanığın Ölümü
Hallerinde Müsadere 670
g. Delillerin Müsaderesi 671
h. Müsadere Kararı 671
2. Kazanç Müsaderesi 671
a. Genel Olarak 671
b. Davanın Düşmesi Halinde Kazanç Müsaderesi Kararı
Verilebilir mi? 673
III. ÇOCUKLARA ÖZGÜ GÜVENLİK TEDBİRLERİ 673
IV. AKIL HASTALARINA ÖZGÜ GÜVENLİK TEDBİRLERİ 674
V. SUÇTA TEKERRÜR VE ÖZEL TEHLİKELİ SUÇLULAR 675
A. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmasının Şartları 676
1. Bir Ceza Mahkûmiyetinin Bulunması 677
2. Yeni Bir Suçun İşlenmiş Olması 678
3. Tekerrürde Süre 678
B. Tekerrürün Sonuçları 679
1. Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejiminin Uygulanması 679
2. Denetimli Serbestlik Tedbirinin Uygulanması 680
3. Seçimlik Cezada Hapis Cezasına Hükmolunması 681
C. Tekerrür Hükümlerinin Uygulanmayacağı Suçlar 682
VI. TÜZEL KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK TEDBİRLERİ 682
VII. ALKOL VEYA UYUŞTURUCU BAĞIMLISI KİŞİLER HAKKINDA GÜVENLİK
TEDBİRLERİ 683
VIII. YABANCILARIN SINIR DIŞI EDİLMESİ 684
§3. CEZANIN BELİRLENMESİ VE BİREYSELLEŞTİRİLMESİ 685
I. CEZANIN BELİRLENMESİ 685
A. Giriş 685
B. Cezanın Somut Olarak Tayini 685
1. Ceza Çeşidinin Seçilmesi 686
2. Temel Ceza Miktarının Tayini 686
a. Genel Olarak 686
b. Temel Ceza Miktarını Belirleme Kriterleri 686
c. Mükerrer Değerlendirme Yasağı 690
II. CEZANIN HESAPLANMASI 691
A. Giriş 691
B. Cezaların Ölçü Birimi 691
C. Yukarı ve Aşağı Sınırların Aşılmaması 692
D. Ceza Miktarının Hesaplanmasında Sıra 693
III. TAKDİRİ İNDİRİM NEDENLERİ 695
IV. MAHSUP 698
A. Genel Açıklamalar 698
B. Adli Para Cezalarında, Adli Kontrolde, Denetimli Serbestlikte ve
Diğer Özel Durumlarda Mahsup 699
V. CEZALARIN İÇTİMAI 700
§4. DAVA VE CEZA İLİŞKİSİNİ DÜŞÜREN SEBEPLER 701
I. ÖLÜM 702
A. Sanığın Ölümü 702
B. Hükümlünün Ölümü 703
C. Mağdurun Ölümü 703
II. AF 703
A. Genel Af 704
B. Özel Af (TCK 65/2, 3; AY 104) 704
1. TBMM’nin Özel Af Yetkisi 704
2. Cumhurbaşkanının Özel Af Yetkisi 704
III. BELİRLİ BİR SÜRENİN GEÇMESİ (ZAMANAŞIMI) 705
A. Dava Zamanaşımı 706
1. Kavram 707
2. Zamanaşımı Sürelerinde Esas Alınacak Ceza 707
3. Zamanaşımının Başlangıcı 708
a. Tamamlanmış Suçlarda 708
b. Teşebbüs Derecesinde Kalan Suçlarda 708
c. Kesintisiz ve Zincirleme Suçlarda 708
d. Objektif Cezalandırılabilme Şartları İçeren Suçlarda 708
e. On Sekiz Yaşından Küçüklere Karşı İşlenen Suçlarda 708
f. Birden Çok Evlilik ve Hileli Evlenme Suçlarında 708
g. İftira Suçunda 708
h. Zamanaşımının Başlangıcında Esas Alınacak Gün 709
4. Dava Zamanaşımı Süreleri 709
5. Dava Zamanaşımının Engelleri 709
a. Dava Zamanaşımının Durması 710
aa. Durma Sebepleri 710
bb. Durmanın Etkileri 711
b. Dava Zamanaşımının Kesilmesi 711
aa. Kesilme Sebepleri 712
bb. Kesilmenin Sonuçları 712
6. Dava Zamanaşımının Sonuçları 713
B. Ceza Zamanaşımı 713
1. Kavram 713
2. Süreler 714
3. Başlangıç 714
4. Ceza Zamanaşımı Engelleri 715
5. Ceza Zamanaşımının Sonuçları 715
C. Kabahatlerde Zamanaşımı 715
1. Soruşturma Zamanaşımı 716
2. Yerine Getirme Zamanaşımı 716
IV. ŞİKÂYETTEN VAZGEÇME 716
V. ÖN ÖDEME 717
§5. KOŞULLU SALIVERİLME 720
I. TANIM 720
II. ŞARTLARI 720
A. Cezanın Bir Kısmının İnfaz Edilmiş Olması 721
B. Hükümlünün Kurumda İyi Hal Göstermesi 722
III. USUL 722
A. Talep ve Merci 722
B. Denetim Süresi 722
C. Kararın Geri Alınması 723
§6. ADLİ SİCİL KAYDININ SİLİNMESİ 723
§7. YASAKLANMIŞ HAKLARIN GERİ VERİLMESİ 725
KÜÇÜK SÖZLÜK 729
MADDE DİZİNİ 733
KAVRAMLAR DİZİNİ 745
YARARLANILAN KAYNAKLAR 751 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
