|
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER
YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ 7
ÖNSÖZ 13
İÇİNDEKİLER 15
KISALTMALAR 27
I. HUKUK KAVRAMI VE TEMEL İLKELERİ 29
A. Hukuk Kavramı 29
B. Hukukun Temel İlkeleri 29
1. Bizzat İhkak–ı Hak Yasağı 29
2. Kanun Önünde Eşitlik İlkesi 30
3. Kanunları Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi 30
4. Dürüstlük Kuralı 30
5. İyiniyet Kuralı 31
6. İddia Eden İspat Eder İlkesi 31
7. Tarafların Denkliği İlkesi 31
8. Suç ve Cezaların Yasallığı İlkesi 31
9. Resmî Belgelerin İspatının Gerekmemesi 32
10. Kanunların Geriye Yürümezliği İlkesi 32
11. Vergide Kanunîlik İlkesi 32
II. HUKUKUN YAPTIRIMLARI 33
A. Ceza 33
B. Cebri İcra 34
C. Tazminat 34
D. Geçersizlik 34
1. Yokluk 34
2. Butlan 35
a. Mutlak Butlan 35
b. Nispi Butlan 35
E. İptal 36
F. Müsadere 36
III. SAĞLIK HUKUKU KAVRAMI 37
A. Sağlık Hukuku Kavramı 37
B. Sağlık Hukuku’nun Konusu ve Önemi 37
C. Sağlık Hukukuna İlişkin Kavramlar 38
IV. SAĞLIK HUKUKUNUN ULUSAL VE GENEL KAYNAKLARI 41
A. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası 41
B. Türk Medeni Kanunu 42
C. Türk Borçlar Kanunu 43
1. Sözleşme 43
2. Haksız Fiilden Doğan Borçlar 45
3. Kusursuz Sorumluluk 46
4. Zarar ve İlliyet Bağı 47
5. Borçların İfası 47
6. Borçların Sona Ermesi 48
7. Borçlarda Özel Durumlar 48
8. Vekâlet Sözleşmesi 49
D. Türk Ceza Kanunu 49
1. Kast ve Taksir 50
2. Ceza Sorumluluğunu Kaldıran/ Azaltan Nedenler 50
3. Meşru Müdafaa 50
E. Hukuk Muhakemesi Kanunu 51
1. Yargılamaya Hâkim Olan İlkeler 51
2. Hâkimin Yasaklılığı Sebepleri 53
3. Hâkimin Reddedilme Sebepleri 53
4. Hâkimin Hukuki Sorumluluğu 54
5. Süreler 54
6. Yargılama Usulü 55
7. Davayla İlgili Temel Kavramlar 55
8. Hüküm ve Davaya Son Veren Taraf İşlemleri 57
9. Basit Yargılama Usulü 57
10. Kanun Yolları 57
11. Çekişmesiz Yargı 58
F. İdarî Yargılama Usulü Kanunu 59
G. Ceza Muhakemesi Kanunu 60
1. Karar 60
2. Tanık 60
3. Bilirkişi 61
4. Muayene 62
5. Otopsi 64
H. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 65
1. İşverenin Yükümlülükleri 66
a. Genel Yükümlülükleri 66
b. Risk Yükümlülüğü 67
d. Risk Değerlendirmesi 68
e. Acil Durum Yükümlülüğü 68
c. İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüğü 69
f. İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını Bildirim Yükümlülüğü 70
g. Sağlık Gözetimi Yükümlülüğü 70
h. Çalışanların Bilgilendirilmesi Yükümlülüğü 71
ı. Çalışanların Eğitimi Yükümlülüğü 71
j. Katılımcılığın Sağlanması Yükümlülüğü 72
k. İşin Durdurulması Yükümlülüğü 72
2. Çalışanların Hak ve Yükümlülükleri 73
a. Çalışanların Hakları 73
b. Çalışanların Yükümlülükleri 73
1) Genel Yükümlülükleri 73
2) Bağımlılık Yapan Maddeleri Kullanma Yasağı 74
3) İşyeri Hekim ve Uzmanlarının Yükümlülüğü 75
I. Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun 75
1. Genel Olarak 75
2. Ceza İnfazının Ertelenmesi 76
J. Kişisel Verilerin Korunması Kanunu 79
V. SAĞLIK HUKUKUNUN ULUSAL VE ÖZEL KAYNAKLARI 81
A. Tababet ve Şuabat–ı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun 81
B. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 84
C. Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu 86
D. Hususi Hastaneler Kanunu 89
E. Türk Tabipler Birliği Kanunu 90
F. Hemşirelik Kanunu 92
1. Hemşirelik Hizmetlerinin Kapsamı 92
2. Hemşirenin Görev, Yetki ve Sorumlulukları 93
3. Uzman Hemşirenin Görevleri 94
4. Başhemşirenin Görevleri 95
5. Sorumlu Hemşirenin Görevleri 96
G. Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Kanunu 97
H. Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında
Kanun 99
İ. Nüfus Planlaması Hakkında Kanun 101
J. Kan ve Kan Ürünleri Kanunu 102
K. Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri 103
L. Tüzükler 105
M. Yönetmelikler 105
1. Genel Olarak Yönetmelik 105
2. Tele–Tıp Yönetmeliği 106
VI. SAĞLIK HUKUKUNUN ULUSLARARASI KAYNAKLARI 109
A. Magna Carta 109
B. İngiliz Yurttaşlık Hakları Bildirgesi 110
C. Virginia İnsan Hakları Bildirgesi 110
D. İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi 111
E. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi 111
F. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 112
G. Sosyal Güvenliğin Asgari Normlarına İlişkin Sözleşme 114
H. Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi (Şartı) 115
I. Avrupa Sosyal Şartı 117
J. Vatandaşlarla Vatandaş Olmayan Kimselere Sosyal Güvenlik
Konusunda Eşit İşlem Yapılması Hakkında Sözleşme 117
K. Birleşmiş Milletler Kişisel ve Sosyal Haklar Sözleşmesi 118
L. Anne Hakları Bildirgesi 119
M. Yenidoğan Hakları Bildirgesi 121
N. Hasta Haklarıyla İlgili Bildirgeler 123
1. Lizbon Hasta Hakları Bildirgesi 124
2. Avrupa Hasta Hakları Bildirgesi 124
3. Bali Hasta Hakları Bildirgesi 129
VII. TIBBÎ MÜDAHALE VE TÜRLERİ 131
A. Tıbbî Müdahale Kavramı 131
B. Tıbbî Müdahale Türleri 131
1. Geleneksel ve Yeni Tıbbi Müdahale 131
a. Geleneksel Tıbbi Müdahale 131
b. Yeni Tıbbi Müdahale 132
2. İcra Ediliş Biçimine Göre Tıbbi Müdahale 132
a. Bedensel Bütünlüğü Etkileyen Müdahale 132
b. Bedensel Bütünlüğü Etkilemeyen Müdahale 132
3. İcra Ediliş Yerine Göre Tıbbi Müdahale 133
a. Bürolarda Yapılan Tıbbi Müdahale 133
b. Hastanelerde Yapılan Tıbbî Müdahale 133
VIII. TIBBÎ VE HUKUKÎ BAKIMDAN ÖZELLİK GÖSTEREN MÜDAHALELER 135
A. Organ Nakli 135
B. Cinselliğe İlişkin Müdahaleler 137
1. Kısırlaştırma 137
2. Kastrasyon (Hadımlaştırma) 139
a. Cerrahi Yöntem 139
b. Kimyasal Yöntem 139
3. Gebeliği Sonlandırma (Kürtaj) 140
4. Cinsiyet Değiştirme 143
C. Estetik Amaçlı Müdahaleler 144
D. Kök Hücre Çalışmaları 146
E. Yapay Döllenme 147
F. Klonlama 150
IX. HEKİMİN TIBBİ MÜDAHALEDEN DOĞAN SORUMLULUKLARI 151
A. Medenî Hukuk Sorumluluğu 151
1. Sözleşmeden Doğan Sorumluluk 151
a. Sözleşme Kavramı 151
c. Sözleşmenin Hükümleri 152
d. Sözleşmenin Sona Ermesi 153
2. Haksız Fiilden Doğan Sorumluluk 153
a. Zararın ve Kusurun İspatı 153
b. Tazminat 153
1) Manevi Tazminat 154
2) Maddî Tazminat 154
c. Özel Durumlar 155
d. Hukuka Aykırılığı Kaldıran Haller 155
e. Kusursuz Sorumluluk 156
f. Zamanaşımı 156
3. Vekâletsiz İşgörmeden Doğan Sorumluluk 156
a. İşgörenin Hak ve Borçları 157
b. İş Sahibinin Hak ve Borçları 158
B. Ceza Hukuku Sorumluluğu 159
C. İdare Hukuku Sorumluluğu 159
D. Tıbbi Etik Sorumluluğu 160
E. Hukuki Sorumluluğun Unsurları 161
1. Hukuka Aykırılık 162
2. Kusur 163
3. Zarar 163
4. İlliyet Bağı 164
X. HASTANIN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 165
A. Hasta Hakları 165
1. Sağlık Hizmetinden Faydalanma Hakkı 165
2. Bilgi İsteme Hakkı 165
3. Sağlık Kuruluşunu Seçme ve Değiştirme Hakkı 166
4. Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı 166
5. Öncelik Sırasının Belirlenmesini İsteme Hakkı 166
6. Tıbba Uygun Teşhis, Tedavi ve Bakım Hakkı 167
7. Tıbbi Gereklilik Dışında Müdahale Yasağı Hakkı 167
8. Tıbbi Özen Gösterilmesini İsteme Hakkı 167
9. Sağlık Durumu ile İlgili Bilgi Alma Hakkı 167
10. Kayıtları İnceleme Hakkı 168
11. Kayıtların Düzeltilmesini İsteme Hakkı 168
12. Bilgi Verilmesi Caiz Olmayan Haller 168
13. Bilgi Verilmesini Yasaklama Hakkı 169
14. Mahremiyete Saygı Gösterilmesini İsteme Hakkı 169
15. Rızasız Tıbbi Ameliyeye Tabi Tutulmama Hakkı 170
16. Bilgilerin Gizli Tutulmasını İsteme Hakkı 170
17. Tedaviyi Reddetme ve Durdurma Hakkı 170
18. Güvenliğin Sağlanması Hakkı 171
19. Dini Hizmetlerden Faydalanma Hakkı 171
20. İnsanî Değerlere Saygı Gösterilmesi ve Ziyaret Hakkı 171
21. Refakatçi Bulundurma Hakkı 172
22. Müracaat, Şikayet ve Dava Hakkı 172
B. Hasta Yükümlülükleri 172
1. İş Birliği Yükümlülüğü 172
2. Hekim Tavsiyelerine Uyma Yükümlülüğü 173
3. Katlanma Yükümlülüğü 173
4. Bildirme Yükümlülüğü 174
5. Ücret Ödeme Yükümlülüğü 174
6. Diğer Yükümlülükler 175
C. Sağlık Hizmeti İlkeleri 178
D. Hastayı Bilgilendirme Usulü 179
E. Tıbbi Müdahalede Hastanın Rızası 180
XI. HEKİMİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 183
A. Hekim Hakları 183
1. Baskı Altında Olmadan Mesleğini Uygulama Hakkı 183
2. Mesleğine Ait Etik İlkelere Bağlı Olma Hakkı 184
3. Çağdaş Tıbbın İmkânlarını Uygulama Hakkı 184
4. Değerleriyle Çelişen Durumlardan Kaçınma Hakkı 184
5. Sağlığını Koruma Hakkı 184
6. Yeterli Bir Gelir Düzeyi Talep Etme Hakkı 184
7. Hastayı Reddetme Hakkı 185
8. Yönetsel Süreçlere Katılma Hakkı 185
9. Danışma Hakkı 185
10. Güvenli Ortamda Çalışma Hakkı 186
11. İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı 186
12. Yeterli Zaman Ayırma Hakkı 186
13. Tanıklıktan Çekilme Hakkı 186
14. Tedavi Yöntemini Seçme Hakkı 187
B. Hekimin Yükümlülükleri 187
1. Özen Yükümlülüğü 187
2. Kişisel Edim Yükümlülüğü 188
3. Öykü Alma Yükümlülüğü 189
4. Muayene Yükümlülüğü 189
5. Teşhis Yükümlülüğü 190
6. Tedavi Yükümlülüğü 190
7. Reçete Yazma Yükümlülüğü 190
8. Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğü 191
9. Tıbbi Teknik Kullanma Yükümlülüğü 192
10. Tedavi Kesme Yükümlülüğü 192
11. Kayıt Tutma Yükümlülüğü 193
12. Sır Saklama Yükümlülüğü 193
13. Hekimin İhbar Yükümlülüğü 194
14. Bilirkişilik Yapma Yükümlülüğü 195
15. Ölüm ile İlgili Yükümlülükler 195
16. Mesleki Bilgisini Geliştirme Yükümlülüğü 198
17. Kimlik Tespiti Yapma Yükümlülüğü 198
18. Ticarî Amaç Gütmeme ve Reklam Yasağına Uyma Yükümlülüğü 199
XII. HEKİMİN CEZAÎ SORUMLULUĞU 201
A. Genel Olarak 201
B. Kasıtlı Eylemlerden Doğan Cezai Sorumluluk 202
1. Kast Kavramı 202
a. Kast (Doğrudan Kast – Genel Kast) 203
b. Olası Kast (Gayri Muayyen Kast) 204
2. Hekimlerce İşlenebilecek Suçlar 204
a. Kişilere Karşı Suçlar 204
b. Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar 205
1) Kasten Yaralama 205
2) Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama 205
c. İnsan Üzerinde Deney 207
d. Organ veya Doku Ticareti 210
e. Koruma, Gözetim, Yardım veya Bildirim Yükümünün İhlâli 211
f. Çocuk Düşürtme ve Düşürme 212
1) Çocuk Düşürtme 212
2) Çocuk Düşürme 213
g. Kısırlaştırma 214
h. Kastrasyon 214
i. Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar 215
j. Kişisel Verileri Başkasına Vermek 216
k. İlaç Yapma ve Satma 216
l. Gerçeğe Aykırı Bilirkişilik veya Tercümanlık 217
m. İşlenmekte Olan Suçu Bildirmemek 218
n. Kamu Görevlisinin Suçu Bildirmemesi 218
o. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi 218
ö. Genital Muayene 218
C. Taksirli Eylemlerden Doğan Cezai Sorumluluk 219
1. Taksir Kavramı 219
2. Taksirli Fiillerle İlgili İlkeler 220
3. Taksirin Unsurları 220
a. Taksirle İşlenebilen Bir Suçun Bulunması 221
b. Dikkat ve Özen Yükümünün Yerine Getirilmemesi 222
c. Hareketin Bilerek ve İstenerek Yapılması 223
d. Sonucun İstenmemesi, Yani İradî Olmaması 223
e. Sonucun Öngörülebilir Olması 224
f. Hareket ile Sonuç Arasında Nedensellik Bağı 224
4. Kusur (İsnat) Yeteneği 225
5. Hekimin Taksirli Eyleminden Doğan Sorumluluğu 226
a. Taksirle Öldürme 226
b. Taksirle Yaralama 227
6. Hekimlerin Disiplin Suçları ve Cezaları 227
XIII. SAĞLIK HUKUKU UYUŞMAZLIKLARINDA ÇÖZÜM YOLLARI 231
A. Genel Sulh Yolu 231
B. Tahkim Yolu 237
C. Uzlaştırma Yolu 240
D. Arabuluculuk Yolu 242
E. Yargı Yolu 244
1. Adli Yargı 245
a. İlk Derece Mahkemeleri 245
b. Yargıtay 246
2. İdari Yargı 247
a. İlk Derece Mahkemesi 247
b. Bölge İdare Mahkemesi 248
c. Danıştay 248
3. Askeri Yargı 249
4. Uyuşmazlık Mahkemesi 250
5. Anayasal Yargı (Anayasa Mahkemesi) 251
6. Yargı Bağımsızlığı ve Teminatı 252
XIV. SAĞLIK BAKANLIĞI VE KURUMLARININ SORUMLULUĞU 255
A. Özel Hastanenin Sorumluluğu 255
B. Kamu Hastanesinin Sorumluluğu 256
C. Sağlık Bakanlığının Sorumluluğu 257
1. Genel Olarak 257
2. Kamu Hastaneleri Kurumu ve Birlikleri 258
3. Anayasal Sorumlulukları 259
D. Sağlık Kurumlarının Hasta Hakları Sorumluluğu 260
1. Hasta Hakları Birim ve Kurullarının Oluşturulması 260
2. Kurulun Görevleri, Çalışma Usul ve Esasları 261
3. Hasta Haklarının İhlali Halinde Sağlık Kurumlarının Sorumluluğu 262
4. Personelin Sorumluluğu 263
5. Kamu Personeli Hakkındaki Müeyyideler 263
6. Kurum ve Kuruluş Yetkililerinin Sorumluluğu 264
E. Sağlık Kurumlarında Sözleşmeli Yöneticilik 264
1. Sözleşmeli Personel Kavramı 264
2. Sözleşmeli Yönetici İhtiyacı 266
3. Sözleşmeli Yönetici Sistemi 267
4. Sözleşme Hükümleri 267
KAYNAKÇA 271 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
