|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz V
Tablolar Listesi XVII
Şekiller Listesi XIX
Grafikler Listesi XXI
1. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ TANIMI, GELİŞİMİ,
İKTİSAT POLİTİKASIYLA İLİŞKİSİ
1.1. DEVLETİN EKONOMİK FONKSİYONLARININ GELİŞİMİ 1
1.2. MALİYE POLİTİKASI KAVRAMI 2
1.2.1. Talep Yanlı Maliye Politikası 3
1.2.2. Arz Yanlı Maliye Politikası 4
1.3. MALİYE POLİTİKASININ DÜŞÜNSEL ARKA PLANI 4
1.3.1. Merkantilizm ve Müdahaleci Devlet Anlayışı 6
1.3.2. Liberal Düşünce ve Klasik İktisat Akımı 7
1.3.3. Keynes ve Aktif Devlet Anlayışına Dönüş 8
1.4. KAMU EKONOMİSİ VE MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİK ALANININ GENİŞLEMESİ 10
1.4.1. Devletin Ekonomideki Yeri 11
1.4.2. Devletin Ekonomik Gerekçesi 12
1.5. MALİYE POLİTİKASININ İKTİSAT POLİTİKASI İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ 15
1.5.1. İktisat Biliminde Teori ve Politika 15
1.5.2. İktisat Politikasının Amaçları 17
1.5.3. İktisat Politikasının Araçları 18
1.5.3.1. Para ve Kredi Politikası 18
1.5.3.2. Maliye Politikası 19
1.5.3.3. Regülasyon ve Kontroller Politikası 20
1.5.3.4. KİT Politikası 20
1.5.3.4. Dış Ticaret Politikası 21
2. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ KONUSU,
AMAÇLARI VE AMAÇ–ARAÇ UYUM SORUNU
2.1. MALİYE POLİTİKASININ KONUSU 25
2.2. MALİYE POLİTİKASININ AMAÇLARI, ARAÇLARI VE UYUM SORUNU 27
2.2.1. Maliye Politikasının Amaçları 27
2.2.1.1. Ekonomik İstikrar Amacı 27
2.2.1.1.1. Tam İstihdam 27
2.2.1.1.2. Fiyat İstikrarı 29
2.2.1.2. İktisadi Kalkınma ve Büyüme Amacı 31
2.2.1.2.1. İktisadi Büyümeyi Belirleyen Faktörler 31
2.2.1.2.2. İktisadi Büyüme Modelleri 33
2.2.1.2.3. Kamu Harcaması ve İktisadi Büyüme 34
2.2.1.2.4. Vergiler ve İktisadi Büyüme 36
2.2.1.2.5. Borçlanma ve İktisadi Büyüme 37
2.2.1.3. Gelir ve Servet Dağılımını Düzenleme Amacı 38
2.2.1.4. Diğer Amaçlar 39
2.2.2. Maliye Politikasının Araçları 40
2.2.2.1. Kamu Harcamaları 40
2.2.2.2. Vergileme 41
2.2.2.3. Borçlanma 42
2.2.3. Maliye Politikası Amaçları ve Araçları Arasındaki Uyum Sorunu 43
2.2.3.1. Maliye Politikası Amaçları Arasında Çatışma 43
2.2.3.2. Maliye Politikası Amaçları ile Araçların Amaçları Arasında Uyum Sorunu 45
3. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİĞİNE İLİŞKİN
TEORİK YAKLAŞIMLAR
3.1. KLASİK İKTİSADİ DÜŞÜNCE 49
3.2. KEYNESYEN İKTİSADİ DÜŞÜNCE 53
3.3. KAMU TERCİHİ TEORİSİ 58
3.4. MONETARİZM 63
3.5. ARZ YANLI İKTİSADİ DÜŞÜNCE 67
3.6. YENİ KLASİK İKTİSAT 72
3.7. POST KEYNESYEN İKTİSADİ DÜŞÜNCE 78
3.8. YENİ KEYNESYEN İKTİSAT 82
4. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASI VE MİLLİ GELİR DENGESİ
4.1. KAMU HARCAMALARI VE MİLLİ GELİR DENGESİ 92
4.2. ÇARPAN (ÇOĞALTAN) MEKANİZMASI 93
4.2.1. Reel Kamu Harcamalarının Çarpan Etkisi 97
4.2.2. Transfer Harcamalarının Çarpan Etkisi 99
4.2.3. Vergilendirmenin Genel Etkisi 100
4.2.4. Denk Bütçe Çarpanı 107
4.2.5. Dış Ticaret Çarpanı 108
4.2.5.1. Dış Yansıma ve Dış Ticaret Çarpanı 110
4.3. MALİYE POLİTİKASI UYGULAMA SEÇENEKLERİ 113
4.3.1. Devletin Müdahale Etmemesi 113
4.3.2. Devlet Müdahalesi 114
4.3.2.1. Genişletici Maliye Politikası 114
4.3.2.2. Daraltıcı Maliye Politikası 117
4.3.2.3. Kamu Harcamaları ve Vergilerin Eşit Artırılması 118
5. BÖLÜM
EKONOMİK İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA
PARA VE MAL İYE POLİTİKALARININ NİSPİ ETKİNLİĞİ
5.1. KAPALI EKONOMİDE PARA VE MALİYE POLİTİKALARININ ETKİNLİĞİ 122
5.1.1. Maliye Politikası 125
5.1.2. Para Politikası 128
5.2. AÇIK EKONOMİDE PARA VE MALİYE POLİTİKASININ ETKİNLİĞİ 132
5.2.1. Döviz Kuru Sistemi, Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 133
5.2.1.1. Sabit Döviz Kuru Sisteminde Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 135
5.2.1.2. Esnek Döviz Kuru Sisteminde Para ve Maliye Politikalarının Etkinliği 143
5.2.1.3. Fiyat Hareketleri, Para ve Maliye Politikası İlişkisi 152
6. BÖLÜM
MALİYE POLİTİKASI UYGULAMASINDA YÖNTEMLER
6.1. İRADİ MALİYE POLİTİKASI 158
6.1.1. Maliye Politikalarında Gecikmeler 159
6.1.1.1. Teşhis ve Tahmine İlişkin Gecikme 160
6.1.1.2. Araçların Seçimine İlişkin Güçlükler 161
6.1.1.3. Uygulamaya İlişkin Gecikme 162
6.1.1.4. Etkilemeye İlişkin Gecikme 164
6.1.2. İradi Harcama Politikaları 165
6.1.3. İradi Vergi Politikaları 166
6.2. EKONOMİK İSTİKRARIN SAĞLANMASINDA OTOMATİK STABİLİZATÖRLER 169
6.2.1. Otomatik Stabilizatör Olarak Kamu Harcamaları 170
6.2.2. Otomatik Stabilizatör Olarak Vergi Gelirleri 171
6.3. İRADİ VE OTOMATİK İSTİKRAR SAĞLAYICI MALİYE POLİTİKALARINA YÖNELTİLEN ELEŞTİRİLER 175
6.4. FORMÜL ESNEKLİĞİ YÖNTEMİ 178
6.5. KURALLI MALİYE POLİTİKASI 179
6.5.1. Dünyada Mali Kural Uygulamaları 181
6.5.2. Türkiye’de Mali Kural Uygulama Denemeleri 182
7. BÖLÜM
ENFLASYON VE MALİYE POLİTİKASI
7.1. ENFLASYONUN TANIMI VE ÖZELLİKLERİ 187
7.1.1. Enflasyonun Ortaya Çıkışı 190
7.1.1.1. Enflasyon ve Gelir Dağılımı 193
7.1.1.2. Enflasyon–Tasarruf Hacmi 194
7.1.1.3. Enflasyon ve Kaynak Kullanımı 195
7.1.1.4. Enflasyon ve İstihdam Hacmi 196
7.1.1.5. Enflasyonun Mikro Düzeydeki Etkileri 196
7.1.2. Enflasyonun Nedenleri 197
7.1.2.1. Talep Enflasyonu 197
7.1.2.2. Maliyet Enflasyonu 199
7.1.2.3. Yapısal Enflasyon 201
7.2. ENFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 202
7.2.1. Enflasyonla Mücadelede Kamu Harcamaları Politikası 204
7.2.1.1. Reel Harcamalar ve Enflasyon 204
7.2.1.2. Enflasyonla Mücadele ve Transfer Harcamaları 207
7.2.2. Enflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 210
7.2.2.1. Bireysel Gelir Vergisi 211
7.2.2.2. Kurumlar Vergisi 212
7.2.2.3. Gider Vergileri 214
7.2.2.4. Servet Vergileri 215
7.2.3. Enflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 216
7.2.4. Anti–enflasyonist Politikaların Sınırlayıcıları 218
8. BÖLÜM
DURGUNLUKLA (DEFLASYONLA) MÜCADELEDE
MALİYE POLİTİKASI
8.1. DEFLASYON KAVRAMI VE YAŞANILAN BAZI DEFLASYON ÖRNEKLERİ 224
8.1.1. Deflasyon Kavramı 224
8.1.2. Deflasyon Yaşayan Ülke Örnekleri 226
8.2. DEFLASYONLA MÜCADELEDE MALİYE POLİTİKASI 230
8.2.1. Deflasyonla Mücadelede Kamu Harcamaları 231
8.2.2. Deflasyonla Mücadelede Vergi Politikası 234
8.2.3. Deflasyonla Mücadelede Borçlanma Politikası 238
9. BÖLÜM
STAGFLASYON VE MALİYE POLİTİKASI
9.1. STAGFLASYON KAVRAMI 244
9.2. PHİLLİPS EĞRİSİ 246
9.2.1. Uyarlamacı (Adaptif) Beklentileri Dikkate Alan Phillips Eğrisi 248
9.2.2. Rasyonel Beklentileri Dikkate Alan Phillips Eğrisi 250
9.3. STAGFLASYONUN NEDENLERİNİ AÇIKLAMAYA YÖNELİK YAKLAŞIMLAR 252
9.3.1. Post Keynesyen Açıklama 252
9.3.2. Monetarist Yaklaşım ve Stagflasyon 256
9.4. STAGFLASYONLA MÜCADELE YÖNTEMLERİ 257
9.4.1. Gelirler Politikası 258
9.4.2. Sektörel ve Bölgesel Ağırlıklı Önlemler 260
9.4.3. Para ve Maliye Politikası Araçlarının Optimal Bileşimi 261
9.4.4. Vergi Temelli Gelirler Politikası 261
9.4.5. Üretim Teşviki ve Toplam Arzın Artırılması 263
10. BÖLÜM
BÜTÇE POLİTİKASI, BÜTÇE AÇIKLARININ
EKONOMİK ETKİLERİ VE TÜRKİYE UYGULAMASI
10.1. DENK BÜTÇE POLİTİKASI 268
10.2. AÇIK BÜTÇE POLİTİKASI 269
10.3. AÇIK BÜTÇE POLİTİKASIYLA İLGİLİ GÖRÜŞLER 270
10.3.1. Klasik Yaklaşım 270
10.3.2. Keynesyen Yaklaşım 271
10.3.3. Neo–Klasik Yaklaşım 273
10.3.4. Ricardian Yaklaşım 274
10.4. BÜTÇE AÇIKLARININ ETKİLERİ 276
10.4.1. Bütçe Açıkları ve Enflasyon 276
10.4.2. Bütçe Açıkları ve Yatırımlar 278
10.4.3. Bütçe Açıkları ve Ödemeler Dengesi 279
10.5. TÜRKİYE’DE BÜTÇE AÇIKLARININ GELİŞİMİ 280
11. BÖLÜM
İKTİSADİ KALKINMA VE BÜYÜME AMACINA YÖNELİK MALİYE POLİTİKASI
11.1. İKTİSADİ KALKINMA VE BÜYÜME KAVRAMI 291
11.2. İKTİSADİ KALKINMANIN FİNANSMANI 295
11.2.1. İktisadi Kalkınmanın Finansmanında Maliye Politikası 296
11.2.1.1. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Kamu Harcamaları 298
11.2.1.2. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Vergiler 302
11.2.1.3. Kalkınmanın Finansman Aracı Olarak Borçlanma 305
11.2.1.3.1. Kalkınmanın Finansmanında İç Borçlanma 306
11.2.1.3.2. Kalkınmanın Finansmanında Dış Borçlanma 307
12. BÖLÜM
GELİR DAĞILIMI VE MALİYE POLİTİKASI
12.1. GELİR DAĞILIMI TÜRLERİ 312
12.1.1 Fonksiyonel Gelir Dağılımı 313
12.1.2. Sektörel Gelir Dağılımı 313
12.1.3. Bölgesel Gelir Dağılımı 314
12.1.4. Kişisel Gelir Dağılımı 314
12.2. TÜRKİYE’DE KİŞİSEL GELİR DAĞILIMININ GELİŞİMİ 317
12.3. GELİR DAĞILIMINA ETKİ EDEN FAKTÖRLER 321
12.3.1 Emeğin Dağılımı 321
12.3.2 Servet Dağılımı 322
12.3.3 Faktör Fiyatları 322
12.4. MALİYE POLİTİKASININ GELİR DAĞILIMINI DÜZELTME AMACIYLA KULLANILMASI 323
12.4.1. Kamu Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi 324
12.4.1.1. Reel Harcamaların Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi 325
12.4.1.2. Transfer Harcamalarının Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi 326
12.4.2. Vergilerin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 329
12.4.2.1. Gelir Üzerinden Alınan Vergilerin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 330
12.4.2.1.1. Gelir Vergisi 330
12.4.2.1.2. Kurumlar Vergisi 330
12.4.2.1.3. Gider Vergilerinin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 333
12.4.2.1.4. Servetten Alınan Vergilerin Gelir Dağılımına Etkisi 334
12.4.2.1.4.1. Emlak Vergisi 335
12.4.2.1.4.2. Servet Transferi Üzerinden Alınan Vergiler 337
12.4.2.1.4.3. Servet Değer Artışı Vergileri 337
12.4.3. Borçlanmanın Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkileri 338
13. BÖLÜM
TÜRKİYE’DE EKONOMİK İSTİKRAR SORUNU VE
MALİYE POLİTİKASI
13.1. ORTODOKS İSTİKRAR POLİTİKALARI 345
13.2. HETERODOKS İSTİKRAR POLİTİKALARI 347
13.3. TÜRKİYE’DE EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMAYA YÖNELİK POLİTİKALAR 348
13.3.1. Türkiye’de 1980 Öncesi Dönemde Uygulanan Maliye Politikaları 349
13.3.1.1. 1920–1950 Dönemi Maliye Politikaları 349
13.3.1.2. 1950–1980 Dönemi Maliye Politikaları 350
13.3.2. 24 Ocak Kararları ve 1980 Sonrası Dönem 352
13.3.2.1. Vergi Politikasına İlişkin Tedbirler 353
13.3.2.2. Kamu Harcamalarına Yönelik Tedbirler 354
13.3.2.3. Borçlanmaya İlişkin Tedbirler 355
13.3.2.4. Döviz Kuru ve Faize İlişkin Tedbirler 356
13.3.3. İstikrar Programının Değerlendirilmesi ve 5 Nisan 1994 Öncesi Süreç 356
13.3.4. 5 Nisan 1994 İstikrar Tedbirleri 358
13.3.4.1. Kamu Harcamaları ve Gelirleri Dengesini Sağlamaya Yönelik Önlemler 359
13.4. TÜRKİYE EKONOMİSİNDE 1990–1999 DÖNEMİ VE 9 ARALIK 1999 İSTİKRAR TEDBİRLERİ 361
13.4.1. 9 Aralık 1999 İstikrar Tedbirleri 362
13.4.1.1. Kamu Gelirleri ve Harcamalarına Yönelik Tedbirler 364
13.5. 9 ARALIK KARARLARI SONRASI VE GÜÇLÜ EKONOMİYE GEÇİŞ PROGRAMI 364
13.5.1. Programın Temel Amaç ve Araçları 367
13.5.2. Kamu Harcamalarına ve Gelirlerine Yönelik Tedbirler 368
13.5.3. Vergi Politikasına İlişkin Tedbirler 369
13.5.4. Borçlanmaya İlişkin Tedbirler 370
13.5.5. Programın Değerlendirilmesi 372
13.6. COVİD–19 PANDEMİSİNİN ÜLKE EKONOMİLERİNE ETKİSİ 377
13.6.1. Pandemi Süresince Uygulanan Maliye Politikaları 378
14. BÖLÜM
TÜRKİYE’NİN İKTİSADİ KALKINMA SÜRECİ VE
MALİYE POLİTİKASI
14.1. KALKINMA PLANLARININ AMAÇLARI VE UYGULAMA SONUÇLARI 385
14.1.1. Kalkınma Planlarının Uygulama Sonuçları 389
14.1.2. 1980 Öncesi Planlı Kalkınma Döneminin Genel Bir Değerlendirmesi 390
14.2. 1980 SONRASI KALKINMA PLANLARI VE YENİ KALKINMA STRATEJİSİ SEÇİMİ 392
14.3. 2000 SONRASI KALKINMA PLANLARI 394
14.4. TÜRKİYE’DE MALİYE POLİTİKALARI VE EKONOMİK KALKINMA ETKİLEŞİMİ 401
14.4.1. Kamu Harcamaları ve Kalkınma İlişkisi 401
14.4.2. Kamu Gelirleri ve Kalkınma İlişkisi 407
TEST SORULARI 1 415
TEST SORULARI 2 421
Kaynakça 425 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
