|
İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
Kısaltmalar 15
GİRİŞ
KONUYA İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR
§1. İRADE SERBESTİSİ (ÖZERKLİĞİ) İLKESİ 17
§2. Sözleşme Özgürlüğü İlkesi 18
I. Sözleşmeyi Yapma veya Yapmama Özgürlüğü 19
II. Sözleşmenin Karşı Tarafını Seçme Özgürlüğü 20
III. Sözleşmenin Konusunu Belirleme ve Düzenleme Özgürlüğü 20
IV. Sözleşmeyi Değiştirme veya Ortadan Kaldırma Özgürlüğü 21
V. Sözleşmenin Şeklini Belirleme Özgürlüğü 22
§3. EŞİTLİK İLKESİ 23
§4. DÜRÜSTLÜK İLKESİ 24
§5. SÖZLEŞMEYE BAĞLILIK İLKESİ (PACTA SUNT SERVANDA) 26
§6. SÖZLEŞMELERDE KARŞILIKLILIK İLKESİ 28
BİRİNCİ BÖLÜM
MÜCBİR SEBEP, AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ KAVRAMLARI
§1. MÜCBİR SEBEP KAVRAMI 29
I. Mücbir Sebep Kavramı ile İlgili Teoriler 30
A. Subjektif Teori 30
B. Objektif Teori 31
II. Mücbir Sebebin Tanımı 31
III. Beklenmeyen Hal Kavramından Ayırt Edilmesi 32
IV. Mücbir Sebebin Unsurları 34
A. Konunun Değerlendirilmesi 34
B. Olayın Varlığı 35
C. Haricilik (Dışsalllık) 36
D. Kaçınılmazlık 37
E. Öngörülemezlik 38
F. Borcun İhlali (borcun ifasının imkansızlaşması) 39
G. İlliyet Bağı 40
V. Mücbir Sebeple İlgili Hukuki Düzenlemeler 40
VI. Mücbir Sebebin Hüküm ve Sonuçları 41
A. Mücbir Sebep nedeniyle Borcun Sürekli olarak İmkansızlaşması 42
1. Genel Olarak 42
2. İmkansızlığın Unsurları 43
a. Borçlanılan Edim Yükümlülüğünün Sonradan İmkânsız Hale Gelmesi 43
b. Borçlu Tarafın İmkansızlıktan Sorumlu Tutulmaması 45
3. Sürekli İmkansızlığın Temerrüde Etkisi 46
4. İhbar Yükümlülüğü ve Zararın Artmaması İçin Gerekli Tedbirleri Alma Yükümlülüğü 47
5. Mücbir Sebep Nedeniyle İmkânsız Hale Gelen Edimin Vaziyeti 48
6. Yan Hakların Durumu 48
7. Edimin Yerine Geçen Değerlerin Durumu (İkame Değer) 49
8. Karşılıklı Borç Yükleyen Sözleşmelerde İmkansızlığın Sonuçları 50
B. Mücbir Sebep Nedeniyle Borcun Kısmi Olarak İmkansızlaşması 51
C. Mücbir Sebep Nedeniyle Borcun Geçici Olarak İmkânsız Hale Gelmesi 53
§2. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ KAVRAMI (SÖZLEŞMENİN UYARLANMASI) 55
I. Aşırı İfa Güçlüğü ve Sözleşmenin Uyarlanması Teoriler 55
A. Clausula Rebus Sic Stantibus Teorisi 55
B. Şart Teorisi 56
C. Emprevizyon Teorisi 56
D. Frustration Teorisi 57
E. İşlem Temelinin Çökmesi Teorisi 57
II. Aşırı İfa Güçlüğü Tanımı 60
III. Aşırı İfa Güçlüğü Kavramının Benzer Kavramlardan Ayırt Edilmesi 62
A. Aşırı İfa Güçlüğü– Mücbir Sebep Farklılığı 62
B. Aşırı İfa Güçlüğü– Haklı Sebep Farklılığı 64
C. Aşırı İfa Güçlüğü –Temel Hatası Farklılığı 65
D. Aşırı İfa Güçlüğü– İfa İmkânsızlık Farklılığı 67
IV. Aşırı İfa Güçlüğünün Unsurları 68
A. Geçerli Olarak Kurulmuş Bir Sözleşmenin Mevcut Olması 70
B. Sözleşmede veya Kanunda, Değişen Koşulların Sözleşmeye Etkisine, Dair Bir Hüküm Bulunmaması 71
C. Taraflarca Öngörülemeyen ve Öngörülmesi Mümkün Olmayan Bir Değişiklik Olması 72
1. Sözleşme Kurulduktan Sonra Meydana Gelen Olağanüstü Değişiklikler 72
a. İşlem Temeli Haline Gelen Durumdaki Olağanüstü Değişiklik 72
b. Objektif Nitelikte Olağanüstü Değişiklik 73
c. Subjektif Nitelikte Olağanüstü Değişiklik 76
2. Tarafların Öngöremedikleri Değişiklikler 77
D. Aşırı İfa Güçlüğü Yaratan Durumun, Borçluya İsnat Edilebilen Bir Durumdan Kaynaklanmaması Gerektiği 81
E. Meydana Gelen Durumun Sözleşmenin Yapıldığı Sırada Mevcut Olan Olguları, Kendisinden İfanın İstenmesi Dürüstlük Kuralına Aykırı Düşecek Şekilde Borçlu Aleyhine Değiştirmiş Olması 82
F. Borçlu, Borcunu Henüz Yerine Getirmemiş ya da Haklarını Saklı Tutarak Yerine Getirmiş Olması Gerekliliği 84
G. Değişen Koşullar ile Aşırı İfa Güçlüğü Hali Arasında Uygun İlliyet Bağı Bulunması Gerekliliği 86
V. Aşırı İfa Güçlüğü ile İlgili Hukuki Düzenlemeler 86
VI. Aşırı İfa Güçlüğünün Hüküm ve Sonuçları 87
A. Akdi Uyarlama 88
B. Kanuni Uyarlama 89
C. Sözleşmenin Hâkim Tarafından Uyarlanması 91
D. Hâkimin Sözleşmeyi Sonlandırması 93
1. Sözleşmeden Dönme 94
2. Sözleşmenin Feshi 94
İKİNCİ BÖLÜM
MÜCBİR SEBEP VE AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜNÜN
KİRA SÖZLEŞMELERİNE ETKİSİ
§1. KİRA SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 97
I. Genel Olarak 97
II. Kira Sözleşmesinin Hukuki Niteliği 100
III. Kira Sözleşmesinin Unsurları 102
A. Kira Sözleşmesi Taraflarının Anlaşmaları 102
B. Bir Şeyin (Eşya) Kullanılmasının Devri 103
1. Kira Konusu Bir Şey 103
2. Kira Konusu Şeyin Kullanılmasının ve Yaralanılmasının Belirli veya Belirsiz Süre İçin Devri 104
3. Kiralanan Şeyin Bir Bedel Karşılığında Devri 106
C. Kira Sözleşmesinin Tabi Olduğu Şekil 108
IV. Taraf Yükümlülükleri 110
A. Kiraya Verenin Borçları 110
1. Kiraya Verenin Kiralananı Kiracıya Teslim ve Bu Halde Bulundurma Borcu 110
a. Teslim Borcu 110
aa. Kiralananı Kararlaştırılan Tarihte Teslim Borcu 113
bb. Kiralananı Sözleşmede Amaçlanan Kullanıma Elverişli Durumda Teslim Borcu 114
b. Kiraya Verenin Kiralananı Sözleşme Süresince Sözleşmede Öngörülen Kullanıma Olanaklı Halde Bulundurma Borcu 115
2. Kiraya Verenin Vergi ve Benzeri Yükümlülüklere Katlanma Borcu 116
3. Kiraya Verenin Yan Giderlere Katlanma Borcu 117
4. Ayıptan Doğan Sorumluluk 122
a. Genel Olarak 122
b. Ayıptan Doğan Sorumluluğun Şartları 123
aa. Esasa İlişkin (Maddi) Şartlar 123
aaa. Kiralanan Ayıplı Olması Gerektiği 123
bbb. Kiracının Ayıbı Bilmemesi Gerektiği 124
ccc. Kiraya Verenin Sorumluluğunu Ortadan Kaldıran veya Sınırlandıran Bir Hüküm Bulunmaması Gerekliliği 125
bb. Şekli Şartlar 125
c. Ayıptan Doğan Sorumluluk Hükümleri 126
aa. Kiralananın Teslimi Anındaki Ayıplardan Doğan Sorumluluk 126
bb. Kiralananın Tesliminden Sonra Ayıplardan Doğan Sorumluluk 127
aaa. Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı 128
bbb. Kira Bedelinden İndirim İsteme Hakkı 129
ccc. Kiralananın Ayıpsız Benzeriyle Değiştirilmesini Talep Etme Hakkı 130
ddd. Kiracının Kira Sözleşmesini Fesih Hakkı 130
eee. Zararın Giderilmesini İsteme (Tazminat) Hakkı 131
5. Kiraya Verenin Üçüncü Kişilerin İleriye Sürdüğü Haklar Sebebiyle Sorumluluğu 132
a. Zapttan Sorumluluk 133
b. Kiralanın El Değiştirmesi 133
c. Üçüncü Kişinin Sınırlı Ayni Hak Sahibi Olması 134
d. Tapu Siciline Şerh 135
B. Kiracının Borçları 136
1. Kira Bedelini Ödeme Borcu 136
2. Kiralanan Şeyi Özenle Kullanma Borcu 143
3. Komşulara Saygı Gösterme Borcu 144
4. Temizlik ve Bakım Giderlerini Ödeme Borcu 146
5. Kiralanan Şeydeki Ayıpları Bildirim Borcu 147
6. Ayıpların Giderilmesine ve Kiralanan Şeyin Gösterilmesine Katlanma Borcu 147
7. Kiralananı Boşaltma ve Teslim Etme Borcu 149
§2. MÜCBİR SEBEP–İFA İMKANSIZLIĞI–AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ HALİNİN KİRA SÖZLEŞMELERİNE ETKİSİ 150
I. Genel Olarak 150
II. Kiracı Yönünden 152
A. İfa İmkansızlığı Yönünden Ele Alınması 154
B. Aşırı İfa Güçlüğü Yönünden Ele Alınması 157
III. Kiraya Veren Yönünden 158
§3. KİRA SÖZLEŞMELERİNİN UYARLANMASI 160
I. Genel Olarak 160
II. Kira Tespiti ve Kira Sözleşmesinin Uyarlanmasından Farkı 161
III. Kira Sözleşmesinin Akdi Olarak Uyarlanması 164
IV. Kira Sözleşmesinin Kanuni Olarak Uyarlanması 167
V. Kira Sözleşmesinin Hâkim Tarafından Uyarlanması 168
A. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Hakkında Dikkat Edilecek Hususlar 170
B. Kira Sözleşmesinin Uyarlanmasının Görünüş Biçimi 171
VI. Kira Sözleşmesinin Hâkim Tarafından Sonlandırılması 178
A. Kira Sözleşmesinin Aşırı İfa Güçlüğü Sebebiyle Sonlandırılması 178
B. Kira Sözleşmesinin Haklı Sebeple Olağanüstü Feshi 179
§4. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASINDA ARABULUCULUK YÖNTEMİ 181
I. Dava Şartı Olmayan Arabuluculuk Yöntemi 182
II. Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Yöntemi 184
§5. KİRA SÖZLEŞMESİNİN UYARLANMASI İÇİN AÇILACAK DAVALAR 186
I. Kira Tespit Davası 186
II. Uyarlama Davası 188
§6. ZAMANAŞIMI SÜRESİ 189
I. Kira Tespit Davası Açısından 189
A. Belirli Süreli Sözleşmelerde 189
1. Kira Sözleşmesinde Artış Hükmünün Olmaması Durumu 189
2. Kira Sözleşmesinde Artış Hükmünün Olması Durumu 190
B. Belirsiz Süreli Sözleşmelerde 191
II. Kira Sözleşmesinin Uyarlanması Açısından 191
§7. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 192
SONUÇ VE ÖNERİLER 193
Kaynakça 195
Kavram Dizini 201 |
Bilgisayar, Teknoloji Kitapları 
